De Europese Unie gezien door de ogen van de burger

Transcriptie

1 De Europese Unie gezien door de ogen vn de burger 2014/3 Myrim Vnweddingen D/2014/3241/068 Smenvtting Volgens gegevens uit de Eurobrometer-enquête lijkt de Vlming nno 2013, in vergelijking met de gemiddelde Europen, een iets betere kennis te hebben vn de Europese Unie (EU) en een iets minder begrip vn de Europese instellingen. Zo blijkt dt ruim 5 op de 10 Vlmse inwoners menen te weten hoe de EU werkt. Ze schijnen wel minder gehoord te hebben vn een ntl Europese instellingen, mr zijn lngs de ndere knt beter op de hoogte vn het feit dt leden vn het Europees Prlement rechtstreeks verkozen worden. De Vlmse bevolking heeft geen eenduidige mening over het imgo vn de EU; 4 op de 10 heeft een neutrl beeld mr tegelijk heeft 4 op de 10 een positieve voorstelling. Vrede tussen de lidstten wordt ls belngrijkste verwezenlijking vn de EU nr voren geschoven. De meeste Vlmingen zijn optimistisch gestemd over de toekomst vn de EU. Ze vinden de sttsschuld en de ouder wordende bevolking de belngrijkste uitdgingen voor de toekomst vn de EU. Het Europees burgerschpsgevoel ligt bij de Vlming hoger dn gemiddeld in de Europese Unie. Vlmse burgers plukken ook meer dn gemiddeld de vruchten vn de voordelen vn de EU. Drnst koesteren ze, lthns op een ntl terreinen, hogere verwchtingen ten opzichte vn de EU. Inleiding Op 25 mei 2014 vinden niet lleen de Vlmse en de federle verkiezingen plts, mr ook de Europese verkiezingen. Opvllend drbij is dt de ndcht voornmelijk uitgt nr de eerste twee; over de Europese verkiezingen wordt er vk minder uitgesproken gecommuniceerd. Dt is toch opmerkelijk gegeven de niet onbelngrijke rol die de Europese Unie speelt in het (dgdgelijkse) leven vn de Europenen. De EU heeft sinds hr oprichting in 1951 een lnge weg fgelegd. Niet lleen is er sprke vn een territorile uitbreiding vn 6 nr 28 lidstten, mr een voortschrijdende integrtie resulteerde eveneens in een uitgebreid bevoegdheidspkket. Europ wordt niet lleen relevnter voor de overheid op het vlk vn binnenlndse en bestuurlijke gend; mr ook voor de burger biedt de Europese context zowel in de privésfeer ls in het professioneel leven mogelijkheden en restricties. Het voorliggende SVR-Webrtikel wil n de hnd vn beschrijvende nlyses peilen nr wt de burger globl weet over de EU, welk beeld de Europese Unie oproept en hoe het EU-burgerschp ervren wordt. 1

