SCHIP EN WERF HOLLAND OFFSHORE TIJDSCHRIFT VOOR MARITIENIEEN OFFSHORE TECHNIEK

Transcriptie

1 Het Tijdschrift voor M a ritie m e - en O ffshore T echniek 'Schip en W e r f is het officiële orgaan van de Nederlandse Vereniging van Technici op Scheepvaartgebied, Het Maritiem Research Instituut Nederiand M ARIN en De Vereniging Nederlandse Scheepsbouw Industrie VNSI. Verschijnt vrijdags om de 14 dagen Redactie P. A. Luikenaar, Dr. Ir. P. van Oossanen, Dr. ir. K. J. Saurwalt en Ing. C. Dam Redactie-adres Mathenesserlaan 185, 3014 H A Rotterdam telefoon V o or advertenties, abonnem enten en losse num m ers Uitgevers W y t & Zonen b.v. Pieter de Hoochweg BG Rotterdam Postbus 268, 3000 AG Rotterdam telefoon * telefax telex postgiro Abonnem enten Jaarabonnement 1988 ƒ 80, buiten Nederland ƒ 127, losse nummers ƒ 8,50 (alle prijzen incl. BT W ) Bij correspondentie inzake abonnementen s.v.p. het 8-cijferige abonnementsnummer vermelden. (Z ie adreswikkel.) Vorm geving en druk Drukkerij W yt & Zonen b.v.» mmotm/vak ISSN Reprorecht Overname van artikelen is toegestaan met bronvermelding en na overleg met de uitgever. Voor het kopiëren van artikelen uit dit blad is reprorecht verschuldigd aan de uitgever. Voor nadere inlichtingen wende men zich tot de Stichting Reprorecht. Joop Eijlstraat I I, 1063 EM Amsterdam. Inhoud Holland Offshore 465 Carrying a concrete barrier 468 Mermaid launch new marine diesel 471 Gondwana 473 IRM-work at Verolme Botlek 477 Deelnemerslijst en plattegrond Holland Offshore en METS 478 Literatuuroverzicht CM O 483 Nieuwsberichten 485 Verenigingsnieuws 491 TIJDSCHRIFT VOOR MARITIENIEEN OFFSHORE TECHNIEK SCHIP EN WERF HOLLAND OFFSHORE Met het initiëren van een onderzoek, bestaande uit twee onafhankelijk naast elkaar uitgevoerde analyses, heeft het ministerie van Economische Zaken een uitstekend initiatief genomen: Voor de Offshore Sector is namelijk een studie verricht naar de toekomstige mogelijkheden van nieuwe technologieën en de markt segmenten waarin toepassingen liggen. De onderzoeken bestrijken een deel van de Energie Sector. De relatie naar andere maritieme sectoren wordt aangegeven door bij de technologische aspecten de mogelijke spinn off aan te geven die bepaalde ontwikkelingen in de Offshore Sector kunnen hebben. Het omgekeerde is ook denkbaar maar in het kader van dit onderzoek niet aan de orde. Het is een aanpak die een voorbeeld is voor beleids oriënterend onderzoek naar de strategisch bepalende elementen voor technologische ontwikkelingen. Waarom zoveel lof voor dit initiatief? In de eerste plaats geeft de overheid blijk na te willen denken over onderwerpen buiten de voor de hand liggende technologie gebieden. Ten tweede wordt aangegeven waar de mogelijkheden liggen om samen met het bedrijfsleven richting te geven aan het R & D beleid in Nederland. Het is een voorbeeld waar de overheid initiërend kan zijn en wat onder het verzorgen van de infrastructuur kan worden verstaan. Ten derde wordt een terrein bestreken dat voor het bedrijfsleven alléén moeilijk is te overzien: I. Het ondersoek is grensoverschrijdend in een aantal opzichten. - Er zijn industriële branches van uiteenlopend karakter bij betrokken - De grenzen tussen vastgelegde bevoegdheden van de diverse ministeries worden overschreden - De gemeenschappelijke belangen van overheid en bedrijfsleven worden op een constructieve wijze aan de orde gesteld. 2. Het onderzoek heeft een multidisciplinair technologisch karakter. 3. Het onderzoek bestrijkt één van de grootste potentiële economische mogelijkheden voor industriële groei in de volgende eeuw: de zee. De genoemde aspecten vragen om een toelichting. H et grens overschrijdende karakter De industrie. Het onderzoek geeft technologische- en marktontwikkelingen aan voor een groot aantal verschillende industrieën: - machinefabrieken - scheepswerven - elektronica - elektrotechniek - computers - sensoren - onderhoud - inspectie - engineering etc. etc. Het bindende element is de ontwikkeling van olie- en gasvelden offshore. Alle Produkten worden samengebracht in één of meerdere eenheden die op zee worden geplaatst of werkzaam zijn. Het identificeren en onderbrengen van bepaalde strategische ontwikkelingen in technology-classes' die in de verschillende sectoren en branches van de industrie voorkomen geeft weer hoe belangrijk de industriële infrastructuur voor het kunnen participeren in toekomstige ontwikkelingen is. Met andere woorden: zowel overheid als industrie moeten zich bewust zijn van het belang van pluriformiteit van de industriële structuur. De overheid Bij de ontwikkelingen zullen verschillende departementen actief betrokken moeten worden wil enige kans op succes bestaan: - Economische Zaken, (industrie, energie, technologie, buitenlandse betrekkingen etc.) SenW 55STE IAARGANG NR

2 - Verkeer en Waterstaat (verkeersregelingen en ruimtelijke ordening op zee, veiligheid, internationale regelingen etc.) - Defensie (beveiliging, onderwatertechniek e.d.) - W.V.C. (milieu) - Sociale Zaken (regelingen m.b.t. werken op zee) - Onderwijs en Wetenschappen Maar eveneens de onderzoeksinstituten zullen bij de specifieke ontwikkelingen geïntegreerd moeten worden betrokken. Dit betekent doelgerichte samenwerking op strategisch belangrijke onderdelen. Samen werking overheid-bedrijfsle ven De onderlinge afhankelijkheid (nieuwe ontwikkelingen en gerichte en eenvoudige regelgeving gaan hand in hand) maakt het noodzakelijk dat van meet af aan van beide zijden in een op resultaat gericht R & D- klimaat wordt gewerkt. De overheid met financiering en medewerking t.a.v. de infrastructuur, het bedrijfsleven met pushing-power en gerichte kennis. Het totaal-kader zal in samenwerking, volgens de thans aangegeven lijnen, moeten worden beheerst. H et multidisciplinaire technologische karakter De indicaties van het steeds belangrijker wordende aspect van totale systemen komt tot uiting in de opsomming van de veelbelovende activiteiten. Er wordt gesproken over - Subsea systems - Floating production systems - Remotely operated vehicle systems e.d. Daarbinnen worden 204 (!) potentieel relevante technologieën aangegeven, die vervolgens in 8 klassen zijn onderverdeeld. De ontwikkeling voor een bepaalde activiteit dient in onderlinge samenhang plaats te vinden, althans volgens een samenhangend concept. Dit betekent het doorsnijden van zowel de industrieën als de onderzoekscentra met één of meerdere gemeenschappelijke onderling afhankelijke R & D - doelstellingen. De zee als bron voor economische groei Dit kan het beste worden geïllustreerd aan de hand van enkele cijfers. De figuren 1,2 en 3 geven een indicatie van het potentieel dat de zee ons biedt. Het gegeven dat meer dan 75% van de zeebodem bereikbaar is met beschikbare en bekende technologieën geeft aan dat economische parameters beslissend zijn voor de ontwikkeling en zou een reden moeten zijn om de R & D inspanningen te richten op het vergroten van de rentabiliteit. Offshore ontwikkelingen zijn o.m. afhankelijk van de olieprijs. Echter ook hier kunnen besparingen worden gerealiseerd Smit Semi 2 her tweede multi-purpose offshore support vessel van Smit Internationale 'full speed' op weg. door het toepassen van technieken die tot besparingen bij de investeringen leiden. Een aantal mogelijkheden worden in het onderzoek aangegeven. Er is derhalve sprake van een uitstekend* initiatief, maar hoe gaan wij hiermee om en op welke wijze kunnen de aangegeven opties worden benut. De kansen op een mislukking zijn volop aanwezig: In de boven aangegeven sterke punten zit Fig. I. PROSPECT! YE AFRE A'S SI MI II IOM SO KM ONSHORE ook de zwakte: zien wij kans de grenzen organisatorisch te verleggen en kunnen de verbindingen doelgericht en projectmatig tot stand worden gebracht? Tot nu toe is de overheid op dit punt niet altijd even slagvaardig gebleken en verzanden initiatieven vaak in langzaam draaiende ambtelijke molens. Er is in Nederland, in tegenstelling tot de ons omringende landen geen awareness m.b.t. de maritieme ontwikkelingen. In 23 MILLION SO KM OEESHORE (Bron: E.Z.) APPROX. 799 SEDIMENTARY PROVINOES ARRROX - -AQO OFFSHORE OE MHICH 145 ROOR LJNDEYELORED DISCOVERIES» w i n..,ii j m ii i. 'M1i y u w i b u i? i. r. "- *, i, 13EMB TOTAL 1433 O «>0 M WD - r n *? <»1 200 M WD 53é> MAJOR AREA'S * EUROPE * EAR EAST * NORTH AMERICA 466 SenW 55STE IAARGANG NR 23

