MFM_ _14 nonnen :45 Pagina 1

Transcriptie

1 MFM_ _14 nonnen :45 Pagina 1 VOOROORDELEN GENOEG: NONNEN ZIJN OUD EN GRIJS, SOMS EEN BEETJE ZUUR, SOMS HEEL LIEF EN TOTAAL NIET VAN DE WERELD. LINDA. WILDE WEL EENS WETEN OF DAT KLOPT EN BEZOCHT ZES KLOOSTERLINGEN: IK WILDE LIEVER KINDEREN DAN vrouwen EEN HABIJT. IN HET klooster

2 MFM_ _14 nonnen :45 Pagina 2 IK VOND HET MAAR EEN STEL GEKKEN BIJ ELKAAR Anne Marie Bos (31) is toen ze 26 was ingetreden bij de karmelieten in Boxmeer. Nu woont ze in Dordrecht. Ze leeft samen met één andere zuster van 55 en zeven broeders die boven de zestig zijn. Het leeftijdsverschil vind ik niet zo moeilijk, het lastige zit hem in het samenwonen met negen verschillende karakters. Ik heb bewust voor een gemengde communiteit gekozen. Het is goed om te zien dat mannen en vrouwen kunnen samenwonen in kuisheid. Natuurlijk kun je verliefd worden, dat kan in een huwelijk ook gebeuren. Het gaat erom hoe je daarmee omgaat. Ik ben voor ik in het klooster ging wel eens ontzettend verliefd geweest, maar tegen die jongen zei ik al: Misschien ga ik later wel het klooster in. Ik heb die wens zolang ik me kan herinneren. Ik had verschillende familieleden die in het klooster zaten en thuis werd heel open over God gesproken. Als vierjarige zag ik God als een dekbed, een warme deken om me heen. Ik ben theologie gaan studeren omdat ik het geloof een plek in mijn werk wilde geven. Omdat ik toch iets miste, bezocht ik een bezinningsweek bij de karmelieten. Je mocht daar niet praten op de gangen en tijdens het eten. Ik vond het maar een stelletje gekken bij elkaar. Dat ik daar zo emotioneel op reageerde, zei natuurlijk vooral iets over mezelf. Dankzij gesprekken met een huisvriend, een karmeliet, kwam ik erachter dat ik me zo ergerde omdat ik het zo graag wilde. Dat was ook zo: vanaf het moment van intreden heb ik het gevoel dat ik ben thuisgekomen. Door in het klooster te gaan ben ik in een achthonderd jaar oude traditie gestapt. De rijkdom zit hem in de manier waarop we met elkaar het leven delen. Het is mooi om zorg voor elkaar te hebben. Alleen met vieringen hebben we onze pij aan. Gelukkig maar, ik moet er niet aan denken in pij naar de Edah te gaan. > Anne Marie levert ieder jaar een begroting in bij de gemeenschap. > Ze krijgt wat ze nodig heeft, ook vakantiegeld. > Alle karmelieten werken gedeeltelijk buitenshuis. > Men komt samen bij de twee vaste gebedsdiensten, de warme maaltijd en het recreatie-uur. Bij een actief klooster zijn de zusters buitenshuis werkzaam en actief In een contemplatief klooster leven de zusters in stilte en gebed. Ze hebben ongeveer twee weken per jaar de vrijheid familie en vrienden te bezoeken

