Op weg naar Milieubeleidsplan Capelle aan den IJssel

Transcriptie

1 Commissie Stedelijke Ontwikkeling Op weg naar Milieubeleidsplan Capelle aan den IJssel Colofon Uitgave Gemeente Capelle aan den IJssel Afdeling Stedelijke Ontwikkeling Vakgroep Milieu

2 Introductie Voor u ligt een eerste concept van het Milieubeleidsplan Dit document is een conceptversie van deel 1 (Visie en Ambities) van het Milieubeleidsplan. De bedoeling van dit document is om overeenstemming en draagvlak te krijgen voor de voorgestelde aanpak en de ambitie die in het Milieubeleidsplan wordt voorgesteld. Uitgangspunt van het nieuwe milieubeleidsplan is het op een hoger ambitieniveau brengen van het milieubeleid. De doelstelling is het versterken van de leefbaarheid in de gemeente Capelle aan den IJssel en het verduurzamen van onze gemeente. Er is gekozen voor een integrale benadering, waarbij de voor de gemeente relevante (ruimtelijke) ontwikkelingen voor de komende 4 jaar uitgangspunt zijn. In het milieubeleidsplan wordt aangegeven op welke wijze hierbij invulling wordt gegeven aan het thema milieu. Het ambitieniveau van de uitvoering van het milieubeleid in al haar facetten binnen de gemeente Capelle aan den IJssel laat zich op dit moment omschrijven als het voornamelijk uitvoeren van de wettelijke taken met op een aantal onderwerpen een accent. Als gemeente zijn er op dit moment dus voldoende motieven om een nieuw ambitieniveau voor milieubeleid te formuleren. Het vraagstuk duurzaamheid, klimaat en milieu (reductie CO 2 uitstoot) staat momenteel hoog op de landelijke politieke agenda, maar zijn nog onvoldoende verankerd in Capelle. De gemeente kan en wil op deze onderwerpen niet achterblijven. In het nieuwe milieubeleidsplan zal daarom als doelstelling en uitgangspunt het versterken van de leefbaarheid in de gemeente Capelle aan den IJssel en het verduurzamen van onze gemeente worden benoemd. Het milieubeleidsplan zal uit twee onderdelen bestaan. Deel 1 is een beleidsnotitie waarin de visie en ambitie van het milieubeleid is verwoord. Het voorliggende document heeft hoofdzakelijk betrekking op dit deel. Deel 2 omschrijft de wijze waarop dit beleid de komende vier jaar uitgevoerd wordt in de vorm van een projectenboek, waarin de concrete acties en projecten worden opgenomen. In dit document is een voorbeeld van een projectomschrijving opgenomen en een groslijst van potentiële projecten en maatregelen die onderdeel kunnen uitmaken van de uitvoering van het Milieubeleidsplan. Doel van deze groslijst en het projectvoorbeeld is u een compleet inzicht te geven in de mogelijkheden voor de komende beleidsperiode en een totaalindruk van het uiteindelijke Milieubeleidsplan. Opgemerkt wordt dat, na het bereiken van overeenstemming over de keuze van de ambitieniveaus, op korte termijn invulling kan worden gegeven aan het projectenboek en kan worden gestart met de uitvoering en implementatie van de projecten. Als werkwijze is gekozen voor een dynamisch proces. Bij het opstellen en redigeren van het Milieubeleidsplan komt dit tot uitdrukking door ruimte voor input door de raad, de raadscommissie Stedelijke Ontwikkeling en de vakafdelingen van gemeentelijke organisatie, inwoners, bewonersorganisaties, milieugroeperingen en bedrijfsleven die bij de uitvoering van milieuprojecten betrokken zijn. Na het vaststellen van het Milieubeleidsplan verschuift de dynamiek naar de uitvoering. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de verschillende projecten ligt bij de vakafdelingen. De uiteindelijke regie en samenhang voor de uitvoering van dit milieubeleidsplan ligt bij de afdeling Stedelijke Ontwikkeling, vakgroep milieu. 1

3 Relatie Klimaatbeleid en Milieubeleidsplan Klimaatbeleid is een onderdeel van het Milieubeleidsplan. Voorstellen voor klimaatbeleid worden gelijktijdig met het Milieubeleidsplan ter vaststelling aangeboden. Dit is nodig ter nakoming van regionale afspraken over het klimaatbeleid en het aanvragen van een SLOK-subsidie (Stimuleringsregeling LOkaal Klimaatbeleid). Het Klimaatbeleid ziet op het verduurzamen van de gemeente en het treffen van klimaatmaatregelen, met een scope op de langere termijn (2025). In dit Milieubeleidsplan worden de projecten en maatregelen voor de komende beleidsperiode ( ) bepaald, waarvan de klimaat- en duurzaamheidsmaatregelen onderdeel uitmaken. De uitvoering van het Klimaat/Duurzaamheidsbeleid en het Milieubeleidsplan vindt plaats in de vorm van een projectenboek, dat jaarlijks geactualiseerd wordt. In dit dynamische proces wordt de uitvoering van projecten voor de korte termijn opgenomen in het Milieubeleidsplan, terwijl de uitwerking van de lange termijn plaatsvindt in het Klimaatbeleid. Korte weergave inhoud In dit milieubeleidsplan worden eerst de milieuonderwerpen benoemd en aan een ambitieniveau gekoppeld. We maken onderscheid in de niveaus: basis, plus, hoog en koplopers niveau. Met het basisniveau wordt bedoeld dat we onze wettelijke taken uitvoeren en ons aansluiten bij de landelijk geldende regelgeving. In het plusniveau zien we mogelijkheden om een wat verdergaande ambitie te verwezenlijken en gaan we een stapje verder dan de wettelijke plicht. Bij een hoog ambitieniveau wordt extra ingezet om meer milieukwaliteit op dit onderdeel van het beleid te bewerkstelligen. Met het koploperniveau willen we ons onderscheiden door hier maximaal in te zetten op de doelstelling, met optimale gebruikmaking van het volledige gemeentelijke instrumentarium en extra inspanning om deze doelstellingen te bereiken. De keuze voor de ambitieniveaus wordt bepaald door een afweging van hetgeen al op ons af komt aan wettelijke en beleidsmatige taken (basisniveau), waar de maatschappelijke en politieke nadruk ligt en of we op efficiente en effectieve wijze milieurendement kunnen behalen. Voorafgaand wordt het basisniveau van het milieubeleid omschreven onder de noemer milieu op orde. Dit betreft de uitvoering van de wettelijke taken die we als gemeente op milieugebied hebben. Voor de onderwerpen afval, bedrijven, bodem, groen en natuur, lucht en water hanteren we het basisniveau. Voor deze onderwerpen geldt dat het wettelijke regime al voorziet in een hoge milieukwaliteit en een afdoende mate van bescherming en waarborging hiervan. Ook geldt dat we voor de komende beleidsperiode op enkele van deze terreinen al veel gaan doen ter uitvoering van de wettelijke taken en meer. De mogelijkheden die we als gemeente hebben om boven het basisiniveau een extra ambitie te realiseren zijn beperkt en zouden een grote investering (in tijd en geld) vergen. Voor de milieuonderwerpen water, afval en groen en natuur is inmiddels een ambitieus beleid opgesteld waarin de komende periode uitvoering aan wordt gegeven. Het Stedelijk Waterplan gaat uit van een hoge ambitie en vergt veel investeringen. Voor afval wordt met concrete voorzieningen, maatregelen en acties gestreefd naar een significante verhoging van het scheidingspercentage. Voor Groen en Natuur wordt voorzien in een kwaliteitsimpuls in de gemeentelijke groenvoorzieningen. Vanuit het Milieubeleidsplan worden deze ambities ondersteund; met uitvoering van deze plannen wordt op adequate wijze invulling gegeven aan de gemeentelijke ambities, zonder dat hierop vanuit milieu nog een aanvulling of extra investering vereist is. Voor externe veiligheid en licht is het plusniveau tot uitgangspunt genomen. Voor geluid willen we extra inspanning leveren en is gekozen voor een hoog ambitieniveau. Tenslotte willen we maximaal inzetten in het realiseren van doelstellingen op het gebied van duurzame ontwikkeling en energie/klimaat: hier is het uitgangspunt koploper. Het milieubeleidsplan in deze opzet voorziet in een integrale benadering. De milieuonderwerpen worden niet als op zichzelf staande thema s benaderd, maar gekoppeld aan zes stedelijke thema s die het meest relevant zijn voor onze gemeente. Deze thema s zijn: de gemeentelijke organisatie, 2

