Klimaatcompensatie investeren in een schone toekomst

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Klimaatcompensatie investeren in een schone toekomst"

Transcriptie

1 Klimaatcompensatie investeren in een schone toekomst Van warme douche, autorit en vliegvakantie tot het verwarmen van ons huis: alles wat we in ons dagelijks leven doen, leidt tot uitstoot van broeikasgassen. Wim van Passel / WWF-Canon CO 2 is het belangrijkste gas dat het broeikas effect veroorzaakt. Een grote hoeveelheid CO 2 in de lucht werkt als een deken om de aarde. De warmte van de zon kan niet meer verdwijnen in de ruimte en blijft in onze atmosfeer. Als gevolg hiervan stijgt de temperatuur op aarde en verandert ons klimaat. Klimaatverandering leidt nu al tot een stijgende zeespiegel, smeltende ijskappen, overstromingen en langdurige droogtes. Als we niets doen, zal eenderde van alle dier- en plantsoorten nog deze eeuw met uitsterven worden bedreigd. Gelukkig hebben we invloed op de hoogte van onze eigen CO 2 -uitstoot. Met bewuste keuzes in ons energiegebruik, besparen waar het kan en het gebruik van groene stroom bereiken we veel. Waar dat niet kan, is klimaatcompensatie een goed hulpmiddel om een bijdrage te leveren aan een beter klimaat. Adam Oswell / WWF-Canon

2 Wat is klimaatcompensatie? Adam Oswell / WWF-Canon R.Isotti A. Cambone / WWF-Canon Klimaatcompensatie betekent letterlijk het compenseren van de uitstoot van CO 2. Deze uitstoot wordt gecompenseerd met een investering in bijvoorbeeld schone energie. Bedrijven en overheden kunnen dat doen, maar ook u, als consument. Een voorbeeld hiervan is een zonne-energiecentrale of een biogasinstallatie. Met het opwekken van schone energie verdient een project CO 2 -credits. Deze credits vertegenwoordigen een hoeveelheid schone energie die is opgewekt zonder uitstoot van CO 2. Deze credits (ook wel certificaten genoemd) kunnen worden opgekocht door aanbieders van klimaatcompensatie. Vervolgens worden deze credits gebruikt om de uitstoot van bijvoorbeeld een vliegreis te compenseren. De CO 2 -uitstoot wordt als het ware weggestreept tegen de nieuwe, schoon opgewekte energie.

3 The Gold Standard Premium quality carbon credits Gold Standard is een kwaliteitsstandaard voor klimaatcompensatieprojecten die voldoen aan de strengste criteria. Het keurmerk werd in 2003 opgericht door een groep internationale niet-gouvernementele organisaties (NGO s), waaronder het Wereld Natuur Fonds. Projecten die gecertificeerd zijn met het Gold Standard-keurmerk produceren altijd schone energie, meestal in ontwikkelingslanden. Deze energie wordt opgewekt met zonnepanelen, waterkracht, windmolens, geothermische energie (aardwarmte) of biomassa. Het gaat om duurzame energieprojecten in regio s waar in de meeste gevallen helemaal geen elektriciteit of gas beschikbaar zou zijn. Naast het produceren van schone energie is bijdragen aan duurzame ontwikkeling een belangrijke voorwaarde. Het is van doorslaggevend belang dat de lokale bevolking baat heeft bij het project. Bijvoorbeeld dat het een school elektriciteit krijgt en computers kan gebruiken of dat het project banen oplevert.

4 Waarom Gold Standard? Naast Gold Standard zijn er meer projecten die klimaatcompensatie aanbieden. Om als project het Gold Standard keurmerk te verkrijgen, moet voldaan worden aan strenge voorwaarden en ondergaat het project een intensieve certificeringsprocedure. Het project moet niet alleen schone energie opleveren en leiden tot lokale duurzame ontwikkeling, maar ook additioneel zijn. Dit komt er op neer dat het project zónder de investering via compensatiebedrijven niet zou zijn gerealiseerd; het project moet letterlijk van toegevoegde waarde zijn. De uitgifte en betaling van Gold Standard-credits wordt streng gecontroleerd; elke credit mag slechts één keer worden gebruikt. Als een project aan de volgende drie eisen voldoet, komt het in aanmerking voor Gold Standard certificering: 1. Het project levert hernieuwbare energie of energieefficiënte technieken op 2. Het project is additioneel 3. Het project draagt bij aan duurzame ontwikkeling Waarom geen bomen planten? Gold Standard certificeert alleen schone energieprojecten en geen projecten die bomen planten om CO 2 -uitstoot te compenseren. Bomen nemen weliswaar CO 2 op uit de atmosfeer, maar laten die ook weer vrij als ze doodgaan of worden gekapt. Op de lange termijn biedt een boomplantproject dus geen zekerheid om CO 2 -uitstoot duurzaam te compenseren. Ook zijn boomplantprojecten lokaal soms omstreden vanwege de hoeveelheid grond die er voor nodig is en die zo nodig wordt onttrokken aan akkers van lokale boeren.

5 Wind project Bonaire KLM compenseert op advies van het Wereld Natuur Fonds in projecten die gecertificeerd zijn met het Gold Standard-keurmerk. Met haar CO 2 ZERO-programma compenseert KLM de CO 2 -uitstoot van haar passagiers in een windenergieproject op Bonaire. Michel Gunther / WWF-Canon Het windmolenpark is onderdeel van een grootschalig project op Bonaire waarbij het ultieme doel is om het hele eiland (5.000 huishoudens en bedrijven) volledig van schone elektriciteit te voorzien. In januari 2009 is de bouw van het windmolenpark gestart en eind 2009 wordt de eerste windenergie geproduceerd. De windmolens genereren 23 megawatt elektriciteit. Dit levert jaarlijks een besparing op van ton CO 2 -uitstoot. De bouw van het park leverde 20 arbeidsplaatsen op. Uiteindelijk zal het beheer van het park straks 4 banen opleveren voor de lokale bevolking. Onderdeel van het project is het geven van tips voor energiebesparing aan de bevolking. Carlos G. Vallecillo / WWF-Canon

6 Wat kan ik doen? Zelf compenseren met Gold Standard kan ook. Als u vliegt, vlieg dan met een maatschappij zoals KLM, waarbij u via haar CO 2 ZERO-compensatieservice kunt investeren in duurzame energieprojecten met het Gold Standard-keurmerk. Chris Martin Bahr / WWF-Canon Andere tips om energie te besparen: Reis met het openbaar vervoer of de fiets in plaats van met de auto Stap over op groene energie Installeer een zonneboiler of zonnepaneel Koop apparatuur met het energiezuinige A-label

Bedreigingen. Broeikaseffect

Bedreigingen. Broeikaseffect Bedreigingen Vroeger gebeurde het nogal eens dat de zee een gat in de duinen sloeg en het land overspoelde. Tegenwoordig gebeurt dat niet meer. De mensen hebben de duinen met behulp van helm goed vastgelegd

Nadere informatie

FAQ Klimaatneutraal vliegen Inhoud

FAQ Klimaatneutraal vliegen Inhoud FAQ Klimaatneutraal vliegen Inhoud Wat is (CO 2 -)compensatie?... 2 Waarom zijn er geen compensatieprojecten in Nederland?... 2 Hoe wordt gegarandeerd dat mijn geld naar het project gaat?... 2 Hoe waarborgt

Nadere informatie

LAAT DE WIND WAAIEN

LAAT DE WIND WAAIEN LAAT DE WIND WAAIEN 2019 zal worden herinnerd als het jaar waarin iets veranderde, toen kinderen staakten om volwassenen te vragen actie te ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan. Geïnspireerd

Nadere informatie

Groene energie? Vergroenen met GvO s of Carbon Credits?

Groene energie? Vergroenen met GvO s of Carbon Credits? Groene energie? Vergroenen met GvO s of Carbon Credits? Een organisatie die MVO hoog ik het vaandel heeft, people planet en profit dus, wil groene stroom. En het kan vaak al voor de prijs van grijze stroom,

Nadere informatie

Introductie Presentatie aan Bewonersorganisatie. Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen

Introductie Presentatie aan Bewonersorganisatie. Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen Introductie Presentatie aan Bewonersorganisatie Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen Wie ben ik? Mijn naam is Graham Degens Ik heb >30 jaar in de olie industrie gewerkt, om olie en gas optimaal

Nadere informatie

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo Maak werk van zon & wind Tynaarlo Aanleiding Najaarsnota 2008 aankondiging plannen voor duurzame energie Voorjaar 2009 ontwikkelen scenario s Mei 2009 raadpleging inwoners Tynaarlo Juni 2009 voorstellen

Nadere informatie

Toets_Hfdst10_BronnenVanEnergie

Toets_Hfdst10_BronnenVanEnergie Toets_Hfdst10_BronnenVanEnergie Vragen Samengesteld door: visign@hetnet.nl Datum: 31-1-2017 Tijd: 11:10 Samenstelling: Geowijzer Vraag: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,

Nadere informatie

VOOR EEN BETER EN EERLIJKER KLIMAAT

VOOR EEN BETER EN EERLIJKER KLIMAAT VOOR EEN BETER EN EERLIJKER KLIMAAT EEN BETER EN EERLIJKER KLIMAAT Het klimaatprobleem treft ons allemaal. Maar huishoudens en kleine boeren in ontwikkelingslanden hebben meer last van klimaatverandering

Nadere informatie

Tropisch Nederland. 1. Aanzetten. 1.a Tropisch Nederland

Tropisch Nederland. 1. Aanzetten. 1.a Tropisch Nederland 1. Aanzetten Tropisch Nederland 1.a Tropisch Nederland Jij gaat aan de slag met het dossier Tropisch Nederland. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN STAP ONDERDEEL

Nadere informatie

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs 28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de

Nadere informatie

6,1. Werkstuk door een scholier 1953 woorden 1 april keer beoordeeld. Hoofdvraag: Wat zijn de gevolgen van het versterkte broeikaseffect?

6,1. Werkstuk door een scholier 1953 woorden 1 april keer beoordeeld. Hoofdvraag: Wat zijn de gevolgen van het versterkte broeikaseffect? Werkstuk door een scholier 1953 woorden 1 april 2004 6,1 365 keer beoordeeld Vak Biologie Hoofdvraag: Wat zijn de gevolgen van het versterkte broeikaseffect? Deelvragen: 1. Hoe werkt het broeikaseffect?

Nadere informatie

BANANEN LANGS DE NOORDZEE antwoordblad

BANANEN LANGS DE NOORDZEE antwoordblad Opdracht 1 In het filmpje ging het over klimaatverandering. Bedenk samen drie voordelen en drie nadelen van klimaatverandering. Schrijf op: Voordelen 1. bijvoorbeeld warmere zomers in Nederland 2. bijvoorbeeld

Nadere informatie

Workshop J De kracht van een klimaatfonds. 05 april 2011

Workshop J De kracht van een klimaatfonds. 05 april 2011 Workshop J De kracht van een klimaatfonds 05 april 2011 Presentatie Ad Phernambucq Zeeuws Klimaatfonds: Klimaatneutraal met Zeeuwse Projecten Nationaal Energie- en klimaatbeleid Doelstelling: Duurzame

Nadere informatie

KLIMAATNEUTRALE REINIGING. 100% reiniging, 100% emissieneutraal MILIEU & DUURZAAMHEID

KLIMAATNEUTRALE REINIGING. 100% reiniging, 100% emissieneutraal MILIEU & DUURZAAMHEID C0 2 KLIMAATNEUTRALE REINIGING 100% reiniging, 100% emissieneutraal MILIEU & DUURZAAMHEID IEDEREEN WIL HET. DUS WIJ DOEN HET! DIT IS UW VOORDEEL. Wij kunnen alles behalve produceren zonder emis sies. Maar

Nadere informatie

Samen bomen planten!

Samen bomen planten! Samen bomen planten! vergroenen Elk jaar worden er 10 miljard bomen meer gekapt dan er worden aangeplant. Dit proces willen we omkeren. Via onze projecten in Nederland en in het buitenland hebben we al

Nadere informatie

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec) Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere

Nadere informatie

Ontwerp Gezonde Systemen

Ontwerp Gezonde Systemen Ontwerp Gezonde Systemen Het huidige zonne-inkomen gebruiken De cycli van de natuur worden aangedreven door de energie van de zon. Bomen en planten vervaardigen voedsel op zonlicht. De wind kan worden

Nadere informatie

Erdi Holding B.V. Voortgangsrapportage 2017

Erdi Holding B.V. Voortgangsrapportage 2017 01-01-017 t/m 31-1-017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding. CO-voetafdruk.1. Rapportageperiode 017 3. Historische vergelijking 4. Relatieve uitstoot 5. Directe en indirecte emissies 6. Klimaatcompensatie

Nadere informatie

LES 2: Klimaatverandering

LES 2: Klimaatverandering LES 2: Klimaatverandering 1 Les 2: Klimaatverandering Vakken PAV, aardrijkskunde Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken, kritisch denken Materiaal Computer met

Nadere informatie

Van: Gemeente Maastricht

Van: Gemeente Maastricht Impact rapport VCS Standard Wind India 2016 Van: Gemeente Maastricht Voorwoord Het impact rapport 2016 van het VCS Standard project Wind India is opgemaakt om u te informeren over de compensatie van uw

Nadere informatie

Klimaattentoonstelling Milieudefensie

Klimaattentoonstelling Milieudefensie Klimaattentoonstelling Milieudefensie Milieudefensie heeft met steun van het VSB Fonds een tentoonstelling ontwikkeld over klimaatverandering, en wat je daartegen kunt doen. De tentoonstelling laat zien

Nadere informatie

Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers

Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers Hoeveel CO 2 -reductie is nodig? doel nieuwe kabinet: in 2020 30% minder CO 2 -uitstoot dan in 1990 UN-IPCC: stabilisatie

Nadere informatie

WASA KOMT OP VOOR DE PLANEET

WASA KOMT OP VOOR DE PLANEET WASA KOMT OP VOOR DE PLANEET WASA BELOOFT: ONS MERK COMPENSEERT CO 2 VOOR 100% 1 We zijn van mening dat opkomen voor de planeet, door onze ecologische voetafdruk te verkleinen en CO 2 te compenseren, de

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect

Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk door een scholier 1310 woorden 20 juni 2006 6,2 45 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het Broeikaseffect Inhoudsopgave Inleiding 1.0 Wat is het broeikaseffect?

Nadere informatie

Hesselink Koffie. Opgemaakt door Daniëlle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 10. Datum: 15 december 2014

Hesselink Koffie. Opgemaakt door Daniëlle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 10. Datum: 15 december 2014 1 van 10 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Daniëlle de Bruin Hesselink Koffie Periode: 1 januari t/m 31 december 014 Datum: 15 december 014 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht

Nadere informatie

Werkstuk Informatica Energie

Werkstuk Informatica Energie Werkstuk Informatica Energie Werkstuk door een scholier 2227 woorden 27 februari 2004 5,8 143 keer beoordeeld Vak Informatica Wat is groene energie? Groene energie is duurzame energie die particulieren

Nadere informatie

foto: Vera Siemons Resultaten onderzoek naar klimaatbeleving Uitgevoerd door Gfk i.o.v. Achmea - oktober 2016

foto: Vera Siemons Resultaten onderzoek naar klimaatbeleving Uitgevoerd door Gfk i.o.v. Achmea - oktober 2016 foto: Vera Siemons Resultaten onderzoek naar klimaatbeleving Uitgevoerd door Gfk i.o.v. Achmea - oktober 2016 1 De meeste jongeren (34%) houden zich niet bezig met de gevolgen van klimaatverandering Toch

Nadere informatie

Vooraleer de leerlingen de teksten lezen, worden de belangrijkste tekststructuren overlopen (LB 265).

Vooraleer de leerlingen de teksten lezen, worden de belangrijkste tekststructuren overlopen (LB 265). 5.2.1 Lezen In het leerboek krijgen de leerlingen uiteenlopende teksten te lezen. Op die manier worden de verschillende tekstsoorten en tekststructuren nogmaals besproken. Het gaat om een herhaling van

Nadere informatie

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening 1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,

Nadere informatie

Werkblad huismodule. Quintel Intelligence. Antwoordblad

Werkblad huismodule. Quintel Intelligence. Antwoordblad Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. Dashboard onderdelen CO₂ uitstoot (ton per

Nadere informatie

Legrand Nederland B.V.

Legrand Nederland B.V. 1 van 10 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Marieke Megens Legrand Nederland B.V. Periode: 1 januari t/m 31 december 013 Datum: 14 maart 014 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht

Nadere informatie

Noordlease. Opgemaakt door Danielle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 9

Noordlease. Opgemaakt door Danielle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 9 1 van 9 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Danielle de Bruin Noordlease Periode: 1 januari t/m 31 december 014 Datum: 7 maart 015 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht T. 030-36175

Nadere informatie

de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie

de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie 1 Alliander is van jou Wij staan voor een energievoorziening die iedereen onder gelijke condities toegang geeft

Nadere informatie

Dat kan beter vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Dat kan beter vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/82623 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein

Nadere informatie

STAP 1: FairClimateFund investeert in de implementatie van klimaatprojecten in onderontwikkelde gebieden.

STAP 1: FairClimateFund investeert in de implementatie van klimaatprojecten in onderontwikkelde gebieden. ₂ O C R E V O K J I EERL DE UITDAGING Klimaatverandering is een van de grootste uitdagingen van dit moment. Gelukkig kunnen we hier iets aan doen, maar dan moeten we wel NU in actie komen! Jouw bedrijf

Nadere informatie

Erdi Holding B.V. Opgemaakt door Frank van der Tang. Periode: 1 januari t/m 30 juni 2015. 1 van 10. Datum: 2 december 2015

Erdi Holding B.V. Opgemaakt door Frank van der Tang. Periode: 1 januari t/m 30 juni 2015. 1 van 10. Datum: 2 december 2015 1 van 10 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Frank van der Tang Erdi Holding B.V. Periode: 1 januari t/m 30 juni 015 Datum: december 015 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht T.

Nadere informatie

AKB Grootverbruik B.V. Voortgangsrapportage 2017

AKB Grootverbruik B.V. Voortgangsrapportage 2017 Voortgangsrapportage 017 01-01-017 t/m 31-1-017 Voortgangsrapportage 017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding. CO-voetafdruk.1. Rapportageperiode 017 3. Historische vergelijking 4. Relatieve uitstoot

Nadere informatie

3. Verwerking door discussie. (15 min.) De feiten en juiste antwoorden zijn voor de leraar ter beschikking in dit document.

3. Verwerking door discussie. (15 min.) De feiten en juiste antwoorden zijn voor de leraar ter beschikking in dit document. versie 10-12-18 Beste leerkracht, De film Morgenland gaat vergezeld van een bijbehorende verwerkingsles. De tijdsduur van film en les is een tot anderhalf uur. Morgenland is geschikt voor basisschool groepen

Nadere informatie

Aan elke zakelijke besteding is een bepaalde CO2 uitstoot gekoppeld. De Visa Greencard Corporate berekent en compenseert deze uitstoot volledig.

Aan elke zakelijke besteding is een bepaalde CO2 uitstoot gekoppeld. De Visa Greencard Corporate berekent en compenseert deze uitstoot volledig. Visa Greencard Corporate De zakelijke creditcard die alle gemakken van een Visa creditcard combineert met het duurzame effect van een automatische CO2 compensatie bij elke uitgave. Aan elke zakelijke besteding

Nadere informatie

1. Ecologische voetafdruk

1. Ecologische voetafdruk 2 VW0 THEMA 7 MENS EN MILIEU EXTRA OPDRACHTEN 1. Ecologische voetafdruk In de basisstoffen heb je geleerd dat we voedsel, zuurstof, water, energie en grondstoffen uit ons milieu halen. Ook gebruiken we

Nadere informatie

De Energiezuinige Wijk - De opdracht

De Energiezuinige Wijk - De opdracht De Energiezuinige Wijk De Energiezuinige Wijk De opdracht In deze opdracht ga je van alles leren over energie en energiegebruik in de wijk. Je gaat nadenken over hoe jouw wijk of een wijk er uit kan zien

Nadere informatie

Voor het welzijn van kind en school. Klas 3!

Voor het welzijn van kind en school. Klas 3! Voor het welzijn van kind en school Klas 3! Wat is energie Energie heb je nodig om iets te doen. Je hebt het nodig om een auto mee te kunnen laten rijden, een huis mee te verwarmen of een fabriek mee te

Nadere informatie

Themacafé Energietransitie 22 februari 2016

Themacafé Energietransitie 22 februari 2016 Themacafé Energietransitie 22 februari 2016 19.15 ontvangst 19.30 opening en korte presentatie door Tseard Hoekstra over de Regionale Energietransitie 19.45 Mogelijkheden voor warmte uit oppervlaktewater

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE ACTIES PRIMAIR ONDERWIJS

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE ACTIES PRIMAIR ONDERWIJS DE ACTIES PRIMAIR ONDERWIJS ACTIES RONDE 1 NEDERLANDSE REGERING De regering beloont mensen als hun koophuis minder warmte verliest (isoleren). De -meter daalt met 5 punten. Het kost 1500 euro. : -1500

Nadere informatie

Noordlease. Opgemaakt door Daniëlle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december van 10. Datum: 3 april 2014

Noordlease. Opgemaakt door Daniëlle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december van 10. Datum: 3 april 2014 1 van 10 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Daniëlle de Bruin Noordlease Periode: 1 januari t/m 31 december 013 Datum: 3 april 014 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht T. 030-36175

Nadere informatie

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er

Nadere informatie

Total Zero Antwoorden op uw vragen

Total Zero Antwoorden op uw vragen Wat is Total Zero? DPD Pakketservice heeft toegezegd om vanaf juli 2012 in zijn zes belangrijkste markten volledig CO 2 -neutraal te werken: dit nieuwe initiatief draagt de naam Total Zero. Als eerste

Nadere informatie

Legrand Nederland B.V.

Legrand Nederland B.V. 1 van 9 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Marieke Megens Legrand Nederland B.V. Periode: 1 januari t/m 31 december 014 Datum: 11 februari 015 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht

Nadere informatie

3. Verwerking door discussie. (15 min.) De feiten en juiste antwoorden zijn voor de docent ter beschikking in dit document.

3. Verwerking door discussie. (15 min.) De feiten en juiste antwoorden zijn voor de docent ter beschikking in dit document. versie 10-12-18 Beste docent, De film Morgenland gaat vergezeld van een bijbehorende verwerkingsles. De tijdsduur van film en les is een tot anderhalf uur. Morgenland is geschikt voor alle leerjaren van

Nadere informatie

Climate Neutral Group t/m

Climate Neutral Group t/m Rapportage CO2-voetafdruk 01-01-2015 t/m 31-12-2015 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Inleiding... 2 2. Rapportageperiode 2015... 3 2.1. Directe en indirecte emissies... 3 2.2. Historische vergelijking...

Nadere informatie

2: vermindering van koolmonoxide, kooldioxide, zwaveldioxide en stikstofoxide en dat is erg goed om het broeikaseffect tegen te houden.

2: vermindering van koolmonoxide, kooldioxide, zwaveldioxide en stikstofoxide en dat is erg goed om het broeikaseffect tegen te houden. Stelling door T. 1429 woorden 12 juni 2014 7,8 2 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Stelling 1: openbaar vervoer moet gratis worden 1: km autorijden levert dan per passagier gemiddeld zeven keer

Nadere informatie

Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa)

Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa) Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa) Lees ter voorbereiding onderstaande teksten. Het milieu De Europese Unie werkt aan de bescherming en verbetering van

Nadere informatie

Kleine inzichten leiden tot grote opbrengsten

Kleine inzichten leiden tot grote opbrengsten Kleine inzichten leiden tot grote opbrengsten Kleine inzichten leiden vaak tot grote veranderingen. Dat geldt zeker wanneer u besluit klimaatneutraal te gaan ondernemen. Kleine inzichten over reductie

Nadere informatie

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu Beleggen in de toekomst de kansen van beleggen in klimaat en milieu Angst voor de gevolgen? Stijging van de zeespiegel Hollandse Delta, 6 miljoen Randstedelingen op de vlucht. Bedreiging van het Eco-systeem

Nadere informatie

Energie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden

Energie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden Energie Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik

Nadere informatie

3. Verwerking door discussie. (15 min.) De feiten en juiste antwoorden zijn voor de docent ter beschikking in dit document.

