Onderwerp Van: Datum: Contact: 1. Inleiding Innovatiekader in collectieve ondersteuning doel van het innovatiekader

Transcriptie

1 Onderwerp: Innovatiekader in collectieve ondersteuning Van: Implementatieteam Wmo-AWBZ-Zvw: Ron Genders, Angelique Gillis, Maarten Thönissen Datum: Contact: gemeente Peel en Maas, GSM: , Mail: 1. Inleiding In het inkoopkader decentralisatie Wmo-AWBZ-Zvw 2014 (december 2013) is aangegeven welke onderdelen van de huidige AWBZ- Begeleiding groep we in 2014 al via de pilot inkoopkader willen vormgeven. We zijn daarbij uitgegaan van de volumes, netwerkpartners en aanbod in de huidige situatie. We kiezen er hiermee voor om de continuïteit van de dagbesteding/begeleiding groep in deze pilot- en overgangsfase te waarborgen. We willen daarmee voorkomen dat de bestaande infrastructuur onder druk komt te staan. En daarmee de continuïteit van ondersteuning aan burgers in een kwetsbare positie. In deze infrastructuur is afgelopen jaren door gemeente Peel en Maas, Coöperatie VGZ/Zorgkantoor, de betrokken burgers (in een kwetsbare positie) en netwerkpartners geïnvesteerd en zijn veel vernieuwende trajecten tot wasdom gekomen binnen het programma Leven in het Dorp WWZ (Wonen-Welzijn-Zorg). In juni 2013 is het convenant Leven in het Dorp WWZ tussen gemeente en Coöperatie VGZ/Zorgkantoor en Zorgverzekeraar vastgesteld. Het gezamenlijke inkoopkader voor de decentralisatie Wmo-AWBZ-Zvw is één van de speerpunten van het convenant. De implementatiestrategie Samen Anders met Co-creatie in begeleiding in Peel en Maas (implementatiestrategie) van april 2013 vormt de basis voor het gezamenlijk inkoopkader. Het inkoopkader bestaat uit vier onderdelen: Schakelplein, Dorpsdagvoorzieningen, Zorgboeren/Maatschappelijk ondernemers en Innovatie. Vanuit het inkoopkader zijn afspraken gemaakt over de inzet van Schakelplein. Verder zijn rechtstreekse afspraken gemaakt met zes stichtingen (in oprichting) die dorpsdagvoorzieningen beheren en exploiteren en met zeven zorgboeren/maatschappelijk ondernemers. Reguliere uitbreiding van volumes is op dit moment gezien de onzekerheid over de toekomstige wet- en regelgeving en budgetten niet aan de orde. Ook is op dit moment nog onvoldoende zicht op mogelijke wijzigingen die in de vraag naar collectieve ondersteuning kunnen gaan ontstaan, na de decentralisaties per Dit zal een vraag naar andere vormen van collectieve ondersteuning zijn, maar ook toename/afname van de vraag naar specifieke collectieve ondersteuning, bijv. doordat deelnemers van buiten Peel en Maas wellicht op termijn zo dichtbij als mogelijk (lees: in eigen gemeente) ondersteund gaan worden. Daarnaast verwachten wij een stijgende én veranderende behoefte aan collectieve ondersteuning. Groei in behoefte als gevolg van vergrijzing (doelgroep ouderen), extramuralisering (doelgroep ouderen en mensen in een kwetsbare positie) en afschaffing van ZZP 1-3 en deels 4 (Zorg Zwaarte Pakket). Deze maatschappelijke ontwikkelingen zullen zorgen voor een toenemende behoefte aan collectieve ondersteuning in Peel en Maas en dat mensen langer zelfstandig in de eigen omgeving blijven leven. Ook willen we via het arrangeerdeel van Schakelplein de kanteling maken van (minder) individuele voorzieningen naar (meer) collectieve voorzieningen. Naar verwachting zal de vraag via het arrangeerdeel van Schakelplein naar collectieve arrangementen de komende jaren toenemen. Innovatiekader in collectieve ondersteuning Het innovatiekader dat in deze notitie is uitgewerkt, geeft vorm en inhoud aan het vierde onderdeel van het inkoopkader. Om al in 2014 in te spelen op de te verwachten veranderende behoefte, willen we de flexibiliteit en diversiteit in collectieve ondersteuning, versterken. Dit willen we doen door een uitvraag onder (groepen) burgers en netwerkpartners te doen naar pilotprojecten, die concreet invulling geven aan nieuwe collectieve ondersteuningsarrangementen. Het doel van het innovatiekader is om: In 2014 nieuwe vormen van collectieve ondersteuningsarrangementen en welzijnszorg te (laten) ontwikkelen door (groepen) burgers (in een kwetsbare positie) en netwerkpartners in de Dialoog in de Gouden Driehoek, die in principe bestaande producten en voorzieningen deels kunnen vervangen, zonder dat een overcapaciteit wordt gecreëerd of meer van hetzelfde. In 2014 beter inzicht te krijgen in de daadwerkelijke behoefte en haalbaarheid van nieuwe collectieve arrangementen, mede als input voor de verdere ontwikkeling van toekomstbestendigheid in 2015 en verder. Het hoger liggende doel is dat senioren in het algemeen en burgers in een kwetsbare positie in Peel en Maas in staat te stellen om de kwaliteit van leven te bevorderen en om zolang mogelijk de regie over hun eigen leven en leefomgeving te behouden, in de vertrouwde omgeving te blijven leven en deel te (blijven) nemen aan de samenleving (doelstelling Leven in het Dorp WWZ). 1

