Tholen. Verkiezingsprogramma Samen sterker

Transcriptie

1 Tholen Verkiezingsprogramma Samen sterker 1

2 Geachte kiezer, Voor u ligt het nieuwe programma voor de ChristenUnie Tholen voor de periode De ChristenUnie staat voor een principiële en praktische politiek. Principieel omdat zij in haar doen en laten zich wil laten leiden door de Bijbelse normen en waarden. De Thoolse overheid is onderworpen aan het gezag van God omdat zij door Hem in Zijn dienst is aangesteld (Romeinen 13). De ChristenUnie zet zich ook in voor een praktische politiek. De partij probeert aan te sluiten bij de wensen die bij de Thoolse bevolking leven. De ChristenUnie vindt dat Tholen een gemeente moet zijn waarin het goed wonen, werken en recreëren is. Met behulp van ons programma voor de komende vier jaren wil de ChristenUnie-fractie zich inzetten voor een leefbare gemeente, waarin iedere burger zich veilig voelt en tot zijn recht komt. Daarvoor vragen wij de steun van veel Tholenaren. Samen werken aan een actieve en betrokken samenleving. Spreekt dat u aan? Lees dan verder! Op dinsdag 7 maart 2006 worden de verkiezingen voor de gemeenteraad gehouden. Als inwoner van Tholen kunt u op die dag uw keuze maken. Welke koers moet de gemeente varen in de periode 2006 tot 2010? Daaraan kunt u bij de gemeenteraadsverkiezingen een beslissende richting geven. In dit verkiezingsprogramma legt de ChristenUnie uit wat naar haar overtuiging die richting moet zijn en wat de ChristenUnie met uw stem hoopt te doen, in de gemeenteraad en daarbuiten. De ChristenUnie is zich ervan bewust dat er keuzes gemaakt moeten worden. We willen die keuzes maken samen met onze kiezers. Ook na de verkiezingen van 7 maart zullen wij u daarbij betrekken. Daarvoor denken wij aan het organiseren van: meedenkbijeenkomsten voor de achterban van de ChristenUnie over gewenst gemeentelijk beleid; bijeenkomsten van een meedenkgroep bestaand uit specialisten en betrokkenen over de idealen van de ChristenUnie en de realisering daarvan; een algemeen spreekuur voor burgers, aan het begin van de fractievergaderingen. Overigens zijn de fractievergaderingen openbaar; de data en tijden maken we via onze website bekend; informatieve bijeenkomsten met belanghebbende burgers of doelgroepen over de voorstellen die behoren tot de idealen van de ChristenUnie en die in de raad aan de orde komen. Ons verkiezingsprogramma is als volgt opgezet: Eerst zetten we uiteen wat onze overkoepelende visie is op mens en samenleving, kort aangeduid in het motto Samen sterker. Daarna komen de zeven speerpunten aan bod die we voor de komende periode hebben gekozen. Elk speerpunt beginnen we met trends en ontwikkelingen in onze samenleving en een algemene visie van de ChristenUnie. In het onderdeel rol van de overheid/rol van de samenleving gaan we in algemene zin in op onderwerpen die de ChristenUnie voor Tholen belangrijk vindt. In het onderdeel De ChristenUnie pleit daarom voor: noemen we alle onderwerpen die naar onze mening opgepakt moeten worden. De ChristenUnie beseft dat niet alle onderwerpen in de periode opgepakt kunnen worden. In De uitdaging van de ChristenUnie voor noemen we de onderwerpen waaraan volgens de ChristenUnie in ieder geval de komende raadsperiode aandacht moet worden geschonken. Ten slotte geeft de ChristenUnie in het laatste onderdeel Met wie gaat de ChristenUnie in ieder geval het gesprek aan in ? aan met welke organisaties/burgers we in ieder geval de komende raadsperiode willen spreken. De bedoeling hiervan is om als fractie over relevante informatie te beschikken. Tussen de verschillende speerpunten zijn in meer of mindere mate relaties. Zo zullen maatregelen op het gebied van de natuur gevolgen hebben voor de economie. Alle speerpunten moeten dus in samenhang worden gelezen. We hopen dat ons verkiezingsprogramma een inspirerend geheel vormt, dat op een breed draagvlak onder de Tholenaren kan rekenen. We nodigen u van harte uit om erop te reageren. Het bestuur van de ChristenUnie Tholen Januari

3 Inhoud De visie van de ChristenUnie Samen sterker blz 4 Speerpunt 1 Samen zorgen voor kwetsbaren blz 5 Speerpunt 2 Samen leven: werken, wonen en leven blz 7 Speerpunt 3 Samenleven, ook in je omgeving (natuur, milieu en landschap) blz 11 Speerpunt 4 Economie, groei met mate blz 13 Speerpunt 5 Veiligheid, behoeft blijvende aandacht blz 15 Speerpunt 6 Samenwerking tussen burgers en overheid blz 16 Speerpunt 7 Financiën, op orde blz 18 Contactgegevens blz 19 3

4 VISIE SAMEN STERKER Samenleven Mensen zijn geen eilandjes. Zij staan niet op zichzelf. Pas in het samen leven en samen werken komen mensen echt tot hun recht. Dat besef is in onze maatschappij op de achtergrond geraakt. De ChristenUnie vindt het de hoogste tijd om de eenzijdige gerichtheid op het individu in te ruilen voor een visie waarin relaties tussen mensen en groepen van mensen centraal staan. Wij doen dat vanuit ons christelijk geloof, dat ons leert om God lief te hebben boven alles en onze naaste als onszelf. Met naaste bedoelen wij niet alleen familie, vrienden of buren, maar iedereen met wie we in aanraking komen. Een samenhangende samenleving wordt gedragen door goede relaties tussen mensen in gezin of buurt, maar ook tussen werkgever en werknemer, tussen politici en burgers, tussen zorgverlener en zorgvrager, en ook tussen mens en natuur. Vanuit die overtuiging wil de ChristenUnie werken aan een waardevolle samenleving. Dat kan zij echter nooit alleen. Samenwerken Veel burgers zijn zeer actief, in verenigingen, dorpen, kerken en noem maar op. Dat is belangrijk en moet verder versterkt worden. Juist door samen actief te zijn en door samen verantwoordelijkheid te nemen vormen we een samenleving. De ChristenUnie wil daarom vanuit de politiek inzetten op samenwerking. Samen met mensen uit onder meer dorpen, bedrijven, welzijnsorganisaties, verenigingen en kerken willen wij actief en betrokken werken aan een leefbare gemeente. Wij willen ons sterk maken voor gezamenlijke en onderlinge verantwoordelijkheid. In eerste instantie zal dat moeten gebeuren tussen mensen en organisaties onderling (met organisaties bedoelen we verenigingen, stichtingen, kerken, bedrijven, et cetera). Maar ook de gemeentelijke overheid kan en moet daar verantwoordelijkheid in nemen. Bij voorkeur zal zij alleen de noodzakelijke randvoorwaarden stellen, maar soms zal de gemeente het initiatief moeten nemen. In alle gevallen zal de overheid zich dienstbaar moeten opstellen. Deze visie willen we vertalen in een samenhangend beleid met oog voor de menselijke maat, de menselijke waardigheid en goede onderlinge relaties, op zoveel mogelijk beleidsterreinen. Wij willen ons hierbij laten leiden door Bijbelse waarden en normen. In een notendop is dit de visie van de ChristenUnie voor Tholen voor de komende jaren. Hier wil de ChristenUnie aan werken. Door op ons te stemmen helpt u mee om deze visie werkelijkheid te laten worden. Hoe de ChristenUnie dit concreet wil bereiken leest u in de volgende hoofdstukken. 4

