Onderwerp Vrijwilligerswerk in Haagse sportclubs

Transcriptie

1 Wethouder van Onderwijs, Jeugdzaken en Sport S. Dekker Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Aan: de Commissie Jeugd en Burgerschap Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk BOW/ RIS Doorkiesnummer adres Aantal bijlagen Onderwerp Vrijwilligerswerk in Haagse sportclubs Datum 17 februari 2009 Geachte mevrouw Zandstra, Tijdens de begrotingsbehandeling 2009 heb ik u een korte en krachtige notitie vrijwilligerswerk in de sport toegezegd. Deze notitie presenteert een samenhangend beeld van alle gemeentelijke activiteiten ter ondersteuning op sportvrijwilligersgebied en van de ontwikkeling hiervan de komende tijd. In het nieuwe sportbeleidskader vanaf 2010 zal het vrijwilligersbeleid volwaardig ontwikkeld worden. 1. Inleiding De grote kracht van onze sportcultuur zijn de vrijwilligers van de sportclubs. Zij vormen de ruggengraat, het imago en de identiteit van de sportvereniging. Zij houden de sportorganisaties draaiende en zorgen voor een betaalbaar, laagdrempelig en divers sportaanbod in onze stad. Naast dit belang draagt vrijwilligerswerk in de sport bij aan het boeien en binden van burgers en aan gemeenschapszin. Het maatschappelijke belang van goed vrijwilligersbeleid door sportclubs is daarom groot. Als verenigingen er in slagen bij voortduring voldoende vrijwilligers aan zich te binden, blijken ze in staat creatief in te spelen op veranderingen in de sportvraag. Verenigingen die onvoldoende vrijwilligers weten te bereiken zijn kwetsbaar. Het noodzakelijke werk komt terecht op steeds minder schouders en al snel ontstaat een neerwaartse spiraal en een gevecht om te overleven. De gemeente Den Haag stelt zich daarom tot doel ondersteuning te bieden aan de kwaliteit van het vrijwilligersbeleid van alle Haagse sportclubs, om de maatschappelijke functies van sport te behouden en te versterken. Met de notitie Haags vrijwilligerswerk in de sport is in 2001 beleid ontwikkeld om de daadkracht en het functioneren van de sportverenigingen te verbeteren. Verbetering van het vrijwilligerswerk en de ontwikkeling van een kwaliteitszorgsysteem voor verenigingen waren daarbij speerpunten. De uitwerking van de notitie heeft tot ondersteuningsmaatregelen geleid die tot op de dag van vandaag effectief blijken. Inlichtingen bij Postadres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

2 BOW/ Hoe ondersteunt de gemeente nu? Vraaggerichte ondersteuning Alle sportverenigingen worden vraaggericht ondersteund door het hiervoor in 2003 ingerichte verenigingsondersteuningsloket. Dit loket heeft de beschikking over alle in Nederland ontwikkelde ondersteuningsproducten voor het sportvrijwilligerswerk. De terreinen waarop sportclubs worden bijgestaan zijn accommodatie, bestuur en organisatie, clubsfeer, communicatie en p.r., fusies en samenwerking, integratie, sportieve driehoek, vrijwilligersbeleid en werven en behouden van leden. Drie fulltime consulenten onderhouden de contacten met verenigingen, sportbonden en de regionale en nationale ondersteuningsorganisaties. Desgewenst worden externe specialisten ingeschakeld. Jaarlijks worden 50 tot 80 clubbesturen op maat begeleid met zeer uiteenlopende vraagstukken. Enkele veel gebruikte hulpmiddelen zijn: Ouders graag gezien: Betrokkenheid ontstaat natuurlijk niet vanzelf. Dit project helpt sportclubs bij het opbouwen van een duurzame relatie met ouders. Kies voor je club: Via de tijdelijke aanstelling van allochtone projectleiders worden verenigingen ondersteund om enerzijds jeugdactiviteiten op te zetten en anderzijds vooral de ouders van allochtone jeugd te activeren om vrijwilligerswerk te doen. Vanwege het succes van de methodiek is die door een aantal sportbonden overgenomen in projecten Meedoen Allochtone Jeugd door Sport. IK-Sport: Sportclubs worden op verzoek doorgelicht en voorzien van organisatieadvies. Professionalisering Sportverenigingen zullen nu en ook in de toekomst primair door vrijwilligers worden gerund. Dat is, zoals gezegd, de grote kracht van deze leden voor leden organisaties. Dit betekent niet dat alle taken en werkzaamheden in de vereniging door leden worden verricht. Zo hebben trainers al lange tijd een dienstverband met een club. Ook zijn diverse verenigingen met een eigen accommodatie er toe over gegaan het management en het onderhoud te laten verrichten door hiervoor aangestelde professionals. De laatste jaren zien we ook dat clubs in het kader van hun topsportambities of maatschappelijke dienstverlening (kinderopvang, clinics op scholen e.d.) over gaan tot het contracteren van betaalde specialisten. In lijn hiermee ondersteunt de gemeente de vrijwilligers van sportverenigingen met grote ambities of grote problemen met hulp door tijdelijke of structurele betaalde specialisten. Hierbij worden de volgende ondersteuningsvormen aangeboden. Verenigingsmanagers Verenigingsmanagers ondersteunen het vrijwillige kader bij complexe taken. Voorbeelden zijn het opbouwen van een relatienetwerk, sturen van cultuurveranderingen, daadwerkelijk invoeren van productvernieuwingen, opleiding opzetten en kennisoverdracht vastleggen en implementeren. Bovendien kunnen verenigingsmanagers dagelijkse leiding geven aan gesubsidieerde arbeidskrachten. Bij structurele behoefte aan een verenigingsmanager kunnen clubs in aanmerking komen voor een meerjarige afbouwende startsubsidie. Het betreft hier veelal grote verenigingen, met een eigen clubaccommodatie, die op termijn in staat zijn voldoende omzet te genereren voor het bekostigen van een of meerdere clubprofessionals. Deze professionals komen niet in de plaats van het vrijwilligerswerk maar leveren een bijdrage aan een betere organisatie hiervan binnen de club.

