Therapie. Prolift voor verzakkingen

Transcriptie

1

2 1 Een prolift-operatie wordt uitgevoerd als de bekkenbodemorganen, zoals uw blaas, baarmoeder en endeldarm zijn verzakt. De volledige naam van deze nieuwe operatietechniek is Gynecare Prolift Pelvic Floor Repair. Tijdens deze operatie wordt een zacht, synthetisch 'matje' ingebracht dat de verzakte bekkenbodemorganen ondersteunt. De ligging van de organen wordt hiermee hersteld. Het implantaat is zodanig ontworpen dat deze via de vagina kan worden ingebracht. Besluit tot een operatie Uw gynaecoloog heeft een verzakking van de bekkembodemorganen bij u geconstateerd. Een prolift-operatie kan deze verzakking verhelpen. Hersteloperaties van de bekkenbodem met Prolift zijn geschikt voor bijna alle patiënten. Dit geldt ook voor mensen met overgewicht, ouderen en patiënten die eerder een operatie voor een verzakking of voor stressincontinentie hebben ondergaan. Net zoals vergelijkbare operaties kan deze ingreep niet bij zwangere vrouwen worden uitgevoerd of kort na de bevalling. Ook voor vrouwen die nog zwanger willen worden, is deze ingreep niet geschikt. Of u besluit tot een operatie zal afhankelijk zijn van de ernst van uw klachten en de onderzoeksbevindingen van uw specialist. Samen met uw specialist bespreekt u ook andere mogelijkheden om wat aan uw klachten te doen. Voorbereidingen Wanneer u medicijnen gebruikt die de bloedstolling beïnvloeden, zoals Ascal, Sintrom of Marcoumar, geeft u dit dan door aan uw behandelend arts. Om bloedingen te voorkomen moet er tijdig met deze medicijnen gestopt worden. Stop nooit zelf met uw medicijnen. Bent u overgevoelig voor bepaalde geneesmiddelen of jodium? Het is noodzakelijk dat u dit voor de operatie meldt aan uw behandelend arts. Voor de operatie Voorafgaand aan de ingreep krijgt u soms een kalmerend middel op de verpleegafdeling. Bij operaties die via de vagina plaatsvinden, zijn meestal zowel algehele verdoving (narcose) als gedeeltelijke verdoving mogelijk. Op de Polikliniek Pre-operatief Onderzoek is met u besproken welke narcose u krijgt. Bij algehele verdoving wordt u op de operatiekamer via een infuus in uw arm in slaap gebracht. Als u gedeeltelijk verdoofd wordt, krijgt u een ruggenprik op de operatiekamer. De operatie Er zijn verschillende soorten proliftoperaties die uitgevoerd kunnen worden. Als uw vaginavoorwand of blaas zijn verzakt, dan wordt de prolift anterior repair uitgevoerd. Zijn uw vagina-achterwand en endeldarm verzakt, dan voert de gynaecoloog een prolift posterior repair uit. Ook kan de gynaecoloog een prolift totalis repair uitvoeren. Dan

3 2 worden alle bekkenbodemorganen terug op hun positie gebracht. Prolift anterior repair Tijdens de prolift anterior repair worden de uitgezakte vaginavoorwand en blaas, die u soms als een bol in de opening van de vagina ziet uitpuilen, met een meshimplantaat op hun plaats teruggebracht. Dit zogenaamde mesh-implantaat is een matje van zacht, synthetisch, gaasachtig materiaal. De gynaecoloog maakt eerst de vaginawand los van de onderliggende blaas en plasbuis. Vervolgens plaatst de gynaecoloog het mesh-implantaat als een 'hangmat' onder de blaas en weeft de lange bandjes van het implantaat door het steunweefsel van het bekken. De blaas kan hier nu op rusten. De vaginawand wordt daarna over de blaas en het implantaat gehecht. Er staat nu minder druk op de vaginawand. Deze zal krimpen totdat het de oorspronkelijke vorm terug heeft. De uitstulping verdwijnt en de vaginavoorwand komt weer op de plaats waar hij hoort te zitten. Prolift posterior repair Tijdens een prolift posterior repair worden de uitgerekte vagina-achterwand en endeldarm, die u soms als een bol in de vagina ziet uitpuilen, met behulp van een mesh-implantaat op hun plaats gebracht. Dit zogenaamde mesh-implantaat is een matje van zacht, synthetisch, gaasachtig materiaal en bestaat uit lange bandjes. De gynaecoloog maakt de vaginawand in het midden los van de onderliggende darm. Vervolgens plaatst de gynaecoloog het mesh-implantaat voor de darmwand en weeft de lange bandjes van het implantaat door het steunweefsel van het bekken. De darmwand kan hierop rusten. De vagina-wand wordt daarna over de darm gehecht. Er staat nu minder druk op de vaginawand. Deze zal krimpen totdat het de oorspronkelijke vorm terug heeft. De uitstulping verdwijnt en de vagina-achterwand komt weer op de plaats waar hij hoort te zitten. Baarmoeder Baarmoeder Blaas Blaas Urinebuis Mesh-implantaat Vagina Urinebuis Mesh-implantaat Vagina Figuur 2: Herstel van een achterwandverzakking met Prolift posterior repair Figuur 1: Herstel van een voorwand-verzakking met prolift anterior repair

