Opleidingsstatuut. voor de voltijd bacheloropleidingen van het instituut Engineering. van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. studiejaar

Transcriptie

1 Opleidingsstatuut voor de voltijd bacheloropleidingen van het instituut Engineering van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen studiejaar Betreft de opleidingen: Elektrotechniek Embedded Systems Engineering Industrieel Product Ontwerpen Technische Bedrijfskunde Werktuigbouwkunde

2 Opleidingsstatuut Instituut Engineering INHOUD Inleiding... 4 Algemene bepalingen... 5 Deel 1 A Studiegids: Propedeutische Fase... 6 Lesdagen en lestijden... 6 Uitgangspunten van het onderwijs... 8 De opbouw van de opleidingen... 9 Interne organisatie Visie op het Onderwijs De Opleidingen van Engineering De opleidingen binnen het domein Domeinen Domeinbeschrijving/-afbakening en domeincompetenties Opbouw van de Voltijdopleidingen Tentamens Aanbod van minoren en vrije minoren Studieloopbaanbegeleiding / Student Performance Coaching Het leerteam Werken in een leerteam Het POP, het persoonlijk ontwikkelingsplan Door; Individuele begeleiding Samengevat : Deel 1 B Studiegids: Post-propedeutische fase Lesdagen en lestijden Uitgangspunten van het onderwijs De opbouw van de opleidingen Interne organisatie Visie op het Onderwijs De opleidingen van Engineering Domeinen De opleidingen binnen het domein Domeinbeschrijving/-afbakening en domeincompetenties De opleiding Elektrotechniek (ELT) Beroepstaken en competenties Competentieprofiel van de opleiding Curriculum van de opleiding Elektrotechniek De opleiding Embedded Systems Engineering (ESE) Beroepstaken en competenties Competentieprofiel van de opleiding Curriculum van de opleiding Embedded System Engineering

3 Opleidingsstatuut Instituut Engineering De opleiding Industrieel Product Ontwerpen (IPO) Beroepstaken en competenties Competentieprofiel van de opleiding Curriculum van de opleiding De opleiding Technische Bedrijfskunde (TBK) Beroepstaken en competenties Curriculum van de opleiding Technische Bedrijfskunde (TBK) De opleiding Werktuigbouwkunde (WTB) Beroepstaken en competenties Competentieprofiel van de opleiding Curriculum van de opleiding Werktuigbouwkunde Tentamens Aanbod van minoren en vrije minoren Studieloopbaanbegeleiding Deel 2: Regelingen betreffende het onderwijs en de tentamens Onderwijs- en examenregeling OER Paragraaf 1 Algemene bepalingen Paragraaf 2 Toelating tot de opleiding Paragraaf 3 Opbouw van de opleiding Paragraaf 4 Propedeutische fase van de opleiding Paragraaf 5 Studieadvies in de propedeutische fase van de opleiding Paragraaf 6 Postpropedeutische fase van de opleiding Paragraaf 7 Tentamens, integrale toetsen en examens van de opleiding Paragraaf 8 Examencommissies Paragraaf 9 Studieloopbaanbegeleiding Paragraaf 10 Judicium Abeundi Paragraaf 11 Slotbepalingen Bijlage Bijlage Bijlage Reglement Examencommissie PARAGRAAF 1: ALGEMENE BEPALINGEN PARAGRAAF 2: BESLUITVORMING EN MANDATEN, TAKEN EN VERGADERINGEN PARAGRAAF 3: KWALITEITSBEWAKING EXAMENS, TENTAMENS EN ORGANISATIE PARAGRAAF 4: AANWIJZEN EN DESKUNDIGHEID VAN EXAMINATOREN PARAGRAAF 5: NADERE REGELS M.B.T. BESLISSINGEN AANGAANDE INDIVIDUELE STUDENTEN PARAGRAAF 6: ONREGELMATIGHEID EN FRAUDE BIJ TENTAMENS PARAGRAAF 7: GETUIGSCHRIFT EN DIPLOMASUPPLEMENT PARAGRAAF 8: JAARVERSLAG EXAMENCOMMISSIE PARAGRAAF 9: SLOTBEPALINGEN BIJLAGE Reglement Opleidingscommissie

4 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Regeling Tentamenbureau PARAGRAAF 1: ALGEMENE BEPALINGEN PARAGRAAF 2: POSITIE EN TAKEN VAN HET TENTAMENBUREAU PARAGRAAF 3: SLOTBEPALINGEN Regeling externe toezichthouders bij examens Regeling externe toezichthouders bij examens Deel 3: Beschrijving van het onderwijs Bijlage 1 Begrippenlijst Opleidingsstatuut en Studentenstatuut

5 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Inleiding In dit opleidingsstatuut geven wij je informatie over de gang van zaken tijdens je studie aan de hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Je treft ook informatie aan over bijvoorbeeld de jaarplanning, uitgangspunten voor ons onderwijs, studieopbouw, ondersteunende faciliteiten, de examenregeling en de procedures met betrekking tot jouw rechtsbescherming. Volgens de wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW, artikel 7.59) dient een hbo-instelling een studentenstatuut vast te stellen en aan alle studenten bekend te maken. Het studentenstatuut bestaat uit twee delen: het instellingsspecifieke deel (dus: de HAN) en het opleidingsspecifieke deel (dus: de opleiding), zie figuur 1. Het instellingsspecifieke deel - we noemen dat het studentenstatuut - bevat een beschrijving van jouw rechten en plichten, zoals die voortvloeien uit de wet, en een overzicht van de regelingen die jouw rechten beschermen: een beschrijving van de procedures voor bezwaar en beroep binnen de instelling, een beschrijving van de beroepsrechten die zijn ontleend aan de WHW en andere wettelijke regelingen, en; een beschrijving van aanvullende procedures die door de HAN zijn getroffen ter bescherming van jouw rechten. Dit instellingspecifieke deel kun je terugvinden op HAN Insite. Het opleidingsspecifieke deel we noemen dat verder het opleidingsstatuut (OS) bestaat uit drie delen: 1. Studiegids. In de studiegids vind je informatie over de opbouw van de opleiding en over de beroepstaken en competenties die in je opleiding centraal staan. Verder krijg je informatie over de organisatie van de opleiding, de invulling van studieloopbaanbegeleiding en de faciliteiten die er binnen de opleiding, het instituut of de HAN voor jou zijn. Ook krijg je de algemene informatie die voor alle HAN- studenten geldt, zoals de jaarplanning, de vakanties en de tentamen- en herkansingsperiodes. De studiegids van de opleiding is verdeeld in deel 1A, van toepassing op de propedeutische fase, en deel 1B, van toepassing op de post-propedeutische fase. Dit zorgt er voor dat je als student makkelijker je informatie kunt vinden. 2. Regelingen betreffende het onderwijs en de tentamens. Hier vind je met name de regels voor de uitvoering van het onderwijs en de tentamens en examens. 3. Beschrijving van het onderwijs. In deel 3 vind je onder andere informatie over het curriculum van jouw opleiding, de onderwijseenheden en tentaminering, de integrale toetsen en de minoren van jouw opleiding. De informatie in dit deel hoort bij de Onderwijs- en examenregeling (OER) die in deel 2 van het opleidingsstatuut is gepresenteerd. 4

6 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Figuur 1 Studentenstatuut en Opleidingsstatuut Algemene bepalingen Dit statuut is het opleidingsspecifieke deel van het studentenstatuut als bedoeld in artikel 7.59 lid 4 van de wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW), hierna te noemen opleidingsstatuut. Dit opleidingsstatuut is van toepassing op de opleidingen Elektrotechniek, Industrieel Product Ontwerpen, Technische Bedrijfskunde en Embedded Systems Engineering, hierna te noemen de opleidingen, in het studiejaar In dit opleidingsstatuut zijn jouw rechten en plichten enerzijds en van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen anderzijds zo goed mogelijk vastgelegd. Dit opleidingsstatuut omvat onder andere een beschrijving van de studieopbouw en de ondersteunende faciliteiten die je door de instelling worden aan- geboden, de vastgestelde onderwijs- examenregeling en de procedures voor je rechtsbescherming in aanvulling op die van de instelling. Dit opleidingsstatuut is vastgesteld bij besluit van de faculteitsdirectie van 15 juli De faculteitsraad heeft 15 juli 2016 ingestemd met de tekst van het opleidingsstatuut. Wijzigingen van dit opleidingsstatuut worden door de faculteitsdirectie bij afzonderlijk besluit vastgesteld. Wijzigingen gedurende het lopende studiejaar vinden uitsluitend plaats indien dit noodzakelijk is voor de bescherming van de belangen van studenten. Wijzigingen kunnen al eerder genomen beslissingen op basis van het opleidingsstatuut, of één van de daarin opgenomen reglementen, niet ten na- dele van studenten beïnvloeden. De faculteitsdirectie draagt zorg voor een passende bekendmaking van dit opleidingsstatuut, de daarin opgenomen reglementen en van eventuele wijzigingen van deze documenten. Een belangstellende kan het opleidingsstatuut raadplegen op Insite HAN en op de website van de HAN. 5

