School en Toekomst. Feiten en cijfers
|
|
- Hanne van der Wolf
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 School en Toekomst Feiten en cijfers Het belang van een goede voorbereiding op het werkende leven Een deel van de jeugdwerkloosheid wordt veroorzaakt door een mismatch op de arbeidsmarkt. Jongeren kiezen voor studies waar te weinig werk voor is. Populaire opleidingen onder studenten bieden vaak minder goede kansen op een baan. 1 Dat is jammer. Zeker als er ook sectoren zijn met goede kansen op werk, zoals de techniek. Ook kiezen jongeren voor studies die niet goed bij hen passen. Bijna een op de vijf studenten heeft spijt van de gemaakte studiekeuze. Een groot deel van de uitval in het onderwijs is het gevolg van een verkeerde studiekeuze. 2 Verlaat je zonder startkwalificatie het onderwijs, dan is de kans dat je werkloos thuis komt te zitten bijna anderhalf keer zo groot. 3 Een niet succesvolle studiekeuze, onnodig grote studie- uitval en onderbenutting van capaciteiten kosten Nederland jaarlijks 7 miljard euro. 4 Naast een verkeerde studiekeuze kan ook het onvoldoende beheersen van vaardigheden oorzaak zijn van de mismatch op de arbeidsmarkt. Bedrijven vragen steeds vaker om excellent vakmanschap (hard skills) en goede werknemersvaardigheden (soft skills). Daarbij staan motivatie, zelfvertrouwen en sociale en communicatie vaardigheden - zoals taalbeheersing, netheid en beleefdheid - centraal. 5 Ook loopbaanvaardigheden worden steeds belangrijker om je staande te houden op een steeds flexibeler wordende arbeidsmarkt. 6 Keuzes houden niet op met het behalen van een diploma. De arbeidsmarkt is dynamisch. Life- time employment heeft plaats gemaakt voor life- time employability. Ondernemende vaardigheden - als souplesse, zelfsturing en een onderzoekende houding - zijn nodig voor het bijsturen van je loopbaan. 7 De voorbereiding van jongeren op het werkende leven laat nog te wensen over Om de kloof te overbruggen tussen wat de arbeidsmarkt vraagt en wat jongeren in hun mars hebben, is het belangrijk om jongeren al vanaf jonge leeftijd te leren inzien wat voor werk er allemaal is, wat ze kunnen en willen en wat een werkgever en werken van hen vraagt. Dat blijkt geen gemakkelijke opgave. 1 Ministerie van OCW. (2014). Nieuwe voortijdig schoolverlaters, Convenantjaar Voorlopige cijfers, pp Smulders, H. (2012) Leren kiezen, een onmisbare competentie. Canon beroepsonderwijs. Ecbo; ROA. (2009). Zonder diploma. Aanleiding, Kansen en Toekomstintenties. Maastricht: Maastricht University. 3 CBS. Statline. 4 De Nationale Denktank. (2007). Succes op school! 12 frisse ideeën voor onderwijs als intermediair tussen leerlingen, arbeidsmarkt en maatschappij. 5 Freese, C., Meulen Bosma, A. van der & Wilthagen, T. (2012). Werkzekerheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Onderzoek naar factoren die ten grondslag liggen aan de mismatches tussen het bedrijfsleven en werkzoekenden met bijzondere aandacht voor arbeidsmotivatie. Tilburg: Tilburg University; Kanfer, R., Wanberg, C. & Kantrowitz, M. (2001). Job search and employment: a personality motivational analysis and meta analytic review. Journal of applied psychology 86, ; Hooft, E., van, Ottervanger, M. & Dam, A. van (2007). Verklarende factoren van werkzoekgedrag en werkhervatting. Onderzoeksrapport Erasmus Universiteit Rotterdam. 6 WRR. (2013). Naar een lerende economie. Amsterdam University Press. 7 Smulders, H. (2012) Leren kiezen, een onmisbare competentie. Canon beroepsonderwijs. 1
2 De meeste jongeren leven in het hier- en- nu en maken niet of nauwelijks plannen voor de toekomst. Ze zijn vaak niet in staat alternatieven af te wegen en daaruit de beste keuze te maken. Het puberbrein van veel jongeren wordt vooral gedreven door impulsiviteit, willekeur en emotie (zoals erbij willen horen). Ze staken het zoeken naar mogelijke toekomstige opleidingen of loopbanen dan ook al snel. Daarbij helpt het niet dat jongeren in hun zoektocht stuiten op een grote hoeveelheid complexe informatie over verschillende opleidingen, kansen op werk, wat je gaat verdienen of welke school het beste is. Al die informatie wordt op allerlei manieren aangeboden door evenzoveel partijen. Word er als jongere maar eens wijs uit. De informatie die jongeren krijgen, gaat grotendeels langs en over hen heen. Beroepen, de arbeidsmarkt, het werkende leven: het heeft allemaal nog weinig betekenis. Ook hun kennis van wat ze zelf leuk en interessant vinden is nog beperkt. Bij de keuze voor een opleiding laten ze zich vooral leiden door hun rapportcijfers. 8 Scholen bereiden jongeren nog onvoldoende voor op het werkende leven. De aandacht van scholen gaat vooral uit naar het binnen boord houden van leerlingen, de studievoortgang en prestaties en veel minder naar wat ze ná de opleiding gaan doen. Binnen het voortgezet onderwijs komt aandacht voor het kiezen van een studie of loopbaan pas op gang rondom de profielkeuze en neemt dan weer af. Daarbij richten docenten zich vooral op informatie- uitwisseling en veel minder op het ontwikkelen van loopbaanvaardigheden. 9 Ook de directe omgeving - ouders, familie en vrienden - heeft niet altijd de kennis en kunde om jongeren goed voor te bereiden op het werkende leven. Zij spreken voornamelijk uit eigen ervaring. Dat breekt vooral jongeren uit achterstandswijken op, onder wie veel allochtone jongeren. Hun ouders willen graag helpen, maar weten te weinig van de Nederlandse arbeidsmarkt en de opleidingen die hiervoor nodig zijn. Ze zijn meestal laag opgeleid en niet of op een laag niveau werkzaam. 10 Ook verder in hun omgeving zijn weinig rolmodellen. De jongeren wonen in eenzijdig samengestelde wijken en hebben vooral vrienden in de eigen etnische groep, waarbinnen pas de laatste jaren een beter opgeleide voorhoede in opkomst is. 11 Zij kiezen - ingegeven door ervaring en wensen van hun ouders - te vaak voor studies met een slecht arbeidsmarktperspectief. 