Wat verdient een starter?

Transcriptie

1 Zaterdag 24 en zondag 25 september 2011 Weekblad over en voor werk, met de beste jobaanbiedingen HASTA LA VISTA Het beroepsgeheim van Geoffrey Enthoven blz. 10 REKRUTEREN IN DE ZORG Roemenen werden gedropt blz. 6 ANSEEL & DENYS Zelfde examen, lager gemiddelde blz. 3 JOBAT.BE SITE VAN HET JAAR Wat verdient een starter? Adele (24), uitzendconsulente euro Onze salarissen staan open en bloot op intranet jobs op jobat.be Jobs in Antwerpen & Limburg vanaf blz. 16

2 EDITO 50-PLUSMINUS Terwijl de regeringsonderhandelaars zich deze week bogen over de Brussel-nota, de financieringswet en de bevoegdheidsoverdrachten, luidde op een boogscheut van hun vergadertafel de noodklok over de sociaal-economische toekomst van het land. Boodschapper van dienst was K.U.Leuven professor Luc Sels die voor de zoveelste keer zijn presentatie gaf over de gevolgen van de vergrijzing en de ontgroening voor onze arbeidsmarkt. Als de onderhandelaars nog een reden zoeken om zich met naarstige spoed door hun agenda te werken zodat ook de sociaal-economische hervormingen kunnen besproken worden, vinden ze voldoende stof in de cijfers waarmee professor Sels de aanwezigen op het VBO-forum Ervaring is ons kapitaal wees op de gigantische uitdagingen voor onze welvaartstaat. Om in de sfeer van het VBO-congres te blijven: de werkzaamheidsgraad van onze 55 tot 64-jarigen blijft ondermaats. Vorig jaar was 37 procent van hen aan de slag. Bij ongewijzigd beleid zal dit tegen 2020 stijgen een werkloze tot 44 procent. Beter, maar daarmee is de doelstelling van één vijftiger op de twee aan het werk nog steeds niet bereikt. Een groot deel van het vinden dan in probleem ligt in de te korte loopbaan van de gemiddelde Belgische werknemer. Vlaanderen Onze werkzaamheidsgraad voor vijftigers en zestigers mag internationaal tot de laatsten van de klas behoren, bijna nergens anders zijn er meer dertigers en jonge veertigers aan het werk dan in ons land. Hun werkzaamheidsgraad: 86 procent. U merkt: het verschil is enorm. Als de regeringsonderhandelaars het socio-economische luik halen, weten ze alvast wat ze moeten doen. Zich buigen over de eindeloopbaanmaatregelen en arbeidskansen creëren voor onze meest ervaren werknemers. Ter illustratie: in Noorwegen heeft een werkloze 50-plusser 7,5 keer meer kans om binnen het jaar een job te vinden dan in Vlaanderen. Slechts drie regio s scoren slechter: Brussel, Wallonië en Slovakije. Volgens het VBO willen zeven op de tien werkgevers 50-plussers aanwerven. De vakbonden plaatsen daar tegenover dat slechts één op de twintig nieuwe aanwervingen een 50-plusser betreft. Een tegenstelling met vele verklaringen: de werkgevers doen niet wat ze zeggen, de vijftigers die zich aanbieden passen niet in het gezochte profiel enzovoort. Punt is dat langer werken niet enkel een kwestie is van willen, mogen of mentaliteit. Willen we een hogere werkzaamheidsgraad, dan zal er langer gewerkt moeten worden. En dat is net zo goed een kwestie van regelgeving. WIM VERDOODT HOOFDREDACTEUR JOBAT REDACTIE@JOBAT.BE In Noorwegen heeft 50-plusser 7,5 keer meer kans om binnen het jaar een job te Dat hij in de fout ging, is veel gezegd, maar men kan zich afvragen of de agent niet beter andere lectuur bij de hand zou hebben. Teksten over wetgeving die relevant zijn voor zijn beroep, bijvoorbeeld. Reinout Claeys van de politieschool legt op Radio 1 uit dat er geen regels bestaan voor de manier waarop verdachten afgeschermd worden van de pers. Al vindt hij duidelijk niet dat de politieman die P-Magazine gebruikte om het gezicht van Ronald Janssen te bedekken, helemaal vrijuit gaat. ARBEIDSVRAAG Kan ik hetzelfde loon eisen als mijn collega, die hetzelfde werk doet? In België behoort elke onderneming tot een activiteitensector, ook paritair comité genoemd, waar vaak een zogenaamd functieclassificatiesysteem is uitgewerkt. Dit houdt in dat de meest voorkomende functies worden opgelijst en daarvoor minimumlonen en minimumbarema s worden vastgelegd. Zo krijgen alle werknemers binnen dezelfde sector met een welbepaalde functie en hetzelfde ervaringsniveau hetzelfde loon. Een werkgever kan er steeds voor kiezen om een loon toe te kennen dat hoger ligt dan de vastgelegde minima, bijvoorbeeld omwille van specifieke vaardigheden en competenties die een werknemer heeft verworven en opgebouwd in het verleden, de verantwoordelijkheid en zelfstandigheid die een werknemer bij het uitvoeren van zijn functie aan de dag legt enzovoort. Dit kan ertoe leiden dat, ook al oefen jij hetzelfde werk uit als je collega, jouw loon toch niet hetzelfde is. Nuance Het is wel verboden om aan twee werknemers, die identiek hetzelfde werk uitvoeren, een ander loon uit te betalen louter en alleen op basis van een verschil in geslacht. Zo is in België een gelijke behandeling tussen mannen en vrouwen wettelijk gewaarborgd. Evenzeer is het verboden een verschil in loon te verantwoorden uitsluitend op basis van de leeftijd, de seksuele geaardheid, het geloof, de taal, de gezondheidstoestand, de politieke overtuiging of fysieke eigenschappen van een werknemer. Dit discriminatieverbod geldt niet alleen voor de arbeidsvoorwaarden maar ook voor ontslagregelingen, de toegang tot werk en de werkgelegenheid. Het verbod is van toepassing voor alle werkgevers (zowel in de openbare als de private sector) en alle soorten arbeidsovereenkomsten: deeltijdse werknemers, overeenkomsten van bepaalde duur, leerovereenkomsten... Rekening houdend met dit alles, is het basisprincipe: een werknemer heeft recht op hetzelfde loon als een collega die hetzelfde werk doet. Dit moet evenwel onmiddellijk genuanceerd worden aangezien een werkgever een verschil in loon en dus behandeling van zijn werknemers kan maken voor zover hij dit om objectieve redenen kan rechtvaardigen. Concreet betekent dit dat als je collega bijvoorbeeld een hoger diploma heeft dan jij of meer relevante beroepservaring heeft, de werkgever aan die collega een hoger loon mag toekennen aangezien het objectief kan verantwoord worden. IRIS TOLPE, MANAGER LEGAL DEPARTEMENT, INFORMATION & KNOWHOW BIJ SECUREX JOBAT.BE/RECHTEN-PLICHTEN

3 02 03 Anseel & Denys Frederik Anseel en Jan Denys bekijken de arbeidsmarkt beurtelings door een kritische bril. Omdat universiteiten gefinancierd worden op basis van geslaagde studenten, is er een impliciete druk om de lat niet te hoog te leggen Bekentenissen van een ombudsman In een peiling beweren negen op de tien professoren dat hun werklast verzwaard is. Zeven op de tien vinden dat het niveau van de studenten gedaald is. Het aantal studenten in het hoger onderwijs is fel toegenomen. In combinatie met de flexibilisering van de opleidingen dreigt het hoger onderwijs vast te lopen in onderbemanning en administratieve overlast. De laatste jaren fungeerde ik als ombudsman voor de opleiding Psychologie aan de Universiteit Gent. Een ombudsman is zowel aanspreekpunt als fixer voor problemen van studenten. Hierdoor krijg je een vrij goed beeld van de belangrijkste pijnpunten. Is de werklast verzwaard? Zonder twijfel. Ik zit soms meewarig te grimlachen als ik s avonds laat een mail verzend naar collega s en telkens binnen de vijf minuten een antwoord krijg. Academici proberen op verschillende fronten excellentie na te streven (onderzoek, onderwijs, dienstverlening). Een normaal gezinsleven schiet daar soms bij in. De doorgedreven flexibilisering is de druppel die de emmer doet overlopen. De meeste collega s haken af bij de voortdurende veranderingen. Studenten worden dan van het kastje naar de muur gezonden en eindigen bij de ombudsman die het vaak ook niet meer weet. Zelfde examens, lagere gemiddeldes Is het niveau van het onderwijs gedaald? Er zijn meer zwakke studenten. De studentengroei is vooral onderaan gebeurd. Een aantal collega s gaven onlangs exact hetzelfde examen als enkele jaren geleden en stelden vast dat de gemiddeldes nu aanzienlijk lager liggen. Dit betekent niet automatisch dat het niveau van het onderwijs daalt. Omdat universiteiten echter gefinancierd worden op basis van geslaagde studenten, is er een impliciete druk om de lat niet te hoog te leggen. Heeft de flexibilisering zijn doel bereikt? Ik word tot bij de slager aangeklampt door studenten die geen idee hebben hoe ze hun programma moeten samenstellen. Door laatstejaars die nog steeds niet geslaagd zijn voor een vak uit het eerste jaar. Door studenten waarvoor een tweede zit nu eigenlijk een eerste zit is omdat ze ook nog een privéleven hebben. Door ouders die kwaad vragen of ik wel weet hoeveel ze betaald hebben en die zeggen dat ze hun kind nu toch niet langer kunnen tegenhouden. De maatgerichte aanpak heeft het klant-denken versterkt. Er zijn enkel rechten, geen plichten. Wat nu? Het heeft geen zin te verlangen naar vroeger. Elk onderwijssysteem moet zich aanpassen aan veranderingen in de maatschappij. Een oriënteringsproef, eventueel gestandaardiseerd na de middelbare studies, zou helpen om het niveau op peil te houden. Daarnaast dient het beleid consequent te zijn. Indien men onderwijs op maat wil, moet men de nodige middelen voorzien. Zoniet krijgt men een daling in kwaliteit, gefrustreerde studenten, uitgebluste professoren en een ombudsman die er nu even de brui aan geeft. Adieu! Frederik Anseel is professor organisatiepsychologie Universiteit Gent en hoofd onderzoeksgroep VIGOR. BANDWERK

