Albert Heijn B.V. Provincialeweg MA Zaandam Nederland. Gefabriceerd door: Mega Hendrik Figeeweg 1U 2031 BJ Haarlem Nederland

Transcriptie

1 Albert Heijn B.V. Provincialeweg MA Zaandam Nederland Gefabriceerd door: Mega Hendrik Figeeweg 1U 2031 BJ Haarlem Nederland

2 Zaaien en verzorgen Zaadje aan het woord Stap 1 Stap 2 Stap 3 plantjes echt nooit zonder zaadjes kunnen Zaaien, hoe doe je dat? Zonder zaadjes groeien er geen plantjes. Ze hebben voeding, licht en warmte nodig om te groeien. Als het zaadje nog onder de aarde verstopt zit, kun je niet zien wat er daar beneden allemaal gebeurt. Eerst was je je handen en leg je de tablet op het schoteltje. Dan doe je er ml water bij. Nu vul je je potje met aarde, maar LET OP! Bij radijs, basilicum, rucola, sla(mix), andijvie, broccoli, wortel, tuinkers, peterselie en tijm vul je je potje tot 0,5 cm onder de rand. Bij rode biet, cherrytomaat, spinazie en venkel vul je je potje tot 1 cm onder de rand. Bij komkommer, augurk en watermeloen vul je je potje tot 1,5 cm onder de rand. Ik ben dan wel heel erg klein, maar in mij zit een mooie plant verscholen. Een plant die heel groot en sterk kan worden. Misschien krijg ik bloemen, vruchten of groentes. in dit boekje kun je lezen hoe je mij het best kunt verzorgen. Hoe je je plantjes het best kunt verzorgen. Zet je potje op een schoteltje, op een lichte plek, maar niet in de zon. Kijk 2 keer per dag of de aarde nog vochtig genoeg is. Als het potje lichtbruin wordt en droog is, doe je een beetje water op het schoteltje. Het potje zuigt het water vanzelf op. Heb je het moestuintje van Albert Heijn thuis om al je plantjes in te zetten, dan is water geven nog makkelijker! Als de potjes lichtbruin kleuren giet, je een klein laagje water in het moestuintje. Het water dat onder in de bak terechtkomt zal door de potjes vanzelf opgezogen worden. Stap 4 En bij sperzieboon, doperwten en courgette vul je je potje tot 2,5 cm onder de rand. Zorg dat je altijd een beetje aarde overhoudt. Dan leg je de zaadjes of het zaadmatje op de aarde in het potje en bedek je deze met aarde tot het potje vol is. Druk de aarde niet aan. Tot slot schrijf je de zaaidatum op de plantensteker en steek je hem voorzichtig in het potje. Je zou bijna zo ongeduldig worden dat je even wat aarde weg wil schuiven om vast te kijken. Maar toch kun je dat beter niet doen. Je kunt het kleine plantje daar namelijk door beschadigen. Een plantje in de groei moet je goed verzorgen, maar niet te vaak aanraken. Daar houden kleine plantjes niet van. Groeit je plantje wel?