3. Verwerking door discussie. (15 min.) De feiten en juiste antwoorden zijn voor de docent ter beschikking in dit document. versie 10-12-18 Beste docent, De film Morgenland gaat vergezeld van een bijbehorende verwerkingsles. De tijdsduur van film en les is een tot anderhalf uur. Morgenland is geschikt voor alle leerwegen en

Nadere informatie

Erdi Holding B.V t/m

Erdi Holding B.V t/m Rapportage CO2-voetafdruk 01-01-2015 t/m 31-12-2015 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Inleiding... 2 2. Rapportageperiode 2015... 3 2.1. Directe en indirecte emissies... 4 2.2. Historische vergelijking...

Nadere informatie

Windenergie in Almere

Windenergie in Almere In dit boekje is te vinden: Ambitie: Almere energieneutraal in 2022 Waarom deze ambitie? Hoe bereiken we de ambitie? Energie Werkt! Vergelijking met ontwikkeling zonder beleid Ambitie: Almere energieneutraal

Nadere informatie

Erdi Holding B.V. Voortgangsrapportage 2016

Erdi Holding B.V. Voortgangsrapportage 2016 Voortgangsrapportage 2016 01-01-2016 t/m 31-12-2016 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. CO2-voetafdruk 2.1. Rapportageperiode 2016 2.2. Reductie 2.3. Historische vergelijking 2.4. Relatieve uitstoot

Nadere informatie

Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje

Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje ENERGIE Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje Zoek meer informatie op de computer en bekijk filmpjes over het onderwerp (achterin deze lesbrief staan websites en links voor filmpjes) Overleg

Nadere informatie

Ja. Ja. D66 wil dat Groningen in 2040 al CO 2- neutraal is en wil dat de provincie een ambitieuze regionale energiestrategie opstelt.

Ja. Ja. D66 wil dat Groningen in 2040 al CO 2- neutraal is en wil dat de provincie een ambitieuze regionale energiestrategie opstelt. CDA - Wij zijn voor kleinschalige windenergie rond boerderijen. Onduidelijk. ChristenUnie 2035: 60% 2045: 100% 2050: 100% klimaatneutraal Ja. Net als zonnedaken en windmolens op zee, zijn windmolens op

Nadere informatie

Erdi Holding B.V t/m

Erdi Holding B.V t/m Rapportage CO2-voetafdruk 01-01-2015 t/m 31-12-2015 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Inleiding... 2 2. Rapportageperiode 2015... 3 2.1. Directe en indirecte emissies... 4 2.2. Historische vergelijking...

Nadere informatie

Erdi Holding B.V. CO2-voetafdruk. Voortgangsrapportage januari 2018 t/m 31 december 2018

Erdi Holding B.V. CO2-voetafdruk. Voortgangsrapportage januari 2018 t/m 31 december 2018 Erdi Holding B.V. CO2-voetafdruk Voortgangsrapportage 2018 1 januari 2018 t/m 31 december 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. CO2-voetafdruk 2.1. Rapportageperiode 2018 2.2. Mobiliteit uitgesplitst

Nadere informatie

Ik kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen: 1. 2. 3.

Ik kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen: 1. 2. 3. Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. CO₂ uitstoot (ton per jaar ) Investeringen

Nadere informatie

Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen

Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen Na deze toolbox begrijp je: Wat Duurzaam Ondernemen betekent Waarom het Belangrijk is om CO2 uitstoot te verminderen Welke Richtlijn SPIE hanteert om duurzaam

Nadere informatie

Factsheet klimaatverandering

Factsheet klimaatverandering Factsheet klimaatverandering 1. Klimaatverandering - wereldwijd De aarde is sinds het eind van de negentiende eeuw opgewarmd met gemiddeld 0,9 graden (PBL, KNMI). Oorzaken van klimaatverandering - Het

Nadere informatie

1.7 Kwartet over de verschillende energiebronnen

1.7 Kwartet over de verschillende energiebronnen 2. 1. Lessuggesties Oriënterende en activiteiten op klasniveau 1.7 Kwartet over de verschillende energiebronnen Dit kwartet is een syntheseactiviteit. De meeste aspecten van energie die aan bod zijn gekomen,

Nadere informatie

NME centrum Betuwe LES 1

NME centrum Betuwe LES 1 NME centrum Betuwe LES 1 les 1 COLOFON Deze handleiding hoort bij het project Energie? Zuinig! Dit project is een combinatie van de Leskist Energie? Natuurlijk Duurzaam! en het landelijke project Energieke

Nadere informatie

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03 1 van 13 5-7-2011 17:03 Enquête Enquête beheer Ingelogd als: aqpfadmin Uitloggen Enquête sta s eken Enquête beheer > De Klimaat Enquête van het Noorden > Statistieken Algemene statistieken: Aantal respondenten

Nadere informatie

Tropisch Nederland. 1. Aanzetten. 1.a Tropisch Nederland

Tropisch Nederland. 1. Aanzetten. 1.a Tropisch Nederland Tropisch Nederland 1. Aanzetten 1.a Tropisch Nederland Jij gaat aan de slag met het dossier Tropisch Nederland. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN STAP ONDERDEEL

Nadere informatie

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op? Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Groen gas Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 100 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 3 PJ. Extra inspanning 200 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 6 PJ.

