AGENTSCHAP ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 01/07/2015

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "AGENTSCHAP ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 01/07/2015"

Transcriptie

1 AGENTSCHAP ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 01/07/2015 Pagina 1 van 36

2 Aandachtspunten: 1) Bij strikt sectorgebonden technologieën wordt dit uitdrukkelijk in de naamgeving van de technologie vermeld en kunnen enkel ondernemingen die tot die sector behoren een ecologiepremie aanvragen voor deze technologieën (art. 16, tweede lid, van het besluit van de Vlaamse Regering van 17 december 2010). 2) Om als technologie in aanmerking te komen voor een ecologiepremie moeten alle essentiële investeringscomponenten van die technologie in het investeringsprogramma worden opgenomen. Essentiële investeringscomponenten zijn onderdelen van de technologie die tot de kern van de installatie behoren en die in elk mogelijke toepassing van de technologie aanwezig zijn. Indien een essentiële component niet tot het investeringsprogramma behoort kan de betreffende technologie niet aangevraagd worden. Eventuele uitzonderingen hierop dienen op voorhand besproken met en aanvaard te worden door de administratie. Indien bij eindcontrole blijkt dat niet is geïnvesteerd in een essentiële component, komt de ecologiepremie voor de betreffende technologie volledig te vervallen (art. 15, eerste lid, van het besluit van de Vlaamse Regering van 17 december 2010). 3) De ecologie-investeringen, vermeld op de limitatieve technologieënlijst, die voor de onderneming verplicht zijn volgens de regelgeving van toepassing in het Vlaamse Gewest, komen niet in aanmerking voor een ecologiepremie (art. 16, eerste lid, van het besluit van de Vlaamse Regering van 17 december 2010). 4) Investeringen die kunnen genieten van groenestroomcertificaten of warmtekrachtcertificaten komen niet in aanmerking voor de ecologiepremie. Ook onderdelen van een installatie die kan genieten van groenestroomcertificaten of warmtekrachtcertificaten komen niet in aanmerking (art. 16, derde lid, van het besluit van de Vlaamse Regering van 17 december 2010). 5) De subsidie wordt berekend als een percentage van de extra investeringen noodzakelijk voor het verwezenlijken van de milieudoeleinden. De extra investeringen, verder meerkost genoemd, zijn gestandaardiseerd en uitgedrukt als een percentage van de essentiële componenten. De meerkost wordt berekend door de ecologie-investering te vergelijken met een klassieke investering die in technisch opzicht vergelijkbaar is, maar waarmee niet hetzelfde niveau van milieubescherming kan worden bereikt. De vergelijking gebeurt op basis van een gelijke productiecapaciteit van de klassieke investering en de reële milieuvriendelijke of energiezuinige investering. 6) De in te voeren bedragen in de ecologiepremie zijn enkel de investeringskosten, zonder BTW en plaatsingskosten! Vraag aan uw leverancier om deze apart te vermelden op offertes en facturen. Uitzondering: bij T en T (aansluitingen op een bestaand warmtenet) en T (aanwenden van oppervlaktewater) zijn plaatsingskosten, omschreven als de component 'aanlegkosten', wel toegelaten. Pagina 2 van 36

3 7) De in aanmerking komende investeringen hebben steeds betrekking op het beroepsgedeelte (professioneel gebruik). Als investeringen ook voor privédoeleinden worden gebruikt mag enkel het beroepsgedeelte opgegeven worden in de aanvraag. 8) Definitie restwarmte De oorsprong van de warmte is proceswarmte, die vrijkomt uit een proces dat 1 niet tot doel heeft warmte, elektriciteit of mechanische energie te produceren 2 niet stuurbaar is in functie van de warmtevraag Wat de toepassing van de restwarmte betreft, dient het te gaan om 1 een toepassing die niet tot gevolg heeft dat de benutting van reeds beschikbare restwarmte wordt verminderd 2 een toepassing die niet kan leiden tot het toekennen van groenestroom- of warmte-krachtcertificaten 3 een bijkomende benutting van restwarmte - voor het invullen van de energiebehoefte van een ander proces - voor het op temperatuur houden van opgeslagen stoffen - voor de verwarming van kantoorgebouwen - voor de verwarming van gebouwen, andere dan woon- en kantoorgebouwen, met uitzondering van verwarming van deze gebouwen door middel van directe luchtverwarming - voor de productie van koude waarbij de nuttige restwarmte wordt bepaald als de nuttige geproduceerde koude gedeeld door een referentieperformantiecoëfficiënt van 250%. 4 Rechtstreekse toepassing van de warmte heeft de voorkeur op omzetting naar elektriciteit (o.a. ORC) omwille van het rendementsverlies bij omzetting. 9) Aansluiting op een warmtenet (T en T ) Enkel aansluiting op een extern warmtenet komt in aanmerking. Interne warmtenetten komen niet in aanmerking, kmo s kunnen hiervoor gebruik maken van T , recuperatie van restenergie. 10) Drie maal per jaar wordt de limitatieve technologieënlijst geactualiseerd. In principe is er een actualisatie voorzien in januari, mei en november. De aanpassingen worden aangekondigd op onze website waar u ook steeds de meest recente lijst terugvindt. Pagina 3 van 36

4 Milieutechnologie Pagina 4 van 36

5 553 Brandstofcelsysteem op waterstof voor de aandrijving van transportmiddelen Het opwekken van elektrische energie met een vermogen van maximaal 1000 kw waarbij waterstof rechtstreeks wordt omgezet in elektrische energie, ten behoeve van aandrijving van transportmiddelen. 80% 6 A 25% 12,5% - brandstofcelsysteem - voorraadtank waterstof Pagina 5 van 36

6 1300 Een nieuw koelsysteem op basis van alternatieve koudemiddelen (uitgezonderd ammoniak) Een nieuw koelsysteem voor het koelen van ruimten, producten of processtromen op basis van CO2, lucht, niet-gehalogeneerde koolwaterstoffen zoals propaan, (iso)butaan, propyleen, ethyleen, ethaan. Een nieuw koelsysteem op basis van ammoniak is weergegeven in T % 6 A 25% 12,5% - koelsysteem met alternatief koudemiddel Technologienr Een nieuw koelsysteem op basis van ammoniak voor installaties tot 300kW koelvermogen 50% 6 A 25% 12,5% - koelsysteem met ammoniak Pagina 6 van 36

7 1303 Indirect koelsysteem op basis van alternatieve koudemiddelen of ammoniak Een indirect koelsysteem voor het koelen van ruimten, producten of processtromen, waarvan het primaire koelsysteem werkt op basis van lucht, ammoniak, nietgehalogeneerde koolwaterstoffen zoals propaan, (iso)butaan, propyleen, ethyleen, ethaan, en het secundaire, compressievrije koelsysteem is gevuld met een vloeibare koudedrager, CO2 of ijsslurry. 30% 6 A 25% 12,5% - primair koelsysteem (leidingen, appendages, compressor, condensor, expansieventiel, verdamper) - secundair koelsysteem (warmtewisselaar met de te koelen ruimte, circulatiepomp) Pagina 7 van 36

8 Installatie voor geschikt maken van ondiep/freatisch grondwater, hemelwater of oppervlaktewater voor hoogwaardige toepassingen Deze technologie is een universele technologie voor het geschikt maken van laagwaardig water zijnde ondiep grondwater, hemelwater of oppervlaktewater; voor het gebruik als hoogwaardig water (proceswater of water voor sanitaire doeleinden). Deze technologie mag in alle sectoren worden gebruikt. Voor het louter inzetten van afvalwater als proceswater wordt verwezen naar T Onder deze technologie vallen (limitatieve opsomming): omgekeerde osmose, (membraan)elektrodialyse, adsorptie (bv. op actieve kool) en chemische oxidatie met behulp van ozon of UV. Volgende componenten komen NIET in aanmerking: voorzuivering (bv. ontijzering, ultrafiltratie, ontharding d.m.v. harsen), opvangbekken/buffer, pompputten, leidingwerk, doseringsinstallatie voor desinfectiemiddelen. Essentieel is dat de aanvrager respectievelijk beschikt over een vergunning voor het oppompen van het bedoelde grondwater, over een vergunning voor de captatie van oppervlaktewater of beschikt over de opvangcapaciteit voor hemelwater. Indien het gaat om het behandelen van grondwater moet het grondwater afkomstig zijn uit lagen die toereikend zijn en als kwantitatief goed zijn geklasseerd in de meest actuele stroomgebiedsbeheerplannen. Wanneer de vergunning afgeleverd is kan op de vergunning of via de algemene DOV viewer op de naam van de waterlaag teruggevonden worden. Via het geoloket ( kan nagegaan worden of de kwantitatieve beoordeling ervan als goed is geklasseerd. Enkel indien dit het geval is komt de technologie in aanmerking voor subsidiëring. De beoordelingen zijn ook terug te vinden in de meest recente stroomgebiedbeheerplannen. Indien in deze installatie ook water uit de waterzuivering of het productieproces wordt behandeld, kan dit enkel onder de voorwaarde dat er een retourleiding aanwezig is (cf. T1327). 100% 4 B 10% 5% - waterzuivering systeem (één van volgende componenten: omgekeerde osmose, (membraan)elektrodialyse, adsorptie (bv. op actieve kool) en chemische oxidatie met behulp van ozon of UV) Pagina 8 van 36