3 ieder geval niet in een duidelijk zichtbaar overheidsbeleid. De symptomen wijzen eerder in een tegengestelde richting: - Onderwijs en onderzoek zijn meer en meer gericht op populaire zgn. high tech richtingen; andere richtingen worden afgeknepen terwijl daar een basis ligt voor de toepassingen, - Kretologieën als Transport en Distributie' of Logistiek en 'Europa 1992, waar nauwelijks een technologische ondergrond voor te vinden is, zijn in de mode, - De aandacht voor Offshore vermindert recht evenredig met het dalen van de olieprijs. Er is bijna geen schrijnender voorbeeld van Korte Termijn denken te vinden. - Kennisgebieden met een hoogwaardig offshore of maritiem karakter en toekomstpotentieel worden door gebrek aan belangstelling, en als resultaat van het korte termijn denken, schromelijk verwaarloosd. Een voorbeeld is de diepzee technologie op het gebied van onderzeeboten, waar is de commerciële toepassing? De voorliggende rapporten geven mogelijkheden aan. Het thans onder de verantwoordelijkheid van E.Z. uitgevoerde onderzoek moet worden gebruikt d.w.z. gelezen door politici en beleidsmakers en verder te worden ingevuld. Het is een schoolvoorbeeld van gerichte onderbouwing van een toekomstig technologisch beleid, waarin met concrete onderwerpen wordt aangegeven Fig. 2. waar de mogelijkheden voor de komende 25 jaar offshore liggen. De vraag is: kunnen wij er mee omgaan en het uitwerken o f worden de resultaten als een 'nuttige bijdrage' voor toekomstige ontwikkelingen in de boekenkast opgeborgen? Enkele suggesties De overheid heeft technologische aandachtsgebieden aangegeven b.v. medische techniek. Voor de Offshore Sector kan voor een vergelijkbaar programma het inschalen en waarderen van b.v. de informatie technologie door deskundigen doelbewust en afgewogen plaatsvinden. Er is een directe relatie met de gebruikers en de markt. Daarmee worden de voorwaarden gecreëerd input-output metingen te realiseren. Dit is niet mogelijk als appels en peren moeten worden vergeleken. Er is bovendien een aanwijsbare spinn-off naar andere natte sectoren. Dit is dus een pleidooi voor het introduceren van (een) nieuw(e) aandachtsgebied(en). Er zijn plannen voor lasertechnologie, dus het kan. Bovendien lijkt afstemming met Brussel (EEG) een belangrijk aspect te worden. Brussel heeft een programma voor Marine Science and Technology (MAST) in voorbereiding naast een programma voor Energy. Ik wil hiermee herinneren aan eerder door mij gedane uitspraken dat m.i. de Neder- (Bron: TNO) Fig. 3. landse overheid, gezien het belang dat zij heeft bij de energie sector als inkomsten bron. meer aandacht moet besteden aan het financieren van R&D op dit gebied. In Brussel wordt meer dan 25% van het budget voor R&D aan energie besteed, naast een speciaal programma voor Marine Science Technology. In Nederland is er geen overzicht, en er bestaat in ieder geval geen op de maritieme- of energiesector gericht aandachtsgebied. Thans is een aanzet gegeven voor offshore technology. Bovendien zijn er initiatieven in andere zin, b.v. in de vorm van M.O.U.'s met Canada of Noorwegen. Een solide basis met een technologie-beleid voor Offshore en gerelateerde gebieden, aansluitend op de EEG programma's 'Marine Science and Technology' en Energy' ontbreekt. De aanzet daartoe is thans gegeven. W e zullen onze nationale programma s moeten aanpassen. Een beleid dat kaders schept, niet overlappend is, maar complementair met het EEG programma en aansluiting geeft op buitenlands economisch beleid, kan de basis vormen voor nieuwe impulsen. De zee heeft genoeg te bieden, maar we moeten wel bereid zijn het ruime sop te kiezen met een doel en een daarbij behorende koers. De 21e eeuw wordt de eeuw van de zee, we moeten zorgen dat we er bij zijn. Prof.ir. S. Hengst (Bron: TNO) * DEI ZEE BESLAAT AARDOPPERVLAK, HEIT VASTE LAND 72 /. VAN HET * DE ZEEBODEM HERBERGT <VAAK AAN HET OPPERVLAK) GROTE VOORRADEN AAN BV/- MINERALEN * VAN HET VASTE LAND IS + 30% BRUIKBAAR VOOR BEWONING RESR - BEWERKING * ca. GO V. VAN DE BEVOLKING VAN DE WERELD LEEET BINNEN EEN AFSTAND VAN 200 KM VAN DE ZEE * M-A-W VAN HET TOTALE AARDORRERVLAK IS THANS EEEECTIi BRUIKBAAR VOOR * + -SOy. VAN DE WERELDBEVOLKING VOEDT ZICH MET RRODUCTEN UIT DE ZEE BEWONING AANDACHTSOEBIEDEN VOEDSELWINNING * HET GROOTSTE DEEL VAN DE Z EE BODEM (ca. 75 '/.> LIGT OR EEN DIERTE DIE TECHNISCH BEREIKBAAR IS» DE KENNIS IS BESCHIKBAAR * HET GROOTSTE DEEL VAN DE Z EE MAG <NOG> VRIJ WORDEN GEEXRLOITEERD * MILIEU * VOEDSEL * IJS TECHNOLOGIEEN Ut DEEENS IE * ENERGIE * MINING * MAGNETISME * MATERIALEN * GELUID * ELECTRONICA * t c - SenW 55STE IAARGANG NR

