Invloed van Stuurlicht op het gewas. Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Maart 26, 2015
|
|
- Edith Jansen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Invloed van Stuurlicht op het gewas Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Maart 26, 2015
2 Deze projecten zijn gefinancierd vanuit het programma Kas als Energiebron, het innovatie- en actieprogramma van LTO Glaskracht Nederland en het ministerie van Economische Zaken (EZ)
3 LICHT groei Plant ziet zijn omgeving Hoeveelheid (intensiteit) Richting Duur (daglengte) Kleur (spectrum)
4 Welke golflengtes ziet een plant? PAR UV blauw Verrood rood Relative photosynthetic efficiency
5 Voorbeelden van onderzoek met stuurlicht bij WUR Bloei-inductie bij Phalaenopsis Beworteling bij Chrysant Gewasgroei en productie bij Chrysant
6 Phalaenopsis: spectrum & bloei? Theorie: Knoprust doorbreken met cytokinine via fytochroom B Bloei stimuleren met gibberelline via fytochroom A Daarmee koeling t.b.v. bloei-inductie (deels) vervangen met licht
7 Hoe? Knoprust doorbreken: fytochroom B activeren SON-T (relatief veel rood licht, hoog PSS waarde) ~ licht situatie in najaar/winter Stimuleer bloei: fytochroom A activeren SON-T+verrood (relatief veel verrood licht, laag PSS waarde) ~ zomer licht PSS = phytochrome stationary state
8 Na 4 weken, tak zichtbaar Maar ook grotere takken = verschil in bloemtak ontwikkeling
9 Meertakken in Phalaenopsis Rood = SON-T VR = SON-T+verrood Bloei-inductie: 2 fases Quincy Red Stones 4 weken 4 weken % 2+3 takkers % 3+4 takkers Koeling Geen koeling Rood (SON-T) Verrood (SON-T+VR)
10 Meertakken in Phalaenopsis Rood = SON-T VR = SON-T+verrood Bloei-inductie: 2 fases 4 weken 4 weken % 2+3 takkers Quincy Red Stones % 3+4 takkers Koeling/rood Koeling/rood Geen koeling/rood Geen koeling/rood Koeling/rood Geen koeling/rood Koeling induceert altijd meertakkers Rood licht induceert meertakkers, onafhankelijk van koeling
11 Meertakken in Phalaenopsis Rood = SON-T VR = SON-T+verrood Bloei-inductie: 2 fases 4 weken 4 weken % 2+3 takkers Quincy Red Stones % 3+4 takkers Koeling/VR Koeling/VR Geen Koeling/VR Geen Koeling/VR Koeling/VR Geen Koeling/VR Koeling induceert altijd meertakkers Verrood licht is minder effectief zonder 8 weken koeling
12 Meertakken in Phalaenopsis Rood = SON-T VR = SON-T+verrood Bloei-inductie: 2 fases 4 weken 4 weken % 2+3 takkers Quincy Red Stones % 3+4 takkers Koeling/rood Koeling/rood Geen koeling/rood Geen koeling/rood Koeling/rood Geen koeling/rood Koeling/VR Koeling/VR Geen Koeling/VR Geen Koeling/VR Koeling/VR Geen Koeling/VR Koeling induceert altijd meertakkers Rood licht induceert meertakkers, onafhankelijk van koeling Verrood licht is minder effectief zonder 8 weken koeling
13 Sturen van de bloei bij Phalaenopsis? Zomer = relatief meer verrood (~ SON-T + VR) Minder meertakkers? Najaar/Winter = relatief meer rood (~ SON-T) Gemakkelijker meertakkers Risico van voortakken Hoe te benutten? Benut schemering (VR)? Einde dag met SON-T en schermen?
14 Chrysant: licht spectrum & beworteling Behandelingen: 100% rood (660 nm) 100% rood + 20% verrood (730 nm) 100% blauw (450 nm) 75% rood + 25% blauw + 20% verrood Cultivars: Baltica en Feeling Green Dark
15 Beworteling
16 Wortels tellen & meten
17 Invloed rood, blauw en verrood licht op beworteling bij Chrysant 30 Baltica b b Feeling Green Dark Aantal wortels Number of roots a a a b ab c 10 R R/VR R/FR B R/B/FR B/VR R R/FR R/VR B R/B/FR B/VR Geen vershil tussen rood en blauw Wel meer (langere) wortels met verrood
18 Chrysant: spectrum & teelt 3 afdelingen: 100% SON-T, belichting als in praktijk Hybride (SON-T + LED), belichten naar behoefte LED, belichten naar behoefte 14 cultivars (Deliflor en Fides) Planten: 26 november Plant dichtheid: 45 planten/m 2 Lichtintensiteit op 50 cm hoogte: 114 µmol/m 2 /s
19 Afdelingen bij planten SON-T Hybride LED
20 Metingen Eindoogst: zowel hele tak als verkoopbare tak Lengte takgewicht Planttemperatuur Reactietijd Kwaliteit Houdbaarheid
21 Klimaat en planttemperatuur SON-T Hybride LED LD Temperatuur ( C) d Planttemperatuur ( C) RV (%) KD Temperatuur ( C) d Planttemperatuur ( C) RV (%) In KD met (toenemende LED): lager planttemperatuur hoger relatief luchtvochtigheid
22 Resultaten: reactietijd (fotos dezelfde dag) SON-T: 59 dagen Hybride: 62 dagen LED: 64 dagen