9 1327 Installatie voor hergebruik van proces-, spoel-, reinigings- en afvalwater door middel van de hieronder vermelde waterzuiveringstechnieken Deze technologie is een universele technologie voor het hergebruik van proces-, spoel-, reinigings- en afvalwater in het productieproces of voor sanitaire doeleinden. Deze technologie mag in alle sectoren gebruikt worden. Essentieel is dat er op zijn minst voorzieningen moeten getroffen worden voor het hergebruik in het productieproces. Waterzuivering voor het louter behalen van de lozingsnormen is een end-of-pipe techniek die niet in aanmerking komt. Onder deze technologie valt (limitatieve opsomming): membraanfiltratie (type omgekeerde osmose en ultrafiltratie), zandfiltratie, (membraan)elektrodialyse, adsorptie (bv. op actieve kool), indamping, chemische oxidatie met behulp van ozon of UV, kristallisatie. Volgende componenten komen NIET in aanmerking: voorzuivering (bv. ontijzering, ultrafiltratie, ontharding d.m.v. harsen), opvangbekken/buffer, pompputten, leidingwerk, doseringsinstallatie voor desinfectiemiddelen. Voor het gebruik van andere laagwaardige bronnen in het productieproces wordt verwezen naar T Installatie voor geschikt maken van ondiep/ freatisch grondwater, hemelwater of oppervlaktewater voor hoogwaardige toepassingen. 100% 4 B 10% 5% - retourleiding - waterzuivering systeem (minstens één van volgende componenten: omgekeerde osmose, ultrafiltratie, zandfiltratie, (membraan)elektrodialyse, adsorptie (bv. op actieve kool), indamping, chemische oxidatie met behulp van ozon of UV en kristallisatie) Pagina 9 van 36

10 1309 NH3/CO2 cascade koelsysteem Het koelen of vriezen door middel van een NH3/CO2 cascade koelsysteem, waarbij de beide compressiekoelsystemen (NH3- en CO2-koelcyclus) zijn gekoppeld door een cascadewarmtewisselaar (NH3/CO2 warmtewisselaar). 40% 6 A 25% 12,5% - cascadewarmtewisselaar (NH3/CO2) - CO2 koelcyclus (leidingen, appendages, compressor, verdamper, expansieventiel) - NH3 koelcyclus (leidingen, appendages, compressor, condensor, expansieventiel) Pagina 10 van 36

11 Ombouwset naar aardgasmotoren voor binnenvaartschepen Ombouwset waarbij een bestaand binnenvaartschip wordt omgebouwd naar een binnenschip met als brandstof aardgas. 100% 6 A 25% 12,5% - motorkit - voorraadtank(s) Technologienr Ombouwset naar aardgasmotoren voor vrachtwagens Ombouwset waarbij een bestaande vrachtwagen wordt omgebouwd naar een vrachtwagen met als brandstof aardgas. 100% 4 B 10% 5% - motorkit - voorraadtank(s) Pagina 11 van 36

12 1357 Roetfilter voor bestaande zware voertuigen met euro I, II of III motor Investeringen in de installatie van roetfilters op bestaande zware voertuigen met euro I, II of III motor. De technologie is van toepassing op vrachtwagens, bussen en touringcars van 3,5 ton of meer. Om in aanmerking te komen voor de ecologiepremie dient de roetfilter voor te komen op de VERT-filterlijst of dient een typegoedkeuring voor een gesloten roetfilter (klasse A) te zijn afgeleverd door RDW uit Nederland ( De VERT lijst bevat roetfilters die aan bepaalde testen zijn onderworpen. Er wordt in deze lijst telkens aan-gegeven op welke voertuigen de filter kan toegepast worden (vrachtwagens, bussen, schepen, bouwmachines, vorkliften en/of stationaire motoren). De lijst wordt zesmaandelijks opgesteld door het Zwitsers Milieuagentschap. De testmethode werd ontwikkeld in samenwerking met Oostenrijk en Duitsland. De VERT methode stelt hoge eisen aan de reductie van uitstoot van de massa elementair koolstof (-90 %) en aan het aantal deel-tjes (- 95 %). De filtersystemen worden ook getest bij regeneratie. Er wordt geen verhoging van secundaire emissies toegestaan. In de VERT procedure worden de filtersystemen na 2000 h opnieuw gemeten. Als ze hierbij niet meer voldoen of te veel werkingsproblemen geven, worden ze van de lijst verwijderd. Jaarlijks worden er eveneens in-use testen uitgevoerd. Als bij een filtersysteem meer dan 5 % problemen zijn, wordt de filter van de lijst gehaald. De VERT lijst geeft voldoende garantie om het gebruik en de efficiëntie van de roetfilter te garanderen. De lijst kan worden gedownload van het internet: gewerbe/filter/index.html. In samenwerking tussen Duitsland en Nederland werden keuringsvoorschriften voor retrofit deeltjesverminderingssystemen opgesteld. Enkel deeltjesverminderingssystemen van klasse A komen in aanmerking voor een ecologiepremie. Deze hebben een rendement van minstens 90 %. Om in aanmerking te komen voor een ecologiepremie dient een typegoedkeuring afgeleverd door het Nederlandse RDW voorgelegd te worden. 100% 6 A 25% 12,5% - roetfilter Pagina 12 van 36

13 Verbrandingsmotor op waterstof voor de aandrijving van voertuigen of vaartuigen Waterstofverbrandingsmotor voor voertuigen of vaartuigen (ombouw van een conventionele verbrandingsmotor). 100% 6 A 25% 12,5% - motorkit - voorraadtank(s) Technologienr Vrachtwagen op aardgas Nieuwe vrachtwagen met als brandstof aardgas. 20% 4 B 10% 5% - vrachtwagen op aardgas Pagina 13 van 36

14 Energiebesparing Pagina 14 van 36

15 Aansluiting op een bestaand warmtenet (enkel voor kmo) Aansluiting op een bestaand warmtenet voor gebouwklimatisatie of gebruik in productieprocessen. Aansluiting op een intern warmtenet (binnen eenzelfde onderneming) of vervanging van een bestaand warmtenet komt niet in aanmerking voor steun. De warmte mag niet gebruikt worden om elektriciteit te maken. Enkel kmo's komen in aanmerking voor deze technologie. Deze technologie met een warmtewisselaar kan aangevraagd worden onder T % Ecologiegetal Ecoklasse kmo% 9 A 25% - aanlegkosten leidingnetwerk - leiding tot aan bestaande warmtenet inclusief inkoppeling - meet- en regelapparatuur Pagina 15 van 36

16 Aansluiting op een bestaand warmtenet inclusief warmtewisselaar (enkel voor kmo) Aansluiting op een bestaand warmtenet voor gebouwklimatisatie of gebruik in productieprocessen waarbij een extra warmtewisselaar noodzakelijk is. Aansluiting op een intern warmtenet (binnen eenzelfde onderneming) of vervanging van een bestaand warmtenet komt niet in aanmerking voor steun. De warmte mag niet gebruikt worden om elektriciteit te maken. Enkel kmo's komen in aanmerking voor deze technologie. Deze technologie zonder een warmtewisselaar kan aangevraagd worden onder T % Ecologiegetal Ecoklasse kmo% 9 A 25% - aanlegkosten leidingnetwerk - leiding tot aan bestaande warmtenet inclusief inkoppeling - meet- en regelapparatuur - warmtewisselaar Pagina 16 van 36

17 16 Aanwenden van expansie-energie (met uitzondering van onderdelen die deel uitmaken van een warmtekrachtkoppelingsinstallatie) Aanwenden van expansie-energie die vrijkomt bij bestaande productieprocessen of bij de ontspanning van fluida onder druk gebracht voor transport. Onderdelen die deel uitmaken van een installatie waarvoor warmtekrachtcerttificaten kunnen bekomen worden, komen niet in aanmerking. 100% 9 A 25% 12,5% - expansieturbines of stoommotoren of tegendrukturbines - generatoren, met inbegrip van snelheidsreductoren - meet- en regelapparatuur Pagina 17 van 36