4 Starter verdient euro Gemiddeld euro bruto. Zoveel verdienen de respondenten van de Jobat Salary Survey een loonenquête bij werkende Belgen met maximaal één jaar werkervaring. Tekst: Maud Oeyen / Foto: Bart Dewaele Wil je als pas afgestudeerde meteen goed je boterham verdienen, dan ga je het best aan de slag in de farmasector. Ook het onderwijs, de chemie en de overheid leggen hun nieuwkomers financieel in de watten (zie tabel). Starters met ambitie in de reclame, de toerismesector of de horeca, springen de eerste jaren maar beter zuinig om met hun zuurverdiende centen. Bedrijven werken niet altijd met vaste barema s, maar ze hebben wel een goed idee van wat ze willen betalen voor een pas afgestudeerde zonder ervaring, bevestigt Yves Van de Steen, account director Aon Hewitt, dat bedrijven onder andere adviseert over employee benefits. Dat bedrag hangt af van het diploma, de functie en het niveau van de starter. Een actuaris of burgerlijk ingenieur krijgt meer dan een administratief bediende. Ook de regio waar je werkt en de grootte van het bedrijf spelen een rol; factoren waarop je als sollicitant weinig invloed hebt. Is het dan zinloos om te onderhandelen over je loon met je eerste werkgever? Neen. Er zit meestal wat speling op die bedragen. Als een bedrijf een functie niet ingevuld krijgt, kan het moeilijk zeggen: We betalen euro en geen cent meer. Opslag na een jaar Loonverschil tussen starters en ervaren werknemers <=1jaar 2-3jaar 4-5jaar jaar +69% jaar jaar 20-25jaar 25-30jaar >30jaar De meeste starters mogen volgens Van de Steen opslag verwachten na een jaar. De werkgever berekent die verhoging op basis van de performantie van de medewerker. Aan het begin van de carrière, als de leercurve snel stijgt, is de kans groter dat ook het loon die beweging volgt. Na een aantal jaar in dezelfde functie zullen de loonsverhogingen minder uitgesproken zijn. Bij 13,4 procent van de bevraagde werknemers in de Jobat Salary Survey ging de laatste loonsverhoging hand in hand met een promotie. In bedrijven met veel werknemers ligt het min of meer vast welk salarispakket verbonden is aan welke functie. Bij een promotie weet je dus waar je je aan mag verwachten. Kleine ondernemingen beslissen gemakkelijker à la tête du client, besluit Van de Steen. Volgende week: Hoe tevreden ben jij over je loon? Gemiddeld brutomaandloon van werknemers met max.1 jaar ervaring farmaceutica onderwijs chemie en petrochemie overheid metaalverwerkende nijverheid internationale instellingen en gouvernementele org gezondheidszorg transport en logistiek bank, verzekeringen en finaciële dienstverlening energie en watervoorziening land- en tuinbouw, veeteelt, visserij, mijnbouw productie voeding, drank- en rookwaren sociaal-culturele sector bouw informatica consulting welzijnszorg, maatschappelijke dienstverlening media en entertainement hout- en grondstofverwerkende nijverheid professionele diensten telecommunicatie distributie, retail, wholesale en kleinhandel textiel, leder, schoen- en kledingnijverheid selectie, werving en rekrutering reclame en communicatie toerisme en vrijetijdsbesteding horeca, catering andere Bron: Jobat Salary Survey

5 euro als startende uitzendconsulente open en bloot op intranet Bedrijven zijn karig met informatie over hun (start)salarissen. Onze redactie contacteerde twintig grote ondernemingen in uiteenlopende sectoren en kreeg bijna even vaak nul op het rekest. Hr-dienstverlener Randstad is de uitzondering die de regel bevestigt. Adele Karasier (24) Beroep: uitzendconsulente Startloon (bruto): euro Extra s: maaltijd- en ecocheques, hospitalisatie- en groepsverzekering, onkostenvergoeding, opleiding, dertiende maand Adele Karasier studeerde in juni af als bachelor in de toegepaste psychologie aan de Lessius Hogeschool in Antwerpen. Vorige maand begon ze te werken als uitzendconsulente bij Randstad. Boeiend werk, vindt Karasier. Er komt veel bij kijken. Ik moet ook commercieel werk doen: potentiële klanten contacteren en aantrekken. Na een maand heb ik helemaal nog niet het gevoel dat ik mijn job al onder de knie heb. Het is een hele uitdaging. Karasier verdient euro bruto per maand. Daarbovenop ontvangt ze een pakket extralegale voordelen. Ik zal niet zeggen dat ik helemaal niet op het salaris heb gelet toen ik op zoek was naar werk, maar ik hecht toch veel meer belang aan de doorgroeimogelijkheden, zegt ze daarover. Binnen Randstad zijn die er meer dan genoeg. De vele opleidingen vindt ze ook een voordeel. Ik wil graag in de hrwereld blijven werken. Tijdens mijn studies koos ik voor de optie arbeidsen organisatiepsychologie. Mijn stage heb ik trouwens ook bij Randstad gedaan. Na haar studies kreeg Karasier de kans om in de haven van Antwerpen aan de slag te gaan als hr-medewerker, maar die job sloeg ze af. Wellicht was mijn startloon er hoger geweest, maar ik schat mijn toekomstkansen hier beter in. Een startende uitzendconsulent(e) verdient bij Randstad euro bruto per maand. Interne gelijkheid is ons devies, verklaart Luc Steensels, compensation en benefit manager bij de hr-dienstverlener. We hebben 700 à 800 uitzendconsulenten in dienst. Interne concurrentie en afgunst kunnen we missen als kiespijn. Daarom koos Randstad voor een open en transparant systeem met vaste barema s, te bekijken op het intranet. Het startsalaris is voor alle uitzendconsulenten hetzelfde euro is een mooi startsalaris binnen de sector van interim en rekrutering. Onze extralegale voordelen scoren ook heel goed, vertelt Steensels. Bovendien bieden we als beursgenoteerd bedrijf de mogelijkheid aan onze medewerkers om in functie van hun salaris te investeren in aandelen van Randstad. Dat is niet exclusief voorbehouden voor hoger kader of directieleden. Randstad beloont haar werknemers jaarlijks voor hun opgebouwde ervaring en competenties. Steensels: De eerste jaren stijgt het loon relatief snel, daarna vlakt de curve af. Ondanks de vaste barema s is er ruimte voor individuele variatie. Binnen ieder barema kan je een bepaalde score toegewezen worden. Een A-plus, een A of een B. Die score kan een invloed hebben op je salaris, legt Steensels uit. Goed onderhandelen Het carrièretraject bij Randstad bestaat uit vier levels. Een startende uitzendconsulente begint als skilled en kan doorgroeien tot professional, senior en in sommige gevallen zelfs manager. Vanaf het derde level beschik je over een bedrijfswagen. Ook dat ligt vast, net als de rest van de salarispakketten, benadrukt Steensels. Het vaste startloon zorgt er wel voor dat sommige sollicitanten afhaken. Wie goed onderhandelt, kan bij de concurrentie misschien aan een hoger loon starten, maar vaak zal dat niet gebeuren, denkt Steensels. Voor veel jonge mensen is een job als uitzendconsulent een eerste werkervaring. Het is vooral belangrijk dat zij een realistisch beeld krijgen van het werk. Dat is nodig, want werken als uitzendconsulent is een harde job, klinkt het. Een commerciële job ook, in een concurrentiële omgeving, aldus Steensels. Bovendien zit je met twee klantengroepen die er tegenovergestelde doelstellingen op nahouden. De ene wil zo goedkoop mogelijk personeel aanwerven dat zo hard mogelijk werkt, de andere wil bij wijze van spreken zo weinig mogelijk werken voor zoveel mogelijk geld.