4 3 Prolift totalis repair Tijdens een prolift totalis repair wordt een baarmoederverzakking, al dan niet gepaard met een voor- en/of achterwandverzakking hersteld. De gynaecoloog voert dan een Prolift anterior en een Prolift posterior revisie uit. Doordat de blaas en endeldarm ondersteund worden door een mesh-implantaat, wordt de baarmoeder ook ondersteund en opgetrokken. Duur van de operatie De duur van de operatie is afhankelijk van het type operatie dat met u is afgesproken. Zo kan de duur variëren van een uur bij een prolift anterior repair en een prolift posterior repair tot circa twee uur bij een prolift totalis repair. Na de operatie Tijdens de operatie heeft de arts een blaaskatheter via de plasbuis in uw blaas gebracht. Uit dit soepele, holle slangetje kan de urine afvloeien. De verpleegkundige verwijdert de katheter na drie dagen. Daarna wordt met behulp van een echo of een katheter gecontroleerd of u de blaas bij het plassen voldoende leeg kunt maken. Als dat niet lukt, krijgt u soms opnieuw een katheter voor enkele dagen. Vaak heeft de gynaecoloog aan het einde van de operatie ook een tampon in de vagina gebracht. Dit is een lang gaas dat kleine bloedinkjes stelpt. De verpleegkundige verwijdert dit gaas meestal op de dag na de operatie. De eerste dagen na de operatie kunnen de onderbuik en vagina gevoelig zijn. Daarvoor kunt u pijnstillers krijgen. Ook krijgt u meestal medicijnen om trombose te voorkomen. Deze injecties in buik of bovenbeen worden vaak al voor de operatie gestart. Risico's van de operatie Bij een verzakkingsoperatie komen zelden complicaties voor. Desondanks kunnen er complicaties optreden. Denkt u hierbij aan: Beschadiging van de blaas, endeldarm of zenuw Een enkele keer kan de blaas of endeldarm bij het losmaken van de omliggende weefsels beschadigd raken. Er ontstaat dan een gaatje in de blaas of endeldarm. Dit wordt tijdens de operatie weer hersteld. De opnameduur kan langer worden door de beschadiging. Beschadiging van een zenuw kan voorkomen als een zenuw bekneld raakt door het implantaat. Dit is een zeer zeldzaam voorkomende complicatie. Nabloeding Een nabloeding is een vrij zeldzame complicatie bij een verzakkingsoperatie. Vaak voldoet het om (opnieuw) een tampon in de vagina te brengen. Soms is een tweede operatie noodzakelijk. Blaasontsteking Een blaasontsteking is een veel voorkomend probleem na een verzakkingsoperatie. Om een eventuele infectie tijdig te ontdekken, wordt uw urine

5 4 regelmatig gecontroleerd in het ziekenhuis. Als het nodig is, krijgt u een antibioticum. Een blaasontsteking is daarmee goed te behandelen. Problemen met het op gang komen van het plassen Zowel na een operatie voor urineincontinentie als na een operatie voor een verzakking kunt u problemen ondervinden met het legen van uw blaas. Dit komt door de veranderde positie van de blaas en de plasbuis. Als u deze moeilijkheden heeft, krijgt u voor een wat langere tijd opnieuw een katheter of leert u zichzelf te katheteriseren. In een enkel geval gaat u met een katheter of met een instructie voor zelf-katheterisatie naar huis. Vrijwel altijd zijn deze problemen met plassen tijdelijk. Urine-incontinentie Urineverlies is een andere mogelijke complicatie van een verzakkingsoperatie. Het is niet altijd duidelijk waardoor deze complicatie ontstaat. Om die reden is de complicatie ook niet altijd te voorkomen. Het urineverlies is meestal niet ernstig. Mocht het urineverlies toch hinderlijk zijn, dan is het meestal mogelijk om dit met bekkenbodemtraining of een aanvullende kleine ingreep te verhelpen. operatiewond heeft u weinig last bij de ontlasting. Wel is het beter om flink persen te vermijden. Na de genezingsperiode verloopt de ontlasting na een achterwandplastiek vaak gemakkelijker. Erosie Er bestaat een kleine kans dat het meshimplantaat na verloop van tijd zichtbaar wordt in de vagina. Dit komt door erosie (afslijting) van het implantaat door de vaginawand. Wanneer dit gebeurt, moet het matje geheel of gedeeltelijk worden verwijderd. Vaak is er dan al voldoende nieuw bindweefsel gevormd, dat voorkomt dat er weer een nieuwe de verzakking optreedt. Om erosie ven het meshimplantaat te voorkomen krijgt u vaginale hormoon zetpillen voorgeschreven om de vaginawand te verstevigen. Seksuele problemen In het algemeen zijn seksuologische problemen na een prolift-operatie niet te verwachten. De verzakking wordt gecorrigeerd zonder dat de schede nauwer of korter wordt. Vaak kan gemeenschap vaak prettiger verlopen na een proliftoperatie. Mocht u toch seksuele problemen ervaren, aarzel dan niet om een afspraak met de gynaecoloog te maken om hierover te praten. Deze problemen kunnen vaak verholpen worden. Ontlasting Enkele dagen na de operatie komt de ontlasting meestal vanzelf weer op gang. Zo nodig kunt u medicijnen krijgen om de ontlasting te bevorderen. Van de