12 De helft van de allochtone jongeren volgt een opleiding Economie en Handel (vooral mannen) of Zorg en Welzijn (vooral vrouwen). Bij studies met betere kansen op werk, zoals de techniek, zijn ze ondervertegenwoordigd. Ook kiezen allochtone jongeren veel vaker voor de beroepsopleidende leerweg (BOL), waar de jongere een of twee dagen stage loopt en de rest van de doordeweekse dagen doorbrengt in de schoolbanken, dan voor de beroepsbegeleidende leerweg (BBL), waar een jongere drie of vier dagen werkt en de overige doordeweekse dagen naar school gaat. 13 Juist voor deze groep zou 8 Smulders, H. (2012) Leren kiezen, een onmisbare competentie. Canon beroepsonderwijs. Ecbo; ROA. (2009). Zonder diploma. Aanleiding, Kansen en Toekomstintenties. Maastricht: Maastricht University; Blijswijk, M. van, Cremer, R., Manschot, M., Coetsier, D. (2010). Sjakie en de sociale Zekerheid: Ik jouw AOW betalen? Mooi niet!. Hoofddorp: TNO. 9 Onderwijsraad. (2014). Overgangen in het onderwijs. 10 CBS. (2012). Jaarrapport Integratie Crul M., Rezai S., Waldring I. en Lelie F. (2013). Pathways to success. Rotterdam/Amsterdam: Erasmus Universiteit Rotterdam/Vrije Universiteit Amsterdam. 12 Wolf, R., (2013). Studeren tussen de regels. Een onderzoek naar sociale hulpbronnen en de leeromgeving als studiesuccesfactoren voor niet- westerse allochtone studenten. 13 SBB. (maart 2014). Barometer. 2
3 een goede voorbereiding op het werkende leven, zoals voorlichting over de mogelijkheden die de BBL biedt, een emanciperend effect hebben en de loopbaanperspectieven verbeteren. Aanpak SterkTeam SterkTeam roept scholen op werk te maken van een betere aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt en zet zich in voor een groter bereik van initiatieven die van onderop zijn ontstaan en jongeren voorbereiden op het werkende leven. Initiatieven in en buiten de school waarbij het bedrijfsleven is betrokken, die aansluiten bij de belevingswereld van jongeren, zodat jongeren kunnen ervaren wat het is om te gaan werken en wat werken aan vaardigheden van hen vraagt. SterkTeam besteedt daarbij bijzondere aandacht aan de kansen die de techniek biedt en de specifieke problematiek waar vooral allochtone jongeren mee te maken hebben. Hieronder wordt hier nader op ingegaan. Zie ook Ondernemen voor de invulling van loopbaanvaardigheden voor jongeren. Vergroten bereik initiatieven in en buiten het onderwijs met betrokkenheid van het bedrijfsleven SterkTeam zet zich in voor initiatieven in en buiten de school die van onderop zijn ontstaan en waarbij het bedrijfsleven is betrokken. Door bijvoorbeeld stage te lopen bij een bedrijf of praktijkopdrachten uit te voeren of een proefsollicitatie te doen gaat abstracte informatie voor jongeren leven. Maar ervaring opdoen is niet genoeg. De ervaring krijgt pas betekenis als jongeren het gesprek erover aangaan met een ander. 14 Ook werknemers kunnen door het geven van gastlessen hier een rol bij spelen. Zeker jonge werknemers. Peers zijn belangrijke influentials. Zij kunnen bij uitstek een realistisch verhaal over hun werk vertellen, uitleggen hoe zij hun keuze hebben gemaakt en of hun indrukken klopten. SterkTeam zet deze initiatieven in de schijnwerpers, schaalt ze op door meer bedrijven aan te laten sluiten en rolt ze uit naar andere plekken in het land. Zo krijgen de initiatieven meer impact. SterkTeam werkt tot nu toe samen met de volgende initiatieven: Jet- Net en Jet- Net junior (zie box) en TechniekTalent/Ambassadeurs van de Techniek (100 jongeren die werken in de techniek geven gastlessen op vmbo, havo en vwo), die jongeren verleiden te kiezen voor een opleiding in de techniek. JINC (zie box), K!X (zie box), IMC Basis- /Weekendschool (in zeven steden geven professionals over hun vakgebied les aan jongeren van tien tot veertien jaar uit achterstandswijken) en Champs on Stage (in vier steden lopen 3e en 4e jaars vmbo- studenten stage bij bedrijven), die jongeren uit achterstandswijken voorbereiden op het werkende leven. En Werken aan je Toekomst (zie box), een lesprogramma voor mbo ers. Dit in aanvulling op het kabinetsbeleid, zoals hieronder beschreven. De afgelopen jaren hebben het ministerie van OCW en de verschillende onderwijskoepels geïnvesteerd in het verbeteren van de informatievoorziening aan studenten en de rol van het onderwijs bij de voorbereiding van jongeren op het werkende leven. Het moment van aanmelden voor een studie in het hoger onderwijs is vervroegd en er komt een studiekeuzecheck. De komst van de studiebijsluiter voor studenten, waarin ze kunnen zien wat hun kansen zijn op de arbeidsmarkt met bepaalde opleidingen, is een goede stap vooruit die nog voor de zomer gezet zal worden. Ook worden scholen gestimuleerd om een visie en beleidsplan te ontwikkelen, om hun decanen, mentoren en docenten te trainen, om gebruik te maken van de kennis die centraal wordt ontsloten en samen te werken met andere scholen 14 Smulders, H. (2012) Leren kiezen, een onmisbare competentie. Canon beroepsonderwijs. Ecbo. 3
4 in de regio. Er wordt een omslag gemaakt van kennis en informatie over banen naar het aanleren van meer duurzame loopbaanvaardigheden. Speciale aandacht wordt besteed aan de keuze voor techniek. Een sector waar veel baankansen liggen nu en in de toekomst. Hierover zijn in het Techniekpact afspraken gemaakt. Ook maakt studie- en loopbaanoriëntatie onderdeel uit van de Aanpak Jeugdwerkloosheid van het kabinet. Met het programma School Ex 2.0 worden jongeren in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) gestimuleerd langer door te leren en te kiezen voor opleidingen met goede kansen op de arbeidsmarkt. Mbo- scholen voeren ombuigingsgesprekken als studenten kiezen voor opleidingen met weinig arbeidsmarktperspectief. Ook loopbaangesprekken tijdens de opleiding en bij de afronding ervan zijn erop gericht om de kansen op de arbeidsmarkt beter in beeld te brengen en doorstuderen te stimuleren. Aan scholen de uitdaging om alles wat de afgelopen jaren in gang is gezet en is ontwikkeld beter te benutten en het begeleiden van leerlingen en studenten bij de voorbereiding op het werkende leven structureel in te bedden in het curriculum van basisonderwijs tot aan hoger onderwijs. 