Studiegids Industriële Automatisering

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Studiegids Industriële Automatisering"

Transcriptie

1 Studiegids Industriële Automatisering Hogeschool Utrecht, Studentzaken / JZ Utrecht, September 2011

2 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie Algemene informatie HU Onderwijsprofiel HU Bachelor- en Masterstelsel Hogeschool- en faculteitsregelingen Kwaliteitszorg Ordehandhaving (ongewenst gedrag) Organogram HU Locaties HU Algemene informatie faculteit natuur en techniek Algemeen Organogram faculteit Contactgegevens Plattegrond Praktische voorschriften en aanwijzingen Openingstijden gebouwen Vakanties en vrije dagen Faciliteiten Algemene informatie opleiding Industriële Automatisering Algemeen Contactgegevens In- en uitschrijven voor de opleiding Examencommissie Onderwijsbureau Studievereniging Overige informatie Studentvoorzieningen Studiebegeleiding Studieloopbaanbegeleiding Studieadviseur Studentendecaan Vertrouwenspersoon Studentenarts Bureau Studentenpsychologen Mediation Financiële steun Studeren met een functiebeperking Verbetering taal- en schrijfvaardigheden Mediatheek ICT-faciliteiten Algemeen Studentenmail Sharepoint OSIRIS Student Wachtwoord Informatiebeveiliging en privacy International Office Study abroad Stage in het buitenland Medezeggenschap Inspraakorganen Ondersteuning bestuurlijk actieve studenten Studium Generale Studentenvereniging /170

3 Algemeen Bestuursbeurs Topsport Trajectum Sport Veilig, gezond en milieuvriendelijk studeren Wettelijke aansprakelijkheid en ongevallen Werken naast je studie Huisvesting Opleiding en beroep Beroepsprofiel Beroep Vaardigheden afgestudeerde Werkveld en functies Opleidingsprofiel Doelstelling opleiding Uitwerking van beroepsprofiel Het hbo-niveau van de opleiding Didactische uitgangspunten Didactische werkvormen Competenties beginnende beroepsbeoefenaar Horizontale doorstroommogelijkheden Vervolgopleidingsmogelijkheden Inrichting en organisatie opleiding Algemeen Opleidingsvarianten Opleidingsstructuur algemeen Verkorte opleidingsroutes Overzicht curriculum (per studiejaar) Lesdagen en tijden Uitval van lessen Studieloopbaanbegeleiding Registratie studievoortgang Introductie- en begeleidingsdagen, excursies, werkweken en trainingen Studiekosten en eigen bijdragen Inrichting propedeuse Algemeen Studieprogramma propedeuse Instroom en toelating propedeuse Studieadvies Inrichting hoofdfase Algemeen Studieprogramma hoofdfase Toegang hoofdfase en studierichtingen Stages en stagewaardigheid Profileringsruimte Afstuderen Excellentie Cursusdeelname Algemeen Inschrijving voor cursussen Aanwezigheidsplicht Beginvereisten Tentamens en examens Algemeen Vrijstellingen Organisatie tentamens /170

4 6.3.1 Tentamenvorm en duur Inschrijving en deelname (her)tentamens Voorzieningen wegens functiebeperking Legitimatieplicht bij schriftelijke tentamens Gang van zaken tijdens tentamens Beoordeling en inzage tentamenwerk Onregelmatigheden / fraude Bewaring en teruggave tentamen- en examenwerk Getuigschriften en titulatuur Algemeen Graden en titulatuur Aantekening cum laude of met genoegen Procedure afgifte getuigschrift Klachten, bezwaar en beroep Inleiding Bezwaar Klachten Ongewenst Gedrag Beroep Hoger beroep Herzieningsverzoeken bij klachten Roosters Jaarrooster Weekrooster Tentamenrooster Cursusbeschrijvingen Propedeuse Hoofdfase /170

5 1 Algemene informatie 1.1 Algemene informatie HU Hogeschool Utrecht (HU) is met ruim studenten en ruim medewerkers een van de grootste en meest veelzijdige hbo-instellingen in Nederland. De zes faculteiten, gevestigd in Utrecht en Amersfoort, bieden meer dan 80 bacheloropleidingen aan op het gebied van communicatie en journalistiek, economie en management, natuur en techniek, gezondheidszorg, onderwijs, en maatschappij en recht. De HU heeft onderwijslocaties in de Utrechtse binnenstad en op De Uithof en is gevestigd in Amersfoort. Na het behalen van je bachelordiploma kun je bij de HU ook in diverse richtingen een mastergraad behalen. Het onderwijs is per opleiding georganiseerd en is daardoor overzichtelijk en persoonlijk. Is je interesse breder dan je eigen opleiding, dan kun je deelnemen aan onderwijsactiviteiten van andere HUopleidingen of van andere onderwijsinstellingen in Nederland of in het buitenland. Denk aan het volgen van een minor of stage lopen Onderwijsprofiel HU Hoger beroepsonderwijs in de (kennis)samenleving De HU wil bijdragen aan een duurzame kennissamenleving waarbij de mens het uitgangspunt is. Waar onze studenten en medewerkers zich kunnen ontplooien, zich thuis voelen en waar we in samenwerking met onze relaties durven te experimenteren en innoveren. We bieden onze studenten kansen om zich optimaal te ontplooien in hun studie, zodat iedereen zijn capaciteiten zo goed mogelijk in de praktijk kan brengen. We leiden hoogwaardige professionals op en werken daarnaast, door ondernemerschap en kennisontwikkeling, aan de innovatie van de beroepspraktijk. Vandaar onze sterke externe oriëntatie op sociale, economische en maatschappelijke vraagstukken. Niet alleen in Nederland maar ook internationaal. We zijn een transparante organisatie door open communicatie met elkaar en onze omgeving. Uitgangspunt in de samenwerking is dat we onze kennis delen en doen wat we beloven, zowel in- en extern. Dat betekent dat we elkaars verschillende competenties en expertises consistent erkennen, gebruiken, delen en versterken. Zodat we er met elkaar uithalen wat er in zit. Het onderwijsprofiel van HU Uitgangspunt van het onderwijsprofiel van de HU is: de HU richt haar opleidingen competentie- en vraaggericht in en laat studenten studeren in sterke leeromgevingen. Competentiegericht onderwijs Onderwijs is competentiegericht als de student die kennis, vaardigheden en houdingen aanleert waarmee een bepaald beroep kan worden uitgeoefend. De opleidingen formuleren, onderschrijven en actualiseren de competenties in nauw overleg met het werkveld. Competentiegericht opleiden betekent ook dat we de student maatwerk leveren. We sluiten aan op eerder verworven competenties, we stimuleren de student om in toenemende mate regisseur te zijn van zijn eigen leerproces, keuzes te maken en deze te verantwoorden. Onze studenten moeten in staat zijn professioneel te handelen in kenmerkende beroepssituaties van toenemende complexiteit. Tevens dagen we studenten uit te werken aan hun onderzoeksvaardigheid en hun competenties te ontwikkelen in een internationale/multiculturele context. 5/170

6 Vraaggestuurd onderwijs Het onderwijs richt zich zowel op de vraag van de beroepspraktijk als op de vraag van de student. Wij matchen de kennis en leervragen van studenten met die van de beroepspraktijk op een manier die past binnen de kwaliteitseisen van de opleiding. We vinden dat de student zelf verantwoordelijk is voor zijn studieloopbaan en dat de HU hem daarbij moet ondersteunen. Een sterke leeromgeving Een competentiegerichte en vraaggerichte opleiding veronderstelt een sterke leeromgeving. Een leeromgeving die studenten inspireert, uitdaagt en waarin studenten zich steeds op de grens van hun kunnen begeven. Een leeromgeving die het leren vanuit het werken in de praktijk vormgeeft: leren is werken en werken is leren. Een leeromgeving die indien van toepassing internationaal is georiënteerd. Iedere opleiding kent een, samen met het beroepenveld vastgestelde, kennisbasis. Vanaf het eerste jaar staat het verwerven van kennis en vaardigheden vanuit realistische beroepstaken centraal. Het onderwijs bestaat uit een mix aan werkvormen, zowel individueel als in samenwerking met medestudenten, waarbij in toenemende mate wordt gewerkt in authentieke beroepssituaties Bachelor- en Masterstelsel Bachelor-masterstructuur Het onderwijs aan universiteiten en hogescholen is opgedeeld in twee fasen: de bachelorfase en de masterfase. Een vierjarige hbo-opleiding noem je een bacheloropleiding 1. Na afronding van de opleiding krijg je een bachelorgraad. Op de universiteit kun je in drie jaar een bachelordiploma behalen. Hierna kun je doorstuderen voor een masterdiploma. Zowel hogescholen als universiteiten bieden masteropleidingen aan. Studeer je aan een hogeschool, dan kun je recht hebben op studiefinanciering. Bij de deeltijdvariant bestaat er geen recht op studiefinanciering. Zie voor meer informatie over studiefinanciering de website van DUO ( ) Bacheloropleidingen Je bachelordiploma is een internationaal (h)erkenbaar diploma. Dit is handig als je in het buitenland aan de slag wilt. Ook kun je in de meeste gevallen gedurende je opleiding tijdelijk in het buitenland studeren. De bacheloropleidingen aan de HU bieden tevens veel vrije keuzeruimte, de zogenaamde profileringsruimte. Je kunt deze profileringsruimte vullen met een minor (= een samenhangend pakket van keuzecursussen) óf met een pakket van keuzecursussen dat je zelf samenstelt. Zie verder par (profileringsruimte). De profileringsruimte maakt het ook mogelijk om studie-onderdelen te volgen aan andere hogescholen of universiteiten, in binnen- en buitenland. Hiermee verruim je je blik. Masteropleidingen Na afronding van je bacheloropleiding kun je nog een masteropleiding volgen aan een hogeschool of universiteit. De HU heeft een groeiend aantal masteropleidingen, ook voor mensen die al een aantal jaren werkervaring hebben. Kijk voor meer informatie op Wil je een master volgen aan een universiteit dan kan dat ook. Een hbo-opleiding sluit echter niet altijd naadloos aan op een universitaire master. Om jouw kennis en vaardigheden op het vereiste niveau te brengen, zijn voor een aantal masters speciale trajecten ontwikkeld. Deze zogenaamde pre-masters volg je voorafgaand aan de master en geven je direct toegang. Kijk voor meer informatie op of haal de folder Doorstuderen na je bachelor aan de UU. 1 De duur van vier jaar geldt voor de voltijdvariant. Bij deeltijd en duaal kan er sprake zijn van een afwijkende duur. 6/170

7 1.1.3 Hogeschool- en faculteitsregelingen De Wet op het Hoger onderwijs en het Wetenschappelijk onderzoek (WHW) legt de HU als instelling voor Hoger Beroepsonderwijs een aantal verplichtingen op. De HU heeft deze in diverse regelingen verwerkt. Er zijn regelingen die voor alle studenten binnen de HU gelden, de zogenaamde HU-brede regelingen, die je kunt terug vinden op de site Daarnaast zijn er ook regelingen die alleen gelden voor studenten aan een bepaalde faculteit of een specifieke opleiding. Deze regelingen vind je terug op de sharepointsite van de faculteit en/of opleiding. HU-brede regelingen Voor jou als student zijn de HU-brede regelingen uit de categorieën Student en onderwijs en Medezeggenschap het meest van belang. Denk daarbij bijvoorbeeld aan: - Het Studentenstatuut HU Hierin worden de rechten en plichten van studenten in algemene zin vastgelegd. - De Onderwijs- en Examenregeling HU Hierin worden de rechten en plichten van studenten ten aanzien van het onderwijs, tentamens, examens en verwante zaken vastgelegd. - De Inschrijvingsregeling Hierin worden de procedurele (niet: inhoudelijke) aspecten rond inschrijving, collegegeld en uitschrijving beschreven. Zie ook par Het Reglement Rechtsbescherming Studenten HU Hierin wordt beschreven welke acties een student kan ondernemen als hij het ergens niet mee eens is. - Het Profileringsfonds Hierin worden de verschillende vormen van financiële ondersteuning die de HU studenten kan bieden geregeld. - Reglement voor de Opleidingscommissies Hierin wordt alles omtrent de Opleidingscommissie (adviesorganen op afdelingsniveau) geregeld. Zie ook par Zie voor de meest recente versies van de reglementen: De belangrijkste studentenregelingen, waaronder de Onderwijs en Examenregeling en ook deze studiegids, worden jaarlijks herzien en opnieuw vastgesteld. De nieuwe versies vervangen de vorige versies die dan niet meer gelden. Als het nodig is om oude regels te handhaven, wordt een overgangsregeling opgenomen, waarin vermeld is voor wie en tot welke datum die oude regels nog gelden. De OER-HU bacheloropleidingen en studiegids van een bepaald studiejaar gelden voor alle studenten die in dat studiejaar zijn ingeschreven. Facultaire en opleidingsregelingen De facultaire regelingen zijn opgenomen in Hoofdstuk 10 van de OER-HU bacheloropleidingen en de opleidingsregelingen zijn opgenomen in de studiegids, als nadere uitwerking van de OER-HU bacheloropleidingen Deze regelingen bevatten de rechten en plichten van studenten van de betreffende faculteit/opleiding ten aanzien van het onderwijs, tentamens, examens en verwante zaken. Je kunt ze vinden op of via de sharepointsite van de opleiding onder de link studiegids. De regelingen van andere faculteiten zijn opgenomen in het betreffende facultaire hoofdstuk 10 van de OER-HU bacheloropleidingen Zie voor OER-HU bacheloropleidingen met alle facultaire hoofdstukken /170

8 1.1.4 Kwaliteitszorg De HU besteedt veel zorg en aandacht aan kwaliteit. Kwaliteitszorg heeft onder meer betrekking op alle onderdelen van het onderwijs, het curriculum, de studievoortgang, de begeleiding, de onderwijsorganisatie en de relatie opleiding-arbeidsmarkt. Een precieze uitwerking van het systeem van kwaliteitszorg dat de opleiding hanteert, vindt plaats in het kwaliteitsplan. Hierin staat beschreven op welke wijze en met welke middelen inzicht wordt verkregen in de kwaliteit van de opleiding, hoe kan worden gewerkt aan eventuele verbetering, hoe studenten zijn betrokken bij de evaluatie en op welke wijze verslag wordt gedaan van de resultaten van deze evaluaties. Opleidingscommissies spelen een belangrijke rol in het systeem voor kwaliteitszorg en hebben in het verleden belangrijke verbeteringen in gang gezet. De kwaliteit van het onderwijs kan natuurlijk het beste worden beoordeeld door jou en je mede-studenten. Je zult daarom regelmatig worden benaderd om mee te werken aan een (anonieme) enquête om de kwaliteit van het onderwijs te beoordelen. De FNT kent een Integraal Kwaliteitszorg Systeem, gebaseerd op drie aspecten: (1) planning en control, (2) interne kwaliteitszorg en (3) externe kwaliteitszorg. Als student merk je met name het tweede onderdeel, vanwege de eerder genoemde enquêtes die tijdens studie aan je worden voorgelegd. Hierbij kan het gaan om cursusevaluaties, blokenquêtes en de landelijke Nationale Studenten Enquête. Ook neemt de HU, en dus de FNT, deel aan de HBO-Monitor, die onder afgestudeerden wordt gehouden. Terugkoppeling van de resultaten vindt onder andere plaats via berichtgeving op SharePoint Ordehandhaving (ongewenst gedrag) Artikel 48 van het Studentenstatuut (zie regelt de ordehandhaving binnen de HU. Deze regeling houdt (kort samengevat) het volgende in: Voorschriften en aanwijzingen Om de goede gang van zaken te handhaven, gelden -naast de wet- binnen de HU nadere voorschriften en aanwijzingen, vastgesteld door of namens het College van Bestuur of de faculteitsdirectie. Zij kunnen betrekking hebben op, maar zijn niet beperkt tot, de volgende onderwerpen: ongewenst gedrag; fraude en/of onregelmatigheden bij tentamens (Zie par.0); het gebruik van de gebouwen en terreinen met de daarin of -op aanwezige voorzieningen; afmelding van de student bij ziekte of verhindering anderszins; bijzondere omstandigheden. Binnen de HU geldt verder een algemeen verbod op het dragen van gezichtsbedekkende kleding. De opleiding kan aanvullende kledingvoorschriften stellen, indien dit uit het oogpunt van praktische uitvoering van het onderwijs noodzakelijk is. Plichten student Op basis van de Arbeidsomstandighedenwet gelden voor studenten in ieder geval de volgende plichten: De plicht om in werk en studie zorgvuldig en voorzichtig te handelen. De plicht om zich op de hoogte te stellen van (veiligheids)voorschriften die betrekking hebben op het werk en de studie. De plicht om aangebrachte veiligheidsvoorzieningen op de juiste wijze te gebruiken en de verplichte beschermingsmiddelen te dragen of toe te passen. De plicht om onveilige en/of ongezonde werksituaties te melden aan de desbetreffende faculteitsdirectie. 8/170

