- Steekkaarten gemeente Ieper - IN DE GEMEENTE IEPER

Transcriptie

1 - Steekkaarten gemeente Ieper - INVENTARIS GRONDVERSCHUIVINGEN IN DE GEMEENTE IEPER STEEKKAARTEN De gegevens in de steekkaarten worden enkel meegedeeld ter informatie. De auteurs bieden geen absolute zekerheid betreffende de volledigheid van de inventaris met grondverschuivingen. De Vlaamse overheid en de auteurs kunnen niet aansprakelijk gesteld worden voor de schade of kosten die eventueel voortkomen uit het gebruik van de door hen gegeven informatie, noch voor eventuele foutieve informatie of inschattingen. Niets uit de inventaris van grondverschuivingen mag gereproduceerd worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de afdeling Land en Bodembescherming, Ondergrond, Natuurlijke Rijkdommen. Bij verwijzing naar dit document, gelieve de volgende referentie te gebruiken: «Van Den Eeckhaut, M., Poesen, J., Uitbreiding (fase 3) van de gevoeligheidskaart voor grondverschuivingen in Vlaanderen. Rapport in opdracht van de Vlaamse Overheid, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, Afdeling Land en Bodembescherming, Ondergrond, Natuurlijke Rijkdommen, pp. 169.» Bij het raadplegen van de steekkaarten is het aangewezen om gebruik te maken van de leeswijzer. De leeswijzer bevat een toelichting bij de informatie die is opgenomen in de steekkaarten, zoals de manier waarop de gegevens werden gemeten of verzameld

2 - Steekkaarten gemeente Ieper - INHOUD: WH_27A WH_27B Palingbeek Palingbeek - 2 -

3 Code: Ligging: Type: Morfologische kenmerken van de massabeweging: Topografische kenmerken van de site: Lithologie: Bodem: Hydrografie: Landgebruik Historiek en menselijke ingrepen: WH_27 Palingbeek Gemeente: Ieper X = m Y = m Aaneenschakeling van duidelijke grondverschuivingen met een ondiep schuifvlak Complexe verglijdingen (ter hoogte van een kanaalwand) Oppervlakte (ha): * Lengte (m): * Breedte (m): * Hoogte steilrand (m): 4 tot 6 m* Diepte glijvlak (m): < 3 Gemiddelde helling site (m/m): Tussen ca. 0,15 en 0,30 Oriëntatie: Z-ZW en N-NO Kromming in plan: Recht Kromming in profiel: Concaaf Steilrand: Tt Grondverschuiving: Tt ** Vergraven of verschoven terrein Bronniveau: Nee Waterstagnatie / poelen: Nee Ondergraving door beek: Ja, door kanaal (zie menselijke ingrepen) Oppervlakkige afvoer van hellingopwaarts gelegen akkers? Nee Steilrand: Bos en park Grondverschuiving: Bos en park Datum van activatie / reactivatie: Het kanaal Leie-Ieper is nooit in bedrijf gekomen wegens de moeilijkheden welke men bij het graven van de insnijding in de scheidingskam tussen de bekkens van Leie en Ieperlee (i.e. ter hoogte van Palingbeek) heeft ondervonden. Deze moeilijkheden zijn het gevolg geweest van de mechanische eigenschappen van de klei (De Beer, 1979). Tussen 1863 en 1938 zijn er verschillende pogingen geweest om de Leie en de IJzer te verbinden (De Beer, 1979). Ter hoogte van site WH_27 werden de eerste graafwerken eind 1867 uitgevoerd. In december 1868 traden de eerste grondverschuivingen op. Gedurende de hele periode dat pogingen gedaan werden om het kanaal te graven deden zich grondverschuivingen voor langsheen een strook van ca m (Tabel 1). Foto 4 geeft bijvoorbeeld een overzicht van de tussen 1892 en 1902 gerapporteerde verglijdingen. Foto s 5 tot 10 tonen hoe de verglijdingen er onmiddellijk na hun initiatie en reactivatie uitzagen en welke schade aangericht werd aan de recent afgewerkte infrastructuur. De verglijdingen deden zich vaak voor na langdurige periodes van regen of tijdens de dooiperiode en hadden variërende afmetingen (Tabel 1), vb. een lengte tussen 10 en 190 m. Vooral de grotere verglijdingen verplaatsten volumes van meer dan m³ (max ; De Beer, 1979). 131