4 inwoners, bedrijven en economie, ruimtelijke ordening, bouwen en wonen en mobiliteit. Per thema zal bepaald worden welk milieuonderwerp(en) (zoals geluid, lucht, duurzaamheid e.d) een rol spelen. Planning: Hierbij bieden wij u het concept onderdeel visie en ambitie van het milieubeleidsplan aan ter bespreking en ter instemming. De volgende stap zal zijn om dit concept ter bespreking (consulterend) te agenderen voor de commissie Stedelijke Ontwikkeling van 26 november De bespreking in de commissie heeft ten doel om de gemaakte opmerkingen en wensen van de commissieleden weloverwogen te verwerken in het deel visie en ambities. De volgende stap is om op grond van (a) de geformuleerde visie en ambitie van het college en (b) de bespreking hiervan in de commissie Stedelijke Ontwikkeling, zo concreet mogelijk de projectvoorstellen (deel 2) te formuleren. Na het opstellen van de visie en ambitie van het college en het formuleren van de projectvoorstellen zal verder de interne en externe bespreking worden geïntensiveerd. Doel hiervan is het verder uitwerken van ideeën en ambities en het creëren van draagvlak. Hierbij zal inbreng worden gevraagd van onder andere inwoners, vertegenwoordigers van milieuorganisaties en het bedrijfsleven. In de periode hierna zal de inbreng worden verwerkt in het concept milieubeleidsplan, waarna het vervolgens ter vaststelling aan het college van burgemeester en wethouders en vervolgens in het tweede kwartaal van 2009 aan de raad zal worden aangeboden. 3

5 Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Inleiding Voor u ligt deel 1 van milieubeleidsplan, visie en ambities. In dit deel worden de uitgangspunten voor het milieubeleid voor de komende vier jaar benoemd. Het milieubeleidsplan wordt geformuleerd voor de periode van 2009 tot en met Uitgangspunt in dit nieuwe milieubeleidsplan is het op een hoger ambitieniveau brengen van het milieubeleid. De tussentijdse evaluatie van het milieubeleidsplan in de Commissie Stedelijke Ontwikkeling 17 oktober 2007 is hiervoor een directe aanleiding. Er was sprake van een traditioneel milieubeleidsplan dat gericht was op de standaard milieuonderwerpen zoals lucht, bodem, duurzaam bouwen e.d. Uit de tussentijdse evaluatie blijkt de wens en bereidheid om meer te investeren in milieu en de doelstellingen ambitieuzer te formuleren dan voorheen. Milieu is geen op zichzelf staand onderwerp: het is tevens onderdeel van andere terreinen waarop de gemeente beleid uitvoert. Milieuambities komen tot uitdrukking in bijvoorbeeld het Stedelijk Waterplan, het toepassen van stadsverwarming, het investeren in groenvoorzieningen en in het beleid ten aanzien van afval (zoals het ondergronds brengen van inzamelvoorzieningen). In dit plan wordt aansluiting gezocht op deze beleidsvelden en kijken we waar we expliciet vanuit milieu een hogere ambitie kunnen nastreven. In dit milieubeleidsplan wordt als doelstelling en uitgangspunt het versterken van de leefbaarheid in de gemeente Capelle aan den IJssel en het verduurzamen van onze gemeente benoemd. Om dit te bereiken staan in het milieubeleidsplan niet de (milieu)onderwerpen centraal maar de activiteiten en ontwikkelingen binnen onze gemeente. Dit betekent dat er gekozen is voor een integrale benadering. Het milieubeleidsplan zal uit twee onderdelen bestaan. Deel 1 is een beleidsnotitie waarin de visie van het milieubeleid is verwoord. Dit deel is bestemd is voor bestuurders en het management, maar ook als leidraad bij de invulling van de milieuambities in de periode Deel 2 omschrijft de wijze waarop dit beleid dat de komende vier jaar uitgevoerd wordt en is vooral bestemd voor de medewerkers die dit beleid uitvoeren. Daarnaast is dit deel ook bestemd voor initiatiefnemers en betrokkenen zodat ze weten waar ze aan toe zijn. 1.2 Proces en werkwijze Proces Het onderdeel Visie en Ambitie is leidraad bij het concreet formuleren en selecteren van projectvoorstellen en maatregelen die we de komende beleidsperiode willen uitvoeren en oppakken. Dit onderdeel dient dan ook voldoende draagvlak te hebben, voorafgaand aan het uitwerken van een projectenboek. Dit discussiedocument is opgesteld in samenspraak met verschillende ambtelijke afdelingen die betrokken zijn bij de uitvoeren van milieubeleid of die hiermee veel raakvlakken hebben. Nu is het woord aan de commissie Stedelijke Ontwikkeling om de voorgestelde visie, ambitie en structuur te bespreken Rol van de commissie De bedoeling van dit document is om overeenstemming en draagvlak te krijgen voor de voorgestelde aanpak en ambitie. Zoals hierboven aangegeven is het doel om in de commissie Stedelijke Ontwikkeling te praten over visie en ambities. Aan de hand van het collegevoorstel over deel 1 visie en ambities van het Milieubeleidsplan zal het college aan de commissie Stedelijke Ontwikkeling ondermeer de volgende vragen stellen: 4

6 - Kan de commissie de voorgestelde structuur (deel 1 visie/ambitie voor de komende 4 jaar, en deel 2 projectenboek, jaarlijks te actualiseren) onderschrijven?; - Kan de commissie instemmen met de voorgestelde ambities en visie (als leidraad voor het uitwerken van het projectenboek, nu en volgende jaren (tot 2013)?; - Welke rol ziet de commissie voor de gemeente?; - Welke keuze (s) wil de commissie maken, waarbij de verhouding tussen het te behalen milieurendement en de gemeentelijke investering centraal staat? De besprekingsresultaten zullen door het college van burgemeester en wethouders weloverwogen worden betrokken bij het afronden van deel 1 van het MBP en mede de leidraad vormen bij het uitwerken van het projectenboek. Aan het uitgewerkte projectenboek kan ook een meer gedetailleerde kostenraming worden verbonden. In dit document is een indicatieve kostenraming opgenomen. Zodra deel 1 en deel 2 in concept klaar zijn, zal hierover (in overleg) een interne en externe consultatieronde plaatsvinden. Aansluitend kan het MBP in het reguliere traject bestuurlijk worden vastgesteld Werkwijze Als werkwijze is er gekozen voor een dynamisch proces. Dit betekent dat er de komende vier jaar extra projectvoorstellen kunnen worden toegevoegd maar ook dat er tussentijds projectvoorstellen kunnen worden aangepast aan gewijzigde inzichten. De vastgestelde visie en ambitie vormen hierbij de leidraad. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de verschillende projecten ligt bij de vakafdelingen. Per project is aangegeven wie er verantwoordelijk is voor de uitvoering. De uiteindelijke regie en samenhang voor de uitvoering van dit milieubeleidsplan ligt bij de afdeling Stedelijke Ontwikkeling, vakgroep milieu. Jaarlijks zal een evaluerend overzicht van de uitvoering van het projectenboek worden opgesteld, alsmede een overzicht van nieuwe projecten en maatregelen. Dit jaarlijkse document voorziet tevens in een managementrapportage. 1.3 Structuur en visie Het voorgaande milieubeleidsplan kende een thema gerichte benadering. Voor dit milieubeleidsplan wordt gekozen voor een andere benadering. Doelstelling van deze benadering is om te komen tot een integrale milieuafweging. Immers, de leefbaarheid en omgevingskwaliteit worden bepaald door het samenspel van milieu-invloeden en niet door ieder milieuaspect afzonderlijk. De milieuonderwerpen vormen de basis van het integrale milieubeleid en zijn als volgt benoemd: 1) Afval 2) Bedrijven 3) Bodem 4) Duurzame ontwikkeling 5) Energie/klimaat 6) Externe veiligheid 7) Geluid 8) Groen en natuur 9) Licht 10) Luchtkwaliteit 11) Water Voor deze onderwerpen is een ambitieniveau bepaald. Deze worden in hoofdstuk 2 besproken. In bijlage 1 bij dit document vindt u de nodige achtergrondinformatie die is gebruikt voor de keuze in de ambitieniveaus. Een belangrijk deel van deze informatie is Milieu op Orde. In dit onderdeel wordt beschreven wat de actuele ontwikkelingen zijn binnen de milieuonderwerpen. Wetswijzigingen, beleidsontwikkelingen op nationaal, provinciaal en regionaal niveau brengen nieuwe taken en verantwoordelijkheden met zich mee voor de gemeente. Het voldoen aan deze taken valt onder het ambitieniveau basis. De overige ambitieniveaus zijn benoemd als plus, hoog en koploper. 5

7 De vier scenario`s/ambitieniveaus per thema: 1. Basis - uitvoeren van de wettelijke taken/regelgeving op alle milieuthema`s (voortzetten van huidig beleid en voldoen aan nieuwe wettelijk verplichte taken) 2. Plus -als Basis, met extra aandacht voor een aantal (thema onderdelen) politiek wenselijke thema`s en gebruikmaken van niet-verplichte wettelijke mogelijkheden 3. Hoog - als Plus met als doel een hoogwaardige leefomgeving. Gemeente levert extra inspanning om doelen te bereiken. 4. Koploper - als Hoog met als doel verankerde duurzaamheid. Gemeente initieert en stimuleert actief toepassing van instrumenten om optimaal milieuresultaat te bereiken. In dit milieubeleidsplan gaan we in op zes stedelijke thema s. De thema s sluiten aan bij de ontwikkelingen binnen onze gemeente en de kansen om milieu een plek te geven bij deze ontwikkelingen. Binnen deze thema s wordt een afweging gemaakt waar met doelgerichte en efficiënte investeringen een maximale milieuwinst te behalen is. De onderverdeling naar thema s is als volgt: 1) Gemeentelijke organisatie 2) Inwoners 3) Bedrijven en economie 4) Ruimtelijke ordening 5) Bouwen en wonen 6) Mobiliteit 6

8 De structuur van het MBP kan hiermee in onderstaande matrix worden weergegeven: Milieuonderwerp Afval Ambitie Gemeentelijke organisatie Inwoners Stedelijke thema s Bedrijven Ruimtelijke & ordening Economie Bouwen & Wonen Mobiliteit Bedrijven Bodem Duurzame ontwikkeling Energie/klimaat Externe veiligheid Geluid Groen en natuur Licht Lucht Water 7

9 Hoofdstuk 2 Ambitieniveau per milieuonderwerp Uit de evaluatie van het milieubeleidsplan is naar voren gekomen dat het ambitieniveau van het milieubeleid hoger ingezet moet worden. Omdat het praktisch en financieel niet realistisch is op alle onderdelen van het milieubeleid in te steken op een hoog ambitieniveau, is het van belang hier zorgvuldig afgewogen en onderbouwde keuzes in te maken. Door weloverwogen te kiezen op welke onderdelen we ons maximaal willen inzetten en voor welke onderdelen volstaan, kan worden met het uitvoeren van onze wettelijke taken, kan het milieubeleid op een haalbare manier naar een hoger ambitieniveau worden getild. Bij het bepalen van de ambitieniveaus is rekening gehouden met de wijze waarop het basisniveau voorziet in bescherming van de leefomgeving, politieke en maatschappelijke ontwikkelingen en de mogelijkheden om op gemeenteniveau invloed uit te oefenen. Opgemerkt wordt dat voor diverse thema s in een andere context al beleid in uitvoering is, dan wel in voorbereiding is 1. Dit, meestal al ambitieuze, beleid valt onder het ambitieniveau basis. De afweging van de ambitieniveaus per thema is uitgebreid opgenomen in bijlage 2. De afweging heeft geresulteerd in de onderstaande ambitieniveaus. Milieuonderwerp Afval Ambitie Basis Gemeentelijke organisatie Inwoners Stedelijke thema s Bedrijven Ruimtelijke & ordening Economie Bouwen & Wonen Mobiliteit Bedrijven Basis Bodem Plus Duurzame ontwikkeling Koploper Energie/klimaat Koploper Externe veiligheid Plus Geluid Hoog Groen en natuur Basis Licht Plus Lucht Basis Water Basis Voor duurzame ontwikkeling en energie/klimaat is het ambitieniveau koploper gekozen vanwege de grote maatschappelijke relevantie en actualiteit, de ruime mogelijkheden om hier als gemeente invloed op uit te oefenen en het verwachtte milieurendement hiervan op de korte en lange termijn. Klimaatbeleid richt zich op het terugdringen van de oorzaken en gevolgen van het broeikaseffect. Veelal wordt ingezet op het stimuleren van energiebesparing en de toepassing van duurzame energie. Voorbeeldprojecten zijn het stimuleren van energiebesparing door het subsidiëren van zgn. EPA-adviezen (energiebesparingsadviezen voor huishoudens), het creëren van ruimte in bestemmingsplannen voor windenergie en als gemeente het goede voorbeeld geven door over te stappen op alternatieve brandstoffen. 1 Zoals het Stedelijk Waterplan, het beleid ten aanzien van afval, het groenbeleid en het in regionaal verband gevoerd beleid ter verbetering van de luchtkwaliteit. De uitvoering van dit beleid vraagt geen extra investering vanuit het Milieubeleidsplan. 8

10 Duurzame ontwikkeling is een proces, waarbij concrete handelingen en beslissingen worden geplaatst in een bredere context dan voorheen: wat heeft de handeling of beslissing voor effect op de lange termijn, niet alleen in de eigen omgeving, maar ook op een groter (mondiaal) schaalniveau. Door dit onderwerp te benoemen als koploper in het milieubeleid, willen we bewerkstelligen dat de gemeente de eerste stappen zet in de verduurzaming van de gemeente. Voor het onderwerp geluid geldt dat dit nadrukkelijk aanwezig is in Capelle: vanwege de ligging van Capelle aan drukke rijkswegen en verbindingsroutes, maar ook de aanwezigheid van een spoorlijn en een metrolijn dragen bij aan een relatief hoge geluidsdruk. Alle inwoners van Capelle ervaren geluid in de leefomgeving en in veel gevallen wordt dit als hinderlijk beschouwd. Door wijzigingen in de Wet Geluidhinder hebben we als gemeente meer bevoegdheden op geluidsgebied gekregen. In het verlengde van deze bevoegdheden willen wij nastreven dat het aantal geluidgehinderden in Capelle niet toeneemt en belangrijke geluidsbronnen zoveel mogelijk in geluidsuitstraling worden beperkt. Voor externe veiligheid en bodem geldt dat we gebruik willen maken van mogelijkheden die het landelijk beleid biedt om op gemeentelijk niveau invulling te geven aan dit beleid. Het gaat concreet om het opstellen van bodemkwaliteitskaarten (in regionaal verband) en het opstellen van een structuurvisie Externe Veiligheid. 9

11 Hoofdstuk 3 Stedelijke thema s In dit hoofdstuk wordt een uitwerking gegeven van de stedelijke thema s. Per stedelijk thema wordt een korte omschrijving gegeven van wat hieronder wordt verstaan en wat de belangrijkste doelstellingen van te formuleren projecten zouden kunnen zijn. Voor het basisniveau geldt dat de uitvoering van de wettelijke taken het uitgangspunt is: in deze uitwerking wordt dan ook uitsluitend gefocust op de thema s met een ambitieniveau dat hoger is dan basis. Een volledige omschrijving van de stedelijke thema s, gekoppeld aan de milieuambities, is opgenomen in bijlage 3 bij dit document. In deze bijlage is tevens een groslijst opgenomen van mogelijke projecten die onderdeel van de uitvoering van dit milieubeleidsplan kunnen vormen. De groslijst dient ter verduidelijking, concretisering en ter inspiratie voor een verdere vulling van het nog op te stellen projectenboek. In het projectenboek worden maatregelen en projecten opgenomen. Het projectenboek vormt de leidraad voor de uitvoering van het Milieubeleidsplan. Bijlage 3 vormt een eerste inventariserende versie van mogelijke projecten die uiteindelijk zullen worden uitgewerkt in het projectenboek. 3.1 Gemeentelijke organisatie Met een ambitieus milieubeleid vragen wij inwoners, bedrijven en andere organisaties extra inspanning te leveren, met name in relatie tot klimaat/energie en duurzaamheid. Dit kunnen wij niet vragen, als we zelf niet minimaal dezelfde inspanning leveren. Als gemeente moeten we een voorbeeldfunctie bekleden. Onze gemeente werkt aan een duurzame gemeentelijke organisatie. Wij doen dit allereerst omdat wij een grote organisatie zijn met een behoorlijke milieubelasting. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan het energieverbruik van onze gebouwen en gemeentelijke voertuigen maar ook aan de milieubelasting die ontstaat bij gemeentelijke werkzaamheden in de openbare ruimte. Ten tweede willen wij het goede voorbeeld geven. Wij vragen inwoners en ondernemers in onze gemeente aandacht te geven aan en te investeren in het milieu. Wij kunnen dat alleen vragen als we dat zelf ook doen. Binnen de gemeentelijke organisatie worden de ambities als volgt ingevuld: Klimaat en Duurzaamheid Onze gemeente maakt al volledig gebruik van groene stroom. Dit zullen we de komende jaren blijven doen. We willen ook andere producten en diensten duurzaam inkopen. Hierbij richten we ons op alle inkoop en aanbesteding. Dit loopt uiteen van bijvoorbeeld kantoormeubilair en dienstvoertuigen tot de aanbesteding van openbare werken, zoals de aanleg en het onderhoud van wegen. Aan het einde van de looptijd van dit Milieubeleidsplan willen we bij iedere gemeentelijke inkoopbeslissing en aanbestedingsprocedure expliciet aandacht wordt besteed aan het onderwerp duurzaamheid. In onze activiteiten dient duurzaamheid steeds een rol te spelen. Bijvoorbeeld bij de wijze waarop we onkruid bestrijden (alleen daar waar noodzakelijk en met duurzame bestrijdingsmiddelen), de wijze waarop we groen aanplanten (levensloopbestendig, ook te behouden bij noodzakelijke ophogingen van de omgeving) en de keuze voor schoonmaakmiddelen. Deze keuzes zijn tevens een voorbeeld voor anderen en we willen hierover dan ook actief informatie over verstrekken. Onze gemeente wil een koplopers rol spelen bij tegengaan van klimaatverandering en een plus niveau in de sfeer van onze eigen scenario s. Het beperken van het energieverbruik is hierbij een belangrijk instrument. We willen gebouwen die in eigendom van de gemeente zijn zo energiezuinig mogelijk uitvoeren, maar ook de interne gedragsregels blijven toespitsen op het spaarzaam omgaan met energie. In 2008 is een eerste stap gezet in de renovatie van het gemeentehuis: op 2 verdiepingen zijn flexibele werkplekken ingericht (efficiënt ruimtegebruik). Bij deze modernisering zijn tevens energiebesparende maatregelen getroffen. De komende jaren zal ook de rest van het gemeentehuis stapsgewijs worden aangepakt: bij alle renovatiewerkzaamheden wordt aandacht besteed aan duurzaamheid en moderne energiebesparende mogelijkheden. Bij de ontwikkeling van de locatie gemeentewerf (Groenedijk) wordt expliciet aandacht besteed aan het onderwerp duurzaamheid. Een groot deel van het gemeentelijke energieverbruik heeft betrekking op het verlichten van de openbare ruimte. Met het toepassen van energiezuinige armaturen en lichtbronnen kan mogelijk een flinke 10

12 energiebesparing worden behaald. Dit willen we de komende periode gaan optimaliseren. Ook het gemeentelijk wagenpark wordt stapsgewijs schoner, door het aanschaffen van hybride en elektrische voertuigen. Bij projectontwikkeling op initiatief van derden (projectontwikkelaars, particuliere initiatiefnemers) kan de gemeente langs privaatrechtelijke weg bewerkstelligen dat duurzaamheidsmaatregelen worden toegepast. Hiervoor dient een eenduidige aanpak te worden geformuleerd Geluid Met het oog op een goede bereikbaarheid van het centrum en de heersende verkeersdruk op de ontsluitingswegen (met de daarbij horende lucht en geluidemissies op de omgeving) willen we stimuleren dat de werknemers op het gemeentehuis minder met de auto en meer met andere transportmogelijkheden naar het werk komen. De ontsluiting op het openbaar vervoer is voldoende. Met name het gebruik van de fiets willen we stimuleren, door uitbreiding van de voorzieningen van de fietsers (meer en betere stallingmogelijkheden, beloning voor veelvuldig gebruik van fiets/ov) Licht De aanlichting van gemeentelijke gebouwen en het gebruik van verlichting in de openbare ruimte willen we in de komende beleidperiode onder de loep nemen. Overmatige verlichting en licht dat hinder oplevert voor de omgeving willen we terugdringen. Enkele concrete voorbeelden waar we mogelijk lichthinder kunnen verminderen zijn het gedeeltelijk uitdoen / dimmen van verlichting op rustige wegen, het in de nachtelijke uren uitschakelen van de verlichte reclameborden langs wegen, het voorkomen van overmatige aanlichting van gebouwen. 3.2 Inwoners Wij willen dat onze bewoners dagelijks een voldoende/goede kwaliteit van de leefomgeving ervaren. Daarnaast willen wij graag dat onze inwoners in het dagelijkse leven rekening houden met natuur en milieu. Dit betekent bijvoorbeeld dat bij keuzes over de dagelijkse boodschappen (met de auto of met de fiets?), het scheiden van afval en het recreëren rekening wordt gehouden met het milieu. Duurzaamheid / klimaat / energie Om te bereiken dat inwoners meer milieubewust handelen, willen we dat onze inwoners meer kennis hebben over natuur en milieu. Hiermee bedoelen we dat onze inwoners op de hoogte zijn van de belangrijkste milieuproblemen en weten wat zij kunnen bijdragen aan het oplossen van deze problemen. Hierbij richten we ons op de duurzaamheidsgedachte en daarmee op de volle breedte van het milieuveld. Door kennis over duurzaam handelen te vergroten willen we bereiken dat onze inwoners beter weten wat zij zelf kunnen doen om de gemeente te verduurzamen. We willen mensen laten genieten van hun leefomgeving. Als gemeente zetten we ons daarom de komende jaren actiever in op het gebied van voorlichting en bevordering van duurzaamheid in het dagelijkse leefpatroon. Hierbij richten we ons op volwassenen en, via de scholen, op de jeugd. Daarnaast willen we milieubewust handelen bevorderen door de keuze hiervoor logischer te maken. Bijvoorbeeld door bij de ontwikkeling van nieuwbouwwoningen te bevorderen dat de fiets zodanig gestald wordt, dat deze minimaal even voor de hand liggend te pakken is dan de auto. Door het aanbieden van voldoende capaciteit voor het gescheiden inzamelen van afvalstromen in de nabijheid van de woning, zodat het geen extra inspanning vereist om de stromen gescheiden aan te bieden. Wanneer inwoners van Capelle werkzaamheden aan hun woning gaan verrichten, willen wij bevorderen dat dit op een duurzame manier plaatsvindt. Hiervoor zullen wij informatie verstrekken aan de aanvragers van bouwvergunningen. Ook de activiteiten die niet vergunningplichtig zijn willen we op een meer duurzame manier bewerkstelligen door hierover actief informatie te verstrekken. Met acties willen wij milieubewust handelen bevorderen. Enkele voorbeelden van mogelijke acties: iedere inwoner van Capelle die grof vuil naar het inzamelpunt komt brengen krijgt een kortingsbon / waardebon waarmee gebruik kan worden gemaakt van een autowasstraat. Dit is een attentie voor het op de juiste wijze aanbieden van het grof vuil; op de bon wordt de burger geïnformeerd over het milieuvoordeel om gebruik te maken van een wasstraat in plaats van 11

13 het autowassen op of aan de openbare weg, waarbij het water in de bodem of op ongewenste plekken in het oppervlaktewater of de riolering verdwijnt. Bij aangifte van geboorte of het sluiten van een huwelijk (ondertrouw) een spaarlamp namens de gemeente schenken, met informatie over duurzaamheid en behoud van kwaliteit voor de toekomst. Informatiepakket voor nieuwkomers in Capelle uitbreiden met informatie over duurzaam wonen en milieuvriendelijke alternatieven voor het opknappen van een woning en de wijze waarop bouw- en sloopafval binnen Capelle kan worden aangeboden. Als actiepunt willen wij verder in het projectenboek opnemen: het doen van een onderzoek naar de autovrije zondag, waarbij nadrukkelijk naar de omvang van de autovrije zone wordt gekeken; hoe een bewustwordingscampagne ontwikkeld kan worden met als thema energiegebruik en mobiliteit, waarbij gekeken gaat worden of er aangesloten kan worden bij landelijke initiatieven. 3.3 Bedrijven en economie De gemeente wil graag dat ondernemers binnen de gemeente duurzamer gaan ondernemen, zorgen voor een schone leefomgeving. Daarnaast willen we ondernemers stimuleren hun eigen omgeving op orde te houden. Het behoud van een goed vestigingsklimaat vinden wij hierbij belangrijk. Hierdoor kan het bedrijfsleven in onze regio economisch blijven groeien terwijl de belasting van het milieu daalt. Dit vraagt een inspanning van zowel ondernemers als de gemeente. Het heeft onze voorkeur om in samenspraak met ondernemers invulling te geven aan duurzaam ondernemen. Wij denken dat het voor veel ondernemers vanuit bedrijfseconomische overwegingen aantrekkelijk is om verder te gaan dan wet- en regelgeving en te investeren in duurzaamheid. Naast maatregelen bij individuele ondernemers willen we ook kansen bijvoorbeeld in de vorm van gemeenschappelijke voorzieningen benutten op bedrijventerreinen. 3.4 Ruimtelijke ordening In hoofdstuk 2 is beschreven dat de gemeente volop aan het ontwikkelen is. Deze ontwikkelingen zijn nodig om een afname van de bevolking en de groei van de economie op te kunnen vangen. Enkele ontwikkelingen die in onze gemeente plaatsvinden zijn: - Ontwikkeling Centrum gebied, winkelcentrum de Koperwiek. - Revitalisering bedrijventerrein hoofdweggebied - Stadsinbreidingslocaties Wij willen borgen dat de milieu-inbreng in ruimtelijke ontwikkelingen in een vroegtijdig stadium gestandaardiseerd plaatsvindt: de mogelijkheden voor het toepassen van duurzaamheidsmaatregelen dient in dit stadium uitdrukkelijk aan de orde te komen en de feitelijke toepassing hiervan dient zoveel mogelijk te worden bevorderd. Om deze inbreng te faciliteren en te standaardiseren, wordt een standaardmilieuparagraaf opgesteld, waarin alle milieurelevante onderwerpen worden geïntroduceerd. Met een quickscan kan worden beoordeeld of er belangrijke milieuargumenten voor of tegen de ontwikkeling van toepassing zijn. Wij zijn van mening dat bij inzicht in de milieuargumenten in een vroeg stadium van de planontwikkeling er meestal voldoende mogelijkheden zijn deze op optimale wijze zijn in te passen in de ontwikkeling, omdat er dan nog sprake is van speelruimte in een project. Een aandachtspunt in de ruimtelijke ontwikkeling in Capelle betreft de wijze waarop we om willen gaan met water en groen. Ontwikkelingen waarbij sprake is van een toename van verhard oppervlakte, moet deze toename gecompenseerd (op grond van bovengemeentelijk beleid) worden voor de opvang en berging van water. In de praktijk betekent dit vaak dat eerst groen moet wijken voor een toename van de bebouwing, en vervolgens nog een keer groen verloren gaat voor waterberging. In overleg met het waterschap willen wij het toepassen van stedelijke wateroplossingen bevorderen: bijvoorbeeld door het creëren van waterberging op pleinen die bij grote hoeveelheden neerslag tijdelijk een stadsvijver vormen en het toepassen van waterberging op (groene) daken. 12

