Beleid Detailhandelsstructuur

Transcriptie

1 Beleid Detailhandelsstructuur 2012 bouwen aan samenhang

2 Beleid Detailhandelsstructuur stadsregio Rotterdam 2012 Vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 4 juli

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Samenvatting analyse 7 3 detailhandelsstructuur regio Rotterdam 11 4 Beleidslijnen Regionaal beleid 4.2 Provinciaal beleid 5 Implementatie en Beoordeling 33 6 handreikingen voor lokaal beleid 39 bijlagen Bijlage 1: Positionering detailhandelsstructuur 45 Bijlage 2: Factsheets per gemeente 53 Bijlage 3: Trends en ontwikkelingen 71 Bijlage 4: Vertaling trends naar winkelgebieden 77 Bijlage 5: Beleids(on)mogelijkheden 81

4 4

5 1 Inleiding Regionaal detailhandelsbeleid De stadsregio Rotterdam wil een goede stedelijke regio zijn met een attractieve leefomgeving die vitaliteit uitstraalt. Aantrekkelijke stadscentra en hoogwaardige detailhandel dragen daaraan bij. De stadsregio levert daar een bijdrage aan vanuit een eigen detailhandelsbeleid. Daarnaast adviseert het REO aan de provincie Zuid- Holland over detailhandelsontwikkelingen en -initiatieven in de regio. Er wordt gestreefd naar een evenwicht tussen het voorkomen van overbewinkeling en toch open staan voor noodzakelijke vernieuwing. Gekozen wordt voor het versteken van de bestaande detailhandelsstructuur, ook om belangrijke herstructureringsopgaven te realiseren. Bij bijzondere thema s/concepten die momenteel nog niet in de regio gevestigd zijn of bij omvangrijke woningbouw kan een uitzondering voor nieuwe ontwikkeling worden gemaakt. Ook het Stadsgewest Haaglanden herijkt het regionale detailhandelsbeleid. Met het oog op afstemming op het niveau van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag is er voor gekozen gezamenlijk met Haaglanden op te trekken. Dit betekent dat hoofdopzet, beleidsrichtlijnen en beoordelingskader voor het detailhandelsbeleid van beide regio s in beginsel hetzelfde zijn. De bestuurlijke vaststelling in Haaglanden vindt in november 2012 plaats, dit zou nog tot kleine verschillen kunnen leiden. Interactief proces Tijdens het proces is regelmatig overlegd met vertegenwoordigers van de gemeenten in de regio, aangevuld met vertegenwoordigers van de provincie Zuid-Holland en de Kamer van Koophandel. Daarnaast is er een expertmeeting georganiseerd met de retail- en vastgoedsector. Leeswijzer Voorliggend rapport is als volgt opgebouwd: H2: Samenvatting van de analyse H3: Detailhandelsstructuur Stadsregio Rotterdam H4: Beleidslijnen. Deze beleidslijnen zijn identiek aan de beleidslijnen voor het Stadsgewest Haaglanden H5: Implementatie en beoordeling. Het beoordelingskader op regionaal niveau is identiek aan het beoordelingskader van het Stadsgewest Haaglanden H6: Handreikingen voor lokaal beleid De analyse, bestaande uit een aanbod- en vraaganalyse en een analyse van trends en ontwikkelingen en de huidige beleidslijnen is opgenomen in de bijlage. Tevens zijn er op gemeenteniveau factsheets opgenomen die ingaan op het detailhandelsaanbod, de Beleid Detailhandelsstructuur 5

6 plannen en initiatieven en het perspectief van het winkelaanbod op gemeenteniveau. 6