4 Sinds 1973 behoort de gegraven kanaalsleuf tot het provinciaal domein Palingbeek. Locale info DOV: Opmerkingen: Op deze site werden 2 sonderingen en enkele diepe grondboringen uitgevoerd. * Van de individuele grondverschuivingen zoals ze zich voorgedaan hebben in de 19 e en 20 e eeuw zijn niet alle morfologische kenmerken (i.e. oppervlakte, lengte en breedte) gekend. Tabel 1 (De Beer, 1979) geeft een overzicht van de gekende verglijdingen en (indien gerapporteerd) hun morfologische kenmerken. ** Ter hoogte van de site die door ons wordt aangegeven als WH_27 Palingbeek, beschrijft De Beer (1979) de lithologie als volgt: << de ondergrond bestaat uit grijsblauwe klei (Yc) die in natuurlijke toestand hard en zeer vast is, maar die in aanraking met water sterk gaat zwellen. Ze vertoont een groot aantal scheidingsoppervlakken of splijtvlakken. Ze bezit in hoge mate de eigenschap te zwellen in aanraking met water en te krimpen bij uitdroging. >> << Boven deze klei bevinden zich min of meer kleihoudende zandlagen (Yd) met verschillende kleur, blauw-, groen- en geelachtig.>> De grijsblauwe klei (Yc) komt overeen met de Fm Kortrijk, Lid Aalbeke en de meer kleihoudende zandlagen (Yd) met de Fm van Tielt Deze beschrijving is vermoedelijk gebaseerd op de boringen die momenteel op DOV beschikbaar zijn. De Beer, E., Historiek van het kanaal Leie-Ieper Eigenschappen en gedragingen van de Ieperiaanse klei, Tijdschrift der Openbare Werken van België 4-6, Rijksinstituut voor Grondmechanica, Gent, pp

5 Figuur 1 : Uitsnede uit de topografische kaart (Bron: NGI, 1972) Figuur 2 : Uitsnede uit de geologische kaart (Bron: AGIV, 2001) 133

6 Figuur 3 : Uitsnede uit de bodemkaart (Bron: AGIV, 2001; eigen bewerking) Foto 1 : Zicht op de oude kanaalsleuf in het provinciedomein De Palingbeek. 134

7 Foto s 2 en 3: Zicht op hobbelig terrein langs de oevers van de oude kanaalsleuf van het kanaal Leie-Ieper ter hoogte van provinciedomein Palingbeek. Het hobbelig karakter van deze helling is een restant van de vele verglijdingen die zich tijdens de 19 e en 20 e eeuw hebben voorgedaan langsheen de gegraven kanaalwanden. 135

8 Tabel 1: Overzicht van de verglijdingen die gerapporteerd werden langsheen de gegraven kanaalsleuf ter hoogte van het domein Palingbeek (De Beer, 1979). 136

9 Tabel 1 (vervolg): Overzicht van de verglijdingen die gerapporteerd werden langsheen de gegraven kanaalsleuf ter hoogte van het domein Palingbeek (De Beer, 1979). 137

10 Foto 4: Overzicht van de grondverschuivingen die zich tussen 1892 (in zwart) en 1902 (in grijs) hebben voorgedaan langsheen de kanaalsleuf ter hoogte van site GV. WH_27 (De Beer, 1979). Foto 5: Zicht op de kanaalwanden van het kanaal Leie-Ieper ter hoogte van provinciedomein Palingbeek waarlangs zich in de 19 e en 20 e eeuw verschillende grondverschuivingen voorgedaan hebben. Onder de foto is de uitleg weergegeven zoals door De Beer (1979) gerapporteerd. 138

11 Foto s 6 en 7: Zicht op de kanaalwanden van het kanaal Leie-Ieper ter hoogte van provinciedomein Palingbeek waarlangs zich in de 19 e en 20 e eeuw verschillende grondverschuivingen voorgedaan hebben. Onder de foto s is de uitleg weergegeven zoals door De Beer (1979) gerapporteerd. 139

12 Foto s 8 en 9: Zicht op de schade die aangericht werd door grondverschuivingen die zich in de 19 e en 20 e eeuw voorgedaan hebben langs de gegraven kanaalsleuf Leie-Ieper. Onder de foto s is de uitleg weergegeven zoals door De Beer (1979) gerapporteerd. 140

13 Foto 10: Zicht op de schade die aangericht werd door grondverschuivingen die zich in de 19 e en 20 e eeuw voorgedaan hebben langs de gegraven kanaalsleuf Leie-Ieper. Onder de foto s is de uitleg weergegeven zoals door De Beer (1979) gerapporteerd. 141