3 sperziebonen er doodgewoon uitzien, maar toch heel bijzonder zijn. Je hebt hem vast weleens op je bord zien liggen: de sperzieboon. Een doodgewoon boontje waar je weleens in prikt met je vork. Wat kan daar nou bijzonder aan zijn?, denk je zeker. Nou, dat zal ik je vertellen. Voordat de sperziebonen zichzelf laten zien, brengen ze je eerst een bloemetje. Aardig hè! Als de bloemetjes weer weg zijn, komen de sperziebonen pas tevoorschijn. moeders heel erg op peulen lijken. Erwten groeien net als baby s ook in een soort moeder, dat heet een peul. Eerst is die peul helemaal plat, maar zodra de erwten groter worden, zie je ze steeds duidelijker in de peul zitten en lijkt het of de peul allemaal kleine buikjes krijgt. Als de erwten groot genoeg zijn, dan mogen ze uit de peul en kun je ze opeten. Hoe kun je zien of een sperzieboon vers is? Door hem dubbel te buigen. Als je KNAK hoort, is hij vers! De steeltjes van dit plantje kunnen doorbuigen. Maak het steeltje daarom aan een stokje vast (d.m.v. een touwtje of clipje)! Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de zon. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Sperziebonen VERPOTTEN DOE JE ZO: Het is heel gewoon 4: dat de sperzieboon in het begin erg snel groeit. Soms kan zo n plantje wel een paar centimeter per dag groeien. Hou dus goed in de gaten of de stengeltjes niet te slap worden! Sperziebonen verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele sperziebonenpotje in een grotere pot (ongeveer 12 cm breed) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! Extra tip: als je meer dan 3 plantjes hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. Als de sperziebonen ongeveer 13 cm lang zijn. Door de bonen voorzichtig van de steel te plukken of te knippen. Pluk de sperzieboontjes regelmatig wanneer ze klaar zijn om geoogst te worden. Hierdoor wil je sperziebonenplant nog meer boontjes maken, en groeit je plant beter. De steeltjes van dit plantje kunnen doorbuigen. Maak het steeltje daarom aan een stokje vast! MIJ het BEST Na Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de zon. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. DOPERWTEN Doperwten verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele doperwtenpotje in een grotere pot (ongeveer 12 cm breed) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! Extra tip: als je meer dan 3 plantjes hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. Handig om te weten! Wist je dat je doperwten zo snel mogelijk na het oogsten moet opeten? 4: dat een doperwtenplant al snel peultjes krijgt. Als je wilt zien of er al erwtjes in het peultje zitten, hou je plantje dan voorzichtig tegen het licht. OOGSTEN Als je in de peul duidelijk dikke bolletjes ziet zitten. Door de peul voorzichtig open te maken. Een doperwtenplant krijgt heel kleine zijtakjes, die zich als een soort tentakels overal aan vastgrijpen. Laat dus een beetje ruimte vrij om het plantje, zodat de tentakels zich alleen aan het plantenstokje vast kunnen grijpen

4 komkommers niet helemaal eerlijk zijn. Komkommers zijn heerlijk, maar niet helemaal eerlijk. Hoezo dan?, vraag je je misschien af. Komkommers liggen op de groenteafdeling van de supermarkt, maar ze horen eigenlijk bij het fruit. Als je goed kijkt zie je dat ze kleine pitjes hebben. Ssst! Niet verder vertellen Hoe augurken aan hun zure smaak komen. De augurk die je plukt smaakt nog niet zoals een augurk die je eet uit een pot. Een net geoogste, onbewerkte augurk smaakt eigenlijk nergens naar. De zure smaak ontstaat doordat de augurken na het oogsten bewerkt worden met inmaakkruiden, azijn, water, suiker en zout. Al deze ingrediënten worden samen met de augurken in een pot gedaan om zo smaak aan de augurk te geven. komkommer Komkommer verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele komkommerpotje in een grotere pot (ongeveer 12 cm breed) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! Extra tip: als je meer dan 2 plantjes hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. Komkommers kun je het best water geven onder aan de plant bij de grond en niet op de bladeren. Zo komt het water beter en sneller bij de wortels die het opnemen en blijft er niet te veel water op de bladeren liggen. 4: Oogsten Hoe langer je wacht met oogsten, hoe bitterder de komkommer wordt. Oogst dus liever iets eerder voor een lekkere komkommer (als hij ongeveer 20 cm lang is). De steeltjes van dit plantje kunnen doorbuigen. Maak het steeltje daarom aan een stokje vast! Door hem bij de steel af te snijden. Vraag hierbij hulp aan je ouders. Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de zon. Geef mij regelmatig water. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. dat de komkommerplant na het verpotten gele bladeren krijgt. Dit komt doordat de plant moet wennen aan de nieuwe pot. Gelukkig trekt dit vanzelf weer bij en kleuren de bladeren weer groen. AUGURKen VERPOTTEN DOE JE ZO: Augurken verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele augurkpotje in een grote pot (ongeveer 30 cm breed, bijvoorbeeld een emmer) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! Extra tip: als je meer dan 2 plantjes hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. De steeltjes van dit plantje kunnen doorbuigen. Maak het steeltje daarom aan een stokje vast! Als je een augurk vroeg oogst, kunnen er nieuwe, kleine augurkjes aan groeien. Oogsten 4: Als de augurken ongeveer 5 cm lang zijn mag je ze oogsten. Je mag ook wachten tot ze langer zijn of tot ze gaan verkleuren. dat augurken eerst lichtgroen zijn en daarna donkergroen verkleuren. Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de zon. Geef mij regelmatig water. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Door ze voorzichtig van de stengel te plukken of te knippen.