7 2 samenvatting analyse Herijking regionaal detailhandels beleid De stadsregio Rotterdam wil een hoogwaardige stedelijke regio zijn met een attractieve leefomgeving die vitaliteit uitstraalt. Aantrekkelijke stadscentra en hoogwaardige detailhandel dragen daaraan bij. De stadsregio levert daar een bijdrage aan vanuit een eigen detailhandelsbeleid. Daarnaast adviseert het REO aan de provincie Zuid-Holland over detail handelsontwikkelingen en -initiatieven in de regio. De afspraken hieromtrent zijn vast gelegd in voorliggend detailhandelsbeleid, waardoor een consistente beoordeling van detail handelsinitiatieven mogelijk is. De concurrentiepositie van en binnen de regio Rotterdam In de periode is de omvang van het detailhandelsaanbod met circa 10% toe-genomen. Hoewel het aantal leegstaande winkelpanden is toegenomen met circa 17%, is de omvang van de leegstand met circa 19% afgenomen. In 2011 staan er dus ten opzichte van 2004 meer kleinere panden leeg. De toename van het winkelvloeroppervlak heeft dus niet geleid tot een toename van de omvang van de winkelleegstand. Wel dient hierbij opgemerkt te worden dat de leegstand over de periode weer groeiende is. Ten aanzien van de ontwikkeling van de koopstromen in de regio laat het Koopstromen-onderzoek Randstad 2011 een gedifferentieerd beeld zien. In de regio Rotterdam is in de dagelijkse artikelensector de binding op het eigen aanbod in de gemeenten over het algemeen gedaald, terwijl de koopkrachttoevloeiing gestegen is. Per saldo is er in de dagelijkse artikelensector sprake geweest van een positieve ontwikkeling van de vloerproductiviteit. In de niet-dagelijkse artikelensector is de koopkrachtbinding in de meeste gemeenten gedaald. Met name de toenemende detailhandelsbestedingen via internet spelen hierbij een belangrijke rol. Positieve uitschieters zijn Barendrecht, Bernisse, Lansingerland, Ridderkerk, Spijkenisse en Westvoorne. Hier is de koopkrachtbinding in de niet-dagelijkse artikelensector gestegen. Op winkelgebiedsniveau zijn er ten opzichte van 2004 zowel winnaars als verliezers aan te wijzen, hoewel het aantal verliezers helaas groter is dan het aantal winnaars. Rotterdam Alexandrium en de centra van Hellevoetsluis en Hoogvliet hebben aan marktaandeel gewonnen terwijl de centra van Rotterdam, Vlaardingen, Schiedam, Spijkenisse, Barendrecht, Capelle aan den IJssel, Krimpen aan den IJssel en Koningshoek (Maassluis) aan Beleid Detailhandelsstructuur 7

8 marktaandeel hebben verloren. De marktaandelen van Ridderkerk en Zuidplein zijn ongeveer gelijk gebleven. Van de PDV/ GDV concentraties is enkel de ontwikkeling van het marktaandeel van Barendrecht Reijerwaard en Capelle XL bekend: deze is ongeveer gelijk gebleven. De verzorgingsfunctie en het huidig functioneren van het winkelaanbod, de omvang van de leegstand en de bevolkingsontwikkeling verschillen sterk per gemeente en per winkelconcentratie. De komende jaren wordt verwacht dat vanwege deze componenten nog sprake zal zijn van enige ontwikkeling in o.a. de gemeenten Lansingerland, Barendrecht, Capelle aan den IJssel, Maassluis, Krimpen aan den IJssel en Hellevoetsluis. In sommige gemeenten is dit ook puur noodzakelijk om naar de toekomst toe de concurrentiepositie te kunnen behouden. In andere gemeenten zal minder ontwikkeling plaatsvinden omdat hier onlangs al sprake is geweest van aanbod versterking en kwaliteitsverbetering, zoals in Spijkenisse. Trends en ontwikkelingen vragen om sturing op detailhandel Afgaande op de ontwikkeling van de detailhandel over de periode staat de detailhandel in de regio Rotterdam ten opzichte van de landelijke trend er redelijk voor. Echter, er is een aantal trends en ontwikkelingen te benoemen waarom sturing op detailhandel van groot belang is: Het is de verwachting dat de leegstand toeneemt vanwege de toenemende detailhandelsbestedingen via internet, de vergrijzing van het ondernemersbestand en de druk op de consumentenbestedingen dankzij een laag consumentenvertrouwen. Bovendien is het geïnventariseerde plan volume in de regio niet overal in evenwicht met de verwachte bevolkingsontwikkeling en de beoogde detailhandelsstructuur. Daarom dienen plannen en initiatieven zorgvuldig te worden afgewogen. De verwachting is dat het internet zich de komende jaren als volwaardig aankoop kanaal gaat ontwikkelen waardoor de online detailhandelsbestedingen verder zullen gaan stijgen. Hoewel de effecten nog moeilijk te overzien zijn, staat het buiten kijf dat hierdoor minder detailhandelsomzet in de winkels terecht gaat komen en dat er een toenemende vraag zal zijn naar internet afhaalpunten. Vanwege verschillende demografische veranderingen zoals de vergrijzing, de toenemende culturele diversiteit en de gezinsverdunning zal het koop- 8