15 En zo invulling te geven aan hun wettelijke taak en de ambitie om het onderwijs meer loopbaangericht te maken (speerpunt kwaliteitsagenda, onderwerp bestuursakkoord , onderwerp voorgenomen sectorakkoord, naast de lumpsum financiering blijft de subsidie van 1.3 miljoen euro voor verbetering van loopbaanoriëntatie in het voorgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs behouden tot en met 2017). Daarnaast werkt de Minister van OCW aan het wetsvoorstel Macrodoelmatigheid mbo om het aanbod van opleidingen op mbo- scholen beter te laten aansluiten op de arbeidsmarkt. Nu geldt voor mbo- scholen een zorgplicht arbeidsmarktrelevantie. De Inspectie ziet daar in principe op toe, maar een sanctie vanuit de Inspectie is een hele zware ingreep, die nog nooit heeft plaatsgevonden op deze grond. Voor de zomer zal de minister de nieuwe maatregelen bekendmaken. Zeker is in ieder geval dat de regels aangescherpt worden en onderwijsinstellingen onderling en met het bedrijfsleven en gemeenten om tafel moeten om knelpunten aan te pakken. Dat wil niet zeggen dat er geen goede voorbeelden zijn. Mbo- scholen kunnen zelf al besluiten tot het instellen van een numerus fixus en het stoppen met aanbieden van bepaalde opleidingen (zie box bij Stages en Leerbanen). 15 Onderwijsraad. (2014). Overgangen in het onderwijs. 4
5 Uitgelicht: Jet- Net (junior) Jet- Net, het Jongeren en Technologie Netwerk Nederland, is een samenwerking tussen bedrijven, onderwijs en overheid. Aan Jet- Net zijn 90 bedrijven, 175 scholen uit het primair en voortgezet onderwijs en 35 partners verbonden. Doel is leerlingen een reëel beeld te geven van bèta en technologie en hen te interesseren voor een bètatechnische vervolgopleiding. Het Jet- Net bedrijf en de school ontwikkelen allerlei klassikale activiteiten zoals gastlessen, bedrijfsbezoeken en ontmoetingen met experts in de technologie en begeleiden leerlingen bij profielwerkstukken en de profielkeuze. Het netwerk is groeiende en op zoek naar nieuwe bedrijven. SterkTeam helpt Jet- Net daarbij. Op 19 maart 2014 maakte Mirjam Sterk kennis met de activiteiten van Jet- Net bij Siemens in Den Haag. Mirjam Sterk: Het is belangrijk dat jongeren zich oriënteren op hun toekomst. Dat zij al op school nadenken over wat ze leuk vinden en waar ze goed in zijn. Bedrijven als Siemens helpen jongeren daarbij. Zij laten zien welke mogelijkheden de techniek biedt. Investeren in een goede studiekeuze nu, vergroot de kansen van jongeren op werk in de toekomst. Uitgelicht: JINC JINC helpt jongeren van acht tot zestien jaar uit achterstandswijken die opgroeien met sociaaleconomische achterstand naar een goede start op de arbeidsmarkt. In samenwerking met bedrijven en scholen stelt JINC een programma op voor basisscholen en scholen uit het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) gericht op taalontwikkeling, beroepsoriëntatie en sociale vaardigheden. Bedrijfsbezoeken ( bliksemstages ) helpen de leerlingen bij het vormen van een beeld bij een beroep. Medewerkers van bedrijven zijn trainer of coach en dragen zo hun kennis en ervaring over. Professionals en ondernemers komen op uitnodiging van JINC naar scholen voor een presentatie of workshop. JINC is een non- profitorganisatie en wordt grotendeels gefinancierd door het bedrijfsleven. JINC is actief in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Kennemerland, Brabant en Almere. In 2013 bereikte JINC ruim leerlingen. SterkTeam helpt JINC met de uitrol naar Eindhoven, Den Bosch en Almere. Op 25 maart 2014 gaf Mirjam Sterk samen met de wethouder het startschot voor JINC in Eindhoven. Mirjam Sterk: Elk kind verdient een eerlijke kans. Ook als het opgroeit in een omgeving met minder voorbeelden en rolmodellen om zich aan op te trekken. Het is goed om te zien dat bedrijven zich inspannen om ook de toekomstperspectieven van deze jongeren te verbeteren. 5
6 Uitgelicht: K!X Bij K!X leren leerlingen van het vmbo en mbo vaardigheden om hun kansen op werk na school te vergroten. Speciale K!X- teams organiseren voor hun school activiteiten, waaraan alle leerlingen kunnen meedoen. Het gaat bijvoorbeeld om een sollicitatiegesprek voeren, een netwerk opbouwen, organiseren, presenteren en communiceren. Ook gaan K!X- teams langs bij werkgevers. Zo krijgen jongeren een beter beeld van het werk en wat een werkgever vraagt en krijgen werkgevers een beter beeld van jongeren uit achterstandswijken. Bij het vmbo richten K!X- teams zich ook op de oriëntatie op technische studies en beroepen. K!X is een project van Forum. Met hulp van SterkTeam wordt het aantal K!X- teams verdubbeld van 25 naar 50 in In juli 2013 was Mirjam Sterk op bezoek bij het K!X- team op het Globe College in Utrecht. Zij beloofde daar twee meisjes een dag mee te nemen op haar tour door het land. Die belofte heeft Mirjam Sterk op 20 november 2013 ingelost. De meisjes zijn mee geweest naar Den Bosch. Mirjam Sterk: Met mij en mijn team lopen regelmatig jongeren een dagje mee. Vaak gaan ze ook nog even langs bij minister Asscher of staatssceretaris Klijnsma. Zo krijgen ze een beeld van wat het is om op een ministerie te werken of in de politiek. Hoe meer werkgevers hun deuren openen voor een meeloopstage, hoe beter. Uitgelicht: Gastles minister Asscher en Mirjam Sterk over solliciteren op ROC Albeda Op 18 maart 2014 gaven minister Asscher en Mirjam Sterk een gastles over solliciteren aan studenten op het ROC Albeda in Rotterdam. Hiermee onderstreepten zij het belang van een goede voorbereiding op een stage of een baan. In de gastles spraken zij met de studenten over hoe je kan reageren als je in een sollicitatiegesprek geconfronteerd wordt met weerstanden of negatieve beeldvorming. Hier kunnen jongeren uit Rotterdam Zuid, waaronder veel allochtone jongeren, bij hun sollicitatie mee te maken krijgen. Ook wordt de studenten geleerd dat je discriminatie kan en moet melden. De gastles was onderdeel van een serie lessen over solliciteren, die onderdeel zijn van het lesprogramma Werken aan je Toekomst. SterkTeam helpt mee met de invulling daarvan. Zo spreekt ook Randstad met jongeren over houding, competenties en aandachtspunten van werkgevers en oefent met hen met rollenspellen. Mirjam Sterk: Jongeren moeten zich goed voorbereiden op hun sollicitatiegesprek. Vooral voor allochtone jongeren is het belangrijk dat ze weten hoe te reageren als je in een gesprek geconfronteerd wordt met weerstanden of negatieve beeldvorming. Want ook zij verdienen een kans om mee te bouwen aan een sterker Nederland. 6
Hoe kan uw bedrijf de kansen op werk voor jongeren vergroten?
