Energiebesparing Openbare Verlichting

Transcriptie

1 Energiebesparing Openbare Verlichting Gemeente Oegstgeest juni 09

2 Inhoud 1. Inleiding Doel Aanpak Invoergegevens Uitkomsten Besparingspotentieel Besparingsopties Terugverdientijden Conclusies en vervolgstappen... 8 Bijlage I: Vervangende lampen...10 Contactpersoon Liandyn Advies Jan-Paul Röst (jan-paul.rost@alliander.com, ) Afgifte juni 09 Locatie Amsterdam 2 van 11

3 1. Inleiding Openbare verlichting is bepalend voor het gebruik van openbare ruimten gedurende de etmaalperiode dat de zon onder is. Zichtbaarheid, verkeers- en sociale veiligheid en de sfeer in de openbare ruimten zijn hierbij wezenlijke aandachtspunten. Een belangrijk beleidsaspect op het gebied van openbare verlichting is (het beperken van) de milieubelasting die deze verlichting veroorzaakt in de vorm van energieverbruik. Openbare verlichting is immers één van de grootverbruikers van elektrische energie; in 2005 verbruikte de openbare verlichtingsinstallatie in Nederland totaal MWh energie; dit is 1,5% van het energieverbruik in Nederland 1. De energiekosten van openbare verlichting vormen een substantieel deel van de exploitatiekosten. Uit het oogpunt van het beperken van kosten evenals nadelige milieueffecten is het lonend om inzicht te krijgen in het energiebesparingpotentieel van de gemeente. Dit rapport beschrijft de uitkomsten van de energiescan voor de gemeente Oegstgeest. De uitkomsten van deze scan moeten gezien worden als een richtlijn voor het besparingspotentieel. 2. Doel Het doel van de scan is het inzicht geven in het energieverbruik van de huidige situatie en het besparingspotentieel met betrekking tot openbare verlichting van de gemeente Oegstgeest. Tevens maakt het de verschillende besparingsopties inzichtelijk door middel van het besparingspotentieel per besparingsoptie en de geschatte terugverdientijden bij mogelijke implementatie. 1 Bepaling energieverbruik en besparingpotentieel GWW-sector, GWW, november van 11

4 3. Aanpak Deze scan is uitgevoerd met behulp van de scan Zicht Op Licht 2. Dit instrument is ontwikkeld in opdracht van het projectbureau energiebesparing GWW van SenterNovem. Het belangrijkste uitgangspunt van deze scan is het minimaal behouden van het bestaande lichtniveau en mastopstelling. Mogelijke besparingsopties zijn dus 1 op 1 gemoderniseerd vervangen, vervangen van energiezuiniger voorschakelapparatuur en dimmen. Het onderstaande kader geeft deze en andere belangrijke uitgangspunten en randvoorwaarden weer. Er wordt vanuit gegaan om het bestaande lichtniveau minimaal te handhaven. Dit betekent dat het lichtniveau gelijk blijft of hoger wordt. De resultaten van de besparingen zijn dan ook indicatief. Wanneer binnen een nieuw verlichtingsplan de verlichting wordt afgestemd op de behoefte, kunnen lagere of hogere besparingspercentages worden gehaald. In de rekenmodule is gebruik gemaakt van vaste standaardwaarden, met uitzondering van de prijzen van de componenten. Bij de besparingsmaatregelen is gekozen voor de meest gangbare best practice. De masten en mastafstanden zijn niet in het model opgenomen. De terugverdientijden zijn berekend op basis van gangbare bedrijfseconomische principes. Hierbij is een lineaire afschrijving gehanteerd over de levensduur van de componenten. De terugverdientijd is gedefinieerd als de extra investering voor de energiezuinige variant gedeeld door de besparingen t.g.v. energiebesparing, besparingen op onderhoud en lagere investering t.g.v. langere levensduur. Kapitaallasten van investeringen zijn niet meegenomen. Als u niet in de gelegenheid was om de financiële data aan te leveren dan is er gebruik gemaakt van standaardwaarden. De mogelijkheid om LEC toe te passen is niet meegenomen, omdat een EVSA i.c.m. dimmen gebruikelijker is. Bovenal is de werkelijke besparing van LEC momenteel nog niet duidelijk. Het vervangen van een SOX met een SOX-E geeft meer energiebesparing ten opzichte van het vervangen met een SONT. Deze eerste vervangingsmethode is dan ook doorgerekend met de scan. Het energieverbruik van verkeersregelinstallaties zijn in deze scan niet meegenomen. De Zicht Op Licht scan gaat er vanuit dat lage vermogens gedimd kunnen worden. Dit is echter zeer risicovol omdat de kans bestaat dat de lichtkwaliteit na toepassing van deze maatregel niet meer voldoende is. Voor de besparingsoptie dimmen is het noodzakelijk om per situatie te bekijken of het wenselijk is om te dimmen van 11