2 Ndt wt meer informtie wordt gegeven over de Eurobrometer-enquête, wordt in dit rtikel ingegn op de kennis vn de Europese burgers over de EU, op het beeld dt ze hebben vn de EU en op het Europees burgerschp. 1. Gehnteerde dtbron Sinds 1973 houdt de Europese Commissie opiniepeilingen, de zogenmde Eurobrometer-enquêtes (EB), om op de hoogte te blijven vn de opvttingen vn de inwoners vn de Europese Unie (Europese Commissie, 2001). In deze bevrgingen wordt onder meer gekeken nr de tevredenheid vn de Europenen met het leven dt ze leiden, hun verwchtingen, wrover ze zich zorgen mken, hun houding tegenover Europ en Europese instellingen, De Stndrd Eurobrometer wordt elk jr in de lente en de herfst uitgevoerd en bestrijkt de EU-bevolking vnf 15 jr en ouder. Alle interviews worden fce-to-fce fgenomen bij de respondent thuis in zijn moedertl. In lle lnden is het steekproefdesign multi-stge en rndom. Voor elk lnd vn de EU is er in principe één steekproefgebied, wrbij enkel Duitslnd (Oost - West) en het Verenigd Koninkrijk (Groot-Brittnnië - Noord-Ierlnd) verdeeld zijn. In elk steekproefgebied is het doel interviews te reliseren, uitgezonderd voor Noord-Ierlnd (300), Luxemburg, Cyprus en Mlt (500). De steekproef wordt gewogen, fhnkelijk vn de popultiecijfers voor elk steekproefgebied. Nst een ntl terugkerende chtergrondvribelen en vrgen, bevt de Stndrd Eurobrometer ook een of meerdere vribele modules (Specil Eurobrometer) over een meer diepgnd them zols bijvoorbeeld de toekomst vn Europ. Het tijdstip wrop de dt beschikbr komen voor (secundire) nlyses is verschillend vn module tot module. De eerste gegevens kunnen in principe een ntl mnden n het veldwerk verkregen worden. De overige cijfers zijn ps beschikbr ls het embrgo opgeheven wordt. 1 Door gebruik te mken vn dt uit de Eurobrometer-enquête(s) is het mogelijk om de mening vn de Vlming in een EU-perspectief te presenteren en te vergelijken met de 27(28) lidstten of een gemiddelde ervn (EU27). 2 In wt volgt wordt er, fhnkelijk vn het besproken them, hoofdzkelijk gebruik gemkt vn gegevens uit Eurobrometer-bevrgingen uit de jren Wr het beschikbre mteril het enigszins toelt zl Vlnderen, meer bepld het Vlmse Gewest (VL), eveneens in een lnger tijdsperspectief bekeken worden. 2. Kennis over de Europese Unie en de Europese instellingen In de Eurobrometer-enquêtes die fgenomen werden in de herfst vn 2012 en de lente vn 2013 wordt er gevrgd nr de kennis die de respondenten menen te hebben over de EU, de kennis over de Europese instellingen en de kennis over de mnier wrop leden vn het Europese Prlement verkozen worden. 1 2 Om te weten wnneer het embrgo beëindigd wordt, kn men terecht op De 28 lidstten vn de Europese Unie (EU28) zijn: België (BE), Denemrken (DK), Duitslnd (DE), Griekenlnd (GR), Spnje (ES), Frnkrijk (FR), Ierlnd (IE), Itlië (IT), Luxemburg (LU), Nederlnd (NL), Oostenrijk (AT), Portugl (PT), Finlnd (FI), Zweden (SE), Cyprus (CY), Tsjechië (CZ), Estlnd (EE), Krotië (HR), Hongrije (HU), Letlnd (LV), Litouwen (LT), Mlt (MT), Polen (PL), Slowkije (SK), Slovenië (SI), Bulgrije (BG), Roemenië (RO) en het Verenigd Koninkrijk (UK). In dit SVR-Webrtikel wordt gewerkt met het gemiddelde vn de 27 lnden die lid wren vn de EU (EU27) op het tijdstip dt het veldwerk liep. Krotië werd ps lid vn de EU (1 juli 2013) n fronding vn het veldwerk. 2

3 % 2.1. Kennis EU Er werd bij de respondenten vn de Eurobrometer-enquête in de lente vn 2013 gepeild nr de mte wrin zij denken op de hoogte te zijn vn de werking vn de EU. Ruim 5 op de 10 Vlmingen menen dt ze de werking vn de Europese Unie doorgronden; dt zijn er minder dn in de herfst vn 2012 toen nog 58% vn de bevolking beweerde te verstn hoe de EU werkt. In de herfstbevrgingen in de periode schommelde dit ndeel jrlijks tussen 45% en 60%. Iets meer dn de helft vn de EU-burgers zegt te verstn hoe de EU functioneert. In 20 vn de 27 lidstten is er een meerderheid vn inwoners die ngeeft de werking vn de Europese Unie door te hebben. Drnst zijn er ook 7 lnden wr diegenen die niet begrijpen hoe de EU in elkr zit, in de meerderheid zijn. Figuur 1. Kennis n de hnd vn de uitsprk 'Ik begrijp de werking vn de EU', vergelijking Vlms Gewest met EU-lidstten en EU27, lente 2013, in % SE PL LU EE SK SI CY DK LT DE LV RO IE BE AT NL VL GR BG EU27 HU FI CZ UK ES MT FR PT IT Niet kkoord Weet niet Akkoord De ntwoordctegorieën heleml kkoord en eerder kkoord werden smengenomen, evenls de ctegorieën eerder niet kkoord en heleml niet kkoord. Bron: Eurobrometer Kennis Europese instellingen De Europese burgers trekken in mei 2014 nr de stembus om de leden vn het Europees Prlement te kiezen. Ook in Vlnderen zl dt het gevl zijn wr 9 op de 10 inwoners in 2013 (lente) ngeven l vn deze instelling gehoord te hebben (figuur 2). Dit zijn er 5,5 procentpunten minder in vergelijking met de vorige bevrging in de herfst vn Eerder onderzoek toonde n dt dit kennisniveu reltief stbiel is gebleven in het voorbije decennium (Vnweddingen, 2009). Ook met de Europese Commissie en de Europese Centrle Bnk is de Vlming vrij vertrouwd. Het Hof vn Justitie vn de EU en de Rd vn de EU zijn minder gekend, mr klinkt toch bij circ 7 op de 10 Vlmingen bekend in de oren. 3