5 Speerpunt 1: Samen zorgen voor kwetsbaren Trends en ontwikkelingen Er is steeds meer eenzaamheid. Die wordt veroorzaakt door de vergrijzing, maar ook door de toename van het aantal jonge alleenstaanden (bijvoorbeeld door echtscheiding), door ingrepen in de sociale zekerheid, vermaatschappelijking van de zorg en veel andere ontwikkelingen. Maar mensen mogen niet buiten de boot vallen, vergeten worden en in een neerwaartse spiraal terechtkomen. Uit diverse publicaties blijkt dat de kloof tussen arm en rijk in ons land groter wordt. Door de Wet Werk en Bijstand heeft de gemeente meer verantwoordelijkheden gekregen om mensen te activeren richting werk. In de komende jaren komen er door de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) nog veel meer taken naar de gemeente toe. Op zich is het heel goed dat de (uiteindelijke) beleidsbepaling en -uitvoering zo dicht mogelijk bij de burger komt. Maar voor de gemeenten én voor de lokale samenleving zal het een hele opdracht worden om de nieuwe verantwoordelijkheden waar te maken. Visie van de ChristenUnie De ChristenUnie zal zich sterk maken voor een goede verdere uitvoering van de Wet Werk en Bijstand en zorgvuldige invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. In grote lijnen en qua achterliggende principes staat de ChristenUnie achter deze twee wetten. Verantwoordelijkheden teruggeven aan gemeenten en aan de samenleving is goed, maar een zorgvuldige, menswaardige en rechtvaardige uitvoering is een belangrijk aandachtspunt. Wij willen niet alleen een afslankende en duidelijke overheid, maar tegelijk vooral voor de zwakkeren een dienstbare en zorgzame overheid. Vooral op die terreinen waar het particulier initiatief dit (nog) niet kan bieden. De ChristenUnie is verder van mening dat alles in het werk gesteld moet worden om de kloof tussen arm en rijk in ons land zeker niet groter te laten worden. Een gemeente is er in de eerste plaats voor haar inwoners. In het bijzonder wil de ChristenUnie aandacht besteden aan de jongeren én ouderen in onze gemeente. Maar de ChristenUnie is van mening dat ook een gemeente aan kwetsbaren en aan slachtoffers van rampen in andere landen daadwerkelijke steun moet bieden. Rol van de overheid/rol van de samenleving Veel aandacht zal besteed moeten worden aan het stimuleren én ondersteunen van vrijwilligerswerk en van mantelzorg. De ChristenUnie waakt voor een verantwoord niveau van zorg en ondersteuning. Ouderen en gehandicapten moeten mogelijkheden hebben voor het bezoeken van familie, vrienden, school, sport en andere activiteiten. Anders ontstaat er een sociaal isolement. De gemeente moet zich hard maken om dit te voorkomen door een ruimhartige en rechtvaardige Wet Voorzieningen Gehandicapten (WVG) - en collectief vervoerbeleid. Daarvoor is regelmatige evaluatie nodig, samen met belangorganisaties. In de Wet Werk en Bijstand staat het streven naar werk voorop. Op zich onderschrijft de ChristenUnie dat het hebben van werk van groot belang is. Maar in dat streven naar werk moet de realiteit van de aanwezigheid van werk steeds worden meegenomen. Ideeën van de ChristenUnie hierover zijn te vinden bij het speerpunt Economie, groei met mate. Het blijft echter van buitengewoon belang aandacht te besteden aan het aspect van de bijstand. De gemeente stimuleert daarom minima aanspraak te doen op regelingen door middel van intensieve voorlichting. Bij het verstrekken van bijstand zorgt de gemeente voor individueel maatwerk: vrijstellingen van gemeentelijke heffingen bijdrage in kosten van onmisbare, maar dure apparatuur deelname aan verenigingen bevorderen afhankelijk van de situatie niet te allen tijde een sollicitatieplicht voor alleenstaande ouders met jonge kinderen (t/m 12 jaar). Stimulering richting werk (studie) en zo mogelijk parttime werk, zijn met het oog op de toekomst van deze gezinnen wel van groot belang. In samenwerking met organisaties en kerken wordt stille armoede door de gemeente getraceerd. De gemeente dient actief te zijn als het gaat om schuldpreventie en schuldhulpverlening. Zij moet ruimte bieden aan bonafide, private schuldhulpverlening. Bij inburgering dient de gemeente al meteen te kijken naar eventuele opleidingstrajecten, taalstages, werken-enlerenprojecten, sociale activering/vrijwilligerswerk en dergelijke. Bovendien wordt er veel aandacht besteed aan taalvaardigheid van de bijstandsgerechtigden. De ChristenUnie is tegen coffeeshops of bordelen. Niet alleen omdat we traditioneel of principieel tegen zijn, maar ook omdat wij ons in willen zetten vóór een gezonde jeugd, vóór een veilige buurt, vóór de integriteit van vrouwen, vóór goede, gelijkwaardige relaties en dergelijke. De ChristenUnie pleit voor zorg, respect en oog voor elkaar. 5

6 De ChristenUnie wil zich in het bijzonder sterk maken voor vier kwetsbare bevolkingsgroepen: jongeren, ouderen, gehandicapten en chronisch zieken en burgers met een laag inkomen. Jongeren onze toekomst en onze aandacht Alhoewel de opvoeding een eerste verantwoordelijkheid van ouders/verzorgers is, laat de praktijk van alledag zien dat een groot gedeelte van de jongeren op een of andere manier averij oploopt. De ChristenUnie is van mening dat de overheid in deze categorie jongeren moet investeren. Daarnaast moet in algemene zin de overheid meewerken aan voorzieningen en activiteiten die het mogelijk maken dat jongeren zich kunnen ontwikkelen in de groei naar volwassenheid. Ouderen ons aller zorg De ChristenUnie merkt op dat er veel vitale ouderen zijn die nog goed voor zichzelf kunnen zorgen. Maar ook hier laat de praktijk zien dat er situaties zijn waar de overheid handelend moet optreden om te garanderen dat de ouderen die zorg krijgen die ze op een bepaald moment nodig hebben. De ChristenUnie maakt zich zorgen over de ontwikkeling van toenemende bureaucratisering die ook op dit terrein zichtbaar is en het zelf organiseren van de noodzakelijke zorg. De ChristenUnie is van mening dat de garantie op zorg die op enig moment vaststaat gegeven moet worden. Het streven is erop gericht te voorkomen dat er bij het ouder worden problemen ontstaan bij het verlenen van zorg en/of wonen. Hoewel de lokale overheid hiervoor niet alleen verantwoordelijk is, heeft zij wel een niet te onderschatten signalerende rol. Gehandicapten en chronisch zieken Ook voor gehandicapten en chronisch zieken in onze samenleving wil de ChristenUnie zich hard maken. In een samenleving die sterk gericht is op het individu is het noodzakelijk dat de (lokale) overheid deze groep burgers die aandacht geeft die noodzakelijk is. Burgers met laag inkomen Door verschillende oorzaken kan het voorkomen dat mensen een beroep moeten doen op een sociale uitkering. De ChristenUnie maakt zich zorgen over het toenemend aantal mensen dat in de financiële problemen komt. Ook mensen met een laag inkomen hebben soms te kampen met financiële problemen. De ChristenUnie wil nagaan op welke wijze er voor deze burgers een beter perspectief gecreëerd kan worden. De ChristenUnie pleit daarom voor: 1. Een gemeentelijk gehandicapten-, ouderen- en jongerenbeleid gericht op actieve betrokkenheid en extra aandacht voor de kwetsbaren binnen deze groepen burgers van Tholen; 2. Investeren in schuldhulpverlening; een pro-actief beleid ontwikkelen door onder andere gerichte voorlichting over (voorkomen van) schulden bij jongeren; 3. Actief beleid om het niet-gebruik (door onwetendheid) van de bijzondere bijstand en andere (gemeentelijke) regelingen terug te dringen; 4. Een maatwerktraject dat gericht is op reïntegratie in de maatschappij, in nauwe samenwerking met diverse partners; 5. Minimabeleid waardoor ook burgers die lang aanspraak maken op een minimumuitkering beschikken over eigentijdse communicatiemiddelen; 6. Actief en ondersteunend beleid dat het gebruik van computers door ouderen bevordert; 7. Activiteiten om te voorkomen dat jongeren zonder startkwalificatie het onderwijs verlaten; 8. Bevordering van deelname aan sport door jongeren; 9. Het bevorderen en ondersteunen van het vrijwilligerswerk. De uitdaging van de ChristenUnie voor aandacht voor de jongeren waar dat door de overheid nodig is; - beleid voor ouderen voor (ook) de lange termijn met het doel dat ouderen zo lang en verantwoord mogelijk zelfstandig kunnen wonen; - zorg voor burgers die ziek of gehandicapt zijn of geen werk hebben met de bedoeling dat ze zelfstandig kunnen functioneren in onze Thoolse samenleving en kunnen deelnemen aan activiteiten; - een gemeentelijk minimabeleid voor burgers die geconfronteerd worden met financiële problemen; streven naar (maatschappelijke) participatie. Met wie gaat de ChristenUnie in ieder geval het gesprek aan in ? Periodiek met de belangenorganisaties van de genoemde groepen burgers (jongeren, ouderen en gehandicapten, uitkeringsgerechtigden). 6