23 Lichtbenutting (g DW/mol PAR) Gemiddelde van 14 cultivars, hele teelt SON-T Hybride LED DW (g/m 2 ) PAR (mol/m 2 ) Planttemperatuur ( C) LBE (g/mol) Uitdaging om plantontwikkeling (planttemp, spectrum) te optimaliseren
24 Locale blad reactie systemisch resistentie Biotrofe organismen: meeldauw, bacteria, virussen. Salicylzuur -> (SAR) Ook invloeden van licht. Hofland et al
25 Stuurlicht: kwaliteit bij tomaat Rode LEDsop trossen verhoogd vitamine C gehalte Supplementary LED light Increases vitamin C content in tomato Driever & Verkerke 2010
26 Maak gebruik van stuurlicht: Sturen van de groei (morfologie) Sturen van de bloei Optimimaliseren van fotosynthese Reductie of voorkomen van ziektes Stimuleren productie van secundaire metaboliten
27 Wageningen UR Glastuinbouw Thanks for your attention
Stuurlicht: wat kunnen we ermee 2. Licht Event 10 december 2014 Arca Kromwijk, Wageningen UR Glastuinbouw
Stuurlicht: wat kunnen we ermee 2 Licht Event 10 december 2014 Arca Kromwijk, Wageningen UR Glastuinbouw arca.kromwijk@wur.nl Stuurlicht Freesia Normaal assimilatielicht (SON-T 35 µmol/m 2 /s) met stuurlicht
Nadere informatieBelichting in de Glastuinbouw. Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw energiek2020, 17 maart 2011
Belichting in de Glastuinbouw Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw energiek2020, 17 maart 2011 Eén integrale aanpak met 7 transitiepaden: Programma Kas als Energiebron Energie besparen Duurzame energiebronnen
Nadere informatieLicht, belichting & kwaliteit. Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw KCB, 16 febr 2011
Licht, belichting & kwaliteit Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw KCB, 16 febr 2011 Licht en Belichting Waarom belichten wij? Jaarrond teelt Productieverhoging -> groeilicht Kwaliteitverbetering -> stuurlicht
Nadere informatieLED verlichting in kassen:
LED verlichting in kassen: met minder energie meer bloemen en groenten van betere kwaliteit Leo Marcelis Hoogleraar Tuinbouw en Productfysiologie Glastuinbouw: Nederland is wereldleider. Teelt van groenten,
Nadere informatie50% energiebesparing door LEDverlichting. Leo Marcelis Hoogleraar Tuinbouw en Productfysiologie
50% energiebesparing door LEDverlichting Leo Marcelis Hoogleraar Tuinbouw en Productfysiologie Glastuinbouw Tuinbouwsector Wereldleider Economisch belangrijk Er is een probleem 10% van nationale gasverbruik
Nadere informatieBloei & Stuurlicht bij Phalaenopsis. Bloei-inductie door stuurlicht spaart energie. Rapport GTB-1343
Bloei & Stuurlicht bij Phalaenopsis Bloei-inductie door stuurlicht spaart energie Tom Dueck, Esther Meinen, Sander Hogewoning, Govert Trouwborst en Sander Pot 1. Wageningen UR Glastuinbouw, 2. Plant Lightings
Nadere informatieLicht: betekenis voor 1-jarige zomerbloeiers
Licht: betekenis voor 1-jarige zomerbloeiers Tom Dueck & Filip van Noort, WUR Glastuinbouw December 11, 2008 Inhoud Wat is licht? Licht en planten: groeilicht Licht en planten: stuurlicht LEDs: ervaringen,
Nadere informatieWat is stuurlicht? Wat kunnen we ermee?
Wat is stuurlicht? Wat kunnen we ermee? Govert Trouwborst, Plant Lighting B.V. govert@plantlighting.nl www.plantlighting.nl 10 december 2014 Dr. ir. Sander Hogewoning & Dr. ir. Govert Trouwborst Expertise
Nadere informatieDe Meerwaarde van Diffuus Licht voor Gewas & Tuinder
De Meerwaarde van Diffuus Licht voor Gewas & Tuinder Zicht op Licht, 29 oktober 2013, Wageningen Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Inleiding Natuurlijk zonlicht is gratis! Gratis licht voor groei,
Nadere informatieLED licht bij zonlicht
LED licht bij zonlicht Resultaten Alstroemeria 7-3-2019, Anja Dieleman, Kees Weerheim, Nieves Garcia Inleiding Sterke toename areaal belichting en geïnstalleerd vermogen Onder SON-T: warmte overschot,
Nadere informatieLicht en planten (onder glas)
Licht en planten (onder glas) Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Masterclass workshop, 17 april 2008 Inhoud Licht en straling Stuurlicht LEDs Diffuus Licht Zonlichtspectrum Straling Golflengte Opmerking
Nadere informatieLED als groeilicht; Wat weten we nu? Lisanne Helmus (Delphy IC) & Kees Weerheim (WUR Glastuinbouw). Energiek event 5 april 2018.
LED als groeilicht; Wat weten we nu? Lisanne Helmus (Delphy IC) & Kees Weerheim (WUR Glastuinbouw). Energiek event 5 april 2018. Belichting in de glastuinbouw Jaarrond gevraagde kwaliteit en kwantiteit
Nadere informatieLED licht bij zonlicht. LED licht bij zonlicht. Lichtkleuren: effecten op planten. Lichtkleuren: effecten op planten IDC-LED.