9 Maatregelen Bij overtreding van de voorschriften/aanwijzingen of bij het niet nakomen van de plichten zoals bijvoorbeeld hierboven genoemd, kunnen door de faculteitsdirectie de volgende maatregelen worden getroffen: Het geven van een waarschuwing of berisping. Het ontzeggen van de toegang tot gebouwen en terreinen van de HU voor de tijd van hoogstens een jaar. Het beëindigen van de inschrijving. Ook is het mogelijk de inschrijving van een student te weigeren of te beëindigen indien de student door zijn gedrag of uitlatingen heeft laten zien dat hij ongeschikt is voor het beroep waarvoor de opleiding hem opleidt of ongeschikt voor de praktische voorbereiding daarop. Als een student zich schuldig heeft gemaakt aan onregelmatigheden kan ook de Examencommissie bepaalde maatregelen treffen. Zo kan de Examencommissie besluiten dat een student gedurende een bepaalde periode één of meer tentamens niet mag af leggen, of kan de Examencommissie de student het getuigschrift onthouden. Ook kan de Examencommissie de faculteitsdirecteur adviseren om de inschrijving van de student definitief te beëindigen. Deze sanctiemogelijkheden van de Examencommissie zijn nader uitgewerkt in paragraaf van deze studiegids en artikel 38 OER-HU bacheloropleidingen Organogram HU Een organogram van de HU is te vinden op Bij de HU is het onderwijsaanbod georganiseerd in instituten, academies en centra. De bacheloropleidingen worden aangeboden door de instituten. Instituten zijn groepen docenten die ieder voor zich verantwoordelijk zijn voor een of meer opleidingen. Kenniscentra zijn groepen lectoren die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van onderzoeksprogramma s. De masteropleidingen worden bij sommige faculteiten binnen academies ondergebracht en bij andere faculteiten binnen centra. Een overzicht vind je op Organisatorisch is de HU ingedeeld in faculteiten. Zie ook par Locaties HU Locaties HU in Utrecht en Amersfoort Adresgegevens en routebeschrijvingen naar alle locaties in Utrecht en Amersfoort vind je op Kijk voor de bereikbaarheid per openbaar vervoer op Algemene informatie faculteit natuur en techniek Algemeen De FNT is een kennisonderneming met een geheel van technische bacheloropleidingen, postbacheloropleidingen, masteropleidingen en kenniscentra, waarbij de relaties met de omgeving - bedrijfsleven, overheid, universiteiten, onderzoeksinstituten, hogescholen, ROC s en voortgezet onderwijs van groot belang zijn. De FNT kent bachelor en master opleidingen in voltijdse, deeltijdse en duale varianten. Kenniscirculatie is een begrip dat hoort bij de kennisonderneming. 9/170

10 1.2.2 Organogram faculteit Bachelor Master Onderzoek Cursussen IGO Secr. ILC ICT * FD FNT FMR IoE Staf Kwaliteit P&O Bedrijfs Fin Projectb M&C Legenda: rood = instituten, groen = programma s, blauw = staf, paars = medezeggenschap en geel = faculteitsdirecteur * Functionele lijnen kunnen afwijken van hiërarchische Contactgegevens De FNT heeft de volgende drie lokaties: Nijenoord AS Utrecht Telefoon Alarmnummer Oudenoord EX Utrecht Telefoon Alarmnummer F.C. Dondersstraat JE Utrecht Telefoon (088) Alarmnummer /170

11 1.2.4 Plattegrond De plattegronden van het Institute of Engineering (lokatie Oudenoord 700) kan je vinden op de opleidingssite onder Wegwijzer, Plattegronden Praktische voorschriften en aanwijzingen Binnen de HU gelden de volgende regels: - Indien gevraagd, moet je je kunnen legitimeren met een geldig legitimatiebewijs 2. - Mobiele telefoons dienen tijdens de lessen te worden uitgeschakeld. - Studenten die te laat komen, kunnen worden geweigerd in de lessen. - Roken in het gebouw is verboden. In het gebouw is het niet toegestaan te fietsen, rolschaatsen, skaten of om huisdieren mee te nemen. - Afval moet worden gedeponeerd in de daarvoor bestemde containers en prullenbakken. - Eigendommen van de faculteit mogen niet zonder schriftelijke toestemming worden meegenomen uit het pand. - Het aanplakken van affiches is alleen toegestaan op de daarvoor bestemde prikborden in de lifthallen van het gebouw. - Bel bij een calamiteit het alarmnummer van het pand - Nijenoord (8555 ) - Oudenoord (8765) - FC Dondersstraat (8900) Tussen de haakjes staan de verkorte nummers. Deze zijn enkel voor intern gebruik en slechts met een vast toestel te gebruiken. De FNT heeft daarnaast aanvullende huisregels. Deze zijn te vinden op Openingstijden gebouwen De gebouwen zijn toegankelijk tijdens de openingstijden: Nijenoord 1: ma. t/m do uur, vr uur. Oudenoord 700: ma t/m do uur, vr uur. FC Dondersstraat 65: ma. en di uur, wo. t/m vr uur In de vakantieperiodes sluiten alle panden om uur. 2 Een paspoort, Europese identiteitskaart, Nederlands of internationaal rijbewijs of vluchtelingendocument 11/170

12 1.2.7 Vakanties en vrije dagen Vakantieperiodes De HU kent in het collegejaar de volgende verplichte studentenvakantie en verplichte vrije dagen: Vakantie Data Kerstvakantie 26 december 2011 tot en met 8 januari 2012 Verplichte vrije dagen, inclusief de feestdagen 1 e en 2 e kerstdag 25 en 26 december 2011 Nieuwjaarsdag 1 januari 2012 Goede vrijdag 6 april e en 2 e paasdag 8 en 9 april 2012 Koninginnedag 30 april 2012 Bevrijdingsdag 5 mei 2012 Hemelvaartsdag 17 mei 2012 Dag na hemelvaartsdag 18 mei e en 2 e Pinksterdag 27 en 28 mei 2012 De faculteiten vermelden in hoofdstuk 8.1 welke onderwijsvrije periodes er verder zijn Faciliteiten De FNT beschikt over alle faciliteiten die je nodig hebt voor je studie. Waar je ze kunt vinden, is hieronder te vinden. Nijenoord 1: - Onderwijsbureau - Mediatheek - Kiosk - ICT servicebalie Oudenoord Restaurant 12/170

13 1.3 Algemene informatie opleiding Industriële Automatisering Algemeen De opleiding Industriële Automatisering (IA) is een vierjarige voltijdopleiding en leidt op tot het diploma Bachelor of Engineering. De industriële automatiseerder houdt zich, meestal in teamverband en projectmatig, bezig met het ontwerpen en realiseren van systemen die productieprocessen automatiseren. Industriële Automatisering is op een aantal hogescholen in Nederland een afstudeerrichting van de opleiding Elektrotechniek of Werktuigbouwkunde. De Hogeschool van Utrecht is de enige instelling in Nederland waar Industriële Automatisering als zelfstandige opleiding aangeboden wordt Contactgegevens De opleiding Werktuigbouwkunde staat onder de algemene leiding van de instituutsdirecteur dhr. D. Blankestijn. Afspraken via managementassistente Mevr. Coralie Hospes de Jong De opleiding heeft een gezamenlijke propedeuse met de opleidingen Product Design & Engineering (PDE), Integrated Product Development (IPD) en Algemene Operationele Technologie (AOT). Propedeuse (PROP) De manager onderwijs PROP is dhr. Siemon Koorevaar Studieadviseur: dhr. Lex Baart tel Industriële Automatisering (IA) De manager onderwijs van IA is dhr. Igor van Rooij Studieadviseur: dhr. Erik Karsemeijer: Tel In- en uitschrijven voor de opleiding Bureau Inschrijving Bureau Inschrijving is belast met het in-, uit- en herinschrijven van studenten bij de HU, het innen van het collegegeld en het verstrekken van collegekaarten. Inschrijving Als student word je ingeschreven voor een opleiding onder de volgende voorwaarden: Je voldoet aan de toelatingseisen (zie ook par en 4.3.3). Het collegegeld is betaald (of betaling ervan is verzekerd door een machtiging of garantieverklaring). Je voldoet aan de overige vereisten zoals genoemd in de Inschrijvingsregeling HU (zie Pas na rechtsgeldige inschrijving heb je recht op het gebruik van de onderwijsfaciliteiten. Heb je al een propedeuse gehaald voor een hbo- of wo-opleiding? Dan heb je kans dat je kunt instromen in een hoger jaar van de opleiding. Je krijgt dan vrijstelling van de propedeutische vakken. 13/170

14 Wil je je inschrijven voor de hoofdfase, dan kan dat via Als je wilt instromen in de hoofdfase, neem dan wel eerst contact op met je opleiding. Zij kunnen je meer vertellen over de mogelijkheden en bepalen of je voldoet aan de eisen om in de hoofdfase van een opleiding te kunnen instromen. Herinschrijving Ieder studiejaar schrijf je je opnieuw in. Je regelt je herinschrijving en de betaling van collegegeld online via Studielink: Voorafgaand aan een nieuw studiejaar (rond juni) ontvang je bericht van Bureau Inschrijving over hoe je je herinschrijving regelt. Bij een bindend negatief studieadvies (zie par.4.2.4) aan het eind van het studiejaar kun je niet heringeschreven worden voor dezelfde opleiding (en soms ook voor verwante opleidingen) aan de HU in het volgende studiejaar. Collegekaart en bewijs van inschrijving Wanneer je inschrijving of herinschrijving is voltooid, ontvang je een collegekaart en een Bewijs van Inschrijving. Je collegekaart geldt ook als inschrijvingsbewijs. Beëindiging inschrijving Als je je niet opnieuw inschrijft voor het nieuwe studiejaar (zie onder Herinschrijving ), eindigt je inschrijving op 1 september. De verwachting is dat dit in de toekomst zal veranderen. Dan schrijf je je één keer in en blijf je ingeschreven staan totdat je je via Studielink weer uitschrijft. Als je inschrijving eindigt, dan eindigt ook het recht op studiefinanciering en je Studenten OV-chipkaart. Op verzoek kun je ook je inschrijving gedurende het studiejaar (=tussentijds) beëindigen. De inschrijving wordt beëindigd met ingang van de eerste van de maand, volgend op het verzoek tot uitschrijving. Ook als je afgestudeerd bent zal je jezelf via Studielink moeten uitschrijven. Je kunt per de eerste van de maand volgend op je diplomadatum worden uitgeschreven. Let op! De uitschrijfdatum is van belang voor eventuele restitutie van het collegegeld. Zie voor meer informatie over restitutie bij uitschrijving de Inschrijvingsregeling HU op Tot slot kan de inschrijving worden beëindigd als de student na aanmaning het verschuldigde (deel van het) collegegeld niet betaalt. De inschrijving wordt dan beëindigd met ingang van de tweede maand volgend op de aanmaning. Bovenstaande informatie is slechts een samenvatting. De procedures zijn nader geregeld in de Inschrijvingsregeling HU (zie Kijk voor meer informatie over in- en uitschrijven op de website van Bureau Inschrijving: Voor vragen omtrent je inschrijving bij de HU kun je terecht bij de intermediair van de faculteit, te bereiken bij het Onderwijsbureau. 14/170

15 1.3.4 Examencommissie Instelling en benoeming Voor elke door de faculteit aangeboden opleiding of groep van opleidingen verbonden aan een instituut, of voor alle opleidingen van de faculteit, wordt een Examencommissie ingesteld. Ten aanzien van Associate degree-opleidingen (Ad-opleidingen) is bepaald dat de Examencommissie van de verwante bacheloropleiding of groep van opleidingen bevoegd is. De faculteit kent Examencommissies voor de volgende groepen van opleidingen verbonden aan een instituut: Naam examencommissie Examencommissie Instituut voor Gebouwde Omgeving Examencommissie Instituut voor Informatie- en Communicatie Technologie Examencommissie Institute of Engineering Examencommissie Instituut voor Life Sciences And Chemistry Opleidingen Bouwkunde; Bouwtechnische bedrijfskunde; Civiele techniek; Geodesie; Ruimtelijke ordening en Planologie; milieukunde Informatica; Technische Informatica; Bedrijfkundige Informatica Elektrotechniek; AOT techniek; Industriële automatisering; Werktuigbouwkunde; Technische bedrijfskunde Biologie en medisch laboratoriumonderzoek; Chemie; chemische technologie Samenstelling Elke Examencommissie bestaat uit ten minste drie leden, te weten een voorzitter, een plaatsvervangend voorzitter en één of meer leden. De leden van de Examencommissie worden door de faculteitsdirectie benoemd. Voor de opleidingen van het Institute of Engineering is een gezamenlijke examencommissie ingesteld. Deze vergadert (in de regel) tweewekelijks. De samenstelling van de examencommissie en de vergaderdata staan gepubliceerd op de site van de examencommissie: Examencommissie Engineering. Taken en bevoegdheden De taken en bevoegdheden van de Examencommissie zijn vastgelegd in hoofdstuk 4 van de OER-HU bacheloropleidingen en in het Reglement Examencommissies HU en, indien van toepassing, in het Reglement Examencommissies van deze faculteit. De Examencommissie ziet er onder andere op toe dat de regels met betrekking tot het onderwijs, tentamens en examens, zoals opgenomen in de OER-HU bacheloropleidingen en studiegidsen op correcte wijze worden uitgevoerd. Maar de Examencommissie dient ook de kwaliteit van de tentamens en de examens te borgen, adviseert bij het vaststellen van het toetsbeleid, wijst examinatoren aan, verleent vrijstellingen, reikt studieadviezen en getuigschriften uit en nog veel meer. De Examencommissie kan nadere regels vaststellen ter uitvoering van haar taken en bevoegdheden, zoals: de gang van zaken bij schriftelijke tentamens (tentamenreglement); de surveillance bij schriftelijke tentamens (surveillanteninstructie); de gang van zaken bij mondelinge tentamens (tentamenprotocol); het maken en beoordelen van tentamens (tentamenrichtlijnen); het sanctioneren van onregelmatigheden (fraudeprocedure). De Examencommissie heeft op grond van artikel 7.12b lid 1 sub a WHW de taak de kwaliteit van de examens en tentamens te borgen. Op grond van art. 7.12b lid 1 sub d WHW kan de Examencommissie richtlijnen en aanwijzingen vaststellen ten aanzien van de uitslag van tentamens. Als daarvoor goede gronden zijn (bijv. fraude) kan de Examencommissie tentamenresultaten ongeldig verklaren. 15/170

16 Verzoekschrift Als je een verzoek hebt aan de Examencommissie op grond van de OER-HU bacheloropleidingen dan kun je een verzoekschrift bij de Examencommissie indienen. Een verzoekschrift aan de examencommissie Industrie en Werktuigbouwkunde wordt ingediend bij de secretaris / het ambtelijk secretariaat van de examencommissie Hiertoe moet gebruik gemaakt worden van formulieren, die te vinden zijn op de site van de examencommissie: Examencommissie Engineering. Overige correspondentie kan via (Examencommissie.IOE@hu.nl), dan wel schriftelijk (t.a.v. examencommissie Industrie en Werktuigbouwkunde, Oudenoord 700, 3513 EX Utrecht). Alle correspondentie bevat tenminste: a. naam, opleiding, studiefase en studentnummer van de afzender; b. de dagtekening, c. de redenen van het verzoek, d. eventuele bewijsstukken. De examencommissie ontvangt regelmatig verzoeken tot het organiseren van extra tentamenmogelijkheden, vanwege ziekte. Om deze verzoeken op een redelijke wijze te kunnen beoordelen, moet de ziekmelding echter tijdig worden gedaan. Vanaf dit studiejaar dien je daartoe je ziekmelding op de eerste dag van ziekte te richten aan Ziekmelding.IOE@hu.nl. Doe je dit niet dan zal een verzoek op basis van het argument ziekte niet worden behandeld. Verdere randvoorwaarden bij ziekmeldingen: Een ziekmelding is 1 week geldig. Mocht je na 1 week nog steeds ziek zijn, moet je je opnieuw ziekmelden. In het geval van een ziekmelding dien je de volgende zaken nog te regelen: Meld je af bij je projectgroep en tutor. Meld je af bij onderwijseenheden, waarvoor een opkomstplicht geldt. In het geval van langdurige ziekte: meld dit aan je slo-begeleider en je decaan. Vergeet niet je weer beter te melden. Ook deze melding richten aan: Ziekmelding.IOE@hu.nl. Dien je verzoekschrift wel tijdig in. De examencommissie behandeld alle verzoeken en bezwaren, op volgorde van binnenkomst, in haar tweewekelijkse vergadering. Eventueel spoedeisende zaken (dit ter beoordeling aan de examencommissie) kunnen tussentijds worden afgehandeld. Hiervoor zijn bij verstek de voorzitter en de plaatsvervangend voorzitter van de examencommissie gemandateerd. Let op! Voor een verzoek om vrijstellingen gelden aanvullende regels, zie paragraaf 6.2. Ben je het niet eens met de beslissing van de Examencommissie op je verzoekschrift dan zijn er de volgende mogelijkheden. Of je dient binnen twee weken (de bezwaartermijn) nadat je het besluit van de Examencommissie hebt ontvangen direct bij de Examencommissie een bezwaarschrift in, of je gaat binnen diezelfde periode naar het facultaire loket Rechtsbescherming, die het bezwaarschrift doorleidt naar de Examencommissie. Als hoofdregel geldt dat de Examencommissie binnen twee weken na ontvangst van het bezwaar een besluit dient te nemen. Ook bestaat er de mogelijkheid om tegen een besluit van de Examencommissie in beroep te gaan bij het College van Beroep voor de Examens. De beroepstermijn bedraagt zes weken nadat je het besluit van de Examencommissie hebt ontvangen. Zie voor meer informatie over het indienen van een bezwaarschrift of een beroepschrift hoofdstuk 7 of kijk op Wanneer je het niet eens met de beslissing van de Examencommissie op je verzoekschrift en je wilt de examencommissie direct benaderen met je bezwaarschrift, moet je gebruik maken van de bezwaarformulieren, die te vinden zijn op de site van de examencommissie: Examencommissie Engineering. 16/170

17 1.3.5 Onderwijsbureau Het Onderwijsbureau van de FNT vind je in het gebouw aan de Nijenoord 1, op de begane grond. Hier worden vrijwel alle praktische zaken rondom je studie geregeld. Meer informatie vind je op Studievereniging Studieverenigingen hebben als doel jouw studententijd zo leuk mogelijk te maken. Studieverenigingen organiseren niet alleen leuke en gezellige activiteiten, ze zorgen ook voor betrokkenheid bij je studie en je toekomstige vak. De studieverenigingen binnen de HU zijn verenigd in de koepelorganisatie OSHU, die hogeschoolbreed de belangen van de diverse verenigingen behartigt. Voor meer informatie zie de website van OSHU: Een overzicht van de studieverenigingen, waaronder die van de Faculteit Natuur en Techniek, vind je hier: Overige informatie Mededelingen over lessen en tentamens worden via je opleidingsintranet bekendgemaakt en indien mogelijk ook via mededelingenborden en je studentenmail. Ook correcties en aanvullingen op de studiegids worden zo bekendgemaakt. De HU verwacht dat je postadres bij de studentenadministratie klopt en dat je regelmatig je box van je HU-account leest zodat je goed geïnformeerd bent over (student)zaken binnen de HU. Roosters en roosterwijzigingen vind je op de roostersite: 17/170