7 Speerpunt 2: Samen leven: werken, wonen en leven Trends en ontwikkelingen Door individualisering, mobiliteit van mensen en secularisering bestaat de samenleving steeds meer uit eilandjes. Jarenlang zijn mensen gestimuleerd om in de eerste plaats aan zichzelf te denken. Er is een sterke gerichtheid op de eigen ontwikkeling, de eigen carrière, het eigen huis, het eigen gezin. Mensen zijn minder solidair en minder tolerant. Daarvoor moet er contact zijn, gesprek, dialoog, relatie. Daardoor ontstaat begrip en betrokkenheid. Visie van de ChristenUnie In de samenleving die wij voor ogen hebben is er voldoende aandacht voor samenhang, voor gedeelde waarden en normen, voor wat ons bindt en voor die zaken waarin mensen elkaar gewoon nodig hebben. Sociale cohesie gaat over gezamenlijke en onderlinge verantwoordelijkheid en dus over relaties. Maar ook hier zullen keuzes gemaakt moeten worden. De ChristenUnie wil vooral kiezen voor jongeren én ouderen. Investeren in jongeren op tal van terreinen is noodzakelijk. De ChristenUnie kiest hiermee voor kwetsbare groepen in onze samenleving. Bij sociale samenhang, de overdracht van waarden en normen en het investeren in onderlinge verantwoordelijkheid en relaties spelen opvoeding en onderwijs een grote rol. Daarnaast is het, juist met het oog op integratie en acceptatie van achterstandsgroepen, van belang dat er streng wordt opgetreden tegen overlast en wetsovertreding. Rol van de overheid/rol van de samenleving De dorpen en wijken De gemeente moet veel investeren in het verstevigen en uitbreiden van de sociale cohesie in dorpen en wijken, met een sterke nadruk op de vragen en behoeften van de bewoners. Steeds opnieuw blijkt dat als mensen de wijk van henzelf beschouwen, zij zich veel socialer gedragen. Alledaagse leefbaarheidvraagstukken moeten beter opgepakt worden, waarbij overheid en sociale spelers meer ruimte laten voor bewoners, voor het maatschappelijk middenveld, zoals winkeliersverenigingen, kerken, welzijnsorganisaties, en voor private partijen (bijvoorbeeld bedrijven). Met elkaar kleuren zij hun wijk of dorp in. De ChristenUnie wil investeren in de wijk of het dorp. Er moet serieus werk gemaakt worden van beheer door de burger. Als mensen zelf geen initiatieven tonen, zal de gemeente buurtgerichte activiteiten kunnen oppakken, met als doel deze daarna weer terug te geven aan de samenleving. De gemeente steunt particuliere initiatieven van buurtbeheer, bemiddeling bij burenconflicten, burenhulp, buurtpreventie en dergelijke. Buurt- of bewonersverenigingen moeten ondersteund en betrokken worden. Het buitengebied Van oudsher vervult de landbouw een belangrijke rol in het buitengebied. Enerzijds als bedrijfstak en anderzijds stoffeert de landbouw ons buitengebied. In het speerpunt samenleven, ook met je omgeving besteden we meer aandacht aan het belang van het landschap. Binnen de landbouwsector voltrekken zich grote veranderen. Schaalvergroting, het telen van andere gewassen, de noodzaak van andere bedrijfsvoering zijn actuele vragen waarvoor de landbouw staat. De ChristenUnie is van mening dat er ruimte moet zijn voor de landbouwsector voor deze noodzakelijke veranderingen. Openbare ruimte De laatste jaren zijn er verschillende onderhoudsprogramma s (straten, groen riolering, gebouwen) ontwikkeld. Op zich is het een goede zaak om op deze wijze de toekomstige uitgaven in beeld te brengen. De ChristenUnie wil opnieuw het kwaliteitsniveau aan de orde stellen. Ook het hondenpoepprobleem moet daadwerkelijk aangepakt worden. Werkgelegenheid Werkloosheid en zeker langdurige werkloosheid is een probleem voor zowel de samenleving als de betrokken mensen. Het is van groot belang dat mensen actief, betrokken en gewaardeerd blijven. Vooral jeugdwerkloosheid moet voortvarend worden aangepakt om te voorkomen dat jongeren afglijden. De ChristenUnie pleit ervoor om bijstandsgerechtigden die nog geen zinvol vrijwilligerswerk doen, verplicht, met behoud van uitkering, en tegen een vrijwilligersvergoeding in te zetten voor vrijwilligerswerk. Dit geldt als werkervarings- en reïntegratietraject. Dit vergt een nieuw soort samenwerking tussen de partijen die betrokken zijn bij de Wet Werk en Bijstand, samen met organisaties die in de buurt actief zijn. Daarbij kunnen lokaal gevestigde bedrijven uitgedaagd worden te investeren in deze projecten. De ChristenUnie roept het bedrijfsleven op ook op deze wijze maatschappelijk verantwoord te ondernemen. 7

8 Onderwijs en opvoeding De school is verantwoordelijk voor de zorg rondom de leerlingen, de gemeente zorgt voor de omgeving van de school (leefbaarheid en veiligheid). Samen betrekken ze de ouders erbij. De ouders blijven eindverantwoordelijk voor hun kinderen. De school hoort een veilige omgeving te zijn waar kinderen zich thuis voelen en zich kunnen ontwikkelen naar volwassenen die voldoende zijn toegerust om de maatschappij te betreden. Helaas wordt de school in toenemende mate een onveilige plek, onder meer vanwege het individualisme, de afname van respect en de daarbij horende verkilling in de relaties. Te veel wordt er puur gedacht en gehandeld vanuit het eigen belang, zonodig met (verbaal) geweld. Als een kind vastloopt, hoort er een breed, integraal zorgaanbod te zijn om kind en ouders te ondersteunen. Het begrip brede school is inmiddels een bekend begrip. De komende raadsperiode willen wij nagaan of en zo ja hoe wij hieraan in Tholen invulling kunnen geven. Deze brede scholen zijn vooral gericht op het bouwen van een netwerk om de (sociaal-economische) problemen van gezinnen aan te pakken. In een stimulerende en coördinerende rol zal de gemeente de verdere ontwikkeling van de brede buurtscholen kunnen ondersteunen. Een brede school (inclusief de directe omgeving) is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeente, school, ouders en andere (welzijns)organisaties. Dat vergt een goede coördinatie en investering in goede relaties. De huisvesting van basisscholen vraagt continue onze aandacht. De situatie van de basisscholen in Tholen-stad vraagt op korte termijn om duidelijkheid. Voorkomen moet worden dat leerlingen zonder startkwalificatie het onderwijs verlaten. De ChristenUnie wil een beleid dat het aantal leerlingen dat zonder startkwalificatie het voortgezet onderwijs verlaat in 2010 met de helft terugdringt. Samen met levensovertuigingen In de samenleving van vandaag zijn tendensen waar te nemen die religie in een kwaad daglicht stellen. De excessen leidden tot negatieve associaties met godsdienst in het algemeen. Dat is een reactie die te begrijpen, maar ook te betreuren is. Deze gebeurtenissen laten duidelijk zien dat de Nederlandse samenleving waarin tolerantie en persoonlijke vrijheid belangrijke ijkpunten zijn, met schrik geconfronteerd wordt met een botsing van culturen. De oorzaken daarvan liggen in het feit dat mensen elkaar niet kennen, geen relaties hebben met mensen van andere afkomst en (daardoor) geen respect voor elkaar hebben. Het recht op vrijheid van meningsuiting is voor de ChristenUnie van groot belang. Juist daarom moet daar zorgvuldig en met respect voor andersdenkenden mee om worden gegaan. Hoewel dit voor onze gemeente niet direct actueel lijkt te zijn, is de ChristenUnie van mening dat de hele Nederlandse samenleving op deze ontwikkeling alert moet zijn en dus ook Tholen. We moeten voorkomen dat mensen tussen wal en schip vallen. Zondagsrust Vanuit het christelijk geloof pleiten wij voor zondagsrust en in het verlengde daarvan voor het handhaven van de sluiting van winkels op zondag. Een collectieve rustdag is buitengewoon waardevol in een hectische, soms dolgedraaide samenleving. Mensen moeten in alle rust naar de kerk kunnen gaan. Mensen moeten samen met familie, vrienden, buren een vrije dag kunnen beleven. Dat lukt niet als iedereen op andere dagen van de week vrij heeft. Wij willen ruimte geven voor het geestelijke en sociale leven van mensen. De ChristenUnie ziet de zondagsrust dan ook als een goede gave van God en niet om mensen te beknotten. Het is zowel voor christenen als voor niet-christenen waardevol om een ritme van werken en rusten te hebben. Daarbij streven wij niet naar een hele gedetailleerde discussie over wat wel en niet toelaatbaar is op zondag. Het woord genieten betekent: loskomen van dagelijkse bezigheden, niet werken en voor je laten werken, de gemeenschap met elkaar zoeken en de zondag aan God wijden. In de gemeenteraad willen we andere partijen overhalen mee te gaan met de eerste drie punten uit de vorige zin. Dat kan worden samengevat met het woord ontspanning en ontmoeting. Grenzen en respect De ChristenUnie wil ruimte geven aan religies en levensovertuigingen, maar wel binnen de grenzen van de wet. De ChristenUnie wil bevolkingsgroepen niet stigmatiseren. Zij wil de ogen echter ook niet sluiten voor onrecht en onderdrukking. Evenmin wil ze voorbijgaan aan culturele zaken die mensen in een uitzichtloze situatie houden en een voedingsbodem zijn voor (jeugd)criminaliteit en fundamentalisme. Tegen oproepen tot haat en geweld, tegen eerwraak, huiselijk geweld, het thuishouden van leerplichtige meisjes, vrouwenbesnijdenis en dergelijke dient duidelijk maar ook verstandig opgetreden te worden. Preventie via voorlichting en educatie, ook op scholen, is hierbij van cruciaal belang. Mensen zijn vrij om hun godsdienst, ook met uiterlijke kenmerken, te uiten. Godsdienst moet niet teruggedrongen worden tot achter de muren van huis, kerk of moskee, maar de belijders ervan mogen zich publiekelijk uiten. Minderheden moeten worden gerespecteerd en serieus genomen. De overheid heeft daarbij een voorbeeldfunctie. Alle groepen, ongeacht hun overtuiging of godsdienst, hebben evenveel rechten. Het tegengaan van discriminatie, antisemitisme en homohaat is een opdracht voor de overheid, maar ook voor de samenleving en dan voor zowel autochtone als allochtone groepen. Respect moet van beide kanten komen. Kunst en cultuur binden mensen samen Onder kunst en cultuur verstaan we een heel breed scala van activiteiten, uitingen en verworvenheden. Van theater tot symfonieorkesten, van beeldende kunst tot dansgezelschappen en koren, musea, toneel et cetera. Bovendien is 8

