Een internationaal avontuur

Transcriptie

1 WERK & CARRIÈRE Een uitgave van LOI Hogeschool over arbeidsmarkt en carrièrekansen jaargang Een internationaal avontuur Op de bonnefooi of helemaal uitgestippeld? Buitenlandse carrière overkwam Don Diablo Interview op pagina 2 Solliciteren in het buitenland Meer op pagina 17 Ben jij geschikt voor een buitenlands avontuur? Doe de test op pagina 20

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Als je belt en zegt Ik ben in Japan en zoek werk, mag ik nu langskomen? word je met applaus binnengehaald Een interview met arbeidsmarktdeskundige Nannette Ripmeester We kunnen net zo goed ervaringen uitwisselen met collega s uit China of Egypte. Alles wat je leert, neem je als bagage mee Buitenlandse carrière overkwam Don Diablo TNT: werkgever voor wereldburgers Gadgets 22 Vaders willen fleibel werken Maar werkgevers moeten nog wennen 6 Een internationaal avontuur Je moet goed onderzoek doen, veel rondkijken en informeren 10 Gevarieerde pauzes zijn gezond Voorkom depressies, spanningen en hartproblemen 7 Drie studenten over hun internationale carrière 15 Facts & Figures 12 8 Vrijwilligerswerk staat goed op cv Herover een plek op de arbeidsmarkt Tien tips om je plek op de arbeidsmarkt te heroveren. 9 Mijke van Breda werkt in Zwitserland Het belangrijkste is dat je bereid bent om je in een andere cultuur onder te dompelen 17 Marco Timmermans: Met Engels kun je overal terecht Het is toch een ijsbreker bij een sollicitatiegesprek als je kunt laten zien dat je soortgelijk werk in bijvoorbeeld Re-integratiecoach Karlijn Stoelinga Social media is het toverwoord 9 Mi van mensen op het werk Ghana of Nepal hebt gedaan COLOFON Oplage: Verschijningsdata: 3 per jaar Fotografie: Rick Nederstigt, TNT, LOI/John Bakker traffic fotografie; Beeldbewerking: Jelle Post en Roel van Rooijen Test jezelf 20 Dit is een uitgave van LOI Hogeschool Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Realisatie: RedactiePartners MediaGroep, Projectleiding: Annemarie Moerman Vormgeving: Ewald Siffels, Marcel Bierenbroodspot LOI/Erica Klap, Bop Mulder, De Keukenhof Teksten: Annemarie Moerman, Suna Floret, Heleen Ronner, Marieke de Witte, Martine van den Heuvel, Merijn van Grieken Informatie en contact: LOI Hogeschool Telefoon: (071) Internet: Postadres: Postbus 4200, 2350 CA Leiderdorp Mijn gouden studietip 21 Opleiding uitgelicht 24 Multiculti koken 24 2 WERK & CARRIÉRE WERK & CARRIÉRE 3

3 onderwerp Persoonlijk Een buitenlandse carrière had producer en dj Don Diablo nooit gepland. Maar omdat zijn muziek wereldwijd steeds bekender en populairder wordt, brengt Don Schipper inmiddels de helft van het jaar door in het buitenland. In 2007 rondde hij daarnaast een opleiding journalistiek af. Ik was opeens dj Buitenlandse carrière overkwam Don Diablo Mijn eerste plaat maakte ik op mijn vijftiende. Ik kreeg al snel daarna te maken met interviews. Dat waren vaak allesbehalve positieve ervaringen. Ik vond het bizar hoe een journalist, door twee op zichzelf staande zinnen samen te voegen, een compleet ander verhaal over me neerzette. In artikelen veranderde ik van vriendelijk naar arrogant. De macht van de journalist is groot, merkte ik. Dat sprak me aan. Journalistiek is een brede opleiding waarin je veel algemene kennis opdoet. Dat leek me waardevoller dan bijvoorbeeld wiskunde. Ik wilde de muziek in, een creatief beroep trok me. Maar ik vond het ook belangrijk mezelf te blijven ontwikkelen. En alles wat je leert, neem je als bagage mee. Je krijgt er etra vaardigheden bij. Nu schrijf ik bijvoorbeeld mee aan mijn eigen persberichten. Daarnaast heb ik tijdens interviews beter het idee wat de gevolgen van een bepaalde uitspraak zouden kunnen zijn. Een plekje veroveren Tien jaar geleden brak ik door in Engeland. Het was eerder toeval dan gepland. Op dat moment maakte ik muziek die de Engelse doelgroep aansprak. Het is niet zo dat ik altijd dj wilde worden, ik wilde muziek maken. Maar ik vond niemand die met mij in een band wilde spelen. Toen ben ik elektronische muziek gaan maken en heb ik zelf van a tot z een plaat geproduceerd. Ik was opeens een houseproducer. Dat is een enorm internationaal eportproduct geworden en met die wind in de rug ben ik naar Engeland gevaren. Ik was opeens dj. Tijdens mijn studie draaide ik over de hele wereld Een Brits muziektijdschrift schreef over me, een positief verhaal dat de hele wereld over ging. Daarna is de bal internationaal gaan rollen. Ter vergelijking: het Nederlandse equivalent Oor schreef alleen maar een zure recensie. Een mens wil altijd hebben wat hij niet heeft, dus ik heb een paar jaar geprobeerd ook door te breken in Nederland. Dat is gelukt. Ik wilde ook in Nederland een plekje voor mezelf veroveren. Alles wat je leert, neem je als bagage mee De houding tegenover succes is in Nederland heel anders dan in bijvoorbeeld de Verenigde Staten. Daar geniet iedereen in je omgeving ervan. Ik heb vaak het idee dat mensen in Nederland je succes misgunnen. Dat is geen heel relate sfeer om in te werken. Naarmate ik meer in het buitenland ging draaien, ontdekte ik dat het helemaal niet erg is om buiten de lijntjes te kleuren. Toen ik me meer ging focussen op het buitenland, ging het ook steeds beter. Ik ben ongeveer de helft van het jaar in het buitenland. Het is een kwestie van geven en nemen geworden. Het klinkt natuurlijk heel tof dat je zoveel rondreist, maar het is fysiek echt slopend. Zo ontzettend veel vlieguren, soms heb ik zelfs twintig vluchten in een week. Het lukt me dan niet goed te slapen, dus ik train daarop. Dan slaap ik maar een paar uur en moet ik daarna presteren achter de draaitafels. Van Emmen naar New York Aan een carrière in het buitenland heb ik eigenlijk nooit gedacht. Toen ik nog in Drenthe woonde en net begon met dj en, was het helemaal te gek om in een discotheek in Emmen te draaien. Daarna mocht ik in Zwolle optreden. Toen oh mijn god in Amsterdam! Dat werd Londen gevolgd door New York, Australië enzovoorts. Ik heb mijn doelen gaandeweg bijgesteld. Ik kijk nooit terug, omdat ik bezig ben met de volgende stap. Tijdens mijn studie draaide ik al over de hele wereld. Dan had ik in het weekend een optreden in Japan en moest ik maandag weer een tentamen maken. Ik heb mijn diploma journalistiek uiteindelijk drie jaar geleden gehaald. Toen was ik al jaren fulltime muzikant. Dat heb ik voornamelijk gedaan omdat ik het anders zonde vond van de tijd die ik er al had ingestoken. Het was best gek om opeens weer een tentamen te moeten maken en een scriptie te schrijven, maar het papiertje is binnen. En mijn kinderen kunnen het later niet tegen me gebruiken, papa heeft ook geen diploma. Foto: Bop Mulder 4 WERK & CARRIÉRE WERK & CARRIÉRE 5

4 Vaders willen fleibel werken Maar werkgevers moeten nog wennen Gevarieerde pauzes zijn gezond Voorkom depressies, spanningen en hartproblemen Zit je uren achter de computer of in de boeken zonder een pauze te nemen? Onderzoek wijst uit dat dit steeds vaker gebeurt, maar let op: dit kan tot gezondheidsproblemen leiden. Het sluipt er zomaar in: je bent de hele dag aan het werk zonder pauze te nemen. Uit Brits onderzoek blijkt dat werken de mens goed doet, maar dat overwerk kan leiden tot onder meer rugklachten en stress. Meer dan 40 procent van de ondervraagden voelt zich minstens één keer per week gestrest. Dat geldt niet alleen voor mensen die fulltime werken. Ook mensen die werken en leren zouden depressies, spanningen en Foto: LOI/John Bakker hartproblemen kunnen voorkomen door even te stoppen tijdens het blokken. En dan liever niet uren leren en dan een paar Vaders willen tegenwoordig meer zijn dan die man die zondag het vlees minder te werken. Mannen kunnen bij- uur niks doen, maar om het uur een korte snijdt. Hoewel er steeds meer mogelijkheden komen voor mannen om werk en gezin te combineren, durven weinig mannen het verzoek om in deeltijd te werken bij hun baas neer te leggen. voorbeeld ouderschapsverlof opnemen. De uren die ze niet