BoardroomIT. Een toekomst dankzij IT. CIODAY November 12 & Informatietechnologie op topniveau. En verder...

Transcriptie

1 Een commerciële bijlage van ICT Media, verspreid door Het Financieele Dagblad BoardroomIT Informatietechnologie op topniveau 4 Internet: René Steenvoorden (Rabobank): 12 Altijd voorbereid zijn op zware turbulentie CIODAY November 12 & Maarten Hillenaar (Rijk): 31 Filevorming rond SEPA voorkomen CIO of the Year 2012 who will it be? Joost Hermans (Cisco): Perfect storm of megatrends Een toekomst dankzij IT CIO Day 2012: The Past is the Future 3, 4, 9 Toptrends binnen IT en business 7 Business moet klaar zijn voor sociale revolutie 13 Een gezonde IT in recessietijd 18 High-performance analytics 23 Informatietechnologie ter discussie 28 s-hertogenbosch De toekomst voorspellen wordt steeds lastiger, het aantal variabelen dat van invloed is op mensen, maatschappijen en organisaties steeds groter. Macroeconomische ontwikkelingen, verschuivingen op de arbeidsmarkt, en schaarste van energie en grondstoffen vereisen van iedereen een grote mate van wendbaarheid en flexibiliteit. De juiste inzet van informatietechnologie is cruciaal om te kunnen inspelen op denkbare en ondenkbare scenario s. Maar dat vraagt wel om leiderschap en een dialoog op het hoogste niveau. lees verder op pagina 3, 4 en 9 En verder... IT-functie kan weer vooruitkijken 5 Human resource development (HRD) 11 Enabler van de digitale economie 15 SaaS als nieuwe bron van waarde 19 KPN heeft open oog voor ict-trends 21 Uitbesteding voor gevorderden 24, 25 Cloud en bring your own device (BYOD) 26, 29 Business intelligence in de cloud 27 IT-functie maakt verschil voor duurzame business Scenarioanalyse geeft CIO grip op verandering ENSCHEDE De snelheid van verandering in de businessomgeving is enorm, beperkt voorspelbaar en niet maakbaar. Organisaties moeten daarom op zoek naar een IT-strategie die het bedrijf wendbaar en adaptief houdt, om desgewenst processen en businessmodellen te kunnen aanpassen aan de eisen van de tijd. Een gebrekkige alignment tussen organisatie en de omgeving is de belangrijkste oorzaak van faillissementen, zegt Timber Haaker van Novay, een onderzoeks- en adviesbureau dat zich richt op ict-gedreven innovatie. De chief information officer (CIO) mag en moet als hoogste verantwoordelijke voor de informatievoorziening een strategische rol claimen en meedenken over nieuwe diensten, producten, groei, winst en wat dit betekent voor de IT op langere termijn. Dus Door Hotze Zijlstra niet alleen meedenken over operational excellence en kostenbesparing anno nu, benadrukt Haaker wellicht ten overvloede. Omdat innovatie en informatietechnologie steeds nauwer zijn verbonden, kan de IT-functie het verschil maken voor een levensvatbare en sustainable business. Terwijl alle ontwikkelingen steeds sneller lijken te gaan, wordt het voorspellen ervan steeds lastiger. Om voorbereid te zijn op de toekomst moet men volgens Haaker derhalve niet alleen rekening houden met het denkbare, maar ook met het ondenkbare of zelfs onwaarschijnlijke. Scenarioanalyse houdt rekening met onzekere en snelveranderende variabelen en helpt op basis daarvan om grip te krijgen op mogelijke toekomsten, zegt de Novayconsultant. Het is een middel om je voor te bereiden op een reis die er meer toe doet dan alleen het reisdoel zelf. lees verder op pagina 3 nearshore IT dienstverlener Maak kennis met agile nearshoring en maak vrijblijvend een afspraak via info@levi9.com

2 Het Nieuwe Werken werkt met de juiste ICT Maar wie maakt de verbinding? Informatie speelt een centrale rol in het leven van uw medewerker. Uw medewerker wil graag altijd kunnen beschikken over relevante informatie. En deze kunnen delen. Ongeacht plaats, tijd of hardware. Hierdoor kan uw medewerker zelf bepalen waar en wanneer hij werkt. Het Nieuwe Werken heet dat. Om dit mogelijk te maken, wordt veel verlangd van informatie- en communicatietechnologie. KPN is de ICT-dienstverlener die data, video en telefonie op unieke wijze combineert. Deze slimme ICT-oplossingen zorgen ervoor dat uw bedrijfsdoelstellingen worden vertaald naar bedrijfsprestaties. En dat uw medewerkers optimaal kunnen presteren. Kijk voor meer informatie op kpn.com/corporatemarket WT KPN-HNW-Adv 265x390.indd 1 10/11/12 10:43 AM

3 Door onze redactie Fotografie Frank Groeliken e.a. Over deze uitgave 3 Redactioneel Mag het een onsje meer zijn? Door Rob Beijleveld Jarenlang heeft ict het stigma gehad van moeilijk, ongrijpbaar en duur. Met regelmaat is bovendien de vraag gesteld wat het eigenlijk bijdraagt aan de bedrijfsvoering. Omdat ict ers dat niet altijd fatsoenlijk konden uitleggen, kreeg het negatieve gevoel over de relevantie al snel de overhand. En terecht! Pas in het internettijdperk kwamen meer mensen met ict in aanraking en gingen er op allerlei verschillende manieren een beeld over vormen. Dat is de laatste jaren verder versneld door ontwikkelingen op het gebied van mobiliteit, apps en consumententechnologie. Zo n beetje elk huis beschikt tegenwoordig over een state-of-the-art ict-platform. Tablets, smartphones, laptops; alles supersnel wereldwijd geconnecteerd. Wat een verschil met die verouderde technologie op het werk! Nogal wiedes dat je je soms afvraagt waar de ict-afdelingen nou mee bezig is Toch? Wat volgt is meestal een heel vreemd spel, namelijk dat van kosten versus baten, en dat van flexibiliteit versus betrouwbaarheid. Dat van even iets regelen versus een integrale aanpak van het totale ict-beleid. Een schimmig spel van zogenoemde requirementsanalyses, businesscases, servicecatalogi, capex-opexvraagstukken, interoperabiliteit versus connectiviteit enzovoorts. Knap wanneer u als lezer nog niet afgehaakt bent. Mogelijkheden Het is allemaal misschien niet moeilijk, het is gewoon te veel. Wat we privé allemaal aan mogelijkheden hebben, is zakelijk toch wat lastiger te realiseren. Dan komen er allemaal zaken om de hoek kijken als security, investeringen, bestaande ict koppelen aan nieuwe, en ook nog eens rekening houden met wetgeving dan wel bedrijfsbeleid. De ict-voorziening is, met andere woorden, nog geen gas, water en licht. Al werkt de ict-sector hier hard aan. Bovendien is er gelukkig steeds beter overleg tussen leveranciers, de ict-afdeling en andere afdelingen binnen organisaties en bedrijven. Ict als nutsvoorziening is dus een kwestie van tijd. Dat móét ook wel, want ict wordt steeds relevanter in onze totale maatschappij. Sterker: er is geen gas, water en licht zonder ict. Dan wordt het chaos, of zelfs anarchie. Dan doet de pinautomaat van de bank het dus ook niet en de kassa van de supermarkt evenmin. Alles is immers zo n beetje geautomatiseerd. Zonder ict gaan we terug naar een situatie zoals kort na de oorlog. Met een handgeschreven bankboekje, wekelijks in een envelopje contant salaris krijgen. Weer fijn met de hand brieven schrijven, die vervolgens dagen onderweg zijn en het antwoord idem dito. De telefoon doet het immers niet meer en internet ligt plat. Scenario s Zo n scenario, dat we zo n zestig jaar teruggaan in de tijd, is bijna niet voor te stellen. Bijna ondenkbaar dat het nog eens zou kunnen gebeuren. Hetzelfde is nu weer aan de hand, maar dan als het gaat om de toekomst. Ict kan zich bijna niet meer voorstellen wat er in de komende tien tot dertig jaar nog allemaal gaat gebeuren qua technologische ontwikkelingen. Als men dat dan al kan, dan moet men het ook nog allemaal snappen, kunnen betalen en aan elkaar kunnen knopen zodat het werkt of blijft werken. De mogelijkheden zijn enorm, maar zonder gids of visionair zijn we nergens. Ict kan heel simpel zijn wanneer je je beperkt tot het indrukken van een knopje. Maar de wereld erachter is heel dynamisch en complex. En misschien juist daarom wordt ict wellicht dusdanig kritisch en relevant, dat het meer waard is dan geld. Een onsje ict wordt wellicht duurder dan een onsje goud! Wat zou het dan heerlijk zijn als je overal hoort: mag het een onsje meer zijn? ROB BEIJLEVELD (rob@ictmedia.nl) is algemeen directeur van ICT Media en organisator van de jaarlijkse CIO Day. Duurzamer door inzet IT HIRSCHBURG Energie-efficiëntere datacenters en werkplekken, videoconferencing en andere communicatiemiddelen zijn slechts enkele aspecten van een groenere bedrijfsvoering. Ook een efficiëntere logistiek en een geconsolideerd printbeleid kunnen zorgen voor het terugdringen van het energie- en papiergebruik. Dat was een van de conclusies tijdens de tweede Global Green IT Summit in het Vodafone Hirschburg Learning Center. Simon Mingay, senior onderzoeker bij Gartner, schetste het landschap als het gaat om de samenhang tussen IT en energie-efficiëntie. Het is naast de onderliggende IT vooral een combinatie van gedrag, metrieken en monitoren, stelde hij. Maar daarmee is het onderwerp tegelijk een enorme uitdaging voor de organisatie. Mingay waarschuwde voor een al te laconieke houding ten aanzien van IT-gerelateerd energieverbruik. Een groei van de energieconsumptie van 10 procent kan binnen drie tot vier jaar resulteren in een verdubbeling van de kosten. De weg naar een duurzame operatie begint in de ogen van de Britse analist bij de aanwending van groene hardware. Maar een echt duurzame operatie is misschien nog wel belangrijker: minder afval, een efficiënte omgang met grondstoffen, beperkte vervuiling, een optimale bevoorradingsketen, duurzame aanwending en een systematische monitoring van de verbruikscijfers. Het moet als een geheel worden gemeten en gemanaged en daar kan technologie op diverse manieren bij helpen. Volgens Josef Brunner van energiemanagement-leverancier JouleX is de CIO bij uitstek de eigenaar en drijver van een groen energiebeleid. Hij of zij is in staat om het energieverbruik te monitoren, analyseren en te verbeteren. Vervolg van Scenarioanalyse, pagina 1 IT helpt bij anticiperen op marktveranderingen Voor de chief information officer is de impact van scenario s van groot belang, stelt senior adviseur Timber Haaker van Novay. Om scherpte in de analyse te krijgen, beschrijven scenario s mogelijke toekomsten die gebaseerd zijn op extreme uitkomsten van onzekere factoren. De specialisten binnen Novay schetsen hun scenario s veelal in een verhalende vorm, waarin trends en onzekere factoren verwerkt zijn. Ze kunnen dienen als inspiratie voor vernieuwing en opportunities, maar ook als middel om de houdbaarheid of robuustheid van de bestaande business- en IT-strategie aan te toetsen. Scenario s moeten volgens Haaker uitdagen en het denken in wellicht ondenkbare extremen stimuleren, en zo impliciete en expliciete toekomstverwachtingen ter discussie durven stellen. De wereld is niet maakbaar, maar je kunt wel rekening houden met onzekerheden en trends die je te wachten staan. Dit ondervond ook het fotografiebedrijf Kodak, dat weliswaar in een vroeg stadium aanhaakte op de digitale fotografietrend, maar tegelijk te veel vasthield aan het traditionele product. Ook Bill Gates sloeg ooit de plank mis toen hij in 1981 stelde dat 640KB RAM-geheugen genoeg zou moeten zijn voor iedereen. Scenario s beschrijven mogelijke toekomsten, gebaseerd op extreme uitkomsten van onzekere factoren Twee jaar geleden kwam het in niemand op dat de SP mogelijk de premier zou leveren in het toekomstige kabinet, terwijl vier maanden terug de kans op die realiteit wel degelijk bestond, geeft Charles Koning, business development manager bij Novay, een recenter voorbeeld. Het had tot een totaal ander politiek klimaat geleid waar burgers en ondernemingen rekening mee hadden moeten houden. Masterclasses Wie wil anticiperen op de toekomst en businessinnovatie omarmt, kan er maar beter een flexibele en dus agile organisatie op na houden, aldus Timber Haaker. De IT moet de organisatie in staat stellen tijdig en adequaat te anticiperen op veranderingen in de markt, samenleving, economie, technologie enzovoorts. Een vliegtuig waarvan de vleugels niet meegeven, valt bij het eerste zuchtje uit de lucht. Tijdens de CIO Day 2012 op 12 en 13 november in Noordwijkerhout faciliteert Novay een serie van zes exclusieve masterclasses rond het thema. De eerste heeft een inleidend karakter en gaat in op het waarom en de waarde Een masterclass tijdens de CIO Day van scenario s en scenarioanalyse: waar gaan we heen, hoe kunnen we hierop anticiperen en actie ondernemen? Vervolgens wordt in vijf parallelle masterclasses gefocust op scenario s voor specifieke onderwerpen: government, economics, people, competences en technology. Dit zijn grote onderwerpen. Ze zijn elk op basis van andere factoren en drivers op hun eigen manier van invloed op de business en IT van morgen; en daarmee op de IT-strategie en het perspectief van de CIO, aldus Haaker tot slot. Colofon: Hoofdredactie Hotze Zijlstra Eindredactie Yvette Polman, Edith Kroon Medewerkers Arnoud van Gemeren, Aloys Kregting, Bram van Mechelen, Sytse van der Schaaf, René Steenvoorden Fotografie Eric Fecken, Frank Groeliken, Roelof Pot, Marcel Willems, Vormgeving Mathieu Westerveld Uitgever Rob Beijleveld, ICT Media BV Magistratenlaan 184, 5223 MA, s-hertogenbosch, t , f , e info@ictmedia.nl Sales & marketing events Bart de Vaan Sales & marketing media Jeffrey Ploeg, ICT Media BV, s-hertogenbosch 2012