18 Aanwenden van oppervlaktewater voor het aandrijven van chillers voor het koelen van bedrijfsgebouwen Investeringen voor het aandrijven van chillers voor het koelen van bedrijfsgebouwen door aanwending van koude onttrokken uit de natuurlijke lage temperatuur van oppervlaktewater (meer, rivier,...dok). De toepassingen betreffen systemen die gebruik maken van de natuurlijke temperatuur (10 à 13 C) van ondiep water (< 20 m ) voor de opwekking van koude. 70% 6 A 25% 12,5% - afsluiters - chiller - filter(s) - leidingen inclusief aanlegkosten - meet- en regelapparatuur - pompen/vacuum systeem - warmtewisselaar(s) (water/condensor) Pagina 18 van 36

19 1361 Absorptiekoeling op basis van restwarmte Koelsysteem door toepassing van absorptiekoeling op basis van restwarmte. Voor absorptiekoeling zijn grote hoeveelheden warmte nodig van > 95 C. Voorwaarde is dat in de nabije omgeving van de koelinstallatie deze hoge temperaturen beschikbaar zijn. In dat geval is een grote energiebesparing mogelijk. Absorptiekoeling heeft verder een lager elektrische vermogen en is betrouwbaar. Vaak wordt een absorptiekoelinstallatie gecombineerd met elektrische koeling voor het opvangen van pieken. 100% 9 A 25% 12,5% - absorptiekoelmachine Pagina 19 van 36

20 Actief en intelligent daglichtsysteem Het uitrusten van platte daken met een actief en intelligent daglichtsysteem ter optimalisatie van de daglichttoetreding. De spiegelreflectie is 95%. De warmtedoorgangscoëfficient van de toepassing moet voldoen aan de EPB regelgeving die aan het gebouw opgelegd is. De steun is enkel bedoeld voor installaties in gebouwen die volgens de EPB regelgeving geen eisen op het vlak van verlichting opgelegd krijgen. 60% 6 A 25% 12,5% - hoogreflecterende spiegelbuis - lichtkoepel en opstand - spiegel en besturingssysteem (inclusief printplaat met lichtsensoren) Pagina 20 van 36

21 Daglichtbuis met hoogreflecterend oppervlak Daglichtbuis met hoogreflecterend spiegeloppervlak om de lichtopbrengsten te verhogen. De spiegelreflectie is 95%. De warmtedoorgangscoëfficient van de toepassing moet voldoen aan de EPB regelgeving die aan het gebouw opgelegd is. De steun is enkel bedoeld voor installaties in gebouwen die volgens de EPB regelgeving geen eisen op het vlak van verlichting opgelegd krijgen, 60% 6 A 25% 12,5% - hoogreflecterende spiegelbuis - lichtkoepel en opstand Pagina 21 van 36

22 1339 Elektriciteitsproductie uit laagwaardige restwarmte door Organic Rankine Cycle (ORC) Door gebruik te maken van een organische werkingsvloeistof zijn ORC s in staat om warmtebronnen te benutten met temperaturen die te laag zijn voor omzetting met een traditionele stoomcyclus. Installaties of onderdelen die in aanmerking komen voor groenestroomcertificaten of warmtekrachtcertificaten, komen niet in aanmerking voor ecologiepremie. Productie van elektriciteit d.m.v. ORC wordt enkel gesteund indien er geen rechtstreekse toepassing van de restwarmte mogelijk is. Warmte van geothermische oorsprong komt niet in aanmerking. 100% 9 A 25% 12,5% - Organic Rankine Cycle (bestaande uit verdamper, expander, generator, condensor, turbine) Pagina 22 van 36

23 Geïntegreerd lichtregelsysteem met adresseerbare armaturen bij installaties die volgens de EPB regelgeving geen E-peil opgelegd krijgen Geïntegreerd lichtregelsysteem waarbij op het gebruik van verlichting een energiebesparing wordt gerealiseerd. De verlichting wordt uitgeschakeld of gedimd door het toepassen van volgende strategieën: daglichtregeling in ruimtes met daglicht, aanwezigheidscontrole en tijdregeling, taakgerichte instelling van de maximum verlichtingssterkte, voorziening voor het beperken van piekbelasting, persoonlijke controle al dan niet in combinatie met kalendersturing. De integratie van armaturen, ballasten en lampen met hoge efficiëntie zijn van groot belang om de energiebesparing te realiseren. Adresseerbare armaturen zorgen voor een optimale resolutie en het feit dat het besparingspotentieel volledig kan benut worden. Installaties in gebouwen die een E-peil opgelegd krijgen volgens de EPB regelgeving komen niet in aanmerking voor steun. 75% 6 A 25% 12,5% - adresseerbare armaturen die apart of in zijn geheel gestuurd worden door de sensoren en/of tijdregeling - geïntegreerd lichtregelsysteem (interface module, light controller, sensoren, tijdregeling (indien van toepassing)) Pagina 23 van 36

24 Installatie voor mechanische oppervlaktebehandeling van metalen op basis van een inerte minerale reiniginingssuspensie met hergebruik van de suspensie binnen de eigen inrichting 45% 6 A 25% 12,5% - filterinstallatie - persluchtcentrale - procesgenerator Pagina 24 van 36

25 1179 On-site productie van stikstofgas Eigen productie van stikstofgas op de bedrijfsterreinen ter vervanging van de aanvoer van het stikstofgas van producenten. Deze technologie is enkel aanvaardbaar voor bedrijven die in het productieproces stikstofgas nodig hebben. Producenten van industriele gassen komen niet in aanmerking. 100% 6 A 25% 12,5% - compressor(en) - gasopslagtanks - stikstofgenerator - verdamper Pagina 25 van 36

26 Recuperatie van restenergie (warmte/koude) voor gebouwklimatisatie en/of voor gebruik in industriële processen (enkel voor kmo en met een maximum investeringskost van euro) Installatie voor recuperatie van restenergie voor gebouwklimatisatie en/of voor gebruik in industriële processen waarbij de warmte niet mag gebruikt worden om elektriciteit te produceren. Enkel kmo's komen in aanmerking voor deze technologie. De investeringskost mag maximum euro bedragen. 100% Ecologiegetal Ecoklasse kmo% 9 A 25% - leidingsysteem exclusief afgiftesysteem (warmte/koude) en inclusief de inkoppeling op het verdeelnet - warmtewisselaar (vloeistof-vloeistof, gas-vloeistof/vloeistof-gas, gas-gas) Pagina 26 van 36

27 Hernieuwbare energie of warmtekrachtkoppeling Pagina 27 van 36

28 1314 Aanwenden van geothermische warmte in een gesloten systeem - boorgat-energieopslag Investeringen voor het aanwenden van geothermische energie in een gesloten systeem. Hiertoe komen ondiepe geothermische toepassingen in aanmerking met een diepte < 500m. De ondiepe toepassingen betreffen systemen die gebruik maken van de natuurlijke temperatuur van de ondiepe bodem (10 à 13 C) voor thermische toepassingen en boorgatenergieopslag. Boorgatenergieopslag betreft het opslaan van energie via verticale warmtewisselaars in de bodem. Boorgatenergieopslag is een energieopslagsysteem met zowel onttrekken als injecteren van thermische energie (warmtebalans). De ondiepe toepassingen kunnen zowel aangewend worden voor klimaatregeling in gebouwen, productiehallen, als voor proceskoeling en - verwarming. In geval van Tichelman-aansluitingen of Y-verbindingen (bij een beperkt aantal bodemwisselaars) worden mogelijk geen collectorputten en putbehuizing gebruikt. Voor deze toepassingen van boorgat-energieopslag kan T worden aangevraagd. Opmerking: steun voor investeringen voor diepe geothermie kan aangevraagd worden via de strategische ecologiesteun. 65% 9 A 25% 12,5% - (geïsoleerd) verdeelnet - circulatiepomp(en) - collector - collectorputten - putbehuizing - putsysteem (boorwerkzaamheden) - verticale warmtewisselaar - warmtewisselaar tussen bodem- en gebouwcircuit Pagina 28 van 36

29 Aanwenden van geothermische warmte in een gesloten systeem - boorgat-energieopslag met Tichelman-aansluitingen of Y-verbindingen Investeringen voor het aanwenden van geothermische energie in een gesloten systeem. Hiertoe komen ondiepe geothermische toepassingen in aanmerking met een diepte < 500m. De ondiepe toepassingen betreffen systemen die gebruik maken van de natuurlijke temperatuur van de ondiepe bodem (10 à 13 C) voor thermische toepassingen en boorgatenergieopslag. Boorgatenergieopslag betreft het opslaan van energie via verticale warmtewisselaars in de bodem. Boorgatenergieopslag is een energieopslagsysteem met zowel onttrekken als injecteren van thermische energie (warmtebalans). De ondiepe toepassingen kunnen zowel aangewend worden voor klimaatregeling in gebouwen, productiehallen, als voor proceskoeling en - verwarming. Opmerking: steun voor investeringen voor diepe geothermie kan aangevraagd worden via de strategische ecologiesteun. 65% 9 A 25% 12,5% - (geïsoleerd) verdeelnet - circulatiepomp(en) - collector - putsysteem (boorwerkzaamheden) - verticale warmtewisselaar - warmtewisselaar tussen bodem- en gebouwcircuit Pagina 29 van 36

