Achtergrond Samenvatting Het G-Jeugdkorfbal richt zich op jongeren met een verstandelijke beperking in de leeftijd van 8 tot 18 jaar.

Transcriptie

1 G-Jeugdkorfbal Organisatie: Koninklijk Nederlands Korfbalverbond Contactpersoon: heer Jan Tonny Visser Contactpersoon 2: mevrouw Marjolijn Kroon Erkenningen: Sport- en beweegaanbod Achtergrond Samenvatting Het G-Jeugdkorfbal richt zich op jongeren met een verstandelijke beperking in de leeftijd van 8 tot 18 jaar. Het doel van de interventie G-Jeugdkorfbal is om de sport- en beweegdeelname van jongeren met een verstandelijke beperking te vergroten. De interventie G-jeugdkorfbal wil dit bewerkstelligen door schoolkorfballessen te geven op het speciaal onderwijs. En vervolgens een kennismakingperiode bij de vereniging waardoor de stap naar de vereniging minder groot is. Het sporten zal de inactiviteit terug dringen dit heeft een positief effect op het verminderen van verschillende gezondheidsrisico s. Deelname door de jongeren aan het verenigingsleven vergroot de participatie. Om de sport- en beweegdeelname structureel te maken is het van belang om jongeren met een verstandelijke beperking te binden aan de korfbalvereniging middels een lidmaatschap. Daarbij is het van belang dat ouders, begeleiders en eventueel andere belangrijke betrokkenen geïnformeerd en betrokken worden. En tot slot moeten docenten en vakleerkrachten bevoegd zijn om korfballessen aan jongeren met een verstandelijke beperking te geven. De interventie is opgezet in verschillende fasen, namelijk: Oriëntatie en Voorbereiding, Planvorming en Opleiding, Uitvoering, Vervolg en Afronding. In de eerste 2 fasen maakt de vereniging haar plan voor het inzetten van de interventie. De vereniging wordt sterk geadviseerd om daarbij samenwerking aan te gaan met andere partijen, zoals Special Heroes en Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV). De derde fase, de uitvoering, is de eerste ontmoeting van de vereniging met de doelgroep. Dit wordt vorm gegeven met schoolkorfballessen op het speciaal onderwijs. Na de eerste ontmoeting volgt de kennismakingsperiode bij de vereniging. Deze bestaat uit vier trainingen, clinic en kennismakingsactiviteit met de jongeren en hun ouders/begeleiders. In de volgende fase, het vervolg, worden ouders gestimuleerd om hun kind structureel te binden aan de korfbalvereniging middels een lidmaatschap. Daarnaast kan men denken aan het organiseren van of meedoen aan 1 / 10