4 4 CIO of the Year Award 2012 Door René Steenvoorden Voorzitter CIO Platform Nederland en CIO Rabobank benadrukt belang van scenarioplanning CIO moet altijd voorbereid zijn op zware turbulentie UTRECHT De CIO kan van nature niet alleen de verbinding leggen tussen technologie en business, maar beweegt zich qua visie en verantwoordelijkheden voortdurend tussen de lange en korte termijn. Om die reden is het essentieel dat de CIO deelneemt aan de strategische discussie binnen organisaties. Dat zegt René Steenvoorden, voorzitter CIO Platform Nederland en CIO Rabobank, met het oog op het thema The Past is the Future van de CIO of the Year Award en de CIO Day De impact van informatietechnologie op de korte termijn wordt vaak overschat. Aan de andere kant heeft men de neiging de gevolgen voor de lange termijn juist te onderschatten. Deze taxatiefout van IT-trends en ontwikkelingen leidt soms tot onbegrip ten aanzien van ons vak en in het ergste geval tot strategische missers. Tijdens de internetbubbel waren de verwachtingen op korte termijn veel te hoog gespannen. Nu, ruim tien jaar later, blijken veel van de voorspellingen toch bewaarheid geworden. Sommige industrieën zijn volledig naar de afgrond gedreven. Een verkeerde inschatting van de impact voor zowel de korte als lange termijn is een hardnekkig fenomeen. Iedere CIO die zijn of haar bedrijf trefzeker de toekomst in wil loodsen is gewaarschuwd. Steeds meer organisaties doen aan scenarioplanning om qua business en operating model in te kunnen spelen op ontwikkelingen. Dat is een goede zaak. Binnen de Rabobank hebben we verschillende scenario s over de wereldwijde behoefte van water en grondstoffen. Hoewel informatietechnologie bij het anticiperen op toekomstige scenario s een steeds grotere rol krijgt, vallen de veranderingen binnen de IT-functie op de korte termijn nogal mee. Ik verwacht dat ik op enig moment zo n 90 procent van de operationele bestedingen, dus los van de programma s, voor de aankomende twaalf maanden kan voorspellen. Daarin zal de komende tijd weinig verandering komen, al plannen we onze ontwikkelpot bewust niet helemaal vol. Iedere CIO die zijn of haar bedrijf trefzeker de toekomst in wil loodsen is gewaarschuwd Zware storm De ontwikkelingen op IT-gebied gaan wel steeds sneller en dat brengt meer onzekerheid met zich mee. Bijvoorbeeld als het gaat om nieuwe winstmodellen en modelverstorende technologieën, maar ook op het terrein van cybercriminaliteit en security. Wet- en regelgeving wordt vanwege het continu veranderende politieke landschap steeds minder goed voorspelbaar. De implementatietijd is daardoor extreem veel korter. Wat dat betreft moeten we als organisaties en als CIO s voortdurend voorbereid zijn op zware turbulentie. Omgang met allerlei onzekerheden is dus inherent aan onze rol en functie. René Steenvoorden. En juist dat maakt ons vak zo leuk. Als interne IT-functie kun je ondertussen je wendbaarheid en toekomstvastheid vergroten door intensiever samen te werken met leveranciers en partners. Slim gebruik van specialistische kennis, tools en vaardigheden kan een enorme verrijking voor de organisatie inhouden. Een goede CIO maakt hier maximaal gebruik van. Daarnaast kan er aan slagkracht gewonnen worden door de inzet van agile ontwikkelprocessen, waarbij door vaste teams bestaande uit IT ers en businessmensen kortcyclisch software wordt opgeleverd waarmee het bedrijf direct vooruit geholpen kan worden. Natuurlijk is het verstandig om de technologie- en businessroadmaps van belangrijke leveranciers te kennen. Maar als IT-verantwoordelijke zou je los van alle trends en de hypes vooral je eigen route en scenario s moeten bepalen. Wat dat betreft onderstreep ik de waarde van regelmatig klankborden met vakgenoten uit verschillende sectoren (industry peers). Het CIO Platform Nederland, met als primaire doel het uitwisselen van kennis, visie en ervaringen, heeft hierin dan ook een belangrijke taak. Structureel Onder meer op basis van interactie met mijn collega-cio s heb ik geleerd dat nieuwe technologische innovaties vaak minder snel veranderende invloed hebben dan men denkt of hoopt, maar dat tegelijk wordt onderschat hoe structureel de impact ervan kan zijn. Als CIO kunnen we van nature niet alleen de verbinding leggen tussen technologie en business, we bewegen ons qua visie en verantwoordelijkheden voortdurend tussen de lange en korte termijn. Alleen al daarom is het essentieel dat we deelnemen aan de strategische discussie en 13 november in Noordwijkerhout Wie wint? CIO DAY 2012 en 13 november in Noordwijkerhout s-hertogenbosch De CIO of the Year 2012 wordt bekendgemaakt tijdens de CIO Day op 13 november in Noordwijkerhout. Onderstaand een toelichting op het selectieproces dat moet leiden tot de winnaar. De moderne CIO moet bewijzen niet alleen te zorgen voor een efficiënte en kosteneffectieve IT-delivery, draagvlak en waardering bij de business zijn minstens zo belangrijk. Met name op het strategische businesspartnerschap gaat de CIO dit jaar worden afgerekend. Vanuit dit perspectief zullen we de CIO ook dit jaar weer langs de meetlat leggen als het gaat om leiderschap, visie en persoonlijk profiel binnen de organisatie, aldus juryvoorzitter Bernhard van Oranje. Daarnaast zal onder meer worden gekeken naar de score van de CIO op het centrale thema van de CIO Day: de CIO die met bewezen resultaten blijkt geeft van een sterke focus op de toekomst. Proces Het proces dat moet leiden tot de uitverkiezing van de nieuwe CIO of the Year is in grote lijnen hetzelfde als in voorgaande jaren. De pakweg honderd CIO s die in aanmerking kwamen, hebben allereerst een uitnodiging gekregen om mee te doen aan een online enquête. De deelnemers vulden vragen in die in vier categorieën waren onderverdeeld. Deze zijn door The Boston Consulting Group (kwantitatieve en kwalitatieve resultaten) en Qhuba (persoonlijkheid en leiderschap) geanalyseerd. Op basis van de kwantitatieve waarden leverde dit een shortlist van tien CIO s op. Vervolgens vond een interview plaats door CIO Magazine. Gedurende de periode waarin de interviews/validatiegesprekken plaatsvonden, werden tevens persoonlijke assessments door Qhuba en S-TM uitgevoerd. Op basis van de uiteindelijke score zijn de vijf besten uitgenodigd voor een rondetafelgesprek met de andere kanshebbers en de voltallige jury. Mede op basis van deze bijeenkomst wordt uiteindelijk de winnende CIO gekozen. Jury 2012 Ook de jury is in grote lijnen dezelfde als vorig jaar. Nieuw in het gezelschap is de winnaar van 2010, Lineke Sneller (Vodafone), die niet langer dan een jaar zitting zal hebben in de jury. Voor de verkiezing van 2013 zal haar gevraagd worden plaats te maken voor de winnaar van de CIO of the Year Award van 2011: Aloys Kregting van DSM. Bernhard van Oranje (CEO Levi9 Global Sourcing) is opnieuw juryvoorzitter. Ook Rob Beijleveld, René Steenvoorden (voorzitter van het CIO Platform Nederland en CIO Rabobank) en Hanno Ketterer (Boston Consulting Group) zijn deze editie weer van de partij. Het gezelschap wordt bijgestaan door Jonathan Koopmans (BCG) voor het meten van de efficiëntie en effectiviteit van de IT-organisaties van de uiteindelijke genomineerden. Tjibbe en Bianca van der Zeeuw, respectievelijk van Qhuba en S-TM, spelen een rol bij de profielbepaling. De genomineerden voor de CIO of the Year 2012 zijn: Eric de Brouwer (ABB), Robbert- Jan Stegeman (Alliander), Harry Schroot (Crucell), Rikky van Osch (Equens), Roel Bakker (Imtech), Martin Lohmeier (Marel), Anton Langeler (O Neill), Marcel Krom (PostNL) en Rien Peekstok (VTech).

5 Door Sytse van der Schaaf e.a. Trends en ontwikkelingen 5 Zware jaren brengen CIO in beweging IT-functie kan weer vooruitkijken MAARSSEN De chief information officer (CIO) heeft het de afgelopen jaren niet gemakkelijk gehad. Budget, interne positie en de innovatieagenda stonden onder druk. Inmiddels komt er weer een beetje ruimte in het budget van de hoogste informatiechef, waardoor er naar nieuwe mogelijkheden gekeken kan worden. 44 procent van de CIO s wereldwijd geeft aan dat hun budget gestegen is, ten opzichte van 39 procent in 2011 en 28 procent in Dit blijkt uit de IT Strategic Leadership Survey van Harvey Nash. CIO s hebben jarenlang moeilijke keuzes moeten maken, misschien wel meer dan welke andere functie in het bedrijfsleven dan ook. Ze hebben te maken gehad met radicale veranderingen en uitdagende budgetten. Groei blijkt echter het sleutelwoord voor veel CIO s dit jaar. Meer dan de helft geeft aan dat projecten die brood op de plank brengen boven aan het prioriteitenlijstje van hun CEO staan. Projecten die gericht zijn op besparing zijn daarentegen ondergeschikt. De nieuwste trend om dit te bereiken is mobile technology. De vraag naar vaardigheden op dit gebied is zeer groot. Apps en digitale media staan hoog op de agenda van CIO s. Bijna twee derde is momenteel actief bezig met het promoten van de mobiele en tabletapplicatie voor de organisatie. Groei blijkt het sleutelwoord dit jaar Geen jobhopper Wat wil de CIO zelf graag bereiken? Uit de survey blijkt dat er meer beweging is op de arbeidsmarkt voor CIO s. Zo hoopt een kwart dit jaar een nieuwe baan te vinden en is bijna een derde in de afgelopen twee jaar aan iets nieuws begonnen. De belangrijkste redenen voor het switchen zijn een nieuwe uitdaging en de behoefte aan meer betrokkenheid binnen het strategisch bestuur. De meeste CIO s zijn gelukkig in hun rol en ambiëren voorlopig geen andere functie. Voor 14 procent geldt dit niet, zij mikken op de functie CEO en 15 procent zou zich graag ontwikkelen tot COO. Qua salaris gaat de CIO er langzaam op vooruit. Wereldwijd zijn de lonen met 2,9 procent toegenomen, van dollar in 2011 tot dollar dit jaar. De verwachtingen voor salarisgroei zijn echter minder optimistisch. Bijna twee derde verwacht voor het komende jaar een bevriezing van het salaris. De discussies in de media over hoge topsalarissen lijken een impact te hebben op de hoogte van het CIO-loon. Wel zijn CIO s tevreden over hun beloning. Nieuwe uitdagingen Al met al lijken de economisch zware jaren voor de CIO verleden tijd te zijn. Het budget begint weer aan te trekken, de plek binnen het bestuur van de organisatie wordt steeds vaker veiliggesteld, en het salaris laat een kleine stijging zien. Daarnaast geeft de focus op groei en innovatie aan dat de schouders eronder worden gezet. Dit resulteert direct in de vraag naar nieuwe skills, nieuwe investeringen en een goede infrastructuur die de IT kan blijven ondersteunen in een meer complexe en datarijke omgeving. De zware jaren zijn dus wellicht op hun retour, maar dat neemt niet weg dat er weer een nieuwe lading uitdagingen klaarligt voor de CIO. Manoj Mehta (Cognizant): Services en technologie herdefiniëren AMSTERDAM De manier waarop bedrijven werken en waarde leveren was nog nooit zo dynamisch: globalisering, cloud computing en social computing, nieuwe arbeidsdemografieën en een onrustige economie hebben alles veranderd. Om zich te kunnen voorbereiden op de toekomst, heroverwegen organisaties hoe ze technologie en businessservices moeten definiëren, inzetten, sourcen en managen, vertelt Manoj Mehta, countrymanager van Cognizant in de Benelux. De hedendaagse CIO staat volgens Mehta voor veel uitdagingen. De manier waarop bedrijven werken, zal de komende jaren grondig veranderen. Onder invloed van de virtualisering van het werk en de verschuiving van het gebruik van IT uit de privésfeer naar de bedrijfsomgeving zal er een nieuwe benadering van productiviteit en concurrentievoordeel ontstaan. Traditionele waardeketens, vaak in handen van één onderneming, zullen plaatsmaken voor netwerken van bedrijven die ieder hun eigen expertise leveren. Door deze ontwikkelingen zal de dynamiek van het werk veranderen. Onder meer door de mindset van millennials medewerkers tussen de 15 en 35 jaar, die zijn opgegroeid met technologie en zaken uit het privéleven in de werksfeer verwachten alsmede door de opkomst van nieuwe technologie. Elke onderneming, en dus ook de CIO, heeft op de een of andere manier met dit soort trends te maken en zal hierop moeten anticiperen. Cognizant helpt bedrijven met nieuwe oplossingen en perspectieven, om door de uitdagingen heen te navigeren. De komende jaren gaat krapte op de arbeidsmarkt een belangrijk thema worden, zegt Manoj Mehta. Ons innovatieve deliverymodel geeft afnemers toegang tot een enorme poel van hoogopgeleide kenniswerkers. Onze business processes as a service (BPaas) ondersteunt complexe, hoogwaardige en kennisintensieve taken. BPaaS combineert applicaties, platforms, infrastructuur, kennisprocessen en domeinexpertise voor een hogere businessefficiëntie en een groter innovatief vermogen. Dit biedt onvermoede kansen in bijvoorbeeld het management van klinische data, de inzet van slimme meters bij energiebedrijven, ordermanagement bij telco s, en de hypotheekverstrekking bij banken. Nieuwe stijl Cognizant is een goed voorbeeld van een ITdienstverlener nieuwe stijl. Met een Amerikaans hoofdkantoor, 50 deliverycenters in opkomende en gevestigde economieën, en ruim werknemers realiseerde het concern afgelopen boekjaar een omzet van maar liefst 6,12 miljard dollar. Het bedrijf beschikt over een diepgaande domein- en industriekennis. Niet zozeer de technologie staat in de etalage, maar veeleer de kennis en kunde om bedrijfsprocessen in specifieke sectoren zo efficiënt mogelijk uit te voeren. In het geval van Cognizant gaat het om specialistische kennis van financiële dienstverlening, gezondheidszorg, de maakindustrie, en retail en logistiek. De Benelux-manager zegt daarbij garant te staan voor een vertrouwd partnerschap, maar ook voor kostenreducties en hogere businessresultaten: Dat komt omdat we een typisch voorbeeld zijn van een bedrijf met een westerse managementstijl, dat de uitvoering van de dienstverlening bewust in opkomende economieën heeft belegd. We hanteren een innovatieve methode voor outsourcing, waarin het continu meten van klanttevredenheid en optimale interactie tussen afnemer en dienstverlener een centrale rol spelen. We hebben een stevig innovatietempo in de eigen IT en we kunnen door een kijkje in de keuken bij meerdere organisaties zorgen dat afnemers hun processen door uitbesteding kunnen standaardiseren, rationaliseren en innoveren. De wensen en eisen van de klanten staan daarbij hoog in het vaandel. Veel, zo niet alle toewijding gaat daar naartoe. Maar daarmee kun je niet alles, vervolgt Mehta. We werken continu aan het verbeteren van onze diensten. Het hele proces is daarop ingericht. Ons relatiemodel, waarbij de kracht van onze onshore, nearshore en offshore deliveryorganisaties wordt gecombineerd, wordt uitgebreid met consultancydiensten. Hierdoor zullen we klanten beter kunnen helpen bij het uitwerken en inzetten van oplossingen. Zowel tactisch als voor de lange termijn. Manoj Mehta. Service-innovatie Belangrijk is volgens Mehta het bewezen vermogen om service-innovatie te leveren. Cognizant heeft laten zien dat het in staat is om voortdurend nieuwe diensten te introduceren bij klanten: IT-infrastructuurservices, business-processoutsourcing, knowledgeprocessoutsourcing en cloud computing. Dat is in deze tijden, waarin klanten proberen zich te wapenen tegen een zwakke economie, van groot belang. Bedrijven zijn nog steeds op zoek naar manieren om kosten te drukken en de productiviteit te verhogen.