LED licht bij zonlicht LED licht bij zonlicht Gewasbijeenkomst komkommer Bleiswijk, 28 maart 2019 Anja Dieleman, Kees Weerheim en Jan Janse Doel: komen tot goede basisspectra voor LED licht als aanvulling
Nadere informatieHybride belichting Chrysant
DLV Plant Postbus 7001 6700 CA Wageningen Agro Business Park 65 6708 PV Wageningen T 0317 49 15 78 Gefinancierd door Productschap Tuinbouw en Ministerie van Economische Zaken in het kader van het programma
Nadere informatiePlanten en LED: een uitdagende toekomst
Planten en LED: een uitdagende toekomst Tuinbouw op weg naar 2030. 8 maart 2019, Arie de Gelder Historie Bron: Roadmap voor de transitie naar gewasbelichting met LEDs. De Ruijter, KEMA 2008 2 Opbouw presentatie
Nadere informatie28/05/2018. De plant belicht: Glastuinbouw: steeds meer licht. Licht heeft verschillende aspecten. (lux) Veel nieuwe mogelijkheden met LED
28/5/218 De plant belicht: Beïnvloeding van ontwikkeling, groei en weerbaarheid van planten door LED belichting Glastuinbouw: steeds meer licht SONt is nog de standard. Gegevens uit NL Prof dr ir Leo Marcelis
Nadere informatieEnergiebewust belichten: een hele kunst
Energiebewust belichten: een hele kunst Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw 10 november, 2009 Belichting in Nederland Tuinbouw onder glas 10 500 ha Glastuinbouw met kunstlicht - 2000 ha (19%) + 1% op
Nadere informatie50% energiebesparing door betere lichtbenutting
50% energiebesparing door betere lichtbenutting Leo Marcelis Hoogleraar Tuinbouw en Productfysiologie, Wageningen Universiteit. Leo.Marcelis@wur.nl Ambitie Doelstelling: 50% minder energie én Verbetering
Nadere informatieLEDS: WELKE KLEUREN STUREN DE PLANT? Marie-Christine Van Labeke Vakgroep Plant en Gewas
LEDS: WELKE KLEUREN STUREN DE PLANT? Marie-Christine Van Labeke Vakgroep Plant en Gewas LED TOEPASSINGEN IN DE TUINBOUW Assimilatiebelichting of stuurlicht in de serre Meerlagenteelten of vertical farming
Nadere informatieEnergiezuinige Belichting bij Chrysant. Esther Meinen, Frank Kempkes, Marcel Raaphorst en Tom Dueck. Rapport GTB-1341
Energiezuinige Belichting bij Chrysant Esther Meinen, Frank Kempkes, Marcel Raaphorst en Tom Dueck Rapport GTB-1341 Referaat In een project uitgevoerd bij Wageningen UR Glastuinbouw in Bleiswijk werd het
Nadere informatieBesparen op Groeilicht
Besparen op Groeilicht Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Het Nieuwe Telen Optimaal, 13 juni 2013 N etto fotosynthese (µm ol m -2 s-1) Groeilicht: wat hebben wij geleerd? SON-T belichting Belichtingsintensiteit
Nadere informatieTeeltoptimalisatie: rol van licht en modellen. Tom Dueck Wageningen UR Glastuinbouw 24 november 2009
Teeltoptimalisatie: rol van licht en modellen Tom Dueck Wageningen UR Glastuinbouw 24 november 2009 Introductie Licht niveau s in verschillende seizoenen in de intensieve glastuinbouw zijn vaak limiterend
Nadere informatieBloem en vruchtvorming
//9 Bloem en vruchtvorming Leo Marcelis & Ep Heuvelink Wageningen UR: Leerstoel Plantenteelt in energiezuinige kassen & WUR Glastuinbouw (Leo.Marcelis@wur.nl) Leerstoelgroep Tuinbouwketens (Ep.Heuvelink@wur.nl)
Nadere informatie27/11/2015. Ontwerpen van nieuwe productiesystemen gebaseerd op LED belichting verlagen van de CO 2 voetafdruk. 1. Inleiding. 1.
Ontwerpen van nieuwe productiesystemen gebaseerd op LED belichting verlagen van de CO 2 voetafdruk Masterclass 22 oktober 2015 HAS Den Bosch BOGO project Klimaat en energie: nieuwe low input teeltsystem
Nadere informatiePhalaenopsis: Slimmer belichten en CO 2 doseren?