9 Tholen met recht trots op het culturele erfgoed in de vorm van monumenten en andere gebouwen, dorpsgezichten en cultuurlandschappen. Het gemeentebestuur dient de bereikbaarheid van kunst- en cultuuruitingen te bevorderen. Dat betekent niet automatisch dat de overheid deze sector financieel moet onderhouden. Eigen bijdragen en eigen (financieel haalbare) initiatieven zijn daarom het uitgangspunt. Kunst en cultuur dienen immers van de burger te zijn. De overheid heeft daarin een stimulerende en faciliterende rol. Als kunst tot excessen leidt in de vorm van (aanzet tot) discriminatie, geweld, godslastering en onzedelijkheid, dan drijft kunst mensen juist uit elkaar. Daarom is het de taak van de gemeente om een aantal criteria te stellen op deze gebieden. We hebben het dan over kunstuitingen die direct of indirect worden gesubsidieerd door de overheid. De ChristenUnie is van mening dat monumenten in de gemeente van grote waarde zijn. De ChristenUnie zou graag een inventarisatie opstellen die een doorkijkje biedt naar de toekomst en die een antwoord geeft op de vraag of de huidige monumenten in stand kunnen worden gehouden. Als dit niet het geval is, wil de ChristenUnie hiervoor gemeentelijk beleid ontwikkelen. De ChristenUnie is van mening dat de gemeente moet faciliteren in de bereikbaarheid van monumenten in onze gemeente. Het kunnen zien van de monumenten krijgt een extra dimensie door de openstelling ervan. Functie dorpshuizen De ChristenUnie is van mening dat dorpshuizen een belangrijke functie kunnen vervullen in het dorp. Belangrijk is wel dat het dorpshuis ook door de verenigingen en bewoners wordt gebruikt. De ChristenUnie wil dan ook streven naar een dorpshuis van bewoners. Dit betekent dat de inwoners in de kleinere kernen meer verantwoordelijkheid voor het dorpshuis krijgen, met de bedoeling dat zij er echt een ontmoetingsplaats van het dorp van maken. Verenigingen Verenigingen spelen een belangrijke rol in onze dorpen. De ChristenUnie wil nadrukkelijk de vraag beantwoorden in hoeverre gemeentelijke steun bij het instandhouden van verenigingen in de toekomst noodzakelijk is. Verenigingen bieden burgers de kans elkaar te ontmoeten. De individualisering is merkbaar in de verenigingen. Vrijwilligers voor bestuurstaken zijn steeds moeilijker te vinden. Ook het vasthouden van leden en het vinden van vrijwilligers voor allerlei hand- en spandiensten wordt lastiger omdat de binding van de leden met de vereniging afneemt. De ChristenUnie is van mening dat activiteiten waaraan jongeren én ouderen deelnemen prioriteit moeten krijgen. De ChristenUnie is van mening dat ook sport een belangrijke rol voor de jeugd kan vervullen. Samen met minderheden en vluchtelingen Binnen de mogelijkheden van de wet dient de gemeente vanuit een geloof in de waarde van gastvrijheid een goed beleid in de richting van vluchtelingen en asielzoekers te voeren. Zij probeert waar mogelijk bij te dragen aan de verbetering van de leefomstandigheden. Vanuit de autonome zorgplicht formuleert de gemeente beleid voor noodopvang van uitgeprocedeerde asielzoekers. Zij doet dit ook uit het oogpunt van humaniteit en volksgezondheid en ter voorkoming van vlucht in illegaliteit en/of criminaliteit. Het doel moet blijven dat uitgeprocedeerde asielzoekers het land verlaten. Zowel bij de opvang als inburgering moeten zoveel mogelijk ook maatschappelijke en kerkelijke organisaties worden ingeschakeld. Iedereen hoort erbij Voor mensen met beperkingen zelf, maar ook voor de rest van de samenleving is het belangrijk dat zij meedoen, erbij horen en geaccepteerd worden. Dat staat of valt met het al dan niet hebben van relaties. Goede en bereikbare voorzieningen vergroten de zelfredzaamheid en vervolgens de mogelijkheden om te participeren in het leven van alledag en zo (nieuwe) relaties aan te gaan en te onderhouden. Ruimtelijke samenhang Sociale samenhang zou het uitgangspunt moeten zijn bij bestemmingsplannen, bij herstructureringen van straten, buurten en wijken, bij uitbreidings- en inbreidingsplannen en dergelijke. Daarbij moet het vraagstuk van de groei van het inwoneraantal van onze gemeente nadrukkelijk betrokken worden. Naar de mening van de ChristenUnie moet er in de toekomst vooral geïnvesteerd worden in duurzaamheid in plaats van in groei. Een nieuwe ontwikkeling is de woon-zorg-zone. Dit is een combinatie van verschillende typen woningen, zorginstellingen en kleinschalige voorzieningen. Een woon-zorg-zone bevordert de sociale cohesie, ouderen kunnen langer op zichzelf blijven wonen, en de kwaliteit van de buurt verbetert. Bovendien wordt vereenzaming van vooral oudere mensen op deze wijze tegengegaan. De verhoudingen tussen huurders en kopers van woningen, tussen starters en doorstromers, tussen jongeren en ouderen, tussen allochtonen en autochtonen vormen een aandachtspunt. Bij nieuwbouw dient gelet te worden op de toekomstige bewoners van een wijk. Wij willen variatie, die leidt tot gemêleerde wijken. Daarbij moet de gemeente zorgen voor voldoende voorzieningen voor de verschillende groepen jongeren. Deze activiteiten moeten al bij het ontwerp meegenomen worden, zodat er niet achteraf discussie ontstaat over overlast. Ruimtelijke plannen moeten ook in de toekomst nog bruikbaar zijn. Qua functie en qua materiaal. 9

10 Openbaar vervoer Hoewel steeds meer mensen beschikken over een eigen auto, hecht de ChristenUnie eraan te blijven streven naar een goede bereikbaarheid van de dorpen met het openbaar vervoer. Parkeren in dorpen Het wordt steeds voller in de kernen. Burgers ervaren dat het lastig is om een plaats voor de auto te vinden. De straten raken overvol en de doorgang wordt soms belemmerd. De ChristenUnie constateert hier een probleem dat een gevolg is van onze materiële welvaart. Er komt echter een moment waarop het té vol wordt. De ChristenUnie wil nagaan hoe we dit probleem kunnen oplossen. Best practices op dit terrein in andere gemeenten kunnen ons wellicht hierbij helpen. De ChristenUnie pleit daarom voor: 1. Aanbieden van opvoedingsondersteuning voor de ouders van kinderen op zowel basisschool als school voor voortgezet onderwijs; 2. Voorlichting over het herkennen van kindermishandeling en andere gezinsproblemen; 3. Stimulering van brede scholen; plan van aanpak voor een sluitende zorgstructuur op scholen(clusters); 4. Het stimuleren van buurtbeheer van speeltuinen en hangplekken; 5. Ruimte voor de landbouwsector; 6. Een proef in één woonkern om zelfbeheer van een aantal voorzieningen via een dorpsraad te organiseren; 7. Extra investeren in het oplossen van (jeugd)werkloosheid, en het voorkomen van schooluitval; 8. Gesprek met burgers en debat in de raad over toekomstige groei van dorpen; 9. Investeren in verenigingen; een helder, eerlijk en consequent subsidiebeleid (eigen bijdragen en eigen fondswerving door gesubsidieerde instellingen is een must); 10. Discussie met burgers over de leefbaarheid in kleine kernen (wat zijn de basisvoorzieningen per kern?) die moet leiden tot gemeentelijk beleid; 11. In kleinere kernen de inwoners van het dorp veel meer betrekken bij de exploitatie en gebruik van het dorpshuis; 12. Ontwikkelingsplan Tholen-stad (woonfuncties, voorzieningen, winkels, groen, infrastructuur) in verband met functie van dragende kern ; 13. Oplossing voor de basisscholen in Tholen-stad 14. Studie naar de mogelijkheid van woonvormen in buitengebied; 15. Optimale benutting van de mogelijkheden die de grondexploitatiewet biedt; 16. Het stimuleren van de discussie tussen religieuze en culturele bevolkingsgroepen met de bedoeling om in eerste instantie kennis te nemen van achtergronden en eigen cultuur; het opnieuw invoeren van subsidie voor godsdienstonderwijs; 17. Handhaven van het sluiten van winkels op zondag om ruimte te geven aan het beleven van het geloof, een ongestoorde kerkgang en vanwege het collectieve rustmoment; 18. Het bevorderen van een klimaat waarbinnen uitingen van cultuur kunnen plaatsvinden; 19. Nota over de toekomst van monumenten, waarbij het instandhouden ervan uitgangspunt is, en een discussie over gemeentelijk subsidiebeleid voor monumenten; 20. Het stimuleren om monumenten meer open te stellen voor publiek. Onze monumenten moeten voor recreatiebeleid gebruikt worden. 21. Een verbod op hondenpoep in de openbare ruimte. De eigenaar van de hond moet de uitwerpselen zelf opruimen. De gemeente zorgt voor voldoende afvalbakken en duidelijk aangegeven hondenuitlaatstroken. Experimenten houden waarbij regels handhaafbaar zijn; De uitdaging van de ChristenUnie voor Zorg voor leefbaarheid van (kleine) kernen - Duidelijkheid over wat basisvoorzieningen in kleine kernen zijn en hoe we die in stand houden; - Een ontwikkelingsplan voor Tholen-stad met daarin een oplossing voor de basisscholen, versterking van de leefbaarheid van de binnenstad en de toekomstige groei van het aantal inwoners; zonder concrete plannen hierover de discussie met burgers gaan voeren; - Een experiment in een kleinere kern om de verantwoordelijkheid van bepaalde voorzieningen (bijvoorbeeld het dorpshuis) te leggen bij een dorpsplatform met voldoende draagvlak. - Experimenten om het hondenpoepprobleem te verminderen. Samen met levensovertuigingen - Samenwerking tussen de politiek en kerken en maatschappelijke organisaties en stimuleren van de discussie tussen religieuze en culturele bevolkingsgroepen; - Het opnieuw invoeren van subsidie voor godsdienstonderwijs. Met wie gaat de ChristenUnie in ieder geval het gesprek aan in ? Periodiek met vertegenwoordigers van dorpsgemeenschappen en andere plaatselijke instellingen over de leefbaarheid in de kleinere kernen. 10