18 2 Studentvoorzieningen 2.1 Studiebegeleiding Inleiding Een afgestudeerd hbo-student wordt geacht zelfstandig te kunnen handelen. Gedurende de opleiding word je daarom ook gestimuleerd tot zelfstandig en initiatiefrijk optreden. Ons type onderwijs stimuleert kritisch en zelfstandig leren door probleemgestuurd- en projectonderwijs. Dat betekent dat je verantwoordelijk bent voor je eigen leerproces en studieloopbaan. De opleidingen van de HU dienen voor randvoorwaarden en voor ondersteuning te zorgen. De opleiding verzorgt studiebegeleiding bij diverse facetten van het studie- en leerproces. We onderscheiden vier typen begeleiding: inhoudelijke begeleiding, begeleiding bij studievaardigheden, studieloopbaanbegeleiding en begeleiding bij persoonlijke (studie)problemen. De HU gaat ervan uit dat je op eigen initiatief gebruikmaakt van deze vormen van begeleiding Studieloopbaanbegeleiding Elke student heeft recht op begeleiding door een studieloopbaanbegeleider (slb-er). Deze begeleider begeleidt de student in zijn/haar competentieontwikkeling. De studieloopbaanbegeleider dient op basis van deze competentieontwikkeling en de studieresultaten die daarop volgen, de algehele studievoortgang van de aan hem of haar toegewezen studenten te monitoren en daarnaar te handelen. De studieloopbaanbegeleider heeft onder andere de volgende taken: Gevraagd en ongevraagd informatie verstrekken over de inhoud en organisatie van het onderwijs. Bewaken en bespreken van studieresultaten en professionele ontwikkeling. Samen met de student een studieplanning opstellen als de student een waarschuwing bij een tussentijds studieadvies heeft gehad. Adviseren van studenten bij het maken van keuzes, die in het kader van de opleiding van belang zijn. Verwijzen naar een studentendecaan indien de vragen en problemen niet direct met de studie hebben te maken (persoonlijke omstandigheden, studiefinanciering, bezwaar en beroep). Zie voor meer informatie over studieloopbaanbegeleiding door de opleiding par Een duaal student wordt door de schoolbegeleider begeleid (en beoordeeld!) bij competentieverwerving met behulp van de voor duaal beschreven prestatieindicatoren Studieadviseur Aan elke opleiding is een studieadviseur verbonden. De studieadviseur kan door de student worden geraadpleegd voor vragen en problemen met betrekking tot het curriculum. Ook speelt de studieadviseur een sturende rol in de aanpak van eventuele (mogelijk nog te ontstane) studievertraging. In overleg met de student wordt dan bekeken welke factoren de achterstand veroorzaken en hoe de student een zo efficiënt en effectief mogelijk programma geboden kan worden. De studieadviseur ondersteunt de student in het maken van een studieplan. 18/170

19 2.2 Studentendecaan Het studentendecanaat van de HU geeft studenten informatie, advies en begeleiding. Elke faculteit en HU Amersfoort heeft één of meer studentendecanen. Zij zijn er om jou te ondersteunen bij het aanpakken van je vragen of problemen tijdens je studie. De studentendecaan kan ook doorverwijzen, bijvoorbeeld naar de studentenpsycholoog of studentenarts. Alles wat je bespreekt, blijft vertrouwelijk. De studentendecanen zijn gebonden aan het Reglement Studentendecanen HU en de gedragscode van het Platform Studentendecanen van de HU. Studievoortgang en persoonlijke omstandigheden Tijdens je studie kun je studievertraging oplopen, bijvoorbeeld door familie- of relatieproblemen. Maar ook psychische problemen, een (chronische) ziekte of functiebeperking kunnen een belemmering vormen in de studievoortgang. Of je wilt je studie onderbreken vanwege een langdurige ziekenhuisopname. Ook faalangst kan je studievoortgang blokkeren. De studentendecaan helpt je om het probleem te verhelderen en oplossingen te zoeken. Ook kan de studentendecaan je helpen bij het vinden van een andere vorm van hulpverlening. Studieadvies en procedures De studentendecanen hebben een adviesfunctie in de procedure rondom het uitbrengen van het studieadvies als er sprake is van bijzondere omstandigheden. Zij zijn goed op de hoogte van regelingen waarin de rechten en plichten van de student en de HU staan beschreven. De studentendecaan kan je adviseren en ondersteunen bij bezwaar- en beroepsprocedures. Ook kun je bij het Studentendecanaat terecht bij twijfel over je studie, beroepskeuze en advies over vervolgopleidingen. Financiële zaken Financiële problemen zijn vervelend. Zeker als het echt een noodsituatie wordt en je bijvoorbeeld door een overmachtsituatie in (tijdelijke) geldnood komt te verkeren. In sommige gevallen kun je een beroep doen op een financiële tegemoetkoming uit het Profileringsfonds. Je studentendecaan kan je hierbij adviseren. Kijk voor meer informatie op Zie ook artikel 40 Studentenstatuut en Reglement Studentendecanen HU ( Centrum Studie Keuze Bij Centrum Studie Keuze, een gezamenlijk initiatief van de HU en de Universiteit Utrecht, kun je terecht als je twijfelt over je opleiding, als je bent vastgelopen of als je wilt doorstuderen na je bachelordiploma. Bij Centrum Studie Keuze kun je advies inwinnen en ondersteuning vragen met betrekking tot je studiekeuze. Kijk voor meer informatie op Studentendecaan Arjen Dunant Oudenoord 700, kamer E1.04. Zie voor aanwezigheid het rooster naast de deur. Inloopspreekuur tussen 12 en 13 uur Tel: /170

20 2.3 Vertrouwenspersoon De vertrouwenspersoon is er voor iedereen (medewerker en student), die te maken heeft (of heeft gehad) met ongewenst gedrag. Bij ongewenst gedrag kun je denken aan fysiek geweld, agressie, verbale en seksuele intimidatie, discriminatie, schending van integriteit en racisme. Maar ook handtastelijkheden, flauwe grappen, pesterijen en intimiderende s of sms-jes kunnen als ongewenst worden ervaren. Iedereen bepaalt altijd zelf de grens waarover de ander niet heen mag gaan. Met andere woorden, niet voor iedereen ligt de grens van wat gewenst of ongewenst gedrag is op hetzelfde niveau. Dat kan te maken hebben met verschillen in achtergrond en opvoeding. Ongewenst gedrag kan mensen diep raken, zelfs zo dat ze er ziek van worden. Velen denken dat het gedrag vanzelf overgaat als je er maar geen aandacht aan besteed. Maar dat gebeurt zelden. Wie last heeft van welke vorm van ongewenst gedrag dan ook, zal de moed moeten opbrengen om dat onder woorden te brengen. De ervaring leert telkens weer dat praten helpt en daarvoor kun je bij de vertrouwenspersoon terecht. Daar is anonimiteit en vertrouwelijkheid gewaarborgd. Na een melding kijkt de vertrouwenspersoon samen met jou als melder hoe het ongewenste gedrag zo snel mogelijk gestopt kan worden. Dit alles gebeurt in goed overleg: er worden geen stappen genomen zonder toestemming van jou als melder. Desgewenst begeleidt de vertrouwenspersoon je enige tijd. De brochure Vertrouwenspersoon voor studenten en medewerkers is verkrijgbaar bij de vertrouwenspersoon. Meer informatie vind je ook op De Regeling inzake ongewenst gedrag en verdere relevante informatie staan op de openbare site van de HUvertrouwenspersonen: Zie ook artikel 51 Studentenstatuut en Regeling inzake Ongewenst Gedrag ( Je bent als melder van ongewenst gedrag altijd vrij om de keuze te maken naar een vertrouwenspersoon van een andere faculteit te gaan. De vertrouwenspersonen van de FNT zijn Rianne Brauers en Hanny Deelen. Op bovengenoemde website is aangegeven hoe en wanneer zij te bereiken zijn. 2.4 Studentenarts Wanneer je in Utrecht komt studeren en wonen, ben je verplicht je in te schrijven bij de gemeente Utrecht. Ook ben je vanuit je zorgverzekeraar verplicht je in te schrijven bij een huisarts in Utrecht. Je kunt je als student, ongeacht waar je in Utrecht woont, inschrijven bij Huisartsenpraktijk Campus Uithof via De huisartsenpraktijk heeft twee vestigingen in Utrecht, op de Uithof in Casa Confetti (Leuvenplein 10-11) en op stadion Galgenwaard (Herculesplein 379). In geval van door ziekte gemiste tentamens, studiestaking door ziekte of bij het aanvragen voor ondersteuning uit het Profileringsfonds, is het overleggen van een doktersverklaring soms noodzakelijk. Niet iedere huisarts wil dergelijke verklaringen ten behoeve van derden afgeven. Bovendien heeft de KNMG (Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst) een richtlijn uitgegeven dat de behandelende arts niet de aangewezen persoon is om zo'n verklaring af te geven. Wanneer je een verklaring over je gezondheid nodig hebt, dien je dit eerst bij je eigen huisarts na te gaan. Indien je eigen huisarts deze niet kan of wil geven, dan kun je naar de studentenarts gaan. Verwijzing naar de studentenarts gaat uitsluitend via de studentendecaan (zie par.2.2). De studentenarts van de HU is: Huisartsenmaatschap Therapeuticum Utrecht, telefoonnummer (030) , Dekhuyzenstraat 60, 3572 WN in Utrecht. 20/170

21 2.5 Bureau Studentenpsychologen Het kan zijn dat je tijdens je studie moeilijkheden ervaart. Dat kan direct met je studie te maken hebben, maar het kan ook van meer persoonlijke aard zijn en een negatieve invloed hebben op je studievoortgang. Kom je er zelf niet uit, dan kun je terecht bij Bureau Studentenpsychologen van de HU, gevestigd in Utrecht en Amersfoort. In een aantal gesprekken zoekt de studentenpsycholoog samen met jou een oplossing voor je problemen. Het maximum aantal gesprekken is 8 (van 50 minuten). Minder kan uiteraard ook. Behalve individuele gesprekken verzorgt Bureau Studentenpsychologen ook groepstrainingen zoals faalangsttraining, assertiviteitstraining en de training Niet Piekeren (in samenwerking met Indigo). Het kan zijn dat de hulp die de studentenpsycholoog biedt niet aansluit bij jouw problemen en/of hulpverwachting. Dan kan Bureau Studentenpsychologen je helpen de weg te vinden naar andere hulpverlenende instanties. Voor aanmelding bij het Bureau Studentenpsychologen is een verwijzing nodig van een studentendecaan. Neem dus eerst contact op met de studentendecaan voor een verwijzing. Vervolgens kun je langskomen of je telefonisch aanmelden tijdens de spreekuren. Vertrouwelijkheid staat voorop. Niemand anders dan jij en het Bureau Studentenpsychologen kennen de inhoud van de gesprekken. En alleen als jij dat wilt, kunnen er anderen bij betrokken worden. Er zijn voor jou geen kosten aan verbonden. Meer informatie vind je op Mediation Heb je een samenwerkingsprobleem met een medestudent? Een conflict met je docent? Zijn er problemen in je studentenhuis? Er is een grote kans dat een studentmediator je kan helpen! Mediation is een vorm van conflictoplossing. Je gaat met elkaar op zoek naar de oplossing van je conflict, waarbij je begeleid wordt door een neutrale en onafhankelijke derde, de mediator. De mediator stelt je in staat om alles waarover jullie het oneens zijn te bespreken, zorgt voor herstel van de communicatie en helpt je de relatie te verbeteren. De mediator draagt zelf geen oplossingen aan, maar helpt je om de oplossingen te vinden die voor iedereen het beste zijn. Als je meer wilt weten over studentmediation of als je een studentmediator wilt inschakelen, kun je direct contact opnemen met HU-Mediation voor advies en/of hulp via (030) of Meer informatie vind je op of onder Financiële steun De HU biedt financiële ondersteuning aan studenten die om speciale redenen studievertraging oplopen. Die speciale redenen kunnen bestaan uit bestuursactiviteiten of bijzondere omstandigheden waardoor een student studievertraging heeft opgelopen. Voor financiële ondersteuning in verband met bijzondere omstandigheden dien je een aanvraag via je studentendecaan te doen. Zie voor meer informatie het Profileringsfonds HU of kijk op Zie voor financiële ondersteuning van bestuurlijk actieve studenten par /170

22 2.8 Studeren met een functiebeperking Als je een functiebeperking of een chronische ziekte hebt, adviseren we je om aan het begin van het studiejaar contact op te nemen met een studentendecaan van je faculteit. Ook als je denkt (nog) geen hulp nodig te hebben. Dit kun je doen per mail, telefonisch of door gewoon aan te kloppen bij de studentendecaan. Op vind je de gegevens van het studentendecanaat op jouw faculteit. Een functiebeperking of een chronische ziekte kan immers belemmeringen veroorzaken die tot studievertraging of studie-uitval kunnen leiden. Aanpassingen en voorzieningen Het is raadzaam je beperking zo spoedig mogelijk te melden bij je slb-er en bij een studentendecaan van je faculteit, aangezien het dan mogelijk is aanpassingen en/of voorzieningen voor je te regelen. In een intakegesprek met een studentendecaan van je faculteit bespreek je welke functiebeperking of chronische ziekte je hebt en welke belemmeringen er zijn of kunnen optreden tijdens je studie. Vervolgens wordt onderzocht of er voorzieningen en maatregelen nodig zijn, en zo ja, welke. Hierbij geeft de studentendecaan aan welke reële mogelijkheden er binnen jouw faculteit zijn om met aanpassingen succesvol te kunnen studeren. De studentendecaan zal ook aangeven wanneer iets niet mogelijk is. Als er (nog) geen maatregelen nodig zijn, bespreekt de studentendecaan de vervolgstappen met je op het moment dat er wel belemmeringen optreden. Uiteraard wordt alles wat je met de studentendecaan bespreekt vertrouwelijk behandeld. Wanneer heb je een functiebeperking? Onder een functiebeperking verstaan we alle lichamelijke, zintuiglijke en psychologische aandoeningen die chronisch, dus blijvend van aard, zijn. Soms is een beperking te zien of te horen. Het komt echter vaak voor dat een beperking of chronische ziekte niet opvalt. Denk aan dyslexie, chronische vermoeidheid, AD(H)D, RSI, reuma, psychische aandoeningen zoals depressie en vormen van autisme, zoals PDD-NOS en Syndroom van Asperger. Meer informatie over studeren met een functiebeperking of chronische ziekte vind je in paragraaf van deze studiegids en op Verbetering taal- en schrijfvaardigheden Heb je problemen met je Nederlandse spreek- en schrijfvaardigheden, raadpleeg dan je studentendecaan voor informatie over de mogelijkheden om aan deze vaardigheden te werken. Ook kun je gebruik maken van het digitale taalloket om deze vaardigheden te verbeteren: of een cursus volgen via het James Boswell instituut, zie Mediatheek Als HU-student kun je op vertoon van je collegekaart gratis gebruikmaken van alle HU-mediatheken. Ook kun je gratis lid worden van de Universiteitsbibliotheek Utrecht. Naast boeken en tijdschriften hebben de mediatheken ook een groot digitaal aanbod. Via de gezamenlijke website kun je de mediatheken digitaal bezoeken. Via deze site heb je toegang tot de catalogus van de HU waarin je kunt zoeken in alle mediatheekcollecties. Via deze site heb je ook toegang tot naslagwerken en internetbronnen die relevant zijn voor het onderwijs binnen de HU. Elke faculteit heeft daarnaast een eigen portal waarin de bronnen voor de afzonderlijke vakgebieden bij elkaar staan. Zie ook artikel 41 Studentenstatuut ( 22/170

23 2.11 ICT-faciliteiten Algemeen De HU biedt haar studenten een aantal standaard ICT-faciliteiten aan. Met je eigen HU-inlognaam en wachtwoord heb je toegang tot (de meeste van) deze faciliteiten. Je inlognaam en wachtwoord ontvang je kort voor aanvang van je studie via de . Na ontvangst kun je inloggen op: Je eigen mailadres (via ). De computers aanwezig op de HU. Je kunt ook met je eigen laptop binnen de gebouwen van de HU gebruikmaken van het draadloze netwerk (Eduroam, ). De online catalogus van de mediatheek ( Het intranet van de HU ( Je eigen ruimte om bestanden op te slaan (Sharepoint, My Site). OSIRIS Student (OSIRIS). Een aantal openbare sites, zoals Surfspot ( Hier kun je tegen gereduceerde prijs software kopen. Als je niet langer als student aan de HU bent ingeschreven, kun je geen gebruik meer maken van deze ICT-faciliteiten. Meer informatie over de ICT-faciliteiten en actuele ontwikkelingen vind je op de site van ICT ( ) Studentenmail Elke student aan de HU heeft een eigen HU adres. Deze studentenmail is een belangrijk communicatiemiddel om je op de hoogte te houden van actuele informatie over je opleiding. Als regel geldt dat de opleiding bij communicatie via de mail alleen het HU-mailadres van de student gebruikt. De mailbox is toegankelijk via de webversie van Microsoft Outlook ( ). Je kunt inloggen met je HUinlognaam en wachtwoord. Als student word je geacht je HU-mailadres in de gaten te houden. Met je studentenmail kun je gemakkelijk mailen met je medestudenten en docenten. Via het adresboek kun je alle adressen opzoeken. Ook beschik je over een agenda en een taken- en een contactpersonenlijst. Verder is het natuurlijk mogelijk om naar je privé adres door te sturen. Het is ook mogelijk om de mail, agenda en contactpersonen te synchroniseren met je GSM of Smartphone. 23/170