3 MFM_ _14 nonnen :45 Pagina 3 TOEN KWAM JEZUS DAT ALLE- MAAL IN DE WAR SCHOPPEN Zuster Elvira Maria (40) woont sinds zes jaar bij de zusters karmelietessen in Sittard. Na het conservatorium wachtte me een mooie zangcarrière, ik kreeg prachtige aanbiedingen. Maar toen kwam Jezus dat allemaal in de war schoppen. Ik heb altijd iets met de kerk gehad. De allereerste keer dat ik met mijn vader naar de kerk mocht, zal ik nooit vergeten. Ik was twee jaar en de geur van wierook maakte diepe indruk. Mijn ouders waren van oorsprong wel katholiek, maar ze deden er niets mee. Als ik naar de kerk ging, vertelde ik het niemand. Toen ik tijdens mijn zangstudie met bijbelteksten in aanraking kwam, gebeurde er iets in me. Ik ging voor het eerst in lange tijd weer eens naar de mis en tijdens die dienst heeft God me gehaald. Ik herkende die geur van wierook en kaars. Daarna heeft het nog zes jaar geduurd voor ik daadwerkelijk intrad. Daar was een grote worsteling aan voorafgegaan. Het voelde als een offer, omdat ik als kloosterlinge nooit kinderen zou krijgen. Ik wilde liever kinderen dan een habijt. Maar ik stond tegelijkertijd met de rug tegen de muur. Ik wist dat ik me nooit helemaal zou kunnen geven in een huwelijk. Mijn man zou met een halve non trouwen. Mijn moeder verzette zich tegen mijn keuze voor het klooster. Ze wilde liever een dochter op het podium, dan in een bruine jurk. Maar ik weet dat dit mijn leven is. Totaal voor die ene gaan, samen met Hem zijn in meditatie en gebed, is het allermooiste wat er is. > Elvira Maria studeert filosofie en theologie. > Voert gesprekken met jonge vrouwen die roeping voelen. > Gelooft dat iedereen een gat in zijn hart heeft en dat God dat kan opvullen. > Chat met de jongeren uit de buurt. > Draagt altijd haar habijt, ook bij het bergbeklimmen en schaatsen. Er zijn ook mengvormen van beide kloosters, zoals de karmelieten Bij een slotklooster verlaten de kloosterlingen nooit het klooster. Ook bezoek ontvangen binnen de muren van het klooster is streng verboden Een

4 MFM_ _14 nonnen :46 Pagina 4 HET IS EEN STRENG LEVEN, JE KUNT NOOIT MEER NAAR HUIS Zuster Margaret Marie (42) is op haar twintigste in het klooster getreden in Amerika en woont sinds 1993 bij de zusters clarissen te Eindhoven. Ik wilde altijd trouwen en kinderen krijgen, maar als ik een vriendje had, voelde ik dat er iets miste. Er moest meer zijn, maar ik wist niet wat. Tijdens mijn studie in de Verenigde Staten werd de kerk steeds belangrijker voor me. Als ik zag dat andere mensen niks met hun geloof deden, deed dat pijn. Toen ik een keer een professie bijwoonde, vroeg ik me voor het eerst af of het kloosterleven iets voor me was. Nadat de zuster de geloftes van armoede, kuisheid en gehoorzaamheid had uitgesproken, zei de priester: Ik beloof je het eeuwige leven. Ik dacht: dat wil ik ook. Tijdens een college over financiën besloot ik dat ik in het klooster hoorde. Ik ontmoette daar mensen met dezelfde idealen, er was vreugde. Ik zag ertegenop het thuis te vertellen. Het is een streng leven, je komt nooit meer buiten of thuis. Ik heb mijn laatste kerst bij mijn ouders gevierd, in januari ging ik het klooster in. Dat was heel moeilijk. Ik weet nog goed dat ik al mijn broers en zusjes vaarwel kuste. Mijn jongste broer Tommy, die toen twaalf jaar was, keek me aan en ik zag dat hij het niet begreep. Mijn vader had er moeite mee dat er altijd een hek tussen hem en mij zou staan als hij me zou bezoeken. Het antwoord van moeder-overste zal ik nooit vergeten: Het is niet zo dat we u iets willen afnemen. Uw dochter heeft iets te offeren. >Margaret Marie mag alleen voor een doktersbezoek naar buiten. > Twee keer per jaar mag ze bezoek ontvangen. > Er zijn tralies tussen het bezoek en de zusters. > Er wordt alleen tijdens het recreatie-uur gepraat, de rest van de dag wordt in gebed en stilte doorgebracht. > Ze staat elke nacht om half een op voor de dienst. aspirant-kloosterling verblijft eerst een tijd op proef in het klooster. Wie daarna vastbesloten is in te treden, wordt postulant voor een periode van acht maanden tot een jaar Na een periode van minimaal drie jaar tijdelijke gelof-