11 Speerpunt 3: Samenleven, ook met je omgeving (natuur, milieu en landschap) Trends en ontwikkelingen Steeds vaker maakt milieu een integraal deel uit van het gemeentelijk beleid. Gemeenten kiezen voor een duurzaamheidsbeleid of leefomgevingsbeleid waarbij naast milieuaspecten ook sociaal-culturele en economische aspecten een rol spelen. De natuur in Nederland delft vaak het onderspit door ontwikkelingen die zich voordoen op veel gebieden; de groei van recreatie, de bevolkingsgroei, de intensivering en extensivering van de landbouw en dergelijke. Al deze veranderingen dwingen ons tot een duidelijke visie op de groene ruimte en de plaats die groen heeft, zowel buiten als binnen de bebouwde kom. Door de eenzijdige economische gerichtheid van veel beleid is de natuur nog vaak een ondergeschoven kindje De economische waarde van groen wordt zelden in de prijzen doorberekend. Veel aandacht verdient op dit moment het waterbeleid. Voor Nederland is de hoeveelheid water waarmee we in de toekomst te kampen kunnen krijgen een groot knelpunt. Visie van de ChristenUnie Omgang met natuur en milieu speelt op heel veel beleidsterreinen. Daarom pleit de ChristenUnie ervoor om bij ruimtelijke planvorming, bij recreatie en educatie, groenbeheer, economische vraagstukken en vergelijkbare beleidsterreinen visie te vormen met het oog op de langere termijn. De ChristenUnie gelooft dat de mens de schepping van de Schepper heeft ontvangen, om die te bebouwen én te bewaren. We hebben de natuur als het ware in bruikleen. Dat schept een grote verantwoordelijkheid. De volgende generaties, maar ook mensen die elders leven, ondergaan de gevolgen van onze manier van leven en ook van ons (milieu)beleid (of het ontbreken daarvan). Daarnaast dient de gemeente de waarde van de natuur zelf, waaronder ook de dieren, op het oog te hebben. De schepping bestaat niet alleen uit mensen. Samenleven, ook met dieren en met de natuur! Ons hele denken en handelen is steeds op groei gericht. Groei van de economie, groei van het inkomen, groei in aantal inwoners et cetera. De vraag dient daarbij naar de mening van de ChristenUnie steeds gesteld te worden of die gewenste groei niet ten koste gaat van anderen! Rol van de overheid/rol van de samenleving De nota Ruimte biedt lokale overheden meer vrijheid om gebieden een bouwbestemming te geven. Hoewel dit een gemeente meer mogelijkheden biedt, dient zij hier uiterst zorgvuldig mee om te gaan. Het gevaar bestaat dat het landschap anders verrommelt en er waardevolle natuur en landelijke gebieden verloren gaan. Door middel van een landschapsbeleidsplan kan een gemeente zich inspannen om natuur en landschap te beschermen. De ChristenUnie is van mening dat dit plan een bijdrage kan geven aan een goed rentmeesterschap van het gebied waar we wonen. Consumenten spelen een belangrijke rol bij het streven naar duurzame ontwikkeling. Via hun aankoopgedrag dwingen consumenten de bedrijven en de distributiesector om aandacht te hebben voor duurzame producten en diensten. Als de consument kiest voor een duurzamere levensstijl, zullen de producenten en de distributiesector daarop moeten inspelen. Ook de gemeente kan via haar inkoopbeleid het goede voorbeeld geven en kiezen voor duurzame goederen. Op het gebied van afval stimuleert de gemeente preventie en hergebruik in grote mate. Efficiënt ruimtegebruik, ruimtelijke kwaliteit en investeringen in de infrastructuur, zoals tijdige openbaar vervoerverbindingen bij nieuwbouwprojecten, zijn in de visie van de ChristenUnie direct verbonden met milieubeleid. Dat geldt ook voor het beleid dat gericht is op goede voorzieningen voor de fietser. De ChristenUnie pleit ervoor dat de gemeente jaarlijks een uitvoeringsprogramma Fiets opstelt en vervolgens evalueert. In dit plan zet de gemeente de belangen van de fietser uiteen, zoals bereikbaarheid van gebouwen, fietsenstallingen, goede fietspaden en bewegwijzering. Naast het belang van dit plan voor de eigen inwoners liggen hier ook kansen om het fietstoerisme in Tholen te ontwikkelen. Energiebesparing en klimaatbeleid Energie besparen lukt alleen door het opzetten van samenwerkingsverbanden. Samen met diverse doelgroepen, zoals wijken, besturen, verenigingen, middenstand en bewoners dient daarom aan energiebesparing gewerkt te worden. Door deze groepen ook rechtstreeks bij innoverende acties te betrekken, ontstaat er meer belangstelling voor het thema. Dus inzetten op energiebesparing en daarnaast de ontwikkeling en gebruik van duurzame energie bevorderen. De gemeentelijke bijdrage aan een mondiaal probleem moet niet worden onderschat. Individuele bijdragen aan energiebesparing, zowel privé als industrieel, zijn naar onze mening allesbepalend. Het bewustwordingsproces stimuleren is daarom een belangrijke opgave. 11