Phalaenopsis: Slimmer belichten en CO 2 doseren? Sander Hogewoning Plant Lighting B.V. Energiek Event 9 maart 217 Team: dr. ir. Sander Hogewoning, dr. ir. Govert Trouwborst & ing. Reinder van der Spek
Nadere informatieMinder belichten phalaenopsis door rekening te houden met het plantritme? Sander Hogewoning Plant Lighting B.V. Energiekevent 5 april 2018
Minder belichten phalaenopsis door rekening te houden met het plantritme? Sander Hogewoning Plant Lighting B.V. Energiekevent 5 april 2018 1 Team: Dr. ir. Sander Hogewoning, Dr. ir. Govert Trouwborst,
Nadere informatieWorkshop Beheersing meeldauw met slim licht (Gewasbeschermingsdag 8 maart 2011)
Workshop Beheersing meeldauw met slim licht (Gewasbeschermingsdag 8 maart 2011) Jantineke Hofland-Zijlstra (Wageningen UR Glastuinbouw) Luc Stevens (PRI Bioscience & Plant Interactions) Met medewerking
Nadere informatieWaar op te letten bij LED? Esther de Beer, Danielle Smits - van Tuijl Philips Horti December 10, 2014
Waar op te letten bij LED? Esther de Beer, Danielle Smits - van Tuijl Philips Horti December 10, 2014 Overzicht Introductie LED Systeem rendement Hoe meten we licht? Waar op te letten zodat u geen appels
Nadere informatie17/10/2013. Vermeerdering van boomkwekerijgewassen onder LED in een meerlagensysteem. Planten en licht. Invloed lichtkleuren (i.c.m.
Vermeerdering van boomkwekerijgewassen onder LED in een meerlagensysteem Planten en licht Technopool Sierteelt Destelbergen 10 oktober 2013 Pieter van Dalfsen en Leo Slingerland Groeilicht (PAR): fotosynthese
Nadere informatieMeer rendement uit licht & CO 2 : toelichting van onderzoek + resultaten
Samenwerken aan Vaardigheden Arenasessie Grip op Licht Meer rendement uit licht & CO 2 : toelichting van onderzoek + resultaten Sander Pot (Plant Dynamics BV) Onderzoek uitgevoerd samen met Sander Hogewoning
Nadere informatieStuurlicht: Hoe werkt het en hoe reageren gewassen erop?
Stuurlicht: Hoe werkt het en hoe reageren gewassen erop? 1.Introductie: Licht en planten 2.Voorbeelden lichtkleur en plantsturing Sander Hogewoning Plant Lighting B.V. 09 December 2015 Team: dr. ir. Sander
Nadere informatieTelen op basis van plantbalans bij koude teelten (voorbeeldgewas Freesia)
Telen op basis van plantbalans bij koude teelten (voorbeeldgewas Freesia) Presentatie ALV Freesia 25-01-2017 Sander Pot (Plant Dynamics) Ad Schapendonk (Photosyntax) Jan Snel (Adviesbureau JFH Snel) Hans
Nadere informatieStuurlicht: Hoe werkt het en hoe reageren gewassen erop?
Stuurlicht: Hoe werkt het en hoe reageren gewassen erop? 1.Introductie: Licht en planten 2.Voorbeelden lichtkleur en plantsturing Govert Trouwborst Plant Lighting B.V. 7 April 2016 Team: dr. ir. Sander
Nadere informatieSturing vorm en bloei Stuurlicht (Fotomorfogenese) Vorm: Lichtkleur (SON-T, LEDs, folies) Bloei: Daglengte
Hendrik-Jan van Telgen 1 Groei Groeilicht (Fotosynthese) Lichtintensiteit Natuurlijk licht, assimilatielicht (SON-T, LEDs) Sturing vorm en bloei Stuurlicht (Fotomorfogenese) Vorm: Lichtkleur (SON-T, LEDs,
Nadere informatieWorkshop Groene beheersing van meeldauw: utopie of werkelijkheid?
Workshop Groene beheersing van meeldauw: utopie of werkelijkheid? PlantgezondheidsEvent 12 maart 2015 Jantineke Hofland-Zijlstra Belangstelling voor weerbare plantsystemen neemt toe Green Challenge: Aktieplan
Nadere informatieLichtEvent 10 december Workshop Lichtbenutting. Monitoren hoe het licht wordt benut voor de fotosynthese: hoe realiseer ik het optimale?
LichtEvent 10 december 2014 Workshop Lichtbenutting. Monitoren hoe het licht wordt benut voor de fotosynthese: hoe realiseer ik het optimale? Plant Dynamics Sander Pot Fotosynthese hangt af van: Licht
Nadere informatieBelichten bij CAM-planten (Phalaenopsis als case-studie)
Lichtevent december Belichten bij CAM-planten (Phalaenopsis als case-studie) Dr. ir. Sander Hogewoning (Plant Lighting B.V.) december Dr. ir. Sander Hogewoning & Dr. ir. Govert Trouwborst Expertise o.a.:
Nadere informatieInvloed van licht op gewasgezondheid
Invloed van licht op gewasgezondheid Workshop Plantgezondheid Event 2019 11-4-2019, Marjolein Kruidhof Invloed licht op gewasgezondheid Introductie Rol van licht in systeemaanpak gewasgezondheid Invloed
Nadere informatie1 Dagverlenging met LED-belichting bij chrysant in de teelt van moederplanten
Verslag Doormeting LED-belichting Auteur: Bert Schamp 1 Dagverlenging met LED-belichting bij chrysant in de teelt van moederplanten Samenvatting In deze proef werden de Focus LED daglengtelamp + verrood
Nadere informatieInzet van LED voor een hogere weerbaarheid van het gewas tegen meeldauw
Inzet van LED voor een hogere weerbaarheid van het gewas tegen meeldauw NVTL Studiedag 10 maart 2015 Jantineke Hofland-Zijlstra Inleiding Bovengrondse schimmels: Meeldauw, Botrytis, vruchtrotveroorzakers.