5 4. Invoergegevens De belangrijkste invoergegevens voor deze scan zijn het aantal lampen per type welke binnen de gemeentegrenzen te vinden zijn. Met behulp van deze gegevens is de scan uitgevoerd. Daar waar de gegevens niet aanwezig waren, zijn deze door Liandyn aangevuld met standaardwaarden. De onderstaande figuur geeft een totaalbeeld van de belangrijkste invoergegevens van de gemeente Oegstgeest. Hierin is het aandeel lampen uitgesplitst per armatuurleeftijd en type lamp. Dit geeft in één oogopslag een compleet beeld van de huidige situatie van het openbare verlichtingsbestand. Percentage lampen per armatuurleeftijd 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 0-10 jaar jaar > 20 jaar In overleg met de gemeente Oegstgeest is aan het licht gekomen dat de leeftijdopbouw van de armaturen niet volledig overeen komt met de werkelijkheid. Gebleken is dat de PLL en SON toepassingen jonger zijn dan hier aangenomen. Tevens is de verwachting dat niet alle PLL-armaturen voorzien zijn van een elektronisch voorschakelapparaat. Dit wordt binnenkort geïnventariseerd. 5 van 11

6 5. Uitkomsten 5.1 Besparingspotentieel De uitkomsten van de scan voor de gemeente Oegstgeest tonen het volgende energieverbruik en besparingspotentieel: Berekend energieverbruik Energie kwh / jaar Kost en / jaar CO2- uitst oot 18,3 ton / jaar Besparingspotentieel Energie kwh / jaar Kost en / jaar CO2- uitst oot 1,4 ton / jaar CO 2 besparing: 0,9 voetbalvelden beplant met bomen Energieverbruik (kwh/jaar) Berekend energieverbruik Besparingspotentieel Huidig Na besparing Het totale besparingspotentieel is 8% wat gelijk staat aan een CO 2 uitstoot van 1,4 ton per jaar. Deze hoeveelheid kan opgenomen worden door 0,9 voetbalvelden beplant met bomen 3. De financiële besparing van 6.955,- per jaar bestaat uit het verschil in extra aanschafkosten en mogelijke besparing in energie- en onderhoudskosten bij implementatie van alle besparingsopties in vergelijking tot de huidige situatie. Het besparingspotentieel is berekend door gebruik te maken van de in hoofdstuk 3 genoemde besparingsopties: Het vervangen van de huidige lampen door energiezuinigere exemplaren; Het gebruik maken van elektronische voorschakeling bij conventioneel voorgeschakelde lampen; Het gebruik maken van dimmen. 3 Er wordt hierbij uitgegaan van standaard 500 bomen per hectare en 50 bomen nemen 1 ton CO2 op. 6 van 11

7 5.2 Besparingsopties Alle mogelijke besparingsopties voor de gemeente Oegstgeest zijn in de onderstaande tabel opgesplitst per besparingsoptie en type lamp. Energieverbruik in kw h besparing Besparingspotentieel Aantal Huidig Uitvoer alle % dimmen EVSA vervroegd lampen besparingen i.c.m. EVSA vervangen lamp > 20jr CDO/CPO % 0 0 nvt 0 CDM % 0 0 nvt 0 TL(M/D) % PLL % 0 0 nvt 19 HPLN % nvt nvt SOX % nvt nvt SON % nvt 715 TOTAAL % De besparing per lamptype uitgedrukt procenten in de bovenstaande tabel is berekend ten opzichte van het huidige energieverbruik van het betreffende lamptype. Uiteraard is het tevens nuttig om inzicht te krijgen in het aandeel per lamptype op het totale besparingspotentieel. Het volgende taartdiagram geeft dit grafisch weer. Aandeel besparing per type lamp 7% 1% 0% 0% 0% 5% 87% 7 van 11