12 Natuur- en milieueducatie De zorg voor de natuur hangt af van de maatschappelijke waardering voor de natuur om ons heen. Daar kan nog veel aan verbeterd worden, blijkt uit de volgende voorbeelden. Burgers (en gemeentebesturen!) zijn zich er vaak niet van bewust dat afgerande sloten (niet-natuurlijke oevers, maar houten beschoeiingen) dodelijk zijn voor flora en fauna. Ook staan zij er weinig bij stil dat verkeerde onkruidbestrijding vogels en dieren verjaagt en dat het gewoon weggooien van batterijen uiteindelijk de kwaliteit van het water aantast. Het gebrek aan kennis van en affiniteit met de natuur moet de aandacht krijgen. Door nu te investeren in kennis wordt er waardering, draagvlak en respect gecreëerd voor de toekomst. Het is van groot belang de natuur- en milieueducatie niet af te vallen maar te ondersteunen. Gemeenten kunnen dit om meerdere manieren doen. Bijvoorbeeld door voorlichting te geven op basisscholen en middelbare scholen, folders te verstrekken bij de gemeentelijke heffingen, via diverse media aandacht te besteden aan dit onderwerp en uiteraard zelf het goede voorbeeld te geven. Waterbeleid Onze watervoorraden zijn niet oneindig. We moeten er dus zuinig mee omspringen om ervoor te zorgen dat er voldoende water blijft voor alle mensen. Regenwater is een geschenk uit de hemel het verdient beter dan het riool. Hoogkwalitatief water moet daarom niet ingezet worden voor laagwaardige toepassingen. Helaas stroomt er niet alleen schoon regenwater door onze rivieren. Huishoudens, industrie en landbouw zijn verantwoordelijk voor veel vervuiling. Gemeenten dienen, in overleg met provincies en waterschappen, aan te sturen op verbetering van de kwaliteit van het oppervlaktewater. Zonder schoon water geen duurzame drinkwatervoorziening, geen aangename recreatie, geen overstromingsgebieden, geen natuur. Ruimte voor water is een begrip dat ingang gevonden heeft, maar dat vaak zeer beperkt wordt ingevuld. Het houdt meer in dan overstroombare bekkens voor noodgevallen. Gemeenten dienen in dit opzicht een voortrekkersrol te vervullen en samen met burgers mee te denken met de waterschappen. Tijd voor water is een nieuwer begrip. Meer tijd om te infiltreren, om te blijven staan, om zo vertraagd af te voeren. Houd het water vast waar het valt. Samenhang met andere speerpunten De ChristenUnie beseft dat een keuze voor de natuur gevolgen kan hebben voor de economische ontwikkeling en de lokale werkgelegenheid. Bij het bepalen van standpunten moeten we deze helder in beeld te brengen. De ChristenUnie pleit daarom voor: 1. Het ontwikkelen van een landschapsbeleidsplan inclusief natuurbeleid voor Tholen; 2. Het ontwikkelen van een recreatiebeleid, waarbij het landschapsbeleidsplan leidend is; wij willen de sterke kanten van onze gemeente hiervoor verantwoord benutten; 3. Een gemeentelijk fietsplan, waarbij een zo groot mogelijke scheiding gerealiseerd wordt tussen langzaam en snel verkeer. 4. Het actief tegengaan van straatvervuiling door boetes. Bureau Halt kan vuilopruimers leveren in het kader van een alternatieve straf. Bij grote evenementen, zoals markten, is een snelle reiniging na afloop vereist. Daarover worden duidelijke afspraken in de evenementenvergunning vastgelegd; 5. Geld voor natuur- en milieueducatie in het onderwijs om onze jeugd bewust te maken van de omgeving waarin ze wonen; 6. Blijven inzetten op energiebesparing en het ontwikkelen en gebruik van duurzame energie. De uitdaging van de ChristenUnie voor Natuur- en milieueducatie in het onderwijs stimuleren; - Natuur is een van de sterke punten van Tholen. Dit sterke punt handhaven vraagt om een interactieve discussie over een Thools landschapsbeleidsplan. Het toekomstig Thools recreatiebeleid op basis hiervan ontwikkelen; - Inzetten op energiebesparing en het ontwikkelen van duurzame energie. Met wie gaat de ChristenUnie in ieder geval het gesprek aan in ? Met plaatselijke- en regionale instellingen op het terrein van de natuur en het milieu. 12

13 Trends en ontwikkelingen Speerpunt 4: Economie, groei met mate De ideologie van de vrije markt heeft de laatste jaren de gemengde Nederlandse markteconomie sterk van aanzien veranderd. De sociale welvaartsstaat beweegt zich steeds meer richting de liberale welvaartsstaat. De overheid treedt terug uit sectoren die ze aan de markt denkt te kunnen overlaten. Deregulering wordt daarbij gebruikt om de slagkracht van de maatschappij (lees markt) te verhogen. Veel daarvan speelt zich af op nationaal niveau. Maar deze trend is ook waar te nemen binnen de gemeentegrenzen. Voor gemeenten is eveneens het belang van een goed draaiende lokale economie groot. Het Rijk legt zich toe op het stellen van algemene kaders, de invulling en uitvoering van beleid wordt overgelaten aan de lagere overheden. Beleidstaken en financiële verantwoordelijkheden van gemeenten zijn daardoor toegenomen. Gelijktijdig met deze decentralisatie van verantwoordelijkheden is er sprake van regionalisering van economisch beleid. Onderlinge afstemming van beleid en samenwerking met andere gemeenten worden steeds belangrijker. Het midden- en kleinbedrijf (MKB) wordt wel de motor van onze economie genoemd. Van de ruim bedrijven in Nederland zijn er bijvoorbeeld meer dan bedrijven met de rechtsvorm 'eenmanszaak' met minder dan 10 werknemers. Ook een interessant gegeven voor gemeenten is dat 95% van de bedrijven maar één vestiging heeft. Bovendien gaat het hier veelal om relatief arbeidsintensieve en vaak weinig milieuvervuilende bedrijven. Voor een gemeente is, naast het belang van een gezond midden- en kleinbedrijf, ook de aanwezigheid van een breed spectrum aan kleinere bedrijven van groot belang voor de leefbaarheid. De visie van de ChristenUnie Centraal in de economische visie van de ChristenUnie staat het besef dat de mens de opdracht heeft de aarde op een verantwoorde manier te bouwen en bewaren. Dit betekent voor de persoonlijke sfeer dat ieder dient te zorgen voor zichzelf, zijn gezin, zijn naasten en zijn omgeving. Zo dient iedereen zijn mogelijkheden te benutten om zich voor de gemeenschap en tot eer van God te ontplooien. Die opdracht kan in groter verband alleen samen worden uitgevoerd, door markt en overheid, ieder in een eigen rol. Een voorwaarde daarvoor is dat de economische ontwikkeling gericht is op ontwikkeling van de samenleving als geheel, en daarom rekening houdt met de schepping en met toekomstige generaties. Grenzen aan de groei? dient een steeds terugkerende vraag te zijn. Rol van de overheid/rol van de samenleving De overheid heeft vooral een stimulerende en regulerende rol. Zelfstandigen dienen op een goede wijze gestimuleerd te worden. De gemeente ziet erop toe dat de ruimtelijke, economische en technologische ontwikkelingen niet ten koste gaan van de levensvoorwaarden voor mensen, dieren en planten, maar deze zo mogelijk verbeteren. Landelijk waakt de overheid tegen oneerlijke concurrentie en monopolies. Niet alle economische activiteiten dragen bij aan een ethisch verantwoorde maatschappij. De ChristenUnie verwerpt ook daarom activiteiten als prostitutie, gokhallen en coffeeshops. Verder is zij zeer kritisch over tendensen in de richting van een 24-uurseconomie. Mens en samenleving zijn gebaat bij gemeenschappelijke rustmomenten. De zondag is daar uiterst geschikt voor en is een belangrijke verworvenheid uit onze christelijke traditie. De gemeente dient altijd op zoek te zijn naar een balans tussen welvaart en welzijn. Vestigingsbeleid De gemeente hanteert een vestigingbeleid voor bedrijven waarin economische ontwikkelingen plaatsvinden in harmonie met de omgeving. De overheid mag daarbij niet de rol van betuttelaar op zich nemen, maar zij kan ook niet met iedere oplossing die een bedrijf aandraagt klakkeloos akkoord gaan. Zorgvuldig zullen de kaders bepaald moeten worden. Om willekeur te voorkomen zullen heldere vestigingseisen in duidelijke bestemmingsplannen vast moeten liggen. De belangen van de burgers moeten hierin niet vergeten worden. De ChristenUnie vindt het belangrijk dat Tholen in de vraag naar werkgelegenheid ook de ontwikkelingen op dit terrein in de regio meeneemt. Burgers zijn over het algemeen mobieler geworden en vinden het acceptabel om te reizen naar hun werk. Alhoewel werkgelegenheid in de gemeente een stuk bedrijvigheid met zich meebrengt, liggen er naar onze mening juist kansen voor Tholen op het terrein van natuur en recreatie. De ChristenUnie wil de uitgangspunten van het economisch beleid in de toekomstvisie Bestemming Tholen grotendeels overeind houden. Die uitgangspunten zijn: in Tholen ruimte creëren voor nieuwe bedrijven van over de brug en in de overige kernen ruimte bieden aan lokale bedrijven. Bij het aantrekken van nieuwe bedrijven moet aandacht worden besteed aan de volgende aspecten: - koppeling met het aanbod van Thoolse werkzoekenden - ruimtebeslag door het bedrijf versus werkgelegenheid De ChristenUnie is verder van mening dat (nieuwe) bedrijventerreinen beter landschappelijk ingepast moeten worden. Door het voeren van een goed vestigingsbeleid kunnen zowel overheid als burgers samen winnen. De aanwezigheid van een veelkleurig palet aan bedrijven is goed voor de werkgelegenheid. Wanneer het maar enigszins kan, moet worden voorkomen dat de plaatselijke economie eenzijdig op een bepaald type werk is gericht. 13