Nadere informatieLicht effecten en plant responsen
Licht effecten en plant responsen Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Lezing DLV, Wageningen, 29 juni 2009 Wat is licht? Canadese noorderlicht Inhoud Wat is licht? Het spectrum (in de tijd) Invloeden
Nadere informatieInnovatie- en democentra (IDC s):
Innovatie- en democentra (IDC s): demonstratie van duurzame oplossingen voor de glastuinbouw sector Sjaak Bakker Start Innovatie- en democentrum (IDC) in 2007 Eerste Innovatie-en Democentrum opgericht
Nadere informatieCO 2, temperatuur en energiebesparing
2/14/29 CO 2, temperatuur en energiebesparing Wat komt er aan de orde? Ep Heuvelink & Leo Marcelis Wageningen UR: Leerstoelgroep Tuinbouwketens WUR Glastuinbouw Met medewerking van: Susana Carvalho, Anja
Nadere informatie1 Belichting tijdens beworteling van Buxus
1 Belichting tijdens beworteling van Buxus 1.1 Doel van de proef Er wordt een snellere beworteling van Buxus beoogd door extra licht in de donkere wintermaanden toe te dienen. 1.2 Administratieve gegevens
Nadere informatieWorkshop 4 Plantweerbaarheid
Workshop 4 Plantweerbaarheid Is mijn plant/gewas weerbaar 23 maart, Luc Stevens, Jantineke Hofland-Zijlstra Plantweerbaarheid Vermogen van de plant te reageren op een verstoring door stressor te weerstaan
Nadere informatieOptimale benutting licht en CO 2 bij CAM-planten. Govert Trouwborst Plant Lighting B.V. Energiekevent 11 april 2019
Optimale benutting licht en CO bij CAM-planten Govert Trouwborst Plant Lighting B.V. Energiekevent april 9 Team: Dr. ir. Sander Hogewoning, Dr. ir. Govert Trouwborst, Stefan van den Boogaart & Andre Krause
Nadere informatieLuchtbevochtiging in de zomerperiode: Wat wil de plant?
Luchtbevochtiging in de zomerperiode: Wat wil de plant? Leo Marcelis & Ep Heuvelink Wageningen UR: WUR Glastuinbouw Leerstoel Tuinbouwproductieketens Met medewerking van: Peter van Weel, Hendrik Jan van
Nadere informatieOpbrengstverhoging snij amaryllis. Arca Kromwijk en Steven Driever, Wageningen UR Glastuinbouw Marc Grootscholten, Improvement Centre
Opbrengstverhoging snij amaryllis Arca Kromwijk en Steven Driever, Wageningen UR Glastuinbouw Marc Grootscholten, Improvement Centre Onderzoek opbrengstverhoging snij amaryllis Op verzoek amarylliscommissie
Nadere informatieInvloed van licht op gewasgezondheid en bestuivers
Invloed van licht op gewasgezondheid en bestuivers Workshop Plantgezondheid Event 2019 21-3-2019, Marjolein Kruidhof & Jolanda Tom Overzicht workshop Invloed van licht op bestuivers (Jolanda Tom) Invloed
Nadere informatieNear Infrared Radiation (NIR) reflectie:
Near Infrared Radiation (NIR) reflectie: Effect op kasklimaat en productie van rozen Frank Kempkes Wageningen UR Glastuinbouw Met dank aan Cecilia Stanghellini en Silke Hemming Eigenschappen van een kasdek
Nadere informatieEvaluatie, Leerpunten en Plannen Perfecte Roos Energiezuinig geteeld. 31-10-2014, Arie de Gelder
Evaluatie, Leerpunten en Plannen Perfecte Roos Energiezuinig geteeld 31-10-2014, Arie de Gelder Opmerkingen vooraf De genoemde punten staan open voor discussie Er is geen prioriteit in de volgorde Als
Nadere informatieToepassing van belichting in de tuinbouw
Toepassing van belichting in de tuinbouw Liesbet Blindeman Destelbergen 18 januari 2012 Inhoud Wat is licht? Hoe kunnen we licht meten? Omrekeningsfactoren Toepassingen kunstlicht in de praktijk Licht:
Nadere informatieVermeerdering van boomkwekerijgewassen onder LED in een meerlagensysteem. Themabijeenkomst LED in de boomkwekerij
Vermeerdering van boomkwekerijgewassen onder LED in een meerlagensysteem Themabijeenkomst LED in de boomkwekerij Kennis & Innovatie Impuls regio Boskoop 23 januari 2014 Pieter van Dalfsen en Johan van
Nadere informatieBloei-inductie bij Chrysant onder lange dag
Bloei-inductie bij Chrysant onder lange dag Toepassing van LED-licht technologie Wim van Ieperen, Sander Hogewoning en Els ten Dam Wageningen Universiteit, Leerstoelgroep Tuinbouwketens Januari 2011 PT
Nadere informatieEp Heuvelink & Leo Marcelis Wageningen UR: Leerstoel Tuinbouwproductieketens WUR Glastuinbouw
Haal meer uit licht! Ep Heuvelink & Leo Marcelis Wageningen UR: Leerstoel Tuinbouwproductieketens WUR Glastuinbouw Met medewerking van: Anja Dieleman, Tom Dueck, Sander Hogewoning, Govert Trouwborst Bijeenkomst
Nadere informatieEnergiezuinige gefaseerde belichting in lelie. Casper Slootweg en Hans van Aanholt