9 gedrag van de consument gaan veranderen. De concurrentie tussen winkelgebieden neemt toe omdat de consument steeds hogere eisen gaat stellen aan aanbodkwaliteit, keuzemogelijkheid, prijsstelling, bereikbaarheid en parkeren en beleving en vermaak. De consument is steeds minder trouw aan haar aankooplocaties, ook vanwege de toegenomen mobiliteit. De vraag naar schaalvergroting en netwerkverdichting van filiaalbedrijven zet door. Dankzij de leegstandsontwikkeling en het matig functioneren van PDV- en GDV-locaties in de periferie is er sprake van branche verbreding en branchevervaging in de periferie. Dit zorgt in sommige gevallen voor een toenemende concurrentie met reguliere winkelgebieden. Wanneer er geen sturing is gaat de detailhandelsstructuur verloren doordat ontwikkelingen plaatsvinden die voor vastgoed partijen minder risicovol zijn en een zeker rendement opleveren. Herontwikkelen in centrumgebieden is altijd lastiger dan het ontwikkelen van nieuwe (grootschalige) locaties daarbuiten. Door de structuur bepalende gebieden als uitgangspunt te nemen ontstaat de schaarste die noodzakelijk is om wenselijke ontwikkelingen ook op wenselijke locaties (in of aan de rand van centrumgebieden) te laten plaatsvinden. Sturing op detailhandel op regionaal niveau De bovengemeentelijke regie op detailhandel is door de rijksoverheid volledig in de handen van de provincies geplaatst. Enkel de Ladder voor duurzame verstedelijking wordt als hand reiking geboden om detailhandelsinitiatieven te toetsen. De provincie Zuid-Holland onderscheidt zich van de overige provincies door de grote gedetailleerdheid van haar detailhandelsbeleid. De provincie Zuid-Holland heeft zeggenschap over detailhandel in bestemmingsplannen en ontheffingen door middel van keuzes in de Provinciale Structuurvisie en bepalingen in de Verordening Ruimte, waaraan de bestemmingsplannen moeten voldoen. Momenteel is in het provinciale beleid vastgelegd dat detailhandelsontwikkelingen groter dan m² bvo in bedoelde bestaande en nieuwe winkelconcentraties en ontwikkelingen op perifere locaties groter dan m² bvo vergezeld moeten gaan met een distributieplanologisch onderzoek. Het Europese Hof heeft gesteld dat een verplicht distributie-planologisch onderzoek geen aanvaardbare vergunningsvoorwaarde is. Er mag uitsluitend worden gestuurd op grond van dwingende Beleid Detailhandelsstructuur 9

10 redenen van algemeen belang, waaronder ruimtelijke ordening, milieu en consumentenbescherming. In dit licht is de provincie momenteel bezig met het vormgeven van een nieuw toetsingskader voor detailhandelsinitiatieven. In de Verordening Ruimte van de Provincie is vastgelegd dat advies van het REO nodig is bij ontwikkelingen groter dan m² bvo in bedoelde bestaande en nieuwe winkel concentraties en ontwikkelingen op perifere locaties groter dan m² bvo. Voorliggend detailhandelsbeleid dient als leidraad voor de regionale advisering. 10