werken, worden niet uitbetaald. Een werkgever mag het ouderschapsverlof niet weigeren. pauze. Fietsen of wandelen Heel korte pauzes helpen overigens niet tegen overbelastingsklachten, zo blijkt uit Mannen willen anno 2010 carrière minder gaan werken als ze moeder zijn. Werknemers zeggen meer tevreden en onderzoek van het Erasmus MC. Volgens maken, maar ook tijd aan hun gezin Mannen zijn bang dat ze carrièrekansen gemotiveerd te zijn als ze een papadag bewegingswetenschapper Janneke Richter besteden. Ruim driekwart van de vaders mislopen als ze een dag minder gaan mogen. Ook presteren ze beter en zijn is het belangrijk om een activiteit te met jonge kinderen wil fleibele werktij- werken, maar ook dat hun reputatie bij ze minder gestrest. Daar heeft de baas ondernemen die afwijkt van het werken den, zo blijkt uit onderzoek dat is uitge- collega s schade oploopt. Ook het feit ook weer profijt van. achter de computer, zoals sporten. voerd namens de overheid. dat ze dan minder verdienen, staat ze tegen. Daarnaast zijn ze bang voor een Fleibel werken Wie geen tijd heeft om tussen het werken Toch werkt slechts een klein deel partti- afkeurende reactie van hun baas. Werkgevers blijken wel open te staan of studeren door naar de sportschool te me. Tussen de 25 en 54 jaar wordt door voor thuiswerken. Vaders kunnen hier- gaan, kan ook gewoon de fiets pakken slechts 11 procent van de mannen in Wettelijke regelingen door overdag tijd besteden aan hun voor een rondje door de buurt. Of ga een deeltijd gewerkt (CBS, 2009). Vaders Dat laatste is helaas nog terecht ook. kind(eren) en op rustige momenten of in wandeling maken. Er zijn ook mensen die met thuiswonende kinderen onder de 18 Werkgevers zijn er nog niet heel erg de avonden hun werk inhalen. Fleibel zweren bij een powernap, een dutje van jaar werken zelfs relatief veel uren ten voor om mannen in deeltijd te laten werken lijkt dus een ideale oplossing vijftien minuten. Het maakt niet uit hoe, opzichte van moeders. Het lijkt er dus werken. Toch zijn er genoeg wettelijke voor alle partijen. maar zo lang je voor variatie in je hou- op dat de zorg voor de kinderen nog veelal aankomt op de vrouwen, die wel regelingen (recht op deeltijd en verlofrechten) die het mogelijk maken om ding zorgt, houd je gezondheidsproblemen op afstand. Foto: Imageselect Vrouwen willen klusser Twijfel je nog over een studie? Onderzoek heeft uitgewezen dat vrouwen liever uitgaan met een man die handig is met de gereedschapskist, dan met eentje met groene vingers of een automonteur. Dat blijkt uit Brits onderzoek. De meeste dames zoeken een heer die de klusjes in en om het huis kan opknappen. Daar worden ze warmer van dan van cadeaus als bloemen of chocola. Crèche maakt kind slim Kinderen die naar de kinderopvang gaan, doen het later beter op school. Dat heeft Brits overheidsonderzoek uitgewezen. Jongens en meisjes met crèche-ervaring scoren hoger bij tests op de lagere school dan leeftijdsgenootjes die altijd thuis zijn opgevangen. Dat geldt voor hun persoonlijke en sociale ontwikkeling, hun taal- en wiskundekennis en hun creatieve vaardigheden. Zelfde niveau als ouders Kinderen willen ten minste het niveau van hun ouders evenaren. Daarom kiezen kinderen van hoogopgeleide vaders en moeders eerder voor hogere onderwijsniveaus dan kinderen van laagopgeleide ouders. Dat blijkt uit onderzoek van een Nederlandse sociologe. Niet alleen stimuleren hoogopgeleide ouders hun kroost meer, ook kiezen hun kinderen er eerder voor een jaar over te doen dan het onderwijs op een niveau lager te vervolgen. Thuiswerkers gaan langer door Mensen die vanuit huis werken, kunnen veel langer doorgaan zonder vermoeid te raken van hun arbeid dan collega s op kantoor. Die conclusie volgt uit een wereldwijde studie. Fleibele uren en de mogelijkheid om een dagje thuis achter de laptop te kruipen, zorgen ervoor dat werknemers negentien uur per week langer door kunnen gaan. Dit zonder het gevoel te krijgen dat er wordt ingebroken in hun privéleven. Alleen al de mogelijkheid om thuis te werken en werkuren zelf in te delen, is voldoende om zonder morren meer uren te draaien. Homo s goed voor bedrijf Homoseksuele werknemers doen er goed aan op de werkvloer uit de kast te komen, ook voor de werkgever. Een open werksfeer bevordert namelijk de productiviteit en kostenbesparing, zo blijkt uit onderzoek van het ministerie van Economische Zaken. Diversiteit heeft een positieve invloed op bedrijfsprestaties. Meeste jongeren hebben bijbaan De meeste jongeren in Nederland hebben een bijbaantje, maar ze geven het verdiende geld ook heel makkelijk weer uit. Een bijbaantje in de horeca is nog altijd veruit het populairst (61%). Dit blijkt uit een enquête van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Wijzer in geldzaken onder ruim 500 jongeren. Uitgaan en kleding zijn de grootste kostenposten voor de jongeren. 6 WERK & CARRIÉRE WERK & CARRIÉRE 7

5 Zelfontplooiing Zelfontplooiing Foto: Imageselect Vrijwilligerswerk staat goed op cv Laurens Vos (35) zette vijf jaar geleden uit liefde voor het reizen het Nederlandse kantoor van Projects Abroad op. Deze organisatie regelt vrijwilligerswerk in het buitenland. Werken in het buitenland is niet alleen goed voor je persoonlijke ontwikkeling, maar staat ook goed op je cv. gerswerk in het buitenland als cv-verfraaiing. Ze merken dat het lastig is om een baan te vinden en kiezen ervoor werkervaring op te doen in het buitenland. En dat werkt heel goed, zowel voor jezelf als je toekomstige werkgever. Het is toch een ijsbreker bij een sollicitatiegesprek als je kunt laten zien dat je soortgelijk werk in bijvoorbeeld Ghana of Nepal hebt gedaan. Maaike van Gemert (31) is vorig jaar via Projects Abroad twee maanden naar Meico Dat je dat durft, zeiden veel mensen tegen mij toen ik mijn baan opzegde en alles achter mij liet om te gaan rondreizen. Veel mensen hebben mij voor gek verklaard, terwijl het achteraf de beste beslissing Volgens Projects Abroad verbreed je met vrijwilligerswerk in het buitenland niet alleen je horizon, maar ontwikkel je ook voor een werkgever interessante eigen- gegaan. Ze heeft in een weeshuis en met bedreigde schildpadden gewerkt. Ik werk als verpleegkundige en wilde even iets totaal anders, vertelt ze. Dus ik heb onbetaald verlof genomen en ben gegaan. Het was een ooit was, vertelt de reislustige Vos. schappen als verantwoordelijkheid, proac- onvergetelijke ervaring en een verrijking voor mijn leven. tiviteit en doorzettingsvermogen. En je laat Hij komt in zijn werk genoeg mensen tegen die er spijt van hebben dat ze na hun opleiding niet zijn gaan rondreizen. Steeds meer eind-twintigers en dertigers kiezen er momenteel voor om toch nog die stap te zetten. Ze nemen een tijd onbetaald verlof op hun werk of doen het in between jobs en gaan hun droom achterna. zien dat je je kunt aanpassen. Gezinnen met kinderen Vos krijgt de laatste tijd verrassend veel informatieaanvragen van gezinnen met kinderen. Voor de ouders is het vaak een langgekoesterde droom die in vervulling gaat en voor kinderen is het een geweldige ervaring en nog educatief ook. Reinier Stroo (29) reisde in 2006 een jaar lang door Zuid-Amerika en schreef daar verhalen, onder meer over de vredesonderhandelingen in Colombia. Ik heb dat op mijn cv gezet en merkte dat het zeker in mijn voordeel heeft gewerkt bij mijn huidige werkgever FNV Bondgenoten. Mijn sollicitatiegesprek ging voor een deel daarover en door mijn ervaringen daar weet ik dat je altijd in gesprek moet blijven met mensen, ook al sta je mijlenver van hun IJsbreker standpunten af. Dat heeft zeker in mijn voordeel gewerkt. Jonge mensen die net een opleiding hebben afgerond, zien volgens Vos vrijwilli- Kijk voor meer informatie op Aan de slag! 10 tips die je verder helpen Herover een plek op de arbeidsmarkt Je bent er een tijdje uit geweest, omdat je bijvoorbeeld op reis bent geweest of voor je kind(eren) hebt gezorgd. Maar nu ben je helemaal klaar voor een nieuwe baan. De