Offerte accountantsdiensten

Transcriptie

1 Offerte accountantsdiensten Proj ectburea Herstruclurer in g [ uinbouw B ommelerwaard en Deloitte Op een vriic/ /batesaii.., d C ;.., Offerte accountantsdiensten Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard 7 december 2011

2 Deloftte Accountants B.V. Kroonpark GV Arnhem Postbus Deloitte Tel: (088) Fax: (088) Aan het algemeen bestuur van gemeenschappelijke regeling Proj ectbureau Herstructurering Tuinbouw B ommelerwaard t.a.v. de heer S. Westeneng Postbus DA ZALTBOMMEL Datum Behandeld door Kenmerk 7 december 2011 M.K. van Wijngaarden /102126/offl iws Onderwerp Uw kenmerk Offerte accountantsdiensten - Geachte leden van het algemeen bestuur, Hartelijk dank voor uw uitnodiging een offerte uit te brengen voor de accountantsdiensten voor gemeenschappelijke regeling Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard. Met veel genoegen bieden wij u hierbij onze offerte aan. Deloitte mag de accountantscontrole bij veel gemeenten, gemeenschappelijke regelingen en grondexploitatiemaatschappijen uitvoeren. De concrete voordelen daarvan voor u hebben wij uitgewerkt in bijgaande offerte. Hierbij gaan wij met name in op die aspecten waarvan wij inschatten dat u die belangrijk vindt in een accountant. De hoofdlijnen hiervan hebben wij in het begin van de offerte in een samenvatting opgenomen. Wij hebben met plezier aan deze offerte gewerkt en zijn ervan overtuigd dat Deloitte een bijdrage kan leveren aan de besturing, beheersing en doorontwikkeling van uw organisatie. Hoogachtend, Pe1c5iiijccountants B.V. M.C.J.M. Bekk RA B ij lage: Offerte accountantsdiensten Op abe opdrachten verricht door Deloitte zijn de Algemene Voorwaarden Dienstverlening Deloitte Nederland, versie november 2010 gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel onder nummer van toepassing. Deloitte Accountants B.V. is ingeschreven in het handeisregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited

3 Offerte accountantsdiensten Projectbureau Herstructureiing Tuinbouw Bommelerwaard 7 december 2011 Inhoudsopgave Samenvatting 4 1. Onze controlefilosofie en controle-aanpak 7 2. Onze visie op de natuurlijke adviesfunctie Randvoorwaarden voor de controle Uw serviceteam: kwaliteit gebundeld! Tijdsplanning Een scherpe, vaste prijs Tot slot /102126/offi iws /3

4 Offerte accountantsdiensten Projectbureau Herstructurenng Tuinboiiw BomneIerwaard 7 december 2011 Samenvatting U zoekt een accountant die deskundig is op het gebied van de lokale overheid en die u kan adviseren over de doorontwikkeling van uw organisatie. Wij zouden graag die rol vervullen! Onze filosofie over controle en advies Onze controlefilosofie heeft als uitgangspunt dat de specifieke situatie waarin het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard zich bevindt, in belangrijke mate bepalend is voor de aanpak van onze controle. Kennis van de markt van lokaal midden bestuur in het algemeen en van grondexploitaties in het bijzonder is een belangrijke succesfactor voor een effectieve en efficiënte accountantscontrole. Deloitte beschikt over ruime kennis van en ervaring met de gemeentelijke markt en de controle op grondexploitaties, alsmede van samenwerkingsverbanden binnen deze branches. Daarnaast zetten wij in op vernieuwingen in de publieke sector en vertalen wij deze houding naar aansprekende initiatieven voor onze cliënten. Onze kennis van ontwikkelingen in de publieke sector is up-to-date. Door het inpiannen van periodiek overleg met de projectmanager verkrijgen wij tevens een grondige en actuele kennis van (ontwikkelingen bij) Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard. Onze kennis en ervaring stellen ons in staat u vanuit onze natuurlijke adviesfunctie en als sparringpartner te adviseren over actuele ontwikkelingen en de kwaliteit van uw organisatie. Wij vervullen voor u een klankbordfunctie als het gaat om de verdere verbetering van de bedrijfsvoering, de beheersing van de planning- en controlcyclus en andere relevante bestuurlij ke items. Integrale controe-aanpak BiJ de getrouwheids- en rechtmatigheidscontrole gaan wij organisatiegericht te werk. Door aan het begin van de controle de werkzaamheden van de interne en externe controle op elkaar af te stemmen, bereiken wij duidelijkheid en transparantie over de wederzijdse verwachtingen, een optimaal resultaat en een efficiënte controle /102126/offl iws /4