14 3.5 Bouwen en wonen Onze gemeente wil dat woningen klimaatbestendig en duurzaam gebouwd worden. Voor duurzaam bouwen is vanuit de rijksoverheid de laatste jaren veel beleid ontwikkeld. Minimumeisen op dit gebied zijn onder andere opgenomen in het Bouwbesluit. Dit heeft tot gevolg dat de woningen die tegenwoordig gebouwd worden een stuk duurzamer zijn dan woningen die 10 tot 20 jaar geleden gebouwd werden. Echter, als gemeente willen we op dit gebied een stap verder gaan. Naast nieuwbouw worden er in onze gemeente ook veel woningen verbouwd of gerenoveerd. Deels gaat het hierbij om woningen van woningcorporaties, voor een ander deel gaat het om particulier woningbezit. Ons streven is dat een woning na verbouwing of renovatie een duurzamere woning is dan daarvoor. Daarbij denken we vooral aan verbeteringen op het gebied van het energieverbruik en materiaalgebruik en aanpasbare, levensloopbestendige gebouwen. We willen ook dat ondernemers aandacht besteden aan klimaat en duurzaam bouwen. Dit betekent dat zij bij investeringen in bedrijfspanden (nieuwbouw, uitbreiding, renovatie of verbouwing) duurzaamheid mee laten wegen. 3.6 Mobiliteit Mobiliteit en vooral het autoverkeer hebben een grote invloed op de milieukwaliteit. Dit is vooral het geval in het centrum en langs de doorgaande wegen, de metro en het spoor. We willen graag dat het verkeer geen milieuoverlast meer veroorzaakt. Dit betekent niet dat we niks van het verkeer mogen merken. Het betekent wel dat de milieubelasting van het verkeer binnen bepaalde grenzen moet blijven. Waar deze grens ligt is afhankelijk van de plek. In woongebieden is een gezonde leefomgeving met voldoende rust en stilte belangrijker dan op onbewoonde plekken langs doorgaande wegen. We streven in onze gemeente naar een bij de locatie passende milieukwaliteit. Om bereikbaar te zijn, is het van belang hiervoor andere vervoerswijzen dan de auto aan te bieden. Capelle wordt al goed ontsloten met het openbaar vervoer. In het verkeersbeleid (in ontwikkeling, Slim Reizen ) wordt invulling gegeven aan de bereikbaarheid van Capelle. Hierdoor zullen milieuaspecten integraal deel gaan uitmaken van het Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan (G V V P). 13

15 Hoofdstuk 4 Middelen Voor het ontwikkelen en implementeren van het gewenste beleid heeft het college de raad voorgesteld om eenmalig een bedrag te ramen van (afhankelijk van de prioriteit, te verdelen over een periode van vier jaar); Voor de uitvoering van maatregelen heeft het college de raad voorgesteld om eenmalig beschikbaar te stellen, te besteden in de komende periode van 4 jaren. In het projectenboek (deel 2) zullen deze maatregelen worden uitgewerkt. Indicatief bestedingsoverzicht: ( inclusief voor het thema: Klimaat) Voorgestelde inzet van middelen in te zetten voor maatregelen, te verdelen over de stedelijke thema s voor de perode van 4 jaar: Budget Totaal Gemeentelijke organisatie Inwoners Stedelijke thema s Bedrijven Ruimtelijke & ordening Economie Bouwen & Wonen Mobiliteit Voorgestelde inzet van middelen in te zetten voor planvorming, te verdelen over de stedelijke thema s voor de perode van 4 jaar: Budget Totaal Gemeentelijke organisatie Inwoners Stedelijke thema s Bedrijven Ruimtelijke & ordening Economie Bouwen & Wonen Mobiliteit

16 Bijlage 1 Achtergrondinformatie bij de keuze in ambitieniveaus Milieu op orde Inleiding Veel van de milieutaken die Capelle aan den IJssel uitvoert, zijn een gevolg van beleid en wet- en regelgeving van hogere overheden. Het thema milieu op orde draait erom deze wettelijke taken op een goed niveau uit te voeren. Ons milieubeleid moet richting geven aan toekomstige besluiten. Voor een groot deel worden toekomstige besluiten echter bepaald door de bestaande kaders die door Europa, het Rijk en de Provincie vastgesteld zijn. Uit deze kaders van hogere overheden volgen wettelijk taken die wij als gemeente uit moeten voeren. Deze kaders bieden vaak de mogelijkheid om eigen beleid te ontwikkelen. We beginnen met een kort overzicht van deze wettelijke taken. Vervolgens komt het beleid aan de orde dat de stadsregio Rotterdam Rijnmond opgesteld heeft en de gevolgen voor de uitvoering van milieutaken in onze gemeenten. Naast het beleid van de regio en hogere overheden wordt op dit moment ook gewerkt aan milieubeleid voor specifieke thema s, geluid en water. Voor een deel bestaat dit gemeentelijke beleid uit de vertaling van het beleid van hogere overheden naar de gemeenten. Tot slot is er een aantal beheersmatige taken uit moeten voeren die samenhangen met dit milieubeleidsplan. De uitvoering van deze wettelijke taken vallen onder het ambitieniveau basis. Wettelijke taken De milieutaken van een gemeente bestaan voor een groot deel uit het uitvoeren van landelijk en provinciaal beleid. Het uitvoeren van deze milieutaken is belangrijk om een minimale milieukwaliteit te kunnen garanderen. Een volledig overzicht van relevante regels, beleidsontwikkelingen en milieuthema`s is opgenomen in bijlage 1. Per milieuthema omvat het een beschrijving van de huidige en reeds bekende toekomstige ontwikkelingen in de wet- en regelgeving, een vertaling naar de gemeente Capelle aan den IJssel. In deze paragraaf geven we een korte samenvatting van de wettelijke taken. Landelijk Afval De gemeenten hebben als plicht de verschillende fracties van het huishoudelijk afval in te (laten) zamelen en op een goede manier te (laten) verwerken. Naast de uitvoerende taken (de feitelijke inzameling) liggen hier ook beleidsmatige taken zoals monitoren en voorlichting. In het landelijke afvalbeleidsplan zijn doelstellingen geformuleerd ten aanzien van de mate waarin afval gescheiden wordt aangeboden en ingezameld. In onze gemeente voldoen we niet aan het landelijk gemiddelde scheidingspercentage en niet aan de doelstellingen. Dit wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door een relatief hoog aandeel hoogbouw: hier is de gescheiden inzameling van afval in de regel lastiger te realiseren dan bij grondgebonden woningen. In het Afvalbeleidsplan zijn reeds maatregelen opgenomen die gericht zijn op het verhogen van het scheidingspercentage. Ook zijn in dit plan andere maatregelen opgenomen ter verbetering van de afvalinzameling. Bedrijven en milieu Op 1 januari 2008 is het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (hierna: het Activiteitenbesluit) in werking getreden. Dit besluit regelt welke bedrijven een milieuvergunning nodig hebben. Verder staan in het Activiteitenbesluit algemene regels voor verschillende milieuaspecten, zoals geluid, bodem, lucht en afvalwater. Deze regels zijn gericht op bedrijfsactiviteiten. 15