tijd dat je je cv op internet zette en de vacatures je mailbo binnenstroomden, is voorbij. Hier lees je tien tips om je plek op de arbeidsmarkt te heroveren. Je bent niet de enige die op zoek is naar werk, dus het is zaak op te vallen. Begin met een goed cv te maken en zorg 1 dat in je computer een conceptsollicitatiebrief klaarstaat. Werk je profiel op netwerksite LinkedIn bij en maak er een mooi visitekaartje van jezelf van. Vertel aan zo veel mogelijk mensen 2 dat je op zoek bent naar een nieuwe baan. Een netwerk is ontzettend belangrijk. Maak voor jezelf een lijst van bedrijven waar je graag 3 zou willen werken en benader ze. Stuur een open Social media. Dat is het toverwoord voor de meeste kans op een baan op dit moment. Op iedere vacature komen gemiddeld 350 brieven binnen, dus het is zaak om op te vallen. Dat kan door bijvoorbeeld je cv helemaal up-todate te hebben op je LinkedInprofiel. Je kunt via deze netwerksite mensen benaderen van bedrijven waar je graag wilt werken en ze een persoonlijk berichtje sturen. Dan speel je jezelf meteen in de kijker. En als je profiel is ingevuld, ziet dat bedrijf meteen wie je bent. Ook dat je serieus met je carrière bezig bent en niet alleen verplicht sollicitatie. Zorg ervoor dat je via LinkedIn op de contactpersonenlijst staat van medewerkers van die bedrijven en stuur ze een persoonlijk bericht. Als je ergens een vacature ziet, reageer dan meteen. 4 Zorg dat je bijvoorbeeld via Twitter meteen op de hoogte bent van nieuwe vacatures. En mail je sollicitatie. Via de post duurt het weer een paar dagen langer. solliciteert via uitkeringsinstantie UWV. Veel werkgevers zoeken via internet naar mogelijke kandidaten. Het is dus belangrijk dat je geen rare, dronken feestfoto s op Facebook of Hyves hebt staan. Dat soort foto s is leuk voor je vrienden, maar een potentiële werkgever hoeft dat niet te zien. Via Twitter komen tegenwoordig ook veel vacatures binnen. Als je daarop actief bent, kun je meteen reageren. Ik vind het heel belangrijk dat je een vacature meteen nabelt. Je laat je naam vallen en kunt een persoonlijk gesprekje aanknopen Bel! Onder de meeste vacatures staat een contactpersoon met telefoonnummer. Win telefonisch informatie in over de vacature. Als ze je naam al een keer hebben gehoord, val je meer op tussen de honderden brieven die momenteel op de meeste vacatures binnenkomen. Spits iedere sollicitatiebrief toe op 6 het bedrijf waar je solliciteert. Wijd één alinea volledig aan het bedrijf waar je wilt werken. Schrijf absoluut geen sociaal wenselijke brief, daar prikt iedereen direct doorheen. Bedenk synoniemen. Wordt in de 7 vacature gevraagd om gemotiveerde mensen, zeg dan dat je altijd hard en met veel plezier werkt. Zo zorg je ervoor dat je perfect aansluit bij de wensen van het bedrijf, zonder eact de woorden uit de vacature te kopiëren. met degene die over de vacature gaat. Het is een open deur, maar hoe korter je werkloos bent, hoe makkelijker het is om weer werk te vinden. Het is ook belangrijk om bezig te blijven. Door thuis te hangen, straal je een ongemotiveerdheid uit waardoor het nog lastiger is om weer aan het werk te gaan. Als het echt heel lastig is om passend werk te vinden, kun je erover denken je te laten omscholen en ergens stage te lopen. Je weet dan meteen of die nieuwe werkrichting je ligt en als je eenmaal bij een bedrijf werkt, heb je meer kans te mogen blijven als de stageperiode is afgelopen. Je laat ook meteen zien dat je heel gemotiveerd bent door tijdelijk op basis van een uitkering te werken. Pas op met te veel hobby s op je cv 8 zetten. Zet er alleen die hobby s op die tekenend zijn voor jou. Ga je weleens paardrijden, laat het dan weg. Rijd je paard op hoog niveau en ga je regelmatig naar wedstrijden, dan kan het wel. Vermeld buitenlandervaring (als het om 9 stage, studie of werk gaat, niet om vakanties). Werkgevers kunnen zo zien dat je fleibel bent, je goed aanpast en interesse hebt in andere culturen. Een foto meesturen kan in je voordeel 10 werken als het een leuke, frisse foto is en je bij een jong en klein bedrijf solliciteert. Hetzelfde geldt voor humor in je brief. Het kan bijdragen, maar dan moet het ook wel echt grappig zijn. Je kunt ook heel makkelijk de plank misslaan. Re-integratiecoach Karlijn Stoelinga: LinkedIn en twitter jezelf naar een nieuwe baan Het is lastig om tegenwoordig een baan te vinden, weet senior consultant Karlijn Stoelinga, die bij de Competence Factory medeverantwoordelijk is voor loopbaanadvies en coaching. Maar het is niet onmogelijk. 5 8 WERK & CARRIÉRE WERK & CARRIÉRE 9

6 Thema Thema Een internationaal avontuur Op de bonnefooi of helemaal uitgestippeld? Bereid je voor op een internationaal avontuur met een van deze LOI-opleidingen: HBO Lerarenopleiding Duits HBO Lerarenopleiding Engels HBO Lerarenopleiding Frans HBO Lerarenopleiding Nederlands HBO Toeristisch Management HBO Vertaler Duits HBO Vertaler Engels HBO Vertaler Frans HBO Vertaler Spaans Interculturele communicatie Internationaal secretaresse Leergang Internationaal management Manager Toerisme Ondernemen voor vertalers Reisbegeleiding buitenland SEPR Verkoper Vakantiereizen Zakelijke communicatie met Britten Zakelijke communicatie met Duitsers Zakelijke communicatie met Fransen Foto: LOI/John Bakker 70 talencursussen op elk niveau Het is de droom van velen: een nieuw leven in een ander land. Voor de meeste mensen betekent dat eveneens het begin van een nieuwe carrière. De een vertrekt pas als de baan binnen is, de ander springt in het diepe met als enige bagage een enorme dosis enthousiasme. Deskundigen adviseren een gedegen voorbereiding. Ri-Ann Elema kan niet wachten tot ze in Noorwegen. Direct in het diepe springen, Zweden woont. Met haar man Heino en drie zoals de Elema s, past niet bij ze. Wij wilden kinderen wil ze daar opnieuw beginnen. Het pas vertrekken als een van ons een betaalde gezin heeft grootse plannen met een stuk baan had. Toen ze besloten dat ze het liefst land. Ze ontdekten dit tijdens een vakantie dit naar Noorwegen wilden, namen ze ook direct voorjaar. Noorse les. Dat hielp bij het solliciteren. Het is daar zo mooi, zegt de Groningse verliefd. Veel bos, aan een meer. We zouden er dige. Hij begon als medewerker op het Rietmans vrouw vond werk als verpleegkun- sneeuwscootertochten kunnen organiseren. arbeidsbureau. Ook is er ruimte voor recreatiewoningen. Elema heeft ervaring in het toerisme. Haar Zorg dat je een droom hebt én met man is makelaar. Het moet dus wel lukken volgens haar. Ze heeft haar gezin zelfs al opgege- beide benen op de grond staat ven voor het tv-programma Ik Vertrek. Maar, Er kwamen veel mensen om zich in te schrijven die zelf uit het buitenland kwamen. Dat ik tot nu toe kunnen ze niet vertrekken. Het huis in Winschoten is nog niet verkocht. Het stuk alleen eenvoudig Noors kon spreken, was een land in Zweden kunnen ze dus ook nog niet voordeel. Ze begrepen mij veel beter dan kopen. En tja, de Zweedse les schiet er met de mijn Noorse collega s. Inmiddels spreekt drukte van het gezin nog even bij in. Rietman de taal vloeiend en is hij directeur van Placement, een bedrijf dat emigranten Investeren in taal helpt die in Zweden of Noorwegen willen Gert Rietman en zijn partner vielen ook voor wonen en werken. Scandinavië. Zij wonen al tien jaar in Heimwee Investeer in het leren van de taal, dat horen ook de klanten van Peter Kranenburg. Zijn bedrijf, C&G Career Services, helpt mensen die werk zoeken in het buitenland omdat hun partner wordt uitgezonden. Meestal werkt hij in opdracht van multinationals. Als een buitenlands avontuur mislukt, is dat vaak omdat de partner of de kinderen heimwee krijgen. Het is dus slim om vooraf te kijken wat de partner wil en kan doen in het nieuwe land. Kranenburg merkt dat mensen niet altijd weten wat hun kansen zijn. Wat wij de hele dag doen, is het managen van verwachtingen. Wat kun je met jouw kennis en ervaring nu echt in het buitenland? Zelfs een goede talenkennis is niet