5 Otferte accountantsdiensten Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommeerwaard 7 december 2011 Een deskundig sparringpartner bij het realiseren van uw ambities Het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard is een door gem eente Zaitbom mel, gem eente Maasdriei, Waterschap Rivieren land en provincie Gelderland opgerichte gemeenschappelijke regeling die tot taak heeft de duurzame herstructurering van de glastuinbouw en paddenstoelenteelt in de Bommelerwaard te initiëren en te faciliteren. Hierbij betreffen de aandachtsgebieden voor uw organisatie het planning- en controlinstrumentarium, de treasuryfunctie en het naleven van zowel interne ais externe wet- en regelgeving. De (deels eenmaiige) grote projecten van uw organisatie moeten frequent en kritisch worden gevoigd. Een actueel en volledig inzicht in de stand van zaken van projecten is van groot belang om tijdig te kunnen bijsturen en overschrijdingen of verliezen te voorkomen. Ter waarborging van het bereiken en beheersen van deze aandachtsgebieden is kwalitatief goede en tijdige inform atie onmisbaar voor de besluitvorming en bedrijfsvoering. Doordat wij bij de controle een dwarsdoorsnede van uw organisatie te zien krijgen, zijn wij goed op de hoogte van ontwikkelingen in uw organisatie en de omgeving waarbinnen u opereert. Dit steit ons in staat u te helpen met een goede sturing en beheersing van uw organisatie. Wij zuhen met een kritische bilk, opiossingsgerichte adviezen over verbetermogelijkheden geven, mede gericht op de realisatie van uw ambities. Wij kunnen hieraan een uitstekende invulling geven door onze uitgebreide deskundigheid op het gebied van rechtmatigheid, risicom anagem ent, adm inistratieve organisatie, grondexploitaties en vergeiijkingen met andere gemeenschappeiijke regelingen en gemeenten. Dit doen wij onder andere door de projectmanager, het dagelijks bestuur en ook het algemeen bestuur actief te informeren en te adviseren over actuele ontwikkelingen die relevant zijn voor het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard. Qok zulien wij u als sparringpartner op een systematische en positief-kritische wijze de spiegel voorhouden en met u in de gaten houden of de noodzakelijke randvoorwaarden voor de gewenste kwafiteit en professionalisering van de organisatie nog altijd worden vervuid. Accountancy is m werk Deloitte is actief in de publieke sector : gemeenten, waterschappen, grondexploitatiemaatschappijen, woningcorporaties, sociale werkvoorzieningschappen, onderwijsinsteilingen, zorginstellingen en welzijnsorganisaties /102126/offi iws /5

6 Offerte accountantsdiensten Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerw 7 december 2011 Onze mensen die in deze sector actief zijn, kiezen daar bewust voor. Zi] willen via de accountancy en advisering ook een inhoudelijke bijdrage leveren aan de maatschappij. Wi] vinden het belangrijk dat wij u mensen kunnen bieden met veel verstand van gemeenschappenjke regelingen en grondexploitaties, die weten wat er speelt, die gevoel hebben voor politieke verhoudingen en die de lokale overheid een interessante tak van sport vinden. Onze team leden beschikken over veel informatie, kennen de bestuurlijke verhoudingen en hebben een prima inlevingsvermogen. Wi] werken met specialisten die ook weten wat er in andere sectoren speelt. Zo komt kennis en ervaring uit andere sectoren ook aan u ten goede. Met onze bevindingen en aanbevelingen wihen wij het algemeen bestuur ondersteunen in zijn toezichthoudende en controlerende rol. Tevens kunnen W] op deze manier desgewenst een bijdrage leveren aan de verdere ontwikkeling van uw organisatie en bedrijfsvoering. Het team heeft een open, kritische en informele houding waarbij inhoudelijke gedrevenheid en plezier in het werk voorop staan. Dit houdt in dat wij cok buiten de reguliere controlemomenten om voor u klaarstaan om u te adviseren bi] (spoed)vragen en over actuele ontwikkelingen. Deloitte heeft uitstekende contacten op het juiste niveau bij de voor u relevante partijen. Natuurlijk denken wij hierbij aan partijen als het ministerie van Binnenlandse Zaken, het ministerie van Infrastructuur en Milieu en de provincies. Maar ook aan de overige ministeries, het platform rechtmatigheid, de commissie Bbv, gemeenten en waterschappen en het bedrijfsleven. Deloitte zit vaak in de eerste trein en is hierdoor in een vroegtijdig stadium op de hoogte van actuele ontwikkelingen die snel naar uw specifieke situatie kunnen worden vertaald. Prijs Wij willen graag uw externe accountant zijn. Dat brengen wij ook in onze prijsstelling tot uitdrukking. Uiteraard zonder daarbij afbreuk te doen aan de kwaliteit van onze werkzaamheden, die wij als sparringpartner en natuurlijk adviseur belangrijk vinden. Door onze organisatiegerichte aanpak en uitgaande van het zelfcontrolerend vermogen van uw organisatie, kunnen wij u een scherpe aanbieding doen voor een totaalbedrag van (exclusief BTW). De eerste twee jaar, vóor de inflame van omvangrijke grondposities en start van de grondexploitaties, verlenen wij u een aanvullende korting van 2.000, waarmee de prijs op C komt /102126/offi iws /6