24 Sharepoint De HU gebruikt een intranet gebaseerd op SharePoint als interne webomgeving. Steeds meer systemen aan de HU gebruiken SharePoint om hun informatie aan de gebruiker door te geven. SharePoint werkt optimaal samen met Microsoft Office waardoor het gezamenlijk werken aan documenten, presentaties of spreadsheets eenvoudig wordt gemaakt. Intranet Het intranet van de HU bevat informatie van alle faculteiten, instituten en HU Diensten. Alle informatie met betrekking tot het onderwijs en de organisatie is hier te vinden: direct dan wel in een verwijzing. Het intranet van je opleiding bevat links naar cursussen, mededelingen en belangrijke data van de HU, de faculteit en je opleiding, ziekmeldingen van docenten en het laatste nieuws. Portfolio Afhankelijk van je opleiding wordt er gebruikgemaakt van een portfolio voor begeleiding van jou en je studieloopbaan. Ook dit portfolio maakt onderdeel uit van de SharePoint-omgeving. Cursussen Veel cursussen die digitaal worden ondersteund hebben een site in SharePoint. Gebruik van deze cursussite kan variëren van het uitwisselen van gegevens bijvoorbeeld PowerPoint-presentaties van de docent tot het samenwerken met medestudenten aan projecten of opdrachten. MySite De MySite is een persoonlijke pagina op SharePoint. Hier kun je bestanden plaatsen die je zowel thuis als op school kunt openen en wijzigen. Ook kun je werkruimtes maken om alleen of met andere studenten aan een project, werkstuk of opdracht te werken. Daarnaast kun je een blog aanmaken om je kennis te delen met anderen OSIRIS Student OSIRIS staat voor Onderwijs en Studenten Informatie, Registratie en Inschrijf Systeem. De HU gebruikt dit systeem voor de registratie van studenten. Hierin worden alle gegevens, cijfers en (deel)tentameninschrijvingen van studenten bijgehouden. Voor (deel)tentamens wordt ook wel de term toets gebruikt. Elke student heeft zelf toegang tot OSIRIS via OSIRIS. Eenmaal ingelogd kun je gebruikmaken van de volgende basisfunctionaliteiten: Cijfers inzien Via het tabblad Resultaten zie je welke cijfers je voor de laatste 15 (deel)tentamens hebt behaald. Tevens is een statistisch overzicht beschikbaar over hoe het (deel)tentamen gemiddeld gemaakt is. Wil je alle resultaten in het huidige studiejaar zien, kijk dan bij het tabblad Voortgang. Onder Dossier vind je een overzicht van de resultaten die je gedurende je hele studie hebt behaald. Je kunt zelf bepalen of je alles wilt zien of bijvoorbeeld alleen de resultaten uit de hoofdfase. Je wordt als student geacht zelf je cijfers te controleren. Mogelijke fouten dien je binnen vier weken na bekendmaking van het cijfer in OSIRIS te melden bij de examinator of de Examencommissie. Studievoortgang Wil je weten welke vakken je nog moet volgen voor je kunt afstuderen, ga dan weer naar het tabblad Voortgang. Onder het kopje Studievoortgang selecteer je de opleiding die je volgt en geef aan dat je nog te volgen onderwijs wilt zien. OSIRIS vergelijkt jouw resultaten dan met het curriculum dat je volgt en geeft aan wat je gehaald hebt en wat je nog moet doen. Wanneer dit overzicht niet werkt, dan is jouw curriculum (examenprogramma) mogelijk nog niet vastgelegd. Je kunt dit melden bij de administratie. 24/170

25 Aanvragen vrijstellingen Studenten kunnen een aanvraagformulier voor vrijstellingen invullen bij Studievoortgang vrijstelling aanvragen. Hier wordt je eigen curriculum getoond en kun je op basis daarvan je vrijstellingsaanvraag invullen en uitprinten. Meer informatie over de verlening van vrijstellingen vind je in paragraaf 6.2. Toets- en Cursusinformatie Alle informatie over toetsen, cursussen, minors en keuzecursussen en over de wijze van inschrijven, is te vinden in OSIRIS. Inschrijven voor cursussen en toetsen Via de knop Inschrijven kun je een keuze maken of je je wilt inschrijven voor een cursus, toets of minor. Via een eenvoudige wizard kun je de juiste cursus, toets of minor kiezen. Zo kun je een keuze maken uit de cursussen uit je verplichte curriculum of een cursus zoeken uit het complete cursusaanbod van de HU. Het inschrijven voor cursussen en toetsen is alleen mogelijk in de periodes die door je opleiding zijn opengesteld. Informatie over de inschrijfperiode vind je terug in paragraaf van deze studiegids. Meer informatie over de inschrijving is ook te vinden in paragraaf 5.2 van deze studiegids. Overzicht inschrijvingen Wil je weten voor welke cursussen en toetsen je bent ingeschreven, kijk dan bij het tabblad Inschrijven onder het kopje Overzicht inschrijvingen. Dit overzicht laat alleen de cursussen en toetsen zien die op dit moment lopen of in de toekomst liggen. Bevestiging inschrijving Soms denk je dat je je correct hebt ingeschreven voor een cursus of toets, maar is jouw inschrijving bij de administratie niet te vinden. Om dit probleem te voorkomen krijg je na iedere inschrijving een bevestiging van de inschrijving op je HU adres. Controleer altijd of je dit bericht hebt ontvangen en bewaar het goed. Uitschrijven voor cursussen en toetsen Indien je bent ingeschreven voor een cursus of een toets en je wenst je hiervoor uit te schrijven dan kun je gebruikmaken van het tabblad Uitschrijven. Vink de onderdelen (cursussen of toetsen) aan waarvoor je je wilt uitschrijven en kies voor uitschrijven. Een uitschrijving voor een cursus of toets is alleen mogelijk in de daarvoor opengestelde periode. Ook van het uitschrijven op een cursus of toets ontvang je een bevestigingsmail. Personalia wijzigen Op het tabblad Personalia kun je zelf je adres wijzigen en een (nieuwe) pasfoto uploaden. Deze pasfoto wordt gebruikt voor de collegekaart die je jaarlijks opgestuurd krijgt. Mocht je bij het scherm personalia onjuistheden constateren, neem dan contact op met Bureau Inschrijving. Een adreswijziging kun je ook via Studielink doorgeven. 25/170

26 Wachtwoord Na verloop van tijd verloopt je HU-wachtwoord. Je krijgt dan vanzelf het verzoek om een nieuw wachtwoord in te voeren. Dit kan vanaf elke werkplek op de HU. Vanuit huis je wachtwoord wijzigen kan via de website Het nieuwe wachtwoord dat je kiest moet uit acht posities bestaan en zowel letters als cijfers bevatten. Via deze website kun je ook, na eenmalige aanmelding van een mobiel nummer, een vergeten wachtwoord resetten doordat je via SMS een eenmalig te gebruiken wachtwoord krijgt toegestuurd. Let op: voor sommige programma s die in je eigen opleiding gebruikt worden, kunnen afwijkende wachtwoorden gelden. Voor vragen en ondersteuning met betrekking tot je wachtwoord kun je je wenden tot de onderwijsbalie (zie par.1.3.5) en de website Informatiebeveiliging en privacy De HU hecht veel waarde aan informatiebeveiliging. Dit betekent dat we op infrastructureel gebied maatregelen hebben genomen om alle gegevens binnen de HU zo goed mogelijk tegen misbruik te beschermen. Daarnaast bestaan er regels ten aanzien van het gebruik van de computers en het netwerk op de HU: de ICT-gedragsregels (zie Je wordt geacht deze regels te kennen en je hieraan te houden. Als gebruiker kun je zelf ook een en ander doen om de veiligheid te vergroten, zoals: de pc waarop je bent aangemeld niet onbeheerd achter te laten; je wachtwoord niet aan anderen te geven; brieven en lijsten met vertrouwelijke gegevens direct bij de printer op te halen; vragen en/of missers op het gebied van vertrouwelijkheid van gegevens aan info@informatiebeveiliging.hu.nl te mailen. De HU kent tevens een privacyreglement op grond van de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Hierin is de bescherming van persoonsgegevens geregeld. In dit reglement staat onder meer welke informatie geldt als vertrouwelijk en welke regels gelden ten aanzien van het gebruik van deze gegevens. Op de site lees je meer hierover, alsmede over de ICT-gedragsregels International Office Alle studenten van de HU hebben de mogelijkheid om voor studie of stage naar het buitenland te gaan. Voor sommige studenten is dit zelfs een verplicht onderdeel van het bachelorprogramma. Alle andere studenten kunnen in hun profileringsruimte hiervoor kiezen. De HU heeft op het gebied van studentenuitwisseling een focus op Europese partners en heeft daarnaast jarenlange contacten met partners in landen buiten Europa, zoals China, Thailand en Zuid-Afrika. Heb je interesse om een half studiejaar in een ander Europees land te studeren, zoals Frankrijk, Engeland, Duitsland of Spanje? Of wil je naar Canada, de Verenigde Staten of China? International Office kan je wellicht helpen. Op de FEM en HU Amersfoort is een International Office Desk en op HU Oudenoord 330 is een Student Service Desk waar je terecht kunt met algemene vragen of formulieren. Ook kun je hier de Study & Internship Abroad Guide halen waarin je alles kunt vinden over studie- en stageperiodes in het buitenland. Meer informatie over de locaties en openingstijden vind je op Voor meer specifieke vragen kun je het beste een afspraak maken via (088) of studyabroad@hu.nl. Of kom naar de Wil Weg Dag om je te laten informeren over studie en stage in het buitenland. International Office organiseert dit evenement jaarlijks op de tweede dinsdag van oktober. 26/170

27 Study abroad De HU heeft een groot aantal partneruniversiteiten binnen en buiten Europa, waarmee studentuitwisseling plaatsvindt. International Office onderhoudt de contacten met deze partneruniversiteiten, meldt de studenten aan, informeert hen tijdens de gehele buitenlandperiode en verzamelt en verwerkt bij terugkomst evaluaties en cijferlijsten. Wil jij je aanmelden voor een uitwisselingsprogramma of internationale minor van de HU? Kijk dan op onder Study Abroad voor de mogelijkheden, voorwaarden en formulieren. Onder Grants & Scholarships vind je bovendien informatie over beschikbare beurzen. LET OP: De deadline om je aan te melden voor Study Abroad is eind januari. Dit wijkt af van de aanmelding voor andere minoren. De exacte datum wordt bekend gemaakt via SharePoint Stage in het buitenland Wil je stage lopen in het buitenland? Schakel dan je stagecoördinator of het stagebureau van je opleiding in. Zij kunnen je informeren over de te volgen procedure en zijn degenen die hun goedkeuring aan je stageplaats moeten verlenen. Je bent zelf verantwoordelijk voor het vinden van een stageplaats en soms kunnen stagecoördinator of stagebureau je ook hierbij op weg helpen. Zorg ervoor dat je ruim op tijd begint met zoeken, een jaar van tevoren is meestal wel aan te raden. Zeker als je buiten Europa op stage wilt gaan, want het regelen van een visum en andere praktische zaken kan soms lang duren. Kijk op onder Grants & Scholarships voor meer informatie over beschikbare beurzen of maak een afspraak met een van de International Office medewerkers via (088) Voor stages binnen Europa kun je bijvoorbeeld in aanmerking komen voor een Erasmus Placement beurs. Kijk voor meer informatie op onder Internship Abroad en Grants & Scholarships. Daarnaast is een goede informatiebron met o.a. handige stagesites en een checklist. Zie par voor meer informatie over stagemogelijkheden binnen je opleiding Medezeggenschap Kritische studenten zijn onmisbaar voor onze hogeschool. Vind jij het belangrijk je steentje bij te dragen aan de kwaliteit van het onderwijs? Word dan actief in een van de commissies of raden waar jij kunt meepraten over de inhoud van je eigen onderwijs. Kijk voor meer informatie op of op Je kunt ook contact opnemen met de coach Bestuurlijke Participatie Studenten (BPS) via De coach Bestuurlijke Participatie Studenten coacht, traint en ondersteunt studenten in de medezeggenschapsraden van de HU. 27/170

28 Inspraakorganen Je treft advies- en medezeggenschapsorganen op de HU op drie niveaus aan: Opleidingscommissies (OC s) zijn adviesorganen. Ze controleren en adviseren de afdelingsdirecties. Het gaat hier bijvoorbeeld om de inhoud van het onderwijs, de studiebegeleiding die wordt aangeboden en de praktijkcomponent van een opleiding, oftewel alles wat met jouw opleiding te maken heeft. Elke opleiding binnen de HU heeft zo n opleidingscommissie. De faculteitsdirectie wordt gecontroleerd door de Facultaire Medezeggenschapsraad (FMR). Ze spreken met elkaar over alle opleidingsoverstijgende zaken binnen een faculteit. Hierbij moet je denken aan zaken die per faculteit worden geregeld, zoals ICT-voorzieningen, het facultaire loket rechtsbescherming en de faculteitsbegroting. Elke faculteit heeft een eigen Facultaire Medezeggenschapsraad. De Centrale Medezeggenschapsraad (CMR) controleert de directie van de HU: het College van Bestuur (CvB). Hier gaat het om hogeschoolbrede onderwerpen, zoals de nieuw ingevoerde merkenstructuur, de hogeschoolbrede begroting en samenwerkingsverbanden met andere hogescholen. De inspraakorganen hebben tal van mogelijkheden om hun invloed uit te oefenen, met als uiteindelijke doel het verhogen van de kwaliteit van het onderwijs. Kijk voor meer informatie over medezeggenschap en de inspraakorganen op Zie ook de reglementen voor de Centrale Medezeggenschapsraad, Facultaire Medezeggenschapsraad en Opleidingscommissies, hoofdstuk 5 van het Studentenstatuut HU en het Kiesreglement CMR-FMRpersoneelsraden op Ondersteuning bestuurlijk actieve studenten De HU stimuleert studenten om bestuurlijk actief te zijn, zodat je bestuurlijke en organisatorische vaardigheden in de praktijk kunt opdoen. Daarnaast zien we graag dat zoveel mogelijk studenten betrokken worden bij de beleidsontwikkeling van de HU. Daarom kun je als bestuurlijk actieve student gebruikmaken van onderstaande voorzieningen: Als studentlid van een inspraakorgaan kun je je gratis en onbeperkt laten trainen in bepaalde competenties. Er is een handboek voor studentleden die zitting nemen in de centrale raad, facultaire raad of opleidingscommissie. Via het speciaal voor alle bestuurlijk actieve studenten opgezette intranet ( kun je vliegensvlug kennis en informatie delen met studentleden uit andere inspraakorganen. Uiteraard doe je het niet voor niets, behalve een flinke hoeveelheid bestuurlijke ervaring ontvang je per vergadering 40,-. Aan de (totale) financiële compensatie voor bestuursactiviteiten kan een maximum verbonden zijn. Zie de desbetreffende regelingen. Wil je graag lid worden van één (of meerdere) inspraakorga(a)n(en), dan kan dat door je kandidaat te stellen bij de eerstkomende verkiezingen ( Raadpleeg voor vragen over de OC het secretariaat van je opleiding of stuur een naar de coach BPS (bps@hu.nl). Zie voor meer informatie ook 28/170

29 2.14 Studium Generale Studium Generale is dé plek voor HU-studenten die wat extra uitdaging of verdieping naast hun studie zoeken. De PLUS-programma s van Studium Generale bieden je de mogelijkheid om onder leiding van gedreven professionals je ondernemersvaardigheden, academische vorming of maatschappelijke idealen te onderzoeken en aan te scherpen. Tijdens debatten over de ontwikkelingen binnen de HU, het hoger onderwijs en de maatschappij leer je om je mening te onderbouwen en een goed argument op te bouwen, terwijl je bij de HU Popprijs je muzikale kwaliteiten kunt laten zien. Daarnaast hebben we regelmatig uitdagende opdrachten beschikbaar voor studenten die zich in willen zetten voor een actueel maatschappelijk thema, een lokale activiteit of een (overheids)organisatie die op zoek is naar innovatieve ideeën. In onze maandelijkse nieuwsbrief introduceren we onze activiteiten, op vind je altijd het laatste nieuws Studentenvereniging Algemeen Utrecht heeft een bruisend studentenleven. De verenigingen en studentenorganisaties in allerlei soorten en maten dragen daar hun steentje aan bij. Het bekendst zijn de gezelligheidsverenigingen. Er zijn ook verenigingen die een andere inslag hebben, zoals de levensbeschouwelijke studentenverenigingen, internationale en interculturele verenigingen. En natuurlijk hebben studenten ook allerlei eigen sportverenigingen en culturele verenigingen. Een overzicht van alle verenigingen vind je op De HU geeft financiële steun aan studentenverenigingen. De subsidie kan worden gegeven voor structurele en voor incidentele activiteiten. Wil je meer weten over het aanvragen van en de voorwaarden om in aanmerking te komen voor een subsidie? Kijk dan op onder Geldzaken. Ter verduidelijking nog even het volgende: naast studentenverenigingen zijn er ook studieverenigingen. Studieverenigingen zijn gekoppeld aan je opleiding. Zie hiervoor par Bestuursbeurs Bestuursbeurs Zit je in het bestuur of in een commissie van een studentenvereniging (Utrechtbreed of hogeschoolbreed), dan kun je in aanmerking komen voor een bestuursbeurs. Een bestuursbeurs is een toelage die dient als compensatie voor de studievertraging die je door je bestuursactiviteiten oploopt en die je buiten je prestatiebeurs ontvangt. Welke studentenorganisaties en bestuurlijke functies in aanmerking komen voor een bestuursbeurs kun je vinden in de Bijlage bij de Regeling bestuursbeurzen voor studentbestuurders in studentenorganisaties UU/HU. Zie ook hoofdstuk E van het Profileringsfonds HU ( Kijk voor meer informatie over de procedure of voor het aanvragen van een bestuursbeurs op onder Profileringsfonds. 29/170

30 2.16 Topsport Doe jij aan topsport en wil je daarnaast studeren? Dan is het goed te weten dat de HU een groot aantal faciliteiten biedt aan studenten die hun studie willen combineren met een carrière in de topsport. De HU beoordeelt op basis van jouw individuele omstandigheden en het niveau waarop je de sport beoefent of je gebruik kunt maken van deze voorzieningen. Je kunt eventueel een beroep doen op de volgende faciliteiten: begeleiding in het plannen van je studie; indien noodzakelijk: uitstel of verplaatsing van tentamens; samenwerking met coaches, trainers, sportbonden, Olympische steunpunten en de afdeling Individuele Begeleiding van NOC*NSF; de mogelijkheid om gebruik te maken van sportaccommodaties en sportmedische begeleiding; financiële ondersteuning als je studievertraging oploopt ten gevolge van sporten op topniveau. Voor meer informatie neem je contact op met topsportcoördinator HU, Mieke Wikkerman of (088) ) of met je studentendecaan (zie par.2.2) of kijk je op Trajectum Trajectum is het redactioneel onafhankelijke magazine van de HU dat tweewekelijks verschijnt. In Trajectum staan verhalen over studenten en studeren en studentenleven, onderwijs en onderzoek, de stad Utrecht, cultuur en schrijven studenten en docenten columns en andere bijdragen. Op de site vind je elke dag nieuws, staan prijsvragen, filmpjes, blogs van studenten en docenten en vind je praktische informatie. Trajectum is te volgen via Facebook en Twitter Sport Tegen studentprijzen kun je sporten bij Olympos, het sportcentrum van de HU en Universiteit Utrecht. Olympos heeft onder meer een ruim aanbod aan conditionele sporten en bal-, dans-, vecht- en racketsporten. Kijk op voor uitgebreide informatie over het aanbod, data en tarieven. Zie ook artikel 42 Studentenstatuut ( Veilig, gezond en milieuvriendelijk studeren De HU hecht groot belang aan een gezonde, veilige en plezierige leer- en werkomgeving, aan zorg voor het milieu en zuinig omgaan met energie. De HU wil de veiligheid en gezondheid van haar medewerkers en studenten waarborgen, door het -tot een aanvaardbaar niveau- verkleinen van risico s op het gebied van arbeidsomstandigheden. Daarom beschikken alle faculteiten en diensten van de HU over een Arbo- en Milieucommissie (A&M-commissie) die het aanspreekpunt is voor arbo- en milieuzaken en de uitvoering coördineert van het Arbo- en Milieubeleid binnen de faculteiten. Een deel van de verantwoordelijkheid voor veiligheid, gezondheid en milieu ligt echter ook bij de studenten zelf. Hoe kun jij bijdragen aan de veiligheid en gezondheid? Van studenten binnen de HU wordt verwacht dat zij meewerken aan een veilige, gezonde en milieuvriendelijke studieomgeving. Aandachtspunten zijn: Weet wat je moet doen in geval van brand, ongevallen en andere calamiteiten. Voorkom CANS (RSI). Aandacht voor het milieu. 30/170

31 Wat te doen bij brand, ongeval of calamiteit? Studenten worden geacht op de hoogte te zijn van de regeling voor brand, calamiteiten, ongevallenmelding (zie hieronder) en van vluchtroutes en nooduitgangen. Vluchtroutes en nooduitgangen zijn te vinden op de vluchtplattegronden in het gebouw. In alle ruimtes staat vermeld wat te doen bij een calamiteit. Bel nooit zelf brandweer, politie of ambulance. Bel wel onmiddellijk het interne alarmnummer, je komt dan in contact met een medewerker(-ster) van de centrale faculteits- of locatiebalie of de receptie. De alarmnummers van de gebouwen van de FNT staan hieronder. Tussen haakjes staan de interne nummers. - Nijenoord (8555 ) - Oudenoord (8765) - FC Dondersstraat (8900) Meld kort en duidelijk: je naam en lokaal / werkplek je telefoonnummer de actuele situatie (hoe, wat en waar) of er slachtoffers zijn en hoeveel waar het is gebeurd De medewerker(-ster) zorgt voor inzet van een EHBO-er of alarmeert, bij een grotere calamiteit, het hoofd Bedrijfshulpverlening (BHV). Blijf altijd kalm, waarschuw alle in gevaar zijnde personen en wacht tot hulpverleners ter plaatse zijn. Bedrijfshulpverlening (BHV) & EHBO Iedere locatie beschikt over een bedrijfshulpverleningsorganisatie die bij brand, ongevallen en andere calamiteiten kan worden ingezet. BHV-ers zijn tijdens hun inzet herkenbaar aan hun gekleurde hesjes met daarop de tekst BHV-er. Volg bij brand, ongevallen of andere calamiteiten altijd strikt hun aanwijzingen op. Maak bij ontruiming van het gebouw geen gebruik van de lift. Blijf buiten op de verzamelplaats die door de BHV-er wordt aangewezen en wacht op verdere instructies. Houd altijd de weg vrij voor brandweer en ambulances. Verlaat het gebied niet zonder je af te melden. Dit voorkomt eventuele zoekacties. Studeren en CANS (RSI) Het lijkt wel of ik steeds vaker last heb van mijn nek. Misschien heb je pijn in je arm, schouder, elleboog of pols. In eerste instantie denk je dat het wel over zal gaan. Maar helaas is dat niet altijd het geval. Deze pijn kan namelijk duiden op CANS (Complaints of Arm, Neck and or Shoulder), vroeger ook wel RSI genoemd. Iedereen kan hiermee te maken krijgen. Als je de eerste signalen niet serieus neemt, kunnen de klachten zich uitbreiden. Oorzaken van CANS kunnen zijn: Repeterend werk; Een statische werkhouding; Weinig afwisseling in houding en beweging; Een verkeerde zithouding op je werkplek (informatie over een juiste zithouding staat in de HU-folder Geef CANS geen KANS); Stress, vooral in piekperioden (tentamens, scriptie schrijven). Tijdens je studie werk je soms lang achter elkaar in dezelfde houding en/of maak je steeds dezelfde bewegingen. Je werkt bijvoorbeeld regelmatig en langdurig aan een beeldscherm, niet alleen op school maar ook nog thuis. Vergeet ook niet de uren die je s avonds doorbrengt met spelletjes en internet. Je kunt CANS grotendeels zelf voorkomen. 31/170

32 De belangrijkste tips zijn: Wissel beeldschermwerk af met lezen, aantekeningen maken etc. Werk per dag niet langer dan 5 à 6 uur achter een (standaard desktop opstelling) beeldscherm en niet langer dan 2 uur met een laptop. Zorg bij laptopgebruik langer dan 2 uur voor laptopstandaard, losse muis en los toetsenbord. Neem bij beeldschermwerk ieder uur een korte pauze. Let op een goede zithouding voor het beeldscherm. Zorg voor voldoende ontspanning/sport naast je studie. Neem lichamelijke klachten serieus. Beginnende klachten (pijn, tintelingen, stijf gevoel) kunnen snel verergeren. Met CANS-klachten kun je terecht bij je studieloopbaanbegeleider of studentendecaan. Je kunt ook terecht bij de arboadviseur van de faculteit (zie: Zijn je klachten al zo ernstig dat er een arts moeten worden geconsulteerd, ga dan naar je eigen huisarts. (Zie ook paragraaf over studeren met een functiebeperking). Milieu De faculteit heeft aandacht voor het milieu. Dit betekent zuinig omgaan met water en energie, minder afval en een goede afvalscheiding. Je kunt hier zelf een bijdrage aanleveren door: het licht niet aan te doen wanneer er voldoende licht is; het licht uit te doen als je een lokaal leeg achterlaat; geen water te verspillen en de spaarknop van de spoelbak (als die er is) te gebruiken; bij warmte het raam niet open te zetten maar de verwarming lager zetten; je computer en het beeldscherm uit te zetten als je klaar bent met je werk; (Chemisch) afval (batterijen, papier, restanten van consumpties) in de daarvoor bestemde afvalbakken te doen, ook in de kantine; het gebouw schoon te houden en zwerfafval te voorkomen; niet binnen het gebouw te roken (verboden). Meer specifieke informatie over Arbo en Milieu, het instellen van beeldschermwerkplekken is na te lezen op de A&M site van de HU: Voor vragen, opmerkingen of ideeën over arbo- en milieuzaken kun je terecht bij de Arbo- en Milieucommissie van je faculteit of bij het Arbo- & Milieuteam HU. Kijk voor meer informatie: Wettelijke aansprakelijkheid en ongevallen Je bent als student in beginsel zelf aansprakelijk voor de gevolgen van ongevallen en schade veroorzaakt aan derden. Door middel van een aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren kun je je tegen de financiële gevolgen hiervan verzekeren. Een dergelijke verzekering kun je bij diverse verzekeringsmaatschappijen afsluiten. Voor ongevallen/overlijden en voor wettelijke aansprakelijkheid tijdens het verblijf in of op weg naar gebouwen van de faculteit heeft de HU een beperkte verzekering. Activiteiten in het kader van de studie buiten de HU-locaties (in Nederland) vallen hier ook onder, evenals activiteiten in het kader van het HUonderwijs in het buitenland. Studenten die in het kader van HU-onderwijs naar het buitenland gaan, adviseren wij echter een aanvullende verzekering af te sluiten. Dit kan gratis via de HU. Zie voor meer informatie de website van International Office: Veroorzaak je schade tijdens je stage dan wordt eerst de WA-verzekering van de stagebiedende instelling aangesproken. Biedt deze geen dekking dan wordt vervolgens jouw WA-verzekering aangesproken. Bieden beide verzekeringen geen dekking, dan kan - tot slot - de verzekering van de HU worden aangesproken. 32/170

33 2.21 Werken naast je studie Wil je een leuke (bij)baan die goed aansluit op je studie? Campus Recruitment is dé plek in en om Utrecht waar je terecht kunt voor persoonlijk loopbaanadvies, een cv-boost maar vooral voor een leuke bijbaan of startersfunctie waar je niet wordt afgerekend op te weinig ervaring. Kijk op Je kunt ook in contact komen met kenniscentra waar studenten gezamenlijk onder leiding van een lector toepassingsgericht onderzoek doen, of werken aan productinnovaties. De studiefinanciering is geen vetpot, dus veel studenten hebben een bijbaantje. Je mag naast je studiefinanciering beperkt bijverdienen per kalenderjaar, zonder dat dit gevolgen heeft voor je studiefinanciering. Deze bijverdiengrens kun je terugvinden op de site van de DUO (Dienst Uitvoering op Onderwijs, en geldt voor iedereen die recht heeft op studiefinanciering. Werk je echter zo veel dat je er studievertraging door oploopt, dan is het vaak verstandiger om extra geld te lenen bij DUO. Overleg zonodig met je studentendecaan (zie par. 2.2) 2.22 Huisvesting Een leuke betaalbare kamer in Utrecht is niet gemakkelijk te vinden. Houd er rekening mee dat het in de zomermaanden extra druk is op de kamermarkt. Schrijf je in bij op of bij Woningnet, een overkoepelende woningcoörperatie, via Heb je woonruimte gevonden en ben je verhuisd, schrijf je dan in in het bevolkingsregister van de gemeente. Dit is onder meer nodig om bij DUO aan te tonen dat je uitwonend bent. Inschrijven kan (binnen 5 dagen na je verhuizing) bij de Dienst Burgerzaken. Neem een geldig legitimatiebewijs mee. Je verhuizing dien je ook aan de HU door te geven. Hoe je dit via OSIRIS kunt doen, is te vinden in paragraaf van deze studiegids. Ook kun je een adreswijziging via Studielink doorgeven. 33/170

34 3 Opleiding en beroep 3.1 Beroepsprofiel Een beroepsprofiel vormt de neerslag van taken, taakgebieden en werkzaamheden van professionals op een specifiek werkterrein Beroep De industriële automatiseerder is gespecialiseerd in het ontwerpen en realiseren van systemen die productieprocessen automatiseren. Hij stelt een dergelijk automatiseringssysteem samen door beschikbare deelsystemen en componenten aan elkaar te koppelen. Dit is doorgaans maatwerk. Centraal staat vrijwel altijd een vorm van programmeerbare besturing of regeling. Het automatiseringssysteem omvat verder sensoren (om informatie over het proces te vergaren), actuatoren (om in het proces te kunnen ingrijpen) en hardware en software (onder andere voor visualisatie en bediening). Kenmerkend voor het beroep is verder een projectmatige aanpak in teamverband, waarbij de typische duur van een project ongeveer een half jaar is. De automatisering betreft productieprocessen in een industriële omgeving. Veel van deze processen worden gekenmerkt door activiteiten als bewerken, assembleren, transporteren, verpakken en dergelijke. Voorbeelden hiervan zijn lasrobots in de automobielindustrie, sorteermachines in de tuinbouw en interne transportsystemen. Men spreekt in dit verband ook wel over productieautomatisering of automatisering van discrete processen. Daarnaast zijn er continue- en batchprocessen, die gekenmerkt worden door activiteiten als mengen, verwarmen, koelen en dergelijke. Dit wordt ook wel aangeduid als procesautomatisering. Voorbeelden zijn te vinden in de voedingsmiddelen-, chemische- en farmaceutische industrie. Het automatiseren van energieopwekking en energiedistributie, waterzuivering, verkeerssystemen, klimaatinstallaties en installaties in land- en tuinbouw zijn technologisch verwant en worden gerekend tot het beroepsdomein Vaardigheden afgestudeerde De vaardigheden van een afgestudeerde worden in het competentiegericht onderwijs, dat op de HU toegepast wordt, beschreven in competenties. Onder competentie verstaan we: het vermogen van een beroepsbeoefenaar om op een adequate manier taken uit te voeren, oplossingen te vinden en deze te realiseren in de dagelijkse beroepspraktijk. Om succesvol te kunnen functioneren, moet de industriële automatiseerder uiteraard beschikken over de algemene hbo-competenties en de generieke competenties voor het domein Engineering. Daarnaast is op een aantal gebieden specifieke inhoudelijke kennis en vaardigheid nodig. 34/170

35 3.1.3 Werkveld en functies Het werkveld van industriële automatiseerders is zeer breed. IA-bedrijven zijn met name actief voor klanten in de volgende sectoren: machinefabrieken, voeding, energie en water, overige goederen en producten (vooral logistieke automatisering), chemie en bouwnijverheid. Industriële automatiseerders kunnen verschillende beroepsrollen vervullen, waarvan de voornaamste zijn: programmeur, ontwerper, systeemarchitect en projectleider. De taken van de programmeur (ook wel (junior) software engineer) zijn het opstellen van de technische ontwerpspecificatie en het maken, opleveren en documenteren van software-applicaties volgens de functionele specificatie. De ontwerper (ook wel engineer) maakt eventueel een detaillering van het functioneel ontwerp en werkt de technische ontwerpspecificatie verder uit. Tot zijn taken behoren: selectie van instrumenten en systeemcomponenten, elektrotechnisch ontwerp, werkvoorbereiding en documentatie, in bedrijf stellen en beproeven. De systeemarchitect vertaalt, in samenspraak met de gebruiker, de klantenwens in een functionele ontwerpspecificatie. Dit is een doorgroeifunctie, waarvoor kennis van en ervaring met het te automatiseren proces van belang is. De projectleider stelt het projectplan op, stelt het projectteam samen en stuurt deze aan. Ook is hij verantwoordelijk voor het budget. Dit is eveneens een doorgroeifunctie, die na twee tot vijf jaar werkervaring kan worden vervuld. Aan industriële automatiseerders worden in de praktijk de volgende functienamen gegeven: consultant, systeemontwerper, senior engineer, procescontrol engineer, (senior) projectengineer, engineer software, system engineer, senior application engineer IA, lead engineer, technisch projectleider, engineer projectleider, projectmanager, hoofd software regeltechniek, hoofd industriële automatisering. 3.2 Opleidingsprofiel Doelstelling opleiding De opleiding heeft de volgende doelstellingen: De opleiding voldoet (naast de algemene HBO-competenties) aan de wensen vanuit het bedrijfsleven. De opleiding voldoet aan de vraag naar mensen vanuit het bedrijfsleven. Het curriculum sluit aan op de verschillende instroomprofielen. Het programma is aantrekkelijk en studeerbaar. Een autofabriek. Het vervoeren van bagage op Schiphol. De bediening van sluizen en bruggen. Mensenhanden komen er nog maar zelden aan te pas. De besturing van de machines en installaties die dit werk overnemen heet Industriële Automatisering. Het is een bundeling van software, elektrotechniek en mechanica. Met de opleiding Industriële Automatisering van Hogeschool Utrecht leer je het besturingsdeel van productieapparaten ontwerpen, bouwen en onderhouden. Jij neemt de intelligentie van verschillende machines voor jouw rekening. Een verantwoordelijke baan. Als een apparaat niet goed werkt of ermee ophoudt, kost dat een fabriek handenvol geld en kunnen de veiligheid en het milieu in het geding zijn Uitwerking van beroepsprofiel Zie /170

36 3.2.3 Het hbo-niveau van de opleiding De HU heeft als doel haar studenten op te leiden voor een functie op hbo-niveau en elke afgestudeerde student dient aan een groot aantal (beroeps)competenties te voldoen die zijn afgeleid van het beroepsprofiel. Om het niveau van beroepsuitoefening te bepalen worden de volgende vijf samenhangende criteria gehanteerd: - kennis en inzicht - toepassen kennis en inzicht - oordeelvorming - communicatie - leervaardigheden De opleiding baseert haar opleidingsprofiel op het landelijk vastgesteld profiel van de Bachelor of Engineering 3 In dit profiel wordt expliciet een verbinding gelegd met de algemene hbo-competenties brede professionalisering multidisciplinaire integratie wetenschappelijke toepassing transfer en brede inzetbaarheid creativiteit en complexiteit in handelen probleemgericht werken methodisch en reflectief denken en handelen sociaalcommunicatieve bekwaamheid basiskwalificering voor managementfuncties besef van maatschappelijke betrokkenheid In het profiel van de Bachelor of Engineering wordt het proces van voortbrenging van een producten, een diensten of een sturing centraal gesteld. In dit proces worden vier kerncompetenties onderscheiden: inzicht krijgen in opdracht of probleemstelling ontwerpen van product, dienst of sturing plannen van de uitvoering uitvoeren van het plan van aanpak Overzicht koppeling algemene en beroepscompetenties kennis en inzicht Kan kennis en vaardigheden up to date houden, uitbreiden en overdragen toepassen kennis en inzicht Opstellen van een klantenwens of user requirement specification Opstellen van een functionele specificatie Opstellen van een software of hardware design specification Realiseren van hardware en software In bedrijfstellen en valideren van een systeem Onderhouden van een systeem oordeelsvorming Kan bij beroepsmatige en ethische dilemma s een afweging maken op basis van maatschappelijk geaccepteerde normen en waarden en een besluit nemen. Kan gestructureerd en analytisch denken en handelen (en kan innovatieve ideeën genereren en initiatieven nemen.) 3 Profiel Bachelor of Engineering, cluster Engineering /170

37 communicatie Kan op diverse manieren effectief communiceren met verschillende geledingen in verschillende situaties. Kan (zelfstandig werken en) in een team gestructureerd en resultaatgericht samenwerken. Kan functioneren in een dynamische, multidisciplinaire en internationale omgeving. Kan leiding geven. leervaardigheden leervaardigheden Kan zelfstandig werken en reflecteren op het eigen gedrag om feedback te geven en te ontvangen Didactische uitgangspunten De opleiding heeft gekozen voor een competentiegericht onderwijsmodel. Een competentie is een vaardigheid op grond van bijvoorbeeld kennis, vaardigheden en houdingen die nodig is om een taak in een bepaalde (beroeps)context uit te oefenen. Voor het onderwijs betekent dit het volgende: Het onderwijs is gericht op het verwerven van beroepscompetenties, d.w.z. het in samenhang verwerven van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten waarmee beroepstaken kunnen worden uitgevoerd binnen of buiten Nederland, maar altijd in een internationale context. Het leren wordt opgevat als een doelgerichte activiteit van de student; het onderwijs bevordert actief en zelfstandig leren. De docent ondersteunt en coacht het leerproces van de student en is inhoudelijk expert op een bepaald competentiegebied. Het leren vindt zoveel mogelijk plaats in realistische leeromgevingen, waarbij leertaken lijken op beroepstaken. Hierbij wordt waar wenselijk en mogelijk gebruikgemaakt van moderne media (ICT). Het onderwijs is gebaseerd op het concurrency-principe, waarbij leermomenten op de opleiding en in de beroepspraktijk elkaar wederzijds positief beïnvloeden. Het leren is een sociaal en interactief proces, studenten werken samen: met elkaar, de docent en professionals uit de praktijk. Toetsen zijn bedoeld om vast te stellen welke beheersniveau van de competenties is bereikt en de student inzicht te geven in de vorderingen in het eigen leerproces Didactische werkvormen De didactiek van de opleiding staat in het teken van competentiegericht onderwijs. Hierbij wordt gestreefd naar een optimale balans tussen levensechte praktijkopdrachten en verdiepende lesprogramma s en trainingen. De opleiding kent daarmee verschillende onderwijsvormen: Theorieonderwijs: hoorcolleges, responsie- en werkcolleges en zelfstudieopdrachten. Practicumonderwijs/werkgroepbijeenkomsten: trainingen in kleine groepen (max. 16 studenten) die erop gericht zijn dat de student beroepsvaardigheden oefent. Praktijkbegeleiding: begeleiding van de praktijkperiode vanuit de opleiding en de instelling. Casus/projectonderwijs: groepsgewijze realisatie van producten in afgebakende periode. Ondersteuning van dit proces vindt plaats in de vorm van Studieloopbaanoriëntatie: door middel van ondersteuning en coaching van het binnen en buitenschoolse leren. In het onderwijsmodel staat thematisch projectonderwijs centraal. het theoretisch onderwijs en de vaardigheidstrainingen zijn daaraan flankerend. Stages en afstuderen kunnen in dit kader ook als projecten worden beschouwd. 37/170

38 Project In elk onderwijsperiode van tien weken (een blok) staat één thema centraal. Elk thema wordt in een variatie van werkvormen uitgewerkt. Centraal in het thema staat een project; aanvullend worden andere werkvormen gebruikt (flankerend onderwijs). Onderwijsprojecten spelen een belangrijke rol in het didactisch model van de opleiding. Ze bieden de mogelijkheid om in het binnenschoolse curriculum te experimenteren met realistische beroepssituaties. In de onderwijsprojecten wordt de relatie met de competentieontwikkeling op twee manieren geëxpliciteerd: ten eerste door beroepsproducten als (tussen)resultaat van projecten te kiezen en te beschrijven, ten tweede door taken en uitdagingen bij projecten te expliciteren en studenten gericht te beoordelen op de bijbehorende gedragscomponenten. Thematisch projectonderwijs Studenten werken aan een opdracht in relatie tot het thema en vormen hiervoor een projectteam van maximaal acht personen. De projectgroep verdeelt onderling de taken. Elk lid van de groep neemt de verantwoordelijkheid op zich voor een of meer onderdelen van het project en draagt er dus zorg voor dat die onderdelen tijdig klaar zijn. De projectgroep vergadert elke week. De verslagen van de vergaderingen worden gebundeld in een (digitaal) logboek. Daarnaast houdt elke student een persoonlijk portfolio bij, waarin zijn individuele bijdrage aan het project zichtbaar wordt. Bij de uitvoering van het project doorlopen de studenten een aantal fasen: 1. inventarisatie van mogelijke oplossingen en het maken van een keuze; 2. het maken van een plan voor de uitwerking van de gekozen oplossing; 3. voorbereiding van het onderzoek of het ontwerp; 4. uitvoering van het onderzoek of het ontwerp; 5. verslag en/of presentatie. De begeleidende docent is 1 uur per week (bij het eerste project in de propedeuse 2 uur per week) beschikbaar voor feedback. Hij bepaalt op vastgestelde momenten of de groep kan doorgaan naar de volgende projectfase. Tevens beoordeelt de begeleider het uiteindelijke resultaat. Theoriemodulen De student leert om zichzelf nieuwe theorie eigen te maken en de weg leren vinden in grotere hoeveelheden leerstof (artikelen, boeken, internet), hoofd en bijzaken te onderscheiden (wat is relevant) en relaties leggen tussen theorie en praktijk modelvorming (bijv. natuurwetenschappelijk of bedrijfseconomisch) Naast bovengenoemde projecten worden andere werkvormen gehanteerd ten behoeve van kennis en vaardigheden ontwikkeling binnen het betreffende thema: (1) practica, en voor de theorievakken (2) hoorcolleges en (3) IZT (instructie-zelfstudie-terugkoppeling). IZT bevordert het zelfstandig studeren. Het houdt in dat de student na een korte instructie een studieopdracht uitvoert en daarvoor de benodigde literatuur bestudeert, waarna de begeleidende docent de resultaten met de studenten bespreekt. Practica Toepassing van theorie in de praktijk. Omgang met ict hulpmiddelen (computer aided engineering). Microsysteemtechnieken. Basis t/m cnc fabricagetechnieken. Verslaglegging. Uitvoering realisatiefase van de projecten. Opdrachten, via stage of afstuderen. Aanmeldplicht voor projecten en (maak)opdrachten via de practicacoördinator. In de practica, die plaatsvinden in een werkplaats, laboratorium of computerlokaal, oefenen studenten zich onder begeleiding van een instructeur of docent in praktische en beroepsgerichte vaardigheden. 38/170

39 Studie Loopbaan Ontwikkeling (SLO) Studieloopbaanontwikkeling (SLO) is een belangrijke werkvorm in de eerste drie leerjaren. SLO bestaat uit individuele gesprekken en groepsbijeenkomsten met de SLO-begeleider. Er wordt gewerkt met een persoonlijk ontwikkelingsplan en een studieplan Competenties beginnende beroepsbeoefenaar De opleiding hanteert onderstaande algemene competentiebeschrijving: A1. Kan kennis en vaardigheden up to date houden, uitbreiden en overdragen. A2. Kan zelfstandig werken en reflecteren op het eigen gedrag om feedback te geven en te ontvangen. A3. Kan bij beroepsmatige en ethische dilemma s een afweging maken op basis van maatschappelijk geaccepteerde normen en waarden en een besluit nemen. A4. Kan op diverse manieren effectief communiceren met verschillende geledingen in verschillende situaties. A5. Kan gestructureerd en analytisch denken en handelen (en kan innovatieve ideeën genereren en initiatieven nemen.) A6. Kan (zelfstandig werken en) in een team gestructureerd en resultaatgericht samenwerken. A7. Kan functioneren in een dynamische, multidisciplinaire en internationale omgeving. A8. Kan leiding geven. Het ontwerpen en realiseren van een automatiseringssysteem kan in een aantal stappen worden verdeeld. Deze stappen zijn zowel herkenbaar branchespecifieke ontwerpmethodieken (zoals het V-model volgens GAMP), in publicaties van brancheorganisaties, maar ook in beschrijvingen van generieke technische hbocompetenties. Elke van deze stappen heeft een eigen, herkenbaar beroepsproducten. De opleiding heeft onderstaande competenties te gedefinieerd. B1. Opstellen van een klantenwens of user requirement specification B2. Opstellen van een functionele specificatie B3. Opstellen van een software of hardware design specification B4. Realiseren van hardware en software B5. In bedrijfstellen en valideren van een systeem B6. Onderhouden van een systeem Hierbij dient te worden opgemerkt dat niet alle activiteiten voor beginnende beroepsbeoefenaars haalbaar zijn. Met name klantenadvisering en opstellen van een URS vereisen enkele jaren werkervaring Horizontale doorstroommogelijkheden Aangezien de propedeuse voor het grootste deel gemeenschappelijk is, voor de opleidingen Product Design & Engineering, Integrated Product Development, Industriële Automatisering en Algemene Operationele Technologie kan in de propedeuse tot april probleemloos (vrijwel) zonder studievertraging overgestapt worden naar een van de andere opleidingen. Horizontale doorstroom in latere studiejaren is niet meer automatisch mogelijk. Als de vraag hiervoor zich voordoet, dan zal dit per geval worden bekeken en het zal in de meeste gevallen dan nodig zijn om delen van het eerdere programma van de dan gewenste afstudeerrichting alsnog te volgen Vervolgopleidingsmogelijkheden Na afloop van de opleiding IA staan er een aantal vervolgopleidingen open, waaronder: Master Control Systems Engineering aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen Master Systems and Control aan de Technische Universiteit Delft (na schakelprogramma van 30 ec) Master of Engineering aan de Hogeschool Utrecht (na minimaal 3 jaar werkervaring op hbo-niveau). 39/170

40 4 Inrichting en organisatie opleiding 4.1 Algemeen Een opleiding is centraal geregistreerd in het zgn. CROHO en bepaalt welke opleidingsnaam op je diploma komt. Binnen de opleiding kunnen verschillende afstudeerrichtingen gedefinieerd zijn, dat is in het algemeen de naam die in de brochures vermeld staat. De opleiding Industriële Automatisering valt onder het Institute of Engineering en wordt geleid door de Instituutsdirecteur dhr. Do Blankestijn. De opleiding heeft de CROHO-registratie Industriële Automatisering (nr ) Opleidingsvarianten Het onderwijs kent een (aantal) opleidingsvariant(en). Je kunt een opleiding namelijk voltijd, deeltijd of duaal volgen. Industriële Automatisering kent alleen een voltijd variant. Voltijdopleiding De voltijdopleiding is een onderwijsvariant waarbij je wordt geacht 40 uur per week beschikbaar te zijn voor het onderwijs. De studenten die deze variant kiezen komen rechtstreeks van de havo, vwo of mbo (niveau 4). Honoursprogramma Dit programma richt zich op een groep geselecteerde excellente studenten (selectie op studieresultaten en motivatie vindt plaats in het tweede studiejaar) die naast hun reguliere programma een extra programma aangeboden krijgen, ontwerp- en onderzoekcasussen en een verzwaarde afstudeeropdracht. De ontwerpen onderzoekcasussen zijn actuele bedrijfsproblemen waaraan onder begeleiding van een docententeam multidisciplinair in kleine groepjes wordt gewerkt. Met het honoursprogramma wil de opleiding de ontplooiingskansen van excellente studenten op de volgende gebieden stimuleren en faciliteren: verdere professionalisering van de beroepsfunctie "ontwerpen" (rol van ontwerper, onderzoeker en experimentator) in het bijzonder toegespitst op het gebruik van hoogwaardige technologie bij de verbetering en innovatie van producten en processen; versterking van de internationale oriëntatie op de beroepsfunctie; verbeteren van de vaardigheden voor onderzoek en het uitbrengen van publicaties. De student werkt in kleine groepen. De docenten coachen, dragen kennis over, faciliteren het ontwerp- en ontwikkelproces met onder andere workshops en waar nodig werken ze zelfs mee aan het oplossen van praktijkproblemen. Het begeleidende docententeam bestaat voornamelijk uit docenten van kenniskringen (Lectoraten) die aan het instituut verbonden zijn en wordt waar nodig aangevuld door externe deskundigen (de opdrachtgever, andere bedrijven, en nationale en internationale universiteiten en/ of kennisinstituten). Door het volgen van het honoursprogramma krijgt de student een extra aantekening bij het diploma en is het mogelijk aansluitend een Master programma aan de universiteit te volgen. De toelatingseisen zijn: geen studievertraging, gemiddeld cijfer 7,5. Het honoursprogramma staat open voor alle studenten die voldoen aan de gestelde criteria. Daarnaast zal een sollicitatiegesprek tot de procedure horen. Plaatsen zijn beperkt, het oordeel van de lector is bindend. Alle informatie en regelingen met betrekking tot het Honoursprogramma zijn te vinden op 40/170

41 4.1.2 Opleidingsstructuur algemeen Studiefases De opleiding bestaat uit twee studiefases: de propedeutische fase en de hoofdfase. De opleiding begint met een propedeutische fase van een jaar. Deze fase wordt afgesloten met een propedeutisch getuigschrift. Na de propedeuse volgt de hoofdfase die drie jaar duurt 4 en wordt afgesloten met een bachelordiploma. Zie verder par. 4.2 en 4.3. Wettelijke studieduur, studielast en studiepunten De studielast van de opleiding en de daartoe behorende cursussen wordt uitgedrukt in hele studiepunten (EC s) volgens het European Credit Transfer System (ECTS). Dit is een studiepuntensysteem om opleidingen internationaal vergelijkbaar te maken. De studielast van 1 EC komt overeen met 28 studie- (klok)uren (inclusief contacttijd). De opbouw van de studielast van iedere cursus wordt nader omschreven in Osiris. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tin studielast voor verschillende werkvormen, waaronder zelfstudie. De werkelijke studielast wordt gemeten bij de cursusevaluaties. De reguliere bacheloropleiding duurt vier jaar. Bij de opbouw van de opleiding is een gemiddelde studielast van 60 EC s, oftewel 1680 uur, per studiejaar als uitgangspunt genomen. De totale studielast van de opleiding (onderwijs, zelfstudie en praktijktijd/stages) bedraagt dus 240 EC s. De studiepunten zijn als volgt over de studiejaren verdeeld: propedeuse: 60 EC s hoofdfase: 180 EC s (major van 150 EC s + profileringsruimte van 30 EC s). Tabel verdeling studielast over opleiding: Propedeuse (60 EC.) Major (150 EC.) Hoofdfase (180 EC.) Profileringsruimte (30 EC.) In de cursusbeschrijvingen is per cursus de studielast opgenomen, uitgedrukt in hele studiepunten. Zie OSIRIS (OSIRIS). EC s worden pas toegekend nadat de desbetreffende cursus is afgerond met het bijbehorende tentamen (c.q. alle deeltentamens). Zie ook par Propedeuse Zie par. 4.2 voor meer informatie over de propedeuse. Hoofdfase Zie par. 4.3 voor meer informatie over de hoofdfase. Tabel opleidingsstructuur Semester 1 P1 Propedeuse Semester 2 P2 Semester 3 H1 Semester 4 H2 Semester 5 H3. Stage Hoofdfase Semester 6 H4 Semester 7 H5. VPR Semester 8 H6. Afstuderen 4 De duur van drie jaar geldt voor de voltijdvariant. Bij deeltijd en duaal kan er sprake zijn van een afwijkende duur. 41/170

42 4.1.3 Verkorte opleidingsroutes De duale opleidingen kennen geen verkorte opleidingsroutes, anders dan, op basis van vooropleiding en werkervaring, met de student een op maat gemaakt studieprogramma dat kan worden vastgesteld door de examencommissie. Voor de voltijdopleidingen geldt dat de volgorde van het opleidingsprogramma af hangt van de vooropleiding. Vooropleidingen kunnen zijn: HAVO, VWO en MTS-W. Het 4-jarige HAVO en VWO programma vormt het uitgangspunt voor de volgorde waarin het programma wordt doorlopen. Studenten met een technische MBO-vooropleiding kunnen bij de examencommissie vrijstelling aanvragen voor de stage. Deze oordeelt of er een vrijstelling voor de stage verleend kan worden. Zie onderstaand schema voor alle studieroutes. Tabel opleidingsstructuur: Zie voor meer informatie over vrijstellingen par Overzicht curriculum (per studiejaar) Per studiejaar wordt door de opleiding het onderwijsprogramma ofwel het curriculum van zowel de gehele studie als van de onderdelen vastgesteld. Dit studieprogramma geldt uitsluitend voor het studiejaar waarvoor het is vastgesteld. De cursussen van zowel propedeuse als hoofdfase zijn hieronder per opleidingsjaar aangegeven inclusief het aantal bijbehorende EC s en de OSIRIS-code. De volledige cursusbeschrijvingen zijn te vinden in OSIRIS. Industriële Automatisering Per studiejaar wordt door de opleiding het onderwijsprogramma ofwel curriculum van zowel de gehele studie als van de onderdelen vastgesteld. Dit studieprogramma geldt uitsluitend voor het studiejaar waarvoor het is vastgesteld. Let op, het curriculum kan onderhevig zijn aan veranderingen. Controleer bij twijfel altijd de SharePoint site van de opleiding. De thema s van zowel propedeuse als hoofdfase zijn hieronder per semester aangegeven inclusief het aantal bijbehorende EC s en de Osiris-code. De cursuscodes in OSIRIS zijn als volgt opgebouwd: Faculteit - opleiding / Instituut - Cursus - Jaar van start T - TIT - xxxxx - 09 Voorbeeld: TTIT-CPPT1-09 (Theorie inleiding C++) De volledige cursusbeschrijvingen zijn te vinden in Osiris. 42/170

Studiegids Werktuigbouwkunde

Studiegids Werktuigbouwkunde Studiegids Werktuigbouwkunde 2011 2012 Hogeschool Utrecht, Studentzaken / JZ Utrecht, September 2011 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5

Nadere informatie

STUDIEGIDS opleidingen CHEMIE & CHEMISCHE TECHNOLOGIE

STUDIEGIDS opleidingen CHEMIE & CHEMISCHE TECHNOLOGIE STUDIEGIDS 2011-2012 opleidingen CHEMIE & CHEMISCHE TECHNOLOGIE Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel...

Nadere informatie

Studiegids Security Technology

Studiegids Security Technology Studiegids Security Technology 2011 2012 Hogeschool Utrecht, Studentzaken / JZ Utrecht, September 2011 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU...

Nadere informatie

Studiegids Mediatechnologie

Studiegids Mediatechnologie Studiegids Mediatechnologie 2011 2012 Hogeschool Utrecht, Studentzaken / JZ Utrecht, September 2011 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5

Nadere informatie

Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO)

Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Hogeschool Utrecht Faculteit Natuur en Techniek Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) BACHELOROPLEIDINGEN STUDIEGIDS 2011-2012 Voltijd opleidingen: Bouwkunde Bouwtechnische Bedrijfskunde Civiele Techniek

Nadere informatie

TECHNISCHE BEDRIJFSKUNDE

TECHNISCHE BEDRIJFSKUNDE STUDIEGIDS TECHNISCHE BEDRIJFSKUNDE 2010-2011 voltijd en deeltijd Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel...

Nadere informatie

STUDIEGIDS. Hogeschool Utrecht INSTITUUT VOOR INFORMATICA EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE

STUDIEGIDS. Hogeschool Utrecht INSTITUUT VOOR INFORMATICA EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE STUDIEGIDS Hogeschool Utrecht INSTITUUT VOOR INFORMATICA EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE 2011-2012 Hogeschool Utrecht, Studentzaken / JZ Utrecht, September 2011 STUDIEGIDS Instituut voor ICT 2011 2012 Opleidingen:

Nadere informatie

Studiegids Product Design & Engineering 2010 2011

Studiegids Product Design & Engineering 2010 2011 Studiegids Product Design & Engineering 2010 2011 blz 2 van 89 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 6 1.1 Algemene informatie HU... 6 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 6 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel... 7

Nadere informatie

STUDIEGIDS. Hogeschool Utrecht INSTITUUT VOOR INFORMATICA EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE 2011-2012

STUDIEGIDS. Hogeschool Utrecht INSTITUUT VOOR INFORMATICA EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE 2011-2012 STUDIEGIDS Hogeschool Utrecht INSTITUUT VOOR INFORMATICA EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE 2011-2012 Hogeschool Utrecht, Studentzaken / JZ Utrecht, September 2011 STUDIEGIDS Instituut voor ICT 2011 2012 Opleidingen:

Nadere informatie

Studiegids bacheloropleiding Technische Bedrijfskunde 2011-2012. Hogeschool Utrecht BACHELOROPLEIDINGEN 2011-2012. Technische Bedrijfskunde 1/319

Studiegids bacheloropleiding Technische Bedrijfskunde 2011-2012. Hogeschool Utrecht BACHELOROPLEIDINGEN 2011-2012. Technische Bedrijfskunde 1/319 Hogeschool Utrecht BACHELOROPLEIDINGEN 2011-2012 Technische Bedrijfskunde 1/319 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel...

Nadere informatie

STUDIEGIDS LIFE SCIENCES 2009 2010

STUDIEGIDS LIFE SCIENCES 2009 2010 STUDIEGIDS LIFE SCIENCES 2009 2010 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 1.1.3 Bachelor- en Masterstelsel... 5 Hogeschool- en faculteitsregelingen...

Nadere informatie

Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO)

Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Faculteit Natuur en Techniek Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Studiegids 2010 / 2011 Voltijd opleidingen: Milieukunde Hogeschool Utrecht, 2010/2011 1 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene

Nadere informatie

TECHNISCHE BEDRIJFSKUNDE

TECHNISCHE BEDRIJFSKUNDE STUDIEGIDS TECHNISCHE BEDRIJFSKUNDE 2009-2010 voltijd en deeltijd Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel...

Nadere informatie

STUDIEGIDS SECURITY TECHNOLOGY 2008 2009

STUDIEGIDS SECURITY TECHNOLOGY 2008 2009 STUDIEGIDS SECURITY TECHNOLOGY 2008 2009 1/80 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel... 6 1.1.3 Hogeschool-

Nadere informatie

studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING HBO-Rechten Voltijd 1/168 Hogeschool Utrecht, September 2011

studiegids bacheloropleiding hbr voltijd 2011-2012 STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING HBO-Rechten Voltijd 1/168 Hogeschool Utrecht, September 2011 STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING HBO-Rechten Voltijd 2011 2012 1/168 Voorwoord De studiegids van de opleiding HBO-Rechten voltijd van de Hogeschool Utrecht (HU) is het kerndocument van de opleiding en is bedoeld

Nadere informatie

STUDIEGIDS Instituut voor ICT 2010 2011

STUDIEGIDS Instituut voor ICT 2010 2011 STUDIEGIDS Instituut voor ICT 2010 2011 Versie 29 juni 2010 (definitief) Opleidingen: - Bedrijfskundige Informatica (voltijd, deeltijd) - Informatica, specialisatie Software Engineering (voltijd, deeltijd)

Nadere informatie

Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO)

Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Faculteit Natuur en Techniek Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Studiegids 2009 / 2010 Opleidingen: Bouwkunde Bouwtechnische Bedrijfskunde Civiele Techniek Geodesie / Geo-informatica Ruimtelijke Ordening

Nadere informatie

STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING COMMUNICATIEMANAGEMENT

STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING COMMUNICATIEMANAGEMENT STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING COMMUNICATIEMANAGEMENT 2010 2011 Hogeschool Utrecht, Servicebureau, Studentzaken / JZ Utrecht, september 2010 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 6 1.1 Algemene informatie

Nadere informatie

STUDIEGIDS Information ENgineering 2009 2010. Versie 31 juli 2009

STUDIEGIDS Information ENgineering 2009 2010. Versie 31 juli 2009 STUDIEGIDS Information ENgineering 2009 2010 Versie 31 juli 2009 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel...

Nadere informatie

Faculteit Natuur en Techniek. Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Studiegids 2008/2009. Opleidingen voltijd:

Faculteit Natuur en Techniek. Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Studiegids 2008/2009. Opleidingen voltijd: Faculteit Natuur en Techniek Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Studiegids 2008/2009 Opleidingen voltijd: Bouwkunde Bouwtechnische Bedrijfskunde Civiele Techniek Geodesie/Geo-informatica Ruimtelijke

Nadere informatie

STUDIEGIDS opleidingen Werktuigbouwkunde, Industriële Automatisering en Algemene Operationele Technologie. 2008 2009

STUDIEGIDS opleidingen Werktuigbouwkunde, Industriële Automatisering en Algemene Operationele Technologie. 2008 2009 STUDIEGIDS opleidingen Werktuigbouwkunde, Industriële Automatisering en Algemene Operationele Technologie. 2008 2009 Bachelor: Werktuigbouwkunde (CROHO 34280) Afstudeerrichtingen: - Integrated Product

Nadere informatie

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven:

A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven: 10 SPECIFIEKE FACULTAIRE BEPALINGEN Faculteit: Faculteit A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven: Artikel 32 Inschrijving voor cursussen 3A De student

Nadere informatie

Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO)

Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Faculteit Natuur en Techniek Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Studiegids 2010 / 2011 Opleiding: Bouwkunde duaal Hogeschool Utrecht, 2010/2011 1 Hogeschool Utrecht, 2010/2011 2 Inhoudsopgave 1 Algemene

Nadere informatie

STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING JOURNALISTIEK

STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING JOURNALISTIEK STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING JOURNALISTIEK 2010 2011 Hogeschool Utrecht, Servicebureau, Studentzaken / JZ Utrecht, 1 september 2010 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5

Nadere informatie

STUDIEGIDS. Institute for Life Sciences & Chemistry (HU/FNT) Cursusjaar LIFE SCIENCES

STUDIEGIDS. Institute for Life Sciences & Chemistry (HU/FNT) Cursusjaar LIFE SCIENCES Studiegids 2008-2009 STUDIEGIDS Institute for & Chemistry (HU/FNT) Cursusjaar 2008-2009 LIFE SCIENCES Bacheloropleiding Biologie en medisch laboratoriumonderzoek 1/80 Studiegids 2008-2009 2/80 Studiegids

Nadere informatie

Studiegids Industriële Automatisering 2009 2010

Studiegids Industriële Automatisering 2009 2010 Studiegids Industriële Automatisering 2009 2010 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel... 6 1.1.3 Hogeschool-

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1. 1 INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.4 Onderwijs- en examenregeling... 4 2. TOELATING TOT DE OPLEIDING...

Nadere informatie

STUDIEGIDS MEDIATECHNOLOGIE 2008 2009

STUDIEGIDS MEDIATECHNOLOGIE 2008 2009 STUDIEGIDS MEDIATECHNOLOGIE 2008 2009 1/84 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 3 1.1 Algemene informatie HU... 3 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 3 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel... 3 1.1.3 1.1.4 Hogeschool-

Nadere informatie

Studiegids Mediatechnologie 2009 2010

Studiegids Mediatechnologie 2009 2010 Studiegids Mediatechnologie 2009 2010 blz 1 van 91 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel... 6 1.1.3 Hogeschool-

Nadere informatie

Propedeuse & hoofdfase Small Business & Retail management

Propedeuse & hoofdfase Small Business & Retail management Studiegids FEM Propedeuse & hoofdfase Small Business & Retail management 2011-2012 1/79 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor-

Nadere informatie

STUDIEGIDS Algemene Operationele Technologie 2007 2008

STUDIEGIDS Algemene Operationele Technologie 2007 2008 STUDIEGIDS Algemene Operationele Technologie 2007 2008 Afstudeerrichtingen - Hogere Energie Technologie - Hogere Installatietechniek voltijd en duaal - Elektrotechnische Installatietechniek voltijd en

Nadere informatie

TECHNISCHE BEDRIJFSKUNDE 2008-2009

TECHNISCHE BEDRIJFSKUNDE 2008-2009 STUDIEGIDS TECHNISCHE BEDRIJFSKUNDE 008-009 voltijd en deeltijd Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1. Bachelor- en Masterstelsel... 6

Nadere informatie

STUDIEGIDS Electronic Engineering and Design Deeltijd (Elektrotechniek) 2007 2008

STUDIEGIDS Electronic Engineering and Design Deeltijd (Elektrotechniek) 2007 2008 STUDIEGIDS Electronic Engineering and Design Deeltijd (Elektrotechniek) 2007 2008 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 7 1.1 Algemene informatie HU...7 1.1.1 Onderwijsprofiel HU...7 1.1.2 Bachelor- en

Nadere informatie

STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING DIGITALE COMMUNICATIE

STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING DIGITALE COMMUNICATIE STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING DIGITALE COMMUNICATIE 2009 2010 Hogeschool Utrecht, Servicebureau, Studentzaken / JZ Utrecht, 7 april 2009 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU...

Nadere informatie

STUDIEGIDS. Institute for Life Sciences & Chemistry (HU/FNT) Cursusjaar 2007-2008 LIFE SCIENCES

STUDIEGIDS. Institute for Life Sciences & Chemistry (HU/FNT) Cursusjaar 2007-2008 LIFE SCIENCES STUDIEGIDS Institute for Life Sciences & Chemistry (HU/FNT) Cursusjaar 2007-2008 LIFE SCIENCES Bacheloropleiding Biologie en medisch laboratoriumonderzoek 1/77 2/77 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie

Nadere informatie

STUDIEGIDS SECURITY TECHNOLOGY 2007 2008

STUDIEGIDS SECURITY TECHNOLOGY 2007 2008 STUDIEGIDS SECURITY TECHNOLOGY 2007 2008 1/64 2/64 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 6 1.1 Algemene informatie HU... 6 1.1.1 1.1.2 Onderwijsprofiel HU... 6 Bachelor- en Masterstelsel... 6 1.1.3 Hogeschool-

Nadere informatie

Format studiegids bacheloropleidingen 2009-2010 STUDIEGIDS ASSOCIATE DEGREE OPLEIDING EVENTMANAGER 1/68. Hogeschool Utrecht, 7 april 2009

Format studiegids bacheloropleidingen 2009-2010 STUDIEGIDS ASSOCIATE DEGREE OPLEIDING EVENTMANAGER 1/68. Hogeschool Utrecht, 7 april 2009 STUDIEGIDS ASSOCIATE DEGREE OPLEIDING EVENTMANAGER 2009 2010 1/68 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel...

Nadere informatie

STUDIEGIDS Industriële Automatisering 2007 2008

STUDIEGIDS Industriële Automatisering 2007 2008 STUDIEGIDS Industriële Automatisering 2007 2008 1/74 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU...5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU...5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel...5 1.1.3 Hogeschool-

Nadere informatie

STUDIEGIDS Technische Informatica 2006 2007

STUDIEGIDS Technische Informatica 2006 2007 STUDIEGIDS Technische Informatica 2006 2007 1/77 2/77 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 8 1.1 Algemene informatie HU... 8 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 8 1.1.2 1.1.3 Bachelor- en Masterstelsel... 9 Hogeschool-

Nadere informatie

INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES. OPLEIDING MANAGEMENT IN DE ZORG Studiegids 2010 2011 1/124

INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES. OPLEIDING MANAGEMENT IN DE ZORG Studiegids 2010 2011 1/124 INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES OPLEIDING MANAGEMENT IN DE ZORG Studiegids 2010 2011 1/124 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2

Nadere informatie

STUDIEGIDS ICT 2007 2008. Opleiding Informatica variant Systeembeheer (duaal) Status: Definitief 1/74

STUDIEGIDS ICT 2007 2008. Opleiding Informatica variant Systeembeheer (duaal) Status: Definitief 1/74 STUDIEGIDS ICT 2007 2008 Opleiding Informatica variant Systeembeheer (duaal) Status: Definitief 1/74 2/74 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 6 1.1 Algemene informatie HU... 6 1.1.1 Onderwijsprofiel HU...

Nadere informatie

Studiegids voltijd bachelor Pedagogiek 2011-2012 STUDIEGIDS. Hogeschool Utrecht VOLTIJD BACHELOR PEDAGOGIEK 2011-2012 1/79

Studiegids voltijd bachelor Pedagogiek 2011-2012 STUDIEGIDS. Hogeschool Utrecht VOLTIJD BACHELOR PEDAGOGIEK 2011-2012 1/79 STUDIEGIDS Hogeschool Utrecht VOLTIJD BACHELOR PEDAGOGIEK 2011-2012 1/79 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel...

Nadere informatie

STUDIEGIDSEN. Hogeschool Utrecht MASTEROPLEIDINGEN 2011-2012

STUDIEGIDSEN. Hogeschool Utrecht MASTEROPLEIDINGEN 2011-2012 STUDIEGIDSEN Hogeschool Utrecht MASTEROPLEIDINGEN 2011-2012 1 Voorwoord De complexe wereld waarin kinderen en jongeren opgroeien, stelt hen voor ingewikkelde uitdagingen. Deze uitdagingen gaan veelal verder

Nadere informatie

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) Masteropleiding Leraar Engels. Studiejaar

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) Masteropleiding Leraar Engels. Studiejaar Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) Masteropleiding Leraar Engels Deeltijd Studiejaar 2018-2019 Citeertitel Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) Masteropleiding Leraar Engels Deeltijd Datum

Nadere informatie

Studiegids 2008-2009 INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES STUDIEGIDS LEEFSTIJL, ARBEID EN GEZONDHEID

Studiegids 2008-2009 INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES STUDIEGIDS LEEFSTIJL, ARBEID EN GEZONDHEID Studiegids 2008-2009 INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES STUDIEGIDS LEEFSTIJL, ARBEID EN GEZONDHEID 2008 2009 Studiegids 2008-20092 2/80 Instituut voor Verpleegkundige Studies, Opleiding Leefstijl,

Nadere informatie

Opleiding Informatica incl. Systeembeheer (voltijd)

Opleiding Informatica incl. Systeembeheer (voltijd) STUDIEGIDS ICT 2007 2008 Opleiding Informatica incl. Systeembeheer (voltijd) Status: Definitief 1/83 2/83 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 6 1.1 Algemene informatie HU... 6 1.1.1 Onderwijsprofiel HU...

Nadere informatie

Studiegids Small Business en Retail Management 2009-2010 STUDIEGIDS FEM. Small Business en Retail Management 1/79. Hogeschool Utrecht, 30 juni 2009

Studiegids Small Business en Retail Management 2009-2010 STUDIEGIDS FEM. Small Business en Retail Management 1/79. Hogeschool Utrecht, 30 juni 2009 STUDIEGIDS FEM 2009 2010 Small Business en Retail Management 1/79 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 1.1.3 Bachelor- en Masterstelsel...

Nadere informatie

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2015-2016

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2015-2016 Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 05-06 Master Pedagogiek CROHO-nummer 443 variant: deeltijd NHL Hogeschool Afdeling: Zorg en Welzijn Versie: Concept besproken met AO-M.Peda 8-4-5 / definitief

Nadere informatie

INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES. OPLEIDING MANAGEMENT IN DE ZORG Deeltijd STUDIEGIDS 2009 2010

INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES. OPLEIDING MANAGEMENT IN DE ZORG Deeltijd STUDIEGIDS 2009 2010 INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES OPLEIDING MANAGEMENT IN DE ZORG Deeltijd STUDIEGIDS 2009 2010 1/58 2/58 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 6 1.1 Algemene informatie HU... 6 1.1.1 Onderwijsprofiel

Nadere informatie

INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES STUDIEGIDS OPLEIDING MANAGEMENT IN DE ZORG

INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES STUDIEGIDS OPLEIDING MANAGEMENT IN DE ZORG INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES STUDIEGIDS OPLEIDING MANAGEMENT IN DE ZORG 2011 2012 1/114 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2

Nadere informatie

Studiegids Electronic Engineering and Design (Elektrotechniek) STUDIEGIDS Electronic Engineering and Design (Elektrotechniek)

Studiegids Electronic Engineering and Design (Elektrotechniek) STUDIEGIDS Electronic Engineering and Design (Elektrotechniek) STUDIEGIDS Electronic Engineering and Design (Elektrotechniek) 2007 2008 1/79 2/79 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 7 1.1 Algemene informatie HU...7 1.1.1 Onderwijsprofiel HU...7 1.1.2 Bachelor- en

Nadere informatie

INSTITUUT ARCHIMEDES BACHELOR- OPLEIDING OMGANGSKUNDE 2010/2011. Instituut Archimedes Bacheloropleiding OMGANGSKUNDE 1

INSTITUUT ARCHIMEDES BACHELOR- OPLEIDING OMGANGSKUNDE 2010/2011. Instituut Archimedes Bacheloropleiding OMGANGSKUNDE 1 INSTITUUT ARCHIMEDES BACHELOR- OPLEIDING OMGANGSKUNDE 2010/2011 Instituut Archimedes Bacheloropleiding OMGANGSKUNDE 1 INHOUD 1. Algemene informatie 6 1.1 Algemene informatie HU 6 1.1.1 Onderwijsprofiel

Nadere informatie

INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES. OPLEIDING MANAGEMENT IN DE ZORG Voltijd

INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES. OPLEIDING MANAGEMENT IN DE ZORG Voltijd INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES OPLEIDING MANAGEMENT IN DE ZORG Voltijd Studiegids 2009 2010 Studiegids 2009-2010 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 1.1.2

Nadere informatie

INSTITUUT ARCHIMEDES BACHELOR- OPLEIDING WISKUNDE 2010/2011. Instituut Archimedes Bacheloropleiding WISKUNDE 1

INSTITUUT ARCHIMEDES BACHELOR- OPLEIDING WISKUNDE 2010/2011. Instituut Archimedes Bacheloropleiding WISKUNDE 1 INSTITUUT ARCHIMEDES BACHELOR- OPLEIDING WISKUNDE 2010/2011 Instituut Archimedes Bacheloropleiding WISKUNDE 1 INHOUD 1. Algemene informatie 6 1.1 Algemene informatie HU 6 1.1.1 Onderwijsprofiel HU 6 1.1.2

Nadere informatie

Studiegids FEM. Nederlandstalige propedeuse

Studiegids FEM. Nederlandstalige propedeuse Studiegids FEM Nederlandstalige propedeuse Accountancy Bedrijfseconomie Financial Services Management Commerciele Economie Ad Assistant Marketeer International Business and Languages Management Economie

Nadere informatie

Studiegids 2007/2008. Faculteit Natuur en Techniek. Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Duaal Projectmanagement Infra (PMI)

Studiegids 2007/2008. Faculteit Natuur en Techniek. Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Duaal Projectmanagement Infra (PMI) Faculteit Natuur en Techniek Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Duaal Projectmanagement Infra (PMI) Inhoudsopgave 1 Algemene informatie... 4 1.1 Algemene informatie HU... 4 1.1.1 Onderwijsprofiel HU...

Nadere informatie

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2014-2015

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2014-2015 Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2014-2015 Master leraar Algemene Economie Croho: 45275 deeltijd 1 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie

Nadere informatie

Management, Economie en Recht

Management, Economie en Recht STUDIEGIDS Hoofdfase Management, Economie en Recht 2009 2010 Hogeschool Utrecht, 30 juni 2009 1 1 Algemene informatie... 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 1.1.3 Bachelor-

Nadere informatie

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Fractie VUUR, Universiteitsraad www.verenigingvuur.nl info@verenigingvuur.nl - 2 - Voorwoord

Nadere informatie

Studiegids 2007/2008. Faculteit Natuur en Techniek. Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Milieukunde Duaal

Studiegids 2007/2008. Faculteit Natuur en Techniek. Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Milieukunde Duaal Faculteit Natuur en Techniek Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Duaal Inhoudsopgave 1 Algemene informatie... 4 1.1 Algemene informatie HU... 4 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 4 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel...

Nadere informatie

Studie-informatie Hogeschool Utrecht

Studie-informatie Hogeschool Utrecht Studie-informatie Wijzigingen voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande

Nadere informatie

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2014-2015

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2014-2015 Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 014-015 Master Pedagogiek CROHO-nummer 44113 deeltijd 1 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1. Informatie en communicatie...

Nadere informatie

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2015-2016

Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2015-2016 Studentenstatuut (opleidingsspecifiek deel) 2015-2016 Master Leraar Algemene Economie CROHO: 45275 variant: deeltijd NHL Hogeschool Afdeling: IEC Versie: Concept besproken met kernteam 29-4-15 / definitief

Nadere informatie

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2015-2016 10 FACULTAIRE OER: FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirecteur op 2 maart 2015 Met nstemming van de facultaire medezeggenschapsraad A. Nadere facultaire invulling van

Nadere informatie

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies.

Deze versie treedt in werking op 1 september 2016 en vervangt alle voorgaande versies. III FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirectie op 14 maart 2016. Instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op 4 juli 2016. Deze versie treedt in werking op 1

Nadere informatie

STUDIEGIDS FEM. Institute for Business Administration. Deeltijd. Diedenoort Facility Management

STUDIEGIDS FEM. Institute for Business Administration. Deeltijd. Diedenoort Facility Management STUDIEGIDS FEM 2007 2008 Institute for Business Administration Deeltijd Diedenoort Facility Management 1/58 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel

Nadere informatie

De onderwijs- en examenregeling

De onderwijs- en examenregeling De onderwijs- en examenregeling Algemeen In de onderwijs- en examenregeling (OER) wordt informatie gegeven over het onderwijs van een opleiding of een groep van opleidingen. Heeft de OER betrekking op

Nadere informatie

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2014-2015

A. Nadere facultaire invulling van onderstaande artikelen uit de HU-OER 2014-2015 10 FACULTAIRE OER: FACULTEIT COMMUNICATIE EN JOURNALISTIEK Vastgesteld door de faculteitsdirecteur op 27 januari 2014 Instemming van de facultaire medezeggenschapsraad op..2014 A. Nadere facultaire invulling

Nadere informatie

INSTITUUT ARCHIMEDES MASTER- OPLEIDING BIOLOGIE 2010/2011. Instituut Archimedes Masteropleiding BIOLOGIE 1

INSTITUUT ARCHIMEDES MASTER- OPLEIDING BIOLOGIE 2010/2011. Instituut Archimedes Masteropleiding BIOLOGIE 1 INSTITUUT ARCHIMEDES MASTER- OPLEIDING BIOLOGIE 2010/2011 Instituut Archimedes Masteropleiding BIOLOGIE 1 INHOUD 1. Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU 5 1.1.2

Nadere informatie

Studeren met een Functiebeperking

Studeren met een Functiebeperking Studeren met een Functiebeperking Weten hoe jij zo optimaal mogelijk studeert? Maak een afspraak met de studentendecaan om je situatie te bespreken Windesheim zet kennis in werking Inhoud Pag 4 Studeren

Nadere informatie

INSTITUUT STUDIEGIDS OPLEIDING HUIDTHERAPIE VOOR PARAMEDISCHE STUDIES

INSTITUUT STUDIEGIDS OPLEIDING HUIDTHERAPIE VOOR PARAMEDISCHE STUDIES INSTITUUT VOOR PARAMEDISCHE STUDIES STUDIEGIDS OPLEIDING HUIDTHERAPIE 2011 2012 1/96 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor-

Nadere informatie

Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO)

Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Faculteit Natuur en Techniek Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Studiegids 2009 / 2010 Opleidingen: Bouwkunde duaal Hogeschool Utrecht, 2009/2010 1 Hogeschool Utrecht, 2009/2010 2 Inhoudsopgave 1 Algemene

Nadere informatie

Studeren met een functiebeperking

Studeren met een functiebeperking Studeren met een functiebeperking Informatie voor aspirant-studenten 1 Studiesuccescentrum Windesheim Inhoud Studeren met een functiebeperking, informatie voor aspirant-studenten... 1 Studeren met een

Nadere informatie

Studiegids Integrated Product Development

Studiegids Integrated Product Development Studiegids Integrated Product Development 2009 2010 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel... 6 1.1.3 Hogeschool-

Nadere informatie

Studiegids Facility Management Deeltijd 2008-2009 STUDIEGIDS FEM. Facility Management. Deeltijd 1/66. Hogeschool Utrecht, 30 juni 2008

Studiegids Facility Management Deeltijd 2008-2009 STUDIEGIDS FEM. Facility Management. Deeltijd 1/66. Hogeschool Utrecht, 30 juni 2008 STUDIEGIDS FEM 2008 2009 Facility Management Deeltijd 1/66 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel... 6 1.1.3

Nadere informatie

STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING HBO RECHTEN DEELTIJD 2007 2008

STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING HBO RECHTEN DEELTIJD 2007 2008 STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING HBO RECHTEN DEELTIJD 2007 2008 HBO Rechten deeltijd Studiegids 2007-2008 1 Wijzigingen voorbehouden Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt

Nadere informatie

1. Algemene informatie

1. Algemene informatie Pages - Hoofdstuk https://www.sharepoint.hu.nl/onderwijs/instituten/instituut%20voor%20communicatie/... Page 1 of 12 13-10-2008 Home > Onderwijs > Instituten > Instituut voor Communicatie > Communicatiemanagement

Nadere informatie

STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING HBO RECHTEN VOLTIJD 2007 2008

STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING HBO RECHTEN VOLTIJD 2007 2008 STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING HBO RECHTEN VOLTIJD 2007 2008 HBO Rechten voltijd Studiegids 2007-2008 1 Wijzigingen voorbehouden Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt

Nadere informatie

INSTITUUT voor VERPLEEGKUNDIGE STUDIES

INSTITUUT voor VERPLEEGKUNDIGE STUDIES INSTITUUT voor VERPLEEGKUNDIGE STUDIES STUDIEGIDS MASTER ADVANCED NURSING PRACTICE 2011-2012 Studiegids MANP 2011-2012 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 6 1.1 Algemene informatie HU... 6 1.1.1 Onderwijsprofiel

Nadere informatie

1. Algemene informatie

1. Algemene informatie Pages - Hoofdstuk https://www.sharepoint.hu.nl/onderwijs/instituten/instituut%20voor%20communicat... Page 1 of 12 13-10-2008 Home > Onderwijs > Instituten > Instituut voor Communicatie > Digitale Communicatie

Nadere informatie

INSTITUUT STUDIEGIDS MASTER ZORGTRAJECT ONTWERP VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES. Studiegids Master Zorgtraject Ontwerp 2011-2012 1/81

INSTITUUT STUDIEGIDS MASTER ZORGTRAJECT ONTWERP VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES. Studiegids Master Zorgtraject Ontwerp 2011-2012 1/81 INSTITUUT VOOR VERPLEEGKUNDIGE STUDIES STUDIEGIDS MASTER ZORGTRAJECT ONTWERP 2011 2012 1/81 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor-

Nadere informatie

Algemene informatie

Algemene informatie Algemene informatie 2016-2017 BSA-regeling UITVOERINGSREGELING STUDIEADVIES BSA - TUA juni 2016 Aan de TUA geldt een bindend studieadvies. De Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek (WHW)

Nadere informatie

STUDIEGIDS Opleiding Master Fysiotherapie

STUDIEGIDS Opleiding Master Fysiotherapie STUDIEGIDS Opleiding Master Fysiotherapie 2010 2011 Hogeschool Utrecht, Servicebureau/ JZ Utrecht, 19 mei 2010 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 7 1.1 Algemene informatie HU... 7 1.1.1 Onderwijsprofiel

Nadere informatie

Regeling Profileringsfonds RUG

Regeling Profileringsfonds RUG Regeling Profileringsfonds RUG 2017-2018 Deel B - Financiële ondersteuning internationale studenten bij studievertraging door bijzondere omstandigheden. Inleiding Paragraaf 2a van de Wet op het hoger onderwijs

Nadere informatie

INSTITUUT VOOR GEBAREN, TAAL & DOVENSTUDIES

INSTITUUT VOOR GEBAREN, TAAL & DOVENSTUDIES INSTITUUT VOOR GEBAREN, TAAL & DOVENSTUDIES MASTER DOVENSTUDIES/ LERAAR NEDERLANDSE GEBARENTAAL 2010/2011 1 Inhoud 1. Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU 5 1.1.2

Nadere informatie

Studeren met een functiebeperking

Studeren met een functiebeperking Studeren met een functiebeperking NHL Hogeschool. Vergroot je perspectief. Haal het beste uit jezelf! NHL Hogeschool helpt studenten om hun talenten te ontdekken en ontwikkelen. Dat op zich is al een uitdaging,

Nadere informatie

STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING SJD DEELTIJD 2007 2008

STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING SJD DEELTIJD 2007 2008 STUDIEGIDS BACHELOROPLEIDING SJD DEELTIJD 2007 2008 Sociaal Juridische Dienstverlening deeltijd Studiegids 2007-2008 1 Wijzigingen voorbehouden Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar

Nadere informatie

STUDIEGIDS. Hogeschool Utrecht BACHELOROPLEIDING SAMEN OP SCHOLEN

STUDIEGIDS. Hogeschool Utrecht BACHELOROPLEIDING SAMEN OP SCHOLEN STUDIEGIDS Hogeschool Utrecht BACHELOROPLEIDING SAMEN OP SCHOLEN 2011-2012 Hogeschool Utrecht, Studentzaken / JZ Utrecht, september 2011 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU...

Nadere informatie

STUDIEGIDS Werktuigbouwkunde

STUDIEGIDS Werktuigbouwkunde STUDIEGIDS Werktuigbouwkunde 2007 2008 Afstudeerrichtingen Integrated Product Development Product Design & Engineering Werktuigbouwkunde Duaal 1/73 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie

Nadere informatie

Versie 26 januari 2016 Uitgave Centrum voor Bestuurlijke Activiteiten

Versie 26 januari 2016 Uitgave Centrum voor Bestuurlijke Activiteiten Procedure aangaande de Onderwijs- en examenregeling van Fontys Dit is een uitgave van het Centrum voor Bestuurlijke Activiteiten. Het CBA ondersteunt de medezeggenschap en inspraak binnen Fontys Hogescholen

Nadere informatie

Studiegids Business Management Hoofdfase 2009-2010 STUDIEGIDS FEM. Hoofdfase. Business Management 1/83. Hogeschool Utrecht, 30 juni 2009

Studiegids Business Management Hoofdfase 2009-2010 STUDIEGIDS FEM. Hoofdfase. Business Management 1/83. Hogeschool Utrecht, 30 juni 2009 STUDIEGIDS FEM 2009 2010 Hoofdfase Business Management 1/83 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 1.1.3 Bachelor- en Masterstelsel...

Nadere informatie

Studeren in een academische context

Studeren in een academische context Studeren in een academische context Jan van Rooij & Sinem Akgün 07-09-2017 - Organisatie van de Universiteit Leiden/ - CvB > Faculteit > Instituut (psychologie) - Bachelor opleidingscommissie - Honours

Nadere informatie

Rechtsbescherming TUA. november 2013

Rechtsbescherming TUA. november 2013 Rechtsbescherming TUA november 2013 Voorwoord Er zit je iets dwars aan de TUA. Je bent ervan overtuigd dat er iets niet goed gegaan is en het zit je hoog. Het betreft jou zelf of iemand anders. Het beste

Nadere informatie

STUDIEGIDS FEM. Centre for Business & Management. Parttime Management Opleidingen. Studiegids Parttime Management Opleidingen 2008-2009 1/74

STUDIEGIDS FEM. Centre for Business & Management. Parttime Management Opleidingen. Studiegids Parttime Management Opleidingen 2008-2009 1/74 STUDIEGIDS FEM 2008 2009 Centre for Business & Management Parttime Management Opleidingen 1/74 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU...5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2

Nadere informatie

Studiegids Bedrijfseconomie Hogeschool Utrecht. Studiegids Bedrijfseconomie /72

Studiegids Bedrijfseconomie Hogeschool Utrecht. Studiegids Bedrijfseconomie /72 Hogeschool Utrecht Studiegids Bedrijfseconomie 2011-2012 1/72 Inhoudsopgave 1 Algemene informatie 5 1.1 Algemene informatie HU... 5 1.1.1 Onderwijsprofiel HU... 5 1.1.2 Bachelor- en Masterstelsel... 6

Nadere informatie

STUDIEGIDS FEM. Institute for Business Administration. Hoofdfase. Logistiek en Economie. Studiegids Logistiek en Economie hoofdfase 2007-2008 1/68

STUDIEGIDS FEM. Institute for Business Administration. Hoofdfase. Logistiek en Economie. Studiegids Logistiek en Economie hoofdfase 2007-2008 1/68 STUDIEGIDS FEM 2007 2008 Institute for Business Administration Hoofdfase Logistiek en Economie 1/68 Voorwoord Beste student(e), Van harte welkom bij de opleiding Logistiek & Economie (LE). Graag wens ik

Nadere informatie

Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO)

Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Faculteit Natuur en Techniek Instituut voor Gebouwde Omgeving (IGO) Studiegids 2007/2008 Opleidingen voltijd: Bouwkunde Bouwtechnische Bedrijfskunde Civiele Techniek Geodesie/Geo-informatica Ruimtelijke

Nadere informatie

ArtEZ hogeschool voor de kunsten

ArtEZ hogeschool voor de kunsten ArtEZ hogeschool voor de kunsten Studentenstatuut 2015 2016 KADERREGELING Augustus 2015 ArtEZ hogeschool voor de kunsten Studentenstatuut 2015-2016 INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 1 ALGEMEEN pag. 3 HOOFDSTUK 2

Nadere informatie

STUDIEGIDSEN BACHELOROPLEIDING. HBO-Rechten Voltijd 1/182. Hogeschool Utrecht, juli 2010

STUDIEGIDSEN BACHELOROPLEIDING. HBO-Rechten Voltijd 1/182. Hogeschool Utrecht, juli 2010 STUDIEGIDSEN BACHELOROPLEIDING HBO-Rechten Voltijd 2010 2011 1/182 Voorwoord De studiegids van de opleiding HBO-Rechten voltijd van de Hogeschool Utrecht (HU) is het kerndocument van de opleiding en is

Nadere informatie

MODEL REGELS EN RICHTLIJNEN EXAMENCOMMISSIE

MODEL REGELS EN RICHTLIJNEN EXAMENCOMMISSIE MODEL REGELS EN RICHTLIJNEN EXAMENCOMMISSIE Vastgesteld bij besluit nr. 2015cb0178 van het College van Bestuur van 1 juni 2015 Inhoud 1. Toepassingsgebied 2. Algemeen 3. Samenstelling van de examencommissie

Nadere informatie