altijd genoeg. Als je iets wilt verkopen, pak je dat in Groningen toch Emigratietips van Peter Kranenburg Leer de taal Laat je diploma s internationaal erkennen Ga je niet alleen? Zorg dat je partner ook een goede tijdsbesteding krijgt De eerste baan vinden is het moeilijkst, daarna komen vaak pas de echte kansen Denk niet aan doorgroeien, maar aan je ontwikkelen ook anders aan dan in Amsterdam? In Tokio is het helemaal een andere wereld. Met een marketingopleiding is het soms echt moeilijk werk te vinden. Ook iemand met een juridische opleiding kent vaak alleen de Nederlandse situatie. Als je een opleiding hebt in de zorg, techniek of de financiële administratie, is het eenvoudiger. Als het je eigen bedrijf is, ben je ook 1000 procent gemotiveerd Voor een baas werken Als je in Nederland net toe bent aan een volgende stap, moet je niet denken dat je die in een ander land kunt maken, zegt Kranenburg. Je moet je dubbel bewijzen voor je kansen krijgt. Toch is een baan vinden onder je niveau ook niet simpel. Het stadium van proppen in een badplaats ben je vaak al voorbij. Een baas neemt je niet snel aan als je op zo n baan solliciteert. Hij of zij is dan bang dat je niet echt gemotiveerd bent en snel weer zult vertrekken. Wat werkt dan wel? Je moet goed onderzoek doen, veel rondkijken en informeren, aldus Kranenburg. Wat zijn je diploma s daar waard? Worden ze internationaal erkend? Vaak is dat zo. Zo nee, kijk of je ze in elk geval kunt laten vertalen. Vervolgens moet je niet te kritisch zijn en aanpakken wat er op je bord komt. Uiteindelijk doet het er niet toe wat je de eerste maanden doet. Daarna heb je een netwerk. Zo vind je vaak werk dat beter bij je past. Weg uit de prestatiemaatschappij Elema ziet het nog zonnig in. De taal leren, dat stuk land kopen, het vertrek, het gaat vast lukken. Wij zijn eerlijk gezegd ook wel een beetje klaar met Nederland. Je mag blij zijn als je een huis met een tuin hebt. Overal staan hekken en schuttingen, presteren is alles, het staat ons steeds meer tegen. In Zweden gaat alles gewoon wat rustiger. Natuurlijk moeten we daar straks ook keihard werken, maar het is dan wel helemaal ons bedrijf. Volgens mij ben je dan duizend keer zo gemotiveerd. Ook Kranenburg ziet dat veel epat-partners uiteindelijk gaan ondernemen in het buitenland. Van drop importeren tot consultancy. Levenskwaliteitemigranten Gert Rietman heeft nu een mooi bestaan in Noorwegen. Ik ben nu officieel een Noor, maar ik blijf ook Nederlander. Ik heb het beste van twee landen. Alleen, dat wat ik nu heb, had ik in Nederland nooit gered. Ik heb een groot Pippi Langkous-huis, een schitterend uitzicht en een prachtig bedrijf. Zijn belangrijkste advies voor mensen die dat ook willen: Je moet een droom hebben om te emigreren, maar tegelijk moet je met beide benen op de grond staan. En: de meeste kans op succes heb je volgens mij als je vooral positieve redenen hebt om te gaan. Ik krijg weleens klanten die het zo zat zijn in Nederland. Ze klagen over buitenlanders, regeltjes, ze vluchten eigenlijk. Wij richten ons op levenskwaliteitemigranten, zoals wijzelf. Mensen die verlangen naar mooie natuur, tijd voor je gezin, rust en mooie kansen. Vertrek uit Nederland in autochtonen emigreerden minder dan in 2006 (ook door de recessie) 80 procent was jonger dan 50 jaar Populairste landen: België en Duitsland Zonnige oorden in top-5: Spanje, Nederlandse Antillen en Aruba Bron: CBS 10 WERK & CARRIÉRE WERK & CARRIÉRE 11

7 Leuk en leerzaam Wenen fijnste stad Wenen (108,6 punten) is de prettigste stad om te wonen, leven en werken. Gevolgd door Zürich en Genève. Hekkensluiter is Bagdad (14,7 punten). New York vormt de basis voor de lijst met 100 punten. Amsterdam staat met 105,7 punten op de 13e plaats. Er is onder meer gekeken naar veiligheid, economische voorzieningen, onderwijs en gezondheidszorg. (Bron: Mercer.com) Sterkste schouders 1 & Als je carrière voorspoedig verloopt, bestaat er een kans dat je tot de 20 procent meest verdienende Nederlanders gaat horen. Daar hoort een gemiddeld bruto jaarinkomen bij van euro. Op dit moment staan Nederlanders met dit salaris zo'n euro per jaar af aan de fiscus (45 procent). (Bron: CBS) Licht op reis Trek je altijd veel te veel kilo s achter je aan op weg naar het vliegveld? Kijk dan nog eens goed naar de inhoud van je koffer. Heb je alles écht nodig? Wil je het gewicht van je tas halveren, zonder op reis iets tekort te komen? Doug Dyment van OneBag.com heeft van light travel zijn levenswerk gemaakt. Fa cts (Bron: onebag.com) Spraakverwarring Je kunt je in het Engels makkelijk verspreken. Veelgehoorde blunders: We go in sea with you (we gaan met jullie in zee) This is wet finger work (dit is nattevingerwerk) We will go over to the order of the day (over tot de orde van de dag) (Bron: I always get my sin, Maarten Rijkens) Twitter over vrijwilligerswerk Ben je werkloos? Dan is het niet slim om daarover te twitteren. Zelfmedelijden helpt je niet snel aan een baan. Twitteren over je vrijwilligerswerk kan wel helpen. Het laat volgers en potentiële werkgevers zien dat je gemotiveerd bent, je voor anderen Figures inzet (onbetaald!) en niet snel bij de pakken neer gaat zitten. Leuk en leerzaam Nederland in het buitenland Bang voor heimwee als je besluit om carrière te maken in het buitenland? Als je in de buurt woont van een actieve, Nederlandse gemeenschap, is thuis nooit ver weg. Zo organiseert Orange City in het Amerikaanse Iowa ieder jaar een Tulpenfestival. En in Australië houdt de Dutch Courier je op de hoogte van de perikelen in het Nederlandse koningshuis. (Bron: Orangecityiowa.com/ammerlaan.demon.nl) Emigratiebeurs Overweeg je om Nederland in te ruilen voor het buitenland? Zet dan 12 en 13 februari 2011 in je agenda. Dan vindt de 15e internationale Emigratiebeurs plaats in het Houten Ehibition Centre. Het is een goede plek om je te oriënteren op de internationale banen- en stagemarkt. Maar ook om informatie in te winnen over verre, onbekende oorden. (Bron: emigratiebeurs.nl) Vrijwilliger is productiever Vrijwilligerswerk doen kan buiten de baas zijn tijd, maar ook daarbinnen. Steeds meer werkgevers bieden verlofconstructies aan, die werknemers kunnen benutten om zich in te zetten voor de maatschappij en het goede doel. Dat komt de arbeidsproductiviteit ten goede: onder Amsterdamse ambtenaren die deelnamen aan zo'n project, daalde het ziekteverzuim met 10 procent. (Bron: Intermediair) (Bron: Onlinecollege.org) Meer retours dan enkeltjes Ongeveer Nederlanders overwegen om minimaal voor acht maanden naar het buitenland te gaan. Eenderde van de dertigplussers onder hen boekt een enkeltje. Ze zoeken rust, ruimte en natuur op in landen als België, Frankrijk, Spanje en Suriname. Tweederde van de dertigplussers met emigratieplannen wil ooit weer terug naar de windmolens, grijze luchten en de Nederlandse arbeidsmarkt. Stuurt je baas je naar de VS? Zorg dan dat je weet wat wel en niet mag! In sommige staten gelden vreemde regels... In Illinois is het verboden om aangestoken sigaren aan huisdieren te geven. Ongehuwde vrouwen mogen niet parachutespringen op zon dag in Florida. In Californië is het een misdaad om vlinders te mishandelen. (Bron: Legalzoom.com) 12 WERK & CARRIÉRE Op internet bestaan geen grenzen. Waren die er wel geweest en was Facebook een land, dan woonden er nu ruim 400 miljoen inwoners, 100 miljoen meer dan in de VS. Facebook zou ook het snelst groeiende land ter wereld zijn. Het aantal inwoners verdubbelde het afgelopen jaar. (Bron: Facebook) Slechtste vliegvelden (Bron: CBS) Vreemde wetten Grenzeloos internet Epat is te duur Voor steeds meer Nederlandse bedrijven worden naar het buitenland uitgezonden werknemers door de economische crisis te duur. Bovendien zijn er in landen als India en China steeds vaker mensen te vinden die vergelijkbare competenties hebben, maar het werk voor minder geld doen. Sommige Nederlandse epats gaan op zoek naar ander werk in het buitenland, de rest keert terug als het bedrijf dat verlangt. (Bron: Intermediair) Slim bellen in het buitenland Welke Europese vliegvelden kun je beter vermijden? In ieder geval Londen Heathrow, ook wel Thiefrow genoemd, vanwege het grote aantal diefstallen. De luchthaven heeft ook de twijfelachtige eer om de lijst van vliegvelden aan te voeren waar de meeste bagage zoekraakt. Ook Charles de Gaulle (Parijs) en Graham Keeley (Madrid) zijn berucht om lange wachtrijen en gemiste aansluitingen. (Bron: Independent.co.uk) Bellen of internetten in het buitenland kan je letterlijk duur komen te staan. Ook al zijn de tarieven die providers mogen berekenen door de EU flink aan banden gelegd. Drie tips: Zet dataroaming in het buitenland uit. Zo voorkom je dat je telefoon het (dure) internet opgaat, zonder dat je het weet. Zoek een wifi-punt en bel (bijna gratis) met Skype. Koop (zeker voor lokale gesprekken) een prepaid simkaart in je vakantieland. (Bron: columbus.nl) WERK & CARRIÉRE 13

