e Organi,atie voor 1-:conomi'>che Samenwerking en '>tratievc lasten v<1n ondcrnemingen,

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "e Organi,atie voor 1-:conomi'>che Samenwerking en '>tratievc lasten v<1n ondcrnemingen,"

Transcriptie

1 Er oet geerkt orden aan een geonder regelgevingskliaat in de Europese Unie. Meer gespreide verantoordelijkheid bij de voorbereiding en uitvoering van regelgeving al leiden tot eer praktishe oplossingen die inder geld kosten, de onurrentiekraht van onderneingen niet overatig belasten en daardoor een positieve uiterking op de erkgelegenheid hebben. v C) D e Organi,atie voor 1-:onoi'>he Saenerking en '>tratiev lasten v<1n ondrneingen, keling lidt tot '>tijging van de adini Ontikkeling iofsoi ahteruitgang v<1n de produktiviteit en <1akt ih in toeneend en vrtraging van innovcjti. ate orgn over ht rglgving~kli- 111<1Jt in de '>ter'>e ereld. In ht rjpport 'ln1f11i'ill<} the Cluality of De beorgdheid ordt gedeeld door en ajnt<ll Jid,taten van de Lll Dit hedt er toe geleid dat onder '5 dlld f<.e,;ullltiolls' qjt eer in ht Vrenigd d orgoni<.,ati onder Konlllkrijk, de Hond'>rpuhliek, eel "( :ol'el11111ellts thro1u}hout the 1Porld eju}ili}e ill t/,-e Denarkn en ook in o land drgulring()opraties 11111ill a/11'itjes, t/,ey t11x. they van qart s/lrll<i, dll,i they ;ulate gegaan ijn. C~eien ht l<.e,;ul,ji1il is t/1e least ullderstood of t/,ese flo/iy illstruj11ell/\, hut ill )' oulltries II has 11 lnoa,!a <llld 111ore Jar-1-1hin1} fit dat vee! reglgving in de lidstaten rehtstreb dan ei indiret ontleend J'i aan Ell-reglgving, i"' i1n/ja/ Oil eolloj11j 1}r11'th, Oil door de Europe'> Raad op the,leplojn11t of the rule o/ /),- L /)oo C:orlu in JUni I 'Jl)4 heslo- /,111'. alld Oil I}OI'U11111e11t effetil'llss th,,!o ten, dat ook de Europese Coi,,ie de t11x ""dfisa/;,olllies" regelgeving van de Furope'>e Unie aar I )e horgdheid geldt et nae de ns kriti'>h tege11 ht Iiht oet houtoena van de hovlhid regelge- den. ving in We'>t-Furopa, voorji op ilieuen lniddel'> i'> door de Furope'>e Co '>oiaal gebied, en in ht bi]onder i<;~ie een \Vrkgroep van vooraanlniddel'> de ~lhte kalitit van die regelgeving staande deskundigen ingesteld, die De OFSO '>felt dat dee ontik- oet onderokn elke Lurops re-

2 <r: > gelgeving voor vereenvoudiging of deregulering in aanerking kot. Her andaar van de erkgroep heft ook hetrekking op de oetting van EC-regelgeving in narionale ergeving. De erkgroep ordt in het Hrusselse jargon aangeduid als de rkgrop Molitor, naar de voorittr va11 de erkgroep: Dr Hernhard Molitor, vooralig direteur-generaal van het tntsterie van Eonoishe Zaken in Bonn De leden, aaronder de vooritter van de Vereniging VNO-NCW, ijn afkostig uit de EU-Iidstaten. Het gaat daarhij o vertegenoordigers van erkgevrs- en erknersorganisatie-;, rhtrs, professoren en enige vooralige hoge ahtenaren van de Furopese Coissi. Het hijondere van het andaat van de erkgroep Molitor is dat speiale aandaht gevraagd ordt voor de eheten van regelgeving op de opetitiviteit van onderneingen, in het hijondr van kline- en iddelgrote hedrijven, en de daaraan verbonden gevolgen voor de erkgelegenheid. Her eindrapport van de erkgroep- 1\lolitor al 111 JUni 1995 aan de luropese top in Cannes oeten orden gepresenteerd. De erkgroep heeft als prioritaire terreinen van ondroek aangeeen: ilieu, arheidsostandigheden, voedselhygin