11 3 Detailhandelsstructuur regio Rotterdam Bestaande detailhandelsstructuur heeft beleidsmatig voorrang De regio Rotterdam kiest voor een ontwikkelingslijn gericht op versterking van de bestaande detailhandelsstructuur. In het beleid is als uitgangspunt genomen dat nieuwe vestigings locaties voor detailhandel niet ten koste mogen gaan van de bestaande perspectiefrijke winkelgebieden. De bestaande winkelgebieden hebben daarmee beleidsmatig voorrang, ook om belangrijke herstructureringsopgaven te realiseren. Dit betekent dat ontwikkelings mogelijkheden buiten de detailhandelsstructuur geen blijvende negatieve effecten mogen hebben op de bestaande detailhandelsstructuur en dat onderzoek, motivering en afwegingen ten grondslag moeten liggen aan het al dan niet toestaan van ontwikkelingen buiten de benoemde structuurbepalende winkelgebieden. Structuurbepalende winkelgebieden In dit hoofdstuk zijn de structuurbepalende, perspectiefrijke winkelgebieden in de stads regio Rotterdam benoemd. Hoewel er in de regio ook op wijk- en buurtniveau en in de kleinere kernen een scala aan perspectiefrijke gebieden te benoemen is, zijn deze winkel gebieden niet meegenomen omdat deze in regionaal perspectief van ondergeschikt belang zijn. De verantwoordelijkheid hiervoor wordt overgelaten aan de lokale overheid. Versterking gericht op de hoofdstructuur De regio is gebaat bij het ontwikkelen van ver -schillende, elkaar aanvullende winkelge bieden met een eigen identiteit. Niet elk winkelgebied kan hetzelfde bieden. Concurrentie scherpt de profilering van winkelgebieden. Teveel van hetzelfde maakt vooral zwakker en kopieer gedrag kan leiden tot identiteitsverlies. Dit impliceert dat voor de winkelgebieden duidelijk moet zijn wat wel en niet passend aanbod is. In dit hoofdstuk zijn de structuurbepalende winkelgebieden ten opzichte van elkaar gepositioneerd om de consument optimaal te kunnen bedienen van goed winkelaanbod én een duurzame verzorgingsstructuur te behouden. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in bovenregionaal-, regionaal-, lokaal verzorgende centra, stadsdeelcentra, perifere- en grootschalige concentraties. Onderstaande figuur en kaartbeeld geeft een overzicht van de positionering van de afzonder lijke winkelgebieden. Hierbij is de verzorgingsfunctie, de aard en de omvang van de winkelcentra richtinggevend voor de positionering van de winkelgebieden. Het aantal winkels vermeld in de figuur kan als indicatief en niet als richtinggevend worden beschouwd. Beleid Detailhandelsstructuur 11

12 Per categorie van winkelgebieden wordt een perspectief geschetst in de vorm van een wensbeeld. 12

13

14 Voor geen van de structuurbepalende winkelgebieden (met mogelijke uitzondering van het centrum van Berkel en Rodenrijs) is het perspectief zodanig dat het betreffende winkel gebied een andere verzorgingspositie in de structuur gaat innemen ook al kunnen enkele centra - met name door de groei van het draagvlak in de omgeving - in de toekomst uitbreiden. Bovenregionaal verzorgend centrum (> 600 winkels) Rotterdam-centrum Regionaal verzorgend centrum (> 100 winkels) rotterdam Alexandrium Shoppingcenter Rotterdam Zuidplein Vlaardingen-centrum Schiedam-centrum Spijkenisse-centrum Ridderkerk-centrum Hellevoetsluis-centrum, Struytse Hoek Stadsdeelcentrum ( winkels) Rotterdam Zuiderboulevard Bergse dorpstraat (Rotterdam) Noorderboulevard (Rotterdam) Nieuwe Binnenweg (Rotterdam) Keizerswaard Schiedamseweg (Rotterdam) Lokaal verzorgend centrum ( winkels) Hoogvliet Binnenban Barendrecht-centrum Capelle aan den IJssel-centrum Brielle-centrum Maassluis-centrum, Koningshoek Berkel en Rodenrijs-centrum Krimpen aan den IJssel-centrum Lokaal verzorgend centrumklein (20-50 winkels) Rozenburg-centrum Bergschenhoek-centrum Oostvoorne-centrum Rhoon-centrum Hoek van Holland-centrum Zuidland-centrum Bleiswijk-centrum Rockanje-centrum Portugaal-centrum 15