8 Interview Interview Messi verdient meeste Een beetje profvoetballer belandt op een zeker punt in zijn carrière op de internationale transfermarkt. Daar hoort doorgaans een zeer respectabel salaris bij. De voeten van Lionel Messi zijn op dit moment het meest waard. De 22-jarige Argentijn zou bij FC Barcelona vorig jaar 33 miljoen euro hebben opgehaald. 2,5 miljoen meer dan AC Milan-collega Beckham. (Bron: Novum) Drie studenten over hun internationale carrière Foto s: LOI/John Bakker Belastingparadijzen De Nederlandse belastingtarieven zitten niet iedereen lekker. In deze landen en Van stuntelpraat naar vlot gesprek Met Engels kun je overal terecht gebieden graait de fiscus minder diep in je portemonnee: Andorra, Belize, Bermuda, China (Speciale Economische Zones), Cyprus, Dubai, Gibraltar, de Kaaimaneilanden, Isle Opleiding komt van pas in Afghanistan Bert Meeuwsen, student Master of Business Administration (MBA) Grotere woordenschat en meer nuance Marc van der Spek, cursist Engels voor meergevorderden Overal ter wereld studeren Huckleberry Clapton, cursist Spaans voor beginners Marco Timmermans (18) doet Engels voor gevorderden bij LOI. Daarnaast werkt hij parttime in de bediening van een restaurant. of Man, Marshalleilanden, Monaco, Nauru, Panama, Vanuatu, Ik werk als stafofficier bij het ministerie van Defensie. Mijn MBA halen was eigenlijk Ik ben tweetalig opgevoed. Mijn moeder is Iers, dus de Engelse taal werd er Het is voor mijn werk belangrijk dat ik Spaans leer spreken en verstaan. Waarom doe je deze Wat leerde je bij deze Wat valt mee, wat valt de Verenigde een lang gekoesterde wens van mij. Daarbij bij mij met de paplepel ingegoten. Toch Ik werk als purser, nu nog bij KLM opleiding? studie dat al direct toe- tegen? Arabische had ik, na diverse (inter)nationale directie- is dat niet genoeg. Omdat ik in mijn Cityhopper, maar binnenkort stroom ik Ik heb twee jaar Rechten pasbaar is? Het grootste voordeel is toch Emiraten en functies, de interesse om meer te weten werk als sales manager steeds vaker te door naar de KLM. Dit betekent dat ik gestudeerd, maar dat was In het restaurant waar ik wel dat ik mijn eigen tempo Zwitserland. van richtingen waar ik wat minder in thuis maken krijg met klanten en relaties die straks vooral intercontinentale vluchten toch niet helemaal mijn ding. werk, komen ook weleens kan bepalen. Ik zit nu op een (Bron: Wikipedia) was, zoals logistiek management en ICT- Engels praten en dan niet de spreek- doe. Spaans is de tweede wereldtaal. In september begin ik aan Engelstalige gasten. Voor- gemiddeld niveau, misschien management. Ook wilde ik graag op de taal die ik thuis leerde, maar het echte Voor mij is het dus noodzakelijk dat ik een studie Psychologie en de boeken daarvoor zijn voornamelijk in het Engels. Op de heen wist ik dan niet zo goed hoe ik een gesprek moest beginnen. Dan nam een colle- zelfs wel iets erboven. Ik denk er nu ook over om hierna de cursus Engels voor Massale uittocht In de jaren vijftig en zestig ver- hoogte zijn van de meest actuele ontwikkelingen. En dat is uitstekend gelukt met deze opleiding. business Engels wilde ik toch meer. Ik moet het niet alleen goed kunnen spreken, maar ook goed kunnen schrij- deze taal leer. Lastig is wel dat ik niet zo makkelijk een taal leer. Ik doe het puur om ver- middelbare school was Engels ga die wel goed Engels sprak, meergevorderden te gaan trokken vele duizenden Neder- De opleiding creëert niet alleen waarde ven. Mijn baas stond helemaal achter der te komen in mijn werk en me niet mijn sterkste punt, dus de tafel over. Nu loopt het doen. landers naar Canada, Australië voor jezelf, maar ook voor je werkgever. me en geeft me volop gelegenheid om zekerder te voelen. Maar met behulp om daar wat aan te doen, vlotter. Soms proberen ze en Nieuw-Zeeland. De overheid Die heeft immers ook veel aan de kennis te studeren. van die multimediale opdrachten gaat volg ik deze studie. Nederlands te spreken, maar moedigde ze daartoe aan. De die je opdoet. Mijn werkgever heeft de Ik merk nu al dat ik een veel grotere het wel een stuk makkelijker. De cursus het is voor een gast toch fij- hoge werkeloosheid op eigen opleiding voor een groot gedeelte betaald woordenschat heb en veel meer nuance zit goed in elkaar. De lesstof is helder Wat wil je bereiken met ner als je de kaart voor ze bodem maakte het nóg aantrek- en stond er heel positief tegenover dat ik aan kan brengen. Ook mijn grammati- en ook de begeleiding van de docent deze studie? Algemeen Engels kunnen spreken en lezen is mijn doel. Mijn niveau was te laag. Ik wil de boeken die ik straks voor mijn studie moet lezen, goed kunnen begrijpen. En als ik op reis ga naar het buitenland, komt de taal me ook goed van pas. Met Engels kun je overal terecht. vertaalt. Hoe ervaar je het studeren op afstand? Ik ben afhankelijk van het openbaar vervoer, dus het is een uitkomst dat ik thuis achter de laptop kan studeren. Maar dat neemt niet weg dat het soms ook wel fijn is om persoonlijk contact te hebben over je studie! Naam: Marco Timmermans Leeftijd: 18 jaar Studiekeuze: Engels voor gevorderden Begindatum: januari 2010 Verwachte einddatum: augustus 2010 Tijdsinvestering studie: 15 uur per week Baan: bediening restaurant Werkweek: ongeveer 20 uur per week kelijker om te vertrekken. Zo kan het dat er nog altijd tal van Nederlandse gemeenschappen bestaan in Oceanië en Noord- Amerika. (Bron: Geschiedenis.vpro.nl) dit wilde doen. In mijn functie geef ik advies bij wederopbouwoperaties en vredesmissies, zo ook in Afghanistan. De opleiding MBA komt in mijn werk heel goed van pas. Een samenleving is immers ook een soort organisatie. En bij het opbouwen van een samenleving heb je wel degelijk te maken met bijvoorbeeld verandermanagement. Je probeert zo veel mogelijk rekening te houden met de inwoners van het land, maar tegelijkertijd het land en de inwoners te vernieuwen en te ca wordt steeds beter. Ik lees elke week The Economist en ik kom steeds woorden tegen die ik uit de lesstof ken. Het niveau is echt uitdagend, ook voor iemand die tweetalig is opgevoed. In de toekomst wil ik ook nog wel Spaans leren, maar eigenlijk doe ik dat liever in het zonnige Zuid-Amerika. Hoewel, zo n cursus is echt goed als je je kennis van een taal op niveau wilt houden. Dus misschien ga ik eerst naar Zuid- Amerika en begin ik weer bij de LOI als is goed. Je krijgt snel antwoord op je vragen en het huiswerk wordt snel nagekeken. Als purser heb ik nogal een onregelmatig leven, dus het is handig dat ik kan studeren waar en wanneer ik wil. Ik neem mijn laptop mee op reis en kan overal ter wereld inloggen. Zo kan ik in de verloren uurtjes op mijn hotelkamer studeren. Dat werkt voor mij erg goed. Zo goed dat ik misschien nog wel een cursus Spaans voor gevorder- ontwikkelen. Een hele mooie uitdaging! ik terugkom. den ga volgen. 14 WERK & CARRIÉRE WERK & CARRIÉRE 15