5 MFM_ _14 nonnen :46 Pagina 5 MIJN ZUSJES WISTEN NIETS VAN MIJN VERLANGEN Marijon Moermans (45) is vorig jaar ingetreden bij de zusters augustinessen van St. Monica in Utrecht. Ik wilde als klein meisje al het klooster in, ik was altijd in de kerk te vinden. Toen ik zes was en mijn eerste communie deed, zei de priester: Nu kun je met God praten. Ik dacht: maar dat doe ik al lang! Ik wilde altijd bij Hem zijn. In de jaren zeventig verlieten veel mensen het klooster, terwijl ik er juist in wilde. Ik durfde er echter niet over te praten, omdat ik ook bij mijn vrienden wilde horen. Zelfs mijn zusjes, we zijn een drieling, kenden mijn wens niet. Pas vier jaar geleden kwam het besef dat ik echt iets moest doen met mijn verlangen naar het kloosterleven. Ik zat in die tijd in een soort New Age-beweging en maakte met een groep een pelgrimstocht naar Assissië. Het was voor het eerst in lange tijd dat ik weer met het katholieke geloof in aanraking kwam. Mijn hart begon sneller te kloppen. Er gebeurde iets met me dat ik nauwelijks kan beschrijven. Het was alsof ik een stem hoorde roepen: Noem me bij mijn naam. Mijn hart ging open, het gevoel was allesomvattend. Het verlangen uit mijn kindertijd kwam in alle hevigheid terug. Bij thuiskomst begon mijn zoektocht naar een klooster en uiteindelijk ben ik via internet bij de zusters augustinessen terechtgekomen. Ik werd in een nieuwe groep geplaatst, Casella, waar jonge vrouwen een jaar met de zusters kunnen leven die niet in willen treden. Ik wist direct dat ik me voor altijd wilde binden en ben vorig jaar wél ingetreden. Voor mijn familie en vrienden is mijn keuze moeilijk. God komt altijd op de eerste plaats, zij komen op de tweede. Ik heb ze los moeten laten, maar ik krijg er een rijk en intensief leven voor terug. Het is net zoals je gaat trouwen. Je gezin komt dan op de eerste plaats. > Marijon Moermans helpt bij de opvang van dakloze vrouwen en kinderen in het project Meisjesstad. ten, volgen de eeuwigdurende geloften De gelofte van gehoorzaamheid houdt in dat de kloosterling overal toestemming voor moet vragen aan degene die aan het hoofd van het klooster staat Door de gelofte van kuisheid