7 Offerte accountantsdensten Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaaid 7 december Onze controlefilosofie en controle-aanpak Onze rol in deze samenwerking is gericht op het leveren van meerwaarde voor u. Wij dragen bij aan de besturing en beheersing van uw organisatie, uiteraard met behoud van onze onafhankelijke en kritische rol 1.1 Onze visie op de accountantscontrole De kerntaak van uw externe accountant is het certificeren van de jaarrekening. Daarnaast kan sprake zijn van andere (incidentele) verantwoordingen van het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard. Wij vinden dat de accountantscontrole eon grotere toegevoegde waarde heeft als deze ook leidt tot signalering van strategische en operationele risico s en advisering over mogelijkheden tot verbetering van de beheersing van de organisatie. Daarom is één van do belangrijkste pijiers van onze controle-aanpak het maken van een uitgebreide analyse van risico s en kansen en de door het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard genomen beheersingsmaatregelen om deze te beperken of te benutten. Dit is immers het fundament van een betrouwbare informatievoorziening naar de ambtelijke organisatie en het dagelijks en algemeen bestuur. Wij dragon graag ons steentje bij aan de verdere verbetering van de performance van het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard. Daarnaast is het voor ons essentieel op de hoogte te zijn van de specifieke wensen van de diverse betrokkenen binnen het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard. Dit inzicht in risico s en wensen stelt ons in staat intensief met uw medewerkers samen te werken, werkzaamheden af te stem men en onze bevindingen over de kwaliteit en effectiviteit van do interne beheersing op alle relevante niveaus to communiceren /102126/offliws /7

8 Offerte accountantsdiensten Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard 7 december Kwaliteit van de controle Bij onze controle maken wij gebruik van geavanceerde automatiserings hulpmiddelen, die specifiek worden toegesneden op uw organ isatie en die de kwaliteit en de efficiency van do controle optimaliseren. Als kwahteitscriteria worden de NBA-voorschriften gohanteerd. Deloitte ondersch rijft do N BA-voorschriften voor de accountantscontrole (Nadere Voorschriften Controle en Overige Standaarden) en de voorschriften rondom de onafhankelijkheid van do accountant volledig on heeft hiervoor strikte interne richtlijnen geformuleerd. Wij steien voor om jaarlijks do onafhankelijkheid van de accountant met u to bespreken. 1.3 Onze controle-aanpak De accountant heeft krachtons hot Besluit Accountantscontrole Decentrale Ovorhoden do taak gekregen to rapporteren over de getrouwheid on ook expliciet over de rechtmatigheid van do bedragen die in do jaarrekening worden verantwoord. n do controleverkiaring bij do jaarrekoning geven wij daarom naast eon oordeel over do getrouwheid ook eon oordeel over de (financiële) rechtmatigheid. A1s rechtrnatigheid een geaccepteerd onderdeel is van het inteme beheers systeem en daarrnee is ingebed in het zelfcontrole rende vermogen van uw organisatie, heeft de rechtrnatigheidscontrole door onze geintegreerde controle aanpak een beperkte invloed op de kosten van de accountantscontrole. Rechtmatigheid is eigenhijk niets anders dan voldoen aan wetten on regels. Do accountantscontrole van de financiële rechtmatigheid bestaat, evenals do controle van do gotrouwheid van do jaarrekoning, uit organisatiegerichto on gegevensgorichto controles. Wij corn bineren zoveel mogelijk uw en onze werkzaarnheden op hot gebied van do rochtmatighoid met onze werkzaamhedon ton aanzien van do gotrouwheid. Dit betokont dat aanvullonde workzaamheden in hot kader van rechtmatighoid vooral zijn goricht op do bogrotingsrochtrnatighoid, hot naleven van hot voorwaardoncriterium on hot booordelen van misbruik en oneigonhijk gobruik van rogolingen. Over do niet-financiële rochtmatigheid moot do accountant rapportoron in hoeverre hot Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard beschikt over eon adequaat systeom van risico-afweging. Doze werkzaamheden hobben in principe goon gevolgen voor do strekking van de controleverkiaring /102126/offliws /8