en ahinebou. Eind I 994 hedt de erkgroep aan Europese organisatie'> van erkneers en erkgevers, branhe-organi-;aties en onsuentenorgani~atie~ een vragnlij~t togonden aarin nadre inloratie gevraagd ordr over de gnoed terreinen, alsede inforatie over andere FC-regelgeving en daare saenhangende nationale rglgeving die een negatieve invlod heft op de onurrentiekraht van onderneingen en op de rkgelgenheid De erkgrop heelt geien de heshikbar tijd besloten fisal regelingen en regelgeving op her ghied van landhou huiren bshouing te Iaten. Uit de talrijke reaties blijkt dat afgein van de genoede trreinen prohlen ge'>ignaleerd orden ten aanien van onder er overheidsaanhesrdingen. vnnoot-;hapsrehr, handelspolitiek, onsuenten- en lvensiddlnetgeving, hiothnologie, nergi, vrvor en houprodukten. De klahtn koen hoofdaklijk ner op t grote gdetaillrdheid van voor <,hriften, overlapping en tgenstrijdigheid, ondoelatigheid, disproportionaliteit, <,trqdtgheid et suhsidiarititsbgin-;\, rglgving die nog -,teed~ ghandhaafd ordt, tenvijl nieu voorshriften al van kraht ijn, het uulativ effet van vrshillende soortn voorshrilten en gebrekkige ipleentatie en onvoldoende tueiht op naleving. Regelgeving, onurrentiepositie en erkgelegenheid De Ell heit op het terrein van regelgeving een ostredn reputati. 1 het nu gaat o gehaktballn, de hygiene in slahthuien, de etiketten op de japotjes in de suprarkt, de lengte van hananen of de veiligheidsvoorshriften in bdrijven, de invloed van de EU-rgelgeving laat ih overal gelden. De karikatuur van de bedillerig Hrusselse bureaurati die de ene na de andere gedetaillerde rihtlijn op de lidstaten afvuurt dot het goed aan de borreltafl. [en beeld dat ei enig orrette hehoelt. Veel van dee Europese aatregln hlijken nu enaal nodig voor het goed luntioneren van de interne arkt. Nee bijvoorheld het Withok l I lv -1 '15

3 van de Europese Cois<>ie inake de voltooiing van de interne arkt. ])e daarin opgenon driehondrd aatregelen hehhn ten do] nationale oh >takls uit de eg t ruien die de tot<;tandkoing van de interne arkt vrhinderen. Rglgving van de EU kan drhalve ook en deregukrend effet hebben. Zo bevat de onterprihtlipl et betrekking tot de veiligheid van ahines op de erkpkk voorshnften ter heshering van de erknr bij het gehruik van de ahine. Op dit trrin bestaan talrijke national voor>hriften die op ih blerend kunnen erkn voor ht vnje vrkeer van ahines binnn de EU. Het hdt iers inig in ahines aan te shaften in land X die ei in land Y ogen orden ingevoerd aar vervolgens van de nationale vilighidsinspti daar niet in gehruik n1ogn orden gnon1n. En voorbeld uit de voeds]<;tor Een -;erie eer gdtailleerde horiontale en vertiale rihtlijnn geven voorshriften otrnt de hygiene in de vleesvrerkende industrie, oals slahthuien en <;]agerijn Op ih n hlangekkend ondererp We illen allaal graag geond hlijven, vandaar dat ook op dit punt talrijke nationale voorshriften van kraht aren, die een helering vordn voor het vrij vrkeer van vleesprodukten. In beid gevallen IS de noodaak van rglgeving aaneig, dit ordt ook door de hetrokken storen onderkend. Toh hli1kt de genoede reglgeving in de praktijk tot grote probleen t leiden. Zo hepaalt de onterp-rihtlijn et htrekking tot de veiligheid van ahines op de rkplek, dat niet aiken nieu ahines aan de voorshrilten oten orden aangpast, aar ook het bestaande