4 % % In vergelijking met de gemiddelde Europen lijkt de Vlming wel iets minder goed op de hoogte te zijn vn de meeste vn de bevrgde Europese instellingen. Figuur 2. Kennis vn een ntl Europese instellingen n de hnd vn de vrg Heeft u l gehoord vn?', vergelijking Vlms Gewest met EU27, lente 2013, % jntwoorden Europees Prlement Europese Commissie Europese Centrle Bnk Hof vn Justitie vn de EU Rd vn de EU Vlnderen EU Bron: Eurobrometer Figuur 3. Kennis over hoe de leden vn het Europees Prlement worden verkozen n de hnd vn de uitsprk De leden vn het Europees Prlement worden rechtstreeks verkozen door de burgers vn elke lidstt', vergelijking Vlms Gewest met EUlidstten en EU27, herfst 2012, in % GR MT CY SK BG LT SI PL DK IE FI RO VL LU BE HU PT SE LV EU27 EE ES CZ UK IT AT DE FR NL Fout Weet niet Correct Bron: Eurobrometer

5 % In de herfst vn 2012 weten ongeveer 6 op de 10 Vlmingen dt de leden vn het Europees Prlement rechtstreeks verkozen worden door de burgers vn elke EU-lidstt (figuur 3). Drmee doen ze het beter dn gemiddeld in de EU27 wr ruim de helft vn de bevolking een correct ntwoord nstipt. Meer dn 8 op de 10 inwoners uit Griekenlnd, Mlt en Cyprus geven n dt de Europrlementsleden rechtstreeks verkozen worden. Lngs de ndere knt vn het spectrum zitten Frnkrijk en Nederlnd wr mper 4 op de 10 ondervrgden een juist ntwoord konden geven. Dit ltste lnd is trouwens het enige binnen de EU wr diegenen die foutief ntwoorden in de meerderheid zijn. 3. Beeld over de Europese Unie Uit de Eurobrometer-enquêtes kn ook informtie gehld worden met betrekking tot het beeld dt de inwoners hebben over de Europese Unie. Achtereenvolgens komen hiern n bod: het imgo vn de EU, het meest positieve resultt vn de EU, de toekomst vn de EU en de uitdgingen voor de toekomst vn de EU Imgo EU De mening over het imgo vn de EU is nno 2013 (lente), net zols in de herfst vn 2012, vrij verdeeld. In Vlnderen hebben 4 op de 10 inwoners een neutrl beeld vn de Europese Unie, mr hst evenveel hebben een positieve voorstelling. De resterende 2 op de 10 Vlmingen zien de EU in een negtief dglicht. Figuur 4. Imgo vn de EU, vergelijking Vlms Gewest met EU-lidstten en EU27, lente 2013, in % BG MT PL RO LT LU VL DK BE SK FR IE IT EE HU SI DE LV EU27 SE NL AT CZ PT FI UK ES GR CY Negtief Neutrl Positief De ntwoordctegorieën heel positief en redelijk positief werden smengenomen, evenls de ctegorieën heel negtief en redelijk negtief. De ntwoordctegorie weet niet werd ls missing gecodeerd. Bron: Eurobrometer

