Voorbeelden toepassing hoofdstuk 4 van de ViO bij administratieve of fiscale dienstverlening 5 december 2013

Transcriptie

1 Voorbeelden toepassing hoofdstuk 4 van de ViO 5 december 2013 Deze (concept)voorbeelden zullen t.z.t. in een handreiking worden opgenomen. NBA 1

2 Voorbeelden toepassing hoofdstuk 4 van de ViO bij administratieve of fiscale dienstverlening Voorbeelden toepassing hoofdstuk 4 van de ViO bij administratieve of fiscale dienstverlening Van toepassing op: Assurance-opdrachten, niet zijnde de wettelijke controle van een OOB. Datum: xx 2013 Status: Voorbeelden van onderwerpen voor een NBA-handreiking. De voorbeelden gaan in op administratieve en fiscale dienstverlening. Deze voorbeelden zullen na de ledenvergadering tezamen met voorbeelden van andere non-assurancediensten in de vorm van een NBA-handreiking worden geconsulteerd. Relevante regelgeving ViO hoofdstuk 4 NBA 2

3 Voorbeelden toepassing hoofdstuk 4 van de ViO bij administratieve of fiscale dienstverlening Inhoudsopgave Samenloop van een assurance-opdracht met administratieve of fiscale dienstverlening Inleiding Wat is een non-assurancedienst Hoe bedreigt een non-assurancedienst de onafhankelijkheid? Hoe kan een accountant bedreigingen identificeren en beoordelen? Welke maatregelen zijn mogelijk om de onafhankelijkheid te waarborgen? Administratieve dienstverlening Fiscale dienstverlening Het verzorgen van een belastingaangifte Het opstellen van fiscale berekeningen Fiscale advisering Procesbijstand in een fiscaal gerechtelijke procedure NBA 3

4 Samenloop van een assurance-opdracht met administratieve of fiscale dienstverlening 1. Inleiding Hoofdstuk 4 van de ViO geeft aan wanneer een non-assurancedienst een bedreiging vormt voor de onafhankelijke uitvoering van een assurance-opdracht waarbij een maatregel nodig is of die leidt tot een verbod. Aan de hand van enkele in de praktijk voorkomende voorbeelden wordt nader uitgewerkt hoe samenloop met andere dienstverlening de onafhankelijke uitvoering van de assurance-opdracht kan bedreigen. Daarnaast wordt ingegaan op maatregelen die bij een dergelijke bedreiging kunnen worden genomen. Deze voorbeelden zijn van toepassing op assurance-opdrachten bij niet-oob s en op assuranceopdrachten anders dan een wettelijke controle bij een OOB. De voorbeelden gaan niet in op de samenloop van een wettelijke controle met een niet-controledienst bij een OOB, hiervoor wordt verwezen naar artikel 24b van de Wta en artikel 16 van de ViO. 2. Wat is een non-assurancedienst Een non-assurancedienst is elke vorm van dienstverlening die de accountant, accountantseenheid of ander onderdeel van het netwerk verleent en die niet voldoet aan definitie van assurance-opdracht zoals verwoord in artikel 1 van de ViO. Voorbeelden van non-assurancediensten zijn: Administratieve dienstverlening; Fiscale dienstverlening; Ontwerp en implementatie van een financieel informatiesysteem; Het doen van waardebepaling; Dienstverlening op het terrein van interne controle; Juridische dienstverlening; Bemiddeling bij werving van hoger kader; Corporate finance advisering. Het is geen vereiste dat sprake is van een aparte opdrachtbevestiging voor de non-assurancedienst. De aard van de geleverde werkzaamheden en niet de formele afspraken hieromtrent zijn bepalend. 3. Hoe bedreigt een non-assurancedienst de onafhankelijkheid? Wanneer een non-assurancedienst wordt verleend aan een verantwoordelijke entiteit waar de accountantseenheid of een ander onderdeel van het netwerk(rekening houdend met artikel 9 van de ViO) eveneens een assurance-opdracht uitvoert kan dit leiden tot bedreigingen als gevolg van zelftoetsing en eigenbelang. Factoren die van invloed kunnen zijn op de aard en omvang van een eventuele bedreiging zijn: in hoeverre de non-assurancedienst betrekking heeft op het besluitvormingsproces van de verantwoordelijke entiteit; de