ahinepark. ])e vraag i<> of dat nu ei ht nodig is. Het arguent van ht vrije verkeer van goederen speelt hir geen rol. De nalionale veiligheidsvoorshriftn ouden in derglijke gevallen, totdat het ahinepark aan vervanging toe is, toh geoon van toepassing kunnen blijvn. llij de voedselhygine-rihtlijnen dot ih een vergelijkhaar probl voor ])ee rglgeving bevat er gedetaillerde voor>hriftn over de verf die r op de uren van slahthuien en slagrijen oet, ho hoog exat de tegeltjes otn rei ken, at voor koelinstallaties gebruikt oeten orden, elke aterialen ahsoluut niet gehruikt ogen orden en hoe de hedrijven oetn orden shoon gehouden. Allaal tereht, de onsunt oet er van op aan kunnn, dat vleesprodukten, aar ein de EU ook vervaardigd ijn, veilig ijn ])e rihtlijnn aken ehter geen ondersheid tussen n klein slahthui-; in de Franse Provene, dat uit<>luitend de direte ogeving van vle<>produkten vooriet, en een grote exportslahterij in Kopenhagen llij de eer>te gaat ht vlesprodukt diret van de slahterij naar de onsuent, trijl bij de exportslahterij het produkt vaak pas vee] later bij de onsunt op ta- fl kot. De noodaak van hygiene is in heide gevalln gegeven; de vraag is htr gerehtvaardigd of het et hetrekking tot het klitle slahthuis dat aiken voor de diret ogeving produert elliht niet 'en tandje inder kan' Zeer praktishe vragen die op dit oent in de rkgroep-molitor aan de orde ijn. l'raktishe vragn die van lvensbelang kunnen ijn Regelgeving van de Europese Unie kan ook een deregulerend effet voor vee] Midden-en Kleinbedrijf (MKB)-onderneingn. Beide voorheelden Iaten ook hebben. < )> )>

4 <( > 1-1- UJ ien dat aan aanpassing aan de rihtlijn voor kleine ondrneingn velal rlatif hogere kosten ijn vrhondn dan voor grot onurrntn. 'There are 17 illion sllll businesses in the U111on.lust iagine, if eah one of lin ould rle one extra )Dh ", aldus de voorittr van de Europse Coissie, Santr op 17 januari 1995, in ht Europes Parlnt. Aan ht ine! van de regelge- vingsketen, de uulati oord op <,nll verandrl ngen 111 arktn, Bijondere aandaht voor de effeten van tehnologi en onurrnvan EU- en nationale voor<,hriften, <,taat ook de MK8-ondernr die ZIJn bedrijf draaiend oet houden en tglijkerti)d 'n handen vol heft aan de golf van reglgeving die onophoudelijk op he neerdaalt. Ht Eonoishe lnstituut voor ht Midden- en Klinbedrijf (ElM) beijfrd vorig Jaar de total kosten voor bedrijvn ten gevolg van adini'>trative lasten aileen al in Nederland op I 3 iljard gulden shrijden. O htr te kunnen onut-reren oeten hdrijven: * onstant innovren door nog er aan de ens van de klant te voldon, * ontinu erkn aan de vrbtring van effiieny en kalitit, * de apaitit beittn o te kunnn her<,truturren 111 ant- regelgeving op het Enige bijondre aandaht voor de efftn van rglgving op MKB-onderningen is drhalv ei op 'n plaab, ook op [uropee<, nivau. h is htr nog en ander aspet dat bij n onderok naar EU-rglgeving niet uit ht oog ag orden vrloren. De OESO ee<, r al op: de gevolgen van de kantiteit en vooral van de kaliteit van rglgeving voor de onurrentipositie van West-Europa op de reldarkt. Ht Europ'>e bedrijlslven onurrert op de rldarkt. De internationalisati van bedrijven ordt '>teeds intnsiver en lls klein hdrijven orden hirdoor b'!'nvloed als en del van Midden- en Kleinbedrijf is op ijn plaats, ook op Europees niveau. ti. Overhidsreglgving kan de