9 De werkvloer Arbeidsmarkt Kijk uit met die grote Nederlandse mond Hoe zit het met mijn vrije dagen? Een zoektocht naar werk in het buitenland is dankzij de vele vacaturesites niet zo heel lastig meer. De baan bemachtigen, het echte solliciteren, wel. Een goede voorbereiding is het halve werk. De duivel van het solliciteren zit in de details, zegt arbeidsmarktdeskundige Nannette Ripmeester. Het geheim van solliciteren in het buitenland zit in een gedegen voorbereiding, weet Nanette Ripmeester van adviesbureau Epertise in Labour Mobility (ELM). Zij heeft in breide Lebenslauf te presenteren in een spe- ciale map. Het is uit den boze om je brief en cv opgevouwen in een enveloppe te doen. Menig werkgever denkt dan: Als een kandidaat dat al niet weet, weet hij vast niets van de rest van onze cultuur. Door je in gewoonten te verdiepen, voorkom je dat je voor verrassingen komt te staan. Zo vragen Chinezen zonder gêne naar je privé- leven: wil je trouwen, kinderen en zo ja, hoeveel? Australiërs vragen naar je hobby s en de sport die je doet, want het gaat er Heb je daar geen goed antwoord op, ben je niet leuk Ripmeester. om mee te werken, zegt Mensen met lef Daarnaast is het goed eens stil te staan bij moeten leren, eens naar het land moeten reizen en zich moeten verdiepen in de cul- als je vraagt: Hoe is het geregeld met mijn Volgens haar is alleen Wikipedia raadplegen niet genoeg. Kandidaten zouden de taal tuur en de geschiedenis. Daaruit vloeien vaak gewoonten en gedragingen voort. Zo begrijp je dat een Chinees je raar aankijkt als je hem vraagt naar zijn mening. Dat deed vanuit het communisme niet ter zake, vertelt Ripmeester. Sollicitatiemores Het is belangrijk dat je de sollicitatiemores kent om misstappen te voorkomen. Zelfs bij de buren kan het snel misgaan. Zo is het in Duitsland gebruikelijk om een uitge- je eigen cultuur. Het kan brutaal overkomen vrije dagen? Op een grote Nederlandse mond zit niemand te wachten. In Japan daarentegen waarderen ze mensen met lef. Als je belt en zegt; Ik ben in Japan en zoek werk, mag ik nu langskomen? word anders en vergt een andere voorbereiding. voorkeur, geloof of etnische achtergrond het denken zetten: hé, dat is misschien ook je met applaus binnengehaald. Elk land is Do s & dont s Do s Verdiep je in de taal, de cultuur en de sollicitatiemores van het land Bezoek het land Pas je aan de cultuur aan, maar blijf wel jezelf Zorg voor een foutloze en cv; laat iemand meelezen Verstuur de vanaf een privéadres dat professioneel overkomt Kleed je netjes, ook bij een gesprek via de webcam Denk na over de toegevoegde waarde als buitenlandse kandidaat Bedenk van tevoren een aantal goede vragen Leg niet alleen uit waarom jij de baan wilt hebben, maar vertel ook wat het bedrijf aan jou heeft Blijf je in Europa? Raadpleeg het adviesbureau European Employment Services (EURES) van de EU, WERK & CARRIÉRE kunt ook je blik verruimen als je gewoon om de hoek aan de slag gaat. bestelwagen, een soort eigen baas. Je merkt droombaan over de grens te krijgen? 16 Zoals bij elke multinational zijn er bij TNT internationale kansen. Maar, je TNT heeft een open, internationale en multi- Wat moet je wel of juist niet doen om je Foto: Jeroen van Kooten Foto s: TNT toch vooral om dat je lol hebt in je leven. sen Looking for work in over de arbeidsmarkt en sollicitatiegewoonten in veertig landen. zeventien landen gewerkt en deelt haar kennis via workshops voor studenten en via gid- TNT: werkgever voor wereldburgers DE IDEALE WERKGEVER Dont s Wees niet te informeel bij elektronisch solliciteren (gebruik bijvoorbeeld geen emoticons) Eerste ontmoeting? Kijk hoe anderen zich gedragen Negeer nooit de gebruiken van het gastland Houd rekening met historische gevoeligheden en een ander gevoel voor humor Ga, ook al werk je in een warm land, nooit in korte broek en slippers naar kantoor (bron: culturele bedrijfscultuur. Sekse, seksuele mag geen rol spelen. Of juist wel eigenlijk. Diversity manager Bart Beek is niet bang om onderscheid te maken. Verschillen moet je niet verstoppen, maar benutten. Ontdek de unieke talenten van mensen. Het levert TNT Post veel op als mensen zich op hun plek voelen. Werknemers met volstrekt verschillende achtergronden kunnen elkaar inspireren. Veel werknemers van niet-westerse afkomst hebben ondernemen echt in het bloed. Zij werken graag als subcontractor bij TNT Post Pakketservice. Je bent dan, met je dat zij sommige autochtone postbodes aan wel wat voor mij. Leren van elkaars cultuur en talenten is voor het bedrijf belangrijk. De epats op het hoofdkantoor van TNT verdiepen zich in Nederland. Medewerkers die zelf worden uit- gezonden, krijgen een training over het land waar zij naartoe gaan. Als je gewoon hier werkt en blijft, leer je omgaan met culturele verschillen op de werkvloer. We zijn hoe dan ook een bedrijf voor wereldburgers. Controller Mersad El Aji vindt dat niet te veel gezegd. Hij is actief bij het netwerk voor culturele diversiteit, TNT Unity. Wij denken mee en adviseren bijvoorbeeld over de in- en doorstroom van high potentials met een allochtone achtergrond. Soms bespreek je zo n vraagstuk vooral met een groep multiculturele werknemers van hier. Maar we kun- nen net zo goed ervaringen uitwisselen met collega s uit China of Egypte. Voor El Aji is het omgaan met verschillende culturen een tweede natuur. Hij gaf tot voor kort leiding aan een team van postbodes. Koekjes op tafel tijdens het Suikerfeest of een leuke actie met Valentijnsdag, dat zijn gewoon twee verschillende manieren om hetzelfde te tonen. Namelijk dat je aandacht hebt voor je werknemers. En dat je nadenkt hoe je dat voor elke groep het beste toont. Verder doet iedereen gewoon het werk waar- voor hij of zij is aangenomen. Daarin maak je geen enkel verschil. Het buitenland moet je gewoon ervaren Mijke van Breda (36), studente MBA bij LOI University, rolde binnen IKEA van de ene buitenlandervaring in de andere. Heb je buitenlandambities, zorg voor een baan bij een internationaal concern, zegt zij. er toch knullig uit. Zijn cv ging, zoals het daar hoort, met een pasfoto als PDF-bestand de deur uit. Haar belangrijkste tip: dompel jezelf onder in de (werk)cultuur. Hij vond werk als softwareontwikke- De kortste route naar een interna- ik naar een functie bij IKEA in Zwitserse standaard. Zijn route was internationaal bedrijf in Nederland. en pleegde een telefoontje. tionale carrière is werken bij een Groot voordeel van intern solliciteren over de grens is dat je de organisatie en de bedrijfscultuur al kent. Op mijn werk bij IKEA in Leiden keek ik regelmatig op de interne vacature- bank en het prikbord naar banen in Europa. Ik wilde voor de ervaring en het avontuur graag naar het buitenland. Zes jaar geleden solliciteerde Brussel. Ik stuurde mijn cv via de Dat was voldoende. Drie jaar geleden verhuisde ik naar Zwitserland. Ik werd gevraagd om manager Finance bij IKEA Basel te worden. Mijn echtgenoot ging mee naar het buitenland. Hij zocht vanuit Brussel een baan in Zwitserland. Hij liet zijn cv door een vertaalbureau in het Duits te vertalen anders ziet het laar en werkt 42 uur per week, naar pittiger dan mijn interne procedure. We moesten ons alle twee verdiepen in de Zwitserse cultuur. Ik kreeg een informatiepakket van het concern en las romans en reisboeken. Ik moest er wel aan wennen dat werkverhoudingen formeler en hiërarchischer zijn dan in Nederland. Het belang- rijkste is dat je bereid bent om je in een andere cultuur onder te dompelen. Ervaar het gewoon. WERK & CARRIÉRE 17