Menukaart voor Werkgevers Hoe kan uw bedrijf de kansen op werk voor jongeren vergroten? Hoe kan uw bedrijf de kansen op werk voor jongeren vergroten? Duizenden jongeren zijn op zoek naar werk. Ze zijn
Nadere informatieLOB in het beroepsonderwijs drs. Metje Jantje Groeneveld
LOB in het beroepsonderwijs drs. Metje Jantje Groeneveld Wat gaan we doen? Inventarisatie vragen / verwachtingen Presentatie Vragen / discussie Wat kan ik er mee? Afronding 24-3-2015 2 Vragen? Met welke
Nadere informatieScholieren eisen tijd en begeleiding voor hun loopbaan
Scholieren eisen tijd en begeleiding voor hun loopbaan Scholieren hebben behoefte aan LOB Uit het onderzoek blijkt dat scholieren behoefte hebben aan meer LOB. Dat begint in leerjaar één. In de laatste
Nadere informatier ipboek voor ouders over studiekeuze
s t r ipboek voor ouders over studiekeuze Uw kind gaat kiezen, hoe kunt u helpen? Studeren Werken Eigen Bedrijf Start Index Uw kind gaat kiezen. Wat kunt u doen als ouder? Hebt u vragen? Mail of bel mij.
Nadere informatieKennismiddag 22 juni 2017
Kennismiddag 22 juni 2017 Programma Champs on Stage LOB en belang van stages Het orientatieproces Het stageproces Champs on Stage Ambitie Brug slaan tussen onderwijs en bedrijfsleven om schooluitval en
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Middelbaar Beroepsonderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ
Nadere informatieTer attentie van de leden van de Vaste Kamercommissie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
De Kinderombudsman Visie op het verlengen van de kwalificatieplicht tot 21 jaar 7 september 2015 Ter attentie van de leden van de Vaste Kamercommissie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Aanleiding De
Nadere informatieStudieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden
Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen
Nadere informatieDeel 2. Gevolgd onderwijs pag. 9 2.1 onderwijs op dit moment pag. 10
Van: Klas: 1 Inhoud: Handleiding Portfolio pag. 3 Deel 1. Dit ben ik pag. 6 Deel 2. Gevolgd onderwijs pag. 9 2.1 onderwijs op dit moment pag. 10 Deel 3. Ervaringen pag. 11 3.1 stage (binnen schooltijd)
Nadere informatieSCHOLEN SCHOLIEREN BEDRIJVEN
SCHOLIEREN BEDRIJVEN Programma... Champs on Stage LOB en belang van stages Het oriëntatieproces Processtappen LOB LOBBOX In het kort... Ontstaan Initiatief van AmCham, McKinsey & Company en Randstad. Gestart
Nadere informatieKansen voor jongeren bij u op de werkvloer Menukaart voor werkgevers
Kansen voor jongeren bij u op de werkvloer Menukaart voor werkgevers Voorwoord Een wereld van verschil maken voor jong talent én voor uzelf. Wie wil dat nu niet? Niet iedereen heeft hiertoe de mogelijkheid.
Nadere informatieONTWIKKELINGEN VMBO EN MBO Spirit4you 22 maart 2018
ONTWIKKELINGEN VMBO EN MBO Spirit4you 22 maart 2018 Ontwikkelingen vmbo en mbo Bestuursakkoord mbo (Ministerie OCW en Mbo- Raad) Sterk beroepsonderwijs (Ministerie OCW) SER advies: sterk en innovatief
Nadere informatieSchoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt
Schoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt 1999- ROA Colofon Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA). Niets uit deze uitgave mag op enige manier worden verveelvoudigd zonder voorafgaande
Nadere informatieDuurzaam toerusten voor arbeidsmarkt en
Duurzaam toerusten voor arbeidsmarkt en samenleving Stel hogere eisen aan het arbeidsmarktperspectief Handhaaf het startkwalificatieniveau met extra aandacht aan studiekeuze mbo niveau 2 studenten. Biedt
Nadere informatieSchoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt
Schoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt 1999-4Middelbaar BeroepsOnderwijs ROA De cijfers in deze publicatie zijn gebaseerd op de jaarlijkse schoolverlatersonderzoeken van het Researchcentrum voor
Nadere informatieKeuzevoorlichting mavo-3. Decaan: I.C. de Vries. Welkom
Keuzevoorlichting mavo-3 Decaan: I.C. de Vries Welkom Informatie door de decaan in de aula 20.00-20.45 uur: Quiz Uitleg keuze/ sectoren Mogelijkheid tot vragen stellen Vakvoorlichting door bovenbouw docenten
Nadere informatieAanval op de uitval. perspectief en actie
Aanval op de uitval perspectief en actie Fatma wil fysiotherapeut worden. En dat kan ze ook. Maar ze heeft nog een wel een lange leerloopbaan te gaan. Er kan in die leerloopbaan van alles misgaan waardoor
Nadere informatieZorgplicht arbeidsmarktperspectief ZORGEN VOOR WERKZAME OPLEIDINGEN. Arbeidsmarktintrede van mbo-gediplomeerden. september 2016
ZORGEN VOOR WERKZAME OPLEIDINGEN Arbeidsmarktintrede van mbo-gediplomeerden Auteurs Christoph Meng & Annelore Verhagen, Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) september 2016 Jaarlijks krijgen
Nadere informatieEen goede loodgieter, daar zit iedereen om te springen
Gemeente Den Haag Een goede loodgieter, daar zit iedereen om te springen Den Haag werkt aan betere aansluiting onderwijs op arbeidsmarkt Bedrijfsleven, onderwijs en bestuurders in de regio Den Haag slaan
Nadere informatieDriestar Lekkerkerk. Loopbaanoriëntatie en begeleiding VMBO-BK2
Driestar Lekkerkerk Loopbaanoriëntatie en begeleiding VMBO-BK2 Loopbaan: Als je bezig bent met je schoolloopbaan dan ben je bezig met vragen over jouw toekomst. Wat voor beroepen vind je interessant? Wat
Nadere informatieInformatieavond 4-VMBO 13 oktober 2015
Informatieavond 4-VMBO 13 oktober 2015 Inhoud 1. Waarom decanaat? 2. MBO in Nederland 3. SBO op Curaçao 4. Havo-4 (Vespucci en lokaal) 5. Hoe maak je de keuze? 6 Studie- en Beroepenbeurs WTC Waarom decanaat?