15 Perifere detailhandelsconcentratie Rotterdam Alexandrium Woonmall Barendrecht Woonboulevard Cornelisland + Reijerwaard + Keukenboulevard Spijkenisse woonboulevard Vlaardingen Hoogstad Capelle aan den IJssel Capelle XL Rotterdam Bigshops Parkboulevard Berkel en Rodenrijs Berkelse Poort Rotterdam Stadionweg Hellevoetsluis Moerman Woon Promenade Grootschalige detailhandelsconcentratie rotterdam Alexandrium Megastores Bovenregionaal verzorgend centrum De binnenstad van Rotterdam heeft het hoogste verzorgingsniveau in de detailhandelsstructuur van de stadsregio Rotterdam. Door omvang en kwaliteit van het voorzieningenpakket, bestaande uit een menging van functies (detailhandel, horeca, cultuur en dienst verlening) en een sfeervolle inrichting oefenen bovenregionaal verzorgende centra een brede aantrekkingskracht uit op bezoekers vanuit de regio en daarbuiten. Het assortiment is breed en diep, van prijsvriendelijk tot hoogwaardig. Het accent ligt op de modische branches en de warenhuizen. Hier bevinden zich de voor de regio unieke concepten. De Rotterdamse binnenstad vormt het visitekaartje voor de hele regio. Het moet de concurrentie met andere grote steden buiten de regio aangaan en aan kunnen. Om die positie waar te kunnen maken, heeft het centrum een duidelijke identiteit, kwaliteit en levendigheid nodig, die gekoesterd en steeds versterkt wordt. In de binnenstad van Rotterdam spelen diverse plannen en initiatieven die bij kunnen dragen aan het verder versterken van haar rol als bovenregionaal verzorgend centrum. In het kader van deze ontwikkelingen dient de aandacht niet alleen uit te gaan naar uitbreiding van het winkelarsenaal, maar vooral ook naar het kwalitatieve aspect. Vernieuwende (winkel) concepten en internationale formules vormen hierbij een zeer belangrijke succesvoorwaarde en niet meer van hetzelfde. Ook het kunnen accommoderen van grotere winkelunits in markante winkelpanden vormt een belangrijk aandachtspunt. Wanneer de bestaande planvoorraad in de binnenstad wordt gerealiseerd, dan ontstaat het gevaar van leegstand op andere (minder centrale) plekken in het centrum. Van belang is de plannen en initiatieven af 16

16 te wegen op kwaliteitsaspecten: dragen zij bij aan het optimaliseren van de shoppingomgeving met een compacte, herkenbare, toegankelijke binnenstad met een hoge penetratiegraad (de passanten bezoeken een groot gedeelte van de binnenstad)? Hiervoor is de richtlijn dat het A-winkelmilieu uitsluitend met winkelfuncties gevuld is (met een zo breed mogelijk pakket aan winkels) en dat voor de B- en C-milieus vermenging met consumentgerichte dienst verlening, ambachten, horeca en op sommige plekken wonen wordt gestimuleerd 1. Het A-milieu zal naar verwachting steeds compacter en intensiever bewinkeld worden. De randgebieden, dwaalmilieus en aanloopstraten zullen naar de toekomst toe steeds verder verkleuren. Richtbeeld toekomstig profiel bovenregionaal verzorgend centrum Verzorgingscategorie Type voorzieningen Locatiekenmerken Bovenregionaal verzorgend centrum Gevarieerd en gemengd aanbodpakket dat zich kenmerkt door een menging van allerlei functies gericht op het bezig houden en vermaken van de consument. Zowel vergelijkend, recreatief winkelen (shopping) gecombineerd met horeca, leisure, cultuur, warenmarkt (met nadruk op non-food) en andere vermaaksvoorzieningen gericht op vrijetijdsbesteding. Goede bereikbaarheid per auto en per openbaar vervoer, alsmede goede parkeerfaciliteiten (kwantitatief en kwalitatief) en aanwezigheid van culturele en/of ruimtelijke architectonische en stedenbouwkundige meerwaarde. Dagelijks aanbod Supermarktaanbod gericht op passanten en binnenstads bewoners Speciaalzaken, ook in het hogere/exclusieve segment, regionaal verzorgend Beleid Detailhandelsstructuur 17