9 Offerte accountantsdiensten Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Gommelerwaard 7 december De controle in fases Onze controlefilosofie leidt in de praktijk tot de volgende aanpak: Client Service Plan Controleplan Fase 1 Vaststellen controleplan en randvoorwa i[den Fase 2 Rsico-evaluatie Junk IjuH Identificatie interne controle Verslag van bevindingen I adviespunten interne beheersing Fase5 Eindbespreking Evaluatie Mettlo maart (Jitef1ljk) Geen verrassingen ;eruar Septemser? oktober Vr rnzen Fase 3 Testen bedrijis processen lhtvoeren 1 tot fl i controle Planning en organisatiegerichte werkzaamheden Fase 1 n het pre-auditgesprek met het bestuur, de projectmanager en de financieel medewerker wordt de ult te voeren controle vormgegeven en worden actuele ontwikkelingen binnen het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard besproken. De uitkomsten van dit gesprek en onze eerste risico-inventarisatie worden vastgelegd in het controleplan. Hierin wordt de dienstverlening voor het desbetreffende jaar geconcretiseerd en maken Wi] ook nadere afspraken over de communicatie gedurende het jaar middels het Client Service Plan. Fase 2 Op basis van de uitkomsten van het pre-audit gesprek en de inventarisatie van de controleomgeving actualiseren wij onze risico-inschatting per bedrijfsproces en jaarrekeningpost. De uitkomsten van de risico-analyse zijn bepalend voor de aard en omvang van de organisatiegerichte en gegevensgerichte controlewerkzaam heden /102126/offliws /9

10 uiterlijk Oflerte accountantsdiensten Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bornmelerwaard 7 december 2011 De jaarrekeningcontrole richt zich op: Getrouw beeld van de baten en lasten en de grootte en samenstelling van het vermogen. Rechtmatig tot stand komen van haten en lasten en halansmutaties (ob.v. inen externe wet- en regel geving, controleproto cohen. intene richtlijnen en relevante notas). Overeenstemming met Besluit begroting en verantwoording. Inrichting financieel beheer conform de financiële verordening. Fase 3 Cm voldoende zekerheid te krijgen over de getrouwheid van de jaarrekening als geheel testen wij jaarlijks uw bedrijfsprocessen. Wij beoordelen de opzet van eeri bedrijfsproces, controleren of het bedrijfsproces ook daadwerkelijk bestaat en correct werkt en we beoordelen de governance-structuur van uw organisatie. Het gaat hierbij om de kwaliteit van de interne beheersing: sturen, uitvoeren, verantwoording afleggen en toezicht houden. Uw financiële verordening, controleverordening en de inrichting van uw planning- en controlcyclus staan hierbij centraal. Daarbij combineren wij zoveel mogelijk uw en onze werkzaamheden op het gebied van de rechtmatigheid met onze werkzaamheden ten aanzien van de getrouwheid. Gegevensgerichte werkzaamheden Fase 4 In het voorjaar - begin februari - wordt de jaarrekening van het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard door ons gecontroleerd. De omvang van deze gegevensgerichte werkzaamheden is mede afhankelijk van het risicoprofiel van uw organisatie en de uitkomst van de organisatiegerichte werkzaamheden. Wi] zullen tijdrovende gegevensgerichte werkzaam heden tot het vaktechnisch noodzakelij ke minimum beperken, rekening houdend met de door het algemeen bestuur gestelde kaders. Niet de processen, maar de uitkomsten (cijfers) van de processen staan in deze fase centraal. Afronding en rapportage Fase 5 Na de jaarrekeningcontroie wordt - binnen 3 weken na het gereed komen van de jaarrekening en uiterlijk medio maart - een controleverklaring bij de jaarrekening afgegeven. Daarnaast wordt een versiag van bevindingen uitgebracht. Het versiag is prim air gericht op bevindingen ten aanzien van de kwaliteit van de AC/IC c.q. het beheersinstrumentarium (financieel beheer) en de organisatie en kwaliteit van de planning- en controlcyclus. Daarbij wordt ingegaan op verbeterpunten in de opzet, het bestaan en de werking van het financieel beheer, de geautomatiseerde gegevensverwerking, de planning- en controlcyclus, het risicomanagement en de bedrijfsvoering en grondexploitatie. Cok belangrijke positieve ontwikkelingen worden gerapporteerd. Tot slot behandelen we de follow-up die is gegeven aan eerdere aanbevelingen /102126/offliws /10

11 1 l eceii he 11 Tot slot wordt ingegaan op onder meer de meest recent vastgestelde grondexploitaties, de financiële positie, versiaggeving, financiering en risicobeheersing. Uiteraard worden de geconstateerde fouten en onzekerheden in de jaarrekening die de rapportagetoleranties overschrijden, gerapporteerd. Maar 00k kwalitatieve fouten, onder de goedkeuringstolerantie, worden gerapporteerd. Het versiag van bevindingen wordt vooraf in concept besproken met de projectmanager en financleel medewerker en kan door hen voorzien worden van een reactie. Vervolgens wordt het uitgebracht aan en besproken met het algemeen bestuur, in afschrift aan en met een eventuele reactie van het dagelijks bestuur /102126/offliws /11

