Versie G4/041 11/2000 KRANEN IN POLYETHYLEEN VOOR POLYETHYLEEN SYSTEMEN VOOR AARDGASLEIDINGEN

Transcriptie

1 Versie G4/041 11/2000 KRANEN IN POLYETHYLEEN VOOR POLYETHYLEEN SYSTEMEN VOOR AARDGASLEIDINGEN

2 1. ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIED Deze specificatie beschrijft de kenmerken van kranen waarvan het lichaam bestaat uit geëxtrudeerd of geïnjecteerd polyethyleen. De kranen zijn bestemd voor de bouw of de herstelling van ondergrondse aardgasdistributiesystemen, waarvan de maximale bedrijfsdruk (MOP - Maximum Operating Pressure) gelijk is aan 5 bar. De hier beschreven kranen worden aan de leidingen gelast door middel van stuiklas- of elektrolas-technieken en zijn bijgevolg voorzien van de gepaste laseinden. De kranen die in deze specificatie worden besproken, zijn bidirectionele bolkranen of cilindrische plugkranen, waarvan het lichaam uit één stuk is gemaakt of uit verschillende delen is samengelast. Kranen waarvan het lichaam met trekbouten is samengebouwd, beantwoorden niet aan deze specificatie. Metalen kranen met PE laseinden maken geen deel uit van deze specificatie, ze behoren tot het domein van de metalen kranen. Deze specificatie is beperkt tot kranen met een nominale doormeter van 225 mm en een bedrijfstemperatuur tussen 20 C en + 40 C. 2. REFERENTIENORMEN 1 pren Kunststof leidingen systeem voor levering van gasvormige brandstoffen - Polyethyleen (PE) - Deel 1 : Algemeen. pren Kunststof leidingen systeem voor levering van gasvormige brandstoffen - Polyethyleen (PE) - Deel 4 : Kranen. pren Kunststof leidingen systeem voor levering van gasvormige brandstoffen - Polyethyleen (PE) - Deel 7 : Evaluatie van de conformiteit. ISO CD ISO TR Kunstof buizen en hulpstukken Apparatuur voor het lassen van polyethyleensystemen Deel 4 : Naspeurbaarheidscode Automatische herkenningssystemen voor elektrolas hulpstukken. G1/03 Technische specificatie - Polyethyleenbuizen voor ondergrondse leidingen voor aardgasdistributie. G1/04 Technische specificatie - PE hulpstukken voor polyethyleensystemen voor aardgasleidingen. G1/01 Technische specificatie - Polyethyleen harsen voor de fabricatie van buizen en hulpstukken voor ondergrondse netten voor aardgasdistributie - Aanvaardingsprocedure. G5/02 Bijzonder lastenboek - Uitvoeren van werken Plaatsen van polyethyleen leidingen. G5/03 Bijzonder lastenboek - Plaatsen van dienst-leidingen. G1/02 Technische fiche Lijst van de goedgekeurde grondstoffen Laatste uitgave. 1 ISO normen zijn enkel beschikbaar in het Engels en Frans. EN normen zijn enkel beschikbaar in het Engels, Frans en Duits. De hier vermelde titels van ISO of EN zijn vrij vertaald naar het Nederlands. Versie /8

3 G1/05 Waarborg op de hulpstukken in polyethyleen na stockering. 3. DEFINITIES Voor een goed begrip van deze specificatie zijn de volgende definities van toepassing: 3.1. Nominale buitendiameter (d n ) De nominale diameter van de buis d n waarvoor de kraan werd ontworpen Nominale wanddikte (e n ) De nominale dikte van de wand van de buis waarvoor de kraan werd ontworpen Kraan Inrichting waardoor een gasstroom kan worden onderbroken en hersteld door gebruik van haar openings- en sluitingsmechanisme Druk De statische overdruk ten opzichte van de atmosferische druk Maximale bedrijfsdruk Maximale druk die in het systeem wordt toegelaten Grondstof Het PE dat wordt gefabriceerd vanuit een basispolymeer en alle additieven bevat (UVstabilisatoren, anti-oxidanten en pigmenten) Startkoppel Koppel dat vereist is om de afsluiter in beweging te zetten Bedieningskoppel Koppel dat vereist is om de kraan bij de maximale bedrijfsdruk volledig te openen of te sluiten Bodemplaat Op basis van de aanwezigheid van een bodemplaat worden de afsluiters ingedeeld in twee modellen : Model 1 Model 2 Een kraan waaraan geen bodemplaat bevestigd is bij levering. Een kraan waaraan een bodemplaat, voor plaatsing in de sleuf, reeds bij de levering bevestigd of geïntegreerd is. Versie /8

4 3.10. Beschermbuis Een buis die aangebracht wordt rond de spindelverlenging om deze te beschermen. De beschermbuis bestaat in twee uitvoeringen : Ventilerend Niet-ventilerend De buis is voorzien van openingen en overtrokken met textiel om gas door te laten en zand te weren. Een normale buis zonder textielbekleding 4. ALGEMENE SPECIFICATIES De voorliggende specificatie is gebaseerd op de normenreeks EN 1555, die de normalisatie beoogt van kunststof leidingsystemen voor gasnetten. De kranen beschreven in deze specificatie voldoen aan alle voorschriften en proeven van EN , alsook aan de bijkomende eisen en/of keuzen beschreven in deze specificatie van KVBG. De kranen zijn bestemd voor gebruik in gasnetten die gebouwd zijn met buizen volgens de G1/03 specificatie en hulpstukken volgens de G1/04 specificatie. Ze worden geplaatst en gelast zoals beschreven in de lastenboeken G5/02 en G5/ VEREISTEN VOOR DE MATERIALEN 5.1. Algemeen Alle onderdelen van de kraan, die in contact komen met de gasstroom, dienen resistent te zijn tegen aardgas, tegen zijn condensaten en tegen andere substanties, waaronder stof. Alle metalen onderdelen dienen resistent te zijn tegen zowel interne als externe corrosie Het kraanlichaam Het PE basismateriaal waaruit het kranenlichaam wordt vervaardigd is conform aan de voorschriften van EN Het moet goedgekeurd en aanvaard zijn op basis van de G1/01 specificatie. Het kraanlichaam is gefabriceerd in PE 100 met een grondstof die vermeld is in de technische fiche G1/02 bij de lijst van goedgekeurde grondstoffen. Het is verboden om : gerecycleerde grondstoffen te gebruiken; verschillende grondstoffen te mengen; bijkomende additieven toe te voegen. Versie /8

5 5.3. Dichtingen De dichtingen moeten homogeen zijn en mogen geen interne barsten of scheuren, insluitsels of onzuiverheden vertonen. Zij mogen ook geen bestanddelen bevatten die schade zouden kunnen toebrengen aan de eigenschappen van de materialen waarmee zij in contact zouden kunnen komen, waardoor zij niet langer zouden voldoen aan deze specificatie. De additieven moeten op uniforme wijze worden verdeeld. De elastomeren dichtingen moeten in overeenstemming met EN 682 zijn. De andere dichtingen moeten voldoen aan de betreffende normen en moeten geschikt zijn voor aardgas Smeermiddelen Smeermiddelen mogen geen schadelijke invloed uitoefenen op de verschillende onderdelen van de kraan Bedieningskop De bedieningskop is vervaardigd uit kunststof of metaal, beschermd tegen corrosie. 6. ALGEMENE VEREISTEN VOOR DE KRANEN 6.1. Technisch dossier De fabrikant overhandigt een technisch dossier dat voor elk type kraan de volgende informatie bevat : gebruikt PE basismateriaal; tekeningen, afmetingen en hun toleranties, garnituren inbegrepen; toepassingsgebied (temperatuur- en drukbereik); bedienings- en weerstandskoppels; diagram van debiet en drukverlies; assemblage- en onderhoudsinstructies; proefresultaten die de conformiteit van de kraan bewijzen: zie EN voor beschrijving van de proeven. De fabrikant geeft de SDR-reeksen van de buizen die met de kraan kunnen gebruikt worden. Bij het testen van kranen mogen enkel buizen worden gebruikt die aan de specificaties van G1/03 voor PE-buizen beantwoorden. Verbindingen van buizen en kranen die voor proeven worden gebruikt, zullen in overeenstemming met de technische instructies van de producent van de kraan en de Versie /8

