NIEUWSBRIEF INFLUENZA-SURVEILLANCE 2009/10

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "NIEUWSBRIEF INFLUENZA-SURVEILLANCE 2009/10"

Gerarda de Vos
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 NIEUWSBRIEF INFLUENZA-SURVEILLANCE 2009/10 Een uitgave van: Nationaal Influenza Centrum (NIC): Rotterdam (Erasmus MC), Bilthoven (RIVM); Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL); Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Activiteit pandemisch (H1N1) 2009 virus: Op noordelijk halfrond in het algemeen laag of stijgend, in Nederland onduidelijk virus in de wereld Wereldwijd blijft het pandemisch (H1N1) 2009 virus het heersende influenzavirus. Alle onderzochte stammen zijn zowel genetisch als antigenetisch nauw verwant aan het A/California/7/09 prototype virus en op een enkele uitzondering na gevoelig voor oseltamivir en zanamivir, en resistent tegen amantadine en rimantidine. De meeste influenzaachtige ziektebeelden (IAZ) worden gerapporteerd uit de tropische gebieden van Amerika en Azië, met name Brazilië en India. In de gematigde streken van het zuidelijk halfrond daalt de incidentie van IAZ of is deze al terug op basisniveau, maar Zuid-Afrika meldt nog hoge activiteit. In de gematigde streken van het noordelijk halfrond is de incidentie gemiddeld nog laag (WHO, update 11 september 2009). Het ziektebeeld blijft goedaardig. virus in de Verenigde Staten In de VS is de incidentie van IAZ bij het huisartsenpeilstationsysteem in week 35 voor het eerst sinds het voorjaar boven de achtergronds-drempel gestegen, zie figuur 1 (Centers for Disease Control and Prevention, CDC, update 5 september 2009). De mortaliteit aan pneumonie en influenza ligt op basisniveau. In de maanden mei t/m augustus zijn 44 kinderen (0-18 jarigen) gemeld als overleden aan het pandemisch (H1N1) 2009 virus, zie figuur 2. Van 14 patiënten werd materiaal onderzocht op bacteriën, 11 kweken waren negatief, drie positief (2X Staphylococcus aureus en 1X Streptococcus constellatus). virus in Europa De incidentie van IAZ ligt in Europa gemiddeld laag, alleen in Zweden is deze matig en stijgende (European Centre for Disease Prevention and Control, ECDC: European Influenza Surveillance Network, EISN). De meeste infecties worden overigens uit Duitsland gemeld. In Engeland blijft de incidentie van IAZ zoals gemeten in de huisartsen-peilstationsurveillance ver onder de achtergrondsdrempel en is het aantal ziekenhuisopnamen stabiel en laag (Health Protection Agency, HPA, Londen, 17 september). virus in Nederland Het aantal patiënten met griep zoals waargenomen door de huisartsen van de CMR-Peilstations van het NIVEL, is in week 37 toegenomen en ligt nu met 55 op inwoners voor de eerste keer sinds het voorjaar even boven de achtergrondsdrempel van 51, zie figuur 3 (NIVEL, 17 september 2009). Deze stijging is echter zo klein dat de betekenis onduidelijk is. Het zal moeten worden afgewacht of de toename zal doorzetten. In de 54 door de peilstationhuisartsen van patiënten met een respiratoire aandoening ingestuurde en onderzochte neus- en keelmonsters werd in week 37 vijfmaal het nieuwe H1N1-virus gevonden. Het virus werd de afgelopen 9 weken in de peilstationsurveillance 24 maal aangetroffen. De betrokken patiënten hadden voor het merendeel in het buitenland gereisd (RIVM, 18 september 2009). In totaal zijn tot en met 16 september 90 patiënten - voornamelijk jonger dan 60 jaar - wegens infectie met het nieuwe H1N1-virus opgenomen in het ziekenhuis. Bij 56% van hen was sprake van onderliggende medische problematiek. Vier patiënten zijn overleden. In het verloop van het aantal ziekenhuisopnamen per dag is geen stijging te zien. In totaal zijn 17 patiënten - behorend tot alle leeftijdscategorieën - opgenomen (geweest) op een Intensive Care afdeling, acht van hen had onderliggend lijden en elf hadden mechanische beademing nodig. In het Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen (SNIV) is de laatste weken geen toename in de incidentie van IAZ of pneumonie waargenomen JAARGANG 18, N o 5 Pagina 1