2 activiteiten zoals een G-jeugdkorfbaltoernooi. Gedurende het gehele traject is het van belang om de ouders van de kinderen te informeren over en te betrekken bij het programma om binding te creëren. Doel van het sport- en beweegaanbod Het doel van de interventie G-Jeugdkorfbal is om de sport- en beweegdeelname van jongeren met een verstandelijke beperking te vergroten. Subdoelen - Jongeren met een verstandelijke beperking structureel binden aan de korfbalvereniging middels een lidmaatschap; - Jongeren met een verstandelijke beperking maken kennis met de sport korfbal; - De jongeren worden structureel opgenomen in het verenigingsleven dat hen verder helpt bij hun sociaal emotionele ontwikkeling en motorische vaardigheden; - Verminderen van de gezondheidsrisico s bij jongeren doordat zij meer bewegen; - Ouders, begeleiders en eventueel andere belangrijke betrokkenen zijn geïnformeerd en betrokken; - Docenten en vakleerkrachten zijn bijgeschoold in het geven van korfbal aan jongeren met een verstandelijke beperking. Hoofddoel Het doel van de interventie G-Jeugdkorfbal is om de sport- en beweegdeelname van jongeren met een verstandelijke beperking te vergroten. Subdoelen - Jongeren met een verstandelijke beperking structureel binden aan de korfbalvereniging middels een lidmaatschap; - Jongeren met een verstandelijke beperking maken kennis met de sport korfbal; - De jongeren worden structureel opgenomen in het verenigingsleven dat hen verder helpt bij hun sociaal emotionele ontwikkeling en motorische vaardigheden; - Verminderen van de gezondheidsrisico s bij jongeren doordat zij meer bewegen; - Ouders, begeleiders en eventueel andere belangrijke betrokkenen zijn geïnformeerd en betrokken; - Docenten en vakleerkrachten zijn bijgeschoold in het geven van korfbal aan jongeren met een verstandelijke beperking. Bijvangst, tijdens de uitvoer van G-jeugdkorfbal blijkt vaak dat: - De binding binnen de vereniging voor zowel de doelgroep als de gehele vereniging door de positieve uitstraling van G-jeugdkorfbal verhoogd wordt; - Door het betrekken van de ouders bij de vereniging ze actief worden als sporter of vrijwilliger. Doelgroep De interventie G-Jeugdkorfbal richt zich op jongeren met een verstandelijke beperking in de leeftijd van 8 tot 18 jaar. Jongeren met een verstandelijke beperking hebben een IQ van 75 of lager. Daarbij dienen er ook beperkingen in conceptuele, praktische en/of sociale vaardigheden aanwezig te zijn. Vaak worden die beperkingen en vaardigheden gediagnosticeerd als: - Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) - Pervasise Developmental Disorder-Not Otherwise Specified (PDD NOS) - Syndroom van Down - RETT syndroom - Autisme Bij jongeren met een verstandelijke beperking komen bepaalde problemen vaker voor. Zoals epilepsie, zintuigstoornissen, huidproblemen en psychische stoornissen. 2 / 10

3 Intermediaire doelgroep - Docenten /vakleerkrachten LO van het speciaal onderwijs; zij verzorgen de lessen op de scholen i.s.m. met de verenigingen - Regiocoördinatoren van Special Heroes (landelijk sportstimuleringsprogramma) spelen een belangrijke rol om het kennismakingsaanbod G-jeugdkorfbal op te nemen in de sportstimuleringsprogramma s voor het speciaal onderwijs. - Trainers en begeleiders van de korfbalverenigingen - Ouders. Deze groep is vaak nog onbekend met hetgeen het deelnemen aan sport voor hun kind (eren) kan betekenen. Het informeren en betrekken van ouders bij het programma is dan van groot belang. - Begeleiders op woonvoorzieningen. Kinderen die niet meer thuis wonen zijn afhankelijk van hun begeleiders op de woning. Het is van groot belang dat ook deze op de hoogte zijn van het belang dat hun cliënten sport beoefenen. Persoonlijk contact vanuit de vereniging is van belang. Probleembeschrijving Probleem Uit het onderzoek (On)beperkt Sportief (uitgevoerd door WJH Mulier instituut in opdracht van Gehandicaptensport Nederland) blijkt dat mensen met een verstandelijke beperking inactief zijn. Dat wil zeggen dat ze niet voldoen aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen die stelt dat je minimaal 5 dagen per week minimaal 30 minuten matig intensief moet bewegen. Daarnaast blijkt uit het promotieonderzoek van bewegingswetenschapper Pieter Jelle Vuijk dat het percentage bij kinderen met een verstandelijke beperking die te weinig bewegen 82% bedraagt. Inactiviteit verhoogt de gezondheidsrisico s van de jongeren met een verstandelijke beperking. Daarbij zijn de gezondheidsrisico s bij verstandelijk beperkte jongeren groter dan bij jongeren zonder verstandelijke beperking. Deze risico s zijn: conditieverlies en valincidenten snellere veroudering hoge bloeddruk botontkalking en fracturen (ernstig) overgewicht insuline resistentie en ouderdomssuiker (DM II) vormen van darmkanker vroegtijdig overlijden hart/vaatziekten Naast het verminderen van de gezondheidsrisico s door te sporten heeft het actief bewegen ook een positieve invloed op de participatie. Problemen in de literatuur beschreven zijn: - Jongeren met een verstandelijke beperking hebben door hun beperking meer moeite met het participeren in de samenleving; - 60% Van de ouders ervaart problemen bij het sporten van hun kind. Ouders geven aan dat de kinderen zich niet op hun gemak voelen tussen de andere sporters; - Ontbreken van randvoorwaarden zoals vervoer en begeleiding. Voor kinderen met een verstandelijke beperking ontbreekt vaak sportaanbod in de buurt. Op dit moment bieden 60 korfbalverenigingen G-korfbal aan (veelal voor volwassenen). korfbalverenigingen bieden met G-jeugdkorfbal de mogelijkheid voor deze doelgroep om meer te gaan bewegen en daarmee de gezondheidsrisico s te verminderen en meer te participeren. Aanpak Strategie De korfbalvereniging gaat in samenwerking met een sportconsulent van het KNKV en Special Heroes kennismakingslessen korfbal verzorgen vanuit het sportstimuleringsprogramma voor het speciaal onderwijs met 3 / 10