6 grenswaarden voor gebruik worden geassembleerd. Bij het vervaardigen van proefassemblages moet rekening worden gehouden met de productie- en assemblagetoleranties en de schommelingen in de omgevingstemperatuur waarbij de kranen kunnen worden gebruikt. De lasverbindingen worden uitgevoerd zoals beschreven in de lastenboek G5/ Ontwerp De kranen zijn ontworpen voor een bedrijfsdruk (MOP) van 5 bar of meer. De wanddikte van het lichaam is minimaal volgens de reeks SDR 11 voor doormeters tot en met 90 en voor grotere doormeters is de wanddikte minimaal volgens de reeks SDR 17,6. Indien vermeld bij de bestelling, dienen de lasuiteinden eventueel worden aangepast aan de afmetingen van de buizen conform de G1/03 specificatie. Lichaam en laseinden vormen één geheel. De kraan sluit door de bedieningskop in wijzerzin te draaien. Alle kranen zijn van het type kwartdraai en de positie van de afsluiter moet duidelijk bovenaan de bedieningskop worden aangeduid. De eindeloop van het afsluitmechanisme moet door aanslagnokken worden begrensd. Tenzij anders gespecificeerd in de bestelling, zal het afsluitorgaan van de kraan van het type bol of cilindrische plug zijn. De kop van de spindel moet ondemonteerbaar verbonden zijn met het afsluitorgaan. De constructie en bevestiging van de spindel is zodanig dat hij niet kan uitgeworpen worden: non blow out type. De beschermbuis van de spindelverlenging is zodanig ontworpen dat ze nooit kan drukken op de niet versterkte delen van de afsluiter of de PE uiteinden onder invloed van uitwendige krachten. De beschermbuis mag tijdens de bediening van de afsluiter niet meedraaien met de spindel. In de bestelling zal gespecificeerd worden of de meegeleverde beschermbuis van het ventilerende of van het niet-ventilerende type is. De ventilerende beschermbuis is voorzien van sleufvormige of ronde openingen. In geval van sleuven is een minimum breedte van 1mm vereist. De ronde openingen hebben minimum een doormeter van 10mm. De openingen zijn in voldoende aantal over de ganse buisoppervlakte verdeeld om de gasdoordringbaarheid optimaal te waarborgen. De beschermbuis is overtrokken met niet geweven geotextiel met een zandkorreldichtheid van maximum 90 µ - NBN B Het geotextiel wordt rond de beschermbuis aangebracht met een overlapping van minimum 50 mm, en strak samengehouden door middel van kleven, vulkaniseren of door omwikkeling met kunststofdraad. De kranen moeten voorzien zijn op het aanbrengen van een bodemplaat: hiervoor dient de vorm aan de onderkant vlak te zijn (model 1) of voorzien van een gemonteerde of geïntegreerde bodemplaat (model 2). Het te leveren model zal bij de bestelling gespecificeerd worden. Het aandrijfmechanisme en de aanslagnokken moeten waterdicht afgeschermd zijn. Het lichaam moet volledig gesloten zijn met uitzondering van de opening voor het doorvoeren van de spindel. Versie /8