7 Deel 1 A Studiegids: Propedeutische Fase Lesdagen en lestijden Jaarplanning studiejaar wk datum periode onderwijsweek bijzonderheden aug-16 Herkansing/Opstart aug-16 Introductie 36 5-sep A Start semester 1, Periode sep B sep C sep D 40 3-okt E okt F okt G okt-16 1 Herfstvakantie okt H Tentamenweek 45 7-nov I Projectafronding nov A Periode nov B nov C 49 5-dec D dec E dec F dec-16 2 Kerstvakantie 1 2-jan-17 2 Kerstvakantie 2 9-jan G 3 16-jan H Tentamenweek 4 23-jan I Projectafronding 5 30-jan J Eventweek 6 6-feb A Start semester 2, periode feb B 8 20-feb C 9 27-feb-17 3 Voorjaarsvakantie 10 6-mrt F mrt E mrt F mrt G 14 3-apr H Tentamenweek apr I Goede vrijdag, vrijdag 14 apr, projectafronding apr A 2e Paasdag, maandag 17 apr, periode apr-17 4 Meivakantie Koningsdag, donderdag 27 apr 18 1-mei B Bevrijdingsdag, vrijdag 5 mei 19 8-mei C mei D mei E mei F 23 5-jun G 2e Pinksterdag, maandag 5 juni jun H Tentamenweek jun I Projectafronding jun J Eventweek 27 3-jul-17 Bufferweek Herkansingen Propedeuse jul-17 Jaarafsluiting jul-17 Zomervakantie jul-17 Zomervakantie jul-17 Zomervakantie 32 7-aug-17 Zomervakantie aug-17 Zomervakantie aug-17 Herkansing/Opstart Herkansingen hoofdfase aug-17 Introductie 36 4-sep-17 Start studiejaar 2017/2018 Inschrijven op tentamens via Alluris kan in week C (3 e lesweek) van elke periode. Aanvullend voor de (her)tentamens het eind van het studiejaar staat Alluris ook in week J (10 e lesweek) open. Inschrijven buiten deze weken is niet mogelijk! 6

8 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Lestijden De lestijden zijn als volgt: Lesuren zijn drie kwartier en zijn als volgt verdeeld: Lesuur 1 08:45 09:30 Lesuur 2 09:30 10:15 Lesuur 3 10:30 11:15 Lesuur 4 11:15 12:00 Lesuur 5 12:00 12:45 Lesuur 6 12:45 13:30 Lesuur 7 13:30 14:15 Lesuur 8 14:15 15:00 Lesuur 9 15:15 16:00 Lesuur 10 16:00 16:45 Lesuur 11 16:45 17:30 Lesuur 12 17:30 18:15 Lesuur 13 18:15 19:00 Lesuur 14 19:00 19:45 Lesuur 15 19:45 20:30 Lesuur 16 20:30 21:15 Lesuur 17 21:15 22:00 Voor voltijd onderwijs zal het avonddeel incidenteel gebruikt worden. (her)tentamens kunnen om logistieke redenen wel in de avonduren plaatsvinden. 7

9 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Uitgangspunten van het onderwijs Uitgangspunten van het onderwijs aan de HAN In elke opleiding van de hogeschool word je, als student, opgeleid tot startbekwaam beroepsbeoefenaar. Je doet gedurende de opleiding niet alleen kennis op, je spiegelt deze ook aan de mening van anderen. Op die manier leer je keuzes te maken en je een mening te vormen over je vakgebied. Dat geeft je straks de mogelijkheid vakkennis en vakbekwaamheid toe te passen in nieuwe, onbekende en deels onvoorziene situaties. De maatschappij heeft behoefte aan mensen die oplossingen bedenken voor nieuwe problemen. We leren je kennis en vaardigheden aan die je helpen om te blijven werken aan je professionele ontwikkeling. Goed beroepsonderwijs is afgestemd op ontwikkelingen in de samenleving en in het beroepenveld. Continu wordt aansluiting gezocht bij wat er wordt gevraagd van afgestudeerden; vorm en inhoud van het onderwijs zijn permanent in ontwikkeling met als doel om je zo goed mogelijk voor te bereiden op de arbeidsmarkt. Leren via beroepstaken Een belangrijke kernwaarde binnen de HAN is de centrale rol van de beroepspraktijk in het onderwijs. Het is onze opdracht je op te leiden tot een startbekwame beroepsbeoefenaar. Het leren via beroeps- taken is daarbij een sturend uitgangspunt. Beroepstaken zijn betekenisvolle, hele taken zoals deze in al hun complexiteit in de werkelijkheid door de beroepsbeoefenaar (expert) worden uitgevoerd. Hele taak wil zeggen dat deze niet wordt opgeknipt in deelaspecten maar door jou steeds in zijn totaal wordt geoefend. De meeste beroepstaken doen een beroep op meerdere competenties. Zelfsturing Met ons onderwijs willen wij je leren om zelfstandig beroepstaken uit te voeren, je beroepshandelen te verbeteren en zelfstandig je loopbaan te ontwikkelen. Het gaat niet alleen om het succesvol afronden van je studie, maar ook om het blijvend succesvol functioneren in het werkveld. Voor jou zal het neer- komen op een geleidelijke ontwikkeling van minder naar meer zelfsturing en van afnemende sturing door docenten. Flexibilisering Flexibilisering is een belangrijk uitgangspunt. Je hebt in ieder geval 30 studiepunten vrije keuzeruimte in je opleiding om je opleiding te verbreden of te verdiepen. Wij noemen die keuzeruimte een minor. Hierdoor heb je de mogelijkheid je te richten op specifieke vragen van de arbeidsmarkt en je geeft vorm aan eigen profilering. Toetsing en beoordeling Of je in voltijd of in deeltijd studeert, je wordt getoetst op dezelfde, voor de opleiding geformuleerde, beroepstaken en competenties. Daarbij wordt gestreefd naar een maximale validiteit en betrouwbaarheid. Bij validiteit stellen we ons de vraag of het tentamen dat meet wat hij zou moeten me- ten. Bij betrouwbaarheid kijk je naar de vergelijkbaarheid van de resultaten. Onderwijseenheden Onderwijseenheden zijn georganiseerd rondom beroepstaken. Onderwijseenheden hebben als basis een omvang van 2.5 studiepunten of een veelvoud daarvan. Zij worden geprogrammeerd binnen de vier onderwijsperioden van het HAN-jaarrooster. Studieloopbaanbegeleiding De HAN hecht er aan je zorg en ondersteuning te bieden bij het studeren aan de HAN en bij het inrichten van je studie. Studieloopbaanbegeleiding is daarom een belangrijk aspect van het HANonderwijs. De studieloopbaanbegeleider helpt je bij het ontwikkelen van de zelfsturing die je nodig hebt om je studie te volbrengen. Naast het bovengenoemde is hij voor jou het eerste aanspreekpunt in bijzondere situaties, bijvoorbeeld als de studie niet zo verloopt als je gepland had of bij langdurige ziekte of handicap. De studieloopbaanbegeleider kan je helpen wegen te zoeken om je resultaten bij de studievoortgang te verbeteren. Een bijzondere taak van de studieloopbaanbegeleider is het ondersteunen bij het kiezen van een mi- nor in de hoofdfase van je opleiding. 8