6 Changing IT meets new opportunities Een fl exibele schil van IT-specialisten als strategische keuze De crisis heeft het bewezen. Bedrijven met een fl exibel arbeidsapparaat zijn weerbaarder. Zeker in een economie die zich meer en meer kenmerkt door korte cycli. Met fl exwerkers als aanvulling op de vaste kern beschikken organisaties direct over de juiste kennis om sneller en effi ciënter te reageren op economische ontwikkelingen in een concurrerende omgeving. Naar verwachting werkt over 5 jaar tussen de 20 en de 30% van het personeel in een fl exibele schil. van de CIO s ziet een fl exibele schil niet als bedreiging voor het kennisniveau in de organisatie. van de CIO s geeft aan dat een fl exibele schil conjunctuurschommelingen opvangt. van de CIO s geeft aan dat een fl exibele schil het innoverend vermogen vergroot. Let s meet Steeds meer organisaties onderkennen de toegevoegde waarde van fl exibel inzetbare kennis en capaciteit. Brunel zet de juiste specialisten op de juiste plek en speelt effi ciënt in op pieken in personeelsbehoeften. Dit maakt Brunel dé specialist in detachering, consultancy en projectrealisatie voor tal van opdrachtgevers. Bent u benieuwd hoe meer fl exibiliteit kan bijdragen aan uw succes? Kijk op brunel.nl/changingit of neem direct contact op met Marco Visser, Commercieel Manager Brunel IT, op Brunel_Adv_Boardroom_IT2_265x190.indd :18

7 Door onze redactie Technologie 7 Welke nieuwe technologieën mag je niet missen? balans vinden tussen het vasthouden en vrijgeven van data. Zes IT-megatrends AMSTERDAM Ook in 2013 zijn er technologietrends die een majeure invloed zullen hebben op de bedrijfsvoering. Accenture benoemt de zes met de meeste impact. 1Context-based diensten Context-based diensten is de belangrijkste technologietrend van de komende jaren. In dit soort diensten worden tastbare en digitale data samengevoegd in een innovatieve oplossing die nieuwe relevante en toepasbare informatie oplevert over wat mensen aan het doen zijn en waar ze dat doen. De geleverde context maakt vervolgens de ervaring extra waardevol voor de consument. Volgens Accenture breken dit soort diensten nu door doordat bronnen die contextuele informatie leveren steeds beter toegankelijk zijn. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het stijgende gebruik van smartphones, de expansie van cloud computing, de explosieve toename van het gebruik van sociale media, en de ontwikkeling van krachtige tools voor de samenvoeging en analyse van diverse soorten data. 2Verzamelde data-architectuur Omdat data voor de meeste organisaties steeds waardevoller wordt, moet de data-architectuur worden aangepast om oude en nieuwe databases en systemen met elkaar te verbinden. Het gaat daarbij vooral om het ontwikkelen van een nieuwe dataarchitectuur die zowel gestructureerde als ongestructureerde informatie kan verwerken. Bovendien is een deugdelijke architectuur van cruciaal belang voor een andere datagerelateerde trend: de noodzaak om het delen van data veel vrijer en gemakkelijker toegankelijk te maken. Accenture voorziet een herziening van het databaselandschap om in de toekomst ook ongestructureerde data te beheren, nu data-architecten inzien dat relationele databases niet langer de enige manier zijn om data te beheren. 3Geïndustrialiseerde dataservices Gerelateerd aan de ontwikkeling van een nieuwe data-architectuur geeft Accenture het advies dat de waarde van data zowel binnen als buiten organisaties pas optimaal te benutten is als deze vrijelijk wordt gedeeld met externe partijen. Dit kan alleen goed ondersteund worden als gegevensverzamelingen worden losgekoppeld van applicaties en ze niet langer onder het beheer vallen van een enkel bedrijf. Gegevensverzamelingen worden daarmee ondergebracht in een industriële setting. Accenture verwacht dat toonaangevende organisaties de komende jaren vormen van databeheer in gebruik nemen die de juiste 4Op sociale media gerichte IT Het rapport stelt vast dat sociale media niet langer een aanvullend marketingmiddel zijn voor organisaties. Meer en meer zijn het krachtige katalysatoren voor een drastische verandering van de manier waarop klanten, medewerkers en partners technologie gebruiken om te interacteren en communiceren met de wereld om hen heen. De meeste bedrijven zijn nog niet zo ver in deze ontwikkeling en vrijwel niemand maakt er optimaal gebruik van. 5Flexibele PaaS-architectuur IT-managers die een platform-as-aservice (PaaS)-architectuur kiezen op basis van wat zij denken dat de standaard wordt of as-a-serviceplatforms uitsluitend beschouwen als kostenbesparende maatregel, doen zichzelf tekort en zien relevante zaken over het hoofd. CIO's moeten op zoek naar een flexibel platform met levensvatbaarheid in de markt dat bediend wordt door een leverancier die met kennis van zaken tal van aanvullende diensten kan leveren. Volgens Accenture moeten PaaS-leveranciers steeds vaker drie aanvullende zaken in hun aanbod voor elkaar hebben: voor meerdere afnemers geschikte herbruikbare businessservices, integratiemogelijkheden en uitbreidingsmogelijkheden. 6Doeltreffende analytische beveiliging Bedrijven zijn meer connected dan ooit. Niet alleen via internet en mobiele apparaten, maar ook via andere niet-traditionele kanalen vooral in de fysieke wereld. Denk maar eens aan de manier waarop auto s en industriële besturingssystemen zijn verbonden met andere systemen. Dit brengt meer risico s met zich mee en verandert de manier waarop organisaties met deze risico s moeten omgaan. Door data centraal te stellen bij de beveiliging en niet zozeer de devices of hardware zelf, kunnen organisaties volgens Accenture de risico s in de hand houden. Het rapport Accenture Technology Vision 2012 is te downloaden via IBM PureSystems: Enterprise computing simpel als smartphone AMSTERDAM Bedrijven staan onder grote druk om in steeds snellere, elastischere systemen te voorzien, die qua gebruiksgemak de vergelijking met consumententechnologie kunnen doorstaan, aldus Gerard Smit, chief technology officer bij IBM Benelux. Onze nieuwe expert integrated systems helpen klanten daarbij. Momenteel besteden bedrijven wereldwijd 70 procent of meer van hun IT-budget aan eenvoudige, repetitieve taken en onderhoud. Logisch, als je weet dat het bij een gemiddeld IT-project meer dan zes maanden duurt om de server-, storage- en netwerkinfrastructuur geïnstalleerd te krijgen. Een recente IBM-studie wijst uit dat het budget van een IT-project in meer dan twee van de drie gevallen wordt overschreden en de looptijd vaak 25 procent langer is dan voorzien. De gevolgen zijn navenant: slechts een op de vijf corporate IT-departementen slaagt erin om tijd en geld vrij te maken voor nieuwe innovaties. Dit zijn belangrijke uitdagingen voor organisaties. Volgens CTO Gerard Smit is er duidelijk behoefte aan een nieuwe categorie slimmere IT-systemen die het tempo van de businesswereld kunnen bijhouden. Dat is exact waarop we inspelen met onze expert integrated systems oftewel PureSystems. Eenvoudig gezegd brengt het de eenvoud van gebruik die we gewend zijn van consumententechnologie naar het enterpriseniveau. Het resultaat is een enterprisesysteem dat even gemakkelijk te bedienen is als een gemiddelde smartphone. IBM integreerde alle kritische onderdelen van het datacenter netwerktechnologie, opslag, rekenkracht, beheer, enzovoorts in drie subsystemen: PureFlex, PureApplication en PureData. PureFlex System integreert de server, storage en de netwerkvoorzieningen in één geautomatiseerde, veilige en eenvoudig te beheren machine. PureApplication System zorgt dan weer voor een voorgeprogrammeerde IT-omgeving. PureData, dat in oktober werd gelanceerd, helpt bedrijven razendsnel grote hoeveelheden data te analyseren en de verworven inzichten in te zetten voor onder andere marketing en sales. Ingebouwde expertise Om out-of-the-box te functioneren, is Pure- Systems voorgeprogrammeerd op basis van expertisepatronen, afgeleid van best practices op basis van ervaringen met IBM-klanten en -partners, vervolgens getest, daarna geoptimaliseerd en ingebouwd in het systeem. Deze expertisepatronen zijn een unieke manier om technologische deskundigheid om te zetten in herbruikbare en downloadbare pakketten. Smit: Op die manier is de tijd die verloopt tussen het moment dat PureSystems uit de doos wordt gehaald en het moment dat het systeem functioneert, drie keer korter dan bij de huidige systemen. Cloud in a box Dankzij de ingebouwde expertisepatronen neemt PureSystems routineuze basistaken helemaal over, aldus Smit. Het geïntegreerde design zorgt automatisch voor de horizontale en verticale schaalbaarheid van rekenkracht, netwerk- en opslagvoorzieningen. Elk fysiek systeem kan in duizenden virtuele machines worden opgesplitst, waarbij de densiteit dubbel zo hoog ligt in vergelijking In de toekomst zullen klanten een volwaardige hybride cloudstrategie kunnen volgen met eerdere systemen. Het ontwerpen, ontwikkelen en implementeren van de infrastructuur voor een typische webapplicatie neemt minder dan tien dagen in beslag, een wereld van verschil met traditionele ITsystemen. PureSytems stimuleert bedrijven tevens om de stap naar de cloud te zetten. Omdat de vereiste technologische componenten (virtuele servers, opslag- en netwerkelementen, in combinatie met software voor cloudmanagement) geïntegreerd zijn, functioneert een private-cloudsysteem al na enkele minuten. Om het gebruik van cloudvoorzieningen te stimuleren hebben we een selfservice-interface voor de cloud gebundeld met PureSystems. Daarmee kan een applicatieontwikkelaar een applicatie configureren zonder hulp van het IT-departement, vertelt Smit. Basistechnologieën Bovendien maakt PureSystems gedeeltelijk gebruik van de basistechnologieën en software die in het publieke SmartCloud Services-aanbod van IBM zijn verwerkt. Door gemeenschappelijke functies en interfaces te delen, kunnen applicatieontwikkelaars de IBM SmartCloud Services gebruiken om nieuwe applicaties te creëren en te testen en ze vervolgens naadloos over te hevelen naar de private cloud die met PureSystems werd aangemaakt. In de toekomst zullen klanten een volwaardige hybride cloudstrategie kunnen volgen en snel kunnen anticiperen op veranderingen in de markt. Zo kunnen ze op piekmomenten bijvoorbeeld automatisch een overbelasting van hun private clouds die op PureSystems zijn gebaseerd, opvangen met capaciteit van hun IBM SmartCloud, concludeert Gerard Smit.