5 je watermeloenen in Japan niet kunt rollen. Als je een dof en hol geluid hoort wanneer je voorzichtig op de watermeloen klopt. Watermeloenen. Ze zijn heerlijk en als je iemand vraagt een watermeloen te tekenen, ziet de watermeloen er bij iedereen ter wereld ongeveer hetzelfde uit. Behalve in Japan, want daar wordt de watermeloen vierkant gekweekt. Dat doen ze door watermeloenen in een vierkante mal te laten groeien zodat ze beter te vervoeren en te elen zijn. Gek hè? Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de zon. Geef mij regelmatig water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Zodra de meloen groter wordt kun je er het best een stoeptegel of klein plankje onder leggen. Zo voorkom je dat hij gaat rotten. Het is heel gewoon dat de bladeren van een watermeloenplant op warme dagen gaan verdorren of hangen. Je kunt dit oplossen door aan het eind van de dag wat extra water aan je meloenplant te geven. watermeloen Watermeloenen verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele watermeloenpotje in een grote pot (ongeveer 30 cm breed, bijvoorbeeld een emmer) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! Extra tip: als je meer dan 2 plantjes hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. De watermeloen krijgt zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen. Alleen vrouwelijke bloemen kunnen watermeloenen krijgen. Je herkent een vrouwelijke bloem aan het bolletje onder de bloem. Hier kan een grote meloen uit groeien. wist je dat de bloemetjes ook eetbaar en heel lekker zijn? Zo lekker zelfs, dat veel topkoks ze gebruiken in hun gerechten. Het is heel gewoon dat courgettes heel groot worden. Let bij het oogsten dus goed op dat je geen courgettes vergeet. Zo n vergeten courgette kan namelijk doorgroeien en veel energie vragen van de plant, waardoor er minder energie over is voor andere courgettes. courgettes veel minder normaal zijn dan je denkt. MIJ het BEST Na Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de zon. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Courgettes zien er misschien een beetje saai uit, maar zijn dat allesbehalve. Je zult er waarschijnlijk van opkijken, maar courgettes zijn er niet alleen in andere kleuren, zoals geel en gestreept en gestippeld, maar ook nog in andere vormen. Zo heeft de witte courgette de vorm van een vliegende schotel. De courgette in het moestuintje is gewoon groen en langwerpig. COURGETTE Als je niet wil dat je courgettes vies worden, leg er dan een stuk worteldoek of een beetje stro onder. Courgettes verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele courgettepotje in een grote pot (ongeveer 30 cm breed, bijvoorbeeld een emmer) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! Extra tip: als je meer dan 1 plantje hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. Beginnen er kleine courgettes te groeien? Geef dan wat meer water. Als hij tussen de cm lang is. Je kunt de courgette ook later plukken, maar dan is hij wel minder lekker. Door hem dicht bij de steel af te knippen. Snijden kan ook, maar dan kun je beter je ouders om hulp vragen.