apaititn van hedrijven op ~11 van de ghidn diret hindern. O in de intrnationale onurrntie overtnd t oplex aanbodktns die de nationale grnn ondr probln overkunnen hlijvn oetn hdrijvn, klein en groot, lokaal en internationaal, llexibl en <,nel ijn Wannr het bedrijlskliaat <,trk gergulrd is en de overhid ih drrt opdringt op een groot terrin van hesluitvoring van hedrijvn, kan dat r toe liden dat hdrijven onsrvatif en afkrig orden van het nn van risi CO'>. De onurrnti tt intussn niet stil. Tegen d ahtrgrond i'> de stelling gerhtvaardigd dat de ogelijkheid van hedrijvn o in de toekost te kunnn onurrrn niet aileen van hun igen onurrentivrn1ogen afhangt, aar ook van de <,trkten en akheden van het soiaal-eonoishe '>Y <,t aarin ij operern. Gespreide verantoordelijkheid Overhedn op nationaal en luropees nivau ien ih geplaat<,t voor n niet nvoudig op te lossn dilea: nerijds ordt de <,anleving steed<. o- C IJV 4 '!5

5 plxr at vraagt tllll u;plexe rglgeving, anderijds lgt dieeltd oplxitit de grenn hloot van de entrale sturingsngelijkhdn van de sa en levi ng Sturingsoge\ijkheden die vrder h\ijken af te nn naarat de rgionalisering en ondialisring van de onoie tonen. Het C:DA kiest in ijn Progra van Llitgangspuntn voor een duurae eonoishe groi. Het odel van de 'kriponoi' ordt afgeen voor over de stijging van arheid.,produktiviteit en elvaart als odanig vererpt Dat odel houdt te inig rekening et het draagvlak dat nodig is voor ilieubeleid. aar ook voor soiaal hleid en de overige kerntaken van de overhil Fen rglgevingskliaat dat duurae onoishe groei bedreigt verdient drhalve en knti-,h hshouing. Het landelijk C::DA-verkiingsprograa 'Wat eht tlt' plit in dit vrhand voor een 'Progra Flxibilisring' dat onder er oet leiden tot verindering van regeldruk en het doorhrken van stroprigheid van proedures. Lliteraard gldt en aantal randvooraarden voor lk operati die ten do[ heeft het regelgevingskliaat t vrhtren. Ht is de taak van de ovrheid hi) haar heleid de vershi\lnde en og\ijk bot<,ende grhtvaardigde bebngen te haroniseren 'naar de aatstal van het rht' Dergulring die de heshering van de akkr I oel burgers a is hedrijven I ondrllll)nt, ou hier in strl)d ijn. i)rgulring en vrnvoudiging nlogn derhalve toit leiden tot het teloor gaan van et oeite breikt ttsultaten op hlangrijk trrinen oak i I ieuhe,hr ing, arheidsvooraarden en onsuentenbshering. [)aarnaa<,t kan arktordenende regl- geving hijdragn aan een verbetrde arkterking en een gond soiaalonoish kliaat. Een atif, op de praktijk geriht, dedingingshlid, is hirvan een voorheeld. Waar het o gaat is het verijderen of aanpas-.en van direte ovrheid.,reglgving anner de doe len van dee rglgeving niet Ianger gldig ip1, of anneer e etftiever kunnen orden hereikt door altrnatiev hani-,en, oal-. door de arkt of llregulring. De overheid oet kien voor die belidsinstrunten die ht eest bijdragen aan doeltrdlnd overhidsbeleid en die het strkst appellern aan de verantoordelijkhid van burgers en bdrijven Het gaat o de kaliteit van het regelgvingskliaat Ce,preide verantoordlijkheid in plaat-, van entrale sturingsehanisen. Het is vanuit die optiek dat ook op Europs niveau naar overheidsrgulring oet orden gekekn Een uptik die een oplsing kan hidn voor enerijds de noodaak tot regulring en anderijd, de llexihilitit die ondrningn nodig hhhen o in de international onurrentiestrijd overind t