Nadere informatie

Vragenlijst met scores in procenten

Vragenlijst met scores in procenten Vragenlijst met scores in procenten Het percentage tussen haakjes is het aandeel respondenten dat de vraag heeft beantwoord. De gemeente Amersfoort wil als stad in 2030 CO2-neutraal te zijn. Dit betekent

Nadere informatie

Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid

Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Lesduur: 30 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten wat de gevolgen zijn van energie verbruik. De leerlingen weten wat duurzaamheid is. De leerlingen

Nadere informatie

100% groene energie. uit eigen land

100% groene energie. uit eigen land 100% groene energie uit eigen land Sepa green wil Nederland op een verantwoorde en transparante wijze van energie voorzien. Dit doen wij door gebruik te maken van duurzame energieopwekking van Nederlandse

Nadere informatie

Natuur en Milieu tabellen resultaten onderzoek Windmolens op land

Natuur en Milieu tabellen resultaten onderzoek Windmolens op land Natuur en Milieu tabellen resultaten onderzoek Windmolens op land Hoe belangrijk vindt u windenergie voor Nederland? 1: Zeer onbelangrijk 24 3% 2: Onbelangrijk 16 2% 3: Niet belangrijk, niet onbelangrijk

Nadere informatie

Climate eutral Group@

Climate eutral Group@ 1 van 9 Climate eutral Group@ for better business Rapportage C 2 -voetafdruk Opgemaakt door Marieke Megens Gemeente Veenendaal Periode: 1 januari t/m 31 december 214 Datum: 17 september 215 Climate Neutra!

Nadere informatie

Les Biomassa. Werkblad

Les Biomassa. Werkblad LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne-energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE ACTIES HAVO/VWO

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE ACTIES HAVO/VWO DE ACTIES HAVO/VWO ACTIES RONDE 1 NEDERLANDSE OVERHEID De overheid besluit 500 subsidie te verlenen aan 30.000 woningeigenaren die hun woning isoleren. Dit levert in totaal een afname van 5 -units uitstoot

Nadere informatie

voetafdruk etcetera. 3. Verwerking door discussie. (30 min.) De feiten en antwoorden zijn voor de docent ter beschikking in dit document.

voetafdruk etcetera. 3. Verwerking door discussie. (30 min.) De feiten en antwoorden zijn voor de docent ter beschikking in dit document. versie 10-12-18 Beste docent, De film Morgenland gaat vergezeld van een bijbehorende verwerkingsles. De tijdsduur van film en les is een tot anderhalf uur. Het lesdoel is het creëren van bewustzijn. Aan

Nadere informatie

U kunt op allerlei manieren energie besparen of energiekosten uitsparen.

U kunt op allerlei manieren energie besparen of energiekosten uitsparen. Energie besparen Energie besparen is makkelijk, als u weet waarop u moet letten. Wie energie bespaart helpt het klimaat, voorkomt vervuiling en spaart kostbare grondstoffen. Het is ook goed voor uw portemonnee:

Nadere informatie

DUURZAME ENERGIE IS OOK TOOLKIT: KLIMAAT & ENERGIE

DUURZAME ENERGIE IS OOK TOOLKIT: KLIMAAT & ENERGIE DUURZAME ENERGIE IS OOK TOOLKIT: KLIMAAT & ENERGIE GP/Til GP/Beentjes Deze toolkit is voor alle Greenpeace-vrijwilligers. Hij staat vol tips en ideeën om met de onderwerpen klimaat & energie aan de slag

Nadere informatie

Begrippen. Broeikasgas Gas in de atmosfeer dat de warmte van de aarde vasthoudt en zo bijdraagt aan het broeikaseffect.

Begrippen. Broeikasgas Gas in de atmosfeer dat de warmte van de aarde vasthoudt en zo bijdraagt aan het broeikaseffect. LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Informatieblad Begrippen Biobrandstof Brandstof die gemaakt wordt van biomassa. Als planten groeien, nemen ze CO 2 uit de lucht op. Bij verbranding van de biobrandstof komt

Nadere informatie

Basisles Energietransitie

Basisles Energietransitie LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Energietransitie Werkblad Basisles Energietransitie Werkblad 1 Wat is energietransitie? 2 Waarom is energietransitie nodig? 3 Leg in je eigen woorden uit wat het Energietransitiemodel

Nadere informatie

De CO2-voetafdruk. Startpunt voor besparen en vergroenen. Rob van der Rijt klimaatplein.com