invloed die de non-assurancedienst op het assurance-object heeft of kan hebben; de mate van subjectiviteit of routinematigheid van de non-assurancedienst; in hoeverre de effectiviteit van de non-assurancedienst afhangt van een verwerkingswijze in het assurance-object, waarbij het assurance-team betwijfelt of deze verwerkingswijze passend is; de mate waarin de non-assurancedienst leidt tot een bedreiging uit hoofde van belangenbehartiging. Deze factoren zijn een meetlat die de accountant hanteert om te beoordelen of sprake is van een bedreiging voor de onafhankelijke uitvoering van de assurance-opdracht. NBA 4

5 Op grond van artikel 18 ViO is het niet mogelijk een assurance-opdracht uit te voeren bij een entiteit waar de accountantseenheid of een andere onderdeel van het netwerk betrokken is bij enige vorm van besluitvorming die van invloed is op het assurance-object. Dit betekent dat er betrokkenheid is bij besluitvorming die normaliter door het management van de entiteit zou moeten plaatsvinden en waarvoor het management ook de verantwoordelijkheid draagt. Daartoe is het noodzakelijk dat het management ook over voldoende kennis en ervaring beschikt om die verantwoordelijkheid te dragen en de afwegingen die ten grondslag liggen aan de besluitvorming en het gevormde besluit te maken of te doorgronden. De invloed van de non-assurancedienst op het assurance-object is daarnaast bepalend. Wanneer sprake is van materiële invloed op het assurance-object is onder de ViO altijd sprake van een bedreiging. De toelichting op de ViO (toelichting bij artikel 19 ViO) beschrijft materiele invloed als: Bij het beoordelen of sprake is van materiële invloed neemt de eindverantwoordelijke accountant het effect (kwantitatief of kwalitatief) in ogenschouw dat de non-assurancedienst heeft of kan hebben op het assurance-object. Als de uitkomsten van een non-assurancedienst een zodanige impact kunnen hebben op het assurance-object dat, redelijkerwijs kan worden verwacht dat beslissingen die gebruikers op basis van het assurance-object nemen daardoor worden beïnvloed, heeft de nonassurancedienst materiële invloed. Overleg tussen de eindverantwoordelijke accountant en de verantwoordelijke entiteit is een belangrijk onderdeel van het assurance-proces teneinde te komen tot een getrouw assurance-object. Hierbij valt te denken aan onderwerpen zoals: het van toepassing zijnde normenstelsel; de van toepassing zijnde verslaggevingsstandaarden; de van toepassing zijnde toelichtingsvereisten; de geschiktheid van de door de verantwoordelijke partij gehanteerde interne beheersingsmaatregelen en methoden; vragen en adviezen van vaktechnische aard; en het voorstellen van correctieboekingen. Deze zijn een normaal onderdeel van het assurance-proces en leiden in het algemeen niet tot een bedreiging voor de onafhankelijke uitvoering van een assurance-opdracht, tenzij de beslissingen omtrent de genoemde onderwerpen niet door of onder de verantwoordelijkheid van het management van de verantwoordelijke entiteit worden genomen. Het is van groot belang dat de accountant beseft dat het onmogelijk is een overzicht te maken van wel en niet toegestane combinaties van een assurance-opdracht en een non-assurancedienst. Iedere combinatie die zich zou kunnen voordoen moet door de eindverantwoordelijke accountant worden beoordeeld aan de hand van de specifieke omstandigheden van de casus. 4. Hoe kan een accountant bedreigingen identificeren en beoordelen? Op grond van het toetsingskader van de ViO beoordeelt en identificeert de eindverantwoordelijke accountant bedreigingen voor de onafhankelijkheid. Onderstaande aspecten kunnen de accountant helpen bedreigingen voor de onafhankelijkheid als gevolg van samenloop van dienstverlening te onderkennen: de vormen van non-assurance dienstverlening die door de accountantseenheid of een ander onderdeel van het netwerk aan de verantwoordelijke partij worden verleend of waarvan de verantwoordelijke partij overweegt deze aan hen te gunnen; de effecten van de non-assurance dienstverlening op het assurance-object; de interne beheersing van de verantwoordelijke partij ten aanzien van het inschakelen van dienstverleners; NBA 5

