Concept NovaSchool. Battle of Concepts Coen van de Bovenkamp Inleverdatum: 12 april 2015

Transcriptie

1 Concept NovaSchool Battle of Concepts Naam: Coen van de Bovenkamp Inleverdatum: 12 april 2015

2 Omgevingsanalyse Voor de omgevingsanalyse ben ik opzoek gegaan naar de mogelijkheden voor verduurzaming. Ik heb studenten geobserveerd op hun gedrag, maar ook ben ik op internet gaan zoeken (desk-research) naar bestaande oplossingen en overige ideeën voor verduurzaming. Er zijn verschillende doelgroepen die te maken hebben met duurzaamheid in het hoger onderwijs. Denk hierbij aan de docenten, studenten, facilitaire dienst, afdelingsmanagers, etc. Aan het begin ben ik opzoek gegaan naar waar welk probleem aangepakt kan worden. De meeste mensen uit mijn klas zijn begonnen met ideeën als het omgooien van de roosters, online diensten of aanpassingen aan het gebouw. Ik dacht aan het begin Waarom zou je niet bij de student beginnen?. Het viel mij namelijk op dat dit de mensen zijn die veel papier gebruiken binnen de instelling. Later kwam ik er achter dat je hier eigenlijk alleen maar een soort van Studenten Bespaar Tool / Guide voor kon maken. Daarna ben ik verder gaan zoeken naar bestaande oplossingen in het onderwijs. De trend duurzaam zie je ook steeds vaker terug, denk aan producten bij de Albert Heijn, maar ook in certificaten voor verantwoord gekapte bomen, etc. Toch is voor veel mensen de term nog vaag, en gaat men er van uit dat het vooral gaat om de natuur. Echter geeft Wikipedia de volgende omschrijving: Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen 4. Hieruit concludeer ik dat: Men efficiënter om kan gaan met natuurlijke bronnen (zon, (regen)water). Er nog veel te doen is op gebied van het aan de man brengen van technologische veranderingen en het uitleggen van de voordelen. Hogescholen toe zijn aan vernieuwing m.b.t. duurzaamheid. Duurzaamheid niet per see te maken heeft met de natuur, maar juist hoe je met producten omgaat. Zo kwam ik op de site van de basisschool t Blokhuus waar ze gebruik maken van een natuurlijke bron om de wc s door te spoelen, namelijk regenwater 1. Een simpele oplossing die waarschijnlijk nog goedkoper is ook! Het is mij opgevallen dat er bij hogescholen weinig gebruik wordt gemaakt van bronnen uit de natuur 2. Daarom zie ik hier een kans om wat aan te veranderen. Ik heb ook opgemerkt dat de ontwikkeling van technieken te snel gaan voor bedrijven en scholen om er op in te spelen of dat deze nog te nieuw zijn waardoor ze niet toegepast kunnen worden 3. Jammer, want ik verwacht dat er veel te verdienen valt als mensen systemen gebruiken voor klimaatbeheer in een gebouw. 1 Waterschap Vallei en Veluwe. (z.j.) Leerlingen groep 8 van t Blokhuus hergebruiken 2640 liter regenwater Geraadpleegd op 9 maart 2015, van 2 Lambrechts, W. (2012). De integratie van competenties voor duurzame ontwikkeling in het hoger onderwijs Geraadpleegd op 11 april 2015, van 3 Werken 2.0. (2015, 28 februari) Technologische veranderingen gaan te snel voor bedrijven Geraadpleegd op 11 april 2015, van 4 Wikipedia (2015) Duurzame ontwikkeling Geraadpleegd op 11 april 2015, van Battle of Concepts: NovaSchool Coen van de Bovenkamp Pagina 2 van 10