8 Nieuwe wegen bewandel je bij voorkeur met experts. Meer dan 200 grote organisaties vertrouwen op SAP vanuit onze veilige cloud. engineered in Germany Cloud computing vormt een interessant alternatief voor bestaande sourcing-opties en speelt in op de behoefte aan meer schaalbaarheid en flexibiliteit. T-Systems heeft sinds 2005 grote internationale organisaties begeleid in het transformeren en implementeren van een groot aantal bedrijfsapplicaties naar zijn dynamische platform; een platform voor private cloud diensten. Wilt u meer informatie over onze aanpak en cloud oplossingen? Kijk dan op onze website: 265x390_Bergsteiger_NL_BoardroomIT Tabloid_NeuerText_RZ.indd :17

9 Door Hotze Zijlstra Fotografie Eric Fecken e.a. Varia 9 PwC-denktank voorziet versmelting van topfuncties Bestuurders moeten aan zichzelf werken AMSTERDAM De CIO-rol gaat steeds meer versmelten met andere hoge functies. In de toekomst zou de chief marketeing officer (CMO) goed verantwoordelijk kunnen zijn voor de socialemediastrategie. Aan de andere kant zou de CIO binnen de financiële sector kunnen transformeren tot COO. Dat stelt Bo Parker, verantwoordelijk voor het Centrum voor Technologie en Innovatie (CTI) van PwC en spreker tijdens de CIO Day Beweeglijkheid en adaptiviteit zijn volgens Parker de sleutelwoorden voor de toekomst. De technologiegedreven veranderingen zullen enorm zijn, waardoor een agile inrichting van de interne IT cruciaal is, zegt hij. Minstens zo belangrijk is een CIO die flexibel is ten aanzien van zijn of haar eigen rol. De infrastructuur gaat in de toekomst sowieso de deur uit, dus men kan hierop maar beter anticiperen door op zoek te gaan naar een goede serviceprovider of een manager die het gaat regelen. Als technologie-innovatiespecialist ligt Parkers focus niet zozeer op slechts het signaleren van technologische trends en ontwikkelingen. Het gaat er vooral om te kunnen inschatten wat deze op de langere termijn betekenen. Kijkend naar de huidige bewegingen op het gebied van consumentenen enterprise-it, gaat het totale speelveld veranderen. SMAC zal een enorme impact hebben: social, mobile, analytics en cloud. De tijden zijn nog nooit zo boeiend geweest. De toekomst maakt voor leidinggevenden diverse nieuwe rollen mogelijk, de vraag is slechts welke rol men voor zichzelf kiest. De business en de eindgebruiker zijn steeds vaker in de lead en zullen vanuit hun eigen budget IT-services en devices aanwenden. De CIO moet ervoor zorgen dat er binnen de organisatie flexibel op eenieders wensen en behoeften kan worden ingespeeld. Hij of zij moet anticiperen op alle nieuwe dingen die komen gaan, aldus de PwC-man die tijdens de CIO Day op 12 november een masterclass over dit onderwerp verzorgt. Versmelten Parker constateert dat CIO s steeds minder een technologische achtergrond hebben. Sinds een jaar of tien komt de CIO vaker vanuit de business, of heeft men een historie in bijvoorbeeld consulting. In de toekomst zie ik de rol op veel plaatsen versmelten met andere belangrijke functies. In de retail zou de IT bijvoorbeeld kunnen opgaan in marketing. Binnen chemische concerns kan de Bo Parker. verantwoordelijke voor duurzaamheid wat in deze sector een belangrijke KPI is de IT erbij krijgen. Bij banken en andere financiële instellingen kan de CIO-rol gaan samenvallen met die van de COO. Het is tevens mogelijk dat de huidige CIO stappen maakt, maar dan moet hij of zij wel in beweging komen. Niet alleen de informatiechef moet volgens de CTI-leider aan zichzelf werken. Boardleden en andere hoge functionarissen dienen ook te zorgen dat ze de mogelijkheden van nieuwe IT-oplossingen kennen. De mensen die nu overal de leiding hebben, maakten carrière in de tijd dat de CIO nog chef dataverwerking was: een techneut die zorgde voor het heen- en weer bewegen van iets wat nog net geen informatie was, want de term IT kwam pas later. Boardleden opereren dus vaak vanuit een historische realiteit. Het is echt nodig dat iedereen op boardniveau weet wat je allemaal met IT kunt doen. Parker merkt vervolgens op dat titels altijd veeleer een aspiratie verraden dan dat ze werkelijk recht doen aan de dagelijkse praktijk. Lachend: De CIO-functie heeft geen technologiecomponent meer, maar in de praktijk is men er nog volop mee bezig. De chief security officer (CSO) houdt eveneens meer een streven in dan een realiteit. Europa Bo Parker leidt zoals gezegd het Centrum voor Technologie en Innovatie (CTI), een PwC-denktank die onderzoek en analyse doet op het terrein van opkomende technologische trends en hun impact op de onderneming. Hoewel er vanuit de VS wordt gewerkt, is het CTI wereldwijd aangehaakt. Ten aanzien van Europa pleit Parker voor een snellere omarming van nieuwe technologische mogelijkheden. Arbeidsverhoudingen en -rechten maken het moeilijker om te profiteren van systemen die zorgen voor een grotere efficiëntie, omdat je niet zomaar mensen op straat kunt zetten. Dat is aan de ene kant positief, maar houdt wel in dat Europa veelal niet tot de early adopters behoort. Daarnaast constateert Parker dat Europese leiders iets meer risico-avers zijn dan hun Amerikaanse collega s. In de VS is men niet bang voor het toepassen van leadingedgetechnologieën, ook al moeten deze zich nog bewijzen. In Europa kiest men vaker voor veiligheid van bewezen oplossingen, wat in zekere zin heel verstandig is, maar er tevens toe kan leiden dat de concurrentie zich kan onderscheiden door toepassing van iets baanbrekends. Als CTI-baas is Parker tevens hoofdredacteur van Technology Forecast, een driemaandelijks onderzoekstijdschrift dat opkomende trends in het gebruik van enterprise-informatietechnologie bespreekt. Technology Forecast is beschikbaar via Wouter Bos tijdens de CIO Day van Back to the Future: part IV Wouter Bos: Mee met de stroom NOORDWIJKERHOUT Wouter Bos, ex-minister van Financiën en tegenwoordig partner bij KPMG, constateerde vorig jaar tijdens de CIO Day dat om kunnen gaan met wisselende omstandigheden cruciaal wordt. De organisatie wordt heen en weer geslingerd in het turbulente tij. Mij is altijd geleerd om met de stroom mee te zwemmen in plaats van ertegenin, en om niet in paniek te raken. Dat is het beste advies wat er te geven is. De vraag is volgens Bos dan ook in hoeverre organisaties in staat zijn mee te veranderen. Veranderingen brengen namelijk de nodige onzekerheid met zich mee. Bos sprak over klimaatverandering, maar ook over de verplaatsing van de politieke macht naar China. Het zelfvertrouwen daar is ongekend en ze zijn niet bang om dat in de G20 te laten zien. De ontstane complexiteit in de wereld heeft volgens Bos alles te maken met de toename van informatie. Mijn vraag is of die trend deel uitmaakt van het probleem of de oplossing in zich heeft. Krijgen we meer complexiteit waar we moeilijk mee kunnen omgaan of vloeit er juist innovatie uit voort? Go with the flow, hield Bos zijn toehoorders voor. Daarmee kom je het verst. Als je ervoor kiest om tegen een trend te vechten, dan verlies je zeker. Houd de ogen en oren van je organisatie open. Omarm de trend. Turbulentie The trend is your friend. Het adagium komt uit de beleggerswereld, maar wordt door Bos geleend om iets duidelijk te maken. Hoe kunnen organisaties het beste met turbulentie omgaan? In de dagelijkse beslommeringen van bijvoorbeeld het online houden van je netwerk, van die SAP-implementatie, van de bescherming tegen hackers, van het digitaal babysitten van de business, is er nauwelijks oog voor innovatie. De CIO zal zich moeten transformeren. Jullie hebben de lead in het veranderen van businessmodellen. Leer te luisteren naar je intuïtie. Deze helpt je beslissingen te nemen. Kortom: Go with the flow, benefit from the tide. Eindelijk een nieuwe versie van deze populaire filmreeks? Het antwoord is nee en ja: er komt geen nieuwe versie van deze film in de bioscoop, althans niet dat ik weet. Maar er komt wel degelijk een Back to the Future -moment en wij als CIO s zijn de regisseur daarvan. Tenminste, als we die rol op ons nemen... In CIO Magazine schreef ik eens over de terugkoppellus die we met slimme reporting kunnen creëren in vrijwel alle bedrijfsprocessen. Dus bijvoorbeeld hoe goed is de financiële performance, de supply chain performance, de medewerkertevredenheid of de duurzaamheidsscore dit allemaal brengen we in kaart. De score van de afgelopen periode wordt vergeleken met de gewenste score en daarmee kunnen we bekijken of we succesvol zijn geweest of dat we hebben gefaald. Met andere woorden, door goed achteruit te kijken, worden we gezien als succesvol of niet. Informatie interpreteren En hiermee komen we terug op het belang van informatie. Daar gaat het allemaal om voor ons CIO s. Zonder goede reporting zijn bedrijfsprocessen zogenaamde open processen zonder terugkoppeling, en daarmee is succes iets wat kan gebeuren maar dat is dan eerder per ongeluk. Structurele reporting leidt tot betere performance, simpelweg omdat je weet hoe ver je weg bent van de gewenste uitkomst. Het is te vergelijken met het oversteken van een oceaan waarbij je een koers uitzet en hoopt op Barbados uit te komen. Alleen als je constant alle informatie gebruikt, zal je daar ook echt aankomen. Een goede zeiler wil ook die informatie hebben en is erop getraind om die informatie te interpreteren. Met andere woorden: hij/zij weet wat hij/zij wil weten en zorgt ervoor dat hij/zij die informatie krijgt om te slagen en om te verbeteren. Dit is de basisdefinitie van een high-performance information culture. Als jij erin slaagt om een dergelijke cultuur te creëren binnen je bedrijf, ben je een absolute top-cio. The Past is the Future Met bovenstaande analogie heb ik onder water ook iets aangestipt wat verdergaat dan rapporteren over wat in het verleden is gebeurd. Door steeds goed te begrijpen waarom een bepaalde performance is gehaald, begrijpen we de dynamiek en karakteristieken van onze bedrijfsprocessen steeds beter. Dit is volgens mij het tweede maturity level dat je kunt bereiken (de eerste is het beseffen dat je onvoldoende weet van je bedrijfsprocessen). Om even terug te komen op de ervaren zeezeiler, deze gebruikt informatie om te bepalen waar hij of zij is. Hij/zij gebruikt echter ook vooruitzichten om te bepalen wat de volgende stap zal zijn. Zeilers moeten heel vaak besluiten nemen om bijvoorbeeld te wachten of om een andere koers te varen om alsnog aan te komen waar ze willen aankomen. Zij denken als het ware in scenario s en dat zouden we het derde maturity level kunnen noemen. Het zijn onder andere dit soort onderwerpen die op de agenda staan van de CIO Day op 12 en 13 november. Ik kijk er al weer naar uit. Ik zal helaas het stokje moeten overdragen waarmee ik ook weer tot the past behoor om daarmee ruimte te maken for the future. ALOYS KREGTING is CIO van DSM en CIO of the Year van 2007 en 2011.

10 THE POWER BEHIND THE CLOUD where clouds connect End User Performance & Optimised Costs Interxion: provider of cloud- and carrier-neutral colocation data centre services. Serving over 1,200 customers through 32 data centres across Europe. SPACE SPACE POWER POWER COOLING CONNECTIVITY SECURITY SUPPORT Cloud Hubs: Extend reach with 400+ networks and lowest latency connectivity Visit or call to LISTED Colocation Power Cooling Connectivity Security Support Sustainability Communities 100% ONTZORGEN KORTE TIME- TO-MARKET LAGERE VOORSPELBARE KOSTEN OPEX IPV CAPEX RIJKE FUNCTIONALITEIT SPECIALISTISCHE KENNIS FLEXIBELE RESOURCES HIGH-PERFORMANCE Business Intelligence in the Cloud Altijd snel en veilig de juiste informatie bij de hand. Over uw organisatie, uw producten, uw klanten, per regio, in de tijd, wat u nodig heeft. Omdat u beter wilt presteren. Business Intelligence lijkt u wel wat. Maar dan graag zónder grote investeringen, zónder de zorgen van beheer, maar mét schaalvoordelen en de mogelijkheid om flexibel gebruik te maken van resources en kennis. Én natuurlijk met alle ruimte voor uitbreiding in de toekomst. Met de Managed BI Services van Inergy haalt u betere informatie en slimmere analyses in huis, zonder dat u daarvoor in een dure infrastructuur hoeft te investeren. Alles wat u hoeft te doen: uw data door ons naar de BI-omgeving in onze cloud laten ontsluiten. Dat doen we op snelle, bewezen en gestandaardiseerde wijze. Het resultaat? 24/7 de juiste informatie beschikbaar tegen overzichtelijke kosten. Realtime als u wilt. Als rapport, dashboard of KPI-scorecard, per , op uw pda of ipad. Bijkomend voordeel: u kunt prestaties en performance opschalen, op het moment dat het u uitkomt, in de mate die u past. Ideaal voor middel grote en grote organisaties met de ambitie om te groeien. Tenminste, als we onze klanten mogen geloven (en dat doen we). Onder meer Intergamma, Nationale Hypotheek Garantie, ETAM Retail Services, Unistream Bank, Detailresult en De Telefoongids & Gouden Gids draaien hun informatievoorziening bij ons in de Cloud. Bel voor meer informatie naar of kijk op IMPROVING BUSINESS THROUGH TECHNOLOGY