6 dat aan een radijsplantje maar 1 radijs groeit. Deze radijs is de wortel van de plant, die langzaamaan groter en dikker wordt. je radijsjes mensen in de maling kunnen nemen. Zet mij op een plek in de schaduw. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Als het radijsje tussen de 2-3 cm breed is. Veeg voorzichtig wat aarde weg om dit te checken. Hoe dan?, vraag je je misschien af. Nou, door zich te laten koken bijvoorbeeld, want dan veranderen ze van smaak. Laat iemand met een blinddoek maar eens een stukje gekookte radijs proeven. Gekookte radijs smaakt namelijk bijna hetzelfde als bloemkool! wist je Dat ik ook heel lekker smaak met chocolade en je mijn blaadjes ook lekker op kunt eten? radijs VERPOTTEN DOE JE ZO: Door hem aan de onderkant van de blaadjes voorzichtig uit de grond te trekken. Radijsjes verpot je als het plantje 3 cm hoog is. Maak het potje eerst nat en scheur het daarna voorzichtig open. Probeer de wortels heel te houden als je dit doet. Zet de plantjes in een grotere pot (ongeveer 12 cm breed) met aarde. Extra tip: als je meer dan 5 plantjes hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. De radijs stopt even met groeien als het te koud is. Je kunt basilicum ook blaadje voor blaadje plukken. Kies dan vooral de grote blaadjes, dan kunnen de kleinere nog een tijdje doorgroeien. Als je geluk hebt, groeien de geplukte blaadjes gewoon weer aan. basilicum zo weinig vrienden heeft. BASILICUM Basilicum verpot je als het plantje 3 cm hoog is. Zet het hele basilicumpotje in een grotere pot (ongeveer 12 cm breed) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de zon. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Basilicum heeft van zichzelf al een heel sterke smaak. Daarom gaat hij niet goed samen met de meeste andere kruiden. Eigenlijk is basilicum in zijn eentje het lekkerst, of met knoflook. Maar daar zitten onze vrienden dan weer niet op te wachten. dat een basilicumplantje buiten beter groeit dan binnen. Als er geen kans op vorst meer is, zet je het plantje dus het best buiten. Als de steeltjes ongeveer 15 cm hoog zijn. Door de steeltjes ongeveer 10 cm vanaf de aarde af te knippen.

7 er in rucola eigenlijk iets anders verstopt zit. Rucola is natuurlijk een slasoort, maar als je je ogen dicht doet en langzaam kauwt, dan zul je ook nog iets anders proeven. Weet je het al? Het zijn: noten. Daarom wordt rucola ook weleens notensla of pindasla genoemd. Leuk hè? sla(mix) een eigen willetje heeft. Sla(mix) lijkt misschien een heel simpele en makkelijke groente, maar wist je dat dat eigenlijk helemaal niet zo is? Sla(mix) laat zich namelijk niet invriezen, inblikken, drogen of op zuur bewaren, en is dus best eigenwijs. TEST het zelf! Bij rucola zijn de jongere blaadjes het lekkerst. Als de blaadjes wat ouder zijn, worden ze namelijk heel sterk van smaak. Je kunt dit zelf testen door te oogsten, dan te proeven, dan te wachten en na een tijdje weer opnieuw een paar blaadjes te plukken en te proeven. Proef jij het verschil? rucola Rucola verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele rucolapotje in een grotere pot (ongeveer 12 cm breed) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! MIJ het BEST Na Als de rucola ongeveer 10 cm hoog is. dat rucola naar noten smaakt. Zet mij op een lekker koele plek. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Rucola kan een beetje bitter worden als het te veel zon of te weinig water krijgt. Door de blaadjes van het plantje te plukken. SLA(MIX) Sla(mix) verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele sla(mix)potje in een grotere pot (ongeveer 12 cm breed) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! dat er uiteindelijk bloemen aan de slaplant groeien. Tot het moment dat er bloemen groeien, kun je blaadjes sla van de plant af plukken. Hierna is de plant niet meer eetbaar. Dat ik erg origineel ben, omdat niet al mijn blaadjes hetzelfde zijn en omdat mijn rode en groene blaadjes door elkaar heen groeien. DIT VIND IK HEEL COOL AAN MEZELF. Oogsten Als de sla ongeveer 10 cm hoog is. Deze sla groeit niet in een krop, zoals kropsla, maar in losse blaadjes! MIJ het BEST Na Zet mij het liefst op een plek in de schaduw. Geef mij regelmatig water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Je kunt het best vanaf de buitenkant beginnen met plukken. Als je geluk hebt, groeien de blaadjes vanzelf weer aan.