6 de inhoud en impact van de rapportages die de accountantseenheid of een ander onderdeel van het netwerk naar aanleiding van een advies heeft uitgebracht; de waarborgen die de accountantseenheid heeft getroffen om te waarborgen dat non-assurance dienstverlening die de accountantseenheid of een ander onderdeel van het netwerk verleent aan de verantwoordelijke partij tijdig wordt gesignaleerd. 5. Welke maatregelen zijn mogelijk om de onafhankelijkheid te waarborgen? Het is niet altijd mogelijk om de onafhankelijkheid te waarborgen. Of maatregelen mogelijk zijn om de onafhankelijkheid te waarborgen hangt af van de specifieke omstandigheden. Is bij een niet-oob alleen sprake van een non-assurancedienst die materiële invloed heeft op het assurance-object, dan is het onder artikel 19 van de ViO toegestaan de non-assurancedienst te verlenen mits een maatregel wordt getroffen die de onafhankelijke uitvoering van de assuranceopdracht waarborgt. Daarnaast geldt voor assurance-opdrachten ten behoeve van een nader bepaalde kring van gebruikers de mogelijkheid om, in afwijking van de verbodsituaties genoemd in hoofdstuk 4 van de ViO te volstaan met een maatregel. Voorbeelden van eventuele maatregelen als sprake is van een bedreiging als gevolg van samenloop van dienstverlening zijn: het inzetten van specialisten voor de non-assurancedienst die geen onderdeel zijn van het assurance team; het ter ondersteuning van het assurance team inzetten van een adviseur of specialist die niet betrokken was bij de non-assurancedienst; de non-assurancedienst laten uitvoeren door een apart team en onder de eindverantwoordelijkheid van een ander dan de eindverantwoordelijk accountant de assurance-werkzaamheden die toezien op de posten of stromen waarop het advies materiële invloed uitoefent door een onafhankelijke kwaliteitsbeoordelaar laten beoordelen; de verantwoordelijke entiteit intern een persoon laten aanwijzen die de verantwoordelijkheid draagt over de implementatie en uitvoer van de adviezen. De door de entiteit verantwoordelijk gestelde persoon zal over voldoende kennis van zaken moeten beschikken om ook daadwerkelijk de verantwoordelijkheid te kunnen dragen en hiermee meer dan alleen een formele invulling te kunnen geven; bij fiscale advisering, vooroverleg met de belastingdienst. Als de accountant de onafhankelijkheid niet kan waarborgen weigert of beëindigt hij de assuranceopdracht. Er zijn omstandigheden waarbij in geval van assurance-opdrachten bij niet-oob s en bij assuranceopdrachten anders dan een wettelijke controle bij een OOB in ieder geval sprake is van een verbod om non-assurancediensten tezamen met een assurance-opdracht te leveren. Dit zijn volgens de ViO: Kwalificeert de verantwoordelijke entiteit als een OOB maar voert de accountantseenheid geen wettelijke controle uit, dan zijn de in deze voorbeelden genoemde nonassurancediensten op grond van artikel 21 van de ViO alleen toegestaan als ze geen materiële invloed hebben op het assurance-object. Is sprake van administratieve dienstverlening dan stelt artikel 22 van de ViO dat de samenloop niet is toegestaan als sprake is van invloed op het assurance-object, het is dan niet van belang of sprake is van materiële invloed. Als de eindverantwoordelijke entiteit kwalificeert als een beursgenoteerde onderneming niet zijnde een organisatie van openbaar belang en de in deze voorbeelden genoemde nonassurancediensten hebben een materiële invloed op het assurance-object zijn ze op grond NBA 6