11 Door Peter van der Velde e.a. Competenties 11 PostNL in de prijzen met IT-project GROENEKAN De zogeheten IT Project of the Year Award, dit jaar voor de vierde maal toegekend, is uitgereikt aan PostNL. De prijs is een erkenning voor de essentiële rol die de IT-organisatie van PostNL heeft gespeeld bij het adequaat ondersteunen van een vernieuwende samenwerkingsvorm voor postbezorgers door heel Nederland heen. De award werd tijdens het recente Jaarcongres Innovatie en Transformatie in Groenekan uitgereikt aan CIO Marcel Krom en het bijbehorende team, bestaande uit projectmanager Esther Reijers, projectleider Derk Beltman en solutionarchitect Bart-Hein Molenkamp. PostNL zag zich de afgelopen jaren geconfronteerd met sterk gewijzigde marktomstandigheden en heeft een groot veranderingstraject ingezet om aan de nieuwe situatie het hoofd te bieden. Bezorgers kunnen in de huidige werkwijze zelfstandiger hun werk uitvoeren. Om deze werknemers te faciliteren is een CRM-clouddienst ontwikkeld, die een antwoord moet geven op het ontbreken van directe communicatie op de werkvloer en die daarnaast extra functionaliteit biedt. Zo kunnen bezorgers onder meer zien hoeveel werk ze kunnen verwachten, wat het gewicht van huis-aan-huispost zal zijn en wat voor weer zij zullen hebben bij het bezorgen van de post. PostNL heeft gewonnen omdat deze case volgens de jury als geen ander laat zien wat een investering in IT mogelijk maakt. Bovendien wist het bedrijf in korte tijd een zeer goed functionerende toepassing neer te zetten, onder meer door gebruik te maken van het platform Force.com van Salesforce.com. Dit project is een echte waterscheiding en markeert voor PostNL de overgang van specificeren van maatwerk naar adapteren van wat de markt biedt, aldus CIO Marcel Krom van het Human resource development (HRD): De spil in een wendbare organisatie NIJKERK De omgeving waarin organisaties opereren is de afgelopen jaren sterk veranderd. De toegenomen wereldwijde concurrentie, het aangescherpte toezicht vanuit overheden, de flexibilisering van de arbeid en kennis, en de sterk toegenomen mobiliteit van talent zijn zomaar een aantal uitdagingen waarop organisaties een effectief antwoord moeten hebben. De toekomst kan niemand exact voorspellen. Maar als één ding zeker is, dan is het wel dat een organisatie wendbaar dient te zijn. Een wendbare organisatie vraagt om een goede balans tussen bestuurbaarheid c.q. stabiliteit van de organisatie en vermogen om de organisatieomgeving flexibel te sturen. Centraal inzicht in bijvoorbeeld certificeringen en kosten zullen belangrijk blijven, maar daarnaast zal horizontale aansturing en samenwerking vaak op wereldwijd niveau een nog belangrijkere rol gaan spelen. Dit vraagt enerzijds om centraal inzicht en overzicht middels krachtige rapportagetools, en anderzijds vooral om het ondersteunen van sociale innovatie. In beide gevallen speelt een krachtige human-resource-developmentorganisatie (HRD), ondersteund door een robuust leermanagementsysteem (LMS), een bepalende factor. postbedrijf. Alleen op deze manier hebben we de CRM-dienst zo snel kunnen opleveren. DHL Express De tweede prijs was voor DHL Express, dat zich door eisen van klanten voor de noodzaak gesteld zag om met spoed zijn bezorgers van pda s te voorzien. Deze worden voorzien van realtime informatie. Dit maakt het klanten mogelijk besteltijden zelfs nog te wijzigen terwijl het voertuig van DHL Express al onderweg is. Vernieuwend is ook de optie van Next Gen LMS Vooral sociale innovatie vraagt om een geheel nieuwe generatie LMS en. Waar een LMS de afgelopen tien jaar voornamelijk bedoeld was om de individuele leeractiviteiten van een medewerker te registreren en klassikale trainingen logistiek af te handelen, is het LMS de afgelopen jaren vooral geëvolueerd richting het ondersteunen van selfservice en self-assessment en het ontsluiten van een mix van leervormen richting de medewerkers, of het nu gaat om klassikale trainingen, e-learning of virtual classes. Teneinde in een echt wendbare organisatie de ontwikkelsnelheid, de aanpassingssnelheid en het concurrentievermogen te vergroten, worden andere eisen aan het LMS gesteld. Formeel en informeel leren zullen steeds meer versmelten tot social learning. De zoekfunctie speelt hierbij een essentiële rol. Een medewerker moet niet alleen in het formele leeraanbod kunnen zoeken, maar moet vooral toegang krijgen tot de enorme hoeveelheid kennis en ervaring en (informele) leerbronnen die in de organisatie beschikbaar zijn. Zo moet een medewerker die voor een bijzondere opdracht staat om een specifieke oplossing in de Chinese markt te realiseren, middels het systeem kunnen achterhalen welke voor hem mogelijk onbekende collega s beschikken over de benodigde kennis, vaardigheden en ervaringen om te klus te klaren. Wil je sneller, goedkoper en met meer impact kunnen leren en ontwikkelen, dan zul je toegang moeten hebben tot elke relevante bron. Wat zou het helpen als je direct vanuit het LMS via bijvoorbeeld videoconferentie contact kunt leggen met de gezochte collega en dit gesprek vervolgens kunt opnemen en afspelen in het team: Kijk, ik heb zojuist met deze collega gesproken die een soortgelijke opdracht al eerder met succes heeft uitgevoerd. Hij zal ons project gaan ondersteunen. In de context van een wereldwijd opererende organisatie komt hier nog bij dat het LMS naadloos meerdere talen en culturen moet ondersteunen en daarnaast effectieve PostNL-CIO Marcel Krom neemt de prijs in ontvangst. aflevering van waardevolle pakketjes met pincode, een Nederlandse innovatie die nu in de VS wordt overgenomen. Het platform dat de pda s van informatie voorziet, is bovendien futureproof. De derde prijs was voor de bankieren-app van ABN Amro. De IT Project of the Year Award, een initiatief van Tijdschrift IT Management en ICT Academy, is bedoeld voor een spraakmakend IT-project dat succesvol is afgerond voor wat betreft budget, tijd en functionaliteiten. support moet bieden aan verschillende generaties met ieder zijn eigen comfortzone qua leren en ontwikkelen. Al deze extra complexiteit zal naadloos moeten worden geaccommodeerd in het nieuwe LMS. Ontwikkelingen Dit zijn de ontwikkelingen waar Bloomville en Saba Bloomville s softwarepartner in de USA aan werken. De afgelopen ruim twaalf jaar ondersteunt Bloomville, samen met Saba, organisaties als ABN Amro, KLM, Ikea, ASML en T-mobile bij het optimaal inzetten en ontwikkelen van hun medewerkers. In 2012 is daar KPN bij gekomen. Bloomville heeft de afgelopen maanden bij KPN nieuwe best-practiceprocessen geïmplementeerd rondom het leren en ontwikkelen. Daarnaast is op basis van Saba-technologie een robuuste LMS-omgeving gerealiseerd, en heeft Bloomville het gehele logistieke proces rondom interne en externe trainingen en opleidingen uit handen genomen zonder dat KPN hierbij de regie verliest. KPN beschikt nu over een basis van waaruit men de medewerkers op een laagdrempelige manier, geïntegreerd in hun werkomgeving, ondersteunt bij het doelgericht ontwikkelen van vakmanschap en vaardigheden. KPN is, net als Bloomville s andere klanten, zo optimaal voorbereid om mee te liften op de inspirerende ontwikkelingen waar Bloomville en Saba vandaag de dag de basis voor leggen. Kijk voor meer informatie op of neem contact op met Pauline Doomernik (pauline.doomernik@bloomville.nl). PETER VAN DER VELDE is algemeen directeur van Bloomville. Innovatie is mensenwerk AMSTELVEEN Mensen die elkaar motiveren en stimuleren om binnen beperkte tijd grote prestaties neer te zetten. Welke manager zou daar niet voor tekenen?, zegt Geke Rosier, oprichter van ForceFive. Toch kom je volgens Rosier als team niet vanzelf in een dergelijke flow. Niet binnen een afdeling, laat staan over afdelingen heen, en al helemaal niet aan weerszijden van de interface tussen business en IT. Zo n flow is moeilijk om te zetten in een way of working, vervolgt de ForceFive-oprichter. Je doet het vrijwillig maar het is niet vrijblijvend. Ook bij de Googles en Apples van deze wereld is het slechts 10 procent inspiratie en maar liefst 90 procent transpiratie. Gewoon bikkelen en volhouden totdat je er bent! Bikkelen kan volgens haar echter ook leuk zijn. Een open mind, empathie en een gevoel voor communicatie is eigenlijk alles wat er nodig is. Daarom is een goed Scrum-team veel leuker dan bijvoorbeeld een Prince-aanpak (voor projectmanagement, red.) of welke methode of hiërarchie dan ook. Volgens Victor van Haeren, associate partner van ForceFive, is er meer te bereiken met minder methoden. Denk eens aan de tijdwinst wanneer die enorme hoeveelheid templates vaak in slecht Nederlands of Engels geschreven niet meer hoeven te worden geproduceerd, gelezen en beoordeeld. Persoonlijke communicatie en samenwerking is veel krachtiger dan procedures. Een goede kick-off van de opdrachtgever werkt beter dan een PID-document per . Wekelijkse zeepkistsessies rond de vrijdagmiddagborrel zorgen voor veel meer duidelijkheid en teamgevoel dan management by memo. Feedback geven en ontvangen leidt tot persoonlijke ontwikkeling en motiveert. Empathie geeft respect en begrip. Een subtiele en gerichte van een CEO aan zijn team heeft veel meer effect dan een escalatieprocedure via een programmaboard. Veranderkunde ForceFive heeft volop kennis en ervaring op het gebied van programmamanagement, marketing, communicatie en servicemanagement. De organisatie kenmerkt zich door een verfrissende kijk op het vergroten van de toegevoegde waarde van IT voor organisaties. De business met IT verbinden, zeggen ze zelf. Dat is ons werkgebied. Gepassioneerd en heel persoonlijk. Innovatie door communicatie is volgens de ForceFive-deskundigen dagelijks inzetbaar. Het is persoonlijk en praktisch en het heeft een groot veranderkundig effect, zeggen ze. Maar het moet dan wel goed worden uitgevoerd, het moet iets zijn van ons, voor ons en door ons, voegt Van Haeren hieraan toe. Een soort vanzelfsprekende werkwijze binnen organisaties. Met persoonlijke communicatie en aandacht voor personen en teams. Innovatie is mensenwerk, aldus Rosier. Mensen die in een proces met elkaar de weg van wens naar werkelijkheid afleggen en elkaar motiveren en stimuleren om binnen beperkte tijd tot grote hoogte te komen. Voor de klant, met de collega s, voor jezelf. Gewoon, omdat bikkelen en presteren leuk kunnen zijn!

12 12 Regelgeving Door Hotze Zijlstra Maarten Hillenaar, Rijks-CIO over SEPA: We willen filevorming voorkomen DEN HAAG Bedrijven moeten haast maken met de voorbereidingen op de invoering van de Single European Payments Area (SEPA). Dat zegt Rijks-CIO Maarten Hillenaar die hieraan toevoegt dat organisaties die er nu nog aan moeten beginnen eigenlijk al aan de late kant zijn. De Rijksoverheid is volgens hem goed op weg met de voorbereidingen op de invoering van de Europese standaardisering. Deze wordt op 1 februari 2014 ook voor binnenlandse betalingen van kracht. Haal het maximale uit uw HR met e-hrm Volgens Hillenaar is een groot aantal organisaties binnen de Rijksoverheid qua processen en systemen reeds klaar voor SEPA. De rest volgt in 2012 dan wel in de loop van 2013, aldus de directeur Informatiseringsbeleid (CIO) Rijk. De verwachting is dat de gehele Rijksoverheid ruim voor de deadline over is, maar we moeten wel oppassen voor filevorming in de tweede helft van We moeten voorkomen dat, naarmate de invoeringsdatum in zicht komt, de ene organisatie de andere gaat ophouden. SEPA betekent voor burgers, bedrijven en overheden dat het vanaf 1 februari 2014 niet langer mogelijk is om op de huidige manier overschrijvingen te doen. Allereerst is er de conversie naar het internationale, achttien karakters tellende bankrekeningnummer IBAN en de zogeheten Bank Identifier Code (BIC). Dit betekent dat processen, systemen en bestanden waarbij het bankrekeningnummer een rol speelt allemaal moeten worden aangepast. De totale betaalketen moet bovendien naar de nieuwe Europese afspraken en standaarden worden getransformeerd. De invoering van SEPA is een van de vele standaardiseringstrajecten binnen het Rijk, maar wordt overheidsbreed aangevlogen. Hillenaar: Hoewel we vanuit de informatisering verantwoordelijk zijn voor de uitrol van digitale standaarden en architectuur, is de feitelijke invoering van SEPA belegd binnen de financiële functie. Het is echt de verdienste van het Agentschap van Generale Thesaurie dat het Rijk nu al zo goed op weg is. De CIO ondersteunt, maar heeft niet het voortouw. De coördinatie en de inrichting van het betalingsverkeer van de Rijksoverheid, en dus ook SEPA, valt binnen het Ministerie van Financiën en dus onder de verantwoordelijkheid van het Agentschap van Generale Thesaurie. Maar er is uiteraard een nauwe samenwerking met de informatiseringsfunctie en andere rijksorganisaties. Uiteindelijk gaat het om informatiesystemen. Uitvoering De met uitzondering van de Belastingdienst rijksbrede coördinatie van de SEPA-migratie wordt na een Europees aanbestedingstraject uitgevoerd door de Royal Bank of Scotland. De financiële dienstverlener heeft hiertoe een implementatiemanager geïnstalleerd, die een plan van aanpak heeft gemaakt voor de Rijksoverheid en reeds op weg is met de migratie. Met het oog op de eventuele filevorming, hebben we het Agentschap van de Generale Thesaurie voorgesteld om samen met ons te bekijken in hoeverre er vanuit de informatieen CIO-functie extra hand- en spandiensten moeten worden geleverd, aldus de directeur Informatiseringsbeleid Rijk. Op deze manier kunnen we eventuele capaciteitsproblemen of oponthoud wellicht voorkomen, zodat alle betrokken rijksonderdelen op 1 februari 2014 daadwerkelijk SEPA-compliant zijn. Wat dat betreft hebben we als Rijk een belangrijke voorbeeldfunctie. De Rijksoverheid heeft geleerd van het verleden. Het CIO-stelsel binnen het Rijk is ingesteld in De aanleiding daarvoor was dat projecten binnen de Rijksoverheid met een grote ict-component zich te vaak kenmerkten door een overschrijding van geplande tijd en budget. De sturing erop moest dus worden verbeterd, daarom werd bij ieder ministerie een CIO benoemd die verantwoordelijk werd voor de ict-strategie en de informatievoorziening. De rijksbrede kaders zouden door de aanstelling van Rijks-CIO Hillenaar bewaakt worden. Hij is binnen deze rol voorzitter van de zogeheten Interdepartementale Commissie van CIO s (ICCIO), waarin dus ook alle verantwoordelijken voor het informatiseringsbeleid van de diverse ministeries zitting hebben. Maarten Hillenaar. Doelgroepen SEPA gaat zoals gezegd verder dan de Rijksoverheid. Het Agentschap van de Generale Thesaurie heeft met het oog op een tijdige implementatie bij alle overheden het SEPA Platform Publieke Sector (SPPS) opgericht. Het doel was een platform te faciliteren voor informatievoorziening over SEPA. Daarnaast heeft De Nederlandsche Bank (DNB) vorig jaar het Nationaal Forum SEPA-migratie in het leven geroepen. Het Forum heeft als doel de tijdige overgang van alle betrokkenen buiten de overheid te bevorderen. Het richt zich met name op het bedrijfsleven, omdat de burger al door de banken wordt geïnfor- meerd en begeleid. Er zijn dus verschillende migratiemechanismen met verschillende doelgroepen die elkaar bovendien versterken, aldus Hillenaar. Uitdagingen bij het voltooien van de SEPAmigratie liggen voor veel organisaties op het gebied van het gereedmaken van de financiële systemen, het maken van impactanalyses, De migratie is te vergelijken met de introductie van de euro en de overgang naar het nieuwe millennium en het omzetten van de rekeningnummers van alle debiteuren en crediteuren naar IBAN- en BIC-nummers. Er bestaan overigens al IBAN- en BIC-services waar je als organisatie al je bestanden naartoe stuurt om ze vervolgens IBAN-compliant terug te krijgen. De kennis over zulke zaken moet natuurlijk wel in breed verband landen. Betrouwbaar De winst van SEPA is dat we straks in de Eurolanden binnen één gestandaardiseerd en betrouwbaar systeem grensoverschrijdend elektronisch kunnen betalen, zo stelt Hillenaar. De Europese interoperabiliteit wordt in die zin weer een stukje bevorderd. Dat is heel belangrijk voor bedrijven en burgers die bijvoorbeeld via internet veel met internationale betalingen te maken hebben. Ook vernieuwingen zoals de chips op pinpassen vloeien voort uit SEPA, waardoor inmiddels overal in Europa bij pin- of creditcardbetalingen de pincode moet worden ingetoetst. Vroeger was in sommige landen alleen de pas voldoende. Dit maakt het betalingsverkeer een stuk veiliger voor de consument. Ook voor de Nederlandse internationale handel is SEPA belangrijk, omdat we als klein land een relatief grote buitenlandse markt hebben. Het bedrijfsleven zal tegen minder kosten zaken kunnen doen. Lastig is volgens de Rijks-CIO het relatief lange IBAN-rekeningnummer van achttien karakters. Mensen moeten dit zien te onthouden, waardoor de kans op het maken van fouten toeneemt. Ik weet niet hoe dit gaat lopen, maar dit zou extra belastend kunnen zijn. Aan de andere kant zullen er absoluut hulpmiddelen en tools verschijnen om het burgers en organisaties gemakkelijker te maken. De voordelen zullen in mijn ogen ruimschoots opwegen tegen de nadelen. IT-impact Hillenaar heeft een dringend advies voor iedereen die in 2014 met SEPA te maken gaat krijgen: Begin op tijd met de voorbereidingen op de migratie, waarschuwt de CIO. Wie pas nu start, is eigenlijk al aan de late kant. Er moet namelijk nogal wat worden geconverteerd: processen, systemen en bestanden. Het is een migratie die te vergelijken is met de introductie van de euro en qua IT-impact met de overgang naar het nieuwe millennium. Een tijdige overstap is echt van het grootste belang.