3 Concept NovaSchool Elke dag verbruiken we enorm veel energie, en dan heb ik het niet alleen over de verwarming of de verlichting in gebouwen. Maar dan heb ik het over de zon, een gratis energiebron die we goed kunnen gebruiken voor elementen als warmte en licht. Uit een onderzoek van de Technische Universiteit Eindhoven 1 is gebleken dat 18 C de beste temperatuur is om bij te werken voor je hersenen. NovaSchool applicatie (Figuur 1.0). Deze applicatie geeft uiterlijk een kwartier voor de les de gebruiker een melding waar de les definitief plaats gaat vinden. Ook kunnen er op deze manier heel eenvoudig roosterwijzigingen worden doorgegeven. Met deze twee gegevens in het achterhoofd ben ik opzoek gegaan naar een ICT oplossing en ben ik tot het concept NovaSchool gekomen. NovaSchool is een adaptief roostersysteem wat gekoppeld is met sensoren (Figuur 1.1). Deze sensoren zijn geplaatst in de lokalen van een hogeschool en houden in de gaten hoeveel warmte, maar ook hoeveel licht de zon afgeeft in dat lokaal. Op deze manier kan je als hogeschool besparen op de kosten van de verwarming en misschien ook wel op die van verlichting. Voorafgaand aan deze activiteit met sensoren zal er door een roostermaker allerlei gegevens in NovaSchool moeten worden gezet. Denk hierbij aan: studenten, klassen, docenten, vrije dagen van docenten en vakanties. Eenmalig zullen ook de lestijden, pauze s, feestdagen en nog een aantal van deze gegevens moeten worden ingevoerd. Met NovaSchool maak je efficiënt gebruik van de zon en zal je de stookkosten en misschien ook de kosten van de verlichting kunnen reduceren. Ook worden de docenten, studenten en andere belanghebbende real-time op de hoogte gehouden van roosterwijzigingen of andere roostertechnische berichten. 1 Technische Universiteit Eindhoven. (2010) Temperatuur Geraadpleegd op 11 april 2015, van nl/cursor/internet/jaargang52/cursor27/student/ student.php?page=s_constudent Figuur 1.0: Melding van Applicatie. 18 C Daarna gaat NovaSchool een rooster samenstellen voor de komende periode( s), hierbij vult het systeem lokalen in waarvan NovaSchool verwacht dat deze goed in de zon zullen staan, deze gegevens haalt het systeem op uit de sensoren. Op deze manier is het een adaptief systeem, door iedere keer te leren van de vorige dagen, maanden en jaren. 15 C 19 C WN C Omdat het systeem real-time rekening houdt met de situatie in een lokaal, moet er goed worden gecommuniceerd naar de studenten, docenten en andere belanghebbende waar de lessen plaats zullen gaan vinden. Daarvoor is er de Battle of Concepts: NovaSchool Coen van de Bovenkamp Pagina 3 van 10 WN Figuur 1.1: Zon op de lokalen met temperatuur. WN WN

4 Business Model Business Model Canvas NovaSchool Coen van de Bovenkamp CMD2A Strategische partners Kernactiviteiten Waardepropositie Klantrelaties Klantsegmenten KLUSSERS Om het concept werkend te krijgen is het van groot belang dat we gaan samenwerken met partners die sensoren kunnen leveren en mogelijk plaatsen. PROGRAMMEUR Ook moet er een server (computer) komen met een systeem, wat met behulp van deze sensoren de rooster up-to-date maakt en houdt. APP BOUWERS / DESIGNERS De applicatie voor studenten en docenten moet worden ontworpen en gebouwd. En natuurlijk getest! De doelgroep zal continu inzicht hebben in een real-time rooster. Het systeem zal continu in verbinding staan met sensoren. Mensen en middelen Er moet een systeem komen die is gekoppeld met sensoren in lokalen, waardoor er automatisch een rooster door NovaSchool in elkaar gezet wordt. Hierbij is een rooster applicatie een goede tool voor de docenten en studenten om hun real-time rooster te bekijken. Door het NovaSchool-systeem zal er efficiënter gebruik worden gemaakt van de zon als natuurlijke bron. Dus door de zon verwarmde lokalen zullen vaker op je rooster voorkomen dan het lokaal wat altijd in de schaduw staat. Tenzij dit lokaal natuurlijk te warm is, dan worden de lokalen in de schaduw vaker ingeroosterd. De temperatuur-range die wordt aangehouden is tussen de 18 C en 20 C. Deze temperatuur is goed voor de hersenen om bij te presteren. Kortom: Efficiënter gebruik van het gebouw Gebruik maken van de zon als natuurlijke bron voor warmte en later misschien voor licht. Betere prestaties door goede temperatuur. We bieden een dienst waarbij continu verbinding is met een lokaal, maar ook met de studenten en docenten en andere belanghebbende bij de rooster en roosterwijzigingen. Kanalen De doelgroep wordt bereikt door middel van: Intranet voor het bekijken en samenstellen van de roosters. Applicatie voor rooster & roosterwijzigingen. Nieuwsbrieven. De primaire doelgroep die met NovaSchool te maken hebben zijn: Studenten Docenten Roostermakers Facilitaire dienst De secundaire doelgroep kan beste ver gaan, denk hierbij aan: Energiebedrijven Overheden (betreft regelgeving) Mogelijk ook aandeelhouders in de sensoren of in de Kostenstructuur De kosten voor de sensoren worden doorberekend aan de klant (dan wel niet in abonnement/licentievorm, of los), dus hier heb je alleen een budget voor nodig om vooraf in te kunnen kopen. De sensoren zullen in diverse uitvoeringen beschikbaar zijn, denk aan sensoren voor warmte, maar ook voor luchtvochtigheid en lichtintensiteit. Ook hierbij geldt dat de klant betaalt. Ook zal de school moeten investeren in digitale thermostaten om de verwarming aan te kunnen sturen via NovaSchool. De software (die op maat moet worden geschreven) & de applicatie zullen wel aardig prijzig zijn. Dit is een grote investering die later terug wordt verdiend. Inkomstenstromen Er zijn meerdere mogelijkheden om geld te verdienen aan dit concept. Licentiebasis Waarbij elke maand een bepaald bedrag betaald wordt, hier zitten de kosten van de sensoren en de software in verwerkt. Losse pakketen Waarbij de Hogeschool zelf sensoren kan kopen. Daarnaast zal de Hogeschool zelf de software aan moeten schaffen (dit laatste zal nog steeds op licentiebasis zijn). Battle of Concepts: NovaSchool Coen van de Bovenkamp Pagina 4 van 10