12 Offerte accountantsdensten ProjectbureaLl Herstructuredng Tuinbouw Bommelerwaard 7 december Onze visie op de natuurlijke adviesfunctie Een accountant is niet alleen degene die de boeken controleert, maar vooral ook degene die uw sparringpartner en natuurlijk adviseur kan zijn. lemand met verstand van zaken, die u op ieder moment antwoord kan geven op uw vragen en die pro-actief en oplossingsgericht met u meedenkt en daarmee de natuurl ijke adviesfunctie daadwerkelijk i nhoud geeft. 2.1 Kenmerken van onze adviesfunctie De interne en externe factoren die uw bedrijfsvoering bemnvloeden, zijn mede bepaend voor hoe wij onze controle inrichten. Wij baseren onze controlestrategie tevens op de uitkomsten van de regelmatige besprekingen die wij met u zullen hebben. Door deze focus op uw organisatie ontstaat zicht op de achterliggende waarborgen voor betrouwbare informatie in uw organisatie. Dit vormt ook do basis voor onze natuurlijke adviesfunctie. Wij zien onszelf als de accountant van uw organisatie. Niet specifiek als accountant van het algemeen bestuur en niet specifiek als accountant van het dagelijks bestuur of de projectorganisatie. Tijdens de pre-audit meeting en periodieke afstemmingsoverteggen met do projectmanager en financieel medewerker zullen wij met u in kaart brengen over welke onderwerpen u nader wilt worden geadviseerd. Door onze kennis van actualiteiten en voor u relevante onderwerpen in combinatie met uw en onze kennis van het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard, kunnen wij doze onderwerpen zeer specifiek benoemen. Voorbeelden van onderwerpen die in hot kader van onze adviesfunctie aan de orde kunnen komen, zijn: De inrichting van de planning- en controlcyclus. Financiële positie, risicomanagement en weerstandsvermogen. Actualisatie van (de uitgangspunten van) de grondexploitatie. Invoering van nieuwe dan wel gewijzigde wet- en regelgeving. Wij vernemen vooraf graag de behoeftes van het algemeen bestuur, hot dagelijks bestuur en de projectmanager en de financieel medewerker. Daarnaast zullen wij u oak ongevraagd adviseren als hiertoe aanleiding bestaat /102126/offliws /12

13 Offerte accountantsdiensten Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard 7 december 2011 in onze rol van natuurlijk adviseur onderkennen wij de volgende eigenschappen: Wij zijn de accountant voor de gehele organisatie. Primair leggen wij verantwoording af aan onze opdrachtgever, het algemeen bestuur, maar daarnaast leveren wij toegevoegde waarde aan het dageiijks bestuur en de projectorganisatie. Gezien de dienstverlening op het gebied van accountancy en advisering aan een grote hoeveelheid gemeenten is Deloitte als marktleider zeer goed ingevoerd in de problematiek en aangelegenheden van de branche waarin het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommeierwaard opereert. Naast onze kerndienstveriening op het viak van accountancy en administratieve ondersteuning, hebben wij ervaring met een veelheid aan andere opdrachten in de deze omgeving. Deze praktijkervaring delen wij met u, gericht op de realisatie van uw ambities. Wij zijn pro-actief, alert op de gevolgen van ontwikkeiingen in wet- en regelgeving (fiscaliteiten, subsidiemogeiijkheden) voor het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard, nemen kennis van uw plannen en benaderen u actief voor afspraken. Wij hanteren een kritische opsteliing. Vanuit een constructieve, verbeteringsgerichte houding en door de juiste vragen te stellen identificeren wij problemen en geven wij richting aan hot zoeken naar oplossingen. Hierbij kan gedacht worden aan fiscale vraagstukken, maar ook aan constateringen vanuit de accountantscontrole die om wijziging in de interne beheersing vragen. Het voorgestelde team werkt vanuit de volgende basis principes: uitstekende en langjarige kennis en ervaring in de publieke sector, onaffiankelijke en opbouwend kritische adviezen over het optimaliseren van het zelfcontrolerende vermogen van uw organisatie in alle geledingen, keihard werken orn die doe! in sarnenwerking met uw organisatie te hereiken. We brengen de actualiteit in, door enerzijds het op uw verzoek geven van inhouse workshops en actualiasessies en anderzijds toegang te verschaffen tot onze digitale vaktechnische kennisdatabank ten aanzien van de publieke sector. Accountantscontroie door Deloitte kost niet alleen geld, maar levert ook met regelmaat geld voor u op. De ene keer niet direct zichtbaar; eon advies dat leidt tot een efficiënter proces vertaalt zich niet direct in minder uitgaven, maar leidt we! tot een meer optimale inzet van middelen. De andere keer leidt ons advies direct tot geldwaarde, bijvoorbeeld vanuit een fiscale advisering /102126/offliws /13