4 CARRYING A CONCRETE BARRIER by: Ir. G. hi. G. Lagers Introduction After the succesful raising of the Ekofisk platforms to a level of 6 metres higher above seabed than originally installed, the protection of the concrete storage tank was at hand. Early 1988, The Phillips Petroleum Norway Group ordered construction of a concrete barrier which is to be placed in two half-circle sections around the existing structure. The order was placed with Peconor, a Norwegian-Dutch consortium. The initial phase of the construction took place in the dock of Verolme Rozenburg in the Netherlands, where two base structure sectors were cast up to an overall height of above 12.5 m. It was planned to transport the two sectors by barge to Norway, where they are to be built-up in the Alfjorden up to a height of about 87 m. This procedure created one of the challenging engineering problems, which Peconor * Marine Structure Consultants (M SC ) bv Hardinxveld-Giessendam. had to solve within the time and resources constraints of the overall building and installation program. The transport How does one carry a half-circle sector, measuring 140 metres in diameter and weighing over 26,000 tons, over the North Sea? Which precautions have to be taken, to cope with the variability of weather during a trip of several days between Holland and Norway? How certain can one be, that the concrete structure will not suffer damage, in a heavy seaway? Can a carrier barge be found, strong enough to endure overall and local loads? In other words, is the transportation part of the overall project feasible? These questions were to be addressed by the Marine Group of Peconor, to the satisfaction of Phillips Petroleum and the certifying authorities. Designing the concrete barrier base for self floating would introduce reinforcements, which would be needed for some days only but would remain part of the permanent structure. The logical choice therefore was to use a transport barge. Transporting topside modules on barges is a regular, if not daily, routine in the offshore industry. Also complete jack-up platforms and semisubmersibles are carried around the world on barges. Typical of these loads, is that they are all built of steel. What made the Ekofisk barrier base special, are the material (concrete), the dimensions and the weight of the concrete structure and the difference in shape and flexibility of the barrier and the barge. This focussed the attention on a detailed analysis of loads in seaway and in still water, the cribbing design and, more generally, on the interaction between the barrier base structure and its carrier. Stress analysis At this point, Marine Structure Consultants (MSC) was asked to perform the analysis of loads and stresses in the base and the barge, and to design an appropriate cribbing. For this type of work, MSC has over the years acquired and developed a number of computer programs, which 468 SenW 55STE IAARGANG NR 23

5 jointly form a flexible suite for feasibility and design studies. Central in the suite is the in-house program DYNLOAD, which receives wave pressure inputs from the MSC diffraction program, solves the equation of motions of the floating body and outputs a load vector containing the combined gravity, acceleration and hydrodynamic loads in any predefined mesh of elements of the body. This load vector is subsequently used for finite element stress analysis with a structural model, using essentially the same element mesh. In case of the Ekofisk barrier base the model had to incorporate the barge, the barrier and the cribbing between these two bodies, because interaction between the two large structures would be important. For modeling MSC used IDEAS-Supertab which is implemented on the in-house workstations. The graphical possibilities of this package proved essential in checking the correct representation of the physical bodies by 3662 elements. For modeling the cribbing, 56 vertical springs were modeled between base and barge. The barge model was based on the heavy transport vessel Sibig Venture', which had been contracted for the job. Due to the large dimensions of the base, large parts would be overhanging the vessel. Especially at the overhangs the most critical stresses in the concrete base as well as in the cribbing and vessel were expected. Results The major concern related to the interaction between base and barge. Therefore, the design of the cribbing was crucial. Through an interactive process, the cribbing shape, strength and stiffness were designed such that overall acceptable stress levels were found in the concrete structure with locally varying stiffness and preshaped in height, to compensate for the statical deflection under load. Also ballast conditions were determined such that the warping of the barge under the unusual load distribution was minimised. W ith these measures, the overall strength of the Sibig Venture appeared to be sufficient. A certain amount of internal strengthening of the barge was unavoidable. By virtue of the sophisticated stress analysis, in combination with design, the weight of steel to be added to the Sibig Venture could be limited to some 80 tons. Main modifications were stiffening against local buckling inside the hull and cantilever supports at the side shell under the concrete overhangs. Application Fabrication of the internal reinforcements of the Sibig Venture and the seafastening structure on deck started in September The load-on of the first half circle base is planned to take place in November Unloading will be in November in Alfjorden, whereafter the second half will be collected in Rotterdam. Ackowledgement The author wishes to thank The Phillips Norway Group** for their permission to publish these notes. Thanks to close cooperation between Peconor, ITC and MSC, this transportation analysis could be performed efficiently. It proved the feasibility of a damage-free transport of the Ekofisk barrier base at a modest scope of conversion of the carrier. ** The Phillips N orw ay Group consisting of: Phillips Petroleum Company Norw ay Fina Exploration N orw ay Norsk Agip Total Marine Norsk Elf Aquitaine Norge Norsk Hydro Statoil SenW 55STE IAARGANG NR

6 THE REALLY ^ H G I WARTSILA Thick-Pad bearing technology is the revolutionary concept for bearing reliability. T w in injection ensures the lowest fuel consumption and reliable combustion on really heavy fuels. WÄRTSILÄ Sw irle x turbocharging provides for reliable low-load performance and low fuel consumption. O y W arts ila A b, M arine Engines P.O.Box 244, Vaasa, Finland telephone , Telex wva sf, Telecopier W artsila Diesel B.V. P.O. Box 2043, 2930 A A Krimpen aan de Lek Anti-Shake technology incorporates rigid engine structure, full balancing and an option fo r resilient mounting. A ll m ake for onboard comfort.

7 MERMAID LAUNCH NEW MARINE DIESEL The decision by Ford to replace the 1.6 litre indirect injection ultra lightweight diesel engine with a high performance unit of 1.8 litres has enabled Mermaid to launch the Meteor MKII, giving 10% more power than its predecessor with no significant increase in size and weight. The new marine diesel was on display, for the very first time, at the Southampton Boat Show in September. The new Ford base unit, the XLD 418, has been developed to conform with increasingly severe ecological regulations whilst maintaining a fully competitive performance with excellent fuel economy. In developing the marine version Mermaid have kept these ideals in mind - for example the Mkll will be considerably quieter with a specially designed inlet manifold to reduce induction roar. The solid cast aluminium rocker box cover will also contribute to quiet operation. The original Meteor1has proved successful in a wide variety of applications including the Sadler Barracuda, Icelandic fishing boats, small rescue craft and twin pleasure boat installations such as the Channel Island 22 and Seaward 23. By now developing 56bhp at 4000 r.p.m., Mermaid expects the 'Meteor Mkll to extend this success even further. A 75 bhp turbo-charged version, with oversize structure and bearings to cater for higher power output and reduce crankcase emmitted noise, will be available early in This is the first in a series of new models, further enhancing the 1989 Mermaid range. The principal design features of the Ford XLD4I8, which contribute to the overall performance and economy are: - Optimised combustion chamber shape - Computer aided component assembly - Single overhead camshaft - Cylinder head with optimised airflow - Graded cylinder head gaskets to control bump clearance - Twin outlet exhaust pipes - Automatic high speed glow-plug control for starting down to 29 degrees Centrigrade. Features incorporated to achieve the stringent reliability and durability objectives with low maintenance costs are principally: - Heat resistant iron pre-combustion chambers - Five bearing crankshaft with fillet rolled induction hardened journals, fully balanced by eight counter-balance weights - Crankshaft pulley with integral TV damper - Chilled iron camshaft - Low maintenance tappets - Pistons with armoured top ring carrier are cooled by oil jets - Hardened valve seat inserts with increased cooling - Camshaft and crankshaft have long life fluor-elastomer oil seals - Controlled compression one piece oilpan gaskets - Plated camshaft and fuel-injection pump pulleys driven by new profile toothed belt - Plated crankshaft, water-pump and alternator pulleys. the Mermaid 'Meteor M kll'

8 Natuurlijk gaat 't hier om de modernste en machtigste scheepsdiesels van Caterpillar, de 3600-serie. Technisch signalement: 6 -en 8-cilinder in lijn, of 12- en 16-cilinder in V = (50 ). Inhoud 18,5 liter oilinhoi- p e r ClIinO er. Caterpillar, Cat en [H zijn handelsmerken van Caterpillar Inc. Vermogen 1270 tot 5000 kw. Boring/slag: / 30 0 mm. Toerenrange: rpm. Ekonomisch signalement: brandstofverbruik g/kw-h volgens ISO 3046/1. Inbegrepen zijn de bedrijfszekerheid en de lange levensduur van een Caterpillar. Ondersteund door de solide service van Gevekeen een wereldwijd Caterpillar-dealernetwerk. Geveke informeert u met alle plezier nader.telefonisch: Schriftelijk: Antwoordnummer 8, ^ 3350 VB Papendrecht. motoren VAN 22 TOT EN MET 26 NOVEMBER IN AHOY ROTTERDAM TIJDENS BINNENVAART EN VISSERIJ '88, STAND 506.