10 De werkvloer De werkvloer Mi van men sen op het werk Verschillende culturen, één baas Couscous in de kantine of gebedsruimtes op het werk. Sommige bedrijven doen veel om te zorgen dat iedereen zich thuis voelt. Is dat nodig? Hoe werk je goed samen, als je collega s een heel andere achtergrond hebben? Professor Karen van Oudenhoven-van der Zee is organisatiepsycholoog en doet onderzoek naar diversiteit op de werkvloer. Moeten werknemers zich niet gewoon aanpassen aan een bedrijf? Als je je alleen maar aanpast, breekt dat je op. Daar heeft een bedrijf natuurlijk ook niets aan. In het begin is het altijd slim om rustig rond te kijken en veel te vragen. Zo kom je achter de ongeschreven regels van een bedrijf. Maar, na een tijdje moet je steeds meer van jezelf kunnen laten zien. Alleen Dat klinkt juist heel mooi Ja, maar dat werkt in de praktijk niet. Het is niet motiverend als iemand rekening met je houdt omdat het anders zielig is. Het is ook totaal uit de tijd om te denken aan een zwakke groep multiculturele werknemers. Er komen nu zoveel mensen van opleidingen met zoveel competenties. Het is dus gewoon slim als bedrijven die unieke talenten beter benutten. dan kan een bedrijf ook je talenten ontdekken. En dan gaat het dus niet om couscous in de kantine? Hoe zorgt een bedrijf dat iemand zich op zijn plek voelt? Nee, het gaat vooral om wat er tijdens het werk gebeurt. Stel: een Het werkt vaak als mensen een maatje accountmanager met een in het bedrijf krijgen. Een mentor. Je kunt van elkaar leren, vertellen wat stroef loopt en feedback vragen. Ook managers spelen een grote rol. Zij hebben soms hulp nodig om de kracht van multiculturele werknemers beter te zien. Je moet dus gewoon een goed beleid hebben. En dan moet je niet uitgaan van we doen het omdat het rechtvaardig is. Marokkaanse achtergrond heeft veel succes bij Marokkaanse klanten. Veel bedrijven zetten die werknemer dan alleen op die groep klanten. Het bedrijf heeft er veel meer aan om te vragen of hij of zij eens een training geeft met tips en trucs voor de andere accountmanagers. Op die manier haal je het beste uit je werknemer, voorkom je eilandjes en profiteert iedereen mee. Discriminatie op werkvloer Het aantal meldingen van discriminatie op de werkvloer neemt toe. Vorig jaar registreerde de Commissie Gelijke Behandeling 473 klachten, ruim 10 procent meer dan een jaar eerder. Wel nam discriminatie om geloofsovertuiging iets af. Werkgevers slagen er door gebrek aan kennis volgens de commissie vaak niet in om iets te doen aan discriminatie. (Bron: AD) Mentormoeders Van alle bedrijven in de VS voert PriceWaterhouseCoopers al zes jaar lang het beste beleid voor vrouwen uit verschillende culturen, vindt het tijdschrift Working Mother. Mentormoeders begeleiden moeders na hun zwangerschapsverlof. Het full circle-beleid houdt in dat moeders tot vijf jaar onbetaald verlof kunnen nemen en voor hun gezin kunnen zorgen, maar tegelijkertijd contact houden met het bedrijf. (Bron: PR Newswire) Buigen als begroeting In het westen schudden we elkaar de hand, maar in Zuidoost-Azië en Japan word je doorgaans begroet met een buiging. Dit zijn de buigetiquetten: Buig altijd terug! (doe je dit niet, dan is dat zeer onbeleefd) Diegene met de laagste status buigt eerst. Diegene met de laagste status buigt dieper. (Bron: Ideamarketers.com) Foto: Imageselect 18 WERK & CARRIÉRE WERK & CARRIÉRE 19

11 onderwerp Test STUDEREN IN JE EIGEN TAAL, WAAR JE OOK BENT Linda Hoogendoorn, businessunitmanager bij de LOI, legt uit wat de LOI te bieden heeft als je in het buitenland wilt studeren. Foto: Imageselect Is Nederland voor jou t e klein? Test jezelf: Ben jij geschikt voor een buitenla nds avontuur? Nederland is maar een klein vlekje op de wereldkaart. Maar met een reistijd van noord naar zuid van bijna vijf uur is het voor sommigen meer dan groot genoeg. Is voor jou je paspoort het ultieme toegangskaartje voor een groot avontuur buiten de landsgrenzen, of biedt Nederland met zijn tientallen dialecten en twee officiële talen al uitdaging genoeg? 4Lonely Planet... A. is een film over de vereenzaming van mensen die op wereldreis gaan, of iets dergelijks. B. is de ultieme reizigersbijbel. C. is een reisgids voor beginners, wat moet je nog op de gebaande paden? 2Als 1 Als je een lang weekend weggaat, wat mis je dan het meest? A. Mijn familie, vrienden, mijn eigen bed... B. Drop en pindakaas. C. Iets missen? Het is toch maar een lang weekend? 6Als 5 Wat is het smerigste dat je ooit hebt gegeten? A. Roergebakken lamshersenen tenminste, ik denk dat het dat was. B. Sprinkhanen (voor het idee, want ze smaakten gewoon naar kip). C. Spruitjes! je foto's ziet van vrienden die op reis zijn gegaan... A. zit je in je hoofd al bij het reisbureau. B. denk je: water, huizen, bomen, dat hebben we hier in Nederland toch allemaal ook? C. vraag je of dat wel te doen was, zo met z'n tweeën zonder gids. je baas je voor drie jaar een functie in de VS zou aanbieden, zou je... A. dat eerst even willen overleggen met je vriend(in). B. direct ja zeggen, of is Hong Kong ook een optie? C. onbegrijpend kijken. Hij weet toch dat je een huis hier hebt, en een hond? 3L'irpanée est à printemps betekent... A. iets met voorjaar, maar wat? B. dat je in de maling wordt genomen. C. is dat Frans? Dat vak heb ik overgeslagen. 7Als je later kleinkinderen hebt, wat wil je dan het liefst vertellen? A. Vroeger, toen opa nog op vakantie ging in de Ardennen... B. Vroeger bepaalden aswolken of opa wel of niet naar oma kon. C. Opa heeft oma leren kennen in Mutobo, Burundi. VOORAL GRIJS? Beter hier blijven Tja, die eigen haard, daar klinkt het klokje toch wel heel vertrouwd. En oost en west mogen jou ook gestolen worden. Nee, jij bent duidelijk niet geboren voor een avontuur met een rugzak of een epatjob aan de andere kant van de oceaan. Blijf lekker hier, het vertrouwde thuisfront gaat je anders alleen maar heimwee bezorgen. VOORAL BLAUW? De wereld ligt aan je voeten! De ambitie is er, de plannen mogelijk ook deels in ieder geval. Zo'n stage in Afrika, werken in China, het spreekt je wel aan. En gelijk heb je, want weggaan (voor even of voor wat langer) was nog nooit zo makkelijk. Verken je mogelijkheden, het buitenland heeft je veel te bieden! VOORAL GROEN? Wat doe je nog hier? Dat is een serieuze vraag. Jij, als doorgewinterde reiziger, zou constant in beweging moeten zijn. Op zoek naar vliegtickets, job opportunities, een cursus Russisch voor op je ipod. Als je dit niet leest in de trein naar Schiphol, zou je op z'n minst een gepakte koffer moeten hebben staan. Hup, duik die wereld in en deel je ervaringen met anderen! Een cursus kun je altijd in het buitenland volgen. Sommige studies vergen iets meer voorbereiding en planning, omdat je soms contactdagen hebt en meestal eamen moet doen in Nederland. Als onderwijsinstelling hebben we ons te houden aan geldende regels en wetgeving. We mogen een student niet zomaar in het buitenland eamen laten doen, omdat we dan niet kunnen controleren of er niet iemand anders achter de computer zit. Onze studenten in het buitenland zijn vaak mensen die (tijdelijk) wonen of werken in het buitenland. Als ze Neder- Het mooie bij de LOI is dat je overal land bezoeken, plannen ze dat zo dat ze ter wereld kunt inloggen en zo bij je naar een contactdag kunnen of eamen digitale leeromgeving kunt komen. kunnen doen. Die digitale leeromgeving vormt de Ook militairen volgen vaak een opleiding basis van je opleiding. Boeken kunnen of cursus van de LOI in het buitenland. we naar je opsturen, waar je ook bent. We hebben afspraken gemaakt met Je kunt studeren waar je maar wilt. Defensie waardoor militairen bijvoorbeeld in Uruzgan eamen kunnen doen. Daarmee onderscheiden we ons. Bij de LOI kun je je studie tijd-, plaats- Nog een groot voordeel van de LOI: en tempo-onafhankelijk volgen. je diploma is wereldwijd erkend. Onafhankelijk van tijd, plaats en tempo Een groot voordeel van de LOI: je diploma is wereldwijd erkend! Naam: Pascal Gillisse (30) Studeert: HBO Bedrijfskundige informatica Studieweek: 4-8 uur per week, naast een baan als transitiecoördinator bij het ministerie van Justitie (4 dagen per week) Van uitstel komt afstel, dus wat mij betreft is de beste studietip: plan een eamen van tevoren in. Ik moest het mezelf echt aanleren, want ik ben nogal makkelijk afgeleid en dat werkt niet in je voordeel bij een thuisstudie. Als je een eamen inplant, is er geen weg meer terug. Je moet er prioriteit aan geven. Ik werk graag met deadlines. Ik kijk de stof die ik moet leren van tevoren vluchtig door of