6 MFM_ _14 nonnen :46 Pagina 6 VROUWEN KUNNEN HEEL KRENGERIG ZIJN Sandra van der Zon (33) leeft sinds 2003 in een mannengemeenschap, de fraters van Tilburg in Vught. De meeste kloosterlingen zijn rond de zeventig. Zij hebben al een heel leven meegemaakt, maar als je het over het hier en nu hebt, maakt het leeftijdsverschil niks uit. Ik ben wel veel wereldser. Ik ben een van de twee vrouwen binnen de gemeenschap en ik ben niet ingetreden. Ik heb wel eens gevraagd wat er veranderd is sinds ik hier woon. Bepaalde dingen worden weer hardop uitgesproken, was het antwoord. Ik zeg wat ik van iets vind, ik heb moeite met autoriteit. Dat is wel eens knokken, maar het komt altijd goed. Hiervoor woonde ik in Zwolle bij de zusters dominicanessen. Heel uitgesproken persoonlijkheden, die me erg onzeker maakten. De sfeer in huis was vaak akelig en ik was bang dat het aan mij lag. Nu zie ik in dat het niet aan mij ligt wanneer iemand met het verkeerde been uit bed stapt. Vrouwen kunnen heel krengerig zijn. Dit is de plek waar ik me thuis voel, het is fijn om samen te wonen met mensen die ook geloven. Ik heb nooit aan God getwijfeld. Hij is er gewoon. Niet alleen als ik in de kapel ben, maar ook in de auto of op mijn werk. Ik zie God als iemand die er altijd is. Hij was er al voor ik er was, nu en later ook als ik er niet meer ben. Maar mijn leven blijft een zoektocht, die me wel eens somber maakt. Ik heb mijn hele leven celibatair geleefd, maar sluit niets uit. Mijn verlangen naar een goede relatie en eventueel kinderen is bijvoorbeeld nooit verdwenen. > Sandra van der Zon is niet officieel ingetreden omdat ze moeite heeft met de drie geloftes. > Vindt dat je net zo goed kunt geloven als je een relatie hebt. > Bidt drie keer per dag met haar huisgenoten in de kapel. af te leggen beloof je geen seksuele relaties aan te gaan De gelofte van armoede betekent dat je afziet van aardse bezittingen De vergrijzing slaat ook in de kloosters toe. Om het kloosterleven voor jonge mensen aan-

7 MFM_ _14 nonnen :47 Pagina 7 TEKST DORINE VAN DER WIND FOTO S ALEX TEN NAPEL IK HEB VAN HET LEVEN GEPROEFD EN GENOTEN Martha Verstraten (40) is als dertigjarige ingetreden bij de benedictinessen in Oosterhout. Ik kwam vroeger wel eens bij mijn tante in het klooster, dat was altijd heel plezierig en vertrouwd. Maar ik had nooit het gevoel dat ik er thuishoorde. Toen ik als studente een keer naar deze abdij naast de kerk ging, maakte dat diepe indruk. Het was een ontroerende ervaring, die me aan het denken zette. Mijn moeder was het niet eens met mijn keuze. Een kloosterleven leek haar maar nutteloos. Toen ging ik wel even twijfelen. Ik zou zoveel andere, echt nuttige dingen kunnen doen. Moest ik niet iets anders gaan doen? Ik twijfel nog steeds wel eens, maar het heeft nooit één dag verkeerd gevoeld dat ik hier ben. Eenmaal in het klooster, ben ik er nog een aantal weken uit geweest omdat mijn moeder overleed. Ik was enig kind en er was veel te regelen. Ik zat opeens weer in het dorp van mijn jeugd. Het was een gezellige tijd, maar ik wist ook dat dit niet mijn leven was. Een week nadat ik de laatste belastingpapieren had ingevuld, vroeg ik of ik eeuwige professie mocht doen. Ik heb van het leven buiten geproefd en genoten, maar ik mis het niet. Als dat zo zou zijn, zat ik hier niet op mijn plek. Natuurlijk mis ik soms een arm om me heen, een glas wijn of een stukje Franse kaas, maar het mooie van het klooster is dat ik eenheid in mijn leven voel. Als ik door de gang loop en de anderen hoor zingen, is dat zo mooi. Er zingen er heus wel een paar vals, maar het mooie is dat we het samen doen. Ik vergelijk mijn leven wel eens met dat van een pianiste of ballerina. Als ik dat was gaan doen, zou ik me er ook met heel mijn hart aan overgeven. > De vrienden van Martha Verstraten organiseerden op de vooravond van haar intreding een vrijgezellenfeest. > Ze woont in een contemplatief slotklooster en draagt altijd haar habijt. trekkelijk te maken, worden open dagen gehouden en is gemengd wonen soms toegestaan Op de website spiritualiteit@isidorusweb vind je informatie over kloosters. Ook word je doorverwezen naar relevante sites.