6 ONDERZOEK Rekrutering buitenlandse verpleegkundigen kan beter Onze Roemenen werden hier echt gedropt Het rekruteren van buitenlandse verpleegkundigen mag dan tijdelijk een geschikte oplossing zijn voor het personeelstekort in de zorgsector, in de praktijk gaat er met die rekrutering nog veel fout. Dat blijkt uit een onderzoek, uitgevoerd aan de Artesis Hogeschool Antwerpen. Verbetering is op komst. Tekst: Maud Oeyen / Foto s: Ivan Put In Roemenië is één verpleegkundige verantwoordelijk voor veertig tot vijftig patiënten, en werkt iedereen voltijds. Door de hoge werkdruk hebben we meer stress in ons thuisland dan in België. Het loon in Roemenië varieert van 250 tot 400 euro per maand. Om onze maandelijkse kosten te kunnen betalen, hebben we in Roemenië meerdere jobs nodig dan een voltijdse job in de verpleegkunde. Deze anonieme getuigenis in een rapport van de onderzoeksgroep Dizo (diversiteit in Zorg) van de bacheloropleiding Verpleegkunde aan de Artesis Hogeschool Antwerpen* legt de reden bloot waarom veel Roemeense verpleegkundigen ervoor kiezen om in het buitenland aan de slag te gaan. Eensgezind vertellen de verpleegkundigen dat ze in België beter wonen, in een hogere functie werken en over meer materiaal beschikken dan in hun thuisland. Negen op de tien vinden de relatie met hun Belgische collega s goed en die met hun patiënten oké. De relatie met hun werkgever vinden acht op de tien bevraagde verpleegkundigen zeer goed. Aan lot overgelaten Tot daar het goede nieuws, want buitenlandse verpleegkundigen worden na hun aankomst in België niet zelden aan hun lot overgelaten. Taal vormt het grootste struikelblok. De lessen in het thuisland, onder andere via Skype, hebben niet altijd het gewenste resultaat. Nederlands is een moeilijke taal om te leren en dialecten zorgen voor veel verwarring. Dat hadden we niet verwacht, geeft een verpleegkundige toe. We dachten dat we voldoende Nederlands kenden, maar nu merken we dat de taal toch voor problemen zorgt. Ook de huisvesting van buitenlandse verpleegkundigen in ons land laat soms te wensen over. De toege- Ik wil hier blijven wonen De Poolse Justyna Kusarek (26) woont sinds december 2010 in België. Na een stage van drie maanden kon ze voltijds aan de slag in het woonzorgcentrum Onze Lieve Vrouw van Antwerpen. Opgewekt vertelt Kusarek over haar beslissing om Polen te verlaten. Ik werkte al drie jaar als verpleegkundige in Polen, maar daar verdiende ik niet genoeg. Het leek me spannend om een ander land, een andere cultuur te leren kennen. België ligt ook niet zo ver van Polen: ik hoef maar duizend kilometer af te leggen. Niet dat Justyna al in Polen is geraakt sinds ze hier verblijft. Haar ouders heeft ze al maanden niet gezien. Dit jaar heb ik nog geen verlof. Volgend jaar wel. Ik hoop dat ik met Kerstmis toch even naar Polen kan om mijn familie te zien. De vraag of ze heimwee heeft, laat Kusarek onbeantwoord. Ik wil hier blijven wonen en werken, klinkt het resoluut. Ook haar Poolse man werkt in België, als magazijnier. We zijn samen. We zijn blij. Over haar kennis van het Nederlands is de jonge verpleegkundige minder tevreden, al weet ze zich aardig te redden. Na haar aankomst in België kreeg ze een intensieve taalcursus van drie maanden. Ook nu nog volgt ze lessen Nederlands. Op het werk gaat het goed. Ik heb een goed contact met mijn collega s en ik begrijp mijn patiënten. Ik ken hun problemen. Maar wanneer ik bijvoorbeeld iets moet regelen in de bank, dan is het toch nog moeilijk. Je hebt daar een heel andere woordenschat nodig.

7 06 07 wezen woningen liggen te ver van de instelling, of blijken bij aankomst ongemeubeld. Onze Roemeense verpleegkundigen werden hier echt gedropt, vertelt een directielid van een zorginstelling. Er was totaal geen begeleiding van het rekruteringsbureau. Dat er geen enkel rekruteringsbureau aan het onderzoek van Ria Van Aert van de Artesis Hogeschool wilde meewerken, is veelzeggend. Enkel Bart Van den Eynde en Igor Van Assche toonden zich bereid om met de onderzoekers te praten. Zij richtten enkele maanden geleden het internationaal rekruteringsbureau Link2Care op, met als doel de rekrutering van buitenlandse verpleegkundigen te verbeteren. De afgelopen periode plaatste Link2Care meer dan veertig verpleegkundigen in verschillende Vlaamse zorginstellingen. In Vlaanderen denken we misschien dat Roemenen en Polen in de rij staan om naar hier te komen, maar niets is minder waar. Ze zullen veel gemakkelijker kiezen voor Engeland of een ander land waar Engels wordt gesproken. In Vlaanderen moeten ze een volledig taaltraject doorworstelen, vertelt Van Assche. Al zijn er wel verpleegkundigen die dat ervoor over hebben. Geld is grootste motivatie Link2Care rekruteert vooral in Polen en Roemenië. In die landen hebben verpleegkundigen het juiste diploma en zijn ze vaak op zoek naar betere werkomstandigheden of een beter loon. Ook buiten Europa zijn er mogelijkheden, geeft Van Assche aan. In India en op de Filipijnen zijn hele industrieën ontstaan die mensen klaarstomen om in Engeland of Europa te gaan werken. Voorlopig lijkt ons dat niet deontologisch correct. De voorwaarden om een arbeidsvergunning te krijgen voor mensen van buiten Europa zijn niet geschikt voor verpleegkundigen. Wél neemt Link2Care geregeld deel aan gespecialiseerde beurzen voor medische beroepen in Griekenland, Hongarije of Portugal. Van de tweeduizend geïnteresseerden die gemiddeld op een grote buitenlandse jobbeurs voor medische beroepen verschijnen, komen er maar twintig of dertig in aanmerking om in België te werken. Uiteindelijk blijven er nog twee of drie over die effectief het hele traject doorlopen, zegt Van Assche. Geld is voor hen de grootste motivatie. Sommigen verdienen als verpleegkundige in Belgie drie tot zelfs vier keer meer dan in hun thuisland. Om te vermijden dat de buitenlandse verpleegkundigen een tijdlang zonder loon zitten, zorgt Link2Care ervoor dat ze gedurende de eerste drie maanden hun taalopleiding kunnen combineren met werken. We zorgen ook voor een korte vooropleiding in het land van herkomst, zodat ze toch al wat voeling krijgen met onze taal. Conservatieve sector Link2Care laat vijf à tien mensen per maand instromen op onze arbeidsmarkt. Van Assche houdt de aantallen bewust laag. Als je een goede voorbereiding wil en een degelijke taalopleiding, dan mogen de groepen niet te groot zijn. Aan al die voorbereiding en begeleiding hangt een prijskaartje. Hoewel de vraag naar personeel in de zorgsector bijzonder groot is, zijn niet alle ziekenhuizen en woonzorgcentra klaar om de stap te zetten. Het rekruteren van buitenlandse werknemers stopt niet bij de voorbereiding en de ondersteuning die wij als rekruteringsbureau bieden, verklaart Van Assche. Een mens leert op drie maanden geen Nederlands. Ook op de werkvloer moeten inspanningen gebeuren, door de hoofdverpleegkundige of door een peter of meter. Ik bots nog vaak op het conservatieve karakter van de sector, vult Bart Van den Eynde aan. Hij pleit voor meer creatieve oplossingen voor het nijpende personeelstekort. De zorg zal in de toekomst meer moeten openstaan voor veranderingen. Ze heeft meer flexibiliteit nodig, moet beter luisteren naar de wensen van haar personeel en moet ook over de grens durven kijken. Dat gebeurt gelukkig steeds meer. Michael Van Buggenhout, promotor van het onderzoek, is niet a priori tegen het rekruteren van buitenlandse verpleegkundigen, maar het moet wel op de juiste manier gebeuren. Hij ziet een positieve evolutie. De Roemeense verpleegkundigen die we bevroegen voor dit onderzoek kwamen een jaar tot anderhalf jaar geleden naar België. Ondertussen zijn de geesten aan het rijpen. Rekruteerders beginnen te beseffen dat buitenlandse werknemers meer inspanningen vragen. Directies hebben op hun beurt steeds beter door dat de begeleiding niet mag stoppen van zodra de werknemer aan de slag is. In Vlaanderen denken we misschien dat Roemenen en Polen in de rij staan om naar hier te komen, maar niets is minder waar Igor Van Assche, Link2Care * Verpleegkundigen van een andere afkomst in diverse settings: arbeidsmigratie. Het rekruteren van Roemeense verpleegkundigen, door Ria Van Aert. In Polen verdien je drie keer minder De 28-jarige Slawek Zedzanowski werkt al zeven jaar als verpleegkundige. Eerst deed hij dat in Polen, maar in augustus 2010 kwam hij naar ons land, via het rekruteringskantoor Link2Europe. Mijn financiële situatie was niet zo goed in Polen. Het leven is er niet slecht, maar je verdient er toch twee à drie keer minder voor hetzelfde werk. En dat terwijl alles in de winkel bijna evenveel kost als hier. Zedzanowski huurt een appartement in de buurt van het Sint- Vincentiusziekenhuis in Antwerpen, waar hij werkt op de afdeling nierdialyse. Natuurlijk vormt de taal soms nog een probleem, maar de belangrijke dingen begrijp ik heel goed. Zijn eerste lessen Nederlands kreeg Slawek in Polen via Skype. Daarna volgde een intensieve cursus van drie maanden in België. Soms heeft hij last van heimwee. Dat zijn vrouw nog steeds in Polen verblijft, is daar wellicht niet vreemd aan. Ze kwam het afgelopen jaar twee keer op bezoek. Ja, ik mis Polen wel. Maar ik weet nog niet of ik zou willen terugkeren. Financieel gaat het nu veel beter met ons.