9 GONDW ANA, LATEST ADDITIO N TO THE GREEN PEACE FLEET The Amsterdam Oranjewerf delivered the latest Greenpeace ship, G O N D W A N A, to her owners after completion of successful trials on September 24th. Gondwana is the name of the prehistoric continent which amongst others comprised a large part of present Antarctica. The name of the ship thus reflects the service for which she is intended: carrying reliefs and stores to the Greenpeace Antarctic base on Ross Island in the McMurdo Sound, and returning the relieved crew and tons of refuse to New Zealand. Personnel and cargo are transported between ship and base by two light Hughes 500 helicopters. The base is manned throughout the year, but only during some eight weeks in the Antarctic summer it can be reached by ship. Gondwana will relieve G REEN PEA C E, the former Smit tug Elbe', which served as Greenpeace's polar ship for the last few years. G O N D W A N A was built as the tug/supply vessel GORM VIKIN G by D. W. Kremer Sohn G.m.b.H. & Co for Norwegian owners in She was sold to a Finnish company and renamed VIKIN G in 1987 and in May of this year aquired by Greenpeace. The main particulars of G O N D W A N A are: Lenght o.a m, Lenght b.p.p m. Breadth mid m, Depth 6.35 m, Draught m. Propulsion: two 12-cylinder Vee MaK diesel engines, each driving a c.p. propeller in a fixed nozzle. Total output issoooshp, good for a speed of 14 knots. A bow thruster is fitted. Ice strengthening to the highest class of DnV, side tanks over the greater part of the vessel s lenght (in effect a double hull) and the positioning of the propellers several feet more forward than usual, make the vessel very suitable for operations in the ice infested waters of the Antarctic. Yet a considerable amount of work was necessary to equip the ship for her new role. Oranjewerf, obtained the order, in the face of severe international competition, because they could guarantee delivery of the ship on/or before the date required by Greenpeace: September 26th. This left less than I 3 weeks for all work to be done, including the preparation of drawings. The conversion included the following activities: Removal of equipment which no longer was needed, such as anchor handling winch, wire reels and cement compressor. - Building a helideck with hangar for the two helicopters completely in accordance with the latest regulations of DnV and IMO. The deck is constructed on top of the existing crash barriers. The hangar has two large aluminium sliding doors and is of sufficient height to allow maintenance work on the helicopters. Electric air heaters keep the temperature in the hangar above zero. The topdeck of the hangar is strengthened to act as an additional landing pad for helicopters. Under the new deck there are two deckhouses, with stores and workshops, C02- room and a room for the emergency Perkins generator, which was added to the ship's equipment. - Rearrangement of cargo spaces. The tops of the four cement tanks were cropped at tweendeck level and removed. The resulting openings were closed with new platework, thus making the tweendeck space available for cargo. By fitting false bottoms in the lower part of the cement tanks further cargo space was created. Access is by grid type hatches in the tweendeck. Two flush hatches were made in the main deck to give access to the tweendeck space and the former cement tanks below. - Construction of a new deckhouse aft of the existing deckhouse and some alterations in the latter. SenW 55STE IAARGANG NR

10 TECHNO FYSICA: MEET, ANALYSEERT EN REKENT TECHNO FYSICA Techno Fysica B.V. Industrieterrein "Dierenstein" Zuideinde LK BARENDRECHT Postbus AJ BARENDRECHT Te!.: Telefax: TELEX: tf nl. TECHNO DIAGNOSE m otorkeuringen sp ecrfikatiem etingen tritlin g s - en gelu idsonderzoek m etingen voor toestandsafhankelijk onderhoud probleem onderzoek onderzoek naar levensduurverlenging. TECHNO MONITORING krachtm eetsystem en kraanlast m eet- en bew akingssystem en Reveal vo ortstu w in g setficie n cy brandstofverbruik to rsie en verm ogen stuw druk en scheepssnelheid trillin g s - en to rsie trillin g sb e w a kin g van roterende m achines verhuur van m eetapparatuur m onitoring systemen voor konditie -afhankelijk onderhoud. TECHNO SOFTWARE systeem software t.b.v. perm anente d ia g n ostisch e - en meet- c.q. bew akingssystem en interne analyse software kliënt gerichte toepassingssoftw are: bedrijfsp la n nin g trendanalyse op meetgegevens onderhoudsplanning autom atisering trillin gsa n a lyse C A D -toepassing. TECHNO METAALKUNDE slijtage, schade analyse, corrosie, breuk mechanica. Daarom buigt Seton de pijpen machinaal. Elke gebogen bocht scheelt 2 lassen. Dat leidt regelrecht naar een betere kwaliteit van de pijpen. En het laswerk dat resteert wordt door ervaren en goed geschoolde vakmensen zeer nauwgezet gedaan. HOE MINDER LASSEN, HOE BETER DE PIJP. Seton fabriceert enkel en alleen pijpleidingen. Volgens t Prefab-systeem. Deze specialisatie is onze kracht. Het resultaat is dat alle pijpen van Seton al volledig afgelast (en zelfs met de juiste oppervlaktebehandeling) maatklaar naar het werk gaan. Dat komt de kwaliteit van de installatie ten goede. Verder scheelt het een hoop heen-en-weer gesjouw. Dus tijd. Seton is erbij. Vanaf het eerste ontwerp tot en met de komplete installering. Informatie en offertes: Ketelweg 30, 3356 L E Papendrecht. Telefoon (078) Want wat waard is gedaan te worden, is waard goed gedaan te worden. SETON PIJPLEIDINGEN A3

11 To build the new deckhouse the hatch to the engine room had to be sacrificed. In the new deckhouse a number of 2- and 4-berth cabins and a recreation room are provided, as well as a communications room fitted out by Radio Holland with a complete range of advanced equipment, including Satcom. In the existing deckhouse a number of cabins were converted into a campaign office. A part of the laundry was diverted to a small darkroom. A total of 32 persons can be carried now; the original complement of VIKING was only eleven. The larger number of persons on board necessitated an increase in the potable water capacity. The chainlockers of the anchor handling winch were adapted for that purpose. Also the capacity of the refrigerated provision rooms was enlarged. A sewage plant was installed; the sewage tank is located between the former cement tanks. Four Viking 20-person inflatable liferafts were added and two 10-person rafts were replaced by similar new ones. - The existing main mast, fitted on a platform between the two funnels, was replaced by a heavier one, carrying the Satcom antenna. - The hydraulic deck crane, originally located just aft of the SB funnel, was relocated at the centre line and nearly 10 metres further aft on a pedestal on the main deck. It will also be used for launching the inflatable dinghies which are extensively used by Greenpeace. - Fuel for the outboard motors of the dinghies is stored in cylindrical containers at each side of the new deckhouse. They are mounted on inclined supports and fitted with a quick-release mechanism, so they can be easily jettisoned in case of an emergency. - All electrical work was carried out by Okay, a sister company of Oranjewerf. It included enlarging the main switchboard and installation of an emergency switchboard and a battery. After the conversion 'G O N D W A N A ' is classed by DnV as a yacht. Her home port is Amsterdam, from where she has sailed for New Zealand to prepare for her first trip to the Antarctic. K. SenW 55STE IAARGANG NR

12 U zoekt een ervaren specialist op het gebied van automatiseren en op afstand bedienen van hoofd- en hulpmotoren, ankerlieren, stuurinrichtingen, afsluiters en vlinderkleppen (om eens een paar voorbeelden te noemen). U wilt bovendien beschikken over systemen die constructief aan de top staan en die onder de zwaarste omstandigheden feilloos hun werk doen. Dan is ons advies: praat eens met Sempress of vraag documentatie aan. \/o& Postbus 60, 3340 A B H.I.Ambacht, tel , telex A 4