6 Gemiddeld genomen zijn er in de EU27 evenveel mensen die denken dt de Europese Unie een positief imgo heeft dn personen die over een negtief beeld beschikken. De grootste groep heeft evenwel een neutrl imgo voor ogen. De verschillen tussen de lidstten zijn uitgesproken. Bulgrije is de enige lidstt wr ruim de helft vn de bevolking een positief beeld heeft vn de EU. In de 3 Bltische Stten plkt ruim de helft vn de inwoners een neutrl etiket op de EU. Gezien de verregnde hervormingen en de zwre bespringen die Cyprus en Griekenlnd opgelegd kregen in ruil voor Europese steun, hoeft het niet te verbzen dt 3 op de 5 Cyprioten en de helft vn de Grieken een negtief beeld hebben vn de EU en dt mper 1 op de 6 er een positieve perceptie op nhoudt Meest positieve resultt EU In 2012, het jr wrin de Nobelprijs voor de vrede toegekend werd n de EU, vinden zowel de Vlming ls de gemiddelde EU27-burger dt vrede tussen de lidstten vn de Europese Unie de belngrijkste verwezenlijking is. In de lente vn 2013 denkt men er nog zo over. Niettegenstnde de economische en finnciële crisis wrmee de EU te mken heeft, klsseert ruim 1 op de 4 Vlmingen de Euro ls het meest positieve Europese resultt. Dt is opvllend meer dn de gemiddelde Europen (8%). De Vlmse bevolking is minder geestdriftig ls het gt over vrij verkeer vn personen, goederen en diensten binnen de EU. Deze verwezenlijking kn nog niet 2 op de 10 Vlmse inwoners overtuigen; in de EU27 zijn er dt gemiddeld bijn 3 op de 10. Figuur 5. Meest positieve resultt vn de EU, vergelijking Vlms Gewest met EU27, lente 2013, in % Vrede tussen de lidstten vn de EU De Euro 8 27 Vrij verkeer vn personen, goederen en diensten binnen de EU De mte vn socile zekerheid (gezondheidszorg, pensioenen, onderwijs) in de EU 5 7 Studentenuitwisselingsprogrmm's zols ERASMUS 6 6 De economische mcht vn de EU 6 5 De politieke en diplomtieke invloed vn de EU in de rest vn de wereld 4 5 Het gemeenschppelijke lndbouwbeleid 1 2 Vlnderen EU De ntwoordctegorieën ndere, geen vn deze en weet het niet werden niet mee in de grfiek opgenomen. Bron: Eurobrometer % 6

7 % 3.3. Toekomst EU Een overwicht vn de Vlmingen is optimistisch gestemd over de toekomst vn de Europese Unie (figuur 6). Dit optimisme heeft de fgelopen 5 jr wel een flinke deuk gekregen. Wr er in 2007 ngenoeg 8 op de 10 een positieve kijk hdden op de toekomstige EU, zijn er dt in 2013 nog ruimschoots 6 op de 10. De publieke opinie in de EU27 is wederom erg verdeeld: 52% is optimistisch terwijl 48% pessimistisch is. De optimisten zijn in de meerderheid in 18 op de 27 lidstten. De meeste optimisten wonen in Denemrken, Mlt en Bulgrije wr ze vrijwel 70% vn de bevolking uitmken. In lnden die zwr getroffen zijn door de economische en/of schuldencrisis, zols Griekenlnd, Portugl en Cyprus, zijn 7 inwoners op de 10 negtief gestemd over de toekomst vn de Europese Unie. Er blijkt op het niveu vn de lidstten een sterk positief verbnd te zijn (r = 0,80 en p < 0,001) tussen het imgo dt bij de mensen leeft over de Europese Unie en de kijk die ze hebben op de toekomst vn deze constructie (figuur 7). Respondenten die een positief beeld hebben over de EU zijn ook meer geneigd om optimistisch gestemd te zijn over de toekomst ervn. Figuur 6. Kijk op de toekomst vn de EU, vergelijking Vlms Gewest met EU-lidstten en EU27, lente 2013, in % DK MT BG LT PL RO EE VL IE LV NL BE DE LU FI SK SE SI EU27 AT HU IT FR ES CZ UK GR PT CY Pessimistisch Optimistisch De ntwoordctegorieën zeer optimistisch en eerder optimistisch werden smengenomen, evenls de ctegorieën zeer pessimistisch en eerder pessimistisch. De ntwoordctegorie weet niet werd ls missing gecodeerd. Bron: Eurobrometer