8 5.3 Terugverdientijden De onderstaande terugverdientijden geven een indicatie van de verhouding tussen de kosten en de baten. Zoals eerder beschreven is hierbij meegenomen: Energiebesparing; Besparingen in onderhoud; Besparingen in aanschafkosten. Voor de berekening van deze terugverdientijden zijn de standaard kosten van het rekenmodel Zicht Op Licht gebruikt. Besparingsopties met een lage terugverdientijd zijn het meest interessant vanuit kostenperspectief. Voor het vervangen van lampen met armaturen ouder dan 20 jaar zijn geen terugverdientijden berekend. Hier is voor gekozen omdat armaturen in de regel een technische levensduur van 15 tot 20 jaar bezitten. Het vervangen van armaturen ouder dan 20 jaar valt dus onder het noodzakelijk te plegen onderhoud en niet onder maatregelen die getroffen worden alleen ten behoeve van energiebesparing. Te rugve rdie ntijd in jare n pe r lam ptype e n m aatre ge l dimmen EVSA vervroegd vervangen i.c.m. EVSA vervangen lamp > 20jr CDO/CPO nvt nvt nvt nvt CDM nvt nvt nvt nvt TL(M/D) nvt 34,3 7,4 nvt PLL nvt nvt nvt nvt HPLN nvt nvt 3,0 nvt SOX nvt 2,5 nvt nvt SON 4,9 nvt nvt nvt TOTAAL 4,9 2,6 5,3 0,0 6. Conclusies en vervolgstappen Het theoretisch besparingspotentieel, berekend met de Zicht Op Licht scan, van de gemeente Oegstgeest is 8%. Bij dit rapport kunnen de volgende aandachtspunten opgesteld worden: Het is een scan in hoofdlijnen, wat betekent dat het een globaal beeld vormt van het theoretisch te behalen besparingspotentieel van de gemeente. De gemeente Oegstgeest bezit in vergelijking met andere gemeenten veel SOX toepassingen met lage vermogens. Het vervangen en tevens dimmen van de SOX lampen kan de grootste besparing opleveren. De 75 HPLN lampen, welke allen armaturen hebben van 20 jaar of ouder, kunnen vervangen worden voor bijvoorbeeld PLL toepassingen. Deze maatregelen zijn duidelijke quick wins Tot slot kan het dimmen van de bestaande SON verlichting energiebesparing opleveren. Aanvullend onderzoek kan aantonen waar en wanneer het gewenst is te dimmen. 8 van 11

9 Als gevolg van de conclusie kunnen de volgende vervolgstappen ondernomen worden: Aan de hand van deze scan wordt duidelijk bij welk lamptype in de gemeente het hoogste besparingspotentieel ligt. Voor deze lamptypen kan een nauwkeuriger besparingspotentieel bepaald worden. Deze energiescan zegt niets over de lichtkwaliteit in de gemeente Oegstgeest. Wij adviseren die kwaliteit in relatie te brengen met de data, waardoor er een objectiever beeld ontstaat. Dit kan met behulp van de EPOV (Energie Prestatie Openbare Verlichting). Dit instrument neemt in tegenstelling tot Zicht Op Licht ook de gewenste lichtkwaliteit in de berekening mee. Hierdoor wordt het besparingspotentieel nauwkeuriger bepaald. De Zicht Op Licht scan en de EPOV samen vormen de basis van het bepalen van de nul situatie in uw gemeente. Aan de hand hiervan kan een verbeterplan opgesteld worden. Uit het verbeterplan volgt een plan van aanpak. Hierin worden concrete maatregelen beschreven om het energieverbruik van de openbare verlichting te verminderen. De onderstaande realisatiepiramide geeft de mogelijke vervolgacties grafisch weer. Realisatiepiramide Laag Zicht op Licht EPOV Detailniveau Nul situatie Verbeterplan Hoog Plan van Aanpak Het minimaliseren van energieverbruik is een belangrijk onderdeel van een op duurzaamheid gerichte aanpak. Echter, duurzaamheid omvat meer aspecten zoals juiste materiaalkeuze, efficiënte wijze van remplaceren of het beschouwen van de volledige levenscyclus van openbare verlichtinginstallaties. Als Liandyn ondersteunen we u graag in advies op dit gebied en mogelijke subsidieregelingen. Hiervoor kunt u contact opnemen met ons. 9 van 11