Energiezuinige gefaseerde belichting in lelie Casper Slootweg en Hans van Aanholt Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, Bloembollen, Boomkwekerij & Fruit PPO nummer 32 361524 00 PT nummer 14755 September
Nadere informatieGrenzen voor Luchtkwaliteit
Grenzen voor Luchtkwaliteit Jolanda Heistek Projectmanager CropEye: KennisMakelaar, InnovatieRegisseur, NetwerkFacilitator T:06 13608752 Jolanda.heistek@cropeye.com Agenda Grenzen voor Luchtkwaliteit;
Nadere informatieEffects of light colors on plants especially on effects of blue and twilight on Fuchsia and Hibiscus
Effects of light colors on plants especially on effects of blue and twilight on Fuchsia and Hibiscus Greentech, RAI Amsterdam 15 June 2016, Filip van Noort Photosynthesis at different light colors PAR
Nadere informatieLED-belichting in aardbeien Aardbeiendag Erik Stappers Plant Specialist Horticulture 9 januari 2019
LED-belichting in aardbeien Aardbeiendag 2019 Erik Stappers Plant Specialist Horticulture 9 januari 2019 Agenda Intro Philips Horti LED Licht & rekenen met licht Efficient en effectief licht Resultaten
Nadere informatieLicht Event. December Filip van Noort met dank aan o.a. Tom Dueck en Leo Marcelis
Licht Event December 2014 Filip van Noort met dank aan o.a. Tom Dueck en Leo Marcelis Wat meer grip op licht -> maar hoe nu verder? Conclusies en kennis uit Grip op licht? Geleerd dit jaar met andere gewassen?
Nadere informatieGrenzen voor Luchtkwaliteit
Grenzen voor Luchtkwaliteit Jolanda Heistek Projectmanager CropEye: KennisMakelaar, InnovatieRegisseur, NetwerkFacilitator T:06 13608752 Jolanda.heistek@cropeye.com Aanleiding Vragen van tuinbouwondernemers;
Nadere informatieStuurlicht in de Glastuinbouw. 1. Kansen voor energiebesparing? Rapport GTB-1349. Tom Dueck, Sander Hogewoning, Sander Pot, Esther Meinen,
Stuurlicht in de Glastuinbouw 1. Kansen voor energiebesparing? 1* 2 3 1 Tom Dueck, Sander Hogewoning, Sander Pot, Esther Meinen, 2 1 Govert Trouwborst en Frank Kempkes 1. Wageningen UR Glastuinbouw, 2.
Nadere informatieIs een μmol een μmol?
Is een μmol een μmol? Groei en ontwikkeling van chrysant geteeld onder SON-T belichting en onder LED belichting Esther Meinen, Leo Marcelis, Johan Steenhuizen & Tom Dueck Wageningen UR Glastuinbouw, Wageningen
Nadere informatieIs een mol een mol? Groei en ontwikkeling van chrysant geteeld onder SON T belichting en onder LED belichting
Is een mol een mol? Groei en ontwikkeling van chrysant geteeld onder SON T belichting en onder LED belichting Esther Meinen, Leo Marcelis, Johan Steenhuizen en Tom Dueck Wageningen UR Glastuinbouw, Wageningen
Nadere informatieCO 2 bij paprika: wanneer kan ik het beste doseren? Anja Dieleman, Wageningen UR Glastuinbouw
CO 2 bij paprika: wanneer kan ik het beste doseren? Anja Dieleman, Wageningen UR Glastuinbouw Wat komt er aan de orde? Resultaten enquêtes Fotosynthese Relaties CO 2, licht en temperatuur Effecten CO 2
Nadere informatieFotosynthese response op licht(kleur), CO 2 en T. Recente ontwikkelingen uit onderzoek.
Fotosynthese response op licht(kleur), CO 2 en T. Recente ontwikkelingen uit onderzoek. Plant Dynamics B.V. Sander Pot Thema bijeenkomst Energie Bromelia en Potanthurium 12 mei 215 Financiering onderzoek
Nadere informatie3/22/ SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. Energie besparing: Energie besparing:
Energie besparing: Woningen - standaard dubbel glas Utiliteitsbouw - standaard dubbel glas Kassen - standaard enkel glas Energie besparing: Nadelen van dubbel glas als kasdek: - hoge prijs - grote lichtonderschepping
Nadere informatieStatus Groeimodel Gerbera
Status Groeimodel Gerbera 20 november 2013 Pieter de Visser, Frank van der Helm, Fokke Buwalda (Wageningen UR Glastuinbouw) i.s.m. Floriconsult, DLV Plant, telers, LTO Groeiservice Opbouw presentatie Aanleiding
Nadere informatiemonitoringsproef: Verhoogde daglichtbenutting Alstroemeria door gebruik diffuuscoating?
monitoringsproef: Verhoogde daglichtbenutting Alstroemeria door gebruik diffuuscoating? Govert Trouwborst Sander Hogewoning Reinder van der Spek 9 maart 2017 Team: Dr. ir. Sander Hogewoning, Dr. ir. Govert
Nadere informatieHORTICOOP KENNIS EVENT POTPLANTEN
HORTICOOP KENNIS EVENT POTPLANTEN 23 September 2015 André van der Wurff en Jantineke Hofland-Zijlstra Visie Telen = Sturen 2 Sturen op generatief 3 Sturen op vegetatief 4 En... sturen op ziekte wering
Nadere informatieSturen op compactheid zonder bloeivertraging?