2 2. Positionering innovatiekader Schema eigen kracht en visie VGZ De mate van coaching, ondersteuning, begeleiding, zorg en hulpmiddelen die burgers (in een kwetsbare positie) nodig hebben om deel te nemen aan de samenleving is onder meer afhankelijk van de eigen kracht, talenten, competenties, deskundigheid, capaciteiten en mogelijkheden van de burger zelf. Dat betekent dat de ondersteuningsarrangementen die nodig zijn op maat gesneden moeten zijn; noem ze persoonlijke arrangementen. Individuele ondersteuning en begeleiding maken onderdeel uit van de persoonlijke arrangementen daar waar eigen kracht en kracht van het sociale netwerk en collectieve (algemene) voorzieningen niet toereikend zijn. Dit is in de figuur schema eigen kracht hiernaast weergegeven. De inzet is dat het persoonlijke arrangement is opgebouwd uit de meest passende of geschikte ondersteuning en begeleiding. Keuzevrijheid is daarin een belangrijk goed. Een persoonlijk arrangement betekent overigens niet dat de keuze onbeperkt is. Dit is mede afhankelijk van de beschikbaarheid, bereikbaarheid en beheersbaarheid van voorzieningen. De visie van het Coöperatie VGZ/Zorgkantoor en Zorgverzekeraar sluit sterk aan bij de visie en uitgangspunten in Peel en Maas. In de visie staan burgers (in een kwetsbare positie) en wijkgericht (buurt- en dorpsgericht) werken centraal. Het doel is zelfstandig (blijven) leven in de eigen omgeving. Daarbij staat de oorspronkelijke hulpvraag van burgers centraal en niet het aanbod of de indicatie. Vereist hierbij is het opzetten van wijknetwerken (welzijn en zorg) waarin eerst wordt uitgegaan van de eigen kracht van burgers (klant) en vervolgens oplossingen gezocht worden in de sociale omgeving. Om dan pas te zoeken naar oplossingen bij collectieve voorzieningen en pas als laatste het inzetten van individuele voorzieningen en beroepsmatige zorg die steeds specialistischer van aard kan zijn. De beroepsmatige inzet is daarin onderdeel van een samenhangende wijkgerichte benadering dicht bij de burger (in een kwetsbare positie). Coördinatie en samenhang zijn daarin belangrijke voorwaarden. De wijkgerichte benadering in de visie van VGZ is gericht op de versterking van het netwerk rondom de burger (in een kwetsbare positie), bestaande uit de sociale omgeving en het geheel van voorzieningen en beroepskrachten. Het betreft een samenwerking tussen de domeinen Wmo, AWBZ en Zvw. Daarbij zijn de gemeente, zorgkantoor en verzekeraar de inkopende organisaties. De doelstelling in de visie van het zorgkantoor komt overeen met de doelstelling van Leven in het Dorp WWZ. In Leven in het Dorp WWZ ligt de focus nog meer vanuit welzijn. Dialoogsturing in Gouden driehoek In Peel en Maas komen nieuwe initiatieven dialooggestuurd tot stand in de Gouden Driehoek. Primair in de dialoogsturing is een gelijkwaardige en wederkerige samenwerking tussen de drie hoofdactoren: dorp (burgers), maatschappelijk partners en regiepartijen. Vandaar een gelijkzijdige driehoek. Dialoogsturing betekent dat wanneer de actoren hun ideeën en initiatieven uitwerken in plannen, zij de andere actoren in een zo vroeg mogelijk stadium bij deze planvorming betrekken en de plannen in het netwerk verder ontwikkelen in dialoog met elkaar. Het is een intensief proces tussen gelijkwaardige netwerkpartners met een hoog rendement. De burgers (in een kwetsbare positie) zijn zoveel mogelijk leidend in het proces om te komen tot voorzieningen en producten. Maatschappelijk partners en regiepartijen zijn vanuit hun verantwoordelijkheid en expertise faciliterend en ondersteunend richting buurt, dorp of wijk. Regiepartijen stellen gezamenlijke toetsingskaders op.