14 De ChristenUnie hecht veel belang aan het stimuleren van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Duurzaamheid is daarbij een sleutelwoord. De gemeente zorgt voor een heldere regelgeving. Daar is op lokaal niveau heel veel aan te doen. Eén loket voor alle vragen van bedrijven voorkomt bureaucratie en eindeloze afhandelingsprocedures. Door snelle afhandeling van de verschillende soorten vergunningen en een goede afstemming binnen de gemeente wordt meegewerkt aan een positief vestigingsklimaat. Het is van belang dat alle vergunningen voldoen aan de wettelijke eisen, maar dat de vele regels gesaneerd worden. Werk Een goede werkgelegenheid is van belang voor zowel de bedrijven als de gemeente en haar inwoners. Het belang om zoveel mogelijk mensen uit uitkeringen te halen en houden is bijzonder groot. Het geld dat hiervoor beschikbaar is, moet efficiënt ingezet worden. Er is door samenwerking op dat terrein dus heel wat te winnen. Wanneer bedrijven bijdragen in de scholing van jongeren ligt het werk als het ware om de hoek klaar. Jongeren kunnen op die manier beter aan de slag. Bedrijven hebben zo de nieuwe arbeidskrachten binnen handbereik. En voor de gemeente is er een grote plaatsingsmogelijkheid van mensen die tot de arbeidsmarkt willen toetreden. Het is daarom van belang dat de gemeente in overleg met het bedrijfsleven onderzoekt op welke wijze zij in opleidingstrajecten en om-, bij- en nascholingen kan bijdragen. En dat zij daarover ook afspraken maakt met het bedrijfsleven. De druk om aan het werk te gaan en blijven moet groot zijn. Toch getuigt het ook van maatschappelijke moed wanneer erkend wordt dat niet iedere burger op dezelfde wijze in onze productie- en prestatiecultuur kan meekomen. Maatschappelijk ondernemen is daarom ook dat zowel overheid als bedrijfsleven ruimte bieden aan mensen die moeilijker kunnen functioneren. Herstructurering bestaande verouderde bedrijventerreinen De afgelopen jaren is een begin gemaakt met het opstellen van plannen voor Sint-Maartensdijk en Tholen. Een daadwerkelijke realisering van deze plannen lijkt nog ver weg te zijn. De ChristenUnie wil met meer (professionele) inzet aan de realisering hiervan werken. Op grond van objectieve en reële criteria moeten we vooraf onze eigen financiële inbreng bepalen. Middenstand Naast werkgelegenheid heeft de middenstand in de kernen een belangrijke functie voor de leefbaarheid. In sommige kernen staan winkelvoorzieningen onder druk. Alhoewel ondernemen een zaak van de ondernemer is, staat de ChristenUnie op het standpunt dat de gemeente in situaties waar deze voorziening onder druk komt te staan een stimulerende rol moet vervullen. Recreatie In onze gemeente zijn een aantal recreatiebedrijven en kan deze bedrijfstak een belangrijke bijdrage leveren aan werkgelegenheid en de plaatselijke middenstand. De ChristenUnie is van mening dat onze gemeente de mogelijkheden die ons landschap en de aanwezigheid van water moet benutten. Ook hier moeten we zoeken naar een (verblijfs)recreatie die past bij de kernkwaliteiten van Tholen rust en ruimte. De ChristenUnie is voor het benutten van kansen op het gebied van de waterrecreatie, indien dit een versterking betekent voor de leefbaarheid van een dorp. De ChristenUnie pleit daarom voor: 1. Geen grootschalige industrieën in Tholen; bedrijfsomvang passend bij de aard en schaal van Tholen; 2. Investeren in een regionaal economische beleid; 3. Het betrekken van het bedrijfsleven bij opleidingstrajecten voor jongeren; 4. Aandacht voor de gevolgen van de vestiging van bedrijven voor natuur en omgeving. 5. Mogelijkheden voor vestiging van bedrijven die in de dagelijkse levensbehoeften voorzien, in de buurten, wijken of dorpen die door omvang en ligging daarvoor in aanmerking komen; 6. Herstructurering verouderde bedrijventerreinen; 7. Bepalen welke rol de gemeentelijke overheid kan spelen bij het behouden van winkels in de kleine kernen. 8. Kansen benutten voor versterken en uitbreiden van (water)recreatie die past bij Tholen. De uitdaging van de ChristenUnie voor Herstructurering, revitalisering van verouderde bedrijventerreinen - Bedrijfsomvang passend bij de aard en schaal van Tholen - Gemeentelijk middenstandsbeleid in de kleinere kernen - Ontwikkelen regionaal economisch beleid - Versterken en uitbreiden van (water)recreatie Met wie gaat de ChristenUnie in ieder geval het gesprek aan in ? Periodiek met het bedrijfsleven om van gedachten te wisselen over de gewenste ontwikkelingen. 14

15 Speerpunt 5: Veiligheid, behoeft blijvende aandacht Trends en ontwikkelingen In een dichtbevolkt land als Nederland is veiligheid altijd belangrijk geweest. Als gevolg van verdergaande industrialisering, de groei van het verkeer en een aantal rampen die de laatste jaren in ons land hebben plaatsgevonden, nam de aandacht voor veiligheid toe. Voeg daarbij de (terroristische) aanslagen van de afgelopen jaren in en buiten ons land en we kunnen alleen maar constateren dat veiligheid blijvende aandacht vraagt. Forse investeringen op tal van veiligheidsterreinen zijn het gevolg geweest. Ook vindt er een steeds verdergaande regionalisering van veiligheidsdiensten (politie, brandweer) plaats. De visie van de ChristenUnie Ook de ChristenUnie pleit voor een actief veiligheidsbeleid. Wel moeten we ons realiseren dat 100% garantie voor veiligheid niet te realiseren is. De neiging is er in bepaalde gevallen te streven naar perfectie, terwijl gedrag van mensen kan leiden tot een ramp. De ChristenUnie wil blijven investeren in veiligheid, maar wil hierin streven naar balans in wat gewenst is én de kosten. Rol van de overheid/rol van de samenleving Op straat De ChristenUnie is van mening dat de politie voor de burger bereikbaar moet zijn. De gemeente moet hiervoor blijvende aandacht vragen. Het gemeentebestuur en de politie moeten ook het gedogen van strafbare feiten tegengaan. Preventieve projecten (zoals bijvoorbeeld bureau Halt) moeten (verder) worden ontwikkeld. Rampenbestrijding De ChristenUnie vindt dat de gemeente zorg draagt voor goede voorlichting aan de burgers. Integrale veiligheid De ChristenUnie hecht er aan de vastgestelde nota Integraal veiligheidsbeleid uit te voeren. De ChristenUnie is ook van mening dat periodiek de veiligheidsrisico s in kaart moeten worden gebracht waar burgers in onze gemeente mee te maken hebben. Hierover moet de gemeente ook communiceren met de bevolking. Brandveiligheid De ChristenUnie is van mening dat de komende raadsperiode het beleidsplan over brandveiligheid opnieuw aan de orde gesteld moet worden. Het doel van deze bespreking is na te gaan op welke wijze en in welk tempo verdere professionalisering van de brandweer moet plaatsvinden. Ook kan dan aandacht besteed worden aan de gevolgen van de vorming van veiligheidsregio s. De ChristenUnie pleit daarom voor: 1. Verbetering van de bereikbaarheid van de politie voor burgers 2. Een nieuwe discussie over de professionalisering van de brandweer 3. Uitvoering van het integraal veiligheidsplan 4. Goede voorlichting aan burgers over veiligheidsrisico s en rampenbestrijding De uitdaging van de ChristenUnie voor Uitvoeren van het vastgestelde integraal veiligheidsplan en goede voorlichting aan burgers over veiligheidsisico s en rampenbestrijding; - Betere bereikbaarheid van de politie. 15