17 In de ruimtelijke ordening moet rekening worden gehouden met de milieu-uitstraling van bedrijven. Door het toekennen van bestemmingen en het aanbrengen van een milieuzonering dient een verantwoorde en haalbare ruimtelijke indeling te worden bereikt, waarbij gevoelige functies en bedrijven op een voldoende afstand van elkaar zijn gelokaliseerd. Bodem Vanaf 1 juli 2008 is het Besluit bodemkwaliteit volledig van kracht. Dit besluit heeft gevolgen voor: kwaliteitsborging (Kwalibo) bouwstoffen, grond en baggerspecie. Het besluit regelt onder andere hoe en waar grond en baggerspecie met een bepaalde kwaliteit toegepast mag worden. Door het Besluit bodemkwaliteit worden alle lokale (water)bodembeheerders verantwoordelijk voor de kwaliteit van de (water)bodem binnen hun beheergebied, hieronder vallen dus ook de gemeenten. Zij kunnen ervoor kiezen om het generieke beleid te volgen of zelf normen vast te stellen die aansluiten bij de functies, kwaliteit en ontwikkelingen van een gebied. Dit kan door middel van een bodemkwaliteitskaart en een nota bodembeheer. Binnen 2 jaar moet deze keuze gemaakt worden. Bouwen In het Bouwbesluit heeft de rijksoverheid algemene regels voor bouwwerken in Nederland vastgelegd. De meeste regels hebben betrekking op veiligheid en constructie. Een aantal regels uit het Bouwbesluit heeft betrekking op milieu. Een belangrijke is de energieprestatienorm (epn), gericht op energiezuinig bouwen. Een andere regel is de norm voor het maximale geluidsniveau in de woning als gevolg van geluid van buiten. De gemeente toetst de aanvraag van een bouwvergunning aan het bouwbesluit. Hierbij worden ook de relevante milieuvoorschriften uit het bouwbesluit getoetst. Tot slot heeft de gemeente de taak om op de bouwplaats te controleren of iedereen zich aan de voorschriften houdt. Energie/ klimaat Landelijk is er steeds meer aandacht voor het thema Energie / Klimaat. Basisregels zijn vastgelegd in (onder andere) het Bouwbesluit (voor nieuwe bouwwerken) en voor bedrijven met een relatief hoog energieverbruik (verplicht uitvoeren van energiebesparingsonderzoek op basis van de Wet milieubeheer en de hieruit voortvloeiende regels). Externe veiligheid Het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen en het hiermee samenhangende beleid verplicht gemeenten tot het inzichtelijk maken van risico s ten gevolge van het werken met gevaarlijke stoffen. Het betreft dan inrichtingen, maar ook transport (over spoor, water, weg en door ondergrondse leidingen). De regelgeving bevat harde eisen in de vorm van PR-contouren (plaatsgebonden risicocontouren), waarbinnen kwetsbare functies niet zijn toegelaten. Ook bevat het beleid de verantwoordingsplicht voor het groepsrisico. Er is geen bovengrens opgenomen, maar risico s dienen inzichtelijk gemaakt te worden en nadrukkelijk in besluitvorming te worden betrokken. Dit is een bestuurlijke verantwoordingsplicht. Geluid De Wet geluidhinder geeft een limitatieve opsomming van de relevante geluidsbronnen en de gebieden waarin getoetst moet worden. Per bron van geluid wordt een voorkeursgrenswaarde genoemd en een bandbreedte waarbinnen van deze voorkeursgrenswaarde mag worden afgeweken. Uit de Wet milieubeheer vloeien de voorschriften voort waar bedrijven zich aan moeten houden. Geluid moet daarom door ons worden betrokken bij vergunningverlening en handhaving, maar ook in ruimtelijke procedures. Ter uitvoering van de Europese richtlijn Omgevingslawaai is de Wet geluidhinder op diverse punten aangepast. Een van de acties die hieruit voor gemeenten voortkomen is het inzichtelijk maken van de geluidsbelasting aan de hand van geluidsbelastingkaarten. Voor locaties waar sprake is van een plandrempel overschrijding, dient een plan van aanpak te worden opgesteld om hier verbetering in te brengen. Achterliggend doel bij deze richtlijn is dat de communicatie met de burger over geluidsbelasting wordt verbeterd. 16

18 Groen De bescherming van soorten is geregeld in de Natuurbeschermingswet en de aanverwante regels. Voor een gemeentelijk groenbeleid gelden geen bijzondere wettelijke eisen. Wel dient iedere gemeente inzicht te hebben in het openbaar groen (zowel kwantitatief als kwalitatief), om hier het beheer en onderhoud op af te kunnen stemmen. Gemeente Capelle wordt ervaren als een groene gemeente, een kwaliteit die we willen behouden. Er is een Groenvisie in ontwikkeling, waarin het gemeentelijk standpunt ten aanzien van het huidige en toekomstige groenbestand zal worden vastgelegd. Licht De waarde van het donker komt in toenemende mate in de belangstelling. Vanuit de wet- en regelgeving vloeien slechts beperkt voorschriften voort ten aanzien van het toepassen van verlichting. Met name uit de Wet milieubeheer (Activiteitenbesluit) gelden er eisen voor de toepassing en het gebruik van verlichting voor sportvelden en bedrijfsmatige activiteiten. Desondanks wordt verlichting met regelmaat als hinderlijk ervaren. Voor overbodige verlichting is geen wetgeving van toepassing. Wel worden uitgangspunten gesteld in de Nederlandse Praktijk Richtlijn (NPR) In Capelle aan den IJssel wordt zoveel mogelijk aangesloten bij deze NPR en dit hanteren wij als het basisniveau. Dit basisniveau wordt toegepast bij nieuwe ontwikkelingen en situaties (bijvoorbeeld bij grootschalige werkzaamheden in/aan de openbare ruimte, herinrichting van buitenterreinen). Lucht In de Wet luchtkwaliteit (hfst. 5. van de Wet milieubeheer) en de hierop gebaseerde AMvB s zijn de normen en de wijze waarop deze getoetst moeten worden vastgelegd. Op nationaal en regionaal niveau wordt beleid gevoerd ter verbetering van de luchtkwaliteit, bijvoorbeeld door het stimuleren van steeds schonere motoren in auto s. Het RIVM en de DCMR onderzoeken de luchtkwaliteit in de regio. Uit deze onderzoeken blijkt dat binnen de gemeente Capelle aan den IJssel geen overschrijdingen van de normen voor luchtkwaliteit optreden, zowel in de actuele als in de toekomstige situatie. Ruimtelijke ontwikkelingen (milieu-inbreng) Wanneer er in een gebied gebouwd gaat worden, zijn verschillende procedures van belang. Het vigerende bestemmingsplan moet de ontwikkeling mogelijk maken. Ook moet het gebouw aan milieueisen voldoen. Een woning mag niet zo maar overal neergezet worden, we moeten rekening houden met bijvoorbeeld geluid en veiligheid en de bodem moet schoon genoeg zijn. Voor vrijwel alle ruimtelijke procedures is een brede milieuhygiënische onderbouwing noodzakelijk. De vakgroep Milieu brengt hierover advies uit aan de vakgroep Ruimtelijke Ordening en de unit Projecten. Het gaat hierbij vooral om advisering op het gebied van lucht, externe veiligheid, geluid en bodem. Omdat de milieu-inbreng bij ruimtelijke ontwikkelingen voor een deel te maken heeft met de gezondheid van onze burgers wordt ook de GGD steeds meer betrokken. Water In de nieuwe Waterwet worden de taken en bevoegdheden van de verschillende overheden opnieuw vastgelegd. De gemeente is geen waterbeheerder maar verantwoordelijk voor het afvoeren van overtollig grondwater en afvloeiend hemelwater in het stedelijke gebied. Daarnaast dienen de gemeenten bij ruimtelijke ontwikkelingen maatregelen in te passen die gericht zijn op het oplossen van eventuele waterkwantiteitsproblemen. Tot slot voeren de gemeenten taken uit die gericht zijn op verbetering van de waterkwaliteit. Dit varieert van het beheer en inrichting van de openbare ruimte tot zorg dragen voor de afvalwaterverwijdering van huishoudens. 17