3 BOW/ Projectmanagers Voor het oplossen van meerdere en complexe problemen die sportclubs ervaren is soms tijdelijk specifieke deskundige kennis en begeleiding nodig. Te denken valt aan fusie, verhuizing, verkleuring van het ledenbestand en een planmatig maatschappelijk sportaanbod. In die gevallen, maar ook als verenigingen aantoonbaar niet in staat zijn om intern een vrijwillige projecttrekker te vinden, kan de vereniging worden ondersteund door tijdelijke subsidiëring van een externe specialist. Deze projectmanagers werken als aanjager en uitvoerder. Helpende Handen Indien een vereniging behoefte heeft aan extra handen voor onderhoud biedt de gemeente ondersteuning. Er is een pool gevormd met medewerkers die vraaggericht sportclubs helpen bij groot onderhoud van accommodatie en clubhuis. Onder de noemer Helpende Handen ondersteunt de gemeente verenigingen ook bij het aanstellen van mensen met een Ooievaarsbaan, met een meerjarige afbouwende subsidie. Deze medewerkers werken mee aan beheer en onderhoud van de accommodaties. Er is een voorzichtige start gemaakt met de ontwikkeling van sportclubs tot leerwerkbedrijf, waarin stagiaires van VMBO, MBO en HBO een plaats kunnen vinden. Uiteindelijk zullen ook scholieren met maatschappelijke stages daarvan profiteren. Communicatie Alle sportverenigingen en hun vrijwilligers worden door de gemeente regelmatig geïnformeerd via het magazine Den Haag Sport, Nieuwsbrieven Sportsupport en het Sportcafé. Den Haag acht het bestuurlijk en organisatorisch functioneren van sportclubs van grote betekenis en wil daarom graag kennis overdragen. De gemeente erkent de grote inspanningen van vrijwilligers en wil haar waardering voor de vrijwilligersorganisaties in de sport graag uiten. Dat gebeurt onder meer door het uitreiken van stadsspelden, stadspenningen en sportpenningen aan vrijwilligers met grote verdiensten over langere periodes. Daarnaast organiseert Den Haag jaarlijks het Sportgala, waar onder andere de sportstimuleringsprijs wordt uitgereikt aan een vrijwilligersorganisatie die zich verdienstelijk heeft gemaakt voor het maatschappelijk belang. Sportverenigingen die met een kroonjaar jubileren krijgen van de gemeente een donatie. De wethouder van sport bezoekt wekelijks sportclubs om de Haagse waardering voor vrijwilligers uit te dragen. 3. Wat gaan we extra doen? Campagne Vrijwilligers aan de slag Het komende jaar gaan we een extra impuls geven, vooruitlopend op een volledig nieuw beleidskader voor de sport. Het is helaas nog lang niet zo dat sportverenigingen als vanzelfsprekend de weg weten te vinden naar alle hen ter beschikking staande producten en diensten. In 2009 gaan we er daarom alles aan doen om zoveel mogelijk verenigingen te informeren over voor hun vereniging beschikbare hulpmiddelen, steun en instrumenten en hen uit te nodigen tot afname ervan. Vanaf de start van het sportseizoen zal een campagne gelanceerd worden die tot doel heeft alle besturen van Haagse sportverengingen uit te nodigen actief in te zetten op het versterken van het vrijwilligersbeleid van de club. Samen met de sportbonden zullen de mogelijkheden van producten en diensten als Helpende Handen, Kies voor je Club en Meedoen Allochtone Jeugd Door Sport onder de aandacht worden gebracht.

4 BOW/ Uitbreiding ondersteuningsaanbod Aan het bestaande ondersteuningsaanbod zullen de volgende nieuwe vormen worden toegevoegd. Jeugdsportcoördinatoren Als de gemeente de club verzoekt haar maatschappelijke rol uit te breiden door structureel sportdiensten aan te bieden (bijvoorbeeld het verzorgen van sportclinics op scholen, pleinen en instellingen), dan wordt de vereniging in de gelegenheid gesteld om een volledig gesubsidieerde jeugdsportcoördinator (combinatiefunctionaris) in dienst te nemen. De impulsregeling combinatiefuncties zal leiden tot een forse verhoging van het aantal professionele krachten in dienst van een sportvereniging. In 2009 zullen al bij 44 sportclubs jeugdsportcoördinatoren zijn aangesteld. Dat aantal zal oplopen tot ruim 70 verenigingen in Deze sportclubs worden geselecteerd uit de Krachtwijken, andere achterstandswijken en uit verenigingen die betrokken zijn bij grote samenwerkingsprojecten als de Haagse Sporttuinen, Scool en Bouwlust Schoolsportteam. Er moet wel het vertrouwen zijn dat deze clubs in staat zijn tot fatsoenlijk werkgeverschap. De jeugdsportcoördinatoren worden aangesteld bij de stichting Werkgever sportclubs Den Haag en gedetacheerd bij de sportverenigingen. Zij organiseren de helft van de werktijd namens de sportclub naschoolse sportactiviteiten op brede scholen. De rest van hun tijd zijn zij de vrijwilligers behulpzaam bij het planmatig van binnenuit versterken van hun vereniging, met een accent op jeugdbeleid en vrijwilligersbeleid. Dit zal al op korte termijn leiden tot een hogere kwaliteit van het vrijwilligerswerk en daarmee tot meer vitale sportverenigingen. De sportclub als leerwerkbedrijf Met de sportopleidingsinstituten Academie voor Sportstudies en Mondriaan Sport en Bewegen werkt de gemeente intensief samen. Met behulp van de inzet van hun stagiaires worden vrijwilligers ondersteund bij het verbeteren van het functioneren van de club. Ook trekken zij samen op bij het ontwikkelen van nieuwe programma s die het vrijwilligerswerk ondersteunen. Bovendien zal de professionele begeleiding door de stagebegeleiders van de opleidingsinstituten als neveneffect hebben dat het clubkader versterkt wordt. De sportclub als leerwerkbedrijf staat nog in de kinderschoenen. In de gemeentelijke visie is dit echter een onmisbare schakel in de kwaliteitsketen. Juist de professionals in de sportverenigingen maken deze organisaties ontvankelijk als leerwerkbedrijf. Immers, tot voor kort waren op de sportclubs vrijwel nooit stagebegeleiders aanwezig met voldoende tijd en kwaliteit. Vooral de jeugdsportcoördinatoren uit de regeling combinatiefuncties zullen hierin een cruciale rol vervullen. Helpende Handen Ooievaarsbanen worden ingezet bij sportclubs met een eigen accommodatie. Samen met de Werkbij wordt gezocht naar geschikte kandidaten. Naar verwachting zullen de komende vijf jaren tien sportclubs per jaar een medewerker met een ooievaarsbaan aanvragen. De regeling Helpende handen zal daarvoor worden uitgebreid. Proactieve dienstverlening Vraaggerichte ondersteuning door Sportsupport wordt uitgebreid met vormen van proactieve dienstverlening. Vooral waar het gaat om organisaties waarvan de gemeente constateert dat er continuïteitsproblemen dreigen, zullen consulenten zelf het initiatief nemen.

5 BOW/ Dit zal leiden tot meer ondersteuning aan zwakke sportclubs. Het beoogde resultaat is om verenigingen weer op de rails te helpen, zelfstandig of samen met anderen. Belangrijk hierbij is het herstellen van het vermogen van de vereniging om weer vrijwilligers aan zich te binden, zodat ook deze clubs weer op volle kracht mee kunnen in een veranderende omgeving. Vitale sportclubs ontwikkelen actief beleid voor de lange termijn om nieuwe vrijwilligers te werven en ervoor te zorgen dat de vrijwilligers zich gewaardeerd voelen. De gemeente Den Haag helpt de verenigingen bij het opzetten en ontwikkelen van dit vrijwilligersbeleid. Met de geschetste uitbreiding van de ondersteuning en de nieuwe accenten daarin ontstaat een omvangrijk aanbod. Met behulp van de campagne zijn alle verenigingen hiervan straks op de hoogte zijn en in staat actief het eigen vrijwilligersbeleid te versterken. Met vriendelijke groet, De wethouder van Onderwijs, Jeugd en Sport, Sander Dekker