8 GROEIFASES Hier kun je alvast zien hoe je plantjes er ongeveer uit horen te zien na een aantal weken. Handig, want door de plaatjes te vergelijken met je plantjes, zie je alvast of je plantjes op de goede weg zijn. Mochten je plantjes er echt heel anders uitzien, of heb je het idee dat er iets niet gaat zoals het hoort, kijk dan achter in dit boekje op de EHBM-pagina, of ga naar ah.nl/moestuintje. Sperzieboon doperwten komkommer augurk watermeloen courgette radijs basilicum rucola sla(mix) andijvie rode biet broccoli cherrytomaat spinazie wortel tuinkers peterselie tijm venkel 1 week 2 weken

9 andijvie veel stoerder doet dan hij is. DIT VIND IK HEEL COOL AAN MEZELF Dat mijn blaadjes in een kring groeien, ook wel rozet genoemd. Zo word ik eerst een kleine krop en dan een grote. Andijvie lijkt altijd een heel stoere groente. Zo n grote krop vol donkergroene bladeren. Maar wist je dat andijvie in een pan kokend water zoveel krimpt dat er bijna niks van die stoere krop overblijft? Test het maar eens uit samen met een van je ouders. Als je de andijvie 1 of 2 dagen na het oogsten nog wil bewaren, moet je de andijvie in een krant rollen en in de koelkast leggen! Als de kroppen ongeveer 20 cm groot zijn en op de dag dat je de andijvie wilt opeten. In de koelkast kan andijvie namelijk maar 2 dagen worden bewaard.. Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de zon. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Snij het plantje bij de aarde af. Je kunt bij het snijden het best hulp vragen aan je ouders. Andijvie Andijvie verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele andijviepotje in een grote pot (ongeveer 30 cm breed, bijvoorbeeld een emmer) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! Extra tip: als je meer dan 4 plantjes hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. Het is heel gewoon dat de randen van de andijvieplant bruin worden. Als dit bij jouw andijvie-plant ook zo is, knip dan de bruine randjes heel voorzichtig van het blad. De rest van het blad is wel nog gewoon te eten! Als je de bladeren van de rode biet wil weghalen, moet je deze eraf draaien in plaats van eraf trekken. Dan verliest de biet minder sapen smaakt-ie straks lekker sappig. rode biet Rode bieten verpot je als het plantje 3 cm hoog is. Maak het potje eerst nat en scheur het daarna voorzichtig open. Probeer de wortels heel te houden als je dit doet. Zet de plantjes 5 cm uit elkaar in een grotere pot (ongeveer 30 cm breed) met aarde. Extra tip: als je meer dan 5 plantjes hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. dat een bietenplant maar 1 biet voortbrengt. Het bietje is, net als een radijs, eigenlijk de wortel van de plant, die steeds dikker is geworden. je een bietje het best kunt vergelijken met een tennisbal. Als de bietjes net zo groot zijn als een tennisbal. Kunnen bietjes tegenwoordig stuiteren dan? Nee, maar een tennisbal is wel de ideale maat voor een bietje om geoogst te worden. Laat je hem groter worden, dan smaakt hij minder lekker. Is hij kleiner, dan is hij nog niet rijp voor de oogst. Je kunt voorzichtig de bovenste laag van de aarde wegvegen om te zien hoe groot je bietjes ongeveer zijn. Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de zon. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Door ze heel voorzichtig uit de grond te trekken.