19 Provinciaal In het coalitieakkoord Duurzaam Denken, Dynamisch Doen heeft de provincie heldere doelen geformuleerd voor de komende jaren. Dit betekent dat de provincie zich meer zal concentreren op haar hoofdtaken en niet-provinciale taken zal afbouwen en/of overdragen. In het programma Provincie Nieuwe Stijl (PNS) geeft de provincie concreet aan hoe zij de hoofdtaken wil versterken en de overige taken gaat herijken, overdragen of beëindigen. Versterking op de hoofdtaken betekent concentratie op en versterking van de ruimtelijke omgevingstaken, inclusief bijbehorende cultuurtaken (integraal omgevingsbeleid) en de wettelijke taken ten aanzien van sociaal-maatschappelijke vraagstukken. Uitgangspunt is dat de provincie zich voortaan alleen nog zal bemoeien met die zaken waarvan vaststaat dat de Provincie een eigen verantwoordelijkheid en toegevoegde waarde heeft. In 2006 heeft de provincie Zuid-Holland een Beleidsplan Groen, Water en Milieu opgesteld. Op basis hiervan is in 2007 een uitvoeringsprogramma gemaakt, dat volop in uitvoering is. Naar aanleiding van PNS zal dit plan en het uitvoeringsprogramma worden herijkt. Regionaal beleid Onze gemeente maakt deel uit van de Stadsregio Rotterdam Rijnmond. Het regionale ruimtelijke beleid staat vooral in RR2020, het ruimtelijke plan voor de regio. Maar ook het regionale vervoerplan (RVVP) en groenplan (RGSP2) zijn van belang voor het milieubeleid. In 2008 wordt hard gewerkt aan de uitvoering van RR2020, onder andere door middel van de proactieve milieuaanpak die wordt getrokken door de Stadsregio Rotterdam. Deze aanpak zorgt voor vroegtijdige inbreng van milieu in ruimtelijke plannen en een goede regionale aanpak van milieuthema s. De regio Rijnmond kent een omvangrijk aantal bedrijven en de economische ambities van de regio zijn groot. De regio streeft naar verdere verdichting. Gelet op het groeiende transport moet de bestaande infrastructuur (weg, rail en water) nog intensiever worden gebruikt en moet ruimte worden gevonden voor nieuwe infrastructuur. Tegelijkertijd wordt ingezet op verbetering van de leefomgevingkwaliteit door onder andere herstructurering van wijken en bedrijventerreinen en realisatie van groengebieden. De regio Rijnmond heeft forse ambities binnen de grenzen van een al compact en dichtbevolkt gebied: dit dilemma wordt de komende jaren steeds scherper. Niet alleen de fysieke ruimte is beperkt, ook de beschikbare milieuruimte is begrensd. Er zijn vernieuwende oplossingen nodig om de gewenste ontwikkeling van de regio mogelijk te maken. Een aantal taken en bevoegdheden, zoals het afgeven van hogere grenswaarden voor geluid, verschuiven van het provinciale naar het gemeentelijke niveau. In het regionale beleid is meer aandacht voor de eigen verantwoordelijkheid van bedrijven en burgers. Het is gericht op vermindering van de regeldruk, met meer aandacht voor samenwerking. Dit vraagt om maatwerkoplossingen per locatie. Gemeentelijk beleid De tendens van decentralisatie in de regelgeving heeft tot gevolg dat steeds vaker verantwoordelijkheden bij de gemeente komt te liggen. Binnen de kaders die door het Rijk en de Provincie gesteld worden heeft de gemeente vrijheid voor eigen beleid. In dit eigen beleid kunnen we beschrijven hoe we het algemene beleid van het Rijk vertalen naar onze lokale situatie. In veel gevallen is eigen beleid belangrijk omdat het de gemeente meer mogelijkheden geeft, bijvoorbeeld bij ruimtelijke ontwikkelingen. Daarnaast kan eigen beleid het dagelijkse werk eenvoudiger maken omdat er éénmalig besloten is hoe met een bepaalde situatie omgegaan wordt. Hieronder volgen de belangrijkste onderwerpen waarop de gemeente Capelle aan den IJssel eigen beleid ontwikkelt: 18

20 Geluid Sinds kort zijn de gemeenten zelf verantwoordelijk voor het vaststellen van hogere waarden bij overschrijdingen van de voorkeursgrenswaarde uit de Wet geluidhinder. Voor de besluitvorming omtrent het al dan niet vaststellen van een hogere waarde in een specifieke situatie (en zo ja, onder welke voorwaarden) wordt beleid ontwikkeld. Water Op dit moment is voor ons de Europese Kaderrichtlijn Water het belangrijkste. In deze richtlijn zijn waterkwaliteitsdoelen gesteld, de waterbeheerders hebben hiervoor een resultaatverplichting. Om deze doelstellingen te halen heeft het Hoogheemraadschap van Schieland en Krimpenerwaard de medewerking nodig van onze gemeenten. Het Hoogheemraadschap stelt daarom samen met ons het Stedelijk Waterplan op. In het Waterplan wordt ook aandacht gegeven aan de gemeenschappelijke aanpak om het watersysteem in 2015 op orde te hebben voor verwachte klimaatveranderingen. Hiervoor dient het Nationaal Bestuursakkoord Water als uitgangspunt. Vergunningen en handhaving Per 1 januari 2008 is het activiteitenbesluit in werking getreden. Hiermee zijn een groot aantal bedrijven die voorheen vergunningplichtig waren onder de meldingsplicht komen te vallen. De invloed van de bedrijfsactiviteiten op het milieu bepaalt of een bedrijf een melding moet indienen. Slechts in uitzonderlijke gevallen zal een bedrijf een vergunning moeten aanvragen. Op basis van het Besluit kwaliteitseisen handhaving milieubeheer voert een gemeente elke drie jaar een evaluatie uit met betrekking tot toezicht, controle en handhaving van de bedrijven die vallen onder de werkingssfeer van de Wet milieubeheer. Op basis hiervan wordt handhavingsbeleid opgesteld, met daarin onder andere de analyse en prioriteitstelling, capaciteit en middelen. Jaarlijks wordt hieruit een handhavingprogramma gedestilleerd. Daarbij worden de resultaten van het voorgaande jaar, landelijke en regionale handhavingprioriteiten en speerpunten uit het milieubeleid meegenomen. Externe Veiligheid Externe veiligheid is een verplicht onderdeel in de besluitvorming over ruimtelijke ontwikkelingen. Om de wijze waarop het externe veiligheidsbelang in de besluitvorming wordt betrokken eenduidig te maken en op zorgvuldige wijze te kunnen beoordelen, dient een visie op externe veiligheid te worden opgesteld. In deze visie wordt het risico van de in Capelle aan den IJssel aanwezige risicobronnen integraal beoordeeld. Bij de besluitvorming over kleinere ruimtelijke ontwikkelingen biedt een verwijzing naar een goede structuurvisie voldoende basis voor een zorgvuldige en goed onderbouwde besluitvorming voor wat betreft de externe veiligheid. 19