10 Bijlage I: Vervangende lampen Huidige lamp "Best practice" vervanger Hoge druk natrium lampen SON-T 150 SON-T 150, EVSA+dimmer SON-T 100 SON-T 100, EVSA+dimmer SON-T 70 SON-T 70, EVSA+dimmer SON-T 50 SON-T 50, EVSA+dimmer SON 150 SON-T 150, EVSA+dimmer SON 100 SON-T 100, EVSA+dimmer SON 70 SON-T 70, EVSA+dimmer SON 50 SON-T 50, EVSA+dimmer Lage druk natrium lampen SOX 135 SOX E 91 SOX 90 SOX E 91 SOX 55 SOX E 36 SOX 35 SOX E 26 SOX 18 SOX-E 18 SOX E 91 SOX E 91 SOX E 66 SOX E 66 SOX E 36 SOX E 36 SOX E 26 SOX E 26 SOX-E 18 SOX-E 18 Hoge druk kwik lampen HPLN 125 PL-L 80W HPLN 80 PL-L 55, EVSA+dimmer HPLN 50 PL-L 24, EVSA+dimmer Lage druk kwik compact lampen PL-L 80 W PL-L 80, EVSA+dimmer PL-T 57 W PL-L 55, EVSA+dimmer PL-L 55 W PL-L 55, EVSA+dimmer PL-T 42 W PL-L 40, EVSA+dimmer PL-L 40 W PL-L 40, EVSA+dimmer PL-L 36 W PL-L 36, EVSA+dimmer PL-T 32 W PL-T 32, EVSA+dimmer PL-T of PL-C 26 W PL-L 24, EVSA+dimmer PL-L 24 W PL-L 24, EVSA+dimmer PL-L of PL-T of PL-C 18W PL-L 18, EVSA+dimmer PL-T of PL-C 13 W PL-S 11, EVSA PL-S 11W PL-S 11, EVSA PL-S 9W PL-S 9, EVSA Huidige lamp Lage druk kwik lampen TL-M of TL-X 65 TL-E of TL-M of TL-S of TL-X 40 TL-E of TL-X 32 TL-E 22 TL-M of TL-S 20 TL 13 TL 8 TLD 58 TLD 36 TLD 18 Compacte gasontladingslampen CDM-T 150 W CDM-T 70 W CDM-T 35 W Metaalhalogeenlampen CDO 70 W CDO 100 W CDO 150 W CPO 60 W CosmoPolis CPO 90 W CosmoPolis CPO 140 W CosmoPolis "Best practice" vervanger PLL 55, EVSA+dimmer PLL 36, EVSA+dimmer PL-L 24, EVSA+dimmer PLL 18, EVSA+dimmer PLL 18, EVSA+dimmer PL-S 11, EVSA TL 8, CSVA PLL 55, EVSA+dimmer PLL 36, EVSA+dimmer PLL 18, EVSA+dimmer CDM-T 150, EVSA+dimmer CDM-T 70, EVSA+dimmer CDM-T 35, EVSA+dimmer CPO 60 W CosmoPolis CPO 90 W CosmoPolis CPO 140 W CosmoPolis CPO 60 W CosmoPolis CPO 90 W CosmoPolis CPO 140 W CosmoPolis 10 van 11

11 Bijlage II: Invoerblad 11 van 11