Sturen op compactheid zonder bloeivertraging? September 2015 S.W. Hogewoning, G. Trouwborst (Plant Lighting B.V.) C.S. Pot (Plant Dynamics B.V.) B.A. Eveleens, T. Dueck (WUR glastuinbouw) Sturen op compactheid
Nadere informatieOptimaal gebruik van CO 2
Optimaal gebruik van CO 2 Energiek2020 Event, 17 maart 2011 Anja Dieleman Wageningen UR Glastuinbouw Onderwerpen Trends CO 2 balans van de kas Effecten van CO 2 op groei Fysiologisch effect van CO 2 :
Nadere informatieStuurlicht bij de tijd
Stuurlicht bij de tijd Deelrapport binnen het project: Stuurlicht in de glastuinbouw, kansen voor energiebesparing November 2013 G. Trouwborst, S.W. Hogewoning & C.S. Pot Stuurlicht bij de tijd Deelrapport
Nadere informatieEnergiezuinig telen 10/3/2008. Verloop commodity gasprijs afgelopen 6 jaar. Wat komt er aan de orde? Aanleiding. Energie is heel duur geworden!
Aanleiding Energiezuinig telen Leo Marcelis & Ep Heuvelink Wageningen UR: WUR Glastuinbouw Leerstoelgroep Tuinbouwketens Met medewerking van: M. Bakker, S. Bakker, F. Buwalda, J. Campen, A. Dieleman, T.
Nadere informatieBloemtak-uitloop Phalaenopsis: Effect van temperatuur, lichtspectrum en daglengte
Bloemtak-uitloop Phalaenopsis: Effect van temperatuur, lichtspectrum en daglengte A. Kromwijk 1, E. Kaiser 1, F. Kempkes 1, T. Dueck 1 G. Trouwborst 2, S.W. Hogewoning 2 en R. van de Spek 2 1 Wageningen
Nadere informatieWorkshop: Telen op plantbalans
Energiek Event Licht op besparing. 7 april 2016. Plant Dynamics, Sander Pot Workshop: Telen op plantbalans DE BASISPRINCIPES VAN HET NIEUWE TELEN ir. P.A.M. Geelen Ir. J.O. Voogt ing. P.A. van Weel Ook
Nadere informatieCO 2 : op zoek naar het optimum
1/31/27 CO 2 : op zoek naar het optimum Wat komt er aan de orde? Leo Marcelis & Ep Heuvelink Wageningen UR: WUR Glastuinbouw Leerstoelgroep Tuinbouwproductieketens Met medewerking van: Anja Dieleman, Tom
Nadere informatieGrip op licht. Meer energie besparing bij Het Nieuwe Telen Potplanten met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring. Arenasessie 1 okt 2013
Grip op licht Meer energie besparing bij Het Nieuwe Telen Potplanten met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring Arenasessie 1 okt 2013 Finaniering Kas als Energiebron van het PT en EZ Financiering
Nadere informatieLichtspectrum bij stuur- en groeilicht in Freesia
Lichtspectrum bij stuur- en groeilicht in Freesia Indicatief praktijkonderzoek naar de effecten van stuurlicht met LED lampen en groeilicht met plasmalampen Frank van der Helm 1, Tom Dueck 1, Hans Pronk
Nadere informatiePresentatie Toepassingsmogelijkheden voor Verti-fan en Enfan
LTO Groeiservice Themabijeenkomst Energie - Het Nieuwe Telen Presentatie Toepassingsmogelijkheden voor Verti-fan en Enfan door Dennis Brom Van der Ende Pompen B.V. Enfan Horizontale recirculatie Horizontale
Nadere informatieDe basisprincipes van de fotosynthese Hoe gaat een plant om met CO 2?
De basisprincipes van de fotosynthese Hoe gaat een plant om met CO 2? Govert Trouwborst (Plant Lighting BV) Masterclass CO 2 bij potplanten 12 mei 2016 Team: dr. ir. Sander Hogewoning, dr. ir. Govert Trouwborst
Nadere informatie1 Bloeisturing met LED-belichting in de teelt van ranonkel
Verslag Doormeting LED-belichting Auteur: Bert Schamp 1 Bloeisturing met LED-belichting in de teelt van ranonkel Samenvatting In deze proef werd een LED-groeilamp van de firma FocusLED getest in vergelijking
Nadere informatieLED-verlichting in de praktijk
LED-verlichting in de praktijk Liesbet Blindeman Destelbergen 8 juni 2011 Inhoud Wat is een LED en wat zijn de voordelen Toepassingen in de sierteelt Teelt van snijrozen Perkplanten Forcerie Azalea Kamerplanten
Nadere informatieAfharding van weefselteeltplanten, kan het anders? Emmy Dhooghe
Afharding van weefselteeltplanten, kan het anders? Emmy Dhooghe Afhardingsproces In vitro plantje Afharding Serre Workshop 27/10/2016 2 Afhardingsproces is stressvol In vitro Hoge RV Constante T Lage lichtintensiteit
Nadere informatieEnergiemanagement Alstroemeria
Energiemanagement Alstroemeria Energie-efficiënte temperatuurstrategie in relatie tot belichting voor de teelt van Alstroemeria Monica Kersten, Edwin Rijpsma en Gerrit Heij Wageningen UR Glastuinbouw november
Nadere informatieVERSLAG. Invloed van lichtintensiteit en daglengte op de productie van Gerbera. Uitgevoerd door: DLV Facet
VERSLAG Facet Invloed van lichtintensiteit en daglengte op de productie van Gerbera Uitgevoerd door: DLV Facet Wageningen, Oktober 2005 Gerben Wessels Helma Verberkt Proeftuin Zwaagdijk Hans Meester Gefinancierd
Nadere informatieOptimaal CO 2 doseren. Recente ontwikkelingen uit onderzoek.