14 Offerte accountantsdiensten Projectbureau Herstructurering Tutnbouw Bornmeerwaard 7 december Pijlers van de natuurhjke adviesfunctie Onze invulling van de natuurlijke adviesfunctie is gebaseerd op drie pijiers: Organisatiegerichte controle De controle-aanpak van Deloitte is erop gericht de zelfcontrolerende organisatie optimaal te ondersteunen. Deloitte is daarmee niet alleen uw certificerende controleur, maar ook uw adviseur die vanuit de controle het verder verbeteren van de interne beheersing ondersteunt. Kennis van de gemeentemarkt en grondexploitaties Wij beschikken behalve over praktijkervaring en kennis van de markt van gemeenten met grondexploitaties en de daar gebruikte (standaard) applicaties, over een aantal unieke tools. Methoden en technieken Voor het plannen, uitvoeren en vastleggen van onze controle hanteren wij Audit Systernl2. Via deze controle software hebben al onze medewerkers: direct toegang tot alle actuele informatie over de gemeente- en overheids sector; de beschikking over een volledig ICT-ondersteunde controle-aanpak; de mogelijkheid alle relevante informatie op te nemen in een volledig elektronisch dossier. Twee daarvan zijn ons elektronische dossier (AS/2) en de databases met benchmarkgegevens van gemeenten die wij gebruiken voor initiële cijferbeoordeling van uw cijfers. In het specifiek op gemeenten toegesneden AS/2-dossier zijn best practices opgenomen op het gebied van beheers maatregelen ten aanzien van alle (financiële) processen die gemeenten kennen. Maar het belangrijkste zijn onze mensen, die stuk voor stuk ruime ervaring hebben met de natuurlijke advisering van dergelijke organisaties. ca-i - -- h - jfl Onze medewerkers van de afdeling Real Estate Advisory hebben een grote ervaring met grondexploitaties en hebben second opinions verricht voor veel gemeenten en voor tal van projecten. Zo hebben zij in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het Ministerie van Infrastructuur en Milieu en de VNG de financiële effecten van de crisis bij gemeentelijke grondbedrijven onderzocht /102126/offi iws /14

15 december 2011 Naast het uitvoeren van second opinions kunnen zij tevens voor u in beeld brengen welke optimaliseringsmogelijkheden mogelijk zijn. Voor wat betreft de mogelijke knoppen waaraan gedraaid kan worden, kunt u naast kostenverlagingen en opbrengstenverhogingen denken aan bijvoorbeeld oplossingen die tot planaanpassingen kunnen leiden. Zoals het aanpassen van het exploitatiegebied of het opknippen van het exploitatiegebied. Qok kunt u denken aan oplossingen die een meer financieel-technische karakter hebben. Figuur: Optimaliseringsmogelijkheden grondexploitatie Input Berekening r Sturing Output t Grondexploita tie Elementen: verwervlng. proauctle. beliee,; ultgltte lijdsverloop (fasering, versnell!ng) Grondopbrengsten Parameters Resultaat Programma (verdithting, verdunning) Kosten (stelposeen, versobering. % onvooaien) Alles in één huis Deloitte heeft als enige kantoor gekozen voor het in stand houden van een brede dienstverlening ten behoeve van de invulling van de natuurlijke adviesfunctie, waardoor wij ons op unieke wijze onderscheiden van onze concurrenten. Deloitte beschikt, behalve over juridische adviseurs die u kunnen helpen met bijvoorbeeld rechtmatigheidkwesties op het gebied van aanbestedingen, over expertise op het gebied van: Belastingrecht: Deloitte Belastingadviseurs omvat btw-specialisten, aismede deskundigen op het gebied van overdrachtsbelasting, vennootschapsbelasting, loonbelasting en sociale verzekeringswetten. Deze specialisten opereren regionaal. Door de gecompliceerde en snel veranderende fiscale wetgeving bestaat er grote behoefte aan adviseurs die, op basis van uitgebreide expertise, optima!e resultaten voor hun cliënten kunnen behalen. De dienstverlening omvat tevens het overleg met de fiscale autoriteiten en het opstenen van bezwaar- en beroepsch riften /102126/offliws /15

16 Offerte accountantsdiensten Projectbureau Herstructureilng Tuinbouw Bommelerwaard 7 december 2011 Deloitte Gemeenre Governance Proiecren in Control Het onvcrwad)te beheersen Treasury: Financial Advisory Services (FAS) richt zich op advisering van complexe financiële transacties en structuren. Er zijn zes gespecialisoerde businessunits actief, waaronder Real Estate Advisory die begeleidt bij het effectief managen en beheersen van (financiële risico s bij) grondexploitaties. De afbeelding is van een recente publicatie van Real Estate Advisory. b Automatisering, ICT en EDP-audits: Deloitte Enterprise Risk Services (ERS) houdt zich bezig met risicomanagement rond de geautomatiseerde informatievoorziening. In zulke onderzoeken, EDP audits genoemd, komen onderwerpen aan de ordo als de beheersing van vorwerkingen met behuip van geautomatiseerde systomon, inclusief de aanpalende administratieve organisatie en interne controle in het voor en natraject van deze systemen, de inrichting van de (toegangs)boveiliging en de waarborgen voor de continuiteit van deze systemen. Waar nodig zullen wij voor de uitvoering van onze reguliere controle terugvallen op deze deskundigheid. Qok kunnen door ERS bestandsonderzoeken, bijvoorbeeld een afstemming van belastinggegevens met de basisadm inistraties, worden uitgevoerd. Deze drie pijlers stellen ons in staat om niet alleen to voorzien in de natuurlijke adviesfunctie, maar u ook oplossingsgoricht en toegesneden op hot Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard to adviseren. Hierbij kunnen Wi] indien nodig gebruik maken van interne doskundigen. Adviozen van beperkte omvang zijn opgenomen in het controlebudget. Indien eon advies gevraagd wordt dat hior niet binnen valt, is hot onze verantwoordelijkheid dit tijdig met u te communiceren. Wij vinden namelijk dat do accountantscontrole eon grotere toegevoegde waarde heeft als doze ook Ieidt tot signalering van stratogische en operationelo risico s en advisoring over mogelijkheden tot verbetering van de bohoorsing en hot zelfcontrolerend vermogen van de organisatio /102126/offliws /16

17 Offerte accountantsdiensten Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard 7 december Randvoorwaarden voor de controle 3.1 Wat wij van u verwachten De randvoorwaarden voor een efficiënte controle van de jaarrekening hebben in onze beleving ten minste twee dimensies. Enerzijds gaat het om de kwaliteit van de interne beheerstructuur en het daadwerkelijk functioneren daarvan (organisatiegericht). Dit is namelijk sterk van invloed op de daadwer kelijke realisatie van de controlebenadering, zoals wij die toepassen. Anderzijds spelen de tijdigheid en de wijze van oplevering van verant woordingstukken en de eisen die daaraan worden gesteld een belangrijke rol. Beide aspecten werken wij hieronder nader uit. 3.2 Kwaliteit van de interne beheerstructuur De administratieve organisatie en interne controle (interne beheerstructuur) van het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard is bepalend voor de omvang van de door ons te verrichten controlewerkzaamheden. In deze offerte zijn wij ervan uitgegaan dat de kwalificatie van de administratieve organisatie en interne controle (AC/IC) van alle voor de jaarrekeningcontrole relevante primaire en ondersteunende processen ten minste voldoende tot goed zal zijn. Voor een voldoende tot goed opgezette en als zodanig werkende AC/IC moeten binnen de onderkende processen: De bevoegdheden helder geregeld zijn. Functiescheidingen goed zijn doorgevoerd. De procedures adequaat zijn opgesteld, vastgelegd en nageleefd. De beschrijvingen van de procesgang op orde zijn. De interne controlemaatregelen binnen de processen volgens afspraak zijn uitgevoerd en vastgelegd. De interne controles tijdig en adequaat zijn uitgevoerd, conform het vooraf afgestemde controleplan /102126/offliws /17