16 Speerpunt 6: Samenwerking tussen burgers en overheid (inwoners, bestuur en ambtelijke organisatie) Trends en ontwikkelingen Om de afstand tussen burger en overheid te verkleinen is in 2002 het stelsel van dualisering van het gemeentebestuur ingevoerd. De oplossing ligt niet in structuurveranderingen, maar in een cultuurverandering. De overheid moet daadwerkelijk dichter bij de burger gaan staan. Beleid moet aansluiten bij wat er leeft. Met het programma Andere Overheid wil de overheid zich beperken tot wat haar kerntaken zijn en deze taken beter uitvoeren: eenvoudiger, efficiënter en effectiever. Tegelijkertijd wil zij burgers meer mogelijkheden geven om naar eigen inzicht en met minder directe overheidsinmenging hun leven in te richten. Dit programma heeft nog te weinig concrete resultaten opgeleverd. Naast een efficiënte en betrouwbare overheid, dienen de mensen echter ook aangesproken te worden op hun burgerschap. De visie van de ChristenUnie In een goed functionerende gemeente is er een gezonde samenwerking tussen een dienstbare overheid en een verantwoordelijke samenleving. De gemeentelijke overheid geeft veel verantwoordelijkheid aan burgers, organisaties en bedrijven. De gemeente blijft altijd beschikbaar en betrokken. De gemeente ondersteunt waar nodig. De gemeenteraad stelt kaders en controleert op hoofdlijnen. De ChristenUnie is het niet eens met de instelling dat burgers bij de overheid alleen hun recht halen zonder zelf een positieve bijdrage aan de samenleving te willen geven. Burgers zijn niet alleen consumenten, maar ook producenten van een bloeiende gemeente. Met andere woorden: de gemeente dat zijn wij! Rol van de overheid/rol van de samenleving Wie is waarvoor verantwoordelijk? De gemeentelijke organisatie zoals wij die voor ogen hebben is niet onberekenbaar, bureaucratisch, afstandelijk en op zichzelf gericht, maar betrouwbaar, dicht bij de mensen en dienstbaar. Raadsleden moeten werken aan een goede aansluiting van het beleid bij de behoeften van de burgers. Daarvoor moeten ze regelmatig met hen in gesprek zijn. Burgemeester, wethouders én ambtenaren moeten voor de juiste uitvoering van het beleid ook goed voeling houden met de bevolking. Een dienstbare overheid zoekt zoveel mogelijk participatie van de bevolking en weet intussen goed waar haar eigen verantwoordelijkheden liggen. Zo'n overheid geeft vertrouwen, want wie vertrouwen wil krijgen, moet vertrouwen geven en betrouwbaar zijn. Als het aan de ChristenUnie ligt, erkent de overheid dat ze in de verzorgingsstaat teveel taken naar zich toe heeft getrokken. Zij helpt de samenleving vervolgens om de verantwoordelijkheden die daar thuis horen weer op te pakken. Maar dat is duidelijk wat anders dan verantwoordelijkheden over de schutting van de samenleving gooien. De ChristenUnie zal te allen tijde prioriteit geven aan kwetsbaren in onze samenleving. Een dienstbare overheid beschermt en faciliteert. Zij werkt samen met de burgers aan een goede en veilige samenleving. De overheid kan (tijdelijk) hulp bieden in de vorm van tijd, geld, expertise en beleid. Dat beleid moet richting en ruimte geven. Aanmoedigen in plaats van ontmoedigen. Heldere normen, rechtvaardige overheid De overheid die de ChristenUnie voor ogen heeft is de initiator en handhaver van publieke gerechtigheid. In onze gemeente moet het veilig leven, wonen en werken zijn. Duidelijkheid over normen, gecombineerd met consequente handhaving, is belangrijk. Het negeren en overschrijden van normen moet worden aangepakt. Toch zouden politie, justitie, welzijnswerk, jeugdzorg en dergelijke steeds meer met preventie bezig moeten zijn. Dat is meestal een relationele investering: voorlichten, bruggen slaan, conflicten in een vroeg stadium identificeren en uitpraten, et cetera. Dit betekent ook meer aandacht voor bemiddeling tussen burgers onderling en tussen burgers en overheid. Voor de ChristenUnie kan er geen sprake zijn van het gedogen van drugshandel, coffeeshops, illegale prostitutie en situaties die veiligheidsrisico s met zich meebrengen. De overheid stelt duidelijk wat wel en niet mag. Wat de ChristenUnie betreft worden er geen bordelen en escortservices toegestaan. Ook pornografie is een ernstige aantasting van menselijke waardigheid en van goede relaties. Het goede voorbeeld Bij de relationele benadering van politiek en samenleving die de ChristenUnie voorstaat, moet de overheid zelf het goede voorbeeld geven. Het is noodzakelijk om bewust de burgers op te zoeken en daar bouwstenen voor het beleid vandaan te halen. Contacten, netwerken, relaties en wederzijds vertrouwen zijn kenmerkend voor deze grondhouding. Wij pleiten voor interactieve beleidsvorming en een verregaande vorm van betrokkenheid van de burger in 16

17 uitvoerings- en beheerszaken. Bouwen aan vertrouwen. Dat geldt ook voor de relatie tussen de gemeenteraad en het College van Burgemeester & Wethouders. Door daar in harmonie met elkaar te spreken over de belangrijke onderwerpen die de gemeente aangaan, kan worden voorkomen dat er de maatschappij er polariserend op reageert. Natuurlijk moeten verschillen in opvatting en uitgangspunten belicht worden. De ambtelijke organisatie De ChristenUnie wil een organisatie die past bij de taken. Over die taken van de gemeente wil de ChristenUnie een principiële discussie voeren. De ChristenUnie wil werken aan een slanker gemeentelijk apparaat. Insteken op het terugdringen van de bureaucratie, investeren in samenwerking, kritisch kijken naar de huidige werkwijze en een kerntakendiscussie moeten hiertoe leiden. De ChristenUnie pleit daarom voor: 1. Een duidelijke visie op samenwerking met andere gemeenten, regionale verbanden en provincie; 2. Het terugdringen van bureaucratie (makkelijker maken voor de burger, minder werkbare handelingen, een meldpunt voor overbodige, onnodige, betuttelende, beperkende regels); 3. Een brede gemeentelijke takendiscussie; 4. Een slank ambtelijk en bestuurlijk apparaat; 5. Extra investeren in communicatie van de gemeente naar de burgers; 6. Het verbeteren van de controletaak van de gemeenteraad; meer transparantie over de besteding van middelen in relatie tot de gewenste resultaten; 7. Openheid in bestuurlijk handelen; 8. Maximaal 3 wethouders (nu 3,1 FTE, reduceren naar maximaal 2,8 FTE); 9. Het versnellen van de bestuurlijke vernieuwing; verder versterken van de kernfuncties van de gemeenteraad; 10. Het uitwerken van het project Andere Overheid ; handvesten invoeren voor de dienstverlening per 1 januari 2007; 11. Periodieke tevredenheidsonderzoeken onder burgers. De uitdaging van de ChristenUnie voor Uitspraak over de gemeentelijke kerntaken; - Werken aan een slanke (ambtelijke en bestuurlijke) organisatie; - Investeren in communicatie naar de burgers; - Invoeren van handvesten voor de dienstverlening; - Bestuurlijke vernieuwing in praktijk brengen; - Periodiek meten van de tevredenheid van de burger over de gemeente. Met wie gaat de ChristenUnie in ieder geval het gesprek aan in ? In de aangegeven gesprekken onder de speerpunten 1 t/m 5 zal de ChristenUnie onderdelen uit dit speerpunt Samenwerking tussen burgers en overheid betrekken. 17

18 Speerpunt 7: Financiën, op orde Trends en ontwikkelingen Steeds meer taken zijn er aan de gemeenten overgedragen. Niet altijd ging dit gepaard met het overdragen van de financiële middelen die daarvoor nodig waren. Ook in de vrije beleidsruimte waarover de gemeente beschikt is een neiging te bespeuren om taken uit te breiden. Een deel van de OZB-belasting is per 1 januari 2006 vervallen. De mogelijkheden voor de eigen inkomsten van de gemeente zijn dus kleiner geworden. Mede door de uitbreiding van taken en de open-eind -financiering van bepaalde voorzieningen betekent dit voor de gemeente extra financiële risico s. De visie van de ChristenUnie Als van de gemeente verwacht wordt om een eigen beleid te voeren, dan moet zij de mogelijkheid hebben om eigen inkomsten te genereren. Naast het heffen van een belasting kan de gemeente de kosten van voorzieningen in rekening brengen bij de gebruiker. Bij dit laatste zit er veelal een spanningsveld: de werkelijke kosten kunnen vaak niet in rekening gebracht worden. De gemeente moet streven naar een reservepositie waardoor het mogelijk is om alle gewenste voorzieningen in de toekomst ook in stand te houden. Rol van de overheid/rol van de samenleving Gemeentelijk belastinggebied Als van de gemeente verwacht wordt een eigen (voorzieningen)beleid te voeren, dan hoort daar naar de mening van de ChristenUnie een decentraal belastinggebied bij. Hiervoor via de Vereniging van Nederlandse Gemeenten blijvende aandacht vragen. Gemeentelijke tarieven We moeten aan de gebruiker duidelijk maken hoe de gemeentelijke tarieven zijn berekend. Naar de mening van de ChristenUnie moet hierover gecommuniceerd worden, om bij de burger begrip te krijgen voor de hoogte van de tarieven. De ChristenUnie wil studie naar de noodzaak van het aantal belastingen, mede in relatie tot de uitvoeringskosten. Gemeentelijk huishoudboekje op orde De ChristenUnie wil de komende raadsperiode beginnen met het structureel gezond maken van de gemeentelijke financiën. Te veel worden besluiten hierover naar de toekomst doorgeschoven. Gemeentelijk lastenniveau De ChristenUnie is van mening dat een inhoudelijke discussie moet bepalen of het nuttig is om bepaalde uitgaven te doen. Daarnaast wil de ChristenUnie de komende jaren niet verder gaan dan een trendmatige verhoging van de gemeentelijke tarieven en belastingen. De ChristenUnie pleit daarom voor: 1. Het eerst op orde brengen van de financiën (zie de Perspectiefnota 2003); pas dan nieuwe plannen uitvoeren en besluitvorming over de verhoging van gemeentelijke tarieven en belastingen; 2. Het bepleiten van een decentraal belastinggebied voor de gemeente; 3. Een transparant reserve- en voorzieningenbeleid; 4. Een beperkte verhoging van belastingen en tarieven; 5. Het inzichtelijk maken van de tarieven voor de burger en daarover communiceren; 6. Het doen van een studie naar de handhaving van het aantal gemeentelijke belastingen; De uitdaging van de ChristenUnie voor Op orde brengen van gemeentelijke financiën - Geen verhoging van belastingen en tarieven totdat de financiën op orde zijn gebracht. 18

19 Contactpersonen: A.G. (Bram) van de Sande Groot Verréhof LA Tholen Telefoon (0166) agsandetho@zeelandnet.nl J.L. (Jaap) Hage Meanderlaan LJ Tholen Telefoon (0166) jaap.hage@planet.nl P. (Paul) van Belzen (fractievoorzitter) Burg. van Berchemstraat JL Tholen Telefoon (0166) pvanbelzen@hetnet.nl 19

20 20