8 WERKBEELD Septemberkermis Leuven Foto s: Bart Dewaele Na de zomervakantie streken de foorkramers weer neer in Leuven voor de jaarlijkse septemberkermis. Van 2 tot 21 september vond je smoutebollenkramen, lunaparken, paardenmolens en spectaculaire attracties op verschillende pleinen in de stad. Bij het begin van de kermisperiode kregen de foorkramers politie en brandweer over de vloer. Die controleerden of de 72 kramen voldeden aan alle reglementeringen. De dienst horeca van de politie en het federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen zagen toe op de voedselhygiëne in de eetstandjes. Na drie weken trekken de foorkramers weer naar andere kermissen in het land. Vanaf november begint de winterstop, die duurt tot februari. De meeste foorkramers wonen in een woonwagen, maar sommigen kopen daarnaast ook een huis. Omdat hun ouders een groot deel van het jaar rondreizen, gaan kermiskinderen meestal naar school in een internaat. (mo) JOBAT.BE/WERKBEELD

9 08 09 ACTUA Loopbaanbegeleiding geeft terug zin in werk Loopbaandienstverleningscentrum Arabel voert elk jaar een studie naar de effecten van loopbaanbegeleiding op de arbeidsmarkt en op het vlak van welzijn. Die zijn positief. Het beleid kan beter. Tekst: Barbara Vandenbussche De follow-up studie 2010 toont aan dat het grootste aantal mensen dat deelnam aan een loopbaanbegeleiding solliciteerde naar een functie in een andere organisatie (60,7%). 36,9 procent van hen vond een andere job. Iets minder dan de helft van de respondenten nam ook initiatief om te veranderen binnen hun eigen organisatie: via een andere functie of taken, loonsverhoging of op een andere manier. Door de jaren heen zien we duidelijke trends in de resultaten. Het aantal respondenten dat daadwerkelijk een andere job vindt, is gestegen van een op de vijf in 2005 naar meer dan een op de drie (36,9%) nu, vertelt Merel Ackx van Arabel. Bovendien is het opvallend dat er nu dubbel zoveel mensen zelfstandige worden. Een op de vijf zette in 2010 dankzij loopbaanbegeleiding stappen naar zelfstandig ondernemen. 11,9 procent ging effectief aan de slag als zelfstandige. Tot slot werkte meer dan de helft (58,3%) van de respondenten aan hun competenties door vorming, training of opleiding te volgen. Met resultaat: acht op de tien vinden hun persoonlijke Wat doe je met een rijke 45- plusser die door zijn leeftijd tot een kansengroep behoort, terwijl een jonge alleenstaande met twee kinderen naast de boot valt? Merel Ackx, Arabel effectiviteit op het werk veel beter. Loopbaanbegeleiding zet aan tot actie. Meer dan vroeger wordt er ook bewust omgegaan met welzijn, wellicht omdat thema s als stress of burn-out meer bespreekbaar zijn geworden. Iets minder dan de helft van de deelnemers volgt een opleiding of cursus, één op de drie nam initiatief op lichamelijk vlak, door bijvoorbeeld te gaan sporten of bewust ontspannen. 8,3 procent werd doorverwezen naar een andere hulpverlener, zoals een psycholoog, therapeut of geneesheer en 6 procent ging vrijwilligerswerk doen. Ruim een derde deed een andere, niet-gespecificeerde actie met betrekking tot zijn of haar welzijn. Meer zelfvertrouwen, minder stress Uiteraard hebben deze inspanningen ook effecten op het welzijn, toch voor 86,9 procent van de ondervraagden. Zes op de tien spreken over persoonlijke groei, vier op de tien hebben meer zelfvertrouwen en een even groot aantal heeft minder stress. Ook minder piekeren, een positieve kijk op het leven of meer harmonie tussen werk en privé blijken bij één op de drie mensen een gunstig effect. Tot slot worden ook beter slapen, betere sociale contacten en meer lichamelijk welbevinden genoemd. Meer mensen proberen stil te staan bij zichzelf en volgen coaching; geen training volgens vaste trajecten maar een begeleiding waarbij ze zich veilig genoeg voelen om hun eigen weg en oplossing uit te werken, legt Merel Ackx uit. Dat vergroot ook hun zelfsturing. De overheid spreekt in dit verband over loopbaancompetenties: zelf je loopbaan in handen nemen, zelfkennis opbouwen en toetsen, keuzes maken enzovoort. Via loopbaanbegeleiding maken we mensen ervan bewust dat dit bestaat. We merken dat dit een grote impact heeft op mensen, maar ook op de organisatie waarin ze werken en op de maatschappij, omdat gemotiveerde mensen minder snel uitvallen. Voor de loopbaanbegeleiding was 77,4 procent van de bevraagden erg ontevreden of ontevreden over hun werksituatie. Na de begeleiding was dat nog maar 9,6 procent. De tevredenheid nam omgekeerd evenredig toe. Uiteindelijk bleken ruim negen op de tien tevreden over de loopbaanbegeleiding die ze hadden gekregen. Nieuwe loopbaanvisie Loopbaanbegeleiding in Vlaanderen wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Overheid en het Europees Sociaal Fonds. De ondersteuning van dit project loopt volgend jaar zeker nog door, vertelt Thomas Pollet, woordvoerder van Vlaams minister van Werk Philippe Muyters. Intussen zijn we echter bezig met de uitwerking van een nieuwe loopbaanvisie, waar ook loopbaanbegeleiding deel van zal uitmaken, maar de gesprekken daarover zijn nog volop aan de gang. Wij pleiten voor een bestendiging van de loopbaanbegeleiding, niet alleen voor mensen uit de kansengroepen, maar voor elke werkende Vlaming zoals bij decreet vastgelegd eind 2004, stelt Merel Ackx. Op dit moment zijn de kansengroepen sterk afgelijnd, maar wat doe je met een rijke 45-plusser die als manager werkt maar door zijn leeftijd tot een kansengroep behoort, terwijl een jonge alleenstaande bachelor met twee kinderen naast de boot valt? Kansengroepen maken slechts de helft van ons cliënteel uit, en we pleiten ervoor die brede focus te behouden.

10 BEROEPSGEHEIM Geoffrey Enthoven, filmregisseur r moet een hoek af zijn om filmregisseur te willen Eworden. Je hebt nul komma nul zekerheid in deze stiel. Succes hebben, zoals nu met Hasta La Vista, is uiteraard prettig. Maar als een film mislukt, krijg je direct de vraag wanneer je nu eindelijk een deftige job gaat zoeken. Het is zoals Herman Brood en Henny Vrienten zingen: Als je wint, heb je vrienden. Ik heb de voorbije jaren enkele keren gedacht aan stoppen, maar ik krijg het filmvirus niet uit mij. Aan elke film werk ik alsof het mijn laatste is. En als hij dan af is, denk ik altijd: dit kunnen ze me niet meer afpakken. Een troostende gedachte. Soms moet je heel wat watertjes doorzwemmen om een film te kunnen maken. Je huis in pand geven bijvoorbeeld. Je neemt grote risico s en het is niet evident om daar je gezin in mee te sleuren. Hoewel ik nooit echt een grote doorbraakfilm heb gekend, heb ik nog geen enkele dag moeten stempelen. Daar ben ik trots op. Staande ovaties Dat er naast de twee prijzen voor Hasta La Vista op het filmfestival van Montréal ook een speciale vermelding kwam van de oecumenische jury, terwijl die film toch het potentieel heeft controversieel te zijn, vond ik heel mooi. Het waren de juiste prijzen op het juiste moment. Tegelijk probeer ik dat succes ook wat te relativeren. Prijzen zijn niet zelden een compromis: er wordt gekozen voor die film waar geen enkel jurylid bezwaren tegen heeft. Daarom was ik heel opgetogen toen het juryhoofd vertelde dat de leden deze keer unaniem waren. Bovendien logen de staande ovaties in Canada er niet om. Een criticus vroeg zich af wanneer ik nu eindelijk aan mijn eigen Rundskop ga beginnen. Pas op, dat is een goeie film, maar wie zegt dat ik zoiets wil maken? Blijkbaar moet een film zwartgallig zijn om persoonlijk genoemd te worden. Met Hasta La Vista breng ik feelgood en humor, maar toon ik toch heel eerlijk hoe het leven is en raak ik blijkbaar de mensen. Ik ga de harde kant van het leven zeker niet uit de weg. Je hoeft geen negatieve film te draaien om een duidelijk standpunt in te nemen. Drie jaar sleutelen Als een film mislukt, krijg je direct de vraag wanneer je nu eindelijk een deftige job gaat zoeken Film is een massamedium en er is veel geld mee gemoeid. Ik durf gerust te stellen dat een film pas volledig is als hij zijn publiek bereikt. Ik sleutel minstens drie jaar aan zo n film. Dan moet het resultaat voor iedereen de moeite zijn, toch? Niet alleen voor mij, maar ook voor zoveel mogelijk andere mensen. Ik ben een controlefreak, maar ook een groepsmens. Als ik alleen ben, krijg ik het gevoel dat ik niet besta. Soloslim spelen, is niets voor mij. Ik moet mezelf omringen met mensen die me inspireren en die als klankbord fungeren. Ik laat graag dingen gebeuren. Pik snel ideeën van anderen op. Met de producent en de scenarist vorm ik een triumviraat. Er zijn regisseurs die heel tiranniek zijn, maar ik vrees dat die geen leven en ook geen vrienden hebben. (pvd)

11 MIJN LOON Wat vind je van je job en je loon? Ik doe de coördinatie van teams die worden uitgestuurd om installaties uit te voeren bij professionele klanten, en zorg ervoor dat ze tijdig bij die klant geraken. Voor mij is dit een erg fijne job omdat ze zo afwisselend is. Ook over mijn loon ben ik best tevreden. Spaar je? Ja, al leggen we geen vast bedrag opzij per maand. We doen gewoon geen zotte uitgaven en zetten opzij wat overblijft. Dat is niet voor iets concreets, gewoon als appeltje voor de dorst. Wat is je grootste kost? Waarschijnlijk zijn dat onze kinderen, ook al zijn ze nog klein: de oudste is zes en de jongste twee. De kinderopvang is toch al redelijk duur JOHAN D HAESE (41), ZELE Privé: gehuwd, twee kinderen Beroep: medewerker bij Belgacom Brutoloon: zo n euro Extra s: geen Waar geef je met plezier geld aan uit? Aan vakantie, al gaan we liefst niet te ver. Vroeger maakte ik met mijn vrouw verre reizen, naar Amerika, Canada en Nieuw-Zeeland bijvoorbeeld, maar de kinderen vinden dat niet zo leuk. In België, Nederland en Frankrijk is er ook heel wat te zien. En zolang ze maar een zwembad of een speeltuin hebben, zijn ze al content. Voor de rest doen we gewoon graag dingen waar wij of de kinderen plezier aan beleven. Eens lekker gaan eten of zo, de gewone dagelijkse dingen. Waar kan je geen geld aan geven? Aan dingen die niet nuttig zijn. Ik ga dus geen Blu Ray-speler kopen als onze gewone dvd-speler nog werkt. Hetzelfde geldt voor mijn auto: waarom zou je een nieuwe kopen als de oude nog goed rijdt? Wat zou je doen als je morgen de lotto wint? Ik zou het niet weten. Mijn vrouw en ik hebben er wel al eens over nagedacht, en de ene keer spreken we over verhuizen naar het buitenland, en de andere keer vinden we het hier uiteindelijk nog niet zo slecht. Het wisselt dus, naargelang onze stemming en het weer. Heb je een grote droom? Vooral dat mijn vrouw en kinderen gelukkig zijn. Dat lijkt me het belangrijkste. (bvdb) LUNCHTIME Kaas zonder melk ***** Groenten, fruit, zaden en noten: ziedaar de basisingrediënten waar Eten vol leven zich van bedient om de meest uiteenlopende gerechten te bereiden. Cheesecake bereiden zonder melk? Het kan, zo blijkt wanneer ik van het stukje taart proef dat ik krijg voorgeschoteld. Op basis van amandelmelk en cashewnoten kan je iets maken wat alleszins heel goed lijkt op echte cheesecake. De gerechten die Eten vol leven serveert, zijn niet alleen honderd procent plantaardig, maar ook biologisch, laagglycemisch, glutenvrij, kosher én halal. Bovendien houdt Eten vol leven zich aan de voorschriften van de raw foodkeuken. Bij de bereiding van hun gerechten gaat de temperatuur nooit boven de 45 graden. Op die manier blijft de optimale voedingswaarde bewaard. Koken is uit den boze, maar technieken als marineren, blenden, kiemen en fermenteren komen dan weer wel tot hun volle recht. Vloerkleedjes Ik proef van een smoothie met de naam subtiele vriendschap (7 euro). Die vriendschap duidt op de aparte maar verfrissende combinatie van mango en basilicum. Ook de gazpacho (9 euro) biedt verkoeling. De koude soep wordt opgediend in een groot bord met originele granenkoekjes erbij. Biologische sapjes, shakes, salades en pizza s zijn ook te verkrijgen, net als courgettepasta, notentoastjes met houmous en verschillende desserts. Suggesties van de dag staan aangegeven op borden aan de muur. Iedere dag vind je daar een andere dagsoep voor 7,50 euro. Ontbijten behoort eveneens tot de mogelijkheden, uiteraard met huisbereide ontbijtgranen en fruitsla. Eten vol leven is sober om niet te zeggen een beetje spartaans ingericht. Toog en kasten zijn opgetrokken uit triplexplaten. Op de kale bank tegen de muur liggen vloerkleedjes om het zitten wat aangenamer te maken. Witte en groene stoelen zorgen voor een beetje kleur. In de open keuken wordt alles met blenders en mixers voor je neus bereid. De verse groenten en stukken fruit liggen er in grote hoeveelheden uitgestald. Eten vol leven het eerste raw food-restaurant in Antwerpen is op weekdagen open van 9 tot 17 uur, op zaterdag tot 15 uur en op zondag gesloten. Dit najaar kan je verschillende workshops volgen waarin je de basisprincipes van de raw food-keuken onder de knie krijgt. Zo leer je notenpaté maken of een volledig driegangenmenu bereiden volgens de regels van de rauwe kunst. (mo) Eten vol leven Minderbroedersrui Antwerpen jobat.be/lunchtime

12 REGIO: ANTWERPEN & LIMBURG Vervangingsbanen doen Limburgs jobaanbod exploderen In Limburg ontving de VDAB tijdens de eerste acht maanden van het jaar jobs, uitzendarbeid niet meegerekend. Dat is 27 procent meer dan vorig jaar. We doen daarmee zelfs beter dan Vlaanderen, dat 23 procent meer jobs noteerde, vertelt Ludo Rutten van de VDAB. Tekst: Barbara Vandenbussche Tijdens de crisis werd Limburg weliswaar harder getroffen dan de rest van Vlaanderen, maar de heropleving is er nu ook sterker. Al is dat niet de enige reden voor het exploderende jobaanbod. Er is een boom aan pensioneringen. Veel van die werknemers moeten vervangen worden. Daarnaast waren heel wat van deze jobs al tijdens de crisis een knelpunt en blijven ze moeilijk in te vullen. Door te weinig potentiële kandidaten, onaantrekkelijke arbeidsomstandigheden of doordat de beschikbare arbeidsreserve niet de goede opleiding heeft gehad. Alleen aan dat laatste kunnen wij vanuit de VDAB iets doen, meent Rutten. De meest gevraagde jobs in Limburg sluiten nauw aan bij de sterkst zoekende sectoren: verkopers worden het meest gevraagd, in de sector groot- en kleinhandel. De jobs voor administratieve medewerkers in de sector zakelijke dienstverlening staan op de tweede plaats. Andere sterk rekruterende sectoren zijn de bouw, maatschappelijke dienstverlening met dienstenchequejobs en de logistiek. We verwachten dat de zorgsector de komende jaren nog gaat groeien, omdat er nog heel wat projecten voor ouderenzorg in de steigers staan, net als voor logistiek en transport, zegt Rutten. Ook groene energie vormt een groeiende markt. Daar zien we ook nog een toekomst voor productiearbeid weggelegd, in de bouw van windmolens en recyclage bijvoorbeeld. Antwerpen zoekt verkopers Het totaal ontvangen aantal vacatures in de provincie Antwerpen tussen januari en augustus van dit jaar bedraagt , een stijging met 20,9 procent. De uitzendsector niet meegerekend komen in de provincie het grootste aantal jobaanbiedingen van de sectoren zakelijke dienstverlening (7.474) en groot- en kleinhandel (6.795). Ingedeeld naar beroepen zocht de Antwerpse arbeidsmarkt voornamelijk verkopers (6.702) en bureaubedienden (6.692). Ook schoonmakers (4.918) en verzorgenden & paramedici (3.146) staan hoog in de lijst. De lijst met jobs waarvoor we meer dan vijftig openstaande werkaanbiedingen tellen, is met een derde gegroeid Luc Kennis, VDAB Wanneer we kijken naar de werkaanbiedingen die eind juli bleven openstaan en die vergelijken met vorig jaar, valt op dat de lijst met jobs waarvoor we meer dan vijftig openstaande werkaanbiedingen tellen is met een derde gegroeid, zegt Luc Kennis, VDAB-expert arbeidsmarktinfo bij arbeidsmarktregie. Schoonmaak, wat heel hoog scoort, is altijd al een probleem geweest, maar er is wel een verschuiving: terwijl vorig jaar vooral klassieke, professionele schoonmakers bovenaan prijkten, zijn dit nu vooral particuliere schoonmakers. Wellicht is het zo dat vanuit de perceptie bij de werkzoekenden particuliere schoonmaak minder gewaardeerd wordt dan werk in ziekenhuizen en kantoren. De andere topper, verkoper, is geen knelpuntberoep omdat er een grote arbeidsreserve bestaat die dit beroep wil uitoefenen en die we kunnen mobiliseren om, mits opleiding waar nodig, deze jobs in te vullen, legt Kennis uit. De grootste verschuiving is in Antwerpen te zien bij ingenieurs: op dit moment zijn er 315 openstaande werkaanbiedingen voor ingenieurs tout court; ingenieurs in elektromechanica en bouwkunde niet meegerekend. Een groot probleem dat wij als VDAB niet kunnen oplossen met bijscholing. Wel zien we dat technici mee opschuiven in het kielzog van deze functies, en daar kan wel aan gewerkt worden. Ongeveer hetzelfde verhaal zien we in de zorgsector: verpleegkundigen die drie jaar moeten worden opgeleid, heb je niet in een oogwenk, maar verzorgenden met een korter opleidingstraject, daar kan beter op gestuurd worden. En dan zijn er nog de sectoren waarin het jobaanbod sterk groeit: logistiek en transport zit in de lift, vooral dan de vervaardiging van transportmiddelen (+90,2%). Het jobaanbod in de sector energie, water en afvalverwerking (groene jobs) nam met 61,9 procent toe, om bouwmaterialen te vervaardigen wordt er 59,2 procent meer personeel gezocht en in de metaalsector bedraagt de jobgroei 57,8 procent. De primaire sector blijft achteruitgaan (-32,5%), evenals kleding, textiel en schoeisel (-22,6%). Morgen beginnen Een rondvraag op het terrein bevestigt de VDAB-cijfers. Metsers, bekisters en ploegbazen met ervaring zijn erg moeilijk te vinden, net als bekwame projectleiders, vertelt Annick Van Beylen van de personeelsdienst bij Algemene Bouwwerken Nys-Driesen. Wie zich vandaag met goede kwalificaties aanmeldt, kan morgen als projectleider beginnen. De instroom van ervaren werkkrachten blijkt iets waar vele collega-aannemers in de regio mee kampen. Heel wat werkzoekenden hebben geen ervaring. De laatste jaren hebben we hen wel aangenomen, maar nu onze ploegbazen de pensioengerechtigde leeftijd bereiken, hebben we opvolging nodig. We vangen dat op door medewerkers opleidingen te geven en regelmatig met directie en projectleiders na te gaan in welke ploegen mensen werken die in aanmerking komen om hun ploegleider op te volgen. Dat vergt niet enkel technische kennis, maar ook de juiste houding. Nys-Driesen werkt nauw samen met de VDAB en het RICK (Regionaal Incubatie Centrum Kempen): de laatste inhouse jobdag leverde drie nieuwe mensen op. Onze regio speelt niet echt in het voordeel: we proberen binnen een straal van 65 km te rekruteren, maar een groot deel van dat gebied ligt al in Nederland, en mensen werken niet snel over de grens.

13 12 13 COLUMN JOBAT.BE/COLUMN Cockpit De Antwerpse arbeidsmarkt zocht dit jaar al verkopers. Ook bureaubedienden en schoonmakers staan hoog op het verlanglijstje. Werkgelegenheid per sector (Antwerpen) Primaire sector Dranken, voeding en tabak Textiel, kleding en schoeisel Grafische nijverheid, papier en karton Chemie, rubber en kunststof Vervaardiging van bouwmaterialen Metaal Vervaardiging van machines en toestellen Vervaardiging van transportmiddelen Hout- en meubelindustrie Ontvangen jan-aug Werkgelegenheid per sector (Limburg) Primaire sector Dranken, voeding en tabak Textiel, kleding en schoeisel Grafische nijverheid, papier en karton Chemie, rubber en kunststof Vervaardiging van bouwmaterialen Metaal Vervaardiging van machines en toestellen Vervaardiging van transportmiddelen Hout- en meubelindustrie Ontvangen jan-aug Cumulatief verschil -32,5% +23,5% -22,6% +11,1% +10,9% +59,2% +57,8% +7,1% +90,2% +52,3% Cumulatief verschil -3,8% +64,9% +50% +46,7% +6,2% +15,7% +13% +4,5% +118,4% -6,3% Aangezien het vorige teambuildingsweekend een financiële aderlating was voor de firma, besluit manager Robben het bezoek aan het kartingcircuit, de paintballbaan en het wokrestaurant dit jaar over te slaan. Waarom samen peperdure activiteiten doen, als de tegenovergestelde aanpak, alles een poos moederziel alleen moeten doen, misschien wel even bevorderlijk is voor de groepsdynamiek? Robben beslist om zijn werknemers een week van elkaar te isoleren, waarna zij de samenwerking met hun makkers - die zij nu als al te evident beschouwen - opnieuw zullen appreciëren. In een mum van tijd zal zijn team weer hechter zijn dan ooit, zonder ook maar één cent te hebben verkwist aan iets zweverigs, onbecijferbaar als arbeidsvreugde. Het woord alleen al. Mensen proberen wijs te maken dat werken leuk kan zijn, kom nou. Zoveel leugenachtigheid wenst hij niet te ondersteunen. Ter voorbereiding van de teambuildingsweek laat Robben de werkvloer ontruimen en vol stemhokjes zetten, die hij bij de gemeente heeft kunnen lenen. Zodra elk personeelslid een hokje heeft betrokken, wordt ieders gsm in beslag genomen en sites worden geblokkeerd om alle communicatie uit te sluiten. Hilariteit alom de eerste minuten, tot iedereen, op vraag van de manager, een paar fluogele oorstopjes tot diep in het gehoorkanaal duwt. Een absolute stilte treedt in, die Sonja van de Dispatch welgeteld 43 minuten volhoudt, waarna zij met stoel, dossiers en daarna ook printer, het naburige hokje betreedt om tegen Marie-Josée Vanimmerseel geleund te zitten typen. Raoul Debeck daarentegen, werkt sneller en efficiënter dan ooit, afgeschermd van het rumoer en de kritische oogopslag van zijn collega s. Als zat hij plots in de cockpit van een loopings makende F16, na jaren te hebben doorgebracht in een zwaar, haast onbestuurbaar vrachtvliegtuig. Zo nu en dan gluurt Raoul over de afscheiding naar de anderen, waarvan het gros zijn oorstopjes reeds heeft uitgedaan. Boeings met verroeste vleugels ziet hij (de roddelaars), grijze lijnvluchttoestellen (de competitieve harde werkers) en speelgoedhelikopters (de goedlachse leden die de helft van de werktijd verspillen aan anekdotiek). Op woensdag zijn bijna alle stemhokjes afgebroken of tegen elkaar geplaatst. Op donderdag is de ruimte verdeeld in drie grote enclaves, waarachter bovengenoemde groepen verzameld zitten. Het zijn de roddelaars die de eerste prop - met daarop de belediging Serviceseuten! - in het hok van de harde werkers keilen, die - niet precies wetend vanwaar ze komt - dan maar het hele luchtruim bestoken met proppen vol professionele verwijten. Het geschut gaat pas één en dezelfde richting uit, als de drie kleine gemeenschappen de houten cockpit opmerken, van hij die als enige heeft volhard in zijn isolement. Helaas is het geen schietstoel die Raoul Debeck naar buiten dwingt, maar stampend, duwend, dof ogend grondpersoneel. Over een baan van planken, verfrommeld papier en smalende blikken, strompelt Raoul weg. Traag, log, taxiënd. Bron: Arvastat Vind jouw job in Antwerpen & Limburg vanaf blz.16 Ruth Lasters is leerkracht Frans in Borgerhout. Vorig jaar verscheen haar tweede roman Feestelijk Zweet. Om de beurt schrijven zij en Thomas Blondeau de werkweek van zich af.