10 broccoli een beetje rock- n-roll is. ZO VERZORG JE MIJ het BEST Na het ompotten: Zet mij op een lichte, koele plek. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Broccoli is rijk aan vitamine C. Deze vitamine draagt bij aan een goede weerstand. Een lekker groen stronkje broccoli met een beetje appelmoes erbij. Dat klinkt misschien een beetje saai, maar wist je dat broccoli eigenlijk helemaal niet zo saai is? Broccoli is er namelijk ook in het wit en paars. Cool hè! dat het deel van de broccoliplant dat je oogst en eet, eigenlijk heel veel kleine bloemknopjes bij elkaar zijn. Je oogst de broccoli wanneer er nog geen bloemen uit de bloemknopjes komen en dus nog groen is. broccoli VERPOTTEN DOE JE ZO: Broccoli verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele broccolipotje in een grote pot (ongeveer 30 cm breed, bijvoorbeeld een emmer) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! Extra tip: als je meer dan 3 plantjes hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. Als het eetbare gedeelte van de broccoli ongeveer 10 cm breed is. WIST JE Dat er in mijn stronk nog meer vitaminen zitten dan in de rest van mij? Snij het plantje een paar centimeter van de steel af. Vraag je ouders om hierbij te helpen. 4: Als de cherrytomaten helemaal rood zijn. Door ze voorzichtig te plukken. cherrytomaten worden vergeleken met kersen. dat de tomatenplant eerst bloemen krijgt voordat er cherrytomaten aan beginnen te groeien. Wil je de plant helpen met bestuiven, tik dan voorzichtig tegen de bloem. Dit hoef je maar 1 keer te doen. Cherrytomaten en kersen smaken natuurlijk verschillend. Toch worden cherrytomaten ook wel kerstomaten genoemd. En waarom? Omdat ze ongeveer even groot worden als kersen. cherrytomaten VERPOTTEN DOE JE ZO: Cherrytomaten verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele cherrytomatenpotje in een grotere pot (ongeveer 12 cm breed) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! Extra tip: als je meer dan 3 plantjes hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. De steeltjes van dit plantje kunnen doorbuigen. Maak het steeltje daarom aan een stokje vast! ZO VERZORG JE MIJ het BEST Na het ompotten: Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de zon. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst.

11 spinazie heel goed reclame voor zichzelf kan maken. Het is heel gewoon dat een spinazieplant ineens bloemen krijgt. Om de plant beter te laten groeien, kun je de bloemen beter afknippen. MIJ het BEST Na Zet mij op een lichte plek, maar niet in de zon. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. De meeste kinderen kennen hem of hebben weleens van hem gehoord en anders weten je ouders wel wie hij is: Popeye. De oersterke tekenfilm matroos die superkrachten krijgt als hij spinazie eet. Maar spinazie is helemaal niet beter dan andere groentes, er is gewoon heel goed reclame voor gemaakt. spinazie VERPOTTEN DOE JE ZO: ik kan prima in een pot groeien, maar let wel op dat je elke spinazieplant een eigen pot geeft. Spinazie verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele spinaziepotje in een grotere pot (ongeveer 12 cm breed) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! Extra tip: als je meer dan 3 plantjes hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. als je gelukt hebt, groeien de spinazieblaadjes weer aan na het oogsten. Als de blaadjes ongeveer 5 cm zijn. Wacht niet te lang want hoe ouder de spinazie hoe taaier de blaadjes. Knip de steeltjes van de grootste spinazieblaadjes aan de onderkant af. Je kunt de blaadjes ook met de hand plukken. Vraag een van je ouders om hulp. DIT VIND IK HEEL COOL AAN MEZELF je van wortelen helemaal niet zo bruin wordt. wortels VERPOTTEN DOE JE ZO: Wortels verpot je als het plantje 3 cm hoog is. Maak het potje eerst nat en scheur het daarna voorzichtig open. Probeer de wortels heel te houden als je dit doet. Zet de plantjes in een grotere pot (ongeveer 20 cm diep) met aarde. Extra tip: als je meer dan 5 plantjes hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. Het is heel gewoon Als de wortels 2-4 cm breed zijn. Dat ik eerst spierwit ben en daarna pas oranje kleur. dat wortels stoppen met groeien als het te koud wordt.. Sommige mensen beweren dat je bruin wordt als je heel veel wortels eet. Dat zou komen door het stofje caroteen dat erin zit. Eigenlijk is dit maar een beetje waar, want ten eerste moet je er heel veel van eten en ten tweede word je er dan eerder oranje van dan bruin. Leuk voor grote voetbaltoernooien! Door ze aan de onderkant van de groene stengels uit de grond te trekken. MIJ het BEST Na Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de zon. Geef mij regelmatig water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Als een wortel geoogst kan worden, maar de andere eromheen nog niet, trek je hem voorzichtig uit de grond en laat je de andere rustig doorgroeien.

12 tuinkers heel goed alleen kan zijn. Het is heel gewoon Tuinkers is een bijzondere plantje. De plant groeit niet alleen razendsnel, maar kan door de voeding in de zaadjes zichzelf ook zelfs zonder aarde in leven houden. Het enige wat tuinkers nodig heeft om te groeien, is een beetje water (bijvoorbeeld op een vochtig keukenpapiertje). dat tuinkers een beetje naar mosterd smaakt. Hoe jonger de tuinkers is als je hem oogst, hoe zachter de tuinkers smaakt. DIT VIND IK HEEL COOL AAN MEZELF dat je mij niet hoeft te verpotten.. Tuinkers kun je al na een paar dagen oogsten, als de stengeltjes ongeveer 5 cm hoog zijn. Tuinkers groeit heel snel en kan al na een paar dagen geoogst worden. Misschien vind je dat een beetje te snel gaan. Als dat zo is, dan kun je je tuinkers in de koelkast zetten. Dan groeit het plantje iets langzamer. Daar zorgt de kou namelijk voor. Door de steeltjes een halve cm vanaf de aarde af te knippen. Je hoeft de tuinkers alleen nog te wassen en dan kan je het lekker opeten. DIT VIND IK HEEL COOL AAN MEZELF Dat er vitamine B2 in mij zit. En deze vitamine houdt de huid gezond! Als de steeltjes ongeveer 15 cm hoog zijn. Door de steeltjes 2 tot 3 cm boven de aarde af te knippen. Het kan zijn dat de peterselie na het oogsten weer aangroeit. Houd hierbij wel de middelste steel van de plant heel.. peterselie je tandenborstel kan vervangen. peterselie Peterselie verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele peterseliepotje in een grotere pot (ongeveer 12 cm breed) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! Nou, helemaal vervangen is misschien een beetje overdreven. Maar peterselie kan er zeker voor zorgen dat je een frisse adem krijgt. Eigenlijk kun je peterselie daarom de mondverfrisser uit de natuur noemen. dat je 2 jaar lang van een peterselieplant kunt oogsten. Gooi het plantje dus niet na 1 seizoen al weg! MIJ het BEST Na Zet mij op een plek half in de schaduw. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. In de winter kan peterselie zijn blaadjes verliezen als je het plantje buiten hebt gezet. Dat is niet erg. De blaadjes groeien vanzelf weer aan.