8 Figuur 7. Verbnd tussen kijk op de toekomst vn de EU (% optimistisch) en imgo vn de EU (% positief), lente 2013, op lndenniveu r = 0,80 en p < 0,001. Bron: Eurobrometer Uitdgingen voor de toekomst De sttschuld vn de lidstten en de ouder wordende bevolking prijken bovenn het lijstje vn de Vlming wnneer er in 2011 gevrgd wordt nr de 2 grootste uitdgingen voor de EU om de toekomst het hoofd te bieden. Dit kn niet echt verbzen ls men voor ogen houdt dt de Belgische sttsschuld op dt ogenblik gelijk is n 98% vn het bbp. Ook de toenemende vergrijzing wr onze regio mee geconfronteerd wordt, drgt ertoe bij dt de ouder wordende bevolking op een 2de plts komt in een lijst met 8 uitdgingen wruit de respondent kon kiezen. Vlnderen kent immers een stijging vn het ndeel 65-plussers (18,3% in 2011). De gemiddelde EU27-inwoner ziet de werkloosheid en de sttsschuld vn de lidstten ls de belngrijkste toekomstige uitdgingen wr de EU mee te mken krijgt. Dit is wellicht te verklren door de precire economische context wrin het merendeel vn de EU-lidstten vertoeft in In probleemlnden zols Spnje, Griekenlnd en Cyprus is werkloosheid de belngrijkste prioriteit voor bijn 3 op de 5 inwoners. Nder onderzoek toont n dt de werkloosheidsitutie in de EU-lidstten een rol speelt in het nduiden vn werkloosheid ls belngrijkste uitdging. Zo is er voor de lidstten vn de Europese Unie een beduidend positieve smenhng (r = 0,73 en p < 0,001) tussen de opinie dt de werkloosheid de belngrijkste uitdging vormt voor de EU en de hoogte vn de werkloosheidsgrd. In een lnd zols Spnje, wr 21,8% vn de beroepsbevolking werkloos is, gt een hoger dn gemiddeld ndeel vn de bevolking (67%) werkloosheid ls prioriteit nr voren schuiven. In een lidstt ls Nederlnd, wr de werkloosheidsgrd trditioneel lg ligt, geeft mr 1 op de 4 respondenten n dt werkloosheid voor hen een toekomstige uitdging vormt. 8

9 Figuur 8. Twee grootste uitdgingen voor de EU om de toekomst het hoofd te kunnen bieden, vergelijking Vlms Gewest met EU27, herfst 2011, in % b Sttsschuld vn de lidstten 47 Ouder wordende bevolking De werkloosheid Concurrentie uit opkomende lnden Socile ongelijkheid Toegng tot bnen voor jonge mensen Milieuproblemen 7 12 Onvoldoende groei Vlnderen EU27 Mximl 2 ntwoorden mogelijk. b De ntwoordctegorieën ndere, geen vn deze en weet niet werden niet mee in de grfiek opgenomen. Bron: Eurobrometer % Figuur 9. Verbnd tussen mening dt werkloosheid de grootste uitdging voor de EU is om de toekomst het hoofd te kunnen bieden (%) en de werkloosheidsgrd (%), herfst 2011, op lndenniveu r = 0,73 en p < 0,001. Bron: Eurobrometer 76.4 en Eurostt website gegevens 2011 (op 31/10/2013). 9