18 Offerte accountantsdensten Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommeerwaard 7 december 2011 Zowel voor een goed financieel-administratief beheer als voor een efficiënte interne en externe controle is het volgende van belang: Binnen het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard wordt op een actieve en anticiperende wijze omgegaan met vorderingen en schulden. Deze worden direct na ontstaan opgeboekt. AWe voorkomende tussenrekeningen worden tijdig, regelmatig en op vaste momenten geheel gespecificeerd, geanalyseerd en Ieeggeboekt. De resultaten h iervan worden overzichtelij k vastgelegd. De saldi van de debiteuren- en crediteurenrekeningen worden voortdurend gevolgd, gespecificeerd en geanalyseerd. H iervan worden goed bruikbare vastleggingen gemaakt. De juistheid en rechtmatigheid, de juiste rubricerng en (via een marginale toetsing) de aanvaardbaarheid van de uitgaven worden door de financiële administratie stringent beoordeeld. Bij opvallende zaken wordt direct contact opgenomen met de budgethouder. Ter bewaking van de (voorgenomen en uitgevoerde) belangrijke investe ringen I verwervingen en verkopen (vanuit de grondexploitatie) worden aanvullende en systematische controles verricht voor het proces van voor- en nacalculatie. De resultaten hiervan (onder meer de maatregelen tot bijsturing) worden goed vastgelegd. 3.4 Werkafspraken voor de controle van de jaarrekening Bij de samensteiing van de jaarrekening worden de jaarlijks door het dagelijks bestuur vastgestelde en in het controleplan vastgelegde data gevolgd. Voor de jaarrekeningcontrole is voorts het volgende van belang: De jaarrekening wordt op de afgesproken aanvangsdatum van de controle volledig opgeleverd. De jaarrekening wordt opgeleverd met een samensteldossier met daarin awe relevante achterliggende stukken voor de onderbouwing van de jaarrekeningposten. Voor opgenomen ramingen worden de onderbouwingen bijgevoegd. Voor debiteuren- en crediteurenstanden en overige transitoria wordt een overzicht verstrekt van de samenstelling daarvan (oorzaken, actuele stand, wijze waarop en tijdstip van afwikkeling). Daarnaast blijkt uit het samensteldossier de zichtbare toetsing van de samengestelde jaarrekening en de naleving van de verslaggevingvoorschriften (Bbv) /102126/offi iws /18

19 Offerte accountaritsdiensten Projectbureau Herstructurering TLInbouw Gommelerv 7 december 2011 In een vroegtijdig stadium zullen wij met de financieel medewerker overleggen over de inhoud van de aan te leveren samensteldossiers van de jaarrekening. Wij zullen hem hierbij met onze kennis en ervaring ondersteunen bij het verder optimaliseren van het samenstel- en controleproces. Hierdoor leveren wij een concrete bijdrage aan de zoveel mogelijk zichzelf controlerende organisatie. Incidentele aanvullende werkzaamheden Uiteraard is het mogelijk dat door onvoorziene omstandigheden een deel van de werkafspraken niet kan worden nagekomen, of dat uit de controlewerkzaamheden blijkt dat aanvullende werkzaamheden moeten worden verricht. In voorkomende gevallen zullen wij in eerste instantie met de projectmanager en financieel medewerker in overleg treden over de door de organ isatie te verrichten (herstel)werkzaamheden. Wij willen u bewust de gelegenheid geven zelfstandig herstelacties te plegen, aangezien dit het zelfcontrolerend vermogen van uw organisatie ten goede komt. Als de werkzaamheden door ons worden uitgevoerd, zal oplevering binnen 3 weken na opdrachtverstrekking geschieden /102126/offliws /19

20 Ofterte accountantsdiensten Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard 7 december Uw serviceteam: kwaliteit gebundeld Accountancy is mensenwerk. Het voorgestelde team bestaat dan ook uit professionals die garant staan voor het leveren van hoge kwal iteit. Deskundigheid, adviesvaardig heid en klantgerichtheid zijn dé selectiecriteria voor het serviceteam. Wij hebben voor het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard een team samengesteld met ruime kennis van de publieke sector en de regionale ontwikkelingen en met veel ervaring met grondexploitaties. Het is een vast (bezetting), maar ook flexibel (houding) team met een duidelijke rolverdeling. Tussentijdse controles en eindcontroles worden uitgevoerd door dezelfde personen. Wijzigingen in de teamsamensteuing worden zoveel mogelijk vermeden. Hierna hebben wij van de team leden een korte beschrijving opgenomen. Marc Bekker RA - Audit Partner Telefoon: Mobiel: rnbekker@deloitte.nl Marc Bekker (1965) is audit partner en werkt al geruime tijd als accountant en adviseur voor met name gemeenten, waterschappen, zorg- en onderwijsinstellingen. Marc verleent zowel diensten aan kleine, middeigrote als grote gemeenten. Marc is verbonden aan het vaktechnisch bureau van Deloitte en daarnaast is hij lid van de landelijke branchegroep Lokaal Middenbestuur en vanuit die functies is hij goed op de hoogte van actuele ontwikkelingen en aspecten die ook bij uw organisatie spelen. Marc is betrokken bij publicaties op het gebied van onder meer rechtmatigheid en versiaggeving (Bbv) en geeft regelmatig presentaties en cursussen over onderwerpen als dualisering, planning en control en risicomanagement. Daarnaast is hij bestuurlijk actief. Marc is praktisch ingesteld en resultaat- en oplossingsgericht. Selectie van cliënten: Opleiding: Bedrijfseconornie HEAO Postdoctoraal accountancy Universiteit van Amsterdam Registeraccountant NJVRA Gemeente Buren Gem eente Doetinchem Gemeente Druten Gemeente Duiven Gemeente Renkum Gemeente Zaitbommel Waterschap Rivierenand Waterschap Rijn en IJsseI Waterschap VaIIei en Eem /102126/offliws /20