3 burgers (in een kwetsbare positie) en hun netwerken, sociale verbanden, Kernteams WWZ, gemeenschap Dorp Gouden Driehoek Regiepartijen overheid, gemeente en zorgkantoor/zorgverzekeraar Maatschappelijk partners Informele zorg- en ondersteuningsorganisaties, (georganiseerde) vrijwilligers, WWZ-aanbieders, bedrijven, onderwijs 3. Innovatiekader nader uitgewerkt Budget Innovatiekader Voor deze innovatiepilots hebben we in zijn totaliteit voor één jaar beschikbaar. Dit budget is het subsidieplafond. Voor de innovatieprojecten hanteren we in principe een maximumbudget van per pilotvoorstel. Daarin zijn we niet op zoek naar alleen grotere projecten die een maximale bijdrage vragen maar zeker ook naar kleinschaligere pilots. Beoordelingscriteria De projectvoorstellen zullen we aan de hand van algemene en inhoudelijke criteria beoordelen. Algemene criteria Innovatie, c.q. (gedeeltelijke) vervanging bestaand aanbod en onderscheidend t.o.v. bestaand aanbod die een beweging in zich heeft van (minder) individueel naar (meer) collectieve arrangementen. Marktpotentie, d.w.z.: aantoonbare en duurzame behoefte en concrete belangstelling van burgers/deelnemers. Bijdrage aan maatschappelijk rendement, d.w.z. optimale inzet van middelen en efficiency. In een financiële paragraaf moet de optimale inzet duidelijk worden gemaakt. Zo mogelijk in relatie tot de vervanging van het bestaande aanbod. Een duurzame organisatie en exploitatie van de activiteit. Afstemming/samenwerking met andere (groepen) burgers en netwerkpartners in de Dialoog in de Gouden Driehoek. Afstemming/samenwerking met andere gemeenten voor mogelijke deelnemers van buiten Peel en Maas. Cofinanciering door proactief op zoek te gaan naar andere financieringsstromen of bijdragen in natura. Inhoudelijke criteria Bijdragen aan de inhoudelijke doelstellingen van Leven in het Dorp WWZ en de implementatiestrategie begeleiding specifiek: o Inbedding in lokale gemeenschap en zoveel als mogelijk in partnership met lokale netwerkpartners. o Bijdrage aan verbinding formele en informele welzijnszorg. o Bijdrage aan versterking regie van burger (in een kwetsbare positie). Bijdragen aan integrale aanpak 3 D s, bijv. door: o Bijdrage aan verbinding tussen Participatiewet, Wmo en arbeidsmatige dagbesteding. o Bijdrage aan verbinding tussen Welzijn, Wmo, Jeugd(zorg) en onderwijs. o Bijdrage aan verbinding Cure/1e lijn, Wmo en langdurige intensieve zorg (AWBZ/Wet Liz). o Verbinding tussen verschillende doelgroepen. In geval de pilot (deels) gericht is op burgers in een kwetsbare positie dan is: o Deelname gebaseerd op een persoonlijk arrangement vanuit de pilot Schakelplein 1 of gezinsplan via de pilot Gezinscoaches 2. Doorlopende AWBZ-indicaties worden daarin meegenomen. o De kwaliteit van de ondersteuning en zorg geborgd door inzet van beroepskrachten die past bij de mate van kwetsbaarheid van de deelnemers. 1 Het arrangeerdeel van Schakelplein is de nieuwe toegangspoort tot coaching, ondersteuning, begeleiding, zorg, hulpmiddelen en woningaanpassingen voor burgers in een kwetsbare positie vanaf 23 jaar. De pilot Schakelplein loopt vanaf oktober De gezinscoach is de nieuwe toegangspoort tot coaching, ondersteuning, begeleiding, zorg, hulpmiddelen, woningaanpassingen en opvoedingsondersteuning voor gezinnen met kinderen/jongeren in een kwetsbare positie tot 23 jaar. De pilot Gezincoach loopt vanaf juli