4 aansluitend een buitenschools vervolgaanbod bij de vereniging. Het streven is erop gericht om uiteindelijk geïnteresseerde kinderen lid te laten worden van de korfbalvereniging De aanpak bestaat uit vier fases: Fase 1 Binnenschools aanbod: de korfbalvereniging verzorgt in combinatie met een sportconsulent vanuit het KNKV tijdens reguliere lesuren korfbalactiviteiten. Fase 2 Naschools aanbod: de korfbalvereniging verzorgt in combinatie met een sportconsulent vanuit het KNKV aansluitend aan schooltijd korfbalactiviteiten op de school zelf. Fase 3 Buitenschools aanbod: de stap naar de vereniging wordt gemaakt. De korfbalactiviteiten worden verzorgd bij de vereniging, de leerlingen integreren zo binnen de korfbalvereniging. Fase 4 Nazorgtraject: borging van de continuïteit van het programma en de structurele sportdeelname van de doelgroep. Samenwerking Korfbalvereniging, KNKV (projectleider G-Jeugdkorfbal en Sportconsulenten), Special Heroes, Speciaal onderwijs, Gemeente (Combinatiefunctionaris en/of Buurtsportcoach), Ouders. Met het Speciaal onderwijs wordt door Special Heroes een gefaseerd plan van aanpak opgesteld om de doelgroep kennis te laten maken diverse sport- en verenigingsactiviteiten, waaronder korfbal. De korfbalactiviteiten worden specifiek afgestemd met de korfbalvereniging. De korfbalvereniging zet haar trainers/begeleiders in om samen met het KNKV (sportconsulenten) de activiteiten te verzorgen op school en bij de vereniging. De ouders van de leerlingen worden actief bij de sportkeuze en wijze van uitvoering betrokken. De vakleerkracht bewegingsonderwijs, buitenschools zo mogelijk de combinatiefunctionaris/buurtsportcoach, begeleidt en ondersteunt zowel leerlingen/ouders als de vereniging bij de doorstroom. Duur en intensiteit De kennismakingslessen vinden vaak gedurende 3 á 4 weken plaats met evenzoveel lessen. Een les duurt 45 minuten. De totale duur van het project is afhankelijk van het aantal kinderen dat deelneemt en in welke leeftijden. Na de kennismakingslessen op school volgt een kennismakingsprogramma bij de vereniging, waar tijdens de doelgroep en hun ouders gestimuleerd worden om structureel te blijven korfballen. Opzet van de interventie Oriëntatie en voorbereiding: - Externe analyse (Is er behoefte bij de doelgroep, zijn er voldoende potentiele leden in omgeving, concurrentiepositie); - Interne analyse (Is er draagvlak binnen de vereniging voor het opzetten van G-Jeugdkorfbal, accommodatie, materialen, budget, begeleiders). Geschatte tijdsduur: 2 tot 3 weken Planvorming en opleiding: - Instellen werkgroep; - Plan van aanpak opstellen; - Subsidie aanvragen rekening houdend met tranches ; - Contacten leggen met andere partijen: o Special Heroes (landelijk sportstimuleringsprogramma) o Scholen voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs; 4 / 10

5 o Gemeentelijke instanties zoals Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) en Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) o Zorginstellingen (gericht op jongeren met een verstandelijke beperking); o Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV) middels begeleiding sportconsulent of verenigingskaderconsulent of projectleider G-Jeugdkorfbal. - Opleiden trainers/begeleiders. Geschatte tijdsduur: 2 maanden Uitvoering: - Schoolkorfballessen op school, periode: vier weken, één les per week i.s.m. Special Heroes en KNKV; - Kennismakingsperiode bij de vereniging: vier weken, één training per week, clinic sportconsulent KNKV, kennismakingsavond en/of kennismakingsactiviteit ouders. Geschatte tijdsduur: 2 maanden Vervolg: - Ouders worden gestimuleerd om hun kind structureel te binden aan de korfbalvereniging middels een lidmaatschap; - Deelname aan G-Jeugdkorfbaltoernooien in de regio of sportdag Special Heroes; - Deelname aan nevenactiviteiten bij de vereniging. Afronding: - Evaluatie d.m.v. tevredenheidsonderzoek onder de jongeren met een verstandelijke beperking, ouders, scholen en trainers (bij voorkeur mondeling); - Bijstellen interventie G-Jeugdkorfbal n.a.v. evaluatie. Locatie en uitvoerders De eerste ontmoeting van de interventie is op de locatie van het speciaal onderwijs tijdens gymlessen. De korfbalvereniging verzorgd schoolkorfballessen i.s.m. Special Heroes en KNKV. Aansluitend op de schoolkorfballessen biedt de korfbalvereniging tijdens de kennismakingsperiode vervolglessen korfbal op de accommodatie van de korfbalvereniging. Deze lessen worden verzorgd door trainers/begeleiders van de vereniging. Daarnaast verzorgt de sportconsulent van het KNKV een clinic. Voor de ouders en jongeren met een verstandelijke beperking wordt tevens een kennismakingsactiviteit georganiseerd door de vereniging. De vereniging zorgt voor een optimaal contact met de ouders, verzorgers en/of begeleiders woning. De vereniging biedt een veilige omgeving aan de kinderen en zorgt voor een optimale integratie. Dit betekent dat de jongeren gaan meedoen met bestaande nevenactiviteiten die door de vereniging worden georganiseerd. De vereniging zorgt voor een wekelijks trainingsaanbod en zal indien de kinderen zich het korfbalspel genoeg beheersen gaan deelnemen aan de competitie G-jeugdkorfbal of regiotoernooien voor jongeren met een verstandelijke beperking. Overdraagbaarheid Ondersteuning Het KNKV heeft een projectleider aangesteld om G-jeugdkorfbal bij korfbalverenigingen te implementeren. De projectleider ondersteunt de clubs bij het maken van het projectplan en het opzetten van de lokale samenwerking. De sportconsulenten en Special Heroes ondersteunen de scholen en de verenigingen tijdens schoolkorfballessen. Handleiding Er is een handleiding/format plan van aanpak en een lesmap Korfbal specifiek voor het speciaal onderwijs beschikbaar. 5 / 10

6 Kwaliteitsbewaking Om de kwaliteit te bewaken is het van belang dat de projectleider G-jeugdkorfbal en een sportconsulent vanuit het KNKV ingezet worden voor kennis/ervaringsoverdracht en een train de trainer traject. Daarnaast zal de projectleider G-jeugdkorfbal resultaten meten en registreren. Daarbij wordt o.a. gebruik gemaakt van een rapportagetool. Materialen Er is een handleiding voor het opzetten van de interventie G-Jeugdkorfbal waarbij gebruik gemaakt kan worden van een format plan van aanpak. Op de website van het KNKV is alle informatie over het G-Jeugdkorfbal te vinden. ( Implementatie Randvoorwaarden Draagvlak Het KNKV, Special Heroes en het Speciaal onderwijs hebben als gezamenlijk doel om verstandelijke beperkte kinderen (meer) aan het sporten te krijgen. Door de handen ineen te slaan is de kans op slagen vergroot. Tevens is het sporten van deze doelgroep ook voor de langere termijn beter geborgd. Deskundigheid De uitvoering vindt plaats in samenwerking met vakleerkrachten bewegings-onderwijs, regionaal projectleider Special Heroes, sportconsulenten KNKV, combinatiefunctionarissen/buurtsportcoaches en trainers/begeleiders vanuit de korfbalvereniging Eisen Vakleerkrachten, de regionale projectleider en combinatiefunctionarissen/buurtsportcoaches: vakinhoudelijk en qua kennis van de doelgroep goed opgeleid (ALO). Eisen Trainers/begeleiders vereniging zijn vakinhoudelijk (via KNKV) vaak wel opgeleid, maar missen kennis van de doelgroep. Daarin worden ze begeleid door de vakleerkrachten, de regionaal projectleider en combinatiefunctionarissen/buurtsportcoaches. Van de trainers/begeleiders wordt verwacht dat ze korfbaltechnisch gekwalificeerd zijn en affiniteit en betrokkenheid hebben met de doelgroep. Bereik 10 korfbalverenigingen + bijbehorende scholen. Locaties 15 korfbalverenigingen Aantal deelnemers 150 deelnemers 6 / 10

7 Ervaringen met de uitvoering Samenwerking met diverse partijen garandeert een beter resultaat en biedt meer mogelijkheden om knelpunten op te lossen. Succes: enthousiaste deelname van scholen, leerlingen, korfbalverenigingen en doorstroom naar korfbalverenigingen. Uitdagingen: vervoer buitenschools, participatie ouders. De projectorganisatie Special Heroes en de overige sportbonden waarmee zij samenwerken. Referenten Referenten Naam en functie Saskia de Graaf-Euser, Coordinator G-jeugdkorfbal adres telefoonnummer Uitspraak van de persoon over kwaliteit van de interventie / het aanbod wij zijn vanuit pkc met een aantal mensen bij elkaar gekomen die allemaal ervaring/specialisatie hadden in de sector gehandicapten ( directeur zlmk school, clusterhoofd verstandelijk/ lichamelijk gehandicapten, coordinerend begeleider etc) om te brainstormen wat we konden doen binnen pkc om er voor te zorgen dat we een g team konden opzetten. naar daar met elkaar over gebrainstormt te hebben, ben ik contact gaan zoeken met stichting mee, om zo te proberen de doelgroep te kunnen bereiken aangezien zij weten waar wij de kinderen met een licht tot matige verstandelijke handicap in de leeftijd van 8 tot/met 15 jaar te vinden zijn. Ik ben toen via de mee in contact gebracht met Rezi moeling van Tandem support en met haar hebben wij een actieplan/stappenplan/boekwerke gemaakt met daarin heel uitgebreid doel/visie/ etc etc. Vervolgens zijn we in samenwerking met Rezi een tweetal proeftrainingen gaan geven (nadat er brieven gestuurd waren naar "onze doelgroep" en diverse kranten/ websites benaderd waren op ruchtbaarheid te geven en zo veel mogelijk kinderen/ouders op de hoogte te brengen van dat dit er was ) deze proeftrainingen werden goed bezocht waarna we vervolgens iedere week zijn gaan trainen. ( daarna is Rezi langzaam weggegaan en we kunnen haar altijd bellen als we haar nodig hebben ) inmiddels is dit al het 3e seizoen waar we aan beginnen en we hebben inmiddels een groep van 14 kids, superleuk! Rezi heeft ons in elk geval erg goed geholpen door te helpen met doelgroepverduidelijking en het zoeken van deze doelgroep, en het aanschrijven/bereiken ervan door bijv stukjes in de kranten sites etc.. 7 / 10