5 Ontwerpproces Ontdekken Concept Allereerst ben ik begonnen met verkrijgen / zoeken naar inzichten met betrekking tot de huidige oplossingen om het onderwijs te verduurzamen, maar ook naar andere oplossingen zoals SMART-cities. Zo heb ik diverse oplossingen gevonden zoals het doortrekken van de WC met regenwater 1 maar ook meer ICT gerichte oplossingen als het goed instellen van je automatische schuifdeuren 2. Na al deze inzichten verzameld te hebben, zijn we in de klas aan de slag gegaan met het bedenken van concepten. Tijdens dit proces hebben we in een groepje van vier diverse conceptideeën bedacht door middel van een brainstormsessie. Ideeën die voorbij zijn gekomen: Sporten voor energie (stroom), Energie beheer systeem & Platform voor uploaden documenten, info over vakken en rooster. In deze fase van het ontwerpproces zie je pas hoe erg de term duurzaam en verduurzaming een trend geworden is in de afgelopen jaren. Als bedrijf of instelling word je dan ook bijna gedwongen om hier aan mee te doen. Omdat veel bedrijven graag ook een duurzaam imago willen zie je veel standaard oplossingen als LED-verlichting 3 door het hele pand en duurzaam voedsel 4. Uiteindelijk zijn we in de klas aan de slag gegaan met het bedenken van concepten met de What would Apple do methode. Hierbij zijn we in de huid gekropen van Ikea om er zo achter te komen wat zij zouden doen om Hogescholen te verduurzamen. Zo kwamen we op multifunctionele lokalen uit; Make room. Later kreeg ik het idee dat deze lokalen te veel zouden gaan kosten en er te veel problemen op het pad zouden komen en ben ik verder gaan denken. 1 Waterschap Vallei en Veluwe. (z.j.) Leerlingen groep 8 van t Blokhuus hergebruiken 2640 liter regenwater Geraadpleegd op 9 maart 2015, van vallei-veluwe.nl/actueel/nieuws-0/nieuws-2014/juli/ leerlingen-groep-8/ 2 Duurzaam MKB. (z.j.) Gebruik winterstand van tochtsluis Geraadpleegd op 9 maart 2015, van duurzaammkb.nl/tips/tip/663/gebruik-winterstand-van-tochtsluis/ 3 Duurzaam Gebouwd. (2015) WTC Utrecht met ledverlichting en zonnepanelen Geraadpleegd op 4 april 2015, van Eén van de ideeën die ik wilde toepassen in het Make room -concept had te maken met het verwarmen van de lokalen met zonlicht. Hierbij wilde ik gebruik maken van sensoren die allerlei informatie opnamen zoals; temperatuur, lichtintensiteit, zuurstof in de lokalen, etc. Hieruit is mijn concept NovaSchool gekomen. Het adaptieve systeem NovaSchool is dé nieuwe manier van roosters maken! Het systeem stelt een rooster samen waarbij rekening wordt gehouden met de temperatuur en lichtintensiteit in een lokaal, die beïnvloed wordt door de zon. De leerlingen en studenten ontvangen maximaal 15 minuten voor aanvang van de les een bericht met het lokaal waar ze zitten. Het concept NovaSchool is op deze manier realiseerbaar binnen enkele jaren. Er zullen weinig probleem voor doen zoals bij Make Room wel het geval zou zijn. 4 De Nationale Denk Tank (2012) Duurzaam voedsel kan de standaard worden Battle of Concepts: NovaSchool Coen van de Bovenkamp Pagina 5 van 10