De CO2-voetafdruk. Startpunt voor besparen en vergroenen. Rob van der Rijt klimaatplein.com De CO2-voetafdruk. Startpunt voor besparen en vergroenen. Rob van der Rijt klimaatplein.com De prijs van CO2 Gevolgen klimaatakkoord Parijs Uitdaging: energiebesparing en duurzame opwekking. Prijzen per

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

Gerard Reijn 27 november 2018, 19:35

Gerard Reijn 27 november 2018, 19:35 Vattenfall bouwt een superhoutkachel die straks 90 duizend huishoudens kan verwarmen. Een stap op weg naar een klimaatneutrale toekomst, zegt het energiebedrijf. Maar het stoken van hout staat steeds meer

Nadere informatie

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Gas. Versie 26 januari 2016

Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Gas. Versie 26 januari 2016 Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Gas 1. Scope/afbakening De productgroep Gas omvat alle gas die van het openbare gasnet en via transport over de weg betrokken wordt door

Nadere informatie

4 keer beoordeeld 4 maart Natuurkunde H6 Samenvatting

4 keer beoordeeld 4 maart Natuurkunde H6 Samenvatting 5,2 Samenvatting door Syb 763 woorden 4 keer beoordeeld 4 maart 2018 Vak Natuurkunde Methode Pulsar Natuurkunde H6 Samenvatting PARAGRAAF 1 Er zijn veel verschillende soorten energie: Bewegingsenergie

Nadere informatie

Energie Energiebesparing en duurzame energie in Zwijndrecht

Energie Energiebesparing en duurzame energie in Zwijndrecht Energie Energiebesparing en duurzame energie in Zwijndrecht De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik van

Nadere informatie

WONEN IN EEN ENERGIEZUINIGE WONING: PRAKTISCHE INFORMATIE EN TIPS

WONEN IN EEN ENERGIEZUINIGE WONING: PRAKTISCHE INFORMATIE EN TIPS WONEN IN EEN ENERGIEZUINIGE WONING: PRAKTISCHE INFORMATIE EN TIPS Wonen Zuid vindt duurzaam en energiezuinig bouwen belangrijk. Dit is beter voor ons milieu en huurders kunnen hiermee besparen op hun energierekening.

Nadere informatie

Alternatieve energiebronnen

Alternatieve energiebronnen Alternatieve energiebronnen energie01 (1 min, 5 sec) energiebronnen01 (2 min, 12 sec) Windenergie Windmolens werden vroeger gebruikt om water te pompen of koren te malen. In het jaar 650 gebruikte de mensen

Nadere informatie

Naam: Thijs. Groep: 6/7. School: St.Willibrordusschool

Naam: Thijs. Groep: 6/7. School: St.Willibrordusschool Naam: Thijs Groep: 6/7 School: St.Willibrordusschool 1 Voorwoord Voor je ligt het werkstuk van Thijs. Dit werkstuk gaat over zonne-energie. Ik kwam op het idee voor dit onderwerp toen papa en mama ook

Nadere informatie

> Inzet: CO 2 reductie en eerlijke carbonhandel

> Inzet: CO 2 reductie en eerlijke carbonhandel > Ketenaanpak en -verantwoordelijkheid > Inzet: CO 2 reductie en eerlijke carbonhandel > Doel: boeren ondersteunen bij de impact van klimaatverandering en ontbossing tegen te gaan. Ons klimaat verandert

Nadere informatie

NME centrum Betuwe LES 1

NME centrum Betuwe LES 1 NME centrum Betuwe LES 1 les 1 COLOFON Deze handleiding hoort bij het project Energie? Zuinig! Dit project is een combinatie van de Leskist Energie? Natuurlijk Duurzaam! en het landelijke project Energieke

Nadere informatie

Total Zero - Antwoorden op uw vragen

Total Zero - Antwoorden op uw vragen Total Zero - Antwoorden op uw vragen Wat is Total Zero? Total Zero, het CO 2-neutrale engagement van DPD, is een voorbeeld van de voortdurende inspanningen die het bedrijf levert om haar impact op milieu

Nadere informatie

HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL. Bernd Roemmelt / Greenpeace

HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL. Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL Bernd Roemmelt / Greenpeace 2. NOORDPOOL OPDRACHT 1 Bekijk het filmpje: 1. Welke landen liggen rondom de Noordpool? 2. In welke zee ligt de Noordpool? Bernd Roemmelt / Greenpeace

Nadere informatie

Service voor CO 2. - neutraal tegeltapijt

Service voor CO 2. - neutraal tegeltapijt Service voor CO 2 neutraal tegeltapijt CO 2 compenseren Voor de sceptici onder ons als het gaat om CO 2 compensatie heb ik maar één vraag: als u alles al hebt gedaan wat binnen uw macht ligt om uw eigen

Nadere informatie

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je

Nadere informatie

Overijssel maakt werk van nieuwe energie!

Overijssel maakt werk van nieuwe energie! Overijssel maakt werk van nieuwe energie! U wilt met uw onderneming of woningcorporatie werk maken van nieuwe energie of energiebesparing. Maar u krijgt de financiering niet (volledig) rond via een bancaire

Nadere informatie