6 5 Naar huis Als u verder geheel gezond bent, verblijft u na de operatie gemiddeld enkele dagen tot een week in het ziekenhuis door. De duur van de opname hangt af het verloop en het herstel van de operatie. Wat krijgt u mee? adviezen voor herstel; een afspraak voor controlebezoek bij de gynaecoloog op de polikliniek. Deze afspraak vindt rond zes weken na de operatie plaats; een kaartje met informatie over het telefonisch verpleegkundig spreekuur van de afdeling Gynaecologie. Adviezen voor thuis Een operatie is altijd een aanslag is op uw lichaam en op uw reserves. Daarom in het belangrijk om in de herstelperiode goed naar signalen van uw lichaam te luisteren en niet te snel veel te willen doen. Krijgt u koorts hoger dan 38 C of bloedingen, neemt u dan contact op met het ziekenhuis en vraag naar de dienstdoende gynaecoloog. Telefoon (020) Doe het rustig aan. Dan merkt u dat u geleidelijk aan meer kunt. Het is belangrijk dat u voldoende drinkt, anderhalf tot twee liter per dag. Zwaar tillen en zwaardere huishoudelijke bezigheden kunt u de zes weken na de operatie beter uitstellen. Het is aan te raden om voor deze periode hulp in te schakelen. Wel kunt u meestal na een week weer licht huishoudelijk werk doen, zoals koken en afwassen. Als u buitenshuis werkt, krijgt u over het algemeen het advies minstens zes weken niet te werken. Bij lichamelijk zwaar werk is het verstandig nog iets langer te wachten met weer aan het werk te gaan. U kunt dit al voor de operatie met de gynaecoloog en uw bedrijfsarts bespreken. Het is niet verstandig om seksuele gemeenschap te hebben voordat u uw controleafspraak bij de gynaecoloog heeft gehad. Uw vaginawand kan namelijk beschadigd raken. Tijdens de controleafspraak kijkt de gynaecoloog of de vaginawand goed genezen is. Als dit het geval is, kunt u daarna weer gemeenschap hebben. In de weken na de operatie lossen de hechtingen in de schede uit zichzelf op. De hechtingen kunnen tot ruim zes weken na de operatie naar buiten komen. Tot ongeveer zes weken na de operatie kan het voorkomen dat u bloed verliest. Dit is normaal. Het wordt langzaam minder en gaat vaak over in bruinige of gelige afscheiding.

7 6 Het kan zijn dat er opnieuw klachten ontstaan. De oorzaak van de verzakking of van het urineverlies (beschadigd steunweefsel, veel hoesten, persen bij ontlasting) kan namelijk niet altijd worden verholpen. Er bestaat geen behandeling die garandeert dat een verzakking definitief uitblijft. Als u denkt dat er sprake is van een nieuwe verzakking, aarzel dan niet om dit met de huisarts te bespreken. Vragen Hoewel mogelijke complicaties en lange termijngevolgen van de operatie hier uitvoerig besproken zijn, is het belangrijk dat u zich bedenkt dat er meestal geen complicaties optreden. De meeste vrouwen zijn na de operatie zeer tevreden en wensen achteraf dat deze eerder was gebeurd. Heeft u nog vragen na het lezen van deze informatie, bespreekt u deze dan met uw behandelend arts. Tijdens de opname kunt u uw vragen stellen aan de verpleegkundige of zaalarts. Redactie en uitgave: Voorlichting en Patientenzaken mei 2007 / Gynaecologie /