kunnn hlijvn. Fen optiek die ook og\ijkheden hiedt voor de spifieke positi van het 1\ 1KB-bedrijf Geaenlijk kaliteit regelgeving verbeteren Onvolkoenhden in rgelgeving dinen oel op ounautair als op nationaal nivau te orden aangepakt Len van de onderrpen die tn Nederland op de agenda van het projet 'Markterking, dregulering en etgvingskaliteit' staan, i'> de ARBOetgeving. Op het terrein van arheidso-,tandigheden i)ll dertig vrshillende FC-Rihtli)nn van topas'>ing die elkaar op een aantal terreinn over- < ;J> C IJV ~ "'

6 <( > ~ f- Iappen et daarnaast nog tintig aanpassingsrihtlijnen et talrijke bijlagen Het is dan eker geen ovrbodige luxe daar eens heel kritish naar te kijkn. Dit al ker niet tot gevolg hehben dat de beshering van de erkners op de toht kot te staan, integendeel. Het kan er ei toe leiden dat door herodifiatie en stroolijning een overihtelijk en helder etgevingsinstruentariu geshapen ordt, dat de oetting in national etgeving, de toepassing en de handhaving aanerkelijk vereenvoudigt In juni al de erkgroep-molitor verslag uitbrengen over haar bevindingen. Laten e hopen dat de Europese C:oissie desnoods in overleg et de betrokken Europese organisatie voorstellen uiterkt die eer tegeoet koen aan de eisen van de praktijk. Het oord is daarna aan de politiek, het Europees Parlent en de lidstaten, o akkoord te gaan et de voorgestelde aanpassingen van EU-regelgeving. Daarhij al ook de vraag aan de ord oten koen, lke lering e uit dit hel proes trekken et het oog op de regelgvingsultuur in de toekost. Ook op Europees nivau ou de etgever ih, alvorens over te gaan tot nieue regelgeving, uitgaand van het prinipe van gespride verantoordelijkheid, en aantal prinipile vragen oeten stellen, * Is overheidsinterventie noodakelijk of enselijk, of kan de regulering aan de arkt of aan elfregulering door arktpartijen orden overglatenj * Wanneer de overheidsintervntie noodaklijk geaht ordt, oet dit dan op Europees of nationaal niveau plaatsvinden (suhsidiariteit)? * lndien overheidsi n terven ti op Europees niveau geenst is, at is dan het est geshikt ehanise? Zijn r alternatievn voor de traditionele 'oand and ontrol' regelgving, bijvoorhld een door de F.uropese C:oissie gregisseerde edrijdse erkenning van nationale voorshriftenj * Wanneer EU-regelgeving het noodakelijke ehanise van overheidsinterventie is, ho kan dan door opet en handhaving van de regelgeving hreikt orden dat de eonoish kosten oveel ogelijk bperkt hli)ven en de doelatigheid in de uitvoering gegarandeerd is; Regelgevingsultuur veranderen Tot slot nog een aantal aanbevelingn o de gespreide verantoordlijkheid in de regelgevingsultuur op luropee<, niveau verder gestalte te gevn, * De Europese regelgving is niet ht erk van de Europese C:oissie, haar abtenarn of aadeii in 'splendid isolation' Belangrijk is dat betrokknn, oals bedrijfsleven, Europes erkgevers- en erkneersorganisaties en de national etgevers atief bij de totstandkoing daarvan btrokken orden. Nieue voorstellen ullen tegen de ahtrgrond van de hierboven gforuleerde riteria oeten orden gehaseerd op een eer eloverogen en duidelijk aaneige noodaak. De Europese C:oissie ou er verstandig aan doen o et Green en White P,1prs een breed dbat op gang t brengen o reht te doen aan de ratio van ht subsidiari teits-, proportionaliteits- en eftetiviteitsbeginsl. Een goed voorheeld is de anier aarop de Europese C:oissie ogaat et het gvoelige vraagstuk van de onentratie in de edia versus de genste pluriforrniteit en objetiviteit van de edia. In een Croenboek rden eerst de vershil- 16 C'l JV 4/'!5