6 Ontwerpproces Verbeelden Make Room Tijdens de verbeeldingsfase van Make Room ben ik gaan kijken hoe ik dit concept kon overbrengen aan de doelgroep. Omdat het een redelijk complex systeem is, was het lastig om iets hieraan te kunnen verbeelden. Ik heb uiteindelijk gekozen om het bedieningspaneel (Figuur 3.0) en de verschuifbare ruimtes (Figuur 2.0) te verbeelden om zo uit te kunnen leggen wat de functies zijn van het systeem. Om het idee verder te kunnen testen (te zien op de volgende pagina) ben ik ook de ruimte met papier gaan verbeelden. Knippen, plakken en een klein beetje tekenen. Op deze manier kan je makkelijk en snel een verbeelding maken van je product / dienst. Later in het proces ben ik met een ander concept verder gegaan, anders had ik dit scherm nog verder en uitgebreider uitgewerkt. Verbeelden NovaSchool Na Make Room te hebben getest en verder te gaan kijken wat de mogelijkheden zijn, kwam ik er achter dat dit systeem niet binnen twee jaar te realiseren was en dat er veel valkuilen zouden zijn. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met de stoelen en tafels als zo n muur verschuift? Moeten de muren worden gebouwd als rolluiken (zoals een garagedeur), of als muurpanelen? Omdat dit een te complex concept was ben ik gaan kijken wat voor bruikbaars ik uit Make Room kon halen. Uiteindelijk kwam ik op het idee om iets met sensoren te doen die het licht en de warmte van de zon gebruiken in een lokaal. Zo is het mogelijk om de kosten voor stoken en verlichten te reduceren. Ik heb voor mijn pitch en om te testen een visualisatie gemaakt van een plattegrond met lokalen met daarbij de zon en de invloed van de zon op die lokalen. Ook heb ik een melding van de applicatie hierbij gevisualiseerd. Figuur 2.0: Schets van de beweegbare muren / variabelen ruimtes. Figuur 2.1: Visualisatie van de lokalen met sensoren. Plus de temperatuur die de zon opwekt. Figuur 2.2: De melding die de studenten en docenten krijgen via de NovaSchool applicatie. Battle of Concepts: NovaSchool Coen van de Bovenkamp Pagina 6 van 10

7 Ontwerpproces Testen Make Room Om het concept Make Room te testen heb ik heel eenvoudig van papier een verdieping nagebouwd. Hiernaast (Figuur 3.1) zie je de eerste verdieping bestaande uit negen units. Standaard is elk lokaal opgebouwd uit drie units. Hiernaast zie je het bedieningspaneel en een miniatuur versie van de eerste verdieping. Allereerst heb ik het bedieningspaneel getest bij Zoë Rutjes. Hieruit kwam de opmerking dat je heel erg veel kon regelen op dit bedieningspaneel (is dit wel positief?). Ook was het Zoë niet duidelijk waar dit paneel kwam te hangen. Figuur 3.0: Bedieningspaneel van een lokaal. Het idee van het Make Room concept is dat per unit verlichting en verwarming kan worden aangestuurd, dus als je een kleine klas hebt, kan je het lokaal kleiner maken en dan hoef je minder te stoken en minder elektriciteit te gebruiken. Tijdens het testen van het tweede prototype van mijn concept met Dennis van der Graaf constateerde we een aantal elementen die mij aan het denken hebben gezet: Hoe ga je om met het feit dat er in de lokalen tafels en stoelen staan, wat gebeurt hiermee wanneer je de muren verschuift? Hoeveel energie kost het om de muren te verschuiven, en staat dit wel in verhouding met de energie die je gaat besparen? Omdat ik hier geen antwoord op had en omdat ik na deze vragen bij mezelf dacht Is dit allemaal wel te realiseren binnen twee jaar? heb ik besloten Kill Your Darlings toe te passen. Alles overboord en beginnen vanaf nul. Figuur 3.1: Prototype van een verdieping. Battle of Concepts: NovaSchool Coen van de Bovenkamp Pagina 7 van 10