30 1313 Aanwenden van geothermische warmte in een open systeem - koudewarmteopslag Investeringen voor het aanwenden van geothermische energie in een open systeem. Hiertoe komen ondiepe geothermische toepassingen in aanmerking met een diepte < 500m. De ondiepe toepassingen betreffen systemen die gebruik maken van de natuurlijke temperatuur van de ondiepe bodem (10 à 13 C) voor thermische toepassingen en koudewarmteopslag. Koudewarmteopslag betreft het opslaan van energie in watervoerende lagen (aquifers). Koudewarmteopslag is een energieopslagsysteem met zowel onttrekken als injecteren van thermische energie (warmtebalans). De toepassingen liggen zowel bij klimaatregeling in gebouwen, productiehallen, als bij proceskoeling en -verwarming. Opmerking: steun voor investeringen voor diepe geothermie kan aangevraagd worden via de strategische ecologiesteun. 50% 9 A 25% 12,5% - bronkop - bronpompen - bronsysteem (boorwerkzaamheden) - filter(s) - geïsoleerd verdeelnet - pompkamer - putbehuizing - warmtewisselaar tussen bodem- en gebouwcircuit Pagina 30 van 36

31 Eelektrische warmtepomp met bodem als warmtebronsysteem (bodem/watersysteem) Geothermische warmtepompen komen enkel in aanmerking indien ze minstens voldoen aan de criteria vermeld in de bijlage van de Beschikking van de Europese Commissie van 9 november 2007, tot vaststelling van de milieucriteria voor de toekenning van de Europese milieukeur aan elektrische, gas- en gasabsorptie warmtepompen. Concreet betekent dit dat de COP (gemeten volgens EN onder de vermelde condities) minimum 4,3 moet zijn (brontemperatuur 0 C, afgiftetemperatuur 35 C). Deze technologie kan op zichzelf aangevraagd worden in geval van een horizontaal captatienet in de bodem (zie essentiële componenten) of in combinatie met boorgat-energieopslag (T 1314). (Voor andere elektrische warmtepompen: zie T ). 40% 9 A 25% 12,5% - warmtepompsysteem (verdamper, compressor, condensor en expansieventiel); eventueel in combinatie met een horizontaal captatienet als warmtebronsysteem Pagina 31 van 36

32 Elektrische warmtepomp met grondwater als warmtebronsysteem (water/water systeem) Deze technologie kan aangevraagd worden in combinatie met T Deze technologie is niet van toepassing op warmtepompen met de bodem als warmtebronsysteem - zie hiervoor T De water/water warmtepompen komen enkel in aanmerking indien ze minstens voldoen aan de criteria vermeld in de bijlage van de Beschikking van de Europese Commissie van 9 november 2007, tot vaststelling van de milieucriteria voor de toekenning van de Europese milieukeur aan elektrische, gas- en gasabsorptie warmtepompen. Concreet betekent dit dat de COP (gemeten volgens EN onder de vermelde condities) minimum 5,1 bedraagt (brontemperatuur 10 C, afgiftetemperatuur 35 C). 40% 9 A 25% 12,5% - warmtepompsysteem (verdamper, compressor, condensor en expansieventiel) Pagina 32 van 36

33 Gasgestookte absorptiewarmtepomp met bodem als warmtebronsysteem (bodem/watersysteem) Geothermische gasgestookte absorptiewarmtepompen komen enkel in aanmerking indien ze minstens voldoen aan de criteria vermeld in de bijlage van de Beschikking van de Europese Commissie van 9 november 2007, tot vaststelling van de milieucriteria voor de toekenning van de Europese milieukeur aan elektrische, gas- en gasabsorptie warmtepompen. Concreet wil dit zeggen dat de COP (gemeten volgens EN onder de vermelde condities) minimum 1,54 moet zijn (brontemperatuur 0 C, afgiftetemperatuur 45 C). Deze technologie kan op zichzelf aangevraagd worden in geval van een horizontaal captatienet in de bodem (zie essentiële componenten) of in combinatie met boorgat-energieopslag (T 1314). (Voor andere gasgestookte warmtepompen: zie T ). 55% 9 A 25% 12,5% - gasgestookte absorptiewarmtepomp; eventueel in combinatie met een horizontaal captatienet als warmtebronsysteem Pagina 33 van 36

34 Gasgestookte absorptiewarmtepomp met grondwater als warmtebronsysteem (water/water systeem) Deze technologie kan aangevraagd worden in combinatie met T Deze technologie is niet van toepassing op gasgestookte absorptiewarmtepompen met de bodem als warmtebronsysteem - zie hiervoor T De water/water warmtepompen komen enkel in aanmerking indien ze minstens voldoen aan de criteria vermeld in de bijlage van de Beschikking van de Europese Commissie van 9 november 2007, tot vaststelling van de milieucriteria voor de toekenning van de Europese milieukeur aan elektrische, gas- en gasabsorptie warmtepompen. Concreet wil dit zeggen dat de COP (gemeten volgens EN onder de vermelde condities) minimum 1,85 moet zijn (brontemperatuur 10 C, afgiftetemperatuur 45 C). 85% 9 A 25% 12,5% - gasgestookte absorptiewarmtepomp Pagina 34 van 36

35 Productie van warmte op basis van de anaerobe fermentatie van afval of biomassa Investeringen voor het aanwenden van gassen, ontstaan uit de anaerobe fermentatie van afval en/of biomassa om het gebruik van biogas uit de anaerobe fermentatie mogelijk te maken. Minstens 80 % van de energie-inhoud van het biogas dient intern als warmte aangewend te worden. 80% 9 A 25% 12,5% - fermentatietanks (met inbegrip van materiaal en apparatuur om ze te isoleren en te verwarmen) - gasopslagtanks - ketels of het ombouwen ervan - uitrusting voor de voorbewerking en opslag van het te vergisten materiaal Pagina 35 van 36

36 Productie van warmte op basis van de anaerobe fermentatie van afvalwater Investeringen voor het aanwenden van gassen, ontstaan uit de anaerobe fermentatie van afvalwater om het gebruik van biogas uit de anaerobe fermentatie mogelijk te maken. Minstens 80 % van de energie-inhoud van het biogas dient intern als warmte aangewend te worden. 80% 9 A 25% 12,5% - fermentatietanks (met inbegrip van materiaal en apparatuur om ze te isoleren en te verwarmen) - gasopslagtanks - ketels of het ombouwen ervan Pagina 36 van 36

Aanwenden van expansie-energie (met uitzondering van onderdelen die deel uitmaken van een warmtekrachtkoppelingsinstallatie)

Aanwenden van expansie-energie (met uitzondering van onderdelen die deel uitmaken van een warmtekrachtkoppelingsinstallatie) Bijlage Technologienr Naam techniek 16 anwenden van expansie-energie (met uitzondering van onderdelen die deel uitmaken van een warmtekrachtkoppelingsinstallatie) anwenden van expansie-energie die vrijkomt

Nadere informatie

AGENTSCHAP ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 17 november 2014

AGENTSCHAP ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 17 november 2014 GENTSCHP ONDERNEMEN * LIMITTIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 17 november 2014 Pagina 1 van 35 andachtspunten: 1) Bij strikt sectorgebonden technologieën

Nadere informatie

AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 21/04/2016

AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 21/04/2016 GENTSCHP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITTIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 21/04/2016 Pagina 1 van 32 andachtspunten: 1) Bij strikt sectorgebonden

Nadere informatie

AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 31/10/2017

AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 31/10/2017 AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 31/10/2017 EP-Plus vanaf 31/10/2017 Pagina 1 van 45 Aandachtspunten:

Nadere informatie

AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 9/01/2017

AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 9/01/2017 GENTSCHP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITTIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf /01/2017 Pagina 1 van 42 andachtspunten: 1) Bij strikt sectorgebonden technologieën

Nadere informatie

AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 7/07/2017

AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 7/07/2017 GENTSCHP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITTIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 7/07/2017 Pagina 1 van 46 andachtspunten: 1) Bij strikt sectorgebonden

Nadere informatie

AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 8/05/2018

AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 8/05/2018 AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 8/05/2018 EP-Plus vanaf 8/05/2018 Pagina 1 van 4 Aandachtspunten: 1)

Nadere informatie

LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST. Technologieën alfabetisch gerangschikt per thema

LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST. Technologieën alfabetisch gerangschikt per thema LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST Technologieën alfabetisch gerangschikt per thema Geldig vanaf 1/02/2019 INHOUD Koeling 7 Cryogene CO 2-koeling voor vrachtwagens 8 Een nieuw koelsysteem op basis van alternatieve

Nadere informatie

AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 1/02/2019

AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 1/02/2019 AGENTSCHAP INNOVEREN EN ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËNLIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 1/02/2019 EP-Plus vanaf 1/02/2019 Pagina 1 van 4 Aandachtspunten: 1)

Nadere informatie

Steunmaatregelen voor geothermische investeringen in het Vlaamse Gewest

Steunmaatregelen voor geothermische investeringen in het Vlaamse Gewest Steunmaatregelen voor geothermische investeringen in het Vlaamse Gewest 8 november 2012 VCB - Brussel ing. Eddy Jonckheere, accountmanager transformatie & duurzaamheid - energie Overzicht Agentschap Ondernemen

Nadere informatie

Warmtepompen en warmtebronnen. Warmtepompen

Warmtepompen en warmtebronnen. Warmtepompen Warmtepompen en warmtebronnen (augustus 2006) Warmtepompen Wat is een warmtepomp? Warmtepompen zijn duurzame energiesystemen die energie uit de omgeving, zoals buitenlucht, bodem of grondwater, omzetten

Nadere informatie

Mijn bedrijf en mijn energie

Mijn bedrijf en mijn energie Mijn bedrijf en mijn energie Staden, zondag 30 november 2014 arch. Luc Dedeyne energieconsulent Bouwunie Subsidies voor bedrijven Bedrijven kunnen genieten van financiële ondersteuning indien zij investeren

Nadere informatie

Steunmaatregelen energie. 27 oktober 2015 Verplichte energie-audits GO Agoria Brussel Eddy Jonckheere, accountmanager duurzaamheid & transformatie

Steunmaatregelen energie. 27 oktober 2015 Verplichte energie-audits GO Agoria Brussel Eddy Jonckheere, accountmanager duurzaamheid & transformatie Steunmaatregelen energie 27 oktober 2015 Verplichte energie-audits GO Agoria Brussel Eddy Jonckheere, accountmanager duurzaamheid & transformatie Overzicht van de steunmaatregelen energie Advies voor kmo

Nadere informatie

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder 16/12/2010 Cogen Vlaanderen Daan Curvers COGEN Vlaanderen Houtige biomassa in de landbouw 16

Nadere informatie

Promotie van milieuvriendelijke koeling in Vlaanderen

Promotie van milieuvriendelijke koeling in Vlaanderen Promotie van milieuvriendelijke koeling in Vlaanderen Eddy Jonckheere Afdeling Bedrijfs- en Omgevingssteun Studiedag reductie F-gassen bij koeling 7 juli 2016 - Brussel Agentschap Innoveren & Ondernemen

Nadere informatie

Steunmaatregelen voor duurzaam industrieel (ver)bouwen en energiezuinig verwarmen

Steunmaatregelen voor duurzaam industrieel (ver)bouwen en energiezuinig verwarmen Steunmaatregelen voor duurzaam industrieel (ver)bouwen en energiezuinig verwarmen 29 november 2012 POMWVL - Oostende - Eco2Profit ing. Eddy Jonckheere, accountmanager transformatie & duurzaamheid - energie

Nadere informatie

Wat kunnen we nog meer met onze restwarmte? 15 november 2007 Tom den Hartog Consultant Energy Systems Cumae BV

Wat kunnen we nog meer met onze restwarmte? 15 november 2007 Tom den Hartog Consultant Energy Systems Cumae BV Wat kunnen we nog meer met onze restwarmte? 15 november 2007 Tom den Hartog Consultant Energy Systems Cumae BV Overzicht van de presentatie Overzicht aanbod van restwarmte. Aanpak restwarmte in de papierindustrie.

Nadere informatie

DE WERKING VAN DE WARMTEPOMP

DE WERKING VAN DE WARMTEPOMP De duurzame energiebron is onuitputtelijk, maar heeft een te laag temperatuurniveau om de CV rechtstreeks op aan te kunnen sluiten. De temperatuur zal dus eerst verhoogd moeten worden, waardoor wij onze

Nadere informatie

Energiesteun voor de schrijnwerkerijsector. Roadshow Springt u bewust om met energie als schrijnwerkerij? 1 en 2 december 2014 29 januari 2015

Energiesteun voor de schrijnwerkerijsector. Roadshow Springt u bewust om met energie als schrijnwerkerij? 1 en 2 december 2014 29 januari 2015 Energiesteun voor de schrijnwerkerijsector Roadshow Springt u bewust om met energie als schrijnwerkerij? 1 en 2 december 2014 29 januari 2015 Overzicht van de steunmaatregelen energie Advies Energiescan

Nadere informatie

Ministerieel besluit houdende de organisatie van een call voor het indienen van steunaanvragen voor nuttigegroenewarmte-installaties

Ministerieel besluit houdende de organisatie van een call voor het indienen van steunaanvragen voor nuttigegroenewarmte-installaties Ministerieel besluit houdende de organisatie van een call voor het indienen van steunaanvragen voor nuttigegroenewarmte-installaties voor de productie van nuttige groene warmte uit biomassa en uit aardwarmte

Nadere informatie

Cooling & Heating Innovations

Cooling & Heating Innovations Cooling & Heating Innovations W A R M T E P O M P E N D e w a r m t e p o m p a l s w a r m t e b r o n i s d é o p l o s s i n g v o o r onze dagelijkse behoefte aan verwarming met een zo hoog mogelijk

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29. BEGELEIDENDE NOTA de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29. BEGELEIDENDE NOTA de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29 BEGELEIDENDE NOTA van: de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014 aan: Nr. Comdoc.: D029990/02 Betreft: het secretariaat-generaal

Nadere informatie

Aardwarmte / Luchtwarmte

Aardwarmte / Luchtwarmte 2015 Aardwarmte / Luchtwarmte Verdiepende opdracht Inleiding; In dit onderdeel kun je meer leren over het onderwerp Aardwarmte/Luchtwarmte. Pagina 1 Inhoud 1.Aardwarmte / luchtwarmte...3 1.1 Doel van de

Nadere informatie

Energiesteun voor de schrijnwerkerijsector. Roadshow Springt u bewust om met energie als schrijnwerkerij? 1/2/16 december 2014

Energiesteun voor de schrijnwerkerijsector. Roadshow Springt u bewust om met energie als schrijnwerkerij? 1/2/16 december 2014 Energiesteun voor de schrijnwerkerijsector Roadshow Springt u bewust om met energie als schrijnwerkerij? 1/2/16 december 2014 Overzicht van de steunmaatregelen energie Advies Energiescan (Materialenscan)

Nadere informatie

DE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit

DE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit DE RYCK Klima LUWAGAM : pomp lucht-water aangedreven met gasmotor PAUL DE RYCK Werking op laag niveau (buitenlucht min. 0 C) omzetten naar warmte op hoog niveau (buiswater max. 50 C) Serreverwarming buis

Nadere informatie

VR MED.0485/2

VR MED.0485/2 VR 2018 2112 MED.0485/2 Ministerieel besluit houdende de organisatie van een call voor de ondersteuning van nuttige groene warmte, de ondersteuning van restwarmte en energie-efficiënte stadsverwarming

Nadere informatie

Naar de bron van de warmtepomp

Naar de bron van de warmtepomp C on d e ns o r Ve r d am p e r Studienamiddag : Introductie tot alternatieve en duurzame energieopwekking voor KMO s Energik Voka Mechelen 7 juni 2007 Naar de bron van de warmtepomp H.Hoes 1 Naar de bron

Nadere informatie

AGENTSCHAP ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Alfabetische opsomming van de technologieën * Geldig vanaf 2 juni 2014

AGENTSCHAP ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Alfabetische opsomming van de technologieën * Geldig vanaf 2 juni 2014 AGENTSCHAP ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Alfabetische opsomming van de technologieën * Geldig vanaf 2 juni 2014 Legende : nr.: nummer van de technologie; in te vullen in de applicatie.

Nadere informatie

Warmtepomp in de tuinbouw: Feit of fictie?