10 % 4. EU-burgerschp Het EU-burgerschp vn Vlmingen en Europenen wordt hieronder nder bekeken vnuit 3 invlshoeken: het burgerschpsgevoel, de voordelen vn het burgerschp en de verwchtingen vn de burger ten nzien vn de EU Europees burgerschpsgevoel Bijn 7 op de 10 Vlmse inwoners verklren zich burger vn de Europese Unie te voelen in de lente vn In vergelijking met voorgnde lentemetingen zijn er dt iets meer dn in 2011 (64,3%) en lichtjes minder dn in 2010 (71,3%). Meer dn 6 op de 10 Europenen zegt zichzelf ls EU-burger te zien. Dit Europees burgerschpsgevoel wordt in 23 op de 27 lidstten door een meerderheid vn de respondenten ervren. In Luxemburg, Mlt en Slowkije voelt meer dn 75% vn de inwoners zich Europese burger. In 4 EU-lnden zijn diegenen die zich ls Europese burger percipiëren, in de minderheid. Het gt hier over Griekenlnd, Cyprus, het Verenigd Koninkrijk en Bulgrije. Er blijkt bovendien voor de Europese lidstten een smenhng (r = 0,51 en p = 0,006) te bestn tussen de kijk die men heeft op de toekomst vn de EU en zich Europees burger voelen. In lnden met een optimistische visie op de EU beschouwt een groter deel vn de bevolking zich ls burger vn de Europese Unie. Figuur 10. Europees burgerschpsgevoel, vergelijking Vlms Gewest met EUlidstten en EU27, lente 2013, in % LU MT SK DE FI DK BE PL EE SE VL ES IE AT LT SI PT EU27 FR NL HU LV CZ RO IT BG UK CY GR Neen Weet niet J Bron: Eurobrometer

11 4.2. Voordelen Europees burgerschp In de lente vn 2013 werd er eveneens bij de respondenten gepeild nr de concrete verwezenlijkingen vn de EU die n de burgers ten goede komen. Globl blijkt dt de Vlmse burgers, in vergelijking met de ndere EU-lidstten, ruimschoots de vruchten plukken vn de Europese Unie (TNS Opinion & Socil, 2012). Circ 6 op de 10 Vlmingen menen dt ze tijdens hun buitenlndse reizen minder n grenscontroles onderworpen zijn. Dt zijn er heel wt meer dn gemiddeld in de EU wr 4 op de 10 inwoners geen of verminderde grenscontroles ls een voordeel zien. Ruim de helft vn de Vlmse bevolking beweert lgere gsm-kosten in het buitenlnd te genieten; dt zijn er dubbel zoveel ls gemiddeld in de EU27. Bijn de helft vn de Vlmse respondenten geeft drnst n dt ze betere consumentenrechten hebben kunnen genieten bij nkoop vn producten of diensten in een nder EU-lnd, dt ze minder dure vluchten op de kop kunnen tikken en dt ze over een ruimer nbod n luchtvrtmtschppijen kunnen beschikken. Wr wonen, werken en studeren in een ndere lidstt voor de meeste Europenen eerder uitzonderlijk is, schijnt dit minder het gevl te zijn voor de Vlmse ondervrgden. Figuur 11. Voordelen Europees burgerschp, vergelijking Vlms Gewest met EU27, lente 2013, % ten goede gekomen De ntwoordctegorieën niet ten goede gekomen en weet niet werden niet mee in de figuur opgenomen. Bron: Eurobrometer Wt verwcht de burger vn Europ? Net ls in de herfst vn 2012 werd er in 2013 (lente) gevrgd nr de verwchtingen vn de Europese burgers ten nzien vn de EU. Die lijken over beide bevrgingen 11