Nadere informatieWELKOM BIJ HET ONDERNEMERSONTBIJT Thema: beroepspraktijkoriëntatie
WELKOM BIJ HET ONDERNEMERSONTBIJT 2016 Thema: beroepspraktijkoriëntatie Beroepspraktijkoriëntatie Verschillende vormen van beroepspraktijkoriëntatie bij het Markland College Oudenbosch. Belang voor onderwijs
Nadere informatieSociaal kapitaal: slagboom of hefboom? Samenvatting. Wil van Esch, Régina Petit, Jan Neuvel en Sjoerd Karsten
Sociaal kapitaal: slagboom of hefboom? Samenvatting Wil van Esch, Régina Petit, Jan Neuvel en Sjoerd Karsten Colofon Titel Auteurs Tekstbewerking Uitgave Ontwerp Vormgeving Bestellen Sociaal kapitaal in
Nadere informatieLOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding
1 LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding Namens de mentoren mijn naam: Bas Kuiper Onderwerp vanavond: 2 LOB programma waar zijn we? keuzekaart Havo Muurhuizen door dhr. v/der Belt MBO nog niet genoeg /
Nadere informatieWORKSHOP FACTA CONGRES. - donderdag 26 januari Wa ht iet tot ze struikele
WORKSHOP FACTA CONGRES - donderdag 26 januari 2017 - Wa ht iet tot ze struikele Hé MBO er! Klaar voor een volgende stap? Jaap Kloos Teamleider opleiding Facility Management, Haagse Hogeschool. Even voorstellen..
Nadere informatieVMBO Pascal Zuid. Ouderavond leerjaar 4
VMBO Pascal Zuid Ouderavond leerjaar 4 Presentatie Ouderavond 4 11 september 2018 Programma Kennis maken met de mentor Welkom in het 4 e jaar Alles over de examens De weg naar een vervolgopleiding Het
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 31 524 Beroepsonderwijs en Volwassenen Educatie Nr. 340 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP EN VOOR BASIS- EN VOORTGEZET
Nadere informatieKeuzevoorlichting mavo-3. Decaan: I.C. de Vries. Welkom
Keuzevoorlichting mavo-3 Decaan: I.C. de Vries Welkom Quiz Uitleg keuze/ sectoren Mogelijkheid tot vragen stellen 5-2-2016 Keuzevoorlichting MAVO 3 2 Quiz Nodig: de kaartjes op uw stoel! Hoeveel verschillende
Nadere informatieDit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen.
2 Inleiding Aan de leerlingen van de VMBO derde klas TL, Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen. Om tot een weloverwogen keuze te komen, is het
Nadere informatieWELKOM. van KLAS 4 TL/M. op de OUDERAVOND. 24 september I. Barmentloo - de Boer, decaan
WELKOM op de OUDERAVOND van KLAS 4 TL/M 24 september 2018 I. Barmentloo - de Boer, decaan Programma Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding in Vmbo 4 OC &W Kiezen en het tienerbrein Havo en Mbo Hoe werkt het
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA..DEN HAAG
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Middelbaar Beroepsonderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ
Nadere informatieBeroepsaspiraties en loopbanen van witte meisjes in het mbo. dr. Talitha Stam ECBO Donderdagmiddaglezing 7 februari 2019
Beroepsaspiraties en loopbanen van witte meisjes in het mbo dr. Talitha Stam ECBO Donderdagmiddaglezing 7 februari 2019 Proefschrift: Wat een meisje wil Een etnografische studie naar de beroepsaspiraties
Nadere informatieStudieloopbaan en Loopbaanorientatie
Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen
Nadere informatieBurgerschap en maatschappelijk initiatief als onderdeel van de Agenda Integratie
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatieLOOPBAANVAARDIGHEID LOOPBAANLEREN HOOFDSTUK 1
LPBAANVAARDIGHEID LPBAANLEREN HFDSTUK 1 Loopbaanvaardigheid Alle ogen zijn gericht op je reisdoel: het diploma van de opleiding die je volgt. Dat diploma bewijst straks dat jij je beginnend beroepsbeoefenaar
Nadere informatieWelkom op Salland Ouderavond Klas 1 over loopbaanoriëntatie
Welkom op Salland Ouderavond Klas 1 over loopbaanoriëntatie Inez Barmentloo-de Boer, decaan 19 maart 2019 Wat is LOB Loopbaan Orientatie en Begeleiding alles wat je helpt om je voor te bereiden op keuzes
Nadere informatieNEDERLAND. Pre-basis onderwijs
NEDERLAND Pre-basis onderwijs Leeftijd 2-4 Verschillend per kind, voor de leeftijd van 4 niet leerplichtig Omschrijving Peuterspeelzaal, dagopvang etc Tijd Dagelijks van 9:30 15:30 (verschilt pers school)
Nadere informatieDecanaat Lekkerkerk. Loopbaanoriëntatie en begeleiding in VMBO-BK2. Loopbaan Oriëntie en Beroep (LOB)
Decanaat Loopbaanoriëntatie en begeleiding in VMBO-BK2 Loopbaan: Als je bezig bent met je schoolloopbaan dan ben je bezig met vragen over jouw toekomst. Wat voor beroepen vind je interessant? Wat voor
Nadere informatieKwetsbare jongeren op de arbeidsmarkt
Kwetsbare jongeren op de arbeidsmarkt a. Regelgeving Jongeren tussen de 5 en 18 jaar zijn in Nederland verplicht om onderwijs te volgen, totdat ze een startkwalificatie hebben. Voor leerlingen van 5 tot
Nadere informatieNTERVIEW. In Bedrijf.Bite Coaching, loopbaan & studiekeuze. Doen waar je goed in bent
NTERVIEW In Bedrijf.Bite Coaching, loopbaan & studiekeuze Doen waar je goed in bent Ieder mens moet regelmatig keuzes maken. Dat begint al met de keuze voor een bepaalde school, een studie of een opleiding.