Warmtepomp in de tuinbouw: Feit of fictie? Warmtepomp in de tuinbouw: Feit of fictie? Wat is een warmtepomp? Gesloten gas-vloeistofcircuit met 4 onderdelen: compressor, condensor, expansieventiel en verdamper Verdamper verbonden met bron, condensor

Nadere informatie

Minder, anders en efficiënter

Minder, anders en efficiënter De Zonne-arc vzw Energiezuinig anders De warmtepomp, de natuur als bron van verwarming. Willy Lievens, Z.O.T. (Zacht Onthechte Technoloog) N.U.L. (Niet Uitgebluste Leraar) Minder, anders en efficiënter

Nadere informatie

White Paper Warmtepompsysteem

White Paper Warmtepompsysteem White Paper Warmtepompsysteem Inleiding Een warmtepompsysteem is voor veel mensen inmiddels een bekend begrip, toch ontstaat er nog steeds veel onduidelijkheid over de werking van het systeem. Dit blijkt

Nadere informatie

Warmte in de koudetechniek, een hot item

Warmte in de koudetechniek, een hot item Wijbenga info sheet 5: Warmte in de koudetechniek, een hot item In het ontwerp van een koelinstallatie wordt steeds meer aandacht besteed aan het energieverbruik. Dit kan bereikt worden door een zo hoog

Nadere informatie

HOE GELD VERDIENEN MET ENERGIE UIT EIGEN BODEM? ONDIEPE GEOTHERMIE: DE DUURZAME ENERGIE-OPLOSSING 4 NOVEMBER 2014 ZWIJNAARDE

HOE GELD VERDIENEN MET ENERGIE UIT EIGEN BODEM? ONDIEPE GEOTHERMIE: DE DUURZAME ENERGIE-OPLOSSING 4 NOVEMBER 2014 ZWIJNAARDE Ir.L.François HOE GELD VERDIENEN MET ENERGIE UIT EIGEN BODEM? ONDIEPE GEOTHERMIE: DE DUURZAME ENERGIE-OPLOSSING 4 NOVEMBER 2014 ZWIJNAARDE Programma 17u00 Smart Geotherm-project: Potentieel, EPB-verloop,

Nadere informatie

AGENTSCHAP ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 2 juni 2014

AGENTSCHAP ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 2 juni 2014 AGENTSCHAP ONDERNEMEN * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Technologieën alfabetisch gerangschikt per type * Geldig vanaf 2 juni 2014 Pagina 1 van 148 Aandachtspunten: 1) Bij strikt sectorgebonden technologieën

Nadere informatie

Kom verder. Saxion. Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Welkom. Jan de Wit, 20 juni 2012

Kom verder. Saxion. Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Welkom. Jan de Wit, 20 juni 2012 Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen Welkom Jan de Wit, 20 juni 2012 Vragen? Trends: 1. Energiebesparing door monitoring & procesbeheersing 2. Energiebesparing

Nadere informatie

Informatieblad. Warmtepompen INLEIDING

Informatieblad. Warmtepompen INLEIDING INLEIDING Vanwege de oprakende fossiele brandstoffen worden we met zijn alle gedwongen op zoek te gaan naar verbeterde of alternatieve energieopwekkers. Van hout naar kolen naar olie naar gas en nu naar

Nadere informatie

Afvalwater als warmtebron om proceswater op te warmen

Afvalwater als warmtebron om proceswater op te warmen Afvalwater als warmtebron om proceswater op te warmen Ir. Marc Feyten 30/03/2011 www.aaqua.be Onze referenties zijn onze visitekaartjes Blue -HEat Recovery Operation Duurzame valorisatie van laag-calorische

Nadere informatie

Steunmaatregelen voor energie-investeringen (REG, HEB, WKK) in Vlaanderen

Steunmaatregelen voor energie-investeringen (REG, HEB, WKK) in Vlaanderen Steunmaatregelen voor energie-investeringen (REG, HEB, WKK) in Vlaanderen ir. Paul Zeebroek VLAAMS ENERGIEAGENTSCHAP (VEA) VOKA - Mechelen 25 november 2009 1 Onderwerpen A. Ecologiepremie Call systeem

Nadere informatie

Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012

Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 1 COGEN Vlaanderen Doelstelling:

Nadere informatie

AGENTSCHAP ONDERNEMEN --- VLAAMS ENERGIEAGENTSCHAP * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Alfabetische opsomming van de technologieën *

AGENTSCHAP ONDERNEMEN --- VLAAMS ENERGIEAGENTSCHAP * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Alfabetische opsomming van de technologieën * AGENTSCHAP ONDERNEMEN --- VLAAMS ENERGIEAGENTSCHAP * LIMITATIEVE TECHNOLOGIEËN LIJST * Alfabetische opsomming van de technologieën * Geldig vanaf 1 februari 011 Legende :. : nummer van de technologie;

Nadere informatie

De meest optimale installatie is een zuinige installatie. Daarvoor dienen 3 componenten goed op elkaar te worden afgesteld:

De meest optimale installatie is een zuinige installatie. Daarvoor dienen 3 componenten goed op elkaar te worden afgesteld: Besteco wil aan de hand van een korte, eenvoudige uitleg algemene informatie verstrekken omtrent warmtepompinstallaties en waar de aandachtspunten liggen. De meest optimale installatie is een zuinige installatie.

Nadere informatie

Ruimteverwarming met warmtepompen:

Ruimteverwarming met warmtepompen: Ruimteverwarming met warmtepompen: principes en werking van verschillende warmtepompsystemen en toepassingen in woningbouw TRIAS ENERGETICA 2 1 Dus 1. Eerst goed isoleren en luchtdicht bouwen (de warmtebehoefte

Nadere informatie

H e t W A d u s E P C p a k k e t

H e t W A d u s E P C p a k k e t Uw partner in duurzame energie H e t W A d u s E P C p a k k e t De ultieme oplossing voor uw woning v1.0 april 2009 Voorwoord WAdus BV is een jong en dynamisch bedrijf. Het bedrijf is opgericht in 2008

Nadere informatie

Warmtepompen - de toekomst. Hans Wiessner Welkom

Warmtepompen - de toekomst. Hans Wiessner Welkom Warmtepompen - de toekomst Hans Wiessner 21-06-2018 Welkom Moderne techniek als de Warmtepomp heeft de toekomst Installatietechniek, regeltechniek, LT afgifte systemen, wooncomfort Wat is een warmtepomp

Nadere informatie

COGEN Vlaanderen vzw. Doelstelling: actief meewerken aan de ontwikkeling van kwaliteitsvolle WKK Expertisecentrum Expertiseverstrekking naar leden

COGEN Vlaanderen vzw. Doelstelling: actief meewerken aan de ontwikkeling van kwaliteitsvolle WKK Expertisecentrum Expertiseverstrekking naar leden Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen WKK voor ruimteverwarming Algemene principes van WKK Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag VIBE 12 november 2010 1 COGEN Vlaanderen vzw Doelstelling:

Nadere informatie

De geothermische warmtepomp biedt nieuwe uitdagingen H.Hoes, VITO

De geothermische warmtepomp biedt nieuwe uitdagingen H.Hoes, VITO De geothermische warmtepomp biedt nieuwe uitdagingen H.Hoes, VITO 1 Condensor Verdamper De geothermische warmtepomp Geothermie, hernieuwbare energie Ondiepe geothermische technologieën Praktijkvoorbeelden

Nadere informatie

De plaats van WKK in een rationele energiepolitiek

De plaats van WKK in een rationele energiepolitiek Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen De plaats van WKK in een rationele energiepolitiek Jean-Pierre Lemmens COGEN Vlaanderen easyfairs Industrie & Milieu 2010 Seminarie Bio-energie

Nadere informatie

Verwarm uw woning elektrisch. Creëer met een warmtepomp uw ideale WinWoonSituatie

Verwarm uw woning elektrisch. Creëer met een warmtepomp uw ideale WinWoonSituatie Verwarm uw woning elektrisch Creëer met een warmtepomp uw ideale WinWoonSituatie Bespaar op energiekosten én het milieu De meeste woningen in Nederland gebruiken een cv-ketel op gas. Hiermee verwarmen

Nadere informatie

Geothermie als Energiebron

Geothermie als Energiebron Geothermie als Energiebron Even voorstellen: Paul Mast -- Geoloog Johan de Bie --Technical Sales manager ESPs Ynze Salverda -- BD Analist Er zijn verschillende vormen van duurzame energie. Daarvan is geothermie

Nadere informatie

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U. NAV STUDIENAMIDDAG MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK: AANPAK VAN ONTWERP TOT REALISATIE NAAR EEN PASSIEVE WONING OP BASIS VAN TRADITIONELE BOUWMETHODES ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP

Nadere informatie

Ondersteuning voor warmtenetten. Caroline Vermeulen Vlaams Energieagentschap

Ondersteuning voor warmtenetten. Caroline Vermeulen Vlaams Energieagentschap Ondersteuning voor warmtenetten Caroline Vermeulen Vlaams Energieagentschap Beleidsnota Energie 2014-2019 Verderzetting calls voor ondersteuning groene warmte, restwarmte, injectie biomethaan Tegen eind

Nadere informatie

Learnshop INDUSTRIE & MILIEU 24/03/10. Duurzaam hergebruik van warmte-energie uit afvalwater! Ir. Marc Feyten

Learnshop INDUSTRIE & MILIEU 24/03/10. Duurzaam hergebruik van warmte-energie uit afvalwater! Ir. Marc Feyten Learnshop INDUSTRIE & MILIEU 24/03/10 Duurzaam hergebruik van warmte-energie uit afvalwater! Ir. Marc Feyten WWW.AAQUA.BE Onze referenties zijn onze visitekaartjes Meerderheid mensheid erkent klimaatopwarming

Nadere informatie

Steunmaatregelen voor energiezuinige investeringen

Steunmaatregelen voor energiezuinige investeringen Steunmaatregelen voor energiezuinige investeringen Ontbijtvergadering energiezuinig ondernemen Sandra Voets Aartselaar - 9 oktober 2012 Overzicht energiepremies 2012 Steun voor advies en oriëntatie 1.

Nadere informatie

Stichting Stimular. Energie positieve bedrijventerreinen Special van het gas af mn. inzet van Warmtepompen. De werkplaats voor duurzaam ondernemen

Stichting Stimular. Energie positieve bedrijventerreinen Special van het gas af mn. inzet van Warmtepompen. De werkplaats voor duurzaam ondernemen Energie positieve bedrijventerreinen Special van het gas af mn. inzet van Warmtepompen Hoorn, 12 december Marc Herberigs m.herberigs@stimular.nl 010 238 28 26 Stichting Stimular De werkplaats voor duurzaam

Nadere informatie

Toelichting Instrument 5. Onderdeel Toolbox voor energie in duurzame gebiedsontwikkeling

Toelichting Instrument 5. Onderdeel Toolbox voor energie in duurzame gebiedsontwikkeling Toelichting Instrument 5 Onderdeel Toolbox voor energie in duurzame gebiedsontwikkeling Instrument 5, Concepten voor energieneutrale wijken De gehanteerde definitie voor energieneutraal is als volgt: Een

Nadere informatie

Handreiking Aanvulling op het EEP - Addendum op de MEE. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken

Handreiking Aanvulling op het EEP - Addendum op de MEE. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Handreiking Aanvulling op het EEP - Addendum op de MEE In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Handreiking Aanvulling op het EEP - Addendum op de MEE Deze handreiking bevat informatie over

Nadere informatie

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012 18/09/2012 Hernieuwbare energie voor gebouwen Meetcampagne op DX warmtepomp met verticale boringen Inhoud» VITO» met verticale boringen» DX warmtepomp» Beschrijving meetcampagne» Resultaten meetcampagne»»

Nadere informatie

18 april KIVI. Warmtepompen. Erwin Janssen Hoofd Product Management Nathan Systems B.V.

18 april KIVI. Warmtepompen. Erwin Janssen Hoofd Product Management Nathan Systems B.V. 18 april 2018 -KIVI Warmtepompen Erwin Janssen Hoofd Product Management Nathan Systems B.V. Presentatie inhoud Even voorstellen Wat is een warmtepomp en welke varianten zijn er? Waarom een warmtepomp?

Nadere informatie

Hoe kan ik de restwarmte van datacenters hergebruiken? APAC Airconditioning Martijn Kolk

Hoe kan ik de restwarmte van datacenters hergebruiken? APAC Airconditioning Martijn Kolk Hoe kan ik de restwarmte van datacenters hergebruiken? APAC Airconditioning Martijn Kolk De APAC groep staat voor persoonlijke en betrouwbare dienstverlening. Met meer dan 25 jaar ervaring zijn wij uitgegroeid

Nadere informatie

1. Gebouwen en installaties in De toekomst begint nu 3. Benoveren

1. Gebouwen en installaties in De toekomst begint nu 3. Benoveren 1. Gebouwen en installaties in 2050 2. De toekomst begint nu 3. Benoveren ALL ELECTRIC? Bronnen wind PV Omzetten in warmte via warmtepompen warmte ALL ELECTRIC? Problematiek Onbalans vraag aanbod Op dagbasis

Nadere informatie

Duurzaam verwarmen en koelen met gas

Duurzaam verwarmen en koelen met gas Duurzame gaswarmtepompen voor o.a.: Kantoorgebouwen Frisse Scholen Verzorgingstehuizen (P4) (P6) (P7) www.gasengineering.nl Duurzaam verwarmen en koelen met gas De voordelen van verwarmen en koelen met

Nadere informatie

Capteren en opslaan van thermische energie

Capteren en opslaan van thermische energie Capteren en opslaan van thermische energie Koen Allaerts koen.allaerts@energyville.be Agenda Hybride systemen Wat? Werking Voorbeeld Thermische energieopslag Trends Laatste ontwikkelingen Warmtepompsysteem

Nadere informatie

DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN

DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN 1. CONTEXT Infofiche Energie DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt de productie van groene stroom afkomstig van hernieuwbare energiebronnen of warmtekrachtkoppeling

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 2448 6 februari 2015 Regeling van de Minister van Economische Zaken van 22 januari 2015, nr. WJZ / 15000929, houdende

Nadere informatie

WAAR MOETEN WE VERSNELLEN?

WAAR MOETEN WE VERSNELLEN? WAAR MOETEN WE VERSNELLEN? Electriciteit Warmte Vervoeren Producten TOTAAL % EINDVBR Industrie 166 410 557 1133 46% 576 Huizen 80 339 419 17% 419 Gebouwen (diensten) 120 127 247 10% 247 Mobiliteit / transport

Nadere informatie

Warmtepompen. Standaard en TOP-klasse

Warmtepompen. Standaard en TOP-klasse Warmtepompen Standaard en TOP-klasse Geveke is met ruim 40 jaar ervaring specialist in het adviseren, leveren, samenbouwen en in werking stellen van producten en systemen voor uw gebouw en productieproces.

Nadere informatie

PRO GAHP ROBUR GASABSORPTIEWARMTEPOMPEN

PRO GAHP ROBUR GASABSORPTIEWARMTEPOMPEN PRO GAHP ROBUR GASABSORPTIEWARMTEPOMPEN ROBUR GASABSORPTIEWARMTEPOMPEN CoolingWays ontwikkelt en levert, in samenwerking met Robur, verwarmingssystemen die werken op aardgas. Hierdoor kunnen wij zeer hoge

Nadere informatie

Technieken en financiering van de aardgasvrijoplossingen

Technieken en financiering van de aardgasvrijoplossingen Nieuwbouw is relatief eenvoudig aardgasvrij te realiseren. Er zijn grofweg twee alternatieven: - Verzwaard elektriciteitsnet met een lucht- of bodemwarmtepomp in de woning (all electric) - collectieve

Nadere informatie

Brandstofcel in Woning- en Utiliteitsbouw

Brandstofcel in Woning- en Utiliteitsbouw Brandstofcel in Woning- en Utiliteitsbouw Leo de Ruijsscher Algemeen directeur De Blaay-Van den Bogaard Raadgevende Ingenieurs Docent TU Delft faculteit Bouwkunde Inleiding Nu de brandstofcel langzaam

Nadere informatie

Themadag Centraal versus decentraal koelen

Themadag Centraal versus decentraal koelen Themadag Centraal versus decentraal koelen Centrale versus decentrale industriële koelsystemen D.R. Wentink Adviesburo Verhoef Centraal versus decentraal koelen. Inhoudsopgave: 1. Definitie en verschillende

Nadere informatie

Regeling van grondgekoppelde warmtepompsystemen in kantoorgebouwen. C. Verhelst, L. Helsen KULeuven, Toegepaste Mechanica en Energieconversie

Regeling van grondgekoppelde warmtepompsystemen in kantoorgebouwen. C. Verhelst, L. Helsen KULeuven, Toegepaste Mechanica en Energieconversie egeling van grondgekoppelde warmtepompsystemen in kantoorgebouwen C. Verhelst, L. Helsen KULeuven, Toegepaste Mechanica en Energieconversie Inhoudstafel Situering Grondgekoppelde warmtepompsystemen Huidige

Nadere informatie

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas SolarFreezer Comfort zonder aardgas Jacques Mathijsen April 2017 1 Energie per woning Gemiddeld energie verbruik in Nederland woning met 2.2 personen Elektrische energie 100% = 3.500 kwh Thermische energie

Nadere informatie

Beslissing van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 24 juni 2008

Beslissing van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 24 juni 2008 Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 B - 1000 BRUSSEL e-mail : info@vreg.be tel. : +32 2 553 13 53 fax : +32 2 553 13

Nadere informatie

Gemeentelijk subsidiereglement voor herbruikbare energiebronnen op particuliere woongebouwen

Gemeentelijk subsidiereglement voor herbruikbare energiebronnen op particuliere woongebouwen Gemeentelijk subsidiereglement voor herbruikbare energiebronnen op particuliere woongebouwen Artikel 1: In het subsidiereglement wordt verstaan onder: Bestaande woning: woning waarvoor een volledige en

Nadere informatie

Datacenterkoeling zonder F-gassen: uw data center het gehele (!) jaar compressorloos geklimatiseerd. Spreker: Marius Klerk

Datacenterkoeling zonder F-gassen: uw data center het gehele (!) jaar compressorloos geklimatiseerd. Spreker: Marius Klerk Datacenterkoeling zonder F-gassen: uw data center het gehele (!) jaar compressorloos geklimatiseerd Spreker: Marius Klerk ZONDER F-GASSEN STAAT UW DATACENTER STIL! F-gassen? gefluoreerde broeikasgassen,

Nadere informatie

Introductie HoSt B.V.

Introductie HoSt B.V. HR Hout WKK (Vink Sion) voor glastuinbouw en stadverwarming door HoSt Imtech Vonk vof door H. Klein Teeselink info@host.nl Introductie HoSt B.V. Inhoud: Waarom biomassa WKK, belang van warmte? Wie zijn

Nadere informatie

Projectgroep Biomassa & WKK & Warmtenetwerk presenteren: Geothermie: meer opbrengst dankzij wkk en warmtepomp

Projectgroep Biomassa & WKK & Warmtenetwerk presenteren: Geothermie: meer opbrengst dankzij wkk en warmtepomp Foto ECW: Geobron Projectgroep Biomassa & WKK & Warmtenetwerk presenteren: Geothermie: meer opbrengst dankzij wkk en warmtepomp Waarom lid worden van BioWKK: Ongeveer 50 deelnemende organisaties Promotie

Nadere informatie

AANVRAAG VAN ATTEST VOOR ENERGIEBESPARENDE INVESTERINGEN

AANVRAAG VAN ATTEST VOOR ENERGIEBESPARENDE INVESTERINGEN HANDLEIDING AANVRAAG VAN ATTEST VOOR ENERGIEBESPARENDE INVESTERINGEN BIM Departement "Energiepremies" Havenlaan 86c/3000 1000 Brussel Tel.: 02/775.75.75 E-mail : info@leefmilieubrussel.be Datum van verzending

Nadere informatie

De toekomst van niet-natuurlijke koelmiddelen

De toekomst van niet-natuurlijke koelmiddelen De toekomst van niet-e koelmiddelen Sinds 1 januari 2015 zijn koelmiddelen die chloor bevatten (HCFK s en CFK s) verboden. Koelmiddelen met chlooratomen kunnen zorgen voor een aantasting van de ozonlaag.

Nadere informatie

VR DOC.0899/2BIS

VR DOC.0899/2BIS VR 2018 2007 DOC.0899/2BIS Besluit van de Vlaamse Regering houdende wijziging van het Energiebesluit van 19 november 2010, wat betreft een aanpassing van de call-regeling voor de ondersteuning van groene

Nadere informatie

Categorie 1.- Doelmatiger isolatie van gebouwen opgericht vóór 1 januari 1980

Categorie 1.- Doelmatiger isolatie van gebouwen opgericht vóór 1 januari 1980 Lijst van de energiebesparende investeringen Lijst van activa die dienen voor een rationeler energieverbruik, de verbetering van de industriële processen uit energetische overwegingen en de terugwinning

Nadere informatie

Handleiding voor indieners van projectvoorstellen voor de call groene warmte, restwarmte en biomethaan

Handleiding voor indieners van projectvoorstellen voor de call groene warmte, restwarmte en biomethaan / handleiding Handleiding voor indieners van projectvoorstellen voor de call groene warmte, restwarmte en biomethaan INHOUD 1 PROJECTIDEE... 2 1.1 Is mijn projectidee uitgesloten omdat het al groenestroomcertificaten

Nadere informatie

ENERGIESUBSIDIES. Valérie de Groote INDEA 26 september 2013

ENERGIESUBSIDIES. Valérie de Groote INDEA 26 september 2013 ENERGIESUBSIDIES Valérie de Groote INDEA 26 september 2013 1 FEDERAAL 2 Federaal: investeringsaftrek Verhoogde investeringsaftrek voor energiebesparende investeringen fiscaal voordeel waarbij men een bepaald

Nadere informatie

Duurzame Warmte voor Iedereen

Duurzame Warmte voor Iedereen Duurzame Warmte voor Iedereen Welke Warmtepomp Waar? Charles Geelen partner technisch secretaris Dutch Heat Pump Association Welke Warmtepomp Waar Toepassen 2 Geen tijd te verliezen! Welke Warmtepomp Waar

Nadere informatie

DE MEEST EFFICIËNTE OPLOSSING OM TE GENIETEN VAN MAXIMAAL COMFORT

DE MEEST EFFICIËNTE OPLOSSING OM TE GENIETEN VAN MAXIMAAL COMFORT DE MEEST EFFICIËNTE OPLOSSING OM TE GENIETEN VAN MAXIMAAL COMFORT VERWARMING, KOELING EN WARM WATER IN ÉÉN SYSTEEM DE RVL- l PLUS WARMTEPOMP VAN FERROLI IS ENERGIE VOOR DE TOEKOMST: Schoon Duurzaam Geen

Nadere informatie

Bijlage 1.2.2bis bij het besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne

Bijlage 1.2.2bis bij het besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne Bijlage 4 bij het besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse besluiten inzake leefmilieu houdende omzetting van Europese richtlijnen en andere diverse wijzigingen Bijlage 1.2.2bis bij het

Nadere informatie

Notitie. 1. Inleiding

Notitie. 1. Inleiding Installect Rozenstraat 11 7223 KA Baak www.installect.nl W.H. Bruil T 0575 441187 wbruil@installect.nl Notitie Project : Sanquin Amsterdam Onderwerp : aanmeldingsnotitie voor de m.e.r.-beoordelingsplicht

Nadere informatie

25/03/2013. Overzicht

25/03/2013. Overzicht Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013 2 Warmte-krachtkoppeling (WKK) De gelijktijdige

Nadere informatie

Alternatieve energievormen. Vakgroep Mechanica van Stroming, Warmte en Verbranding Universiteit Gent UGent

Alternatieve energievormen. Vakgroep Mechanica van Stroming, Warmte en Verbranding  Universiteit Gent UGent Alternatieve energievormen Actieve technieken Prof. M. De Paepe 13u15 tot 14u45 www.floheacom.ugent.be Inhoud Inleiding Verwarming Biomassa WKK Warmtepompen KWO BEO- betonkernactivering Gaswarmtepompen

Nadere informatie

HR WKK met CO 2 winning

HR WKK met CO 2 winning HR WKK met CO 2 winning Door: Herman Klein Teeselink HoSt Sheet 1 of 22 Inhoud HoSt HoSt ImtechVonkV.O.F. - Reinigen van rookgassen - Rookgascondensor / Scrubber - Nat elektrostatisch filter - Waterbehandeling

Nadere informatie

Koelen en verwarmen: de bodem als energiebron

Koelen en verwarmen: de bodem als energiebron Jaarlijkse Informatievergadering Particulier Historisch Patrimonium 14 juni 2008, Kasteel van Hex te Heers Koelen en verwarmen: de bodem als energiebron J. Van Bael 1 Koelen en verwarmen : de bodem als

Nadere informatie

Restwarmtebenutting in de vleesverwerkende industrie. Case. A.(Fons)M.G. Pennartz Ir. Manager team Energie KWA Bedrijfsadviseurs B.V.

Restwarmtebenutting in de vleesverwerkende industrie. Case. A.(Fons)M.G. Pennartz Ir. Manager team Energie KWA Bedrijfsadviseurs B.V. Restwarmtebenutting in de vleesverwerkende industrie d.m.v. HT-warmtepompen Case A.(Fons)M.G. Pennartz Ir. Manager team Energie KWA Bedrijfsadviseurs B.V. Aan bod komen: Situatie omschrijving case vleesbedrijf

Nadere informatie

Het Nieuwe Telen van Amaryllis Amazone Amaryllis Deel 2 : energiemonitoring

Het Nieuwe Telen van Amaryllis Amazone Amaryllis Deel 2 : energiemonitoring Het Nieuwe Telen van Amaryllis Amazone Amaryllis 2011-2012. Deel 2 : energiemonitoring Het Nieuwe Telen Amaryllis : Deel 2 Energiemonitoring projectnummer 1400007415 Januari 2013 Energiemonitoring Plantmonitoring

Nadere informatie

Een eenvoudige manier van verwarmen uit het hart van de natuur. Direct bij u thuis!

Een eenvoudige manier van verwarmen uit het hart van de natuur. Direct bij u thuis! Een eenvoudige manier van verwarmen uit het hart van de natuur. Direct bij u thuis! Onderscheiden met de staatsprijