Tracheacanule (Luchtpijp)

Transcriptie

1 Tracheacanule (Luchtpijp) Een KNO-arts of een chirurg maakt een paar centimeter onder uw adamsappel een kleine opening in uw hals (tracheotomie). De opening in de luchtpijp heet een tracheostoma. Daarna brengt de arts een kunstof buisje (tracheacanule) aan. Deze canule loopt via de hals naar de luchtpijp. Via de canule gaat de lucht direct naar uw longen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

2 Waarom een tracheotomie? Een tracheotomie wordt onder andere gedaan als: het er naar uitziet dat het ontwennen van de beademing nog enige tijd zal vergen; het ophoesten van slijm niet meer lukt; er een gestoorde slikfunctie is; de ademhaling belemmerd wordt door zwelling of bloed, bijvoorbeeld ten gevolge van een ongeluk; of wanneer er sprake is van tumorgroei in en om het strottenhoofd, de mond of de mond/keelholte. 2 Tracheacanule (Luchtpijp)

3 Voordelen Er is een betere mondverzorging mogelijk dan met een canule door de mond. Op termijn is eten en drinken mogelijk. Liplezen zal beter gaan en op termijn is praten mogelijk (tijdens de ontwenningsfase). Gevolgen tracheostoma: Direct na de ingreep kan er wat bloed meekomen bij het ophoesten. De eerste dagen kan de canule irriteren of pijnlijk aanvoelen in de hals. De tracheacanule bestaat uit een binnen- en buitencanule. De binnencanule wordt regelmatig verwijderd, gereinigd en opnieuw ingebracht. Ademhaling De ademweg verloopt niet meer via de neus of mond maar via de canule. Dit betekent dat de functies van uw neus (waaronder de reuk) minder zijn, zolang u een tracheostoma hebt. Het is soms noodzakelijk slijm uit de luchtwegen te verwijderen. Het verwijderen van het slijm heet in medische termen bronchiaal toilet. De verpleegkundige zuigt met een slangetje het slijm uit de luchtwegen. Het uitzuigen lokt meestal een hoestprikkel uit en geeft soms een benauwd gevoel. Daarom wordt uw bezoek tijdens deze handeling veelal verzocht op de gang te wachten. Om de buitenlucht te filteren zit er een kunstneus op de canule. Er is een mogelijkheid om via de canule zuurstof toe te dienen. Met de canule is persen, blazen en snuiten niet mogelijk. 3

4 Eten en drinken Vanwege de canule is de kans op verslikken groter. Bovendien is de smaak verminderd doordat uw reukvermogen weg is. Naarmate u opknapt, kunt u gaan oefenen met slikken. Het starten en uitbreiden van eten en drinken gebeurt in kleine stapjes. Spraak Doordat bij uitademing de lucht niet langs de stembanden maar via de canule stroomt, kunt u niet meer praten. Ook bij lachen en huilen is er geen geluid. De volgende tips maken contact vaak toch mogelijk: ja knikken of nee schudden. Uw bezoek kan het beste gesloten vragen stellen (vragen waar u alleen met ja/nee op kunt antwoorden) Indien u hiertoe in staat bent, kunt u schrijven. U kunt via een letterkaart communiceren. Ook liplezen kan een mogelijkheid zijn. Bij de ontwenningsfase kan gekozen worden om een spraakklep (trachphone) te gebruiken om te proberen te praten Dit gebeurt onder toezicht van de verpleegkundige. In de loop van de tijd zult u merken dat het praten beter gaat. Als u opknapt, minder slijmproductie hebt en beter ophoest, kan de arts besluiten een kleinere canule in te brengen. Dit is meestal het moment om te beginnen met het afdoppen van de canule. De lucht stroomt nu wel langs de stembanden en u kunt dan wel praten. Dit moet echt geoefend worden. 4 Tracheacanule (Luchtpijp)

5 Verwijderen van de tracheostoma Meestal is de tracheostoma van tijdelijke aard. De canule wordt verwijderd als u weer voldoende via de natuurlijke weg kunt ademhalen, ophoesten en praten. Voorwaarde is ook dat u kunt slikken. Om te zien of de luchtweg weer voldoende werkt, zal eerst overdag en daarna s avonds en s nachts afgedopt worden. Na verwijdering van de canule wordt de wond afgedekt met pleisters. U moet dan met spreken, hoesten of persen de wond met de vinger dichtdrukken. De wond zal snel genezen. Er zal een klein litteken achterblijven. Complicaties Het inbrengen van een tracheacanule is een veel uitgevoerde veilige methode. Toch kunnen er complicaties optreden: Wondinfectie van de trachea-insteek Bloeding Stemverandering (heesheid, zachtere stem door minder kracht) Granulatie (woekering van weefsel), stenose (vernauwing), malacie ( slappe luchtpijp), sub-cutaan emfyseem (dit is lucht die zich ophoopt onder de huid) Fistel tussen de slokdarm en luchtpijp 5

6 Vragen Als u na het lezen van deze informatie nog vragen heeft, zal uw behandelend arts of verpleegkundige deze graag beantwoorden. Heeft u klachten en/of suggesties, maak dit dan zo mogelijk kenbaar aan de medewerkers van de afdeling. Telefoonnummer Afdeling intensieve zorg 1/ Intensive Care: Afdeling High Care: Afdeling Intensieve Zorg 2/ Medium Care: Tracheacanule (Luchtpijp)

7 7

8 Bij Rijnstate kunt u telefonisch en voor de meeste specialismen via uw afspraak maken. Rijnstate, uw ziekenhuis in de regio Arnhem, Rheden en De Liemers. Rijnstate Postbus TA Arnhem T E info@rijnstate.nl / Uitgave: Afdeling Marketing & Communicatie Rijnstate, 2014