13 Door onze redactie Internet en cloud 13 Salesforce.com maakt koppeling met sociale media Business moet klaar zijn voor sociale revolutie SAN FRANCISCO De toonaangevende bedrijven van vandaag de dag erkennen dat business social is, aldus Marc Benioff, oprichter en CEO van Salesforce.com. Wanneer je klanten en gebruikers kent en met ze interacteert, kun je immers gemakkelijker wat aan ze verkopen. Door de koppeling van customer-relationmanagement (CRM) aan sociale media zijn de mogelijkheden voor de business inmiddels onbegrensd. Met nieuwe innovaties binnen onze zes productlijnen kunnen ondernemingen hun verkoop-, service- en marketingorganisatie transformeren om zo een nauwere band met hun klanten te realiseren, stelde Benioff onlangs tijdens de aankondiging van nieuwe sociale en mobiele cloud-computinginnovaties, die ondernemingen op nieuwe manieren met hun klanten, partners, medewerkers en next-generationproducten verbindt. Deze technologieën stellen bedrijven in staat om de manier waarop ze verkopen, service verlenen, hun marketing bedrijven, (samen-) werken en innoveren te veranderen zodat ze klaar zijn voor de sociale revolutie. De aankondigingen zijn gedaan tijdens de Dreamforce 2012-technologieconferentie met meer dan geregistreerde aanwezigen. Waar men binnen Salesforce.com voorheen sprak van the social enterprise huldigt men thans het credo business is social. Dit heeft onder meer te maken met het feit dat eerstgenoemde typering vaak verward werd met bedrijven die corporate social responsible opereren. Om dit te vermijden en bovendien de nadruk te leggen op het feit dat bedrijven succesvoller zijn als ze goed luisteren, meepraten en cocreëren op sociale kanalen, is gekozen voor het nieuwe credo. De wereldwijde sociale revolutie vindt vandaag de dag plaats. Er zijn meer dan 4,5 miljard gebruikers van sociale media wereldwijd en zij hebben dagelijks meer dan 150 miljoen conversaties op onder meer Facebook, Twitter en LinkedIn. Maar de revolutie is niet langer slechts een consumentenontwikkeling; het creëert tevens een klantrevolutie voor iedere onderneming. Zo ervaren Fortune 100-bedrijven een groei van 123 procent in het aantal fans op Facebook, terwijl hun websitetraffic continu blijft afnemen. Researchfirma IDC rapporteert dat de uitgaven aan social networking met 47 procent stijgen, de hoogste groei in uitgaven voor welke technologiecategorie dan ook. Salesforce.com-CEO Marc Benioff. Een studie van McKinsey laat zien dat 70 procent van de ondernemingen socialemediatechnologieën gebruikt. Deze technologieën hebben de mogelijkheid om 1,3 biljoen dollar aan businessvalue te genereren. Marketing Opvallend daarbij is de verschuiving van IT-budget. Zo geeft analistenbureau Gartner aan dat in 2017 de marketingexecutive binnen organisaties een groter IT-budget zal hebben dan de CIO. Bedrijven als Salesforce. com zullen daarvan profiteren. De Common- wealth Bank, de grootste financiële instelling van Australië, zet het product bijvoorbeeld in voor onder andere social advertising op basis van webgebaseerde en mobiele Facebook-advertenties, gericht op mensen tussen de 18 en 34 jaar. Marketing Cloud van Salesforce.com is de eerste suite die social listening, content, engagement, advertising, workflow, automation en measurement samenbrengt, aldus een woordvoerder van de leverancier. Tezamen gaan al deze technologieën de marketingfunctie klaarmaken voor de sociale revolutie. Tot de komst van de Marketing Cloud hadden bedrijven gefragmenteerde conversaties en ongecoördineerde socialemarketingprogramma s. Door de brancheleiders Buddy Media en Radian6 te combineren en zo de Marketing Cloud te versterken, hebben bedrijven en merken nu de bewezen suite om alle socialemarketingactiviteiten te beheren. Ook hebben ze hiermee toegang tot alle algemene assets op één plaats. Met de Marketing Cloud kunnen marketeers zich aanpassen aan de nieuwe wereld van sociale marketing. Social performance In het domein van performancemanagement en human resources werd door Salesforce. com recent Work.com gelanceerd: een socialperformancemanagementplatform dat de manier verandert waarop bedrijven sociale doelstellingen coördineren, hun medewerkers motiveren met realtime waardering en beloningen, en prestaties sturen met continue feedback en relevante terugkoppeling op prestatie. Met Work.com kunnen bedrijven managementtools toepassen, precies in de applicaties waar sales-, service- en marketingteams dagelijks werken. Hiermee verbinden ze deze teams met de missie van het bedrijf op compleet nieuwe manieren. De manier waarop we werken is veranderd, maar de technologie die de meeste bedrijven gebruiken om werk te beheren is pijnlijk gedateerd, zegt John Wookey, verantwoordelijk voor de social applications binnen Salesforce.com. Work.com helpt teams beter samen te werken door de tools te leveren die zij nodig hebben om op één lijn en gemotiveerd te blijven. Bovendien biedt het ze integratie met de systemen waarmee mensen daadwerkelijk werken. Salesforce.com introduceerde onlangs tevens de zogeheten Chatterbox, dat het mogelijk maakt eenvoudig en veilig bestanden te delen tussen devices in de businesscontext. Gebruik cloud computing in 2012 verdrievoudigd UTRECHT Bedrijven stappen massaal over naar de cloud. Om de overvloed aan digitale informatie aan te kunnen, maakt op dit moment 71 procent van de bedrijven met meer dan 500 werknemers, verspreid over Europa en Noord-Amerika, gebruik van cloud computing. In 2011 was dat slechts 26 procent. Dit blijkt uit de CIO Barometer 2012 van CSC. Van de onderzochte bedrijven zegt 33 procent te zijn overgestapt op cloud computing, omdat het hun via verschillende technologieën betere toegang verschaft tot hun informatie. Deze aanpak vergroot de snelheid en efficiëntie en daarmee de bedrijfsprestaties. Van de CIO s die zijn ondervraagd geeft 54 procent aan dat cloud computing het mogelijk maakt meer tijd te besteden aan innovatie en bedrijfsstrategie. 17 procent van de bedrijven geeft aan te zijn overgestapt naar cloud computing uit kostenoverweging. In tegenstelling tot de heersende gedachte heeft slechts 14 procent van de bedrijven hun IT-afdeling verkleind bij het overstappen naar cloud computing. Van de ondervraagde organisaties geeft 20 procent aan juist medewerkers, met name cloud-computingexperts, te hebben aangenomen. Van de bedrijven in Europa en Noord-Amerika die aan het onderzoek hebben meegedaan, zegt 25 procent dat ze sinds het implementeren van cloud computing meer bewust zijn van de veiligheid van data. CIO Barometer De CIO Barometer is een jaarlijks onderzoek uitgevoerd door TNS Sofres in opdracht van CSC. Dit jaar is het onderzoek voor de vierde keer gehouden. De barometer wordt uitgevoerd onder CIO s van Europese en Noord- Amerikaanse organisaties en publieke instellingen, met meer dan 500 medewerkers. De barometer is een kwantitatieve analyse voor IT-managers op het gebied van trends en vooruitzichten in de IT. Het rapport bevat testimonials van veertig CIO s die hun visie delen over de uitbreiding van innovatie, het verhogen van concurrentievoordeel, en het stimuleren van groei met nieuwe technologieën. Naast de ontwikkelingen van cloud computing beschrijft het rapport onder meer een verrassende trend over het gebruik van mobiele telefoons en tablets door medewerkers op de werkvloer. Een trend die de CIO in een andere rol duwt. Het volledige rapport is te downloaden via

14 NL Tabloid265x390:265x390 11/10/12 22:42 Page 1

15 Door Hotze Zijlstra Business en IT 15 Interxion: in het centrum van de ontwikkelingen Lem Lasher. Enabler van de digitale economie LONDEN In de hang naar zowel lage kosten als een grotere mate van flexibiliteit kan de CIO gebaat zijn bij colocation. Daarmee speelt de IT-verantwoordelijke bovendien in op drie belangrijke IT-trends: cloud computing, big data alsmede sociale media en mobiliteit. Dat zegt althans Ian McVey, directeur marketing en business development voor de grootzakelijke markt bij Interxion. Wanneer je kijkt naar de uitdagingen van de CIO, dan heeft deze te maken met twee belangrijke, zegt de Brit, die kan bogen op meer dan vijftien jaar ervaring binnen de ict-secor. Ten eerste moet hij of zij proberen de dagelijkse IT-operatie tegen steeds lagere kosten te laten draaien. Naast de beoogde kostenreductie verwacht men van de ITverantwoordelijke ook nog eens dat de infrastructuur wendbaarder en flexibeler wordt. Bijvoorbeeld in het kader van innovatie, en om nieuwe inkomstenstromen mogelijk te maken. Twee belangrijke eisen, die in de ogen van McVey niet zo onverenigbaar zijn als ze lijken. Hij noemt drie belangrijke technologische trends waarop de hedendaagse CIO zou moeten anticiperen: cloud computing, big data en ten slotte sociale netwerken in combinatie met mobiele oplossingen en apparatuur. Omarming is niet alleen opportuun omdat deze nieuwe mogelijkheden helpen beter in te spelen op de wensen en eisen van de business, maar ook omdat ze een rol kunnen spelen bij het kostenefficiënter en flexibeler maken van de organisatie. Cloud computing zou absoluut een van de hoogste prioriteiten voor de CIO moeten zijn, aldus de Interxion-executive. Veelal zal men daarbij bewegen naar een hybride oplossing, waarbij een deel van de clouddiensten uit het publieke domein worden betrokken en een deel binnen de eigen omgeving blijft. Vanuit het perspectief van Interxion kunnen we de CIO helpen bij deze beweging, wat inhoudt dat we een carrierneutrale en optimale connectiviteit kunnen leveren. Dat is een absoluut noodzakelijke voorwaarde binnen een enterpriseomgeving. Ten aanzien van big data merkt de marketing- en business-developmentdirecteur op dat het weliswaar geen geheel nieuw thema is, maar dat het wel steeds meer op het netvlies van de moderne CIO komt. Men beseft dat er veel waarde te halen is uit diverse gegevensbronnen, maar de groeiende berg informatie stelt de CIO wel voor de nodige uitdagingen op het gebied van opslag en kosten. Ook hier speelt dus de behoefte aan schaalbaarheid, externe opslag en daarmee ook snelle netwerkverbindingen voor een desgewenst realtime verwerking. Naast een focus op de softwarematige kant van het verhaal, met oog op de ontsluiting van gegevens, moet de CIO tevens zorgen voor de juiste connectiviteit. Men beseft dat er veel waarde te halen is uit diverse gegevensbronnen De marktpropositie ten aanzien van de derde belangrijke trend de combinatie van sociale interactie en mobiliteit is feitelijk dezelfde als McVey reeds heeft geschetst: We kunnen als Interxion een fundamentele rol spelen bij het mogelijk maken van moderne communicatie en samenwerking. Kijkend naar het totaal van cloud computing, big data en het fenomeen sociaal en mobiel, zijn wij feitelijk de enabler van de nieuwe digitale economie; de partij die het allemaal mogelijk kan maken. Het van origine Nederlandse Interxion is een businessgerichte leverancier die gespecialiseerd is in zogeheten carrier- en vendorneutrale colocationdatacenters in Europa. Het bedrijf heeft 32 datacenters in elf Europese landen, waarbij hun Amsterdam campus een ware internethub is voor digitale content en cloud en een toegangspoort is naar de rest van Europa. De vestigingen bieden klanten uitgebreide beveiliging en gegarandeerde uptime voor hun bedrijfskritische applicaties. Met connectiviteit geleverd door meer dan 400 carriers en ISP s en achttien Europese Internet Exchanges, heeft Interxion voor hen een interessante uitgangspositie om aan te haken bij geconnecteerde ecosystemen: zogenoemde communities of interest. Businessvraag Interxion speelt met een dergelijke dienstverlening tevens in op de behoefte aan een grotere mate van flexibiliteit bij bedrijven. Men wil naar behoeven capaciteit kunnen op- en afschalen en een eventuele vendor lock-in zoveel mogelijk proberen te voorkomen. Volgens Ian McVey komen de oplossingen die zijn bedrijf biedt steeds nadrukkelijker op het netvlies van de CIO. Hij ontkent niet dat zijn activiteiten nog vaak gepercipieerd worden als een onderwerp voor IT-managers of andere meer uitvoerende functies, maar hij ziet op basis van een toenemende businessvraag wel steeds meer CIO s het heft in handen nemen. Het is lastig om precies aan te geven wie aan de vraagzijde ons belangrijkste aanspreekpunt is, zegt hij. Dit hangt ook voor een deel af van de volwassenheid van de organisatie en de branche waarin men opereert. Soms is de business in de lead, een andere keer weer de CIO. Die laatste transformeert overigens van een techneut meer en meer in de richting van een businessstrateeg. Iemand die, mits deze rol goed wordt opgepakt, steeds vaker rechtstreeks aan de CEO rapporteert. CIO als dirigent van verandering AMSTERDAM IT-verantwoordelijken hebben een grotere invloed op de ontwikkeling van hun eigen rol en positie dan ze zelf vermoeden. Dat zegt Lemuel Lem Lasher, binnen IT-dienstverlener CSC verantwoordelijk voor de Global Business Solutions (GBS) en Chief Innovation Officer van het bedrijf. Inzicht in de echte strategische bijdrage die IT kan leveren is volgens hem belangrijk. Het gaat om de juiste combinatie van operatie en strategie, aldus de Amerikaan. Plus het besef dat corporate IT onder druk van consumentengedreven trends en oplossingen ingrijpend is veranderd. Naast meer technologiegerichte onderwerpen heeft Lasher als CSC-innovatiebaas oog voor de ontwikkeling van de CIO-rol en de IT-organisatie aan de klantzijde. Het is een interessant onderwerp, omdat managementissues en technologie samenkomen. Daarnaast is het leuk omdat CIO s vaak opereren in verschillende stadia van hun evolutie. Niet alleen omdat ze binnen organisaties verschillende rollen en posities hebben, maar ook omdat hun invloed en scope verschilt meer operationeel gericht dan wel strategisch of technologisch. De traditionele, op de operatie gerichte CIO s hebben het volgens Lem Lasher moeilijk. Ze hebben te maken met kostendruk en steeds veeleisender wordende businesses en eindgebruikers. Deze categorie CIO s heeft het veelal niet bijzonder naar de zin. Degenen die de blik gericht hebben op visie, consumentgedreven technologieën en flexibele architecturen hebben het eveneens niet makkelijk. Alleen de CIO s die alle dimensies kunnen managen zijn succesvol.