4 Aanpak innovatiekader Met het innovatiekader willen we door middel van een uitvraag de concrete ideeën en voorstellen voor innovatieve projecten boven water krijgen. Bijkomend doel is om de samenwerking en netwerkstructuur in het WWZ-domein in Peel en Maas te versterken, waarbij we op zoek zijn naar initiatieven die inspelen op de lokale situatie en proactief deel uit maken van het Leven in het Dorp WWZ-netwerk in Peel en Maas. Vandaar dat we het innovatiekader publiceren op de website en onder de aandacht brengen van alle Leven in het Dorp WWZnetwerkpartners in Peel en Maas. Procedure 1. Indienen tot De innovatiepilots kunnen ingediend worden voor bekostiging voor de doorlooptijd van één jaar. De projectvoorstellen kunnen worden ingediend vanaf het moment van publicatie tot Daarna vindt in mei 2014 de beoordeling plaats aan de hand van de algemene en inhoudelijke criteria. Startdatum voor de uitvoering van het project is per , looptijd is dus tot uiterlijk Indienen tot We kunnen ons voorstellen dat burgers en netwerkpartners op nog niet klaar zijn met hun projectvoorstel en dat zij ook na vernieuwende ideeën en initiatieven bedenken en uitwerken. Projectvoorstellen kunnen ook in de loop van 2014 worden ingediend tot uiterlijk De bekostiging is dan afhankelijk van de uitputting van het subsidiebudget tot aan het subsidieplafond. Verder is de looptijd dan beperkt tot De volgende aanpak voor de innovatiepilots wordt gehanteerd: Het implementatieteam gemeente/zorgkantoor vraagt netwerkpartners een voorstel met plan en gevraagd budget in te dienen. In het plan dient aandacht te zijn voor de volgende onderdelen: o Omschrijving pilot. o Doelstelling pilot o Aansluiting bij doelstellingen/criteria innovatiepilot o Aard en omvang activiteiten o Bereik pilot Aantal en doelgroep deelnemers Herkomst deelnemers o Samenwerking o Organisatie o P.r. en marktbewerking o Financiën, uitgesplitst naar Activiteiten en deelnemers Totaal bedrag op jaarbasis. De ingediende plannen worden in eerste instantie door het implementatieteam beoordeeld op volledigheid en er vindt een eerste financiële en inhoudelijke toets plaats. Vervolgens worden deze inhoudelijk besproken met de interne projectgroep 3D s van de gemeente Peel en Maas. Tenslotte legt het implementatieteam een advies over toekenning/afwijzing van de innovatiepilots ter vaststelling voor aan het college van B&W. De inschrijvers worden vervolgens op de hoogte gesteld van het besluit over toekenning of afwijzing van de subsidie. Bekostiging en afhandeling vindt vervolgens plaats conform de reguliere subsidiekader/inkoopkader van de gemeente Peel en Maas, c.q. Coöperatie VGZ/Zorgkantoor. Twee maal in het project vindt overleg met de initiatiefnemers plaats. Halverwege het project levert de initiatiefnemer een voortgangsverslag in (inhoudelijk en financieel). Aan het eind van het project wordt een evaluatieverslag en financieel verslag ingediend en beoordeeld door het implementatieteam. Op basis hiervan vindt de afrekening plaats. Wijzingen in gehonoreerde innovatiepilots dienen tijdig en vooraf te worden afgestemd met het implementatieteam gemeente/zorgkantoor. Indienen per post en mail Initiatiefnemers kunnen de projectvoorstellen sturen naar de Gemeente Peel en Maas, t.a.v. College van Burgemeester en Wethouders, Postbus 7088, 5980 AB Panningen. Per mail kan het projectvoorstel gestuurd worden naar Kitty Crajé, Kitty.craje@peelenmaas.nl. 4

5 Planning Onderstaand is de planning voor de pilot innovatiekader weergegeven. Onderdeel Planning Vaststelling aanpak/procedure door gemeente en zorgkantoor maart 2014 Publicatie pilot innovatiekader maart 2014 Uiterste datum van indienen projectvoorstel Uiterste datum besluit over projectvoorstellen Start uitvoering gehonoreerde projecten Tussenevaluatie eind 2014 Eindevaluatie projecten Afwijken innovatiekader Het implementatieteam gemeente/zorgkantoor kan gedurende de periode om haar moverende redenen indien nodig afwijken van het innovatiekader. 5