Nadere informatieVoorlichtingsavond 16 september 2010
Voorlichtingsavond 16 september 2010 Programma Opening en welkom Plenaire voorlichting Structuur VMBO in bovenbouw Vervolgopleidingen School- en beroepskeuze Overgangsnormen Voorlichting in mentorklas
Nadere informatieBlok 5. Ouderbetrokkenheid, 1 uur
Blok 5. Ouderbetrokkenheid, 1 uur Ouders: Mijn kind moet zelf kiezen Studiekiezers: mijn ouders zijn belangrijk 55% wo, 70% hbo studenten Volwassenen rondom studiekiezer Tweederde 1e jaars zegt: De meeste
Nadere informatieDit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen.
2 Inleiding Aan de leerlingen van de 3 e klas HTL, Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen. Om tot een weloverwogen keuze te komen, is het goed
Nadere informatieAOC Terra het Groene Lyceum tweede werkconferentie 14 november 2012
AOC Terra het Groene Lyceum tweede werkconferentie 14 november 2012 ontstaan + positie inrichting van de opleiding ontwikkelingsproces stand van zaken Studieloopbaanbegeleiding AOC Terra het Groene Lyceum
Nadere informatieWendbaar en waarde(n)vol onderwijs!
Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! In ons onderwijs staat de mens centraal, of het nu gaat om studenten of medewerkers, om ouders of werknemers uit het bedrijfsleven, jongeren of volwassenen. Wij zijn
Nadere informatieJuridische medewerker
28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 0 03 30 079 VMBO Nr. 36 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 9 oktober
Nadere informatieMbo avond Minkema. Uitleg over het mbo en het studiekeuzeproces
Mbo avond Minkema Uitleg over het mbo en het studiekeuzeproces MBO-avond Minkema Voorstellen Doel en inhoud presentatie (verschillen vmbo-mbo, aanbieders, opleidingen, studiekeuzeproces, aanmelden etc.)
Nadere informatiePreventieproject De Overstap 2015 April 2015
Preventieproject De Overstap 2015 April 2015 Gemeente Den Haag Dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn Afdeling Leerlingzaken Postbus 12 652 2500 DP Den Haag Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Projectcoördinatoren
Nadere informatieKeuzevoorlichting mavo-3. Decaan: I.C. de Vries. Welkom
Keuzevoorlichting mavo-3 Decaan: I.C. de Vries Welkom Quiz Uitleg keuze/ sectoren Mogelijkheid tot vragen stellen 10-2-2017 Keuzevoorlichting MAVO 3 2 Quiz Nodig: de kaartjes op uw stoel! Hoeveel verschillende
Nadere informatiePAKKETKEUZE EN LOOPBAAN ORIËNTATIE
PAKKETKEUZE EN LOOPBAAN ORIËNTATIE LOB/PAKKETKEUZE OP HET BERNARD NIEUWENTIJT COLLEGE de loopbaan begeleiding is de verantwoordelijkheid van de decaan, mentoren en vakdocenten. de decaan coördineert de
Nadere informatievoorkomt schooluitval en afstand tot de arbeidsmarkt voorkomt jeugdwerkloosheid en uitkeringsafhankelijkheid
voorkomt schooluitval en afstand tot de arbeidsmarkt voorkomt jeugdwerkloosheid en uitkeringsafhankelijkheid biedt jongeren Entreeopleiding- / Startkwalificatie biedt leerwerk-trajecten, stages en baangaranties;
Nadere informatieMKB ziet wel brood in ondernemerschapsonderwijs
M201114 MKB ziet wel brood in ondernemerschapsonderwijs MKB-ondernemers over ondernemen in het reguliere onderwijs drs. B. van der Linden drs. P. Gibcus Zoetermeer, november 2011 MKB ziet wel brood in
Nadere informatieOnderzoeksrapport: zorgelijke terugloop leerwerkplekken mbo
Onderzoeksrapport: zorgelijke terugloop leerwerkplekken mbo - Algemene daling in aantal mbo-studenten. Deze daling wordt grotendeels veroorzaakt door de afname van het aantal leerwerkplekken. - Vooral
Nadere informatieMaak nu de opdrachten in deze lesbrief en kom erachter of jij je keuze al kunt maken!
Beste leerling, Kiezen is best lastig, zeker als het om een vervolgopleiding gaat. Om je hierbij te helpen is er LOB, Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding. Iedere vo-school geeft hier op zijn eigen manier
Nadere informatieshort-logo NATIONAAL TECHNIEKPACT 2020 SAMENVATTING ÉÉN JAAR NA ONDERTEKENING RAPPORTAGE
RAPPORTAGE NATIONAAL TECHNIEKPACT 2020 ÉÉN JAAR NA ONDERTEKENING SAMENVATTING short-logo MEI 2014 go Pagina 2 SAMENVATTING RAPPORTAGE NATIONAAL TECHNIEKPACT 2020 ÉÉN JAAR NA ONDERTEKENING Met het doel
Nadere informatieMeer jonge mensen in de techniek. Daarbij ondersteunen we uw school of bedrijf!
Meer jonge mensen in de techniek Daarbij ondersteunen we uw school of bedrijf! Over TechniekTalent.nu TechniekTalent.nu is een samenwerkingsverband van acht technische sectoren met één doel: meer instroom
Nadere informatieOuderbetrokkenheid. Ouders: Studiekiezers: Mijn kind moet zelf kiezen. mijn ouders zijn belangrijk 55% wo, 70% hbo studenten
Ouderbetrokkenheid Ouders: Mijn kind moet zelf kiezen Studiekiezers: mijn ouders zijn belangrijk 55% wo, 70% hbo studenten Volwassenen rondom studiekiezer Tweederde 1e jaars zegt: De meeste info over studeren
Nadere informatieJe maakt het op het Vakcollege Noordoostpolder Schooljaar 15/16
Je maakt het op het Vakcollege Noordoostpolder Schooljaar 15/16 Onderwijs voor jongeren met gouden handen die aan een gouden toekomst willen werken. Dat is het Vakcollege Noordoostpolder. Leerlingen die
Nadere informatieDatum 7 december 2015 Betreft Kamervragen van de leden Jadnanansing en Marcouch (beiden PvdA) over discriminatie
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513 AA1XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieDiepteanalyse loopbaangesprekken Welk docentgedrag helpt?
Diepteanalyse loopbaangesprekken Welk docentgedrag helpt? Peter den Boer Esther Stukker Lectoraat keuzeprocessen ROC West-Brabant Opzet workshop 1. Introductie en voorstellen 2. U (kort) 3. Presentatie
Nadere informatieLOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding
1 LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding Namens de mentoren mijn naam: Bas Kuiper Onderwerp vanavond: 2 LOB programma waar zijn we? keuzekaart Havo Muurhuizen door mevr. Koster MBO nog niet genoeg / wat
Nadere informatieServicedocument urennormen van de Wet BIG en WEB
Servicedocument urennormen van de Wet BIG en WEB Dit document is opgesteld door: Het Ministerie van OCW, het Ministerie van VWS en de MBO Raad in samenwerking met de Inspectie van het Onderwijs en JOB.
Nadere informatieBeleidsadvies ter vergroting aandeel meisjes en vrouwen in technische opleidingen en beroepen
Beleidsadvies ter vergroting aandeel meisjes en vrouwen in technische opleidingen en beroepen INLEIDING Nederlandse meisjes kiezen minder vaak voor opleidingen en beroepen in bèta, techniek of ICT dan
Nadere informatieVRIJHEID IN BEWEGING
VRIJHEID IN BEWEGING Vakkanjer Challenge 2019 Vmbo-leerlingen aan de slag voor het Nationaal Comité 4 en 5 mei! VAKKANJERS Geven jouw leerlingen vrijheid een compleet nieuwe dimensie? Vmbo ers ontdekken
Nadere informatieContact. particuliere hogeschool voor beroepsonderwijs. bezoekadres Handelskade 75. postadres Postbus 2119 7420 AC Deventer
Contact bezoekadres Handelskade 75 postadres Postbus 2119 7420 AC Deventer telefoon 0570-60 30 83 fax 0570-60 37 05 e-mail info.next@saxion.nl particuliere hogeschool voor beroepsonderwijs Hbo Tweedegraadslerarenopleiding
Nadere informatieDECANOLOGICA LEERJAAR 2 VMBO
DECANOLOGICA LEERJAAR 2 VMBO 2015-2016 1 Inhoudsopgave 1 Het onderwijs verandert blz 3 2 Kiezen in VMBO-2 blz 4 3 De opleidingen binnen het Minkema College blz 5 Basis- en kaderberoepsgerichte leerweg
Nadere informatieWAT IS DE ROL VAN DISCRIMINATIE BIJ STAGES?
WAT IS DE ROL VAN DISCRIMINATIE BIJ STAGES? Onderzoek Kennisplatform Integratie en Samenleving (KIS) Eva Klooster verbonden aan KIS / Verwey-Jonker Instituut Discriminatie Discriminatie is het ongelijk
Nadere informatieVoor vakmensen voor de toekomst
Voor vakmensen voor de toekomst D66 Gelderland wil een klimaatneutrale en toekomstbestendige provincie zijn. Dat betekent windmolens plaatsen, zonneweides aanleggen en elk huis in Gelderland energieneutraal
Nadere informatieUitval zonder diploma: Aanleiding, Kansen en Toekomstintenties
ROA Titel Uitval zonder diploma: Aanleiding, Kansen en Toekomstintenties ROA Fact Sheet ROA-F-2018/18 Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt ROA Research Centre For Education and the Labour Market
Nadere informatieforum beroepsonderwijs. DEC 6 dilemma s pittige discussies constructieve uitkomsten én hilarische momenten 1 oktober 2015 @THNK
forum beroepsonderwijs 1 oktober 2015 @THNK Vindt u ook wat van het beroepsonderwijs? Praat mee! De volgende bijeenkomst vindt plaats op: n e x t DEC 3 Terugblik op het eerste Forum op 1 oktober met als
Nadere informatieEEN PREVENTIEPROJECT APRIL
DE OVERSTAP EEN PREVENTIEPROJECT APRIL 2014 OVERSTAPPEN Het preventieproject De Overstap wordt uitgevoerd in opdracht van de gemeente Den Haag door de afdelingen Voortijdig Schoolverlaten (VSV) & leerplicht
Nadere informatieTata Steel heeft als enige de bedrijfsschool opengehouden en profiteert daar nu van
FD Heiko Jessayan Tata Steel heeft als enige de bedrijfsschool opengehouden en profiteert daar nu van Er was eens een Philips-bedrijfsschool (1929-1989). En er was eens een Shell Pernis bedrijfsschool
Nadere informatieGROEI LOOPBAAN ONTWIKKELING EIGEN REGIE TALENT INNOVATIEKRACHT BEWUST PERSONEEL FLEXIBILITEIT ZELFSTURING EMPLOYMENT NETWERKEN TOEKOMST WERKNEMER
KADER LOOPBAANONTWIKKELING DIALOOG BEWUST TOEKOMST ZELFSTURING TALENT INNOVATIEKRACHT LOOPBAAN ONTWIKKELING FLEXIBILITEIT EIGEN REGIE NETWERKEN GROEI PERSONEEL KWALITEITEN EMPLOYMENT WERKNEMER INLEIDING
Nadere informatieOns. Onderwijs. Kwaliteit in onderwijs
Ons Onderwijs Kwaliteit in onderwijs Voorwoord Bij Marianum staat de ontwikkeling van de leerling voorop. Wij staan voor aantrekkelijk en afgestemd onderwijs, gemotiveerde leerlingen en goede eindresultaten.