13 je tijm vroeger ook op heel gekke plekken vond. Nu zie je weleens een stukje tijm op een salade liggen of op een stuk vlees, maar wist je dat de oude Grieken het plantje vroeger mee naar de badkamer namen en als een soort badzout gebruikten? Mocht je moeder dus nog een beetje tijm over hebben, probeer het zelf dan ook maar eens. venkel jouw jas aan zou kunnen. Venkel groeit niet alleen hard, maar de plant kan ook nog heel groot worden. Ongeveer net zo groot als jijzelf. En omdat venkel niet graag in de vrieskou staat, zou je eraan kunnen denken om jouw jas aan de venkelplant uit te lenen Tijm blijft ook doorgroeien na het oogsten. Gooi de plant dus niet weg. Dan kun je er nog een paar jaar plezier van hebben. ZO VERZORG JE MIJ het BEST Na het ompotten: Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de zon. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Tijm hoef je niet zoveel water te geven, want hij heeft maar heel weinig dorst. Tijm kan je oogsten zodra de eerste takjes beginnen te groeien. Tijm Tijm verpot je als het plantje 4 cm hoog is. Zet het hele tijmpotje in een grotere pot (ongeveer 12 cm breed) met aarde. Het grappige is dat de wortels vanzelf door het potje heen groeien! Door de takjes vanaf 10 cm boven de aarde af te knippen. Vraag hierbij hulp aan je ouders. dat een tijmplant als hij wat ouder wordt dikkere takjes krijgt. Deze takjes zijn niet meer lekker, maar de blaadjes kun je gewoon blijven oogsten. Wist je dat venkel een beetje naar drop smaakt? Venkel Venkel verpot je als het plantje 3 cm hoog is. Maak het potje eerst nat en scheur het daarna voorzichtig open. Probeer de wortels heel te houden als je dit doet. Zet de plantjes 5 cm uit elkaar in een grotere pot (ongeveer 30 cm breed) met aarde. Extra tip: als je meer dan 3 plantjes hebt, knip je de rest van de plantjes een halve cm vanaf de aarde af. ZO VERZORG JE MIJ het BEST Na het ompotten: Zet mij op een zonnige plek, maar niet direct in de zon. Geef mij af en toe water, maar niet te veel. Laat mij gerust buiten staan, maar niet bij kans op vorst. Als de venkel ongeveer zo groot is als een tennisbal. Als je de venkel te lang laat doorgroeien, kan de witte bol aan de onderkant barsten! dat je de venkelplant nog een week na het oogsten in de koelkast kunt bewaren. Door de venkel aan de onderkant van de groene stengel uit de grond te trekken.

14 HEB JE NOG MEER HULP NODIG MET je MOESTUINTJE? Kijk dan even op de website: ah.nl/moestuintje. Daar vind je alle informatie over de spaaractie. En daar zit ook een speciaal team van IVN (Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid) klaar om al je vragen te beantwoorden. Eerste Hulp Bij Moestuinieren Te donker Plantjes hebben licht nodig. Want als plantjes niet genoeg licht krijgen, zullen ze op zoek gaan naar licht. Ze groeien daardoor te snel omhoog en houden geen energie over voor de groei van de rest van het plantje. Zo ontstaan lange, dunne stengeltjes die niet sterk genoeg zijn om rechtop te blijven staan. Wat doet IVN precies? IVN is een organisatie met heel veel moestuinkenners die je alles kunnen vertellen over jouw moestuintje. Hoe je je plantjes moet zaaien, verpotten, opkweken en oogsten, bijvoorbeeld. Hierdoor leer je hoe leuk en mooi de natuur is en dat het belangrijk is om ervoor te zorgen. Bekijk de wekelijkse videoblog op ah.nl/moestuintje en word zelf ook een moestuinexpert! KIJK OOK OP ah.nl/moestuintje voor informatie over de spaaractie. te veel Als je bij het zaaien per ongeluk te veel water hebt gegeven, water wacht dan tot het water is opgenomen voor je opnieuw water geeft of gooi het teveel aan water weg. Verpotten lukt niet Verpotten moet zeer voorzichtig gebeuren. Als je de wortels van het plantje beschadigt, kan het plantje doodgaan. Als er aan de buitenkant van het potje al wortels zichtbaar zijn, kan je beter het hele potje in een grotere pot zetten. De wortels groeien vanzelf door het potje heen en het potje zal op den duur vanzelf verdwijnen. te veel kou Zet je plantje (vooral in het begin) op een warme plek, op kamertemperatuur. Na het verpotten hebben ze minder warmte en vocht nodig. Gele plantjes Als je plantje een beetje geel is geworden, maar wel genoeg water en licht heeft gekregen, geef hem dan met je ouders een beetje plantenvoeding (bv. Pokon). Schrijf hier alles op wat je nog zou willen ontdekken over je moestuintje. Deze vragen kan je stellen aan de moestuinexperts van IVN die klaarzitten op ah.nl/moestuintje om al je vragen te beantwoorden. Schimmel op het potje Het potje, de kokostabletten en de zaadjes zijn allemaal natuurproducten. Schimmel groeit graag op bepaalde natuurproducten, zeker als het vochtig is. Het kan dus gebeuren dat er schimmel op het potje komt. Dat ziet er misschien een beetje gek uit, maar het is verder niet gevaarlijk.