14 Stad Gent stelt mensen tewerk om haar beleid te vertalen naar een optimale dienstverlening. Word jij één van ons? zoveel talent directeur onderhoud gebouwen (m/v) Dienst Onderhoud Gebouwen niveau A statutair info: Interesse? Surf naar en lees alle informatie over de functie, voorwaarden en selectieprocedure solliciteer online ten laatste op 18 oktober Gent gaat voluit voor gelijke kansen! Wij selecteren kandidaten op basis van hun kwaliteiten, ongeacht leeftijd, geslacht, etnische afkomst, geloof, handicap, nationaliteit, enz. Dienst Rekrutering en Selectie Administratief Centrum Portus Keizer Karelstraat 1, 9000 Gent vacatures@gent.be HAVENBEDRIJF GENT agh Het Havenbedrijf Gent baat als Autonoom Gemeentelijk Havenbedrijf de haven uit. Het bedrijf wil, in nauwe samenwerking met zijn klanten, op een duurzame wijze welvaart en groei creëren. Het doet dit door de ontwikkeling van de zeehaven als multimodaal platform en door het ter beschikking stellen van kaaien en bedrijfsterreinen. Om het Havenbedrijf te versterken en deze missie te realiseren, zijn we op zoek naar een (m/v): havenluitenant JOUW FUNCTIE: als havenluitenant begeleid je samen met je collega s van de havenkapiteinsdienst de zee- en binnenvaartbewegingen in het havengebied. Je signaleert onregelmatigheden binnen de haven, ondersteunt de havenkapitein bij het uitvoeren van zijn politionele taken en verleent assistentie bij calamiteiten. Je rapporteert aan de eerste havenluitenant. JOUW PROFIEL: je beschikt over een bachelordiploma (of gelijkwaardig) en je hebt een sterke interesse voor de havenwereld. Je bent contactvaardig, hebt verantwoordelijkheidszin en kunt probleemoplossend werken. Zowel zelfstandig als in teamverband weet je de doelstellingen te realiseren. Je stelt je leerbereid en flexibel op en bent bereid in een volcontinu wisselend ploegensysteem te werken. Je bent pcvaardig, je hebt mondelinge kennis van het Frans en het Engels en beschikt over een rijbewijs B. ONS AANBOD: een afwisselende job met ruime opleidings- en ontplooiingskansen. Een statutaire functie in een boeiende en stabiele werkomgeving met doorgroeimogelijkheden en een aantrekkelijk loonpakket. INTERESSE? Meer informatie over de functie, de voorwaarden, het selectieprogramma en de manier waarop je kunt solliciteren is terug te vinden op onze website Indien je slaagt in de procedure, dan word je opgenomen in de werfreserve. J. Kennedylaan Gent - België tel (0) CCE is een groeiend en dynamisch IT-bedrijf dat sinds 1989 actief is, en ondertussen 40-tal medewerkers telt. Wij implementeren bij onze klanten ons eigen ontwikkeld ERP-pakket Lisa : Financieel Aankoop Verkoop Voorraad Productie E-commerce Wij werven aan : 3 Software Engineers 1 System Engineer Software Engineers Job-omschrijving Analyse, ontwikkeling en implementatie van financiële en/of ERP-software Ontwikkeling van klant-specifieke toepassingen Implementaties bij klanten/gebruikers Technische en gebruikersdocumentatie System Engineer Job-omschrijving Installatie van hardware & systeemsoftware (MS producten & LINUX) Ondersteuning aan onze interne software ontwikkelaars op niveau systeem (OS, netwerken, exchange, etc. U bent verantwoordelijk voor de day-to-day business van de server infrastructuur bij onze klanten U begeleidt nieuwe projecten en volgt deze op van A tot Z, waarbij u natuurlijk ook de technische beschrijvingen en documentatie oplevert. Meer info over deze job, surf naar Sollicitatie met Curriculum Vitae naar: Lange Ambachtstraat Oosterzele - Tel Fax Contactpersoon: Geert Claerhout, gcl@cce.be - Bezoek onze website:

15 Bouw mee aan het Vlaanderen van morgen Het Agentschap Wegen en Verkeer van de Vlaamse overheid staat voor de uiterst boeiende en zeer actuele uitdaging om werk te maken van een veilige, vlotte en duurzame mobiliteit voor alle weggebruikers in Vlaanderen. Wij beheren km gewestwegen, km autosnelwegen en km fietspaden. De werknemers van het Agentschap staan dagelijks paraat om die wegen aan te leggen, te onderhouden en verder te optimaliseren. Momenteel zijn wij op zoek naar (m/v): Industrieel ingenieurs of master in de verkeerskunde Projectingenieur EM Bewaking, monitoring en inspecties Antwerpen of Gent (ref ) Functie: je staat in voor de technische, administratieve en budgettaire opvolging van investeringsprojecten m.b.t. afstandsbewaking- en afstandsbedieningssystemen. Hiertoe behoort o.a. de afstandsbewaking van het telematicanetwerk en de wegverlichting, verkeerslichten, tunnels, rijstrooksignalisatie, en dit van het ontwerp t.e.m. de uitvoering. Projectingenieur EM Verkeershandhavingssystemen Antwerpen of Gent (ref ) Functie: je staat in voor de technische, administratieve en budgettaire opvolging van investeringsprojecten m.b.t. verkeershandhavingssystemen, bv. (semi)onbemande verkeerscamerasystemen (roodlicht- en snelheidscamera s, trajectcontrole, ) en dynamische signalisatie, camerasystemen en verkeerstelsystemen, en dit van het ontwerp t.e.m. de uitvoering. Projectingenieur EM Netwerk en Telematica Antwerpen (ref ) Functie: je staat in voor de technische, administratieve en budgettaire opvolging van investeringsprojecten m.b.t. netwerk- en telematica(toepassingen), bv. het glasvezel- en koperkabelnetwerk en zijn toepassingen, alsook aansluitingen op dit netwerk; het telematicanetwerk (modemlijnen, PDH-, SDH, OTN-technologie, IPnetwerk, ); CCTV, en dit van het ontwerp t.e.m. de uitvoering. Verkeerskundig teamleider Brussel (ref ) Functie: je coördineert en overkoepelt de uitvoering van verkeerstellingen en staat in voor de studie en het onderzoek van verkeersparameters. Je geeft leiding aan een team van medewerkers. Districtschef Antwerpen (ref ) - Vosselaar (ref ) Brugge (ref ) Functie: je organiseert het dagelijkse onderhoud van (bestaande) weginfrastructuur en -installaties via een aannemer of in eigen beheer en geeft leiding aan de personeelsleden van het district. Coördinator opmaak en uitvoering onderhoudsbestekken Antwerpen (ref ) Functie: je zorgt voor de opmaak van de bestekken voor het dagelijkse onderhoud van (bestaande) weginfrastructuur en -installaties via een aannemer. Je volgt ook de uitvoering op het terrein van een aantal van deze onderhoudswerken op. Je rapporteert aan de directeur exploitatie en beheer. Projectbegeleider werfleider Antwerpen (ref ) Functie: je levert een bijdrage aan de opstart en de uitvoering van investeringsprojecten en projecten in het kader van PPS en van DBFM. Werfleider Brugge (ref ) Functie: als verantwoordelijke op het terrein sta je in voor het goede verloop op de werven. Je start infrastructurele projecten op, begeleidt en controleert ze, met inbegrip van de bewaking van de kostprijs. Verantwoordelijke technisch risicobeheer/projectingenieur Gent (ref ) Functie: je hoofdtaak bestaat uit de gestructureerde uitbouw en opvolging van de algemene inspecties van alle elektromechanische installaties van de afdeling. Op termijn zal je taken als projectingenieur opnemen. Burgerlijk ingenieur Projectingenieur EM Verkeershandhavingssystemen Antwerpen of Gent (ref ) Functie: je staat in voor de technische, administratieve en budgettaire opvolging van investeringsprojecten m.b.t. verkeershandhavingssystemen, bv. (semi)onbemande verkeerscamerasystemen (roodlicht- en snelheidscamera s, trajectcontrole, ) en dynamische signalisatie, camerasystemen en verkeerstelsystemen, en dit van het ontwerp t.e.m. de uitvoering. Je levert input voor het beleid van de afdeling door algemene tendensen binnen jouw vakgebied op te volgen. Bio-ingenieur Procesingenieur investeringen natuur- en milieuaspecten en risicomanagement Brussel (ref ) Functie: je ondersteunt het management en de personeelsleden van het agentschap door de uitbouw van een specifieke dienstverlening die zowel op strategisch, beleidsmatig als op projectniveau verband houdt met natuur- en milieugerelateerde aspecten en risicomanagement bij investeringsprojecten (wegenwerken). Technische bachelors Werfcontroleur Brugge (ref ) Pittem (ref ) Zwijnaarde (ref ) Functie: je verricht inspecties en controles op werven, leveringen en vergunningen en brengt daarover verslag uit bij de projectleider. Je staat in voor het werftoezicht op het terrein. Wij bieden: een boeiende job met een afwisselend takenpakket in contractueel dienstverband (onbepaalde duur) functierelevante privé-ervaring kan eventueel worden verloond tot max. 9 jaar of max. 15 jaar (voor knelpuntfuncties) gratis woon-werkverkeer met het openbaar vervoer een hospitalisatieverzekering en een aantrekkelijke vakantieregeling. Interesse? Solliciteren kan tot 6 oktober De uitgebreide functiebeschrijvingen met voorwaarden en wijze van solliciteren vind je op of op Voor meer info over onze activiteiten surf naar De Vlaamse overheid wil de samenleving waarvoor zij zich inzet zo goed mogelijk weerspiegelen. Kandidaten worden dan ook geselecteerd op basis van hun kwaliteiten en vaardigheden, ongeacht geslacht, afkomst, leeftijd of handicap.