13 IRM-WORK A T VEROLME BOTLEK Aerial view on Verolme Botlek Since early 1988 the offshore business has happily picked up momentum again. Consequently, there has been a substantial increase in offshore craft turning to the Verolme Botlek yard in Rotterdam for inspection, repair and maintenance (IRM) work. Recent achievements The first major maintenance job Verolme Botlek did in 1988 involved the semi-submersible multi-purpose offshore service vessel Stadive. And after the Stadive, the semi-submersible multi-purpose offshore support vessel Smit Semi I was drydocked at this yard for repair work on its two retractable compass thrusters. Moreover, its brand-new sister ship Smit Semi 2, was also taken out of the water here for a final predelivery inspection. This vessel was docked simultaneously with the huge jack-up drilling rig Glomar Labrador I. The latter was there for inspection and repair of its spudcans. Last August the Glomar Labrador I had to return to the yard after it had been hit on the North Sea by a merchant ship. Consequently, one of the rig s three legs was badly damaged (See fig. I.). Since the highgrade steel required for its repairs was not available anywhere in the world, an alternative repair method had to be resorted to. A lenght of 15 meters of steel Removal o f the topsection ( 120 tons) from leg no. I o f the 'Glomar Labrador from the top of the damaged leg was cut off and partsfrom it were used for repairing its damaged area. Apart from the Glomar Labrador I, the jack-up rigs 'Glomar Moray Firth I Shelf Driller, and 'Neddrill Trigon came to the Verolme Botlek facility for having IRM work done as well. Quality- and flexibility -based policy Verolme Botlek s multi-skilled labor force can deliver high-quality work at any time whatsoever. In the case of highly urgent repairs, its experienced work force will simply work around the clock. Its flexibility furthermore consists in that customers may now bring along their own contractors to have them repair their craft at the yard. Another vivid example of Verolme Botlek s new-policy flexibility is the fact that has rented to the Norwegian-Dutch contracting consortium Peconor Ekoflsk A/F half of its mammoth dry dock for constructing the concrete base sections of the protective barrier in the North Sea around the huge Ekofisk field oil-storage tank. Moreover, as an extra service, in conjuction with Croon Elektrotechniek, Bailey and Foxdrill (which all are highly experienced participants in offshore projects), Verolme Botlek has initiated a pool which offers the offshore industry a turn-key project system for top-drive installation on drilling rigs. Any further information on Verolme Botlek will be available at booth E 169 at the Holland Offshore 88 exhibition. SenW 55STE IAARGANG NR

14 Participants list Holland Offshore 88 E 124 GULF PUBLISHING COMPANY E 270 HAGGLUNDS KENZ B.V. E 621 ABLE DESIGN MARKETING B.V E 218 A. HAK NEDERLAND B.V. E 199/120 ABN E 219 HATENBOER - DEMI B.V. E 282 ING, BURO ADCO WEST B V E 394 GEM HAVENBEDRIJF HARLINGEN E 101 ADVI-SAFE E 332 HCS INDUSTRIAL HCS INDUSTRIAL AUTOMATION BV E 346 ADVIESCENTRUM VOM E 374 VAN HECK B.V. E 184 AIROIL FLAREGAS LIMITED E 198 HEEREMA NEDERLAND B.V. E 275 ALBATROSS PROTECTIVE CLOTHING B.V. E 108/109 GEMEENTE DEN HELDER E 295 J VAN ALFEN S B.V. E 377 APPARATENFABRIEK HELPMAN N.V E 298 ALINCO ELEKTROTECHNIEK B V. E 121 HOEK LOOS GAS CONTROL E 237 ALLSEAS GROUP P/A ALLSEAS ENGINEERING B V. E 122 HOEK LOOS E 326 AMRO BANK E 305 HOECHS ROHR AG E 143 AMSTERDAM VALVE AND FITTING B.V. E 181 HOLLAND MARITIME, EXPORT PUBLISHERS NETHER E 315 AMSTERDAM YMUIDEN OFFSHORE PORT (AYOP) LANDS B.V. E 325 ANSON LIMITED QUEENSWAY NORTH E 178 HS8 INTERNATIONAL' UITG. RADIUS CV E 180 ANSUL WORMALD BV E 112 HOTEL EXPLOITATIE HUISDUINEN B.V. BEATRIX HOTEL E 301 TRADEARBED S A. E 128 HUISMAN - ITREC B.V. E 300 ARGUS B.V. E 140 HYDRAUDYNE GROEP E 145 AVESTA B.V E 350 HYOROSPEX CALYP B.V. E234 BANK MEES & HOPE NV E 227 IHC HYDROHAMMER B.V. E 148 VAN BA VEL OOSTERHOUT B.V. E 187/190 INDART LTD. E 170 BEDRIJVEN INFOR RIJNMOND E 100 INDUSTRIËLE RAAD VOOR DE OCEANOLOGIE (IRO) E 287 VAN BEEST B.V. E 383 INDUSTRIEEL ADVIES CENTRUM E 163 BENNEX HOLLAND 8.V. E 258 INGERSOLL-RAND PROFESSIONAL TOOLS E 387 A P. VAN DEN BERG B.V. E 323 INTERNATIONAL CONSTRUCTION EQUIPMENT B.V E 393 BERKO KOMPRESSOREN BV E 252 INTERNATIONALE NAVIGATIE APPARATEN B.V. E 233 BESTURINGSTECHNIEK NEDERLAND B.V. E 256 KENTER & CO. B.V./OFFSHORE ENGINEER/OFFSHORE VISIE E 272 GEMEENTE BEVERWIJK E 297 KENWIL B.V. E 228 BEZEMER- DORDRECHT B.V. E 176 KEY & KRAMER COATINGS B.V. E 129 BIB GROEP BREDA E 183 KLIPPON ELECTRICALS LTD E 192 BIFOLD CO. (MANUFACTURING) LTD E 131 KRUEGER SYSTEMS CV E 162 B.M.Z. ZANDVOORT B.V. E 197 KSB NEDERLAND B.V. E ISO P. Boer & ZN. B.V. E 275 KWINT HIJSMATERIEEL B.V, E 378 JAC. BOITEN B.V. E 290 LAND & MARINE + SAFE OFFSHORE LTD. E 165 BOSKALIS WESTMINSTER NV. ROYAL E 326 LAND & OFFSHORE BV E 283 BRASPENNING B.V. E 242 LASTECHNIEK EUROPA B.V. E 189 THOMAS BROADBENT & SONS LTD. E 372 LEENSTRA MACHINE- EN STAALBOUW B.V. E 285/286 JOHN BROWN ENGINEERS & CONSTRUCTORS BV E 342 VAN LEEUWEN BUIZEN E 285/286 JOHN BROWN OPTICAL INFORMATION SYSTEMS E 231 LIEBHERR-WERK NENZING GMBH E 226 BRUCK GMBH E 277 LLOYD'S REGISTER OF SHIPPING E 187/190 BT (MARINE) LIMITED CENTRAL MARINE DEPOT E 371 LOMMERTS N.V. E 110/11 1 BUREAU BEDRIJF5CONTACTEN ETD PROVINCIE NOORD- E 319 LYCAB AB HOLLAND E 389 MAAS LASTECHNIEK B.V. E 328/39 CAPCAN BEHEER BV E 334 MAMMOET TRANSPORT B.V. E 248 CEBO HOLLAND BV E 236 MILLNAV B.V. E 177 CKT B.V. ENGINEERING DEPT. E 322 MOBUCO B.V. E 347/348 CORROCOAT BENELUX B.V. E 188 MULTIFABS E 171/172 CROON ELEKTROTECHNIEK B.V. E 103 MULTIMETAAL OFFSHORE B.V. E 144 DACO B.V. E 253 NESA B.V. NEDERLAND SURVEY PROJECTEN EN -APPARA E 161 DACTYLO UITZENDBURO TUUR E 114 DAMCO OFFSHORE B V, E 340 NEWFOUNDLAND & LABRADOR GOVT. DEPT. OF DEVEL E 284 D.BR B.V. OPMENT E 339 DCG HOLDING AMSTERDAM E 388 NOORD-NEDERLANDSCHE MACHINEFABRIEK BV E 155 DET-TRONICS E 373 N.V. NOORDELIJKE ONTWIKKELINGS MAATSCHAPPIJ E 205 DEVOE COATINGS B.V. E 220 A/S NOR-MARINE E 130 DIAMANT BOART STRATABIT E 154 NOROIL PUBLISHING HOUSE LTD. E 250 DOEDIJNS B.V. E 193 NORTH SEA CABLES E 269 DRAHTSEILWERK SAAR GMBH E 302 'NORTH SEA OBSERVER- E 307 DRAKA KABEL B.V. E 272 NORTH SEA CANAL OFFSHORE PARTS E38I DUIKBEDRIJF ENERGIE B.V. E280 NORWEGIAN OIL REVIEW E 278/279 ECOAIR PERSLUCHTTECHNIEK BV VH SULLAIR SCHROEF- E 245 THE OILMAN COMPRESSOREN BV E 328 OKAY GIESSELBACH ELEKTRO TECHNIEK E 196 ECONOSTO N.V. E 141 OLAER BENELUX N.V. E 194 ENERGY INDUSTRIES COUNCIL NEWCOMBE HOUSE E 309 OPES/ITAG OILFIELD PIPELINE EQUIPMENT AND SERVICES E 294 ERIKS BV BV E 235 E.S. SUPPLY B.V. E 335 ORETECH B.V. E 257 EXPORTBEVORDERINGS- EN VOORLICHTINGSDIENST E 123 OSIRIS SEAWAY BV EVD E 288 OVING-DIEPEVEEN-STRUYCKEN B.V. (O-D-S) E 398 VAN EXTER ADVERTISING E 245 PENNWELL PUBLISHING COMPANY 'OFFSHORE' E 149 FAKO B.V. E 241 PETROLE INFORMATIONS/SOCIDOC-BIP E 215 FERRANTI INTERNATIONAL E 311 PETROLIERE D'ITALIA E 304 GEORG FISCHER AG E 223 PETROLON SLICX 50 E 168 FLAKT KLIMAAT B.V.! E 142 PETROTECH EUROPA E 136 FLEXICON B.V, E 232 PLEUGER TECHNIEK B.V. E 156 FLUID AUTOMATION HOLLAND B.V. E 310 POLYPENCO B.V. E 267 FOCUS VEILIG B.V. E 179 PROMAC B V. WATERTREATMENT DIV. E 272 GEMEENTELIJK HAVENBEDRIJF AMSTERDAM E 338 GENIUS FABRICAGE B.V. E 368 PROVINCIALE INZAMELDIENST KLEIN CHEMISCH AFVAL E 139 GEVEKE MOTOREN B.V. E 362 PTT TELECOMMUNICATIE E 116 GLEZON CLEANING SERVICE E 369 RESATO E 116 VAN DE GRAAF BV E 369 VAN RIETSCHOTEN & HOUWENS E 185 GREAT YARMOUTH PORT & HAVEN COMMISSIONERS E 251 ROBE UITGEVERSMIJ BV E 186 GREAT YARMOUTH BOROUGH COUNCIL E 195 HANDELMIJ ROESTVRIJ B.V. E 127 GROOTINT B.V. E 173/174 STICHTING ROTTERDAM OFFSHORE CIRCLE 478 SenW 55STE laargang NR 23

15 djls P U intxeng BOO nu- E 254 ROYAL ORDNANCE E 246 R-S.H. B.V. 239 S + D OIL TECHNICS BV E 240 SAFEX CNTROL B.V. E 137 SANDVIK NEDERLAND B.V. E 126 SAVAL-KRONENBURG BV E 255 SCHAT-DAVIT COMPANY B.V. E 225 SDU-UITGEVERIJ E 222 SEABED SCOUR CONTROL SYSTEMS LIMITED E 106 SEATEAM B.V. E382 SERVICE CENTRUM EEMSHAVEN E 351 VAN SEUMEREN TRADING BV E 175 S.G.S. TECHNISCHE INSPECTIES B.V. E 206 SIMRAD ALBATROSS AS E 224 SMF INTERNATIONAL OF HOLLAND B.V. 314 SMIT INTERNATIONAL OF HOLLAND B.V. EI3S SMITWELD BV E 182 SSH STEIGERS EN BEKISTINGEN E 317/318 STAALKABEL B.V. E 281 BV STABAG PCP E 272 STADSDEELRAAD-NOORD A DAM E 211 A.J. STEENKIST-ROOIJMANS BV E 320 STEON RESISTANT COATINGS E 392 STOGIN E 375/376 STOGIN THEMA-EXPOSITIE ENVIRONMENT E 313 STRONG MANAGEMENT E 157 STRUIK & HAMERSLAG B.V. E 299 B.V. TEHAGES E 147 TELECOM BEDRIJFSCOMUNICATIE B.V. E 265 TERWISGA INGENIEURSBUREAU B.V. E 105 OFFSHORE TRAINING CENTRE 'NOORDER HAAKS' E 344 TRANSMARK INDUSTRIAL B.V. E 259 TRANSMITTON LTD. E 329 TUV NEDERLAND B.V. E 221 UNISTRUT BENELUX BV E 330 HENDRIK VEDER B.V. E 272 GEMEENTE VELSEN E 260 VERDER VLEUTEN B.V. EI69 VEROLME BOTLEK B.V. E 164 VEROLME MONTAGEBEDRIJF IJSSELMONDE B.V. E 125 VICINAY CADENAS S.A. E 160 DE VLAMBOOG B.V. E 333 VOITH TURBO GMBH & CO. KG E 379 HOLDING VONK COEVORDEN B.V. E 230 VOS GROEP B V. E 135 VRIJHOF ANKERS B.V. E 131 WATER WEIGHTS HOLLAND BV E 191 WATERLOO AIR TECHNOLOGY E 158 WAVIN REPOX BV E 167 WESCON B.V. E 327 WIJSMULLER HOLDING B.V. E 117 WINDER LIMMEN B.V. E 303 W IW A WILHELM WAGNER GMBH & CO E 153 XP NEDERLAND E 272 GEMEENTE ZAANSTAD E 285/286 ZEETECH ENGINEERIG B.V. th td FT" J g322 ' 1 J32 323: * : w r a t a I ft u th td ho and o sliore 88 Ë G - ng - - nu - SenW 55STE IAARGANG NR

16 Hu freight entrance/ nu nu i t td th V _r+^l 7 T \ 82X </16>vC;, 3,t\ s4 x $ 7 \ / / /* \ /^\. W / m / / \ x \ X /\ / l 7 7 /' /\ \137> X \ / \ V N j s K V /\l66- > > t d th td - - r iu - - H N O O R D H A L freight entrance 174> / V / X / f N ' <"170/ <^33\ / > J7>> V N / / ' y» -X / / / nm /? A ui > / 101/120/ / [P T / fa / ^ l / x / / v / /A^X132/ \ / < / V ^ -.SB f / foreign 1 " f / ' visitors g M lounge c V y square ( 123/125 ^ V ' entrance X \ 212 \ n jx v * \ ^ V \ «s X 'V ' \ 7 * X2M-* / N X ifv /v <-,222) Xl 01y ^ 0 2 y X \ S ' X X i. <'236X ^ S /', X x \ ît5 / 2 2 i\ ^os, ^6><235> \, l> W^ X WX X v ' / \ f ---- / \ x W o > A<123, i3ân>. JJL th «X N & 4Z2tX?2S' Î > Ç y ' ' > p 4 > < x \ > W > & W y :, V \ v ^ X - -nu - - > A v ^ ' A - f [ <25sA J, V <?sv <* % > / \ <? è y ' / \ x v 1^ JQ nu 1 freight 4 25 nu nu entrance ehbo freight entrance O O S T H A L Key td toilet ladies th gentlemen it disabled persons d contractors s rinse room k kiosk nu fire exit tel telephone adm front office SB standcatenng L lift B buffet /bar G cloak room P entrance parking-garage A fire hosereel / fire alarm column --- no walls t--- door in wall 480 SenW 55STE laargang NR 23

17 M. E. T. S. 88 Participants list M E TS ACQUA REALTY EUROPE BV. 174 ALLPA BV 207/208 ASA BOOT ELECTRO B.V, 172 AUERHAAN B.V. 274 AZUR INOX LE MANOIR 253 BARCO YACHT EQUIPMENT 215/221 BELSHIP 203 O.S. BOATEQUIPMENT 134 BOATING BUSINESS 123/125 BOOMSMA'S HANDELMAATSCHAPPIJ 275 BOTALO 214 N. BRANELLEC 136 BREIING NEUTEC GMBH 235 BRITISH SEAGULL LTD. 139 BTF-TEXTILWERKE GMBH & CO. KG 269 DAMIAN DE BÜCK GMBH & CO. KG 241 CHANNEL JUMPER LTD. 266/267 CKS CARL KOHL (GMBH & CO) 149 CLAUSHUIS HANDELMAATSCHAPPIJ B.V. 167/170 CONO INDUSTRIE GROEP 179 CRAMM ING - & HANDELSBUREAU B.V. 222 CREWSAVER MARINE 260 CROWE ROPE CO. 140 DAVIS INSTRUMENTS CORP. 164 DIESEL DANKO B.V. 166 DITKA INTERNATIONAL 163 EW. DRIESSEN B.V. 212 DUTCH MARINE PRODUCTS 161 a ELECTRO NAUTIC B.V. 242 ELEKTRIKOM 147 EUROMAC B.V. 247 EXALTO B.V. 206 FEDERAL B.V. 241a JACHTHAVEN T FORT 268 ING. W. FRENSCH KG FRENSCH 205 GLACIER NEDERLAND BV MAASPARTS BV 237 GRAPHICRAFT LTD. 243 AW L GRIP N V. 137 DEN HAAN ROTTERDAM B.V. 210 BEN VAN HAARLEM B.V. 128 HARKEN BARBAROSSA 138 HAVECO AMSTELVEEN 213 GERARD HEIJNEMAN 154 HELLING EUROSKI B.V. 287 HELLY HANSEN B.V. 162 HERDER B.V. 157 HEYBROEK B.V. 159 HYDRIVE EUROPE 272 HYDROMAT B.V. 126 ICEBERG-NORCOOL 263 ICEMASTER GMBH 127 HANDELSONDERNEMING F.H, IMHOFF 176 INAG INT. AGENT. F.P.R. UND WERBUNG 240 INTERNATIONAL BOAT INDUSTRY 133 INTERNATIONAL PAINT (NEDERLAND) B.V. 270 JACHTMOTOREN ROTTERDAM B.V. 224 KIMMAN MARINE CAD & CAM SYSTEMS 227 KOOPNAUTIC B.V. 160 KORTJACHT B.V 175 KUBUS B.V. 246 KYBERTRONIK GMBH 156 LAMMERTS VAN BUEREN ZEILMAKERIJ EN GROOT HANDEL B.V. 201 LANKHORST -TASELAAR 132 LEWMAR MID EUROPE B.V. 230 LIFEGUARD EQUIPMENT LTD. 142 ROBERT LINDEMANN 209 HENRI-LLOYD LTD M NEDERLAND B.V. 135 MARINE POWER EUROPE INC. 236 MARINE SERVICES 155 MARTIN + CO. 147 MASE 148 MEISSNER ENGINEERING B.V. 121 MENDES DE JONG B.V. 239 MERMAID MARINE ENGINES LIMITED 248 ALEX MILNE ASSOCIATES LTD. 161 b MIMCON APS 250 MOTORAMA 251 MOVERBO WATERSPORT BV 178 MOVERZA B.V. 181 NANNIDIESEL B.V. 101/120 NAT. MARINE MANUFACTURERS ASS 225/226 NEBIM HANDELMAATSCHAPPIJ B.V. 141 NICRO CORP. 275 G. & B. PENNEL 144 NIRO PETERSEN 150/151 PROGIMA B.V. 129 TECHNISCH BUREAU RENAUD 180 RHIWA-HARTOMEX B.V. 249 RITCHIE INC. 165 HOUTINDUSTRIE GEBR. VAN ROZENDAAL 211 P.A. SCHREUDER B.V 265 S.E.C. INDUSTRIAL BATTERIES BENELUX 238 SEVERN YACHT SUPPLIES LTD. 245 SHIPMATE PRODUKTIE B.V. 223 SIKKENS B.V, 131 SLUYTER B.V. 173 SMALL CRAFT EDITORIAL & ADVERTISEMENT OFFICE 202 SPLASHDOWN 255 HOUTHANDEL VAN DE STADT B.V. 254 SUN B.V. 228/229 TECHNAUTIC B.V. 256 TECNAUTIC GMBH 145/146 TEMPO MARINE B.V. 158 UNI-CARDAN NEDERLAND B.V. 264 VARTA ACCU B.V. 257 VICTRON ENERGIE B.V. 171 WAEBRO AUTOMOTIVE B.V. 262 WHITLOCK EUROPE B.V. 244 WORLDWOOD B.V. 130 YACHTRONIC G.M. 259 ZANDSTRA B.V. 252 ZEISE ELEKTROMASCHINENBAU GMBH. 258 ZEMAG AG SenW 55STE IAARGANG NR 23 4SI

18 Navigatie en Knmmutiikatie? Scheepvaart Levering en onderhoud van een volledig assortiment apparatuur voor navigatie en kommumkatie, voor visopsporing en alarmering, variërend van zeer eenvoudige tot uiterst geavanceerde systemen waarin de modernste elektronika is verwerkt Marina electronics voor de watersport Een kompleet programma dat speciaal is ontwikkeld voor de watersport, zowel op de binnenwateren als op zee Een uitgebreid assortiment instrumenten dat de watersporter in staat stelt professioneel te varen Radio-kommunikatie Levering en onderhoud van landkommunikatiesystemen, alarmcentrales, mobilofoonnetten en telemetrlesystemen Kortom dat loopt van een portofoon tot komplete verbindingsnetwerken Offshore and systems Een projekt-gericht en uiterst gevarieerd bedrijfsonderdeel, dat zich internationaal zowel met consultancy, systeemontwikkeling, projektrealisatie, als met leverantie van volledige systemen bezighoudt Off- shore and systems is nu betrokken bij het ontwerpen van telekommunikatie-netwerken, haveninstrumentatiesystemen. offshore en onderwateraktiviteiten, alsmede gecoördineerde onderhoudstaken INA weet er alles van Dat mag ook wel na 40 jaar lang alle ontwikkelingen op het gebied van navigatie, kommunikatie, radar en plaatsbepaling op de voet te hebben gevolgd. De techniek heeft grote stappen genomen, die hebben geleid tot uiterst verfijnde apparatuur voor gebruik op het water, het land en in de lucht. Gerenommeerdefabrikanten hebben de vindingen verder uitgewerkt, waardoor een grote variëteit is ontstaan, waarin voor elk type schip en vliegtuig gespecialiseerde apparatuur voorhanden is. INA is de vertegenwoordiger van veel toonaangevende ondernemingen. Levert alle gewenste apparatuur, zorgt voor plaatsing en onderhoud en levert elke service die verlangd wordt in binnen- en buitenland. Daarom beschikt INA ook over een uitstekend georganiseerd team van ervaren, door de fabrieken opgeleide technici ten dienste van de gehele scheepvaartwereld, overheid en gebruikers van land-mobiele radio. INTERNATIO NALE NAVIGATIE A PPA RATEN BV Wijnhaven 42, Postbus 1590, 3000 BN Rotterdam Telefoon RC BRESKEN S Kaai 1c Telefoon NK VLISS1NGEN Engelandweg Telefoon LC STELLENDAM Deltahavenbox3/8 Telefoon ROTTERDAM Zie hoofdkantoor 1976 CB IJMUIOEN Trawlerkade32 Telefoon AMSTERDAM Telefoon BX DEN HELDER Weststraat88a Telefoon AE SCHEVEN1NGEN Westduinweg 154 Telefoon NX HARLINGEN Nieuwe Vissershaven 5 Telefoon LD URK Slenk 5 Telefoon BT GRONINGEN Duinkerkenstraat 40-1 Telefoon Postbus AE Groningen A 5