16 CIODAY November 12 & Program the 12th of November Main language is English 12:00-13:00 REGISTRATION & WELCOME 13:00-16:30 EXCLUSIVE MASTERCLASS SESSIONS This years Master Classes will address the need for Scenario Planning. During the series Master Classes we will start to work with the concept of scenario planning by selecting the key factors per variable theme. During Session A we will explain the Why, the Value of scenario s and the How. After Session A, the whole group of attending CIO s will than split-up into several groups attending the several/parallel Sessions B/C/D/E/F/G/H. During the masterclass program the following speakers will share their expert views: Michael Steinbach, CEO Equens, Jeroen Terstegge, Executive Director of PrivaSense and Chairman of the Privacy Committee of VNO-NCW / MKB Nederland, Eric Bartelsman, Prof. of Economics VU, Steven Dhondt, Professor K.U. Leuven & Senior researcher TNO (BE), Olaf Schnapauff, Chief technologist T-Systems (Deutche Telecom) (DE), James Taylor, CEO Decision Management Solutions (US), The Master Classes are hosted by: CIO Platform Nederland, Accenture, KPMG, KPN, PwC, T-Systems, IBM, SAS Institute. 17:30-18:00 CENTRAL RECAP By: Wrap-up by Novay & CIO PN And by: One to think about by Daan Roosegaarde, CEO Studio Roosegaarde 18:00-19:00 RECEPTION & WELCOME CIO VIP DINER GUESTS 19:00-22:30 CIO VIP DINER 22:30-23:30 AFTER DINER PARTY 23:30-01:00 CIO CAFE Program the 13th of November Main language is English 07:30-08:30 BREAKFAST FOR OVERNIGHT STAY GUESTS 08:30-09:15 RECEPTION & OPENING PARTNER PIAZZA 09:15-10:45 OPENING CIO DAY 2012 By: Chairman of the day Bas van Werven, TV-personality & Peter van Kralingen, Tripodie Managementadvies & Rob Beijleveld, Host Welcome By: René Steenvoorden Chairman of CIO Platform Nederland COVENANT: Status Energy Efficiency Covenant by CIOs By: Ronald Verbeek, Director CIO Platform Nederland Keynote: What s up? That s up! By: Timber Haaker, Principal Advisor Novay Keynote: (Interaction) Connected World: The $4.2 Trillion Opportunity - The Internet Economy in the G-20. By: David Dean, Senior Partner & Managing Director BCG & Member of BCG s digital economy leadership team, former global Leader of BCG s TMT Practice, and co-leader of BCG s Cloud Computing Initiative. (DE) Keynote: (Innovation) IBM s Transformation Journey: Enabling growth and productivity through innovation and IT By: Jeanette Horan, VP & Global CIO IBM (US) Keynote: (Inspiration / Innovation) Google: Work the Way You Live By: Amit Singh, VP Google Enterprise (US) Highly ranked in The 50 Most Powerful People in Enterprise Tech (by Business Insider) 10:45-11:15 BREAK 11:15-12:15 BREAK OUT SESSION PART I Special menu of sessions hosted by the Partners and customers (cases) 1. CIO session by Procter & Gamble: IT Benefit Management 2. CIO session by NIBC Bank NV: What makes us tick? 3. Expert session by Accenture: Analytics in a Big Data World: Delivering the Potential Value in (Big) Data with Analytics 4. Theme session by Imtech, Vodafone, Cisco. Bring it: BYOD! Secure Mobile working for Everyone 5. Roundtable session by Orange Business Services: An effective upgrade of communications 6. Roundtable session by IBM: The business use of personal devices has surged dramatically. How do you incorporate BYOD in your overal IT strategy? 7. Roundtable session by T-systems: Realizing business value in the cloud creating a roadmap for success 8. Roundtable session by KPN: CloudNL: Best of both Worlds? 9. Roundtable session by BT: P-Direkt: Consolidating HR services for civil servants nationwide 10. Roundtable session by KPMG: Cybersecurity... a nuanced perspective 11. Roundtable session by SAS: Operationalizing analytics 12. Roundtable session by Cognizant: Transforming IT organizations through turbulent times 13. Roundtable session by Quint Wellington Redwood: The future of IT: Business takes the lead 14. Roundtable session by TATA Consultancy Services: The New Digital Mobile Customer Roundtable sessions are on invitation only 12:15-13:30 LUNCH BREAK 13:30-14:30 BREAK OUT SESSIONS PART II 15. CIO session by Knab.nl: ICT a decade of growth but ICT challenges remain 16. CIO session by PostNL: Change & New Business Models driven by and in the Cloud 17. Expert session by Quint Wellington Redwood: The future of IT: Business takes the lead 18. Expert session by Google & VDAB: Executing on the Cloud 19. Roundtable session by Cisco: The young employer at work? 20. Roundtable session by Schneider Electric: Energy Architecture: the Role of IT 21. Roundtable session by CSC: Cloud and the US patriot act: What are the facts and risks? 22. Roundtable session by Pegasystems: Transforming ING Poland into a Customer Centric Company 23. Roundtable session by Trend Micro: IT cost reducation while enhancing 24. Roundtable session by Every Angle: Agile IT Solutions that make your business run better 25. Roundtable session by Interxion: Aligning Business & IT: Exploiting Big Data and Cloud 26. Roundtable session by Brunel IT (Dutch spoken): Learn from the past. How to find and keep talented IT specialists in the future? 27. Roundtable session by EuroCIO: Big Data & Big security enters boardroom! Roundtable sessions are on invitation only 14:30-15:00 BREAK 15:00-16:00 BREAK OUT SESSIONS PART III 28. CIO session by tbc 29. CIO session (debate) by Het Rijk: i-strategy Government; The How, Why, What? All in relation to Enterprises/Industry! 30. Expert session by HCL: MECOM s IT Supporting Business with Agility in a in a Fast Changing Environment. 31. Expert session by Microsoft: How will new technology shape your future? 32. Roundtable session by Novay: Agile organizations and the role of the CIO 33. Roundtable session by Vodafone: Mobile Strategy 34. Roundtable session by PwC: Business-driven API; linking legacy assets to SaaS 35. Roundtable session by Intel & Cisco: Orchestrating the end-to-end IT experience 36. Roundtable session by Infosys: Big Data The New Gold 37. Roundtable session by NetApp: Accelerating Business Success with an Agile Data Infrastructure 38. Roundtable session by Bearingpoint: Create business value from Big Data Hypercube 39. Roundtable session by Deloitte & CIO Magazine: Technology Trends and your Business Model 40. Roundtable session by Schneider Electric: CIO Covenant Energy Efficiency: Stepping Forward 16:00-16:30 BREAK 16:30-17:45 PLENARY AFTERNOON PROGRAM Keynote: (Information / Intelligence) Agile, Analytic, Adaptive The Enterprise of the Future. By: James Taylor, CEO Decision Management Solutions (US) Keynote: (Innovation) IT Futures and the Road to Innovation. By: Prof. Martin Curley, Vice President Intel Corp. & Director Intel Labs Europe & Professor of Technology and Business Innovation at NUI Maynooth & co-director of IVI (Innovation Value Institute) (IE) Keynote: (Interaction) Transformation Strategy Aegon. By: Carla Mahieu, Executive Vice President & Global HR Head of Aegon Keynote: (Inspiration) IT in the Unknown Economy! By: Daan Quakernaat, internet guru & author bestseller Ga Kathedralen bouwen! Award: CIO of the Year Award HRH Prince Bernhard van Oranje 17:45-19:15 RECEPTION

17 Diamond Partners Platinum Partners Vodafone Smart Business Gold Partners lts Resu Knowledge Partners ACADEMY CIO euro CIO ME T R I Media Partners BoardroomIT Promotion & Networking cegeka Software Analysis as Service Lifestyle Partners bb Bossche Boardroom CIODAY November 12 &

18 18 Strategie Door Paul van der Waay, Dirk-Jan Geertsema en Marcel Kramer Een gezonde IT in recessietijd Geen crashdieet, maar anders eten AMSTERDAM De crisis heeft de IT-budgetten hard geraakt. CIO s kregen massaal de opdracht op zoek te gaan naar kostenbesparingen op hun afdeling. Veel IT-afdelingen zijn bezweken onder de druk om snel geld vrij te maken en zijn hierdoor aan een crashdieet begonnen. Het resultaat? Sterk verzwakte IT-organisaties en een gebrek aan innovatie. Als IT-organisaties hun huidige crashdieet voortzetten, snijden ze in vitale onderdelen van de IT-waardeketen waardoor ze de kopgroep niet meer kunnen bijhouden. Er zijn echter CIO s die hun IT zo georganiseerd hebben dat ze deze marathon met gemak kunnen uitlopen. Zij hebben hun IT-kosten tot wel 40 procent structureel kunnen verlagen en tegelijkertijd een groter deel van hun budget aan het oppakken van waardetoevoegende activiteiten kunnen besteden. Wat is het geheime recept van deze high-performers? Met een crashdieet val je flink wat kilo s af door niet te eten, maar mis je ook de voedingsstoffen die nodig zijn om op kracht te blijven. Zo is het ook met IT. Zodra het vertrouwen in de markt weer toeneemt en er weer ruimte is voor omzetgroei zullen bedrijven technologie nodig hebben om deze groei te verwezenlijken. Een crashdieet binnen IT maakt dat het bedrijf op dat punt een technologische achterstand heeft op de rest en flink moet aanpoten om deze achterstand weer in te lopen. Dit heeft vaak een aanmerkelijke groei in IT-uitgaven tot gevolg waardoor de zwaarbevochten kilo s er weer snel aanvliegen. Aanpak High-performanceorganisaties pakken kostenreducties structureel anders aan. Van een crashdieet blijven ze ver weg. Zij borgen dat de kosten ook voor de lange termijn laag blijven terwijl ze blijven investeren in de projecten die er écht toe doen. Ze bereiken dit door een integrale aanpak: 1Minimaliseren Ze starten met het aanpakken van de gebieden waar duidelijk een direct kostenvoordeel behaald kan worden. Deze stap creëert bewegingsruimte voor de volgende stappen en wekt vertrouwen bij de directie doordat er op korte termijn al resultaat wordt geboekt. 2Optimaliseren Vervolgens nemen ze het IT-landschap onder de loep om te kijken hoe ze het beheren hiervan efficiënter kunnen aanpakken. Kostenbesparing 3 maanden Minimaliseren Innoveren Transformeren Optimaliseren 6 maanden 12 maanden 24 maanden Figuur 1. Werken aan structureel lagere kosten. 3Transformeren Ze verankeren de kostenreductie in de fundamenten van de IT-organisatie door de processen waarmee IT bestuurd en geleverd wordt te transformeren. 4Innoveren Tot slot zetten deze bedrijven innovatieve technologieën in om kostenreducties in de gehele bedrijfsvoering mogelijk te maken. De opbouw van de aanpak stelt deze organisaties in staat om in de eerste fase de financiën vrij te maken die nodig zijn om de volgende fases te financieren. Het resultaat dat CIO s met deze aanpak hebben bereikt, is substantieel. Niet alleen lukte het hen zoals gezegd om hun IT-kosten structureel tot wel 40 procent te verlagen zonder dip in prestaties, ook stelde deze aanpak hen in staat een groter deel van hun budget aan innovatie te besteden. Aan de slag Zoals met elk dieet is het daadwerkelijk starten ervan een van de grootste obstakels. Om kostenreductie-initiatieven te selecteren, zijn actuele cijfers nodig. Op basis hiervan kan een businesscase worden uitgewerkt voor de geïdentificeerde initiatieven om te beslissen welke initiatieven in het plan opgenomen worden. Door deze initiatieven op een tijdlijn te plaatsen en te zorgen dat vroeg gestarte projecten direct geld vrijmaken, kunnen grotere initiatieven worden gefinancierd. PAUL VAN DER WAAY, DIRK-JAN GEERTSEMA en MARCEL KRAMER zijn werkzaam bij Accenture. CIO met lef gezocht! (m/v) Economie, markt, technologie, wet- en regelgeving. Ze veranderen in een steeds hoger tempo. Voelt uw organisatie zich als een vis in deze woelige wateren? Als CIO staat u aan de wieg van de wendbare organisatie. U houdt rekening met het onberekenbare en denkt in termen van investeringen en groei door ict-gedreven innovaties. Onderzoeks- en adviesbureau Novay helpt u bij het uitstippelen van een toekomstvaste koers. Dat doen we met behulp van enterprise architectuur, integraal projectportfoliomanagement, interoperabiliteit, businessmodellering en scenarioplanning, wendbaarheid van organisaties en trust- en identity-oplossingen. IT-budget handel en industrie gevaarlijk laag AMSTERDAM Middelgrote handelsen industriebedrijven (H&I) investeren veel te weinig in hun IT-systemen. Dat maakt deze bedrijven kwetsbaar voor bedreigingen op strategisch, tactisch en operationeel niveau. Het management is er blind voor. Tot deze conclusie komt adviesbureau Boer & Croon op basis van een marktanalyse. Door de bank genomen hanteren bedrijven in de handel en de industrie een IT-budget dat schommelt rond de 1 procent van hun omzet. Dit budget zou een factor twee tot drie groter moeten zijn om recht te kunnen doen aan het groeiende belang van IT. Een budget in de orde van grote van 2 tot 3 procent van de omzet vindt Boer & Croon een veel realistischer investeringsniveau. Volgens het adviesbureau zijn er in Nederland circa tweeduizend middelgrote bedrijven in deze sectoren actief met een personeelsbestand tussen de honderd en duizend medewerkers. Het adviesbureau schrijft dit toe aan de manier waarop de directies van deze bedrijven met IT omgaan. Bestuurders van H&I-bedrijven hebben veelal geen affiniteit met IT, omdat de focus in deze bedrijven vooral op het eigen productieproces ligt, stelt Bjorn de Hoon, associate partner bij Boer en Croon. Zij zien IT als onbelangrijk en een kostenpost. Dit effect wordt nog eens versterkt door de economische crisis. Kortom, we zijn op zoek naar u! Reageren? Enschede (hoofdvestiging): Capitool 15, 7521 PL Enschede Postbus 589, 7500 AN Enschede Hermen van der Lugt (directeur) Amersfoort: Stationsstraat 79F, 3811 MH Amersfoort. hermen.vanderlugt@novay.nl PS Ontmoet ons tijdens de CIO Days op 12 en 13 november NOVAY12001 Advertentie 130x190.indd :03