7 6.3. Uitzicht en kleur De binnen- en buitenoppervlakken van de kraan mogen geen gebreken vertonen die de conformiteit met deze specificatie zouden kunnen in het gedrang brengen. De kleur van de kranen moet zwart zijn. Mits voorafgaand akkoord mag de kleur ook geel of oranje zijn Afmetingen De afmetingen voldoen aan de vereisten van de norm EN De afmetingen van de laseinden moeten conform zijn aan de G1/04 specificatie. De afmetingen van de spindelverlenging zijn beschreven in bijlage A. De bedieningskop van de spindelverlenging beantwoordt aan één van de bijlagen B, C of D. De juiste keuze zal gespecificeerd worden in de bestelling of de leveringsaanvraag. De spindelverlenging is zodanig ontworpen dat ze, indien nodig, op de juiste lengte kan gezaagd worden bij het plaatsen in de sleuf. 7. MECHANISCHE VEREISTEN VAN DE GEASSEMBLEERDE KRANEN 7.1. Algemeen De kranen voldoen aan de vereisten en proeven beschreven onder de mechanische kenmerken in EN Ze worden gecontroleerd volgens de methode die in bovenvermelde norm beschreven is Bedieningskoppel Het bedieningskoppel en het ontwerp van de afsluiter moeten er samen voor zorgen dat de kraan niet manueel kan bediend worden; m.a.w. voor toepassing van de koppels vermeld in EN is het gebruik van een sleutel noodzakelijk. De kop van de spindel noch de bedieningskop mogen worden beschadigd bij bediening onder de maximale weerstandskoppels (startkoppel of weerstand van de aanslagnokken) die aangegeven zijn in EN Individuele proeven (BRT batch release test proeven) Alle kranen worden vóór de levering individueel getest op mechanische weerstand en dichtheid. Een gecombineerde weerstands- en dichtheidsproef wordt uitgevoerd volgens de voorschriften van EN De testdruk bedraagt minimaal 7,5 bar. Versie /8

8 Per lot wordt een extra dichtheidsproef uitgevoerd met 25 mbar op drie willekeurig gekozen kranen onder de voorwaarden van EN Drukverlies van kranen bij lage druk Het drukverlies wordt gemeten met aardgas volgens de proefopstelling gespecificeerd in EN (figuur 1). Het maximale drukverlies, gemeten met aardgas, bij een ingangsdruk van 25 mbar mag niet meer bedragen dan 0,2 mbar voor het debiet aangegeven in onderstaande tabel : d n Debiet m³/h MARKERING Ten minste de volgende details moeten op een onuitwisbare en duurzame wijze aangebracht worden op de kraan of samen met de kraan worden ingegoten : a) de naam of het merk van de fabrikant; b) de code van het PE-hars (basismateriaal) of het type; c) de nominale diameter d n en de SDR-reeks van de laseinden; d) de aanduiding van het fluïdum gas of gaz ; e) de naspeurbaarheidscode van de kraan en van de bestanddelen ervan (zie ISO CD ); f) het nummer van de norm: EN 1555 (*). (*) De in punt f) bedoelde inlichting kan rechtstreeks op de kraan worden aangebracht of worden vermeld op een aan de kraan bevestigd plaatje/label of op de verpakking. De markering moet tijdens de normale behandeling, opslag en installatie leesbaar blijven. De markeringsmethode mag de overeenstemming van de kraan met de normen niet in de weg staan. Er mag geen markering aangebracht worden op de minimale lengte van de gladde einden. 9. VERPAKKING EN LEVERING De kranen met hun garnituur moeten individueel in plastic folie worden verpakt. De gladde einden zullen beschermd worden met uitwendige kappen. Op de plastic folie en eventueel de kartonnen bulk verpakking dient ten minste één etiket te worden aangebracht met de naam van de fabrikant, het type en de afmetingen, het aantal Versie /8

9 eenheden in de doos en eventuele bijzondere instructies aangaande de omstandigheden en de duur voor opslag. De kranen voldoen aan de voorschriften van G1/05 document voor wat betreft de waarborg bij stockeren. Indien de garantieperiode verstrekt door de fabrikant korter is dan die aangegeven in het bovenvermelde KVBG document, dan zal dit bij de offerte schriftelijk gemeld worden. De kranen met elektrolaseinden worden geleverd met magneetkaart en barcode waarin de lasparameters vervat zijn. De codering van de lasparameters is volgens ISO TR De bedienings- en montageinstructies worden meegeleverd in de verpakking in de taal van de gebruiker (zie bestelling of leveringsaanvraag). Versie /8

10 Bijlage A Afmetingen van de spindelverlenging uitwendig deksel 700 kunststof verlengspindel bovenkant PE-leiding DN 110 mantelbuis beschermbuis in kunststof 700 passing rond het afsluiterlichaam