8 Ontwerpproces Testen NovaSchool Het testen van dit concept bij de doelgroep (studenten en docenten) was vrij lastig omdat het enige touchpoint wat deze mensen hebben, is de applicatie. Daarom heb ik een klein prototype gemaakt van deze applicatie, waar het vooral draait om de melding. Deze test heb ik uitgevoerd bij Anouk de Koning (student aan de Hogeschool Rotterdam). Na Anouk het concept te hebben uitgelegd aan de hand van een scenario, liet ik haar het prototype zien. Ze vroeg aan mij waarom ze onder de melding de keuze had om Annuleer en Bekijk, Dat heb ik toch ook niet bij een melding van Whatsapp?. Door deze opmerking heb ik de knoppen weggelaten bij de laatste versie. Anouk vroeg mij ook of het systeem rekening houdt met roosterwijzigingen en uitval van lessen. Gelukkig had ik hier vantevoren al rekening mee gehouden en na dat ik haar vertelde dat ze naar links moest swipen verscheen het scherm met een uitval van les -melding. Dit argument kan ik tevens gebruiken als voordeel van dit systeem. Nog een goede vraag / opmerking van Anouk was: Hoe gaat het in zijn werk als er geen zon is?. Ik vertelde Anouk dat ik daar nog niet goed over na had gedacht. Zij hielp mij bedenken dat het systeem dan zelf de verwarming in de vooraf ingeroosterde lokalen op de juiste temperatuur zal zetten. Dus dat er niet alleen een koppeling is met de sensoren, maar ook met de verwarming. Figuur 4.0: Prototype / Applicatie test met Anouk de Koning. Ik heb veel informatie kunnen halen uit deze test. Met name de koppeling met de verwarming is een waardevol nieuw inzicht. Battle of Concepts: NovaSchool Coen van de Bovenkamp Pagina 8 van 10

9 Bronnen De Nationale Denk Tank (2012) Duurzaam voedsel kan de standaard worden Duurzaam Gebouwd. (2015) WTC Utrecht met ledverlichting en zonnepanelen Geraadpleegd op 4 april 2015, van Duurzaam MKB. (z.j.) Gebruik winterstand van tochtsluis Geraadpleegd op 9 maart 2015, van gebruik-winterstand-van-tochtsluis/ Lambrechts, W. (2012). De integratie van competenties voor duurzame ontwikkeling in het hoger onderwijs Geraadpleegd op 11 april 2015, van ecocampus/kennis-en-instrumentenhub/literatuur-2/lambrechts-competenties. pdf Technische Universiteit Eindhoven. (2010) Temperatuur Geraadpleegd op 11 april 2015, van Waterschap Vallei en Veluwe. (z.j.) Leerlingen groep 8 van t Blokhuus hergebruiken 2640 liter regenwater Geraadpleegd op 9 maart 2015, van Werken 2.0. (2015, 28 februari) Technologische veranderingen gaan te snel voor bedrijven Geraadpleegd op 11 april 2015, van Wikipedia (2015) Duurzame ontwikkeling Geraadpleegd op 11 april 2015, van ontwikkeling Battle of Concepts: NovaSchool Coen van de Bovenkamp Pagina 9 van 10

10 Bijlage Battle of Concepts Document NovaSchool Een adaptief roostersysteem wat gebruik maakt van sensoren. Deze sensoren meten de temperatuur in de lokalen. Uit onderzoek is gebleken dat in een ruimte van 19 C je hersenen het beste presteren. Samen met het gegeven dat de zon enorm veel energie uitstraalt, is NovaSchool ontstaan. NovaSchool is een adaptief roostersysteem die aan de hand van sensoren meet hoe warm de lokalen zijn. Een lokaal wat meer in de zon staat, kan gebruik maken van de zon als warmtebron. Hierbij hoeft er dus geen tot weinig warmte van de radiatoren te komen. Het rooster qua tijden en vakken staat aan het begin van de periode al vast, maar er wordt per dag door NovaSchool gekeken naar welke lokalen die dag geschikt zullen zijn voor de ingeplande lessen. Uiteraard moeten de student en docent hiervan op de hoogte gehouden worden. Daarom is de NovaSchool Applicatie die overzicht biedt aan de gebruikers over hun rooster. Vijftien minuten voor elke les, zullen de docent en student een melding krijgen van de applicatie waar de les zal plaatsvinden. 18 C WN C 19 C 21 C WN WN WN Battle of Concepts: NovaSchool Coen van de Bovenkamp Pagina 10 van 10