Optimaal CO 2 doseren Recente ontwikkelingen uit onderzoek. Plant Dynamics B.V. Sander Pot Workshop Energiek Event 26 maart 2015 Financiering onderzoek : Contactpersonen programma Kas als Energiebron :
Nadere informatieGrip op licht. Het Nieuwe Telen Potplanten: Meer energie besparing met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring
Grip op licht Het Nieuwe Telen Potplanten: Meer energie besparing met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring Filip v Noort, Wageningen UR Glas Financiering Kas als Energiebron van het PT en EZ
Nadere informatieHet gewas centraal. Balans assimilatenaanmaak en gebruik (vraag) Wat komt er aan de orde? 11/14/2008. lichtonderschepping fotosynthese.
11/14/28 Het gewas centraal Ep Heuvelink & Leo Marcelis Wageningen UR: Leerstoelgroep Tuinbouwketens WUR Glastuinbouw Met medewerking van: Menno Bakker, Benno Burema, Anja Dieleman, Tom Dueck, Frank Maas,
Nadere informatieDe ka(n)s voor energie: The Big Picture
De ka(n)s voor energie: The Big Picture Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw eric.poot@wur.nl Toekomst Glastuinbouw 2 keer meer met 2 keer minder 1 De Ka(n)s voor energie Ondernemers Overheden Kennisinstellingen
Nadere informatieEnergie en CO 2 besparen bij CAM planten?
Workshop Energiek-event 7 april 6 Energie en CO besparen bij CAM planten? Sander Hogewoning Plant Lighting B.V. 7 april 6 Team: Dr. ir. Sander Hogewoning, Dr. ir. Govert Trouwborst, ing. Reinder van der
Nadere informatieKoeling en verneveling bij chrysant
Koeling en verneveling bij chrysant Onderzoek naar de invloed van verneveling overdag en koeling in de nacht op de groeisnelheid en kwaliteit van chrysant Marcel Raaphorst Ruud Maaswinkel Arie de Gelder
Nadere informatieDe basis van de doordrager nader beschreven
De basis van de doordrager nader beschreven Relatie tussen plantarchitectuur en fysiologie (review) Remco van Endschot Delphy Aardbeiendag 2017 Inhoud Inleiding Doordragers Bloemaanleg Rankaanleg Nachtonderbreking
Nadere informatieMeer rendement uit licht en CO 2 bij Snijchrysant
Meer rendement uit licht en CO 2 bij Snijchrysant Govert Trouwborst, Sander Hogewoning & Sander Pot Juni 2013 Meer rendement uit licht en CO 2 bij Snijchrysant Juni 2013 Dr. ir. G. Trouwborst 1 Dr. ir.
Nadere informatieEffect temperatuur in winter bij vroegbloeiende Cymbidium maart 2007
3//7 Effect temperatuur in winter bij vroegbloeiende Cymbidium maart 7 Arca Kromwijk, Nico van Mourik, Peter Schrama Wageningen UR Glastuinbouw Gefinancierd door: Productschap Tuinbouw Eerder onderzoek
Nadere informatieBelichting, CO 2 en rookgasschade
2/18/28 Belichting, CO 2 en rookgasschade Wat komt er aan de orde? Leo Marcelis & Ep Heuvelink Wageningen UR: WUR Glastuinbouw Leerstoelgroep Tuinbouwproductieketens Met medewerking van: Anja Dieleman,
Nadere informatieHet Nieuwe Telen Potplanten
Het Nieuwe Telen Potplanten Meer zonlicht, wijde temperatuurgrenzen Filip van Noort (WUR Glastuinbouw), Marcel Lieffering 29 september 2010 Achtergrond onderzoek Sommige potplanten worden in Nederland
Nadere informatieIntern projectnummer: 3242084800 I PT nummer: 13645.26
Intern projectnummer: 3242084800 I PT nummer: 13645.26 Inzicht in het optreden van bolblad bij chrysant Wim van Ieperen 1), Ruud Maaswinkel 2), René Corsten 3), Theo Roelofs 3), Aike Post 4) 1) Wageningen
Nadere informatieInvloed van CO 2 -doseren op de productie en kwaliteit bij Alstroemeria
Invloed van CO 2 -doseren op de productie en kwaliteit bij Alstroemeria F. van Noort Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector glastuinbouw januari 2004 PPO 411724 2003 Wageningen, Praktijkonderzoek
Nadere informatieVerbranding bladranden Hortensia
Verbranding bladranden Hortensia Project 417.17033 Rapport fase 1 F. van Noort Praktijkonderzoek Plant en Omgeving H. Verberkt DLV-Facet Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector glastuinbouw december
Nadere informatie