7 van artikel 21 van de ViO niet in combinatie met de assurance-opdracht toegestaan. Ook hier geldt een uitzondering voor administratieve dienstverlening. Artikel 22 van de ViO stelt dat de samenloop van administratieve dienstverlening met een assurance-opdracht niet is toegestaan als sprake is van invloed op het assurance-object, het is dan niet van belang of sprake is van materiële invloed. In alle overige gevallen geeft de ViO in artikelen 18 en 20 aan wanneer sprake is van een een verbod. Hieronder wordt ingegaan op administratieve en fiscale dienstverlening. Deze voorbeelden zullen na de ledenvergadering tezamen met voorbeelden van andere non-assurancediensten in een NBAhandreiking worden opgenomen. 6. Administratieve dienstverlening De verantwoordelijke entiteit is verantwoordelijk voor het opstellen en getrouw weergeven van het assurance-object of de rapportage daaromtrent in overeenstemming met het van toepassing zijnde normenstelsel. Indien de accountantseenheid of een ander onderdeel van het netwerk administratieve diensten met betrekking tot het assurance-object verleent aan de verantwoordelijke entiteit, kan een bedreiging uit hoofde van zelftoetsing ontstaan. Administratieve dienstverlening omvat een breed scala aan diensten. Voorbeelden van administratieve dienstverlening zijn: het verzorgen van de salarisadministratie; het bijhouden van een activa-register; het voeren van de debiteuren- of crediteurenadministratie; het doen van boekingen in het systeem van de verantwoordelijke entiteit; het invoeren van de saldibalans in een rapport-generator. Besluitvormingsproces Bij het verlenen van een administratieve dienst kunnen beslissingen worden genomen ten behoeve van de verantwoordelijke entiteit of kan worden geparticipeerd in het besluitvormingsproces. Dit doet zich bijvoorbeeld voor in de volgende situaties: de accountant stelt, op verzoek van zijn controlecliënt, de balans en resultatenrekening op, op basis van de door de cliënt verstrekte saldibalans. De accountant merkt op dat er geen voorziening voor de vorderingen op debiteuren is getroffen. Op verzoek van de cliënt berekent hij de hoogte van de naar zijn mening benodigde voorziening debiteuren en neemt deze op in de door hem opgestelde balans en resultatenrekening. Het management neemt deze voorziening over zonder vragen of overleg; de accountant schrijft de continuïteits-paragraaf in de jaarrekening, in plaats van dat deze door de directie wordt opgesteld. een netwerkonderdeel van de accountantseenheid voert de personeels- en salarisadministratie van de verantwoordelijke entiteit. Hierbij worden onder meer beoordelingen van werknemers vertaald naar de aan de werknemers toe te kennen beloningen in de vorm van tantièmes en salarisverhogingen. Deze uitkomsten worden via de salarisadministratie verwerkt in de aan de werknemers uitbetaalde salarissen en bonussen. Het management speelt hier geen rol, deze rol, wordt gespeeld door het netwerkonderdeel. Voorbeelden waarbij normaliter geen sprake is van deelname aan het besluitvormingsproces zijn: NBA 7

8 de accountantseenheid verzorgt de salarisadministratie van de verantwoordelijke entiteit verzorgt aan de hand van door de entiteit opgestelde data; het berekenen van de afschrijving aan de hand van de door de verantwoordelijke entiteit vastgestelde afschrijvingsregels en een door de entiteit verstrekt activa register; het administratief verwerken van transacties nadat de verantwoordelijke entiteit de journaalposten ten aanzien van de transacties heeft geaccordeerd en geclassificeerd; het opstellen van de jaarrekening aan de hand van informatie uit de door het management geaccordeerde saldibalans en op basis van door het management van de entiteit gekozen classificaties, waarderingsgrondslagen en schattingen, alsmede door het management aangeleverde toelichtingen. Belangrijk is dat de bewering in het assurance-object afkomstig is van of wordt onderbouwd door het management. De accountant