19 LITERATUUROVERZICHT Q M O Verzorgd door het MIC/CMO. Kopieën van de hier vermelde artikelen zijn tegen betaling verkrijgbaar bij: Nederlands Maritiem Informatie Centrum/CMO, Postbus 21873,3001 A W Rotterdam, tel , tst. 33. SW Wind loads on offshore structures Walree, F. van; Willemsen, E. Behaviour of Off-Shore Structures (BOSS) (70450), 8806, 3, pg-1413, nrpg- 16, gr-9, drw-2, ENG A new computational model for determining the wind loads on offshore structures is described. This model aims to bridge the gap between calculation procedures provided by the classification societies and wind tunnel testing. The new model is based on the so-called building block approach, whereby the structure is thought to be composed of standard components with known force characteristics. Special attention is given to the modelling of the wind flow field, component interaction and lift forces on elevated and inclined main decks. Three comparisons between experimental and calculated results are given for typical offshore structures. These comparisons show that the results obtained by using the new computational model are much closer to the experimental values than those obtained from the classification society rules SW Greenhouse, acid rain worries buoy prospects for U.S. gas, clean coal Williams, B. Oil & Gasjrnl(02387), 8808, 86/35, pg-12. nrpg-4, gr-l, tab-1, ENG Natural gas producers and pipelines will benefit most from near term efforts to deal with the latest focus of world environmental concerns: the greenhouse effect and acid rain. Despite the lack of concensus in the scientific community as to the level of threat and solutions, there is a rapidly growing perception by governments and the public that the world must reduce the environmental effects of burning fossile fuels by utilities, manufacturers, and vehicles. The upshot of new trends in air quality to deal with the greenhouse effect and acid rain could be a return to declining market share for oil in the world's energy mix, even if oil prices stay low SW Cost saving measures from top of derrick to bottom of well Sletten, S. Noroil (02305), 8808, 16/8, pg-75, nrpg-4, tab-1, drw-6, ENG New concepts for platforms and seabed equipment may be spectacular, but operators of offshore petroleum fields begin to meet the challenge of low prices and hostile environments by looking for ways to save money and improve performance thousands of meters down the borehole. To thoroughly understand new trends in field development technologies, one must examine all cost elements along the road from field discovery to the turning on of the taps. 0620! 14 SW Nonlinear marine structures with random excitation Jefferys, E.R. Jrnl Offshore Mechanics and Arctic Engineering (01432), 8808, i 10/3, pg-246, nrpg-8, gr-6, drw-12, ENG Various important types of offshore structure contain significant nonlinearities or time-varying coefficients in their equations of motion. Well-known examples include tension leg platforms, free-hanging risers, single-buoy moorings, ships moored against fenders and vessels constrained by stiffening moorings. When subject to sinusoidal wave excitation, time domain mathematical models of these structures can display large subharmonic or chaotic motions. This paper shows that such behavior is often an artifact of the regularity of the excitation and is usually unlikely to present a significant problem in a random sea. Narrow-band vessel response can, however, generate near-harmonic motions to create conditions in which these instabilities may become important SW Technology development for future Polar petroleum activity Sackinger, W.M. Polartech (76793), 8806, I, pg-43, nrpg- I I, tab-1, drw-2, ENG The recent advances in polar offshore technology for oil production are reviewed, and the zones of the Arctic and Antarctic which are thus accessible using technology are shown. Several new directions are suggested for future polar offshore development, including tethered dirigible-based radar surveillance for icebergs, dredged construction of underwater berms in the presence of drifting ice, and the refinement of techniques for multi-year artificial spray sea ice (M.S.S.I.) SW Refinement of T L P designs for ultra deep w ater applications Birrell, N.D. Offshore Northern Sea (76300), 8808,/16, pg-l, nrpg-23, gr-l, tab-1, drw-6, ENG Conoco installed the world s first tension leg platform (TLP) in the Hutton Field in July To date, there has been no production downtime related to the marine performance of the Hutton TLP. Its overall performance and reliability gave Conoco and the offshore industry a proven basis for economically extending the TLP concept to much deeper waters. TLP technology is now the leading candidate for major deepwater developments. Success of the Hutton TLP spawned other developments such as the Jolliet, Heidrun and Snorre. These new fields are being developed using steel or concrete TLPs and all three are located in water depths less than 2000 feet. However, the future of TLP design now points toward 4000 feet water depths and beyond SW Soil-structure interaction aspects for jack-up platforms Arnesen, K.; Dahlberg, R.; Kjeoy, H.; Carlsen, C.A. Behaviour of Off-shore Structures (BOSS) (70450), 8806, I, pg-259, nrpg-19, gr-10, tab-3, drw-8, ENG The paper deals with the integrated behaviour of the structure and the foundation soil for independent-leg-supported jackup platforms. W ith the traditional wedged shape of the leg foundations (spud cans), the foundations stability of the platform is achieved by vertical preloading. Common practice has been to preload to a level equal to the maximum vertical leg force in the design storm. Since the actual storm loading includes horizontal forces and possible moments in combination with the vertical force the soil is likely to be loaded into the plastic large strain area. The consequences may vary from slight or insignificant leg penetrations and redistribution of leg reaction forces to catastrophic foundations stability problems. The paper deals with important aspects of the soil structure interaction as overall platform stability, foundation stiffness and structural response SenW 55STE IAARGANG NR

20 DE 24-UURS LAGER-REVISIE IHC Lagersmit staat op ieder uur klaar om snel en perfekt te zorgen voor lager-revisie. En omdat we daarin gespecialiseerd zijn, kunnen we dat ook sneller en beter. Dus: voor revisie van witmetaallagers; wanneer en welke dan ook bel IHC Lagersmit. IHC LAGERSMIT IHC Lagersmit, Postbus 5, 2960 AA Kinderdijk, Telefoon (01859)10472, Telex 28085, Telefax (01859)10477 HOLLAND voor optimale manoeuvreerbaarheid. ROERPROPELLER Wordt succesvol M L. toegepast y m fr voor o.a.: veerponten passagiersschepen binnenschepen kraanschepen drijvende bokken sleep- en duwboten patrouillevaartuigen STORK Gears & Services BV Standaard leverbaar tot 1600 pk. Speciale uitvoeringen en grotere vermogens, aangepast aan uw wensen en bedrijfsomstandigheden, kunnen geleverd worden. Vraag prijs en uitvoerige dokumentatie bij HOLLAND D r t C D jo h a n ltv F E.ll DANE B\ njttt Zaag 27, Postbus AA Krimpen afd Lek Telefoon Telefax Telex Pannerdenstraat 3-11 Haven nr CH Rotterdam Heemskerkstraat 10 onze kracht.. Nieuwbouw tandwielkasten voor maritieme en stationaire toepassingen postbus 5420, 3008 AK Rotterdam 4461 HE Goes Telefoon (010) Telex Telefax: (010) Telefoon: (01100) Telefax: (01100) Reparatie - renovatie van dek-en machinekamerinstallaties Hermotorisering Know-how en inventiviteit van Wolfard & Wessels b.v. te Groningen kwamen eraan te pas om voor een aantal vloeibaargas-tankers deze gekompliceerde lading-behandelings installatie te ontwerpen en te realiseren. Wolfard & Wessels Sterk in gespecialiseerd werk w n n w n n YJYJ u u W o l f a r d & W e s s e l s b v duinkerkenstraat 40, 9723 bt groningen tel , telex A 6