17 Niet-dagelijks aanbod Breed en diep assortiment in alle segmenten, nadruk op midden en hoog segment Meerdere grootschalige (mode)warenhuizen Hoge filialiseringsgraad Brandstores, internationale en landelijke ketens gecombineerd met lokale/regionale aanbieders Bijzondere aanbodvormen/-concepten, ervaring en beleving/mengfuncties Grootschalige aanbieders Horeca en vermaak Vermaak voor brede doelgroep (evenementen, sociaal-cultureel) Volledig pakket aan horecavoorzieningen in alle segmenten en voor verschillende doelgroepen, zowel winkelondersteunend als avondhoreca Bezoek- en ruimte-intensieve concepten met grote uitstraling Regionale attracties Wensbeeld Internationale winkelstad, sterk in recreatief en hoogwaardig winkelen, uniek en onderscheidend aanbod, flagshipstores, zeer groot verzorgingsgebied (nationaal en internationaal), toeristisch-recreatief aantrekkelijk, dagbestemming, meerdere bezoek motieven. 1 A-gebieden worden gekenmerkt door een voetgangersdomein omzoomd met een zeer hoge concentratie winkelareaal en de aanwezigheid van grootschalige landelijk bekende publiekstrekkers. In de B-gebieden domineren de filiaal- en franchisebedrijven niet meer in het beeld. Veel winkels zijn hier in handen van zelfstandige ondernemers. Horeca, dienstverlening en baliefuncties worden ook aangetroffen. De C-gebieden worden gekenmerkt door functiemening, nietaaneengesloten winkels, branches met een lage draagkrachthuur, veel marginaal functionerende winkels, een hoge mutatiegraad en hoge leegstand. 18

18 Regionaal verzorgende centra Binnen de categorie regionaal verzorgende centra vallen Rotterdam Alexandrium Shopping center, Zuidplein en de centra van Vlaardingen, Schiedam, Spijkenisse, Ridderkerk en Hellevoet sluis. Deze centra hebben een verzorgende functie voor delen van de stads regio. Ligging en karakter zorgen voor accentverschillen in deze categorie. Zo zijn Alexandrium en Zuidplein als satellieten (of stadsdeelcentra) van Rotterdam te beschouwen, de centra van Schiedam en Vlaardingen kleinere historische binnensteden en de centra van Spijkenisse, Ridderkerk en Hellevoetsluis (Struytse Hoek) geheel of gedeeltelijk plan matig ontwikkeld. De regionaal verzorgende centra beschikken over een aanbod dat gemengd is, maar minder breed en diep dan in de Rotterdamse binnenstad. Het accent ligt op aanbod in het prijsvriendelijke tot middensegment. Gespeciali seerd aanbod in het hogere segment is niet of nauwelijks aanwezig. Een aantal van deze centra zijn de afgelopen jaren versterkt, denk aan Spijkenisse en Ridderkerk. In de centra van Schiedam en Vlaardingen heeft nauwelijks vernieuwing plaatsgevonden. Uitgangspunt is het op peil houden van de regionaal verzorgende centra. Dynamiek moet kunnen worden gefaciliteerd, maar ontwikkelingen dienen daarbij te passen binnen het profiel van deze centra. De rol in de detail handelsstructuur ten opzichte van het centrum van Rotterdam en het lagere schaalniveau (lokaal verzorgend, perifere locatie), mag met het oog op een goede consumentenverzorging niet worden verstoord. In een aantal regionaal verzorgende centra zijn er plannen tot versterking. Voor de beoordeling van de plannen kunnen een aantal aanbevelingen worden gedaan: De plannen moeten bijdragen aan de versterking van de ruimtelijk functionele samenhang in het betreffende centrumgebied. grote kwantitatieve uitbreidingen zijn over het algemeen niet aan de orde, het komt aan op initiatieven die de positie van het centrum, gericht op de consumentendoelgroepen, versterken. Kwaliteitsimpulsen zijn daarbij bepalend. regionaal verzorgende centra huisvesten geen brandstores die op zoek zijn naar een centrumlocatie en die momenteel nog niet in de regio gevestigd zijn. Ook hoogwaardig gespecialiseerd aanbod met een boven regionaal verzorgingsbereik richt zich veelal niet op deze vestigingsplaatsen. Beleid Detailhandelsstructuur 19

19 Richtbeeld toekomstig profiel regionaal verzorgend centrum Verzorgingscategorie Type voorzieningen Regionaal verzorgend centrum Ontmoetingsplek met een mix van functies. Gemengd, maar minder gevarieerd aanbod ten opzichte van het centrum van Rotterdam. Gespecialiseerde keuzewinkels, vooral in de hogere segmenten, niet of nauwelijks aanwezig. Ook geschikt voor het doen van boodschappen. accent historische binnensteden: versterken recreatieve functie met bijzonder en bij de identiteit passend aanbod accent planmatig ontwikkelde centra: doelgericht en efficiënt, gericht op gemak Locatiekenmerken algemeen: centrumlocatie met goede bereikbaarheid met de auto en het OV en goede parkeerfaciliteiten (kwantitatief en kwalitatief) accent historische binnensteden: (gedeeltelijk) historische structuur, compact en overzichtelijk kernwinkelgebied met daaromheen evt. dwaalmilieu accent planmatig ontwikkelde centra: Compact en overzichtelijk, geen dwaalmilieu, onderscheidend ten opzichte van de binnenstad dankzij het efficiënt-recreatieve karakter Dagelijks aanbod Stadsdeel gericht aanbod, afgestemd op perspectiefrijk wijkaanbod meervoudig en complementair supermarktaanbod van moderne omvang 20

20 Niet-dagelijks aanbod compleet, breed en gevarieerd aanbod, voornamelijk in het midden- en lagere segment nadruk op modisch aanbod, huishoudelijke- en luxe artikelen, bloemen en planten, media en bruin- en witgoed. Hoge filialiseringsgraad Overige functies In de historische binnensteden meer ruimte voor andersoortige functies naast detailhandel (horeca, leisure en dienstverlening) In planmatig ontwikkelde winkelcentra zijn overige functies winkelondersteunend van aard Wensbeeld Doorgroei naar efficiënt recreatieve koopcentra Kwalitatieve opwaardering door extroverte presentatie, uitstraling en herkenbaarheid in combinatie met verbeterde verblijfswaarde Stadsdeelcentra De stadsdeelcentra gevestigd in Rotterdam (Zuiderboulevard, Bergse Dorpstraat, Noorder boulevard, Nieuwe Binnenweg, Keizerswaard en Schiedamseweg) functioneren wisselend. Diversen zijn vanuit de historie gegroeid tot een historische, binnenstedelijke winkelstraat, anderen zoals Keizerswaard zijn planmatig opgezet. De stadsdeelcentra dienen naar de toekomst toe gepositioneerd te worden tussen enerzijds de buurt- en wijkwinkelcentra en anderzijds de hoofdwinkelcentra. Opschalen van stadsdeelcentra zodat aanbod op wijken buurtniveau verdwijnt, is niet wenselijk. De stadsdeelcentra vervullen in hoofdzaak een lokale functie gericht op boodschappen doen en beperkt aanvullend efficiënt recreatief winkelen gericht op het eigen stadsdeel. Lokaal verzorgende centra Tot deze categorie behoren de volgende winkelgebieden: centra van Barendrecht, Capelle aan den IJssel (De Koperwiek), Brielle, Maassluis (Koningshoek), Berkel en Rodenrijs en Krimpen aan den IJssel. Deze lokaal verzorgende centra functioneren vooral als aankoopplaats voor dagelijkse boodschappen, frequent benodigd niet-dagelijks winkelaanbod (textiel, huishoudelijke artikelen) en aanvullend een beperkt recreatief winkelaanbod. Enkele van deze centra zijn planmatig ontwikkeld zoals De Koperwiek in Capelle aan den IJssel en Koningshoek in Maassluis. Het centrum van Brielle is het enige Beleid Detailhandelsstructuur 21

21 centrum in deze categorie die ook dankzij ligging en cultuurhistorische kwaliteiten een toeristische functie vervult. Veel centra in deze categorie zijn verouderd en behoeven een kwaliteitsslag: de centra van Barendrecht, Maassluis en Krimpen aan den IJssel. Uitgangspunt is het optimaliseren van de lokaal verzorgende functie van deze centra, zowel qua omvang en branchering als qua uitstraling. Momenteel zijn er plannen om de centra van Barendrecht, Capelle aan den IJssel, Krimpen aan den IJssel en Berkel en Rodenrijs te versterken. Optimalisering en versterking van deze centra wordt onderschreven mits passend bij de maat en schaal van de verzorgingsgebieden van deze centra. Dit betekent met uitzondering van het centrum van Berkel en Rodenrijs dat deze lokaalverzorgend van aard is. Opschalen naar een regionaal verzorgend niveau is voor deze centra uit oogpunt van consumentenverzorging niet aan de orde. Het centrum van Berkel en Rodenrijs kan naar de toekomst toe een beperkt regionale functie krijgen, waarbij het centrum een nadrukkelijke functie gaat vervullen voor de gemeente Lansingerland. Reden hiervoor is de sterke lokale bevolkingsuitbreiding. Hierbij mag het centrum haar verzorgingsfunctie niet over stijgen waardoor zij gaat concurreren met regionaalen lokaalverzorgende centra en wijk- en buurtcentra in de omgeving. Kleinere lokaal verzorgende centra Hiertoe behoren de centra van Rozenburg, Bergschenhoek, Oostvoorne, Rhoon, Hoek van Holland, Zuidland, Bleiswijk, Rockanje en Portugaal. Deze lokaal verzorgende centra functioneren vooral als aankoopplaats voor dagelijkse boodschappen. Het accent ligt op supermarkten, levensmiddelenzaken en drogisterij-aanbod. Aanvullend enige frequent benodigde niet-dagelijkse artikelen (textiel, huishoudelijke artikelen, plant en dier). De mate hiervan is afhankelijk van de verzorgingsfunctie van het centrum. Nabijheid is het belangrijkste bezoekmotief voor de consument. Versterking van de positie van deze centra is in de meeste gevallen wenselijk, mits het initiatief aangepast is aan het draagvlak en de ligging in de verzorgingsstructuur. Perifere- en grootschalige detailhandelsconcentraties Tot de perifere winkelconcentraties worden gerekend Woonmall Alexandrium, Cornelisland + Reijerwaard + keukenboulevard, Woon-boulevard Spijkenisse, Hoogstad Vlaardingen, Capelle XL, Bigshops Parkboulevard 2, Berkelse Poort, 22

22 Stadionweg Rotterdam en Moerman Woon Promenade Hellevoetsluis. Tot de grootschalige detailhandelsconcentraties wordt gerekend Megastores Alexandrium. Enkel de PDV-locaties Capelle XL, Woonmall Alexandrium en Moerman Woon Promenade beperken zich tot de traditionele PDV-branches. In Berkelse Poort, Hoogstad, Reijerwaard + Cornelisland, Stadionweg en woonboulevard Spijkenisse is naast aanbod in wonen, doe-het-zelf en plant en dier ook sporadisch aanbod aanwezig gericht op rijwielen, tuinmeubelen, electro, hobby en computers. Op de locaties Bigshops Parkboulevard en Alexandrium Megastores is sprake van een ruimere branchering met o.a. huishoudelijke artikelen en sport en spel. Gezien de ruime aanwezigheid van perifere detailhandelsconcentraties en de zichtbare druk op brancheverruiming, hetgeen het oorspronkelijk bedoelde thema voorbij schiet, is het uit oogpunt van consumentenverzorging niet wenselijk dat er nog nieuwe perifere detailhandelsconcentraties ontwikkeld worden. Het eventueel verplaatsen van een ongunstig gelegen perifere detailhandelsconcentratie kan wel tot de mogelijkheden behoren. Door herstructurering kan het perspectief van de PDV-branche verbeterd worden. Voor wat betreft het te voeren beleid met betrekking tot perifere branches wordt onderscheid gemaakt in drie categorieën: de concentratiegebieden gericht op wonen, de grootschalige detailhandelsconcentraties en de bouwmarkten en de tuincentra. Voor de grootschalige woonzaken (slaap kamers, bedden, keukens, woninginrichting, parket, keukens, e.d.) wordt vanuit de ruimtelijke ordening (bundeling, concentratie, efficiënt ruimtegebruik) en ten behoeve van de consument (herkenbaarheid, kwaliteit en variatie) ingezet op verdere concentratie binnen de aangewezen perifere concentraties (Woonmall Alexandrium, Cornelisland + Reijerwaard, Woonboulevard Spijkenisse, Hoogstad Vlaardingen, Capelle XL, Berkelse Poort, Stadionweg Rotterdam en Moerman Woon Promenade). Voor grootschalig aanbod, wat niet in te passen is in de hoofdwinkelcentra, kan vestiging op grootschalige concentratie Alexandrium Mega stores overwogen worden. Voor tuincentra en bouwmarkten geldt dat gelet op de kenmerken van dit aanbod vestiging buiten de 2 Hoewel Bigshops Parkboulevard over een ruimere branchering beschikt dan de overige PDVconcentraties, wordt deze door de gemeente Rotterdam en de regio wel als PDV-concentratie gezien. Beleid Detailhandelsstructuur 23