7 lende oglijkhden voor ounautair intrventie naast elkaar geet: ei of gen intrventie door de EU, en o Ja langs elk g, regelgeving danl elfregulring. Via hoorittingn en nquetes orden de btrokken storn hij de hsluitvoring htrokken. Uitraard hlijlt het priaat van de besluitvoring bij de politik, die na afeging van de betrokken belangn, dhnitiv kues al oetn aken. ' O t voorkoen dat, - oal-; bijvoorheeld hij arhidsostandighedenrihtlijnn en levensiddlnetgeving ht geval is. rihtlijn op rihtlijn gstapeld ordt trijl oude ys' bepleit, die per lidrglgving van kraht hlijft en iniddls nieu voorshriften gepublird ZtJn, oudn ook ECrihtliJnn van horionlausules otn orden voorin. Na en period van bijvoorbld vijf jaar ot hein orden of de rglgving nog -;teed-.; Jan haar oorspronkelijke do! voldoet. * Er lient n peranent 'oite' l\1olitor' van onafhanklijk dskundigen te kon, dat voorstelln tot rglgving aan de bovengenon1d ntria totst. Daarnaast ullen door of in opdraht van dit oit via een hedrijl:,dfetntots de onsquenties van de rglgving voor bdrijven in kaart oeten orden gbraht. Een 'huitnlandtoh' ou oetn aangvn at ht effet is van de voorgenon rglgving op de onurrntipositie van de EU ten opiht van de hlangrijkst handelspartners. En erst aant in dee rihnng is de in<,tlling door de LU van de nieue 'Co111fJlliiPill Coril' die oet aken over de international onurrentiepositi van de EU. De re- Onvolkoenheden in regelgeving dienen oel op ounautair als op nationaal niveau te orden aangepakt. <,u]tatn van dee onafhankelijk totsing orden in het Publiatieblad gepuhlird. Een derglijke publieke toet.,ing kan r toe leiden dat de dften van rglgving voor het hdrijfslven betrokkn orden bij de politik hesluitvoring. * BiJonder aandaht geldt de handhaving en de uitvoering van EU-regelgeving door de lidstaten. Vee! klahtn hebbn hetrekking op ht nit naleven of nit-tijdige of niet-orrt iplentatte van Europs rihtlijnen. Vanuit ht Vrenigd Koninkrijk ordt de invoering van onafhankelijke '11!JC11- gelijk al via 'bagatel-lausules' staat in opdraht en onder toiht van de Europese Cois'>ie, de uitvoering van EU-regelgeving ontroleren. Een idee dat ht overvvgn aard is. Speiheke aandaht al hij de totstandkoing van rglgving ggeven nloten orden aan de positie van het I\1KB. Waar o- getraht oeten orden de fftn van voorshrihen voor MKBonderneingn t 'verahten'. Korto, en, uiteraard niet uitputtend, reeks voorstellen o te kon tot en geonder regelgvingskliaat in de Europs Unie. Ter illustrati nog en voorheeld uit ht land van Kafka, o aan te gevn hoe het vooral niet ot. Erge in Nederland staat een bdrijf dat onkruidbestrijdingsiddlen vervaardigt De autoriteiten hebbn de ondrning aan een rek.., naar vrluidt op EU-regelgeving, gehasrde veilighids- en ilieuvoor<,hrihn ondrorpen Zo dienn de rkneers voor aanvang der erkaahdn n < )> )> CIJV -l '15

8 <( > f- sluis te passeren. Voor de sluis dienen ij ih te ontdoen van hun kleding In de sluis lient en ih te douhen en na de sluis aht de erkkleding Na afloop van de erkaaheden volgt delfle proedure, aar dan in ogkerde volgorde. Het ater aare het reinigingsproes voltrokkn ordt, lient t orden opgevangen in utalners en oet vervolgens orden vrbrand(') De ontainers orden daartoe naar Rotterda gehraht, alaar het liter voor liter in verbrandingsove ordt gespoten. Niet t veel teglijk, anders gaan de oven-, uit. Atners van de bestrijdingsiddeln i;n agrarishe ondernernrs, die daaree volstrekt legitie het onkruid op hun landerijn te lijf gaan. Zo ijn er vele voorhelden te gven van regelgeving die op ih qua doelstelling door ieder ondrshreven ullen orden, oals in dit geval de beshering van de erknr-, en het ilieu. Door de t vergaand detaillring van de voorshriften, ol ten aanien van het doel al-, van de daartoe in te etten rniddln, ordt de toepassing in de praktijk een hahelijke aak I)aardoor i~ regelgving in vl gval~ len nit doltrehnd voor de ovrheid, en appellrt niet aan de verantoordelijkheid van de bedrijvn. Mer gspreide verantoordelijkheid bij de voorhereiding en de uitvoering van de regelgeving al leiden tot er prakti '>h op]o.,.,ingen, die inder geld kosten, de onurrntiekraht van ondeeingn niet overatig helasten, en daardoor een positieve uiterking op de erkgelegenhe1d hebben. Dr L noo is I loofd.lundish Z1kn '" de Vniq<J \fi\1( )/i\1( W Ttnbergen-prijs ingesteld /) Hoyhoo/ Holld stdt JiliH /Ijb "" Ti,!Jn}11-flli}s hll/1ikhnnr /)ellldllll sinal of"'" Poor sillden/en uit aile foulteilen en stud1cril1lilli}n uon aile ho!}esholell. ouule1111es e11 lllliprslielill i11 Nderlo11d en lllr)i Ht i11qeonde11 1urk ot Zi)ll r}eslpell tijde11s rle studi oj1 dee lllsillilll}ell IIIZfll<illu}ell kllllllen IJCslodll 11i11 rifll/cs, oy1, ll'rkstllkkn. ofldr<lhlll, et ( Jok qroefliii'ci'kstllkken kullflcii II'Ord lllijo11dn De inndqe11 oe/en slllllinllliel PooriiJOIIII'Cll oj1 ht ll'erk """ flrof. dr 1. Tlllh;" Kn11Poorde11 dic flilssell hi; ijn IPrk i;11 inloliollal solid,niicii, rehipoordu;e SilnJnlPiny, PrtllPoordiijklJ('Id,!need L'll Per den ken en Jl(Tdnul_qaondl('id Ht Pri~l Pdll \u/?~ldl1- lil iloortlnliiipcii" lnrjl 111e dot IPnk Pi/11 rjriluje Ol111hlllrj ern en; kle kr1111 hft hirtlilll / Po/doell De ihd!}cil oqen 11iet in hoofdaak th111 <.,/t~llstish, floijoiitln"h of u,i,kundtrj di Ztin iv11lilisllilj1f1/ljke rlili Zill ell heel /Jlolli}rijk ritenu ZIJII /Ji; de hoordehllrj ildll de IPnkst11kken 131) inndin_q ot tpordn PCr111lJ lltu/111. ire,, tpooilf>lt~t~l'i, _t}hoortrddiu, t/j(joll1lll111111r, JIIIIHn ollqkotnl ell llisiellilll} 11'11111' liicil lillllllrl. 131}!Jroefl\IPCrkstukken ul.it.!it 1'1,J!/e dlneiiic1\. Het rk oet ~;ty~ll~eprint orden injzo11dn el n hn'tl kont!jjll nt rl}rlilj"tond Pt/11 1, l lnelld111ge11 1jat} 111 ; exej1/aren lnqond111l IPor,lenllillll. Ho,;eshoo/ Holland. Jlosilllls \C: /)ieell. I 11 ll fnoj r drs J llerkoiiii'ci De i111111rl1 Pilll de erst flriji on/pll]l 1 /Jedq Pl f 5 ooo.- lle IIPde jlli;s IJCdtlijl f 1 o. fll de derde pri;s f 1.,- Wi t}ccii flrijs IPilll onipillll}l ell kleine allen IIi' als h/l}k 1'1711 IPtlilrdenllr} Poor!ar of Un dlnt~ /) jury I1Csloat uit flrof r FH 1.1 Andnessen, flrof 111r d11.i llrkouu'cj (Poorlttr). flrof d, ll C:oudaard, fnoj dr H i\-1. de f.tlll!je, drs. K,\!eylillk (PICe-Pooriller). 1. Stekelell/,rr;. L Ti11de111all\, H /) T}efllk Wil/ink Cll fnoj drs../ C WlndenllJj Nadre illh/jii11t}ell k111ell orde11 Perk;n /J11 Hoq\hoo/ Hollrd, Jlos// > I, 111 A(; /)iell, flrof drs. J llerkour, tel 1-1 I) ; 17,x of. o 1 H 21i-2 1; 1 :flli) CIJV I <JS