zoek op welke tijdsindicatie het eameninstituut geeft, zodat ik weet hoeveel tijd ik ongeveer nodig heb. Dat is meestal zo n twee tot drie weken. Ik plan wel ruim in, zodat ik niet in de problemen kom als het bijvoorbeeld druk is op het werk. Het gebeurt vaak genoeg dat ik al ruim voor het eamen klaar ben. Ik ben intussen wat ouder dan toen ik op het mbo zat, dus ik heb nu beter inzicht in wat ik goed en wat minder goed kan. Deze studie ben ik gaan doen, omdat ik aan het plafond van mijn carrière kwam door mijn mbo-opleiding. Ik studeren, is dus interessant voor mensen in het buitenland. Maar deze voordelen gelden natuurlijk ook als je gewoon in Nederland woont. Foto: LOI/John Bakker MIJN GOUDEN STUDIETIP heb facility management gestudeerd, maar werk intussen al elf jaar in de ICT. Ik merkte dat als ik hogerop wilde, ik een hbo-studie nodig had. Ik werkte voorheen bij een detacheringsbureau; ergens in vaste dienst komen, was niet makkelijk. Nu werk ik vier dagen per week bij het ministerie en op mijn vrije dag studeer ik. Door mijn studie ben ik aan mijn huidige baan gekomen. Op mijn cv op internet stond dat ik Bedrijfskundige informatica studeerde en vervolgens werd ik benaderd voor deze functie. Voor een thuisstudie heb je een bepaalde discipline nodig en dat soort mensen zochten ze. Foto: Rick Nederstigt 20 WERK & CARRIÉRE WERK & CARRIÉRE 21

12 Trends Trends Nooit zonder batterij Ben jij nog van de batterijen en moet je steeds nieuwe kopen voor je mp3? Of de oplader van je oplaadbare batterijen is altijd zoek? Dan is deze usb-oplaadbare-batterij een uitkomst. De batterij kan rechtstreeks in de usb-poort van de computer en wordt in circa vijf uur opgeladen. Prijs: 13,95 euro Waar te koop: o.m. Duurzaam opladen Je elektronica opladen met één oplader en ook nog op een duurzame manier: dat kan nu met de Solar Charger. Dit apparaatje zet zonlicht om in elektrische energie, waarmee je je ipod, fotocamera of mobiele telefoon kunt opladen. Prijs: 29,95 euro Waar te koop: o.m. Undercover laptop Je moet er niet aan denken dat je je laptop kwijtraakt of dat hij wordt gestolen. Met deze originele undercover laptoptas kun je de straat op zonder dat iemand doorheeft dat je iets waardevols meedraagt. Ook handig: hij is waterbestendig! Prijs: 17,95 euro Waar te koop: o.m. Gadgets Sterren kijken Als je een wereldbol aanschaft om te fantaseren welke landen je gaat bezoeken, koop dan meteen een bijzonder eemplaar. Zodra het donker wordt, schakelt de verlichting in en wordt de sterrenhemel zichtbaar. Prijs: 69,95 euro Waar te koop: o.m. Sportief wakker worden Ben je geen ochtendmens en heb je vaak genoeg de neiging om je alarm tegen de muur te smijten? Met deze voetbalwekker kan het. Hij is gemaakt van duurzaam vinyl zodat je hem niet snel stuk gooit. Prijs: 9,95 euro Waar te koop: o.m. Kleurrijk typen Maak je werkruimte vrolijker met het eerste interactieve, lichtgevende toetsenbord. De kleurtjes staan niet vast, dus je kunt zelf je ontwerp maken. Prijs: 149,00 euro Waar te koop: o.m. Supersnel kaften Boeken zijn waardevol. Maar de meeste mensen vinden het kaften van boeken saai en tijdrovend. Daarom zijn er nu kant-enklare kaften die om ieder boek passen. Prijs: 2,95 euro Waar te koop: o.m. Praktisch ontbijten Met de Tefal Toast n Egg hoef je geen ontbijt meer over te slaan. Je kunt niet alleen je broodjes toasten, maar in hetzelfde apparaat ook nog een omeletje bakken of je eitjes koken. Prijs: 59,95 euro Waar te koop: o.m. Printen met de hand Een printer zo groot als je hand! Het enige verschil is dat je eigenhandig de printer over je papier haalt. Hij onthoudt de coördinaten dus je maakt altijd de perfecte print. Prijs: 170 euro Waar te koop: o.m. Get personal Heb je het zo druk met werken dat je je naasten alleen nog maar met post-its een fijne dag wenst? Probeer het anders. Met deze Video Digital Memo kun je een filmpje opnemen van dertig seconden en op die manier een originele boodschap achterlaten. Prijs: 55,95 euro Waar te koop: o.m WERK & CARRIÉRE WERK & CARRIÉRE 23

13 Opleiding uitgelicht Foto: LOI/John Bakker Opleiding: HBO Vertaler Duits Studieduur: 4 jaar Bijzonder: Inclusief mondelinge lessen Een opleiding waarmee je zowel in Nederland als in het buitenland aan de slag kunt, is Vertaler Duits. Daarmee kun je in de toekomst alle kanten op. Wat te denken van een baan als (freelance) vertaler of een managementfunctie bij eportgerichte bedrijven of andere instellingen met internationale betrekkingen? Met de vierjarige bacheloropleiding HBO Vertaler Duits ben je prima voorbereid op de praktijk. Het accent bij de opleiding ligt op vertalen. Zowel van het Duits naar het Nederlands als andersom. Om een brede vertaalervaring op te doen, wordt een grote variatie aan onderwerpen behandeld. Je studeert met speciaal ontwikkeld lesmateriaal en krijgt veel etra leermiddelen. Je traint je vaardigheden tijdens de mondelinge lessen onder begeleiding van docenten met veel vertaalervaring. In totaal zijn er acht mondelinge lesdagen, waarvan de laatste drie verplicht zijn. Het vak van een vertaler houdt natuurlijk niet alleen in dat je de taal goed spreekt. Het is ook belangrijk dat je rekening kunt houden met maatschappelijke en culturele verschillen tussen Nederland en de belangrijkste Duitstalige gebieden. Dat leer je in vakken als Maatschappijkennis en Interculturele Communicatie. Daarnaast is het de bedoeling dat je veel leest. Niet alleen boeken, maar ook tijdschriften en kranten. Specialisaties komen in het laatste jaar aan bod. Je leert dan hoe je te werk gaat als je een juridische, literaire, financieel-economische, technische, wetenschappelijke, maatschappelijke of commerciële tekst moet vertalen. Ook is er aandacht voor (freelance) ondernemen. Na afronding van de opleiding mag je de titel Bachelor of Communication (BC) voeren. Kijk voor meer informatie op: Om over na te denken: Learning is a treasure that will follow its owner everywhere. Chinees spreekwoord Puzzel Zoek drie Europese landen aan de hand van volgende cryptische informatie: Wilfried bevat bijna alle landen van Europa, op drie na. ONS FAVORIETE RECEPT Multiculti Nederland is dankzij de multiculturele maatschappij rijk aan restaurants uit allerlei culturen. Je kunt van vrijwel alle omringende landen iets proeven, maar ook van andere continenten als Azië, Afrika en (Zuid-)- Amerika. Hieronder een drietal recepten uit het buitenland, zodat je andere culturen in huis kunt halen als je de groente, vlees en aardappelen even zat bent: De Turkse salade kisir maak je door twee glazen bulgur (graanproduct) in een kom te doen, samen met een eetlepel tomatenpuree, zout en twee glazen kokend water. Laat dit mengsel een kwartier wellen. Meng het vervolgens met twee fijngesneden tomaten, vier lenteuitjes, een groene Turkse paprika, wat verse peterselie, een ui, (pittige) peper, citroensap, olie en sambal naar smaak. Voor Malta s nationale trots pastizzi ontdooi je plakjes bladerdeeg en meng je intussen 250 gram ricottakaas met twee eieren, zout en peper. Schep op elk plakje wat van de vulling, vouw de punten van het bladerdeeg naar elkaar toe en druk de randen stevig dicht (maar laat het midden een beetje open). Bestrijk de pakketjes met losgeklopt ei en bak ze in 20 minuten in een voorverwarmde oven op 200 graden. Voor Finse rendierrolletjes maak je een sausje van mayonaise (1 dl), crème fraîche (0,5 dl), mierikswortel (eetlepel) en mosterd (eetlepel) en wat zwarte peper. Smeer dit op een sneetje tunnbröd (zacht dun brood, acht stuks), leg er gerookt rendiervlees (100 gr) bij en rol het brood op. Let op: tunnbröd en rendiervlees zijn op weinig plekken te krijgen in Nederland. Ikea heeft ze wel. D Duitsland E Estland I IJsland R Rusland F Finland L Letland I Ierland W Wit-Rusland Zwitserland: behalve Griekenland, Nederland en waarvan de naam eindigt op land, letters van alle landen van Europa De naam Wilfried bevat de eerste Oplossing puzzel (3410) 24 WERK & CARRIÉRE WERK & CARRIÉRE 24