16 ANTWERPEN LIMBURG Een nieuwe professionele uitdaging? Die vind je zeker in jouw regio! In jouw regio zijn er op dit moment heel wat professionele uitdagingen. De tijd die vrijkomt door minder lang te pendelen, komt jouw gezin, vrienden en zelfs hobby s ten goede. Je vermijdt ook elke dag heel wat stress in het verkeer. Kortom: een uitdagende job in jouw regio is de kortste weg naar professioneel geluk. Vandaag : jobs in regio Antwerpen & Limburg. Wij doen alles om je aan een goede job te helpen

17 Antwerpen & Limburg Limburg heeft enorm potentieel Limburg behoort tot de economische kerngebieden in West-Europa. Binnen een straal van 300 kilometer ligt immers een potentieel afzetgebied met meer dan 100 miljoen consumenten en bedrijven in vijf landen. Na de moeilijke jaren van de crisis staat de provincie weer stevig overeind. vlak van ruimtelijke ordening, milieu en natuur, economie, innovatie, landbouw, sport, jeugd, welzijn, cultuur, en dan vergeet ik er ongetwijfeld nog een paar,. En dan hebben we ook nog musea (het Gallo-Romeins museum in Tongeren, het openluchtmuseum Bokrijk), kunstencentra (zoals Z33 in Hasselt of het Dommelhof in Neerpelt) en scholen. Bij al die zaken hoort ook ondersteuning voor de boekhouding, HRM, logistiek en patrimoniumbeheer. WE ZETTEN STERK IN OP INTERNE MOBILITEIT ZODAT JE OOK BINNEN DE ORGANISATIE KAN DOORGROEIEN. Renata Camps Provinciegriffier Limburg Bij het provinciebestuur Limburg werken meer dan mensen die met hart en ziel meebouwen aan hun regio: mensen die bezig zijn met beleid, die projecten ontwikkelen en opvolgen, met leidinggevende maar ook puur uitvoerende taken, zowel administratief als technisch. We hebben beleidsmedewerkers, experten op verschillende terreinen, juristen, onthaalbediendes, poetsvrouwen, groenarbeiders, loodgieters, technici, boekhouders, juristen, directeurs, enzovoort, vertelt Provinciegriffier Renata Camps. Al die mensen houden zich bezig met heel gediversifieerde zaken. De provincie werkt immers op het Zeventig medewerkers per jaar Provincie Limburg werft gemiddeld een zeventigtal medewerkers per jaar, op allerlei mogelijke functies. We zoeken mensen die gepassioneerd bezig zijn met hun vak, die willen blijven leren en evolueren, klantgericht kunnen werken, aandacht hebben voor maatschappelijke uitdagingen en mee willen werken aan de verdere ontwikkeling van Limburg. Als provinciebestuur kan Limburg een boeiende werkomgeving met een waaier van mogelijke functies aanbieden. Bovendien zetten we sterk in op interne mobiliteit zodat je ook binnen de organisatie kan doorgroeien. Daarnaast hebben we een aantrekkelijke verlofregeling, veel aandacht voor een goede work-lifebalans en extralegale voordelen zoals maaltijdcheques, hospitalisatieverzekering en een tweede pensioenpijler voor contractuele personeelsleden. Schakel tussen gemeenten en overheid Het Antwerpse provinciebestuur biedt werkgelegenheid aan om en bij de medewerkers, gaande van parkwachters tot topmanagement. Heel uiteenlopende profielen dus. Maar gezien onze zeer uiteenlopende taken is dat niet meer dan logisch, aan het woord is gedeputeerde voor personeel, Bart De Nijn. Samen met het 800-tal medewerkers van het provinciale onderwijsnet staan er zo n mensen ten dienste van de provincie. Zij vormen in de de schakel tussen de 70 gemeenten op het grondgebied van de provincie Antwerpen en de Vlaamse, federale en Europese overheden. Mensen komen, zonder het te beseffen, dikwijls in contact met dingen die door de provincie ontwikkeld zijn, gaat Bart De Nijn verder. Zo zijn het Mode-, Diamant-, Foto- en Zilvermuseum provinciale instellingen. En zo is het de provincie dat een opleidingscentrum voor hulpdiensten, Campus Vesta in Ranst, verzorgt. Maar de provincie voorziet ook beginners cheques voor startende bedrijven en waakt over de aanleg van bedrijventerreinen. Dat verklaart meteen waarom hier zo n diverse waaier aan mensen werkt. Werken voor de provincie is leuk Van planners ruimtelijke ordening tot ICT-men- sen en architecten: de vraag naar medewerkers is op dit moment erg breed. We hebben op allerlei terreinen mensen nodig, voor diverse taken die het beleid ondersteunen en gemeenten hulp verschaffen. Volgens de laatste interne tevredenheidsenquête is werken voor de provincie best aangenaam. Er staan heel wat voordelen tegenover. Zo wordt het woon-werkverkeer terugbetaald en bieden we glijdende tijden, maaltijdcheques en een gratis hospitalisatieverzekering aan. Langs de andere kant vragen we ook de nodige inzet van de medewerkers, en zijn we ons bewust dat we met belastinggeld werken en daar zuinig mee moeten omspringen. We hebben dit jaar ook besloten om niet langer statutair aan te werven, maar enkel nog contractueel. Ter compensatie betalen we voor die contractuelen een tweede pensioenpijler. Talent is voor ons erg belangrijk. Niet voor niets was onze wervingsslogan de voorbije jaren: Gedragen door talent. WE HEBBEN OP ALLERLEI TERREINEN MENSEN NODIG, VOOR DIVERSE TAKEN DIE HET BELEID ONDERSTEUNEN EN GEMEENTEN HULP VERSCHAFFEN. Bart De Nijn Gedeputeerde Provincie Antwerpen,

18 Top 50 grootste werkgevers in de provincie Antwerpen aantal werk nemers* Cepa 9785 Start People 8844 De Lijn 8071 T-groep 4012 Janssen Pharmaceutica 3913 Van Hool 3874 BASF Antwerpen 3432 Unique 3044 Makro 2927 Atlas Copco Airpower aantal werk nemers* SGS Belgium 1034 Kruidvat Health & Beauty 1009 Sita 995 Evonik Degussa Antwerpen 984 Monsanto Europe 974 Schering-Plough Labo 969 New Holland Tractor Ltd 967 Start People Services 957 Lanxess 929 Van Gansewinkel 889 Blokker 885 Waterwegen & Zeekanaal 884 ExxonMobil Petroleum & Chemicals co/jobs/index.jsp Agfa Gevaert 2136 General Motors Belgium 2114 Synergie Belgium 2079 Alcatell-Lucent Bell 1808 Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen 1659 Hansen Transmission International 1655 Cleaning Masters 1375 Du Pont de Nemours 1305 Initial Textiles 1233 Pfizer Manufacturing 1202 GOM 1180 Aleris Aluminium Duffel 1156 Zeeman Textiles Super 1146 Total Raffinaderij Antwerpen openstaande functies: 12 Alcon-Couvreur 879 Bayer Antwerpen 818 Aquafin 809 VF Europe 788 CG Power Systems Belgium 780 Care 708 Truvo 667 Casa International 666 Nyrstar Belgium 657 Pidpa 654 Agfa Graphics 654 Ritmo 650 Logistics Nivelles 642 Fina Antwerp Olefins 635 Soudal 634 * Bron: Trendstop.be - data boekjaar Het aantal personeelsleden kan ondertussen gewijzigd zijn. Zorg en overheid zijn niet opgenomen in Tendstop.be

19 Top 50 grootste werkgevers in de provincie Limburg aantal werknemers* Ford Fabrieken Genk 4908 Aperam Stainless Belgium 2040 Actief Interim 1405 ASAP.be 1403 Teneco Automotive Europe openstaande functies: 50 Infrax 745 Borealis Polymers 666 Impact Interim 629 De Scheepvaart 616 Carglass 614 Sappi Lanaken 614 Nitto Europe 595 Aldi Heusden-Zolder 592 Essers H. Transport 569 L.A.G.Trailers 501 Scana Noliko 498 I.G.L. 487 Alro 486 VCST Industial Products 463 Haraeus Electro-Nite 460 F.A.L. Achel 455 Helvoet Pharma Belgium 451 SKF Logistics Serv. Belgium 442 aantal werknemers* P.P. Maasmechelen 422 SML 415 Essers H. Logistics 384 Scandinavian Tobacco Group 383 ANL Plastics 371 FrieslandCampina Professional 366 Panasonic Energy Systems 365 Flexpoint 360 JGL Manufacturing Europe 356 Galva Power Group 353 ViskoTeepak 340 Pittsburgh Corning Europe 338 Belplas Industries 337 Scandinavian Tobacco Group 328 Kumpen 326 Betonac 326 Echo 324 Democo 320 Budgetslager 318 Radson 304 Essers H. & Zn Intern. Transp. 300 Cegeka Group 299 Ready Beton 297 ConnectGroup 294 Lear Corporation Belgium 286 Jaga 429 * Bron: Trendstop.be - data boekjaar Het aantal personeelsleden kan ondertussen gewijzigd zijn. Zorg en overheid zijn niet opgenomen in Tendstop.be

20 more energy. fewer emissions. it takes the brightest minds working together. Our people have vision, they are driven, result-oriented and focused on getting the best out of their teams. They thrive in our company culture: open, with an international mindset and down to earth. Our hands-on approach, job rotation system and regular training enables our people to learn and develop their talents continuously. The acquired skills and knowledge will help them to become our future generation of managers. For decades ExxonMobil consistently led the industry in research and technology. That is why we now make the largest investment ever made by a private company in independent climate and energy research. We believe we have to think out of the box to find the technology that answers the energy challenges the world is facing. Interested to get a glimpse of what it is like to work for the world s most successful company? Check our starting positions and career opportunities: exxonmobil.com/careers