Activiteit pandemisch (H1N1) 2009 virus: Op noordelijk halfrond in het algemeen laag of stijgend, in Nederland onduidelijk virus in de wereld Wereldwijd blijft het pandemisch (H1N1) 2009 virus het

2 Verschijning oseltamivir-resistent pandemisch (H1N1) 2009 virus In totaal zijn er 24 gevallen van isolatie van een oseltamivir-resistent pandemisch (H1N1) 2009 virus bekend uit alle delen van de wereld, meestal - maar niet altijd - na profylactisch of therapeutisch gebruik van het middel. In een enkel geval (zie onder) kon overdracht van het resistente virus op een andere persoon niet worden uitgesloten maar verdere verspreiding werd niet waargenomen. In juli ontvingen 600 deelnemers en stafleden van een zomerkamp in de VS profylactisch oseltamivir (de standaarddosis van 75 mg per dag) of zanamivir. Bij twee van hen - die in dezelfde hut verbleven - werd vervolgens oseltamivir-resistent pandemisch (H1N1) 2009 virus geïsoleerd. In Japan werd bij een jonge vrouw vóór behandeling met oseltamivir een gevoelig virus geïsoleerd en later een resistente mutant met de karakteristieke H275Y-mutatie. Zij genas en was virusvrij bij ontslag uit het ziekenhuis. Colofon Deze Nieuwsbrief komt tot stand door samenwerking van de volgende instanties en personen: IGZ, Den Haag Drs. Jan K. van Wijngaarden, arts, Hoofdinspecteur Volksgezondheid NIVEL, Utrecht Dr. Gé A. Donker Projectleider CMR peilstations NIC Prof. dr. Albert D.M.E. Osterhaus, directeur NIC, Erasmus MC, Rotterdam: Dr. Guus F. Rimmelzwaan Dr. Jan C. de Jong RIVM, Bilthoven: Dr. Adam Meijer Drs. Frederika Dijkstra Redactiesecretariaat: Simone Slabbekoorn Nationaal Influenza Centrum Afdeling Virologie, Erasmus MC, Postbus 2040, 3000 CA Rotterdam Intensive care patiënten met het pandemisch (H1N1) 2009 virus in Spanje Beschrijving van 32 patiënten met het pandemisch (H1N1) 2009 virus in intensive care units in Spanje, de grootste studie op dit gebied die tot nu toe is gepubliceerd (ProMed 15 september): Mediane leeftijd: 36 jaar. Twee patiënten waren zwanger, tien hadden overgewicht en 16 een chronische aandoening. Opvallend was dat bij 29 van de 32 patiënten een primaire virale pneumonitis werd geconstateerd. Bij 24 patiënten ontwikkelde zich multiorgaanfalen en 24 werden mechanisch beademd. Slechts één patiënt had een secundaire bacteriële pneumonie. Acht patiënten overleden. Er werden geen gegevens verstrekt over het effect van antivirale middelen. Bronnen van ProMed, dagelijkse elektronische nieuwsbrief van de International Society for Infectious Disease ( en de websites van de WHO ( CDC ( ECDC ( HPA ( RIVM ( NIVEL ( en Inf@ct ( JAARGANG 18, N o 5 Pagina 2

In een enkel geval (zie onder) kon overdracht van het resistente virus op een andere persoon niet worden uitgesloten maar verdere verspreiding werd niet waargenomen.

3 Figuur 1. Verloop van de influenza-like illness (ILI) activiteit in de VS, week 40 van 2008 tot en met week 35 van 2009 (rode lijn) en de twee voorgaande seizoenen Bron: Centers for Disease Control and Prevention, CDC, update 5 september JAARGANG 18, N o 5 Pagina 3

4 Figuur 2. Kindersterfte (0-18-jarigen) in de seizoenen 2005/06 tot en met 2008/09 in de VS Bron: Centers for Disease Control and Prevention, CDC, update 5 september JAARGANG 18, N o 5 Pagina 4

5 Figuur 3. Aantallen door peilstationartsen geregistreerde IAZ in 2009 per week en per inwoners Bron: NIVEL, grafiek website RIVM, Bilthoven JAARGANG 18, N o 5 Pagina 5

geregistreerde IAZ in 2009 per week en per 10.

Vergelijkbare documenten

NIEUWSBRIEF INFLUENZA-SURVEILLANCE 2009/10

NIEUWSBRIEF INFLUENZA-SURVEILLANCE 2009/10 Een uitgave van: Nationaal Influenza Centrum (NIC): Rotterdam (Erasmus MC), Bilthoven (RIVM); Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL);