VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Transcriptie

1 vra2008vws-04 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld In de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport bleek bij enkele fracties behoefte te bestaan een aantal vragen en opmerkingen voor te leggen aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over zijn brief d.d. 21 december 2008 ter aanbieding van de brief van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) met daarin een toelichting op de analyse van de Zekur polis van Univé (31 200, XVI, nr. 109). De op 11 februari 2008 toegezonden inbrengen zijn, vergezeld van de bij brief... door de minister verstrekte inlichtingen hieronder afgedrukt. Inbreng CDA-fractie De leden van de CDA-fractie zien met belangstelling dat er variatie optreedt in de polissen die worden aangeboden door zorgverzekeraars. Eén van de bedoelingen van de nieuwe Zorgverzekeringswet (Zvw) is juist dat verzekeraars gaan concurreren op kwaliteit en prijs, en dat kan goed door middel van selectieve contractering. Bij de gekozen vorm in de Zekur polis hebben deze leden wel een aantal vragen: 1 De regering geeft aan dat er voldoende contractering van niet-acute ziekenhuiszorg is, ook al zijn er geen contracten met ziekenhuizen in drie provincies. Waar is precies de minimumnorm voor contractering beschreven en hoe kan een verzekerde die afdwingen? Is het voldoende om bijvoorbeeld vijf ziekenhuizen te contracteren? 2 Hoe omschrijft de NZa op dit moment de minimumnormen voor contractering van zorg in een Zvw-polis? 3 Hoe kan en zal de regering in staat zijn om de bereikbaarheid van de zorg te garanderen wanneer er in dit soort polissen voor gezorgd wordt dat regionale ziekenhuizen niet gecontracteerd worden? Is er een risico dat deze ziekenhuizen te weinig zorg kunnen bieden bij deze polissen? 4 In de Zekur polis worden expliciet lagere prijzen gecontracteerd voor DiagnoseBehandelingsCombinaties (DBC s), omdat de verzekerden gemiddeld jong en gezond zijn en waarschijnlijk minder complicaties en ligdagen zullen hebben. Is er in het vereveningsstelsel rekening mee gehouden dat voor verschillende categorieën patiënten verschillende prijzen in rekening worden gebracht voor een DBC? Zo neen, leidt deze vorm van verzekering dan tot secundaire risicoselectie? Inbreng PvdA-fractie De leden van de PvdA-fractie zijn van mening dat de totstandkoming van een dergelijke polis de solidariteit niet per definitie hoeft aan te tassen. Een scherpe premie kan de betaalbaarheid van zorg vergroten. Wel is het voor hen een absoluut vereiste dat aan de zorgplicht wordt voldaan, dat kwalitatief goede zorg wordt geboden, dat de toegankelijkheid is gewaarborgd, en dat er door de zorgverzekeraar heldere polisvoorwaarden worden opgesteld. Deze leden zijn blij met de goedkeuring die de NZa hierover heeft afgegeven. Desalniettemin hebben zij de volgende vragen: NDS tkndsvra2008vws-04 1

2 Uit de antwoorden op schriftelijke vragen blijkt dat er (t.a.v. deze polis) in drie provincies geen ziekenhuizen zijn gecontracteerd. Als Zekur-verzekerden in Flevoland, Zeeland en Drenthe een beroep doen op ziekenhuiszorg, dan moeten zij in beginsel naar een ziekenhuis buiten de provincie. Indien zorg op grote afstand van de woonplaats van de verzekerde kan worden verleend door een gecontracteerde zorgaanbieder dan kan de verzekerde aanspraak maken op volledige vergoeding voor niet gecontracteerde zorg. De leden van de fractie van de PvdA vragen wat een grote afstand inhoudt. Is het aantal kilometers gespecificeerd? Wat houdt voorts het aanspraak «kunnen» maken op volledige vergoeding in? Onder welke voorwaarden kan een verzekerde precies voor vergoeding in aanmerking komen? Deelt de minister de mening van de PvdA-fractie dat dit concreet kenbaar moet worden gemaakt in de polis van Univé? Wat vindt de minster ervan dat Zekur-verzekerden in principe in deze 3 provincies geen aanspraak kunnen maken op ziekenhuiszorg? Kan door de minister worden aangegeven wat de minimumeisen zijn ten aanzien van het voldoen aan de zorgplicht? Kan de minster voorts verduidelijken waar de grenzen liggen ten aanzien van prijsconcurrentie bij het aanbieden van polissen? Kan de minister aangeven hoe deze vorm van zorginkoop ingrijpt op het risicovereveningsfonds, en wat de gevolgen zijn voor partijen die niet dit soort afspraken maken? Kan de minister voorts de gevolgen voor het zorgstelsel beschrijven, indien meerdere verzekeraars op deze wijze hun zorginkoop gaan vormgeven? Inbreng SP-fractie Wat zijn de minimumvoorwaarden voor zorgverzekeraars om aan de zorgplicht te voldoen? Is de minister bereid de minimumeisen aan de zorgplicht nader toe te lichten of aan te scherpen? Is de minister bereid voor ziekenhuiszorg bijvoorbeeld minimumafstanden in de zorgplicht af te spreken? Hoe rijmt de minister het enkel aanbieden van een internetapotheek door de zekurpolis met zijn eerdere uitspraak dat «zorgverzekeraars verantwoordelijk blijven voor de toegankelijkheid van de zorg voor hun verzekerden, waaronder de (acute) farmaceutische zorg»? (Brief 24 mei 2007) Erkent de minister voorts dat farmaceutische zorg zoals geleverd door een reguliere apotheek meer is dan alleen medicijnverstrekking? Bent u het met ons eens dat bij het onderhandelen over de prijs van DBC s een eventueel gezond verzekerdenbestand geen rol zou mogen spelen? Kan dit tot gevolg hebben dat de ex-ante budgetten minder gaan aansluiten bij de werkelijk te betalen kosten? Is het aanbieden van een dergelijke goedkope verzekering met beperkte toegankelijkheid van de zorg door de selectieve contractering geen vorm van risicoselectie? Inbreng VVD-fractie De leden van de VVD-fractie waren positief verrast over de Zekur-polis van Univé. Het nieuwe ziektekostenverzekeringsstelsel is gebaseerd op een scherpe inkoop van zorg door zorgverzekeraars. Zij moeten namens hun verzekerden op zoek gaan naar kwalitatief goede zorg voor een scherpe prijs. Deze prijs kunnen ze weer doorberekenen in de premie, en zo zal iedere zorgverzekeraar in een competitieve omgeving goede zorg tegen een scherpe prijs leveren. Slechte prestaties worden afgestraft, doordat 2

3 verzekerden kiezen voor een goed presterende zorgverzekeraar. Na invoering van de nieuwe Zorgverzekeringswet constateren we een grote transparantie inzake de premies. Mensen kunnen verzekeraars hierop heel goed vergelijken. Doordat verzekeraars over het algemeen al het zorgaanbod contracteerden, kwam echter de selectieve zorginkoop niet of nauwelijks van de grond. Als dit deel van het nieuwe stelsel niet van de grond komt, zullen de doelstellingen van een betere kwaliteit zorg en tegelijkertijd een beheersing van de premies beide niet worden gehaald. Het is dus cruciaal dat dit wel gebeurt! Er is een aantal oorzaken waarom zorgverzekeraars de verwachtingen ten aanzien van de zorginkoop over het algemeen niet waarmaken. Kort samengevat ligt dat in het gegeven dat de imagoschade en de inspanning van en investering in de afdeling zorginkoop niet opweegt tegen de voordelen die er met een scherpe inkoop zijn te behalen. Belangrijk hierin is de zeer riante nacalculatie. De nacalculatie is momenteel ook onder verzekeraars een punt van felle discussie. Kan de minister aangeven of deze nacalculatie wordt afgebouwd, zo ja langs welk afbouwschema over welk tijdpad? Zo neen, waarom niet? Ook maatregelen als maatstafconcurrentie, waardoor de overheid de zorginkopers weer in de wielen rijdt door als het ware een centrale gemiddelde prijs af te dwingen, helpt niet bij het investeren in de afdeling zorginkoop. De leden van de VVD-fractie zijn dan ook van mening dat dit soort maatregelen moet worden gemeden. Het initiatief van de Zekur polis is dus een stap voorwaarts. Deze verzekeraar doet niet meer dan wat de overheid feitelijk van de zorgverzekeraar vraagt: selectief contracteren en op basis daarvan een polis voor de verzekerden samenstellen. De overheid heeft bepaald wat de omvang is van het pakket dat in de basisverzekering moet worden geleverd en de overheid is verantwoordelijk voor het toezicht op kwaliteit. Aanbieden van inferieure zorg moet de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) derhalve voorkomen door goed toezicht te houden op de minimum kwaliteit die de overheid stelt. Ook is de polis voor iedereen toegankelijk, jong of oud en ziek of gezond. Waar de verzekeraar zijn waar adverteert en in welke vorm hij het giet is niet aan de overheid. Het vereveningssysteem moet als ruggengraat van ons verzekeringssysteem risicoselectie voorkomen doordat financieel gewin van risicoselectie wordt verevend. Tijdens de behandeling van de VWS-begroting op 21 november 2007 heeft de VVD-fractie, sprekende over de Zekur polis, bij monde van mevrouw Schippers de minister voorgelegd of het systeem voldoende is afgetimmerd. Met de gemiddelde prijs van de maatstafconcurrentie is een verzekeraar met jonge, relatief gezonde verzekerden beter af in de onderhandelingen met een ziekenhuis, omdat zijn verzekerden onder de gemiddelde DBC-zwaarte zullen scoren en dus een goedkoper contract kan worden afgesloten. Of omgekeerd geredeneerd is een ziekenhuis beter af met een contract met een verzekeraar met relatief jonge en gezonde mensen omdat die gemiddeld minder zware DBC hebben en dus de gemiddeld prijs meer dan kostendekkend zal zijn. De minister antwoordde dat hij deze ontwikkeling in de gaten zou houden, maar dat hij hierin op voorhand geen problemen zag. Handelingen: Mevrouw Schippers (VVD): U zult begrijpen dat wij het heel positief vinden dat er eindelijk een zorgverzekeraar is die doet wat dit stelsel eigenlijk beoogt: selectief inkopen, waarbij prijs en kwaliteit een heel belangrijke rol spelen. Wij zijn er erg blij mee, maar ik heb er een vraag over. Je hoort veel vragen over het selectief richten op een bepaalde groep, namelijk jonge mensen, maar daar hebben wij het risicovereveningssysteem voor. Als dat niet werkt, heb je pas een probleem, 3

4 maar ik mag er toch van uitgaan dat het werkt. Als je dat doorvertaalt naar de ziekenhuizen die bereid zijn tegen een scherpe prijs een contract te sluiten met deze verzekeraar, hoe werkt dat dan door? Deze ziekenhuizen worden straks met een maatstaf afgerekend op een gemiddelde DBC. Een contract met deze verzekeraar betekent dat zij met een gezonde populatie een scherpere DBC krijgen en daar hun winst vandaan zouden kunnen halen. Zou u dat in de analyse willen meenemen? Verwacht u dat veel verzekeraars dit goede voorbeeld zullen volgen? Minister Klink: Het laatste zal wel gebeuren, denk ik. Verzekeraars letten ook op elkaar en die competitie tussen verzekeraars zal zich zonder meer aftekenen. Ik heb geïnformeerd waar die kostenreductie met name in zit. Die zit in de lagere receptregelvergoeding en het iets lagere huisartstarief, het oude abonnementstarief. Ook zit het in de lagere prijzen die men voor het contract heeft gerekend. Natuurlijk zal dat in het kader van de maatstafconcurrentie doortikken ten opzichte van de andere ziekenhuizen, die zich moeten spiegelen aan deze benchmark. Ik teken hier wel bij aan dat wij voor de komende periode inmiddels een bedrag van 400 mln. hebben geboekt in het kader van die maatstafconcurrentie en dat de verdeling van de bezuiniging die daarmee gemoeid is afhankelijk is van de vraag of je tot de meest doelmatige hoort of niet. Daarbij zal dit inderdaad een rol spelen. Mevrouw Schippers (VVD): De verzekeraar zal er geen voordeel bij moeten hebben, als de risicoverevening goed werkt. Ik vraag mij af of dat ook het geval is voor het ziekenhuis dat het scherpe contract sluit, want dat zou wel degelijk voordeel kunnen hebben bij een DBC van een lichter kaliber. Is dat zo? Minister Klink: U gaat uit van de premisse dat met name jongere mensen hierop zullen intekenen. Zo ver ben ik helemaal nog niet. U geeft zelf verder al aan dat, voor zover dat bij de verzekeraars gebeurt, het risicovereveningsstelsel een en ander compenseert. Je zou inderdaad kunnen redeneren dat er voor de ziekenhuizen niet die verevening in zit die met het risicovereveningsfonds gemoeid is en dat je daardoor verschillende kostenpatronen zult krijgen. Ik vind dat een relevante vraag. Ik vind ook dat de NZa dat moet meenemen in haar monitor, want die let wel op het gelijke speelveld dat zich tussen ziekenhuizen aftekent en tussen verzekeraars. In die zin moet het de komende jaren in de monitor worden meegenomen. Laat een ding duidelijk zijn: ook ik ben natuurlijk niet voor een verkapte vorm van risicoselectie. Dat zou zich alleen via de boeg en de band van de bereikbaarheid kunnen aftekenen. Wij moeten daar scherp op letten. De leden van de VVD-fractie zien hierin een risico dat groter is dan de Zekur polis, een risico dat uiteindelijk het systeem van selectieve zorginkoop kan aantasten en vragen de minister daarom of hij dit niet alleen nauwgezet wil monitoren, maar de Kamer hierover ook periodiek wil informeren. Deze leden kunnen zich voorstellen dat deze suggestie zo funest is voor de ruggengraat van het stelsel dat er apart onderzoek naar wordt gedaan. Kan de minister hierop ingaan? In de ogen van de leden van de VVD-fractie zit er ook nog wel een kritiekpunt in de manier waarop we e.e.a. nu met elkaar hebben geregeld. Dat gaat over de keuze-informatie die mensen krijgen voordat ze een polis afsluiten bij een zorgverzekeraar. De prijs is vooraf goed te vergelijken. De selectief gecontracteerde zorgaanbieders zijn pas later bekend en kunnen dus vooraf niet meewegen in de beslissing om zich al dan niet bij een verzekeraar te verzekeren. Eigenlijk is hier dus sprake van een sprong in het diepe, ofwel een contract sluiten, terwijl een belangrijk deel van de 4

5 informatie ontbreekt. Dat is onwenselijk. Kan de minister hierop ingaan? Wat kan c.q. gaat de minister hieraan doen? Inbreng PVV-fractie De leden van de PVV-fractie hebben met interesse kennisgenomen van de brief van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport d.d. 21 december 2008 ter aanbieding van de NZa met een toelichting op de analyse van de Zekur polis van Univé. Deze leden hebben nog wel enkele vragen. Indien de zorg alleen op grote afstand van de woonplaats van de verzekerde kan worden verleend door een gecontracteerde zorgaanbieder, dan kan de verzekerde aanspraak maken op volledige vergoeding voor niet gecontracteerde zorg. De term «op grote afstand» is voor velerlei manieren opvatbaar, is de minister bereid deze term te objectiveren door hier in ieder geval een maximaal aantal kilometers aan te koppelen? Op voorhand is er geen aanleiding om aan te nemen dat de zorgplicht in het geding is en de NZa monitort actief de naleving ervan, zo wordt gesteld. Maar wat als blijkt dat de zorgplicht niet wordt nageleefd of niet nageleefd kan worden, op welke termijn en hoe grijpt de NZa dan wel de minister in zodat de verzekerde niet de dupe word? De voorzitter van de commissie, Smeets De griffier van de commissie, Teunissen 5