19 Door Hotze Zijlstra Fotografie Roelof Pot Human resources 19 Jeroen van der Heijden, CTO Raet SaaS als bron van waarde AMERSFOORT E-HRM-dienstverlener Raet had een vooruitziende blik toen men in 2005 besloot de HR-systemen als software as a service (SaaS) aan te bieden vanuit een private cloud. Daarmee is de webportal Raet Online toegankelijk voor iedereen die betrokken is bij het HR-proces. Raet Online was vorig jaar al mobiel toegankelijk. Onlangs werd een e-hrm-applicatie uitgerold voor de iphone en ipad. CTO Jeroen van der Heijden stond aan de basis van de fundamentele, IT-gebaseerde vernieuwingsslag. De techniek speelde een fundamentele rol bij de ontwikkeling van Raet van een klassiek payrollbedrijf naar een moderne elektronische aanbieder van human-resourcemanagementdiensten. SaaS ontleent zijn waarde aan het feit dat het zorgeloos is, zegt Jeroen van der Heijden, CTO van Raet. Als wij onze klanten niet kunnen ontzorgen en als onze oplossingen niet aansluiten bij hun wensen, dan doen we het niet goed. Wij ontlenen ons succes aan het gebruik van onze oplossingen, en dat drijft onze productontwikkeling en innovatie. De omvang van de SaaS-omgeving van Raet is binnen het e-hrm-domein uniek. Zo beweegt het webportaal Raet Online zich inmiddels in de richting van de miljoen gebruikers. Elke maand komen er weer tienduizenden nieuwelingen bij. Met deze getallen bevindt het bedrijf zich in de voorhoede van de ontwikkelingen zoals een toenemende zelfredzaamheid en selfservice bij eindgebruikers: de medewerkers. Het geheim van het succes is volgens Jeroen van der Heijden het momentum: het op het juiste moment bezig zijn met een bepaalde technologie of oplossing, in relatie tot ontwikkelingen in de buitenwereld. IT-afdelingen hadden tot voor kort nog hun eigen koninkrijk; de gemiddelde HR-medewerker had nog onvoldoende vertrouwen in internet om daar personeelsgegevens overheen te jagen. Inmiddels is de beveiliging van webtoepassingen stukken volwassener en staan CIO s steeds meer open voor nieuwe sourcingsmodellen, onder meer vanwege de kosten. Ook HR- en andere functies moeten het liefst goedkoper werken, waardoor het SaaS-model intussen ook door de CFO wordt omarmd. Raet-CTO Jeroen van der Heijden. Centralized computing Raet Online bestaat uit onder meer de salarissystemen, de basis-hr-systemen en de e-hrm-modules voor onder meer verzuimmanagement, werving en selectie, flexibilisering van arbeidsvoorwaarden, medewerkerontwikkeling en opleidingen en trainingen. Volgens Van der Heijden is er binnen Raet altijd een open oog geweest voor belangrijke ontwikkelingen op technologisch en businessgebied. We werden daarbij geholpen door onze historie, omdat we het idee van centralized computing altijd al hebben omarmd; we hadden al een mainframe waarbij iedere klant ons zijn gegevens stuurde, waarna wij deze verwerkten en de boel weer teruggaven. De moderne webapplicaties maken data heel erg toegankelijk vanaf allerlei devices, maar de centrale verwerking is gebleven. De kerngedachte van SaaS zat feitelijk al heel lang in onze processen en ontwikkeling. Aanhaken Het mooie van het SaaS-principe is dat partijen op basis van een dito dienstverlening kunnen aanhaken op elkaars producten- en dienstenportfolio. Digidentity en webservices zijn daarvan voorbeelden, maar ook het inzetten van Google Maps. Van der Heijden: Dit is precies het soort ontwikkeling waarop je als CIO zou willen aanhaken. Op dit gebied kunnen we als IT namelijk nog heel veel verwachten en mogelijk maken. Zo zijn wij als Raet voor onze normale klanten de achterkant, maar binnen een ander ecosysteem zijn we weer de leverancier van data. Neem het onderwijs, waar wij nieuwe medewerkers terug zien komen in hun leerlingenvolgsystemen en bijvoorbeeld de roosterplanning. Hoog ontwikkeltempo Op basis van een verregaande uitwisseling van gegevens is volgens de CTO een nieuw soort tooling denkbaar, dat in de richting gaat van performancemanagement, BI en HR-analytics. Het zit bij Raet allemaal in de pijplijn. Ook op dit terrein komt de link tussen een hoog ontwikkeltempo, nieuwe mogelijkheden en een zeer snelle time-tomarket naar voren. Van der Heijden: De grote kracht van het hele SaaS-concept is dat je alles centraal hebt ingeregeld en vrijwel onbeperkt kunt koppelen. Het menselijk kapitaal van de organisatie Kansen voor IT-specialisten AMSTERDAM Talentvolle medewerkers zijn de motor van elke organisatie en daarmee een steeds voornamere factor voor succes. De markt voor ITspecialisten kenmerkt zich echter door een discrepantie tussen vraag en aanbod. Er is niet zozeer een gebrek aan IT ers in generieke zin, maar schaarste van specifieke IT-specialisten. Dat blijkt uit recent onderzoek door Brunel en CIO Magazine onder IT-verantwoordelijken bij grote organisaties. Het onderzoek naar de IT-arbeidsmarkt toont aan dat het senior management van IT-organisaties een groot belang hecht aan functies die de brug slaan tussen business en IT. Te denken valt aan informatiemanagers en architecten. De respondenten geven aan een toename van het aanbod in deze categorieën te verwachten. Andere functies op het vlak van generieke IT en softwareontwikkeling worden al veel uitbesteed en dat zal in de toekomst alleen nog maar vaker gebeuren. CIO s verwachten een toename van de arbeidsmobiliteit. Voor werkgevers is het derhalve zaak zo aantrekkelijk mogelijk te worden, wat de respondenten vooral willen bereiken via de inhoud van het werk. De meerderheid van de respondenten (72 procent) vindt dat de inhoud een belangrijke bijdrage levert aan de aantrekkelijkheid van een werkgever, met daarbij de nodige zelfstandigheid en verantwoordelijkheid (61 procent). De balans werk-privé moet wel in orde zijn, zo vindt twee derde van de respondenten, wil een bedrijf of instelling een aantrekkelijke plek om te werken zijn. Salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden zijn uiteraard ook belangrijk, maar dat aspect wordt door slechts 39 procent van de respondenten genoemd. Opvallend is dat slechts 22 procent de mogelijkheid tot thuiswerken als een aantrekkelijke optie voor werknemers ziet. Inhuren Het zelf werven van talent staat bij de ondervraagde organisaties met stip op nummer één, op afstand gevolgd door het inhuren van personeel een geschikte route voor nog altijd 48 procent van de respondenten. Ruim een derde moet het in deze tijd doen met het eigen, bestaande personeelsbestand, bijvoorbeeld door hiermee te schuiven. Enkele CIO s dragen alternatieven aan, zoals outtasken of clouddiensten afnemen dan wel rekruteren in andere landen, met name Azië. Een flexibele schil om de IT-organisatie vindt men belangrijk, om de bekende redenen van flexibiliteit en beperking van financiële risico s. Uit zo n bestand kan worden geput wanneer specialistische kenniswerkers nodig zijn voor wie niet continu werkzaamheden beschikbaar zijn of die niet te bewegen zijn tot een dienstverband bij één partij. Ook innovatie wordt ermee bevorderd. De interesse voor het werven van jonge medewerkers is groot, maar intussen wordt de IT-arbeidsmarkt gedomineerd door ervaren krachten en hebben jongeren het moeilijk. Ook als het gaat om opleidingen lopen vraag en aanbod kennelijk uiteen. Buitenlanders Hoe moeilijk is het aanstellen van buitenlanders? Van de respondenten geeft 53 procent aan hier ervaring mee te hebben. Als het om obstakels van wet- en regelgeving gaat, geeft 29 procent aan hier enigszins hinder van te hebben, 16 procent redelijk veel en 3 procent zeer veel. Met het proces van werving en selectie heeft 11 procent moeite. Ook visa en werkvergunningen, de taalbarrière en culturele verschillen vormen in veel gevallen een obstakel. Brunel heeft dit onderzoek geïnitieerd om trends en ontwikkelingen ten aanzien van de IT-arbeidsmarkt boven tafel te krijgen. Tijdens de CIO Day 2012 verzorgt de organisatie een rondetafelsessie waarbij de uitkomsten en impact van het onderzoek besproken worden.

20 20 Duurzaamheid Close The Gap bereikt mijlpaal van kwart miljoen Durft u na te denken over BYOD? Door onze redactie De wereld verandert. Er wordt van organisaties verwacht dat ze hun netwerk openstellen voor werknemers, partners en toeleveranciers. Een uitdaging voor ICT, want hoe waarborgt u de veiligheid van uw ICT-omgeving? En welke stappen moet u nemen als uw rol van beheerder naar facilitator verschuift? Vragen die we bij Bring it, een samenwerking van Vodafone, Imtech en Cisco, graag voor u beantwoorden. Benieuwd naar de kansen van Bring Your Own Device voor uw organisatie? Doe dan de quickscan op Desmond Tutu ontvangt de pledge uit handen van Tamme Wierenga en Rob Beijleveld. Honderdduizend pc s voor Desmond Tutu CULEMBORG De non-profitorganisatie Close The Gap heeft de mijlpaal van gedoneerde pc s op passende wijze gevierd. Aartsbisschop en Nobelprijswinnaar voor de vrede Desmond Tutu was eregast op een evenement bij Arrow Electronics/Flection in Culemborg. Close The Gap is een door de VN erkende en internationaal opererende non-gouvernementele organisatie die afgedankte computers van Europese bedrijven een tweede leven geeft in in eerste instantie Afrikaanse scholen en ziekenhuizen. Sinds de start in 2003 zijn er computers geschonken door 225 Europese bedrijven. Deze worden nu door meer dan 1,5 miljoen mensen gebruikt bij ruim tweeduizend instellingen in veertig landen over de hele wereld. Tijdens een speciaal evenement in het computerherstelcentrum van Close the Gap in Culemborg werd aartsbisschop Desmond Tutu, al geruime tijd ambassadeur van Close the Gap, uitgenodigd om de laatste handeling te verrichten in het herstelproces van de e symbolische computer, die een tweede leven krijgt in een ontwikkelingsland. Uitbreiding Vanuit Stichting CharITy, opgericht door ICT Media-directeur Rob Beijleveld en Close the Gap, waren enkele tientallen ITverantwoordelijken van grote Nederlandse organisaties aanwezig. Tutu kreeg de belofte voor computers overhandigd door Rob Beijleveld en CharITy-voorzitter Tamme Wierenga, IT Director RWE. Ik ben ongelooflijk blij en trots dat we dit als Nederlandse IT-gemeenschap voor elkaar hebben gekregen, aldus Beijleveld. Het geeft aan dat we als CIO s en als marktpartijen binnen de sector onze verantwoordelijkheid nemen en vanuit onze eigen kracht een bijdrage leveren aan een betere wereld, vulde Wierenga aan. Dit toegezegde aantal computers betekent een ophoging van de zogenoemde pledge uit 2009, toen vanuit het Nederlandse bedrijfsleven pc s werden beloofd. Inmiddels zijn er computers geleverd. De samenwerking tussen CharITy en Close the Gap van de afgelopen drie jaar is met nog eens drie jaar verlengd. Vuilnisbelten In 2011 breidde Close the Gap het oorspronkelijke concept om hardware te verschepen naar projecten in ontwikkelingslanden uit door complete IT-oplossingen, inclusief netwerkapparatuur, softwareoplossingen en trainingsprogramma s, aan te bieden. Actieve en rechtstreekse betrokkenheid Als CIO s en als marktpartijen binnen de sector nemen we onze verantwoordelijkheid van gekwalificeerde lokale partners gaf dit initiatief duurzaamheid. Ook werd een oplossing gevonden voor het e-wasteprobleem waarbij westerse computerhardware massaal gedumpt en op primitieve wijze kapotgeslagen werd op vuilnisbelten in ontwikkelingslanden. Close The Gap opende samen met eurocommissaris Neelie Kroes in Kenia het eerste e-wastecentrum waar op milieuvriendelijke wijze afgedankte pc s werden ontmanteld en gerecycled. Beschermheer De door Tutu opgeknapte computer werd aangeboden aan het Medical Knowledge Institute, waar de aartsbisschop beschermheer van is. Dat instituut geeft voorlichting in Zuid-Afrikaanse krottenwijken _130x390_BringIt_Boardroom IT_final.indd :29