12 heen min of meer hetzelfde te zijn. Uit de resultten blijkt in het lgemeen dt de Vlmingen, in vergelijking met de inwoners uit de ndere lidstten, op een ntl vlkken hogere verwchtingen koesteren ten opzichte vn de Europese Unie. De verwchtingen zijn voorl hooggespnnen op het vlk vn economie en crisisbestrijding. Zo hoopt de helft vn de Vlmse en Europese bevolking dt de EU zou tussenkomen op terreinen ls behoud vn levenskwliteit, scheppen vn werkgelegenheid en bestrijden vn werkloosheid, verbeteren begrotingsgroei, Op het vlk vn governnce en smenwerking verwchten hst 4 op de 10 Vlmse respondenten ctie vn de EU tegen gemiddeld 28% in de EU27. In vergelijking met de vorige bevrging in 2012 hebben de buitenlndse betrekkingen voor de Vlmingen n belng gewonnen: 14% vn de Vlmse inwoners kijkt nr de EU om hun verwchtingen in te lossen op vlk vn interntionle politiek, bestrijding vn terrorisme, grenscontroles In de EU27 zijn er dt gemiddeld mr 6%. Figuur 12. Verwchtingen vn de Europese burgers ten opzichte vn de EU, vergelijking Vlms Gewest met EU27, lente 2013, in % Economie/crisisbestrijding (levenskwliteit, werkgelegenheid, stbiliteit, regulering, tekort, groei, ) Governnce en smenwerking (hrmonistie vn de wetgeving, werking vn de EU, ) Buitenlndse betrekkingen (interntionle politiek, bestrijding vn het terrorisme, grenscontroles, ) 6 14 Burgerschp (vrijheid om te reizen en te werken, nr de burgers luisteren, ) Andere Weet niet Niets/geen Leefmilieu/energie (klimtsverndering, ) Opleiding/onderzoek (opleiding, O&O, ) De EU verlten/de Euro Vlnderen Meerdere ntwoorden mogelijk. Bron: Eurobrometer EU27 % Slotbeschouwingen Met nst de federle en de regionle ook de Europese verkiezingen voor de deur in mei 2014 kn men zich fvrgen hoe de burger tegen de Europese Unie nkijkt. Kent men de Europese Unie? Welk beeld heeft men? Voelt men zich burger vn de EU? Ruim 5 op de 10 Vlmingen menen de werking vn de EU te doorgronden; dt zijn er net iets meer dn gemiddeld genomen in de EU27 wr ongeveer de helft denkt te begrijpen hoe deze constructie werkt. In vergelijking met de gemiddelde Europen lijkt de Vlmse inwoner wel minder gehoord te hebben vn een ntl Europese instellingen. Anderzijds is de Vlmse burger wel beter op de hoogte dt leden vn het Europees Prlement rechtstreeks verkozen worden. 12

13 De Vlmse bevolking heeft geen eenduidige mening over het imgo vn de EU. Circ 4 op de 10 heeft een neutrl beeld, ongeveer 4 op de 10 heeft een positieve voorstelling en de resterende 2 op de 10 ziet de EU in een negtief dglicht. In de EU27 kijkt de grootste groep op een neutrle wijze tegen de Europese Unie n. Vrede tussen de lidstten wordt ls belngrijkste verwezenlijking vn de EU nr voren geschoven. Een overwicht vn de Vlmingen is optimistisch gestemd over de toekomst vn de EU; in de EU27 is de groep vn optimisten mr lichtjes groter dn die vn de pessimisten. De werkloosheid en de sttsschuld worden ls belngrijkste uitdgingen voor de toekomst vn de EU nr voren geschoven door de gemiddelde Europen. Voor de Vlming zijn dit eerder de sttsschuld en de ouder wordende bevolking. Ongeveer 7 op de 10 Vlmingen geven n zich burger vn de Europese Unie te voelen. Dt Europees burgerschpsgevoel ligt hoger dn gemiddeld in de gnse Europese Unie. Vlmse burgers plukken ook meer dn gemiddeld de vruchten vn de voordelen vn de Europese Unie. Tegelijk koesteren ze ook op een ntl vlkken, in vergelijking met de inwoners uit de ndere lidstten, hogere verwchtingen ten opzichte vn de EU. Bibliogrfie Europese Commissie (2001). Hoe zien Europenen zichzelf? Een kijkje in de spiegel door middel vn opiniepeilingen. Luxemburg: Bureu voor officiële publicties der Europese Gemeenschppen. TNS Opinion & Socil (2012). Eurobrometer Stndrd 78. De publieke opinie in de Europese Unie njr Ntionl rpport België. Gerdpleegd vi Vnweddingen, M. (2009). Opvttingen vn de Vlmingen over de Europese Unie. Brussel: Studiedienst vn de Vlmse Regering, SVR-Webpublictie 2009/4. 13