Nadere informatieWoerdens Techniek Talent
Woerdens Techniek Talent Werkgroep Promotie en werving Concept Activiteitenplan 2013/2014 versie 3.0, Woerden, 23-08- 2013 Aanleiding Het Woerdens Techniek Talent is een initiatief van onderwijsinstellingen,
Nadere informatieEen veranderende arbeidsmarkt, wat betekent dit voor het beroepsonderwijs? Stef Beek Ministerie van OCW 14 november 2014
Een veranderende arbeidsmarkt, wat betekent dit voor het beroepsonderwijs? Stef Beek Ministerie van OCW 14 november 2014 Transities in de zorg De transities in de zorg vragen om een andere inzet van personeel.
Nadere informatieAllereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven
Toespraak staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tijdens het bedrijvencongres Samen scholen, pure winst! op 11 september 2009 in Eindhoven. Dames en heren, Allereerst wil ik de
Nadere informatie5. Onderwijs en schoolkleur
5. Onderwijs en schoolkleur Niet-westerse allochtonen verlaten het Nederlandse onderwijssysteem gemiddeld met een lager onderwijsniveau dan autochtone leerlingen. Al in het basisonderwijs lopen allochtone
Nadere informatieWorld leader in international education
World leader in international education BESTE OUDER, Wat een spannend jaar gaat u tegemoet: uw zoon of dochter zit in het eindexamenjaar! Het maken van een goede studiekeuze is niet altijd makkelijk en
Nadere informatieAnnelies Hak decaan HAVO
Voorlichting HAVO klas 5 schooljaar 2014-2015 Annelies Hak decaan HAVO hak@hetlyceumvos.nl Studie is geen last minute vakantie Wat kan ik na de HAVO doen? Studeren HBO, MBO Werken Uitstel van studie eventueel
Nadere informatieLOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding
1 LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding Namens de mentoren mijn naam: Bas Kuiper Onderwerp vanavond: 2 LOB programma waar zijn we? keuzekaart Havo Muurhuizen door dhr. v/der Belt MBO nog niet genoeg /
Nadere informatieVisie op Loopbaanoriëntatie en begeleiding
Visie op Loopbaanoriëntatie en begeleiding regio s-hertogenbosch en omgeving LOB is een verzameling van activiteiten binnen een loopbaangerichte leeromgeving om jongeren actief te laten werken aan hun
Nadere informatieECONOMIE & ONDERNEMEN
ECONOMIE & ONDERNEMEN ECONOMIE & ONDERNEMEN Contact met klanten, commerciële doelstellingen halen en kansen in de markt pakken: welkom in de dynamische wereld van Economie & Ondernemen! Wij bieden economische
Nadere informatieInformatieavond V5 1 oktober 2015
Informatieavond V5 1 oktober 2015 WELKOM Indeling avond 19.00u 19.30u -Plenair Dhr. T. Sliphorst visie VWO Mw. R. Hol V5 algemeen informatie Mevr. I. Boamfa decanaat 19.30u-20.00u Mentor: kennismaking
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG.. Beroepsonderwijs en Volwasseneneducatie IPC 2150 Rijnstraat 50 Den Haag
Nadere informatieCREATING SPACE FOR CHILDREN
realtime infobord led verlichting 100% zelfvoorzienend smart scorebord milieuvriendelijk schoon drinkwater in hoogte verstelbare basket rolstoelparcours CREATING SPACE FOR CHILDREN Vakkanjer Challenge
Nadere informatieWELKOM OP HET GROENE LYCEUM!
De andere route naar het hbo! WELKOM OP HET GROENE LYCEUM! Binnenkort ga jij naar het voortgezet onderwijs. Een grote stap! Kun je goed leren, maar ben je ook praktisch ingesteld? Dan past het Groene Lyceum
Nadere informatieIntroductie. In deze nieuwsbrief. Agenda 2012
In deze nieuwsbrief 1 Introductie 2 Woord van de Teamleider 3 Aankondiging opening nieuwe kantoor 4 Evaluatie Startdag SK1op1 5 Het VHTO Deze nieuwsbrief is mede mogelijk gemaakt door: Introductie Beste
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 31 524 Beroepsonderwijs en Volwassenen Educatie 31 497 Passend onderwijs Nr. 309 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan
Nadere informatieSchoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt 2017
ROA Titel Schoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt 2017 Per Bles Christoph Meng ROA Fact Sheet ROA-F-2018/11 Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt ROA Research Centre For Education and
Nadere informatieIn dit onderzoek is onderzocht wat er vanuit het Jan van Brabant college nodig is voor havo en vwo mentoren om een beter en uniformer profiel- en
In dit onderzoek is onderzocht wat er vanuit het Jan van Brabant college nodig is voor havo en vwo mentoren om een beter en uniformer profiel- en studiekeuzetraject uit te voeren aan hun leerlingen. Het
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Middelbaar Beroeps Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ
Nadere informatieBeleidsplan stichting Samen FIKS
2019 2021 Beleidsplan stichting Samen FIKS Andre Beeksma Samen FIKS 2019 2021 Beleidsplan stichting Samen Fiks 2019 2021 Vastgesteld dd. 30 januari 2019 Inleiding De Stichting Samen FIKS streeft er naar
Nadere informatieDe missie van het Vakcollege
De missie van het Vakcollege Technisch talent al jong stimuleren en hen via een excellente leergang effectief opleiden voor een baan als gekwalificeerd vakman of vakvrouw in het bedrijfsleven. stempel
Nadere informatieKennisintermezzo: Co-makership in de regio. Onderwijs Eenheid: Perspectieven op beroepsonderwijs 1 - onderwijs & arbeid
Kennisintermezzo: Co-makership in de regio Onderwijs Eenheid: Perspectieven op beroepsonderwijs 1 - onderwijs & arbeid Regio is de sleutel Rol regio? (WRR-rapport nr. 90) De koppeling in hbo tussen opleiding
Nadere informatieMaak nu de opdrachten in deze lesbrief en kom erachter of jij je keuze al kunt maken!
Beste leerling, Kiezen is best lastig, zeker als het om een vervolgopleiding gaat. Om je hierbij te helpen is er LOB, Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding. Iedere vo-school geeft hier op zijn eigen manier
Nadere informatieAandacht voor jouw ambitie!
Aandacht voor jouw ambitie! ROC Rivor is hét opleidingscentrum van regio Rivierenland. Wij bieden een breed scala aan opleidingen, cursussen en trainingen voor jongeren en volwassenen. Toch zijn we een
Nadere informatie