8 Naam organisatie PKC, Papendrecht Type organisatie korfbalvereniging Website Referent 2 Naam en functie Hanneke Bruis, contactpersoon G-jeugdkorfbal adres familie.bruins@hetnet.nl telefoonnummer Uirspraak van de persoon over kwaliteit van de interventie / het aanbod Dit project is een initiatief van het KNKV, NOCNSF, Special Heroes, Menzis en Gehandicaptensport Nederland en heeft tot doel het verder ontwikkelen van een gevarieerd sport- en beweegaanbod voor de doelgroep G-jeugdkorfballers van 8 tot 18 jaar. Marjolijn Kroon is hiervan de projectleider binnen de KNKV. Wij hadden aangevraagd dat wij wel hulp konden gebruiken om scholen te bezoeken. Dit omdat ons team bestaat uit jeugdleden die nog op school zitten. Het vervolg was dat Marjolijn de contacten heeft gelegd tussen de school, in ons geval De Zonnebloemschool (zmlk school), en Kees Vlietstra (KNKV). Kees heeft 4 dinsdagen clinics gegeven op de school, waarbij hij hulp heeft gekregen van meestal 2 personen van KV Emmeloord. Dit is bij de school, Kees Vlietstra en KV Emmeloord heel goed ontvangen. Ook bij de school was het positief ontvangen en zeker voor herhaling vatbaar. Op dit moment zijn wij bezig met hetzelfde te organiseren bij een andere school De Optimist. Dit is een school voor kinderen met gedragsproblemen. Zoals het nu staat zullen er 4 morgens lessen gegeven worden in november, welke met hulp van Emmeloord weer verzorgd gaan worden door Kees Vlietstra. Je ziet spelers en speelsters groeien. Met heel veel enthousiasme wordt meegedaan. Door toch elke keer te herhalen gaat de bal er toch in en ze zijn dan ook erg trots op hun zelf. Ook het omgaan met elkaar is heel leuk en gezellig. Ook het contact met de andere ploegen is al gegroeid tot elkaar beter leren kennen. Alles gaat heel gemoedelijk. Als een wedstrijd begint zetten de begeleiders de juiste personen tegenover elkaar. Vaak weten ze zelf ook al tegen wie ze moeten spelen. De begeleiders zetten de mensen op niveau tegenover elkaar. Iemand die wat sneller is zetten we niet tegenover iemand die veel stil staat. 8 / 10

9 Naam organisatie KV Emmeloord Type organisatie Korfbalvereniging Website Kosten en uren Kosten en uren Personeel (coördinatie) totaal 4.300,- waarvan, Projectleider vereniging = 2.500,- KNKV verenigingskaderconsulenten = 1.440,- KNKV cursus korfbaltrainer 2 = 360,- Personeel (uitvoering totaal ,- waarvan, Trainers vereniging (4 tot 6 personen) = 7.500,- KNKV sportconsulenten 12 dagdelen = 2.880,- Materiaal / accommodatie totaal 4.500,- Accommodatie = 2.000,- Spelmateriaal = Drukwerk = 1.000,- Totale kosten van het project Schoolkorfbal = ,- Toelichting op kosten en uren Personeel (coördinatie): De vereniging stelt een projectleider aan voor twee jaar voor gemiddeld 100 uur à 25,- per uur De verenigingskaderconsulent Korfbalbond ondersteunt voor 6 dagdelen à 240,- de projectleider bij het maken van een plan van aanpak (activiteitenplan) aan de hand van de door het KNKV beschikbaar gestelde Toolkit. Vooral in het tweede jaar wordt ondersteuning verleend bij het goed borgen van de activiteit voor de landere termijn. Door middel van een cursus Korfbaltrainer 2 worden 4 tot 8 trainers geschoold in het geven van korfbal aan kinderen uit het speciaal onderwijs (volgens visie KNKV). Personeel (uitvoering): De vereniging zet minimaal 4 tot 6 trainers voor 300 uur à 25,- per uur De sportconsulent KNKV ondersteunt de trainers door middel van het geven van voorbeeldlessen. Tevens worden trainers ook pedagogisch geschoold in het omgaan met kinderen van het speciaal onderwijs. Daarnaast worden de vakleerkrachten van het speciaal onderwijs geschoold in het geven van lessen korfbal (Train de Trainer). Materiaal / accommodatie: Inhuur accommodatie en eventueel aanpassing clubaccommodatie De aanschaf van een toolkit en een materialenpakket Het ontwikkelen van posters, flyers en nieuwsbrieven ter promotie van het project. Bijlage / 10

10 10 / 10