kan, naast of in het kader van een assurance-opdracht, dus niet zelf de bewering creëren Materiële invloed Als de administratieve dienst kwantitatief of kwalitatief belangrijke invloed heeft op informatie die van belang is voor de beslissingen van de gebruiker van het assurance-object is sprake van materiële invloed. Bij diensten die materiële invloed hebben op het assurance-object zal dit op grond van artikel 19 leiden tot een te nemen maatregel en in geval van artikel 20, eerste lid tot een verbod. Er hoeft echter niet bij elke vorm van administratieve dienstverlening sprake te zijn van (materiële) invloed op het assurance-object. Voorbeelden van de afweging die hierbij van belang zijn: Het bijhouden van een activa-register zal materiële invloed hebben als het register zijn weerslag krijgt in een voor de jaarrekening materiële post of wanneer die in het register opgenomen activa als onderpand dient voor bijvoorbeeld een belangrijke financiering. Het voeren van de projectadministratie van een gesubsidieerd specifiek project hoeft geen materiële invloed te hebben op de jaarrekening van de verantwoordelijke entiteit maar kan wel materiële invloed hebben op het verantwoordingsdocument rondom de subsidie waarbij een assurance-rapport moet worden verstrekt. Het voeren van de salarisadministratie zal het verstrekken van een assurance-rapport bij een maatschappelijk verslag bijvoorbeeld niet beïnvloeden. Subjectief of niet-routinematig Wanneer het aannemelijk is dat de uitkomsten materieel van elkaar kunnen verschillen als de werkzaamheid door meer dan één partij zou worden uitgevoerd stelt de ViO dat een nonassurancedienst subjectief en/of niet-routinematig is. Enige voorbeelden zijn: wanneer de werkzaamheid bestaat uit het opstellen van een prognose, inclusief het bepalen van de uitgangspunten en het bepalen van het model waarop de prognose is gebaseerd, is het waarschijnlijk dat twee partijen tot een materieel verschillende prognose kunnen komen. ; indien de dienstverlener bij een impairmentberekening de keuze van de te hanteren disconteringsvoet maakt is sprake van subjectiviteit; het voeren van de salarisadministratie van een grote groep werknemers zonder bijzondere salarisposten kan mogelijk als routinematig kwalificeren, terwijl het voeren van de salarisadministratie voor een groep werknemers met vele variabele salariscomponenten en bijvoorbeeld ingewikkelde pensioengrondslagen eerder als niet-routinematig zal kwalificeren. Uit de voorbeelden blijkt dat de mate waarin door de dienstverlener keuzes moeten worden gemaakt een belangrijke invloed heeft op het subjectieve of niet-routinematige karakter. Een andere belangrijke NBA 8

9 invloed is of de gehanteerde uitgangspunten in belangrijke mate worden ondersteund door algemeen aanvaarde uitgangspunten, wetgeving of jurisprudentie. 7. Fiscale dienstverlening Onder fiscale dienstverlening valt een breed scala aan diensten. Hierbij valt te denken aan het verzorgen van belastingaangiften, het opstellen van fiscale berekeningen ten behoeve van een assurance-object, fiscale advisering en ondersteuning bij het oplossen van fiscale geschillen. In een aantal gevallen zullen verschillende van deze werkzaamheden ook bij dezelfde cliënt worden verricht. Het verlenen van fiscale diensten in combinatie met een assurance-opdracht kan leiden tot bedreigingen als gevolg van zelftoetsing, belangenbehartiging en eigenbelang. Hieronder worden vier veel voorkomende vormen van fiscale dienstverlening nader uitgewerkt. 