10 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Wat wordt van de student gevraagd De vraag of je je doelen bereikt, is voor een belangrijk deel afhankelijk van je eigen inzet. Wij verwachten dat je doordachte keuzes maakt in je leerproces, dat je actief deelneemt aan het onderwijs, dat je aanwezig bent en je tijd vrijmaakt voor zelfstudie. Alleen dan kun je je studie succesvol afronden. Je krijgt het druk, maar de beloning is hoog: je beheerst straks een prachtig vak waar je je hele leven plezier van hebt. De opbouw van de opleidingen Het eerste jaar van je studie heet de propedeuse (officieel de propedeutische fase) en heeft een studielast van 60 studiepunten. (De studielast wordt uitgedrukt in studiepunten. Eén studiepunt is gelijk aan 28 uren studie.) De propedeuse heeft een drietal functies: een oriënterende, een verwijzende en een selecterende. Deze drie functies hangen nauw met elkaar samen. De propedeuse moet je een goed beeld geven van de hele studie. Gedurende dit eerste jaar word je in staat gesteld na te gaan of de opleiding aansluit bij je capaciteiten en interesses. Dit is de oriënterende functie van de propedeuse. In de loop van dit jaar kun je beslissen of je deze opleiding wilt blijven volgen, of voor een andere opleiding binnen of buiten de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen kiest. Studieadviezen in het midden en aan het eind van het propedeutisch jaar helpen bij die beslissing. Dit is de verwijzende functie van de propedeuse. Tot slot kent de propedeuse ook een selecterende functie. Die functie is tweeledig: aan de ene kant beoordeel je zelf of je geschikt bent voor de studie of niet. Anderzijds word je ook beoordeeld op basis van je studieresultaten, die steeds worden bezien in het licht van motivatie, studiehouding en persoonlijke omstandigheden. De overige drie jaar van de studie worden samen de hoofdfase (of post-propedeutische fase) genoemd. Aan beide fasen is een examen verbonden, dat je kunt behalen door het tentamen te halen dat bij elke onderwijseenheid hoort Studieadvies Uiterlijk aan het einde van het eerste jaar van de propedeutische fase krijg je een schriftelijk studieadvies, gebaseerd op het aantal behaalde studiepunten. Dat advies bepaalt of je je opleiding al dan niet kunt voortzetten. Je hoeft dat advies niet op te volgen, maar bent wel zelf verantwoordelijk voor de keuze die je maakt, tenzij het om een bindend negatief studieadvies (BNSA) gaat. In dit laatste geval word je direct uitgeschreven en kun je je voor dezelfde opleiding niet meer inschrijven. De basisindeling van elke opleiding bestaat uit een major en een minor. De major is je hoofdrichting, waarin je je beroepscompetenties ontwikkelt. Dit deel omvat maximaal 210 studiepunten. Daarnaast krijg je in een minor (30 studiepunten) de ruimte om je interesses en capaciteiten te specialiseren of juist te verbreden. In de onderstaande tabel is de omvang van de indelingen van de opleiding weergegeven in studielast uitgedrukt in studiepunten. Indeling van de opleiding Major Minor Totaal Propedeuse postpropedeuse Totaal Je kiest zelf voor een minor als verbreding of verdieping van je studie. Ons totale aanbod aan minoren vind je in de HAN-onderwijscatalogus (HAN-SIS en Insite). Alle bacheloropleidingen hebben een studielast van 240 studiepunten. Uitzondering hierop zijn de bacheloropleidingen die een versneld traject hebben gericht op studenten met een vwo-diploma. Deze laatstgenoemde bacheloropleidingen hebben een studielast van 180 studiepunten. Er zijn ook vrije minoren, die je bij een andere onderwijsinstelling kunt volgen of die je zelf samenstelt uit onderdelen van onderwijs van verschillende instituten van de HAN of een andere (onderwijs)instelling. Kijk voor het totale minorenaanbod op of op Kies Op Maat is een online platform waar alle studenten aan het hoger onderwijs in Nederland kunnen kiezen uit mi- 9

11 Opleidingsstatuut Instituut Engineering noren en vakken van de deelnemende instellingen. Het doel van Kies Op Maat is het vergroten van de mobiliteit van alle studenten binnen het Hoger Onderwijs. Voordat je een minor gaat volgen heb je toestemming nodig van de examencommissies. Als je een minor wilt volgen uit het minoraanbod van de HAN, dan is de toestemming van je studieloopbaanbegeleider voldoende. De regels voor het volgen van een vrije minor zijn te vinden op soorten minoren zijn er? Interne organisatie Faculteiten, domeinen en instituten De HAN kent de volgende 4 faculteiten (werkmaatschappijen): Economie en Management (FEM); Educatie (FE); Gezondheid, Gedrag en Maatschappij (FGGM); Techniek (FT). Het interfacultair instituut HAN Masterprogramma s biedt onderdak aan de masteropleidingen van de HAN. De ondersteunende diensten van de HAN zijn ondergebracht in het service bedrijf. Binnen de faculteiten zijn aan elkaar verwante bacheloropleidingen geclusterd in instituten. Een instituut is een organisatorische eenheid die uit een of meer opleidingen bestaat. Het instituut Engineering kent de volgende opleidingen: - Elektrotechniek - Industrieel Product Ontwerpen - Technische Bedrijfskunde - Werktuigbouwkunde - Embedded Systems Engineering (alleen hoofdfase) Management en organisatie op faculteits- en instituutsniveau Examencommissie(leden) De examencommissie stelt vast of een student voldoet aan de voorwaarden die in de onderwijs- en examenregeling (OER) worden gesteld ten aanzien van kennis, inzicht en vaardigheden die nodig zijn voor het verkrijgen van de bachelorgraad of de associate degree graad. De examencommissie wijst voor het afnemen van tentamens en het vaststellen van de uitslag daarvan examinatoren aan De leden van de examencommissie worden benoemd door de faculteitsdirecteur. Zie ook het reglement examencommissie (deel 2 van dit opleidingsstatuut). De leden van de examencommissie zijn: Voorzitter: Marco Zwartkruis Ambtelijk secretaris: Rita Keultjes Hugo Arends Danielle Hendriks Toon Vos Willem van Arragon Bas Hodzelmans Medezeggenschap en inspraak van studenten en medewerkers op HAN-, faculteits- en instituutsniveau Bij de HAN is inspraak en medezeggenschap geregeld op verschillende niveaus binnen de organisatie. Je hebt opleidingscommissies, faculteitsraden en de (centrale) medezeggenschapsraad. Opleidingscommissie (OC) Op instituutsniveau is er een opleidingscommissie. Deze heeft geen instemmingsrecht maar adviseert wel over allerlei opleidingszaken. Bijvoorbeeld over de Onderwijs- en Examenregeling en de uitvoering ervan. Engineering heeft een opleidingscommissie voor het hele instituut. Daarin zit per opleiding een docent en een student. De helft van de opleidingscommissie bestaat uit docenten, de helft uit studenten. Een jaar voordat een studentlid aftreedt is er de mogelijkheid om een nieuwe 10

12 Opleidingsstatuut Instituut Engineering student vast zitting te laten nemen om die in te werken. Neem contact op met de Opleidingscommissie als je daar belangstelling voor hebt. Als student of docent kun je via de opleidingscommissie meedenken over het onderwijs en de organisatie van jouw opleiding. Vraag bij je opleiding meer informatie over de opleidingscommissies. De Leden van de Opleidingscommissie Engineering zijn: Voorzitter : Rienk Minderman (student) Secretaris : Christiaan Boudri (docent) Docentleden : Randy Berenbroek : Peter Bijl : Wilfried Nijhof : Constant Raes Studentleden : Marleen Huisman : Merisse Klein Horsman : Alexander Sambler Zie ook het reglement opleidingscommissie (deel 2 van dit opleidingsstatuut). Faculteitsraad (FR) Op faculteitsniveau is er een faculteitsraad. Deze raad heeft het recht om alle faculteitszaken te bespreken en vragen te stellen aan de directie. Die is verplicht hierop gemotiveerd te reageren. De faculteitsraad heeft instemmingsrecht als het gaat om beleid, begroting, onderwijs- en examenregelingen enzovoorts. Een faculteitsraad bestaat uit 12 leden: 6 personeelsleden en 6 studenten. Als student of docent kun je in de faculteitsraad meepraten over het beleid van de faculteit als geheel, maar ook over het beleid van alle instituten die onder de faculteit vallen. Zie Insite > Over ons voor de samenstelling van de faculteitsraad en de ambtelijke ondersteuning. Medezeggenschapsraad (MR) Via de medezeggenschapsraad hebben personeel en studenten op HAN-niveau inspraak. Het CvB is verplicht op vragen en opmerkingen gemotiveerd te reageren. De medezeggenschapsraad heeft instemmingsrecht als het gaat om beleid, begroting, onderwijs- en examenregelingen enzovoorts. De medezeggenschapsraad bestaat uit 16 leden: 8 personeelsleden en 8 studenten. Als student of medewerker kun je in de medezeggenschapsraad meepraten over het algemene en vaak abstracte beleid van de hogeschool. Zie HAN Insite > Medezeggenschap voor de samenstelling van de medezeggenschapsraad en het secretariaat. Kwaliteitszorg De HAN werkt voortdurend aan het verbeteren van de kwaliteit van onze opleidingen. Daarvoor hanteren we een integraal kwaliteitszorgsysteem. Door systematische evaluatie verzamelen we gegevens over de kwaliteit van alle onderwijsaspecten: doelstelling en profiel van de opleiding; programma met onderwijsaanbod, toetsprogramma en studieloopbaanbegeleiding; inzet van personeel; voorzieningen; interne kwaliteitszorg; resultaten. Wij betrekken alle belangengroepen actief in ons kwaliteitstraject: medewerkers, studenten, het werkveld en afgestudeerden. Om de kwaliteit van de opleiding te bewaken hechten we veel waarde aan de mening van deskundigen uit de werkvelden. Zij komen een aantal malen per jaar bijeen in vergaderingen. 11

13 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Naast deze interne kwaliteitsverbeteringen worden alle opleidingen van de HAN iedere zes jaar beoordeeld door een extern panel van de Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO). Deze accreditatie is een nationaal kwaliteitskeurmerk en is een voorwaarde voor wettelijke erkenning op nationaal en internationaal niveau van het getuigschrift van de opleiding. Systeem van kwaliteitszorg van het instituut Het instituut peilt regelmatig de mening van studenten over allerlei zaken die betrekking hebben op het onderwijs in de ruime zin van het woord. In de eerste plaats het feitelijke onderwijs dat je in een bepaalde periode gevolgd hebt, maar bijvoorbeeld ook het studiemateriaal, planning van de uren en studietaken. Dat doen we middels de HBO-Spiegel, een enquêtetool die we uitbreiden met klassengesprekken en andere communicatiemiddelen. Beroepenveldcommissie(s) Om de kwaliteit van de opleiding te kunnen bewaken, hecht de HAN groot belang aan de mening van deskundigen uit de werkvelden waarvoor opgeleid wordt. Deze deskundigen komen minstens twee maal per jaar bijeen in de vergaderingen van de beroepenveldcommissie. Elk vakteam (zijnde gegroepeerd rondom een CROHO, opleiding) heeft een beroepenveldcommissie. Het instituut Engineering heeft overkoepelend een Adviesraad met een externe voorzitter die twee maal per 3 jaar bijeenkomt om de strategie op een hoger abstractieniveau dat de inhoud en context van een opleiding te bespreken. Externe toezichthouder Om een oordeel over de kwaliteit van het examen te vormen wordt er toezicht gehouden door externe toezichthouders te benoemen. De beoordeling over de kwaliteit van het examen betreft in het bijzonder: a) de kwaliteit van toetsing en beoordeling b) de kwaliteit van studenten (realisatie van de beoogde (eind)kwalificaties) c) de organisatorische kwaliteit van het examen De externe toezichthouder(s) is/zijn aanwezig bij de afstudeerzittingen. Studentenvoorzieningen op faculteits- en instituutsniveau Studentenondersteuning Campusdecaan Het campusdecanaat is een decanaatsvoorziening voor de campus in Arnhem en de campus in Nijmegen. De decanen vormen een tweedelijns voorziening voor studenten op het gebied van studentbegeleiding. Je studieloopbaanbegeleider (slb er) is het eerste aanspreekpunt voor jou binnen de HAN. Je kunt bij het campusdecanaat terecht als je: Financiële problemen hebt t.g.v. ziekte of bijzondere omstandigheden; Persoonlijke problemen hebt waardoor je niet goed kunnen studeren en verwijzing nodig is; Een functiebeperking of chronische ziekte hebt en je (samen met de senior slb er) wilt bespreken of bepaalde voorzieningen om te kunnen studeren geregeld kunnen worden; Algemene vragen hebt over de combinatie topsport en studie; Je wilt uitschrijven in verband met ziekte of bijzondere omstandigheden; Hulp nodig hebt bij bezwaar- en beroepsprocedures. Zie voor meer informatie en de contactgegevens van de campusdecanen de volgende website: Vertrouwenspersonen De HAN is een organisatie waar we met respect met elkaar omgaan. Helaas kan het echter ook bij ons voorkomen dat je als medewerker of student te maken krijgt met ongewenst gedrag. Je kunt je dan wenden tot één van de vertrouwenspersonen. Iedere melding wordt strikt vertrouwelijk behandeld. Slechts na jouw toestemming onderneemt de vertrouwenspersoon eventuele verdere stappen. 12

14 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Zie voor meer informatie en de contactgegevens van de vertrouwenspersonen de volgende website: Bureau Klachten en Geschillen Heb je een klacht over een medewerker van de HAN? Ben je het niet eens met een beoordeling of opdracht? Het Bureau Klachten en Geschillen zorgt ervoor dat klachten en beroepschriften bij de juiste hogeschoolorganen terechtkomen. Verder verzorgt het bureau het secretariaat van het College van Beroep voor de Examens. Het Bureau Klachten en Geschillen is te bereiken via: E: T: A: Verlengde Groenestraat 75 Nijmegen / Postbus 31178, 6503 CD NIJMEGEN Ombudsman Met klachten over onbehoorlijke gedragingen of situaties binnen de HAN kun je terecht bij een onafhankelijke ombudsman. Zijn rol is bemiddelend; uitspraken van de ombudsman zijn juridisch niet bindend. De ombudsman is de heer Egbert Hulshof. E: Egbert.Hulshof@han.nl/ombudsman@han.nl T: / Studenteninformatievoorziening HAN Voorlichtingscentrum Met al je vragen kun je terecht bij de medewerkers van het HAN VoorlichtingsCentrum. Zij kunnen je alles vertellen over bijvoorbeeld de (master)opleidingen, samenwerkingsvormen, voorlichtingsactiviteiten of organisatiegegevens van de HAN. Hieronder staan de contactgegevens: HAN VoorlichtingsCentrum (HVC) Openingstijden: maandag t/m vrijdag uur T (024) F (024) E info@han.nl Studiecentra De HAN beschikt over 5 studiecentra, 2 in Arnhem en 3 in Nijmegen. Hier kun je uitgebreid zoeken in papieren en digitale bronnen, of rustig werken aan een werkstuk of presentatie. De HAN studiecentra zijn meer dan mediatheken. Je kunt er natuurlijk zoeken in boeken, tijdschriften, naslagwerken en afstudeeropdrachten. Daarnaast heb je toegang tot dvd s, cd s, cdroms, digitale informatiebronnen en streaming video. Op de volgende locaties kan van een studiecentrum gebruik worden gemaakt: Studiecentrum Economie-Techniek-Informatica; Ruitenberglaan 31, Arnhem Studiecentrum Pabo Arnhem; Ruitenberglaan 27, Arnhem Studiecentrum Kapittelweg; Kapittelweg 33, Nijmegen Studiecentrum Gymnasion; Heyendaalseweg 141,Nijmegen Studiecentrum I/O gebouw; Kapittelweg 35, Nijmegen Studiecentrum MWD, Prof. Molkenboerstraat 3, Nijmegen Voor meer informatie, onder andere over de openingstijden en telefoonnummers, kun je terecht op de website van de studiecentra: 13

15 Opleidingsstatuut Instituut Engineering International Office HAN University of Applied Sciences arranges a number of international activities that are coordinated by our International Offices in Arnhem and Nijmegen. If you are an international student, HAN International Office is your main point of contact when you need information. International activities Our international activities vary from staff and student exchanges to developing joint degrees with partner universities. We also provide help and support for community projects in Africa and Eastern Europe. The International Office staff will be ready to provide information and help with everything from arranging paperwork to personal matters for all international guests. As a student you can call on the International Offices for help with your Learning Agreement, as well as for any special requirements you may have regarding your stay at HAN. For more information and contact details, check the following website: Overige voorzieningen Sportfaciliteiten Studenten van de HAN kunnen een sportkaart aanschaffen, waarmee gebruik gemaakt kan worden van de accommodaties van HAN Seneca (het centrum voor sport en gezondheid van de HAN), de accommodaties van de gemeente Arnhem of de sportfaciliteiten van de Radboud Universiteit Nijmegen. Zie voor meer informatie de volgende website: en HAN Employment HAN Employment is het arbeidsloket van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen dat bemiddelt tussen HBO/WO-afgestudeerden, studenten en werkgevers. Wij bieden bedrijven en instellingen de mogelijkheid om via onze afdeling vacatures voor vaste banen, bijbanen en werkervaringsplaatsen onder de aandacht te brengen bij onze studenten en alumni. Kandidaten en studenten kunnen bij ons terecht voor trainingen op het gebied van solliciteren, netwerken en arbeidsmarktoriëntatie. Zie voor meer informatie en de contactgegevens de volgende website: HAN Centrum voor Valorisatie en Ondernemerschap (CvVO) HAN CvVO is een onderdeel van de HAN dat focust op activiteiten rondom valoriseren en ondernemerschap. T: (026) E: CvVO@han.nl Het HAN CvVO is tevens bereikbaar via: 14

16 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Arbobeleid voor studenten Wil je meer weten over regelgeving en voorzieningen voor studenten op het gebied van veiligheid en gezondheid? Kijk dan op Insite Arbo op de speciale pagina voor studenten: HAN-talencentrum Bij het HAN-talencentrum kunnen studenten, medewerkers en externe partijen terecht voor al hun ver- taalvragen en voor uiteenlopende cursussen, trainingen en workshops op het gebied van taalvaardigheid. We hebben een uitgebreid en gevarieerd aanbod met cursussen Nederlands, Engels, Duits, Frans en Spaans. HAN-studenten ontvangen 30% korting op een cursus moderne vreemde taal. Daarnaast kunnen studenten bij het HAN-talencentrum terecht voor cursussen schrijven en spelling. Er is ook een cursus voor studenten met dyslexie. De cursussen zijn bedoeld voor Nederlandstalige, Duitstalige en anderstalige studenten. Zie voor meer informatie en de contactgegevens de volgende website: Het Hogeschoolblad Sensor Op de hoogte blijven van alles wat te maken heeft met de HAN? In het magazine Sensor vind je alles over belangrijke gebeurtenissen en ontwikkelingen binnen en buiten de HAN. En natuurlijk staan er spraakmakende artikelen in over studeren, stagelopen en vrije tijd. Op de website van Sensor kun je alles nalezen en reageren op de artikelen: 15

17 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Visie op het Onderwijs Het domein heeft in zijn visie het competentiegericht leren als basis gesteld. De diverse theorieën gaan er vrijwel allemaal van uit dat het verwerven van kennis en vaardigheden niet zozeer het gevolg is van een directe overdracht van kennis door de docent, maar eerder het resultaat van denkactiviteiten van de studenten zelf: we leren door nieuwe informatie te verbinden aan wat we al weten. Er wordt benadrukt dat daarmee de actieve rol van de student bij het verwerken van informatie en het verwerven van kennis en vaardigheden belangrijk is. Sociale processen spelen hierbij een belangrijke rol. Kennis wordt niet alleen individueel geconstrueerd, maar wordt ook steeds weer gespiegeld aan de opvattingen van anderen. Een groot aantal van de soms stormachtige ontwikkelingen in onze maatschappij is terug te voeren op de steeds kortere looptijd van kennis. Eens geleerde kennis is niet meer voldoende om huidige ontwikkelingen bij te benen, laat staan om actief deel te nemen aan nieuwe ontwikkelingen. Reproductie van kennis is niet meer voldoende om als beroepsbeoefenaar te kunnen functioneren. Beroepsbeoefenaren moeten niet alleen over vakkennis en vakvaardigheden beschikken, maar hiervan ook effectief en efficiënt gebruik maken in nieuwe, onbekende en deels onvoorziene situaties. Er is in de maatschappij behoefte aan competente beroepsbeoefenaren die nieuwe oplossingen kunnen bedenken voor nieuwe problemen, en niet aan mensen die uitsluitend oplossingen voor bestaande problemen hebben geleerd. Van de toekomstige beroepsbeoefenaar wordt een onderzoekende houding en probleem oplossende vaardigheden verwacht. Als onderwijskundige uitgangspunten gebruikt het domein daarom de volgende uitgangspunten: De student verwerft beroepscompetenties door onderwijseenheden waarin de realiteit van het beroepsmatig handelen het uitgangspunt vormt. Om beroepscompetenties te ontwikkelen zijn de onderwijseenheden zo ingericht dat de reële beroepssituatie het uitgangspunt vormt. Dit is vorm gegeven door zogenaamde beroepstaken. Permanente reflectie op het beroep en de beroepsuitoefening is ingebouwd in het onderwijs en komt zowel in de begeleiding als in de toetsing tot uitdrukking; met andere woorden je spiegelt je als student continu aan de eisen van het beroep. Met andere woorden: de student spiegelt zich continu aan de eisen van het beroep. De student leert leren ( leren leren, leven lang leren). De snelle veranderingen in het werk van een professional maken het noodzakelijk dat de professional voortdurend zijn expertise aanpast, uitbreidt en/of verlegt. We gaan er daarom van uit dat de student een houding ontwikkelt waarin life long learning (leven lang leren) een vanzelfsprekendheid is. De student is in toenemende mate in staat om zijn eigen leerproces (product en proces) te sturen en is in toenemende mate verantwoordelijk voor de eigen keuzes ten aanzien van je leren (proces en product, het hoe en het wat). Dit vraagt van de student een goed inzicht in de eigen sterke en zwakke eigenschappen en een goed inzicht in de manier waarop hij leert. Reflectie op deze kwaliteiten en de eigen wens en mogelijkheden om deze in te zetten en eventueel aan te passen ten behoeve de toekomstige beroepsuitoefening vinden we van groot belang. De student verwerft onderzoeksvaardigheden en probleem oplossende methodieken. Dit stelt de student in staat om in zijn beroepspraktijk nieuwe, onbekende en deels onvoorziene problemen op te kunnen lossen en waar nodig door onderzoek nieuwe kennis op te doen en te ontwikkelen. De opleiding die de student volgt voert een continue dialoog met het werkveld. Omdat de opleiding het beroep en de benodigde competenties daarvoor centraal stelt, zijn er nauwe contacten met het werkveld op alle niveaus van de opleiding. Zo zullen ook beroepsbeoefenaren uit het werkveld meewerken aan de beoordeling van de studenten. 16

18 Opleidingsstatuut Instituut Engineering De Opleidingen van Engineering De opleidingen binnen het domein Binnen het domein heeft de HAN de volgende opleidingen gegroepeerd in het Instituut Engineering: 1. Elektrotechniek 2. Industrieel Product Ontwerpen 3. Technische Bedrijfskunde 4. Werktuigbouwkunde Domeinen De domeincompetenties maken zowel de samenhang binnen een domein zichtbaar als het onderscheid met andere domeinen. Domeincompetenties zijn geconcretiseerd in competenties per opleiding en gekoppeld aan concrete beroepstaken (zie hieronder). Domeinbeschrijving/-afbakening en domeincompetenties Kenmerkend voor het Instituut Engineering is dat de competenties grofweg te maken hebben met de beroepscontexten: - maken: bij het maken gaat het om de ontwerper/constructeur die een technisch product of technisch proces ontwerpt, daaraan bijdraagt of onderhoudt. - sturen: bij het sturen gaat het om sturing geven aan (de uitvoering van) technische processen of processen op het snijvlak van techniek en andere sectoren - vertalen: bij vertalen gaat het om vertalen van technische aspecten van producten en processen naar niet-technische toepassingen en omgekeerd (bijvoorbeeld techniek in de gezondheidszorg). De mate waarin het accent ligt op ofwel maken, ofwel sturen, ofwel vertalen is per opleiding verschillend. Zo zijn bijvoorbeeld Werktuigbouwkundig ingenieurs vooral makers, terwijl Technisch bedrijfskundigen vooral stuurders zijn. Definitie en maatschappelijke context Het Instituut Engineering van de Hogeschool Arnhem Nijmegen staat voor het opleiden van studenten vanuit de vakgebieden Elektrotechniek, Industrieel Product Ontwerpen, Technische Bedrijfskunde en Werktuigbouwkunde onder het motto samen leren werken aan techniek voor morgen. Dit motto krijgt betekenis in alle activiteiten die het Instituut onderneemt en is richtinggevend voor beleidsmatige en inhoudelijke keuzes die worden gemaakt. SAMEN LEREN WERKEN AAN TECHNIEK VOOR MORGEN Samen Binnen het Instituut Engineering werken studenten, docenten, onderzoekers en ondersteuners samen aan vraagstukken die spelen in het engineering werkveld. Studenten uit verschillende opleidingen werken samen aan complexe multidisciplinaire vraagstukken onder begeleiding van docenten, die hun vakdisciplinaire kennis en vaardigheden overdragen. Docenten werken samen vanuit een inzichtelijk opgebouwd en samenhangend curriculum, waarin onderzoekers vanuit lectoraten en kennis- en expertisecentra inhoudelijke inbreng hebben. Onderzoekers werken samen met docenten en studenten aan actuele vraagstukken uit ons werkveld. Daarbij zoeken zij voortdurend samenwerking met dit werkveld. Samen met docenten faciliteren ondersteuners het onderwijsleerproces van studenten. Samenwerking vindt plaats in een professionele setting, waarin openheid en vertrouwen, gezien en gekend worden en verantwoordelijkheid nemen en verantwoording afleggen kernbegrippen zijn. Leren Binnen het Instituut Engineering leren studenten, docenten, onderzoekers en ondersteuners samen van en met elkaar. Zij doen dit vanuit een open en onderzoekende houding, waarin fouten maken moet en het geven en ontvangen van professionele feedback vanzelfsprekend is. Op basis van onderzoek richt het leren zich op het realiseren (ontwerpen en ontwikkelen) van producten en diensten en het continue verbeteren daarvan. Leren kent verschillende vormen, die aansluiten op 17

19 Opleidingsstatuut Instituut Engineering verschillende leerstijlen. Een afwisselende, uitdagende en flexibele leeromgeving stimuleert en faciliteert verschillende leerstijlen. Werken Samen leren is samen werken, samenwerken is samen leren. Door middel van het werken aan reële en actuele vraagstukken uit de beroepspraktijk leren studenten, docenten en onderzoekers samen van en met elkaar. Het (toekomstige) werken van de student staat centraal in het leren. Het werken van docenten en onderzoekers is gericht op het leren van studenten. Ondersteuners werken samen met docenten aan het soepel laten verlopen van dit leren. Samen werken ze aan het creëren/realiseren/maken van techniek voor morgen: onderzoeken, ontwerpen en ontwikkelen zijn daarbij de kerncompetenties. Techniek Leren werken aan techniek vraagt om een stevige vakdisciplinaire basis. Technische kennis en vaardigheden zijn nodig om technologische innovaties te kunnen begrijpen en toe te passen. Technologische vernieuwing vindt plaats op het snijvlak van disciplines. Complexe multidisciplinaire vraagstukken kunnen worden opgelost op basis van stevige technische kennis en vaardigheden. In het samen leren werken maken docenten, studenten, onderzoekers en ondersteuners gebruik van actuele en innovatieve technieken. Morgen In het samen leren werken richten we ons op de techniek voor morgen. Dit kan niet anders dan aan te sluiten bij de technische actualiteit van vandaag, in het besef dat technologische ontwikkelingen om een voortdurende aanpassing van die actualiteit vragen richting morgen. Het werken aan technische oplossingen voor actuele vraagstukken biedt studenten, docenten en onderzoekers de mogelijkheid om bij te dragen aan duurzame technologische oplossingen voor de vraagstukken van morgen. Ondersteuners richten zich op de student, docent en onderzoeker van morgen, waarbij voortdurende ontwikkeling, samen leren en samenwerken centraal staan. Hoe werken de opleidingen dan samen? In de wetenschap dat geen vakgebied meer op zichzelf staat en dat innovatie altijd plaatsvindt op de snijvlakken tussen vakgebieden en domeinen is het niet meer denkbaar dat er geen samenwerking zal plaatsvinden. Wél worden de Bachelors en Associate Degrees opgeleid met een gedegen basiskennis, gebaseerd op het competentieprofiel van de Bachelor of Engineering (Beng). In de samenwerking zal een ieder, vanuit zijn/haar achtergrond, de expertise die nodig is om een gezamenlijk product te maken inbrengen. Specialisme in verbondenheid dus.. De Elektrotechniek zorgt voor onze energiesystemen en onzichtbare infrastructuur voor onze huidige informatiemaatschappij. Ook bedenken zij nieuwe toepassingen in de gezondheidszorg en in medische apparatuur en maken nieuwe ontwerpen voor dvd-spelers of computerapparatuur. Het werkgebied van de elektrotechnisch ingenieur is omvangrijk en heel veelzijdig. Duurzaamheid en in het bijzonder duurzame elektrische energie is een speerpunt van de HAN en daarmee leidraad voor de opleiding Elektrotechniek. Industrieel productontwerpers verrichten hun werk in een technische omgeving, vooral daar waar producten ontworpen worden en geproduceerd, al of niet met partners en misschien voor een deel in het buitenland. De meeste Industrieel productontwerpers zullen een baan in een bedrijf hebben b.v. bij een ontwerpbureau. De Industrieel productontwerper is bij uitstek de intermediair tussen technische specialisten, de commercie en de gebruiker van je product. Hij is als het ware de spin in het web van de productontwikkeling. De Technisch Bedrijfskundige is bij uitstek de brug tussen (technische) specialisten, specifieke afdelingen en algemeen management. Kortweg gezegd is het werk vaak te omschrijven als: het uitvoeren, evalueren en ontwerpen van beleid of het vernieuwen/verbeteren processen, systemen en producten. 18

20 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Een Werktuigbouwkunde houdt zich bezig met het ontwerpen, realiseren en onderhouden van technische producten met aandacht voor de mechanische, energetische, regeltechnische en bedrijfseconomische aspecten. Het werkveld Door de afgewogen combinatie van theoretische kennis en praktische vaardigheden ben je op een breed terrein deskundig. De vraag naar technische ingenieurs is onverminderd groot. Het diploma wordt hoog gewaardeerd, zowel in het bedrijfsleven als bij de overheid. Bedrijven waar Engineers aan het werk gaan zijn multinationals, middelgrote bedrijven en kleine bedrijven. De opleidingen zijn veelal gericht op de een ontwerp- en maakindustrie. Alumni komen dan ook meestal in het bedrijfsleven terecht. Keuringsinstituten en andere (semi) overheidsinstellingen in mindere mate. Functies waarin het beroep uitgeoefend wordt Binnen de beroepstaken waaraan in de opleidingen wordt gewerkt kun je puur technisch, specialistisch bezig zijn, bijvoorbeeld met onderzoek, ontwerpen en ontwikkelen. Maar je kunt ook goed functioneren in commercieel-technische functies. Ook managementfuncties staan na enkele jaren werkervaring voor je open. En niemand houdt je tegen als je een eigen bedrijf wilt beginnen of in het buitenland wilt gaan werken. Functies waar je in terecht kunt komen zijn onder meer: - ontwerper - product engineer - werkvoorbereider - test engineer - sales engineer - onderhoudstechnicus - projectmanager, projectleider - adviseur, consultant - verificator / inspecteur - kwaliteitsverantwoordelijke - afdelingsleider (technische dienst, productie) Beroepstaken en competenties De opleidingen profileren zich als specialistische opleidingen in een brede context, waarmee de student een degelijke basis verwerft voor alle toekomstige toepassingen en contexten van de engineering. In de beroepspraktijk is vraag naar afgestudeerden die hun kennis kunnen inzetten bij het oplossen van complexe problemen. Bij het instituut Engineering zijn de opleidingen ingericht middels beroepstaken. Beroepstaken zijn betekenisvolle taakgebieden zoals deze in al hun complexiteit in de werkelijkheid door de beroepsbeoefenaar (expert) worden uitgevoerd. De beroepstaken vind je terug in de onderwijseenheden van de opleiding. In alle beroepstaken werk je aan de ontwikkeling van de competenties van de opleiding, gericht op de inhoud en het werkveld die passen bij de betreffende beroepstaak. Om samenwerking binnen Engineeringsopleidingen te vereenvoudigen hebben we een uniform overzicht van beroepstaken gemaakt. Dat zijn: 1. Mechanisch ontwikkelen 2. Energetisch ontwikkelen 3. Industrieel automatiseren 4. Elektrische energiesystemen ontwikkelen 5. Embedded systemen ontwikkelen 6. Productiegericht ontwikkelen 7. Operations management 8. Organisaties inrichten en veranderen 9. Ondernemen 10. Vorm en betekenis geven 11. Gebruikersgericht ontwerpen 19

21 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Dit zijn allemaal taken die een product/proces opleveren. Taken die ook in de beroepspraktijk herkend worden en herkenbaar zijn. In projecten waar verschillende opleidingen samenwerken, zal die samenwerking ook in deze beroepstaken zijn. In de regel is het zo dat je, wil je een beroepstaak goed kunnen realiseren, je meerdere competenties moet beheersen. Een beroepstaak geeft een groep van competenties een context en inzicht in de praktijkwaarde van competenties. Eigenlijk is de beroepstaak de toepassing van de competenties in een context die belangrijk is voor het beroepenveld waar we jou voor opleiden. Competentieprofiel van de opleidingen Per onderwijseenheid verwerf je de kennis, houding en vaardigheden die nodig zijn om deze beroepstaken te kunnen uitvoeren. De kennis, houding en vaardigheden zijn voor de opleidingen omschreven in competenties. Deze zijn afkomstig uit het landelijk beroepsprofiel van de Engineer. Bij de HAN worden die competenties toegepast in de eerder genoemde beroepstaken, en zijn deze onderverdeeld in drie niveaus: Niveau 0 Instroomniveau (HAVO-5 / MBO-4 eindniveau) I Aard van de taak: Eenvoudig, gestructureerd, past bekende methoden direct toe volgens vaststaande normen Aard van de context: Bekend; eenvoudig, mono- of bidisciplinair, in schoolsituatie Mate van zelfstandigheid: Sturende begeleiding II III Aard van de taak: Complex, gestructureerd, past bekende methoden aan wisselende situaties aan Aard van de context: Bekend; complex, mono- of bidisciplinair, in de praktijk onder begeleiding Mate van zelfstandigheid: Begeleiding indien nodig Aard van de taak: Complex, ongestructureerd, verbetert methoden en past normen aan de situaties aan Aard van de context: Onbekend, complex, multidisciplinair in de praktijk Mate van zelfstandigheid: Zelfstandig Beschrijving van de competenties die alle opleidingen gebruiken Om de beroepstaken te kunnen uitvoeren, heb je een samenhangend geheel van kennis, vaardigheden en attitude nodig. Dit geheel van kennis, vaardigheden en attitude wordt een competentie genoemd. In alle opleidingen van het instituut Engineering staan 8 competenties centraal: 1. Analyseren Het analyseren van een engineeringvraagstuk omvat de identificatie van het probleem of klantbehoefte, de afweging van mogelijke ontwerpstrategieën / oplossingsrichtingen en het eenduidig in kaart brengen van de eisen / doelstellingen / randvoorwaarden. Hierbij wordt een scala aan methoden gebruikt, waaronder wiskundige analyses, computermodellen, simulaties en experimenten. Randvoorwaarden op het gebied van mens & maatschappij, gezondheid, veiligheid, milieu, duurzaamheid en commerciële belangen worden hierbij meegenomen. 2. Ontwerpen Het realiseren van een engineeringontwerp en hierbij kunnen samenwerken met ingenieurs en niet ingenieurs. Het te realiseren ontwerp kan voor een apparaat, een proces of een methode zijn en kan meer omvatten dan alleen het technisch ontwerp, waarbij de ingenieur een gevoel heeft voor de impact van zijn ontwerp op de maatschappelijke omgeving, gezondheid, veiligheid, milieu, duurzaamheid (bijv. cradle-to-cradle) en commerciële afwegingen. 20

22 Opleidingsstatuut Instituut Engineering De ingenieur maakt bij het opstellen van zijn ontwerp gebruik van zijn kennis van ontwerpmethodieken en weet deze toe te passen. Het te realiseren ontwerp is gebaseerd op de specificaties en vormt een volledige en correcte implementatie van alle opgestelde producteisen. 3. Realiseren Het realiseren en opleveren van een product of dienst of de implementatie van een proces dat aan de gestelde eisen voldoet. De Engineer ontwikkelt hiervoor praktische vaardigheden om engineeringproblemen op te lossen en voert hiervoor onderzoeken en testen uit. Deze vaardigheden omvatten kennis van het gebruik en de beperkingen van materialen, computer simulatie modellen, engineeringprocessen, apparatuur, praktische vaardigheden, technische literatuur en informatiebronnen. De bachelor is ook in staat om de wijdere (veelal niettechnische) gevolgen te overzien van zijn werkzaamheden, bijv. op het gebied van ethiek, maatschappelijke omgeving, duurzaamheid, commercie en industrie. 4. Beheren Het optimaal laten functioneren van een product, dienst of proces in zijn toepassingscontext of werkomgeving, rekening houdend met aspecten op het gebied van veiligheid, milieu, technische en economische levensduur. 5. Managen De Engineer geeft richting en sturing aan organisatieprocessen en de daarbij betrokken medewerkers teneinde de doelen te realiseren van het organisatieonderdeel of het project waar hij leiding aan geeft. 6. Adviseren De Engineer geeft goed onderbouwde adviezen over het ontwerpen, verbeteren of toepassen van producten, processen en methoden en brengt renderende transacties tot stand met goederen of diensten binnen het Domein Engineering. Hij weet adviezen uit te brengen zowel op papier als mondeling. 7. Onderzoeken Het gebruik van geschikte methoden en technieken m.b.t. het vergaren van informatie, om toegepast onderzoek uit te kunnen voeren. Deze methoden kunnen zijn: literatuuronderzoek, het ontwerp en de uitvoering van experimenten, de interpretatie van data en computer simulaties. Hiervoor kunnen databases, normen, standaarden en veiligheidsnormen geraadpleegd worden. 8. Professionaliseren Het zich eigen maken en bijhouden van vaardigheden die benodigd zijn om de overige engineeringcompetenties effectief uit te kunnen voeren. Deze vaardigheden kunnen ook in breder verband van toepassing zijn en omvatten ook het op de hoogte zijn van de nieuwste ontwikkelingen, ook in relatie tot ethische dilemma s en maatschappelijk geaccepteerde normen en waarden. Deze competenties vormen de eindkwalificaties van elke opleiding. De wijze waarop deze worden beoefend is nader uitgewerkt in deel 3. Elke competentie heeft een aantal indicatoren waaruit blijkt of (en in welke mate) deze competentie wordt beheerst. Onderstaand zijn die weergegeven: 21

23 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Dit deel van de studiegids betreft uitsluitend de propedeutische fase, de indicatoren zijn dus allemaal weergegeven op niveau 1. Kijk voor de indicatoren voor de hoofdfase in deel 1B. Competentie 1: Analyseren. Handelingsindicatoren: Opleidingen: ELT IPO TBK WTB a. selecteren van relevante aspecten met betrekking tot de vraagstelling; X X X b. aangeven wat de mogelijke invloed is op bedrijfseconomische, maatschappelijke en tot het vakgebied X X X gerelateerde aspecten; c. formuleren van een heldere probleemstelling, doelstelling en opdracht aan de hand van de wensen van de klant; X X X X d. opstellen van een programma van (technische & niettechnische) eisen en dit vast kunnen leggen; X X X X e. modelleren van een bestaand product, proces of dienst. X X X f. onder begeleiding volgen van een ontwerpproces: divergeren, convergeren en evalueren X Competentie 2: Ontwerpen. Handelingsindicatoren: Opleidingen: ELT IPO TBK WTB a. in staat zijn om vanuit de opgestelde eisen een conceptoplossing (architectuur) te bedenken en te kiezen; X X b. maken van gedetailleerde ontwerpen aan de hand van de gekozen conceptoplossing (architectuur); X X X c. rekening kunnen houden met de maakbaarheid en testbaarheid van het ontwerp; X X d. het verifiëren van het ontwerp aan de hand van het programma van eisen; X X e. selecteren van de juiste ontwerphulpmiddelen X f. opstellen van de documentatie ten behoeve van het product, dienst of proces. X X X X g. gebruikmaken van gegeven ontwerphulpmiddelen (ontwerpmethodologie, creativiteitstechnieken, etc.); X h. in staat zijn om onder begeleiding ideeën op enkele aspecten verder uit te werken tot bruikbare concepten en te kiezen aan X de hand van de gestelde eisen; i. deels rekening kunnen houden met de gebruiker en de technische haalbaarheid; X Competentie 3: Realiseren. Handelingsindicatoren: Opleidingen: ELT IPO TBK WTB a. passend gebruikmaken van materialen, processen en methoden; X X X b. assembleren van componenten tot een integraal product, dienst of proces; X X c. verifiëren en valideren van het product, dienst of proces t.o.v. de gestelde eisen; X X X d. documenteren van het realisatieproces. X X X e. gebruik kunnen maken van enkele simulatietechnieken (CAD) om een eenvoudig ontwerpvoorstel te dimensioneren; X 22

24 Opleidingsstatuut Instituut Engineering f. onder begeleiding overzien van enkele kritische punten in een eenvoudig ontwerpvoorstel en vertalen naar simpele rekenmodellen om van hieruit conclusies te trekken die consequenties hebben t.a.v. het ontwerpvoorstel; g. De consequenties van de realisatie vertalen naar een implementatieplan X X X Competentie 4: Beheren. Handelingsindicatoren: Opleidingen: a. invoeren, testen, integreren en inbedrijfstellen van een nieuw product, dienst of proces; b. een bijdrage leveren aan beheersystemen en/of onderhoudsplannen, zowel correctief (monitoren, signaleren en optimaliseren) als preventief (anticiperen); c. de performance van een product, dienst of proces kunnen toetsen aan kwaliteitscriteria; d. terugkoppeling kunnen verzorgen n.a.v. gewijzigde omstandigheden en/of performance van een product, dienst of proces. ELT IPO TBK WTB X X X X X X X X X X X Competentie 5: Managen. Handelingsindicatoren: Opleidingen: ELT IPO TBK WTB a. opzetten van een (deel)project: kwantificeren van tijd en geld, afwegen en kwantificeren van risico s, opzetten van projectdocumentatie en het organiseren van resources X X X (mensen & middelen); b. monitoren en bijsturen van activiteiten in termen van tijd, geld, kwaliteit, informatie en organisatie; X X X c. taak- en procesgericht communiceren; X X X X d. begeleiden van medewerkers, stimuleren van samenwerking en kunnen delegeren; X X X e. communiceren en samenwerken met anderen in een multiculturele, internationale en/of multidisciplinaire omgeving en het voldoen aan de eisen die het participeren in een arbeidsorganisatie stelt. X X X X Competentie 6: Adviseren. Handelingsindicatoren: Opleidingen: ELT IPO TBK WTB a. zich inleven in de positie van de (interne of externe) klant; X X X b. verhelderen van de behoefte van de opdrachtgever; X X X X c. in overleg met relevante partijen de klantbehoefte vertalen naar technisch & economisch haalbare oplossingen; X X X d. kunnen onderbouwen van een advies en de klant hiervan overtuigen X X X X e. relaties met klanten op een adequate wijze onderhouden. X X 23

25 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Competentie 7: Onderzoeken. Handelingsindicatoren: Opleidingen: a. de doelstellingen van een gewenst onderzoek vanuit de vraagstelling opstellen; b. zelfstandig (wetenschappelijke) literatuur en eigen / andere informatiebronnen selecteren en verkrijgen om zich verder in de vraagstelling te verdiepen, daarbij de betrouwbaarheid van de verschillende informatiebronnen kunnen valideren; c. de resultaten samenvatten, structureren en interpreteren en conclusies trekken in relatie tot de onderzoeksvraag; d. resultaten te rapporteren volgens de in het werkveld geldende standaard; e. op basis van de verkregen resultaten de gekozen aanpak kritisch evalueren en aanbevelingen te doen voor vervolgonderzoek te wijze onderhouden. ELT IPO TBK WTB X X X X X X X X X X X X X X X X X Competentie 8: Professionaliseren. Handelingsindicatoren: Opleidingen: ELT IPO TBK WTB a. op zelfstandige wijze een leerdoel en een leerstrategie bepalen en uitvoeren en het resultaat terugkoppelen naar het X X X leerdoel; b. zich flexibel opstellen in uiteenlopende beroepssituaties; X X X c. bij beroepsmatige en ethische dilemma s een afweging maken en een besluit nemen, rekening houdend met X X X geaccepteerde normen en waarden; d. op constructieve wijze feedback kunnen geven en ontvangen, zowel op gedrag als inhoud; X X X X e. kunnen reflecteren op eigen handelen, denken en resultaten; X X X X f. kunnen gebruiken van diverse communicatievormen en - middelen om effectief te kunnen communiceren in het Nederlands (en Engels). X X X Matrix van Dublindescriptoren en competenties In het werken aan beroepstaken worden de competenties in onderlinge samenhang toegepast. Per onderwijseenheid/ per deeltentamen zijn competentie-indicatoren geformuleerd, waarin staat wat je moet kunnen en kennen. Daarvoor zijn de -in Europees verband geldende- Dublindescriptoren richtinggevend. In de onderstaande tabel is een korte beschrijving van de Dublindescriptoren opgenomen. Bachelor Kennis en inzicht Heeft aantoonbare kennis en inzicht van een vakgebied, waarbij wordt voortgebouwd op het niveau bereikt in het voortgezet onderwijs en dit wordt overtroffen, functioneert doorgaans op een niveau waarop met ondersteuning van gespecialiseerde handboeken, enige aspecten voorkomen waarvoor kennis van de laatste ontwikkelingen in het vakgebied vereist is. Toepassen kennis Is in staat om zijn/haar kennis en inzicht op een dusdanige wijze toe te passen, en inzicht dat dit een professionele benadering van zijn/haar werk of beroep laat zien, en beschikt verder over competenties voor het opstellen en verdiepen van argumentaties en voor het oplossen van problemen op het vakgebied. Oordeelsvorming Is in staat om relevante gegevens te verzamelen en interpreteren (meestal op het vakgebied) met het doel een oordeel te vormen dat mede gebaseerd is op het afwegen van relevante sociaal-maatschappelijke, wetenschappelijke of ethische aspecten. 24

26 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Communicatie Leervaardigheden Is in staat om informatie, ideeën en oplossingen over te brengen op een publiek bestaande uit specialisten en niet-specialisten. Bezit de leervaardigheden die noodzakelijk zijn om een vervolgstudie die een hoog niveau van autonomie veronderstelt aan te gaan. Deze Dublindescriptoren hebben uiteraard een belangrijke relatie met ons onderwijs. Ook het diploma Bachelor of Science is internationaal geldig, dankzij deze descriptoren. Omdat deze descriptoren vrij algemeen zijn, zijn ze in het domeinprofiel Bachelor of Engineering nader uitgewerkt tot competenties. De onderlinge samenhang is onderstaand weergegeven, waarbij tevens verwezen wordt naar de onderliggende handelingsindicatoren (gedragskenmerken): Dublin descriptoren Domeincompetenties Kennis en Inzicht Toepassen kennis en inzicht Oordeelsvorming Communicatie Leervaardigheden 1. Analyseren X X a, b c, d, f 2. Ontwerpen X X a, e, g f, h 3. Realiseren X a, b, e, f, g c, f, g d, e 4. Beheren X X c d 5. Managen X a b c, d, e 6. Adviseren X d c a, b, d, e 7. Onderzoeken X a b c, d, e X 8. Professionaliseren X X a, b, c d, f X Opbouw van de Voltijdopleidingen De opleiding is georganiseerd in onderwijseenheden. Elke onderwijseenheid is gecentreerd rond één of meer beroepstaak. Je volgt lessen en practica in een aantal kennisgebieden en je voert een projectopdracht uit met een groep van medestudenten. De projectopdrachten in de propedeuse nemen één dag per week in beslag en zijn bedoeld om de geleerde kennis en vaardigheden toe te passen en ook om je te leren planmatig samen te werken. Je start de opleiding met je vormende en opleidingsspecifieke propedeuse en vervolgens ga je je steeds verder specialiseren. Je wordt geconfronteerd met een aantal onderwerpen waarmee je verder in de opleiding in aanraking kunt komen. Natuurlijk staan er in de propedeuse veel basisvakken op het programma, zoals wiskunde, natuurkunde en netwerken met bijbehorend practicum. Daarnaast werk je in elke OWE aan een projectopdracht, waarin je de basisvaardigheden in de praktijk leert toepassen. 25

27 Opleidingsstatuut Instituut Engineering In het onderstaande overzicht is weergegeven op welke wijze het onderwijs op hoofdlijnen is ingericht. MONODISCIPLINAIR PROJECT 5 SP MONODISCIPLINAIR PROJECT 5 SP BIDISCIPLINAIR PROJECT 10 SP JAAR 1 VAKKEN & PRACTICA 5 SP VAKKEN & PRACTICA 5 SP VAKKEN & PRACTICA 5 SP VAKKEN & PRACTICA 5 SP VAKKEN & PRACTICA 5 SP VAKKEN & PRACTICA 5 SP VAKKEN & PRACTICA 5 SP VAKKEN & PRACTICA 5 SP JAAR 2 DEELTIJD-STAGE of BEDRIJFSPROJECT of LECTORAATOPDRACHT of WEDSTRIJD 15 SP VAKKEN & PRACTICA 15 SP DEELTIJD-STAGE of BEDRIJFSPROJECT of LECTORAATOPDRACHT of WEDSTRIJD 15 SP VAKKEN & PRACTICA 15 SP YEAR 3 INTERNSHIP 2 30 SP MULTIDISCIPLINAIRY PROJECTS or CHALLENGES 15 SP COURSES 15 SP JAAR 4 MINOR 30 SP AFSTUDEREN 30 SP Nader kijkend naar de propedeusefase (jaar 1) zien we twee semesters (halve jaren). Het 1 e semester werk je monodisciplinair. Dat wil zeggen dat je alleen bezig bent met onderwijs van de opleiding die je gekozen hebt. Je wilt immers direct met je keuze aan de slag. We leggen daar een goede basis die beginnende samenwerking (in het tweede semester) mogelijk moet maken. In het tweede semester werk je samen met studenten van een andere opleiding (binnen het domein Engineering) in combinaties die het onderwijs heeft gemaakt. Het moeten immers nog niet te complexe samenwerkingsvormen worden. Op deze manier doen we ook de wettelijke taak van de propedeuse recht; namelijk dat je moet kunnen besluiten of de opleiding wat voor je is. 26

28 Opleidingsstatuut Instituut Engineering Het 1 e semester ziet er als volgt uit: Elke opleiding heeft haar eigen programma. In dat programma zit een monodisciplinair project. Omdat er tussen de opleidingen ook veel vakken in enige mate hetzelfde zijn, worden die vakken soms gezamenlijk aangeboden. Je zit dan in de collegezaal met studenten van andere opleidingen. De professional skills doe je voornamelijk op in de projecten. Het 2 e semester ziet er als volgt uit: In de BI-disciplinaire projecten (BI = twee) werk je samen met studenten uit een andere opleiding. Daar hebben wij vast een voorzet voor gemaakt. De volgende combinaties zijn mogelijk: ELT + WTB IPO + TBK IPO + WTB TBK + IPO WTB + IPO WTB + ELT Daarnaast worden de projecten waaraan je gaat werken geworven bij het bedrijfsleven. Je werkt dus aan real cases. Ook heeft Engineering het beleid dat de projecten (in enige mate) raakvlak moet hebben met een maatschappelijk thema. Het moet bijdragen aan de verbetering van onze wereld. Deze thema s zijn: - Gezondheid en Technology - Duurzame Elektrische Energie - Lean Studenten van de opleiding Elektrotechniek kiezen aan het eind van het 1 e semester hun afstudeerrichting al. De keuze bestaat uit: - Industrial and Power Systems (E-IPS) - Embedded Systems (E-ES) In het tweede studiejaar (voor jou is dat dus ) kan je in het eerste semester op (deeltijd) stage. Wij zorgen voor de stageplaatsen. Je kunt dat ook doen bij een lectoraat of een andere opdracht invullen. Meer informatie hierover ontvang je gedurende het studiejaar. Aanbod van onderwijseenheden Het aanbod van de onderwijseenheden in de propedeutische fase is volledig omschreven in deel 3 van dit statuut. Zoek er even het goede deel 3 bij. Elke opleiding kent een eigen deel 3. 27