7.1 Het verzorgen van een belastingaangifte Het verzorgen van een belastingaangifte betreft het ondersteunen van de verantwoordelijke entiteit bij het voldoen aan haar aangifteverplichtingen. Deze werkzaamheden kunnen bestaan uit het adviseren over de fiscale verwerking van transacties die reeds hebben plaatsgevonden en ten behoeve van de verantwoordelijke entiteit reageren op door de Belastingdienst gestelde aanvullende vragen of verzoeken om aanvullende informatie. Het verzorgen van een belastingaangifte is over het algemeen gebaseerd op historische informatie en bestaat in beginsel uit het analyseren en presenteren van deze informatie op grond van bestaande wetgeving en jurisprudentie. Vooropgesteld dat het management van de verantwoordelijke entiteit de verantwoordelijkheid op zich neemt voor de aangifte en voor belangrijke inschattingen die ten behoeve van de aangifte zijn gemaakt, levert het verzorgen van de belastingaangifte in combinatie met het uitvoeren van een assurance-opdracht gewoonlijk geen bedreiging op voor de onafhankelijke uitvoering van de assurance-opdracht. 7.2 Het opstellen van fiscale berekeningen Het opstellen van fiscale berekeningen ten behoeve van een assurance-object kan leiden tot een bedreiging als gevolg van zelftoetsing. Voorbeelden van fiscale berekeningen zijn: berekening van de acute en latente posities vennootschapsbelasting in de jaarrekening; berekening van de suppletie omzetbelasting; berekening van de af te dragen loonheffing en sociale lasten. Van invloed op de bedreiging zijn de afweging of die berekening materiële invloed heeft op het assurance-object en of de berekening een subjectief of niet-routinematige karakter heeft. Materiële invloed Als de fiscale positie onderdeel is van het assurance-object is sprake van invloed op het assuranceobject. De fiscale positie is veelal een belangrijke positie voor gebruikers van assurance-objecten en zal om die reden veelal van materiële invloed zijn. Subjectief of niet-routinematig De subjectiviteit van de fiscale berekening zal mede afhangen van de fiscale wetgeving die aan de berekening ten grondslag ligt en de specifieke omstandigheden die voor de verantwoordelijke entiteit gelden. Voorbeelden hiervan zijn: NBA 9

10 een berekening die uitgaat van een standpunt dat in de fiscale regelgeving onderwerp van discussie is zal eerder als subjectief worden aangemerkt dan een berekening waaraan een ruling met de Belastingdienst ten grondslag ligt; bij fiscale wetgeving die reeds lange tijd ongewijzigd is met duidelijke jurisprudentie zal minder gauw sprake zijn van subjectiviteit dan bij nieuwe ingevoerde belastingregels. het maken van een berekening van de vennootschapsbelastinglast waarbij alle basisgegevens door de cliënt worden aangeleverd is veelal niet subjectief van aard en zal in veel gevallen routinematig zijn, feitelijk zal sprake zijn van het invullen van de aangeleverde gegevens in een formule; een berekening die is opgesteld op basis van duidelijke verplichtingen, tarieven en percentages zal niet snel als subjectief worden betiteld; een berekening van een latente VPB-vordering, die is gebaseerd op een inschatting van toekomstige (fiscale) winsten kan subjectieve elementen bevatten. Denk hierbij aan inschatting van het deel van het verrekenbaar verlies dat wordt aangesproken of de keuze of en tegen welke disconteringsvoet de vordering contant moet worden gemaakt. 7.3 Fiscale advisering Het geven van fiscaal advies kan leiden tot een bedreiging van zelftoetsing of eigenbelang. Voorbeelden van fiscale advisering zijn: het adviseren over de wijze waarop de verantwoordelijke entiteit haar activiteiten op een fiscaal effectieve manier moet organiseren; of het adviseren over de implicaties van nieuwe belastingwetgeving. Of deze en andere fiscale adviezen leiden tot een bedreiging voor de onafhankelijkheid hangt af van de materiële invloed die zij hebben op het assurance-object en het subjectief of niet-routinematig karakter van het advies. Daarnaast is de verwerkingswijze in het assurance-object van belang. Materiële invloed Een fiscaal advies heeft invloed op het assurance-object als het advies toeziet op een verwerkingswijze die zijn weerslag vindt in het assurance-object. Als de fiscale positie waarop het advies invloed heeft kwantitatief of kwalitatief belangrijke invloed heeft op informatie die van belang is voor de beslissingen van de gebruiker van het assurance-object is sprake van materiële invloed. Voorbeelden hiervan zijn een advies over de toepassing van de verleggingsregeling BTW welke een materiële af te dragen BTW-positie in de jaarrekening beïnvloedt of advisering over de afdracht sociale lasten die van invloed is op de in een opgave inleen personeel opgenomen loonsom. Subjectief of niet-routinematig In veel gevallen zal het fiscaal advies duidelijk worden ondersteund door de Belastingdienst of jurisprudentie. Er is dan door de accountant geen keuze te maken uit verschillende mogelijkheden, het gaat feitelijk om gebruik van de generieke kennis door de accountant, waarbij de feitelijke situatie bij de verantwoordelijke entiteit eigenlijk geen rol speelt. Alsdan kwalificeert het advies in beginsel niet als subjectief of niet-routinematig. Als het advies met name afhangt van de specifieke omstandigheden van de verantwoordelijke entiteit en de specifieke (fiscale) regelgeving die voor de verantwoordelijke entiteit gelden, kan sprake zijn van een niet-routinematig of subjectief advies. Passende verslaggeving NBA 10

11 Het kan voorkomen dat de in een fiscaal advies voorgeschreven verwerkingswijze kracht wordt bijgezet door een bepaalde verwerkingswijze in het assurance-object. Als de geadviseerde verwerkingswijze niet kan worden gehanteerd in het assurance-object omdat dit niet of minder goed dan een andere verwerkingswijze past binnen de voor dat assurance-object geldende verslaggevingsstelsel kan druk ontstaan op de eindverantwoordelijke accountant om deze verwerkingswijze toch te accepteren. Als de fiscaal adviseur bijvoorbeeld adviseert een vordering tegen nihil over te dragen aan een andere partij, zal het als volwaardig beschouwen van diezelfde vordering in de jaarrekening afbreuk kunnen doen aan het acceptatievermogen van de inspecteur. Deze zal mogelijk minder genegen zijn om akkoord te gaan met de door de fiscaal adviseur voorgestelde verwerkingswijze. De druk die als gevolg hiervan op de accountant kan worden uitgeoefend vormt een bedreiging voor de onafhankelijkheid. 7.4 Procesbijstand in een fiscaal gerechtelijke procedure Een bedreiging uit hoofde van belangenbehartiging of zelftoetsing kan ontstaan als de accountantseenheid een verantwoordelijke entiteit bijstaat in het oplossen van een fiscaal geschil. Materiële invloed Of sprake is van een bedreiging hangt af van de invloed die het geschil heeft op het assurance-object. Hierbij zijn de bedragen die gemoeid zijn met de procedure en het (potentieel) effect dat deze hebben op de posten, stromen en toelichting van assurance-object bepalende elementen. Als sprake is van materiële invloed dan is bij bijstand in een fiscaal gerechtelijke procedure veelal de factor belangenbehartiging bepalend bij het beoordelen of sprake is van een onaanvaardbare bedreiging voor de onafhankelijkheid. Belangenbehartiging Vanaf het moment dat de Belastingdienst heeft aangegeven dat zij de door de verantwoordelijke entiteit gevoerde argumentatie niet accepteert en de verantwoordelijke entiteit dan wel de Belastingdienst het geschil voorlegt aan de rechtbank is sprake van belangenbehartiging indien (een persoon verbonden aan) de accountantseenheid de verantwoordelijke entiteit hierin bijstaat. In het kader van de ViO is sprake van belangenbehartiging indien door de accountantseenheid, namens de verantwoordelijke entiteit, naar derden toe standpunten worden verdedigd, ingenomen of uitgedragen, waardoor zodanige vereenzelviging met de belangen van de verantwoordelijke partij plaatsvindt of lijkt plaats te vinden dat hierdoor een onaanvaardbaar risico bestaat dat het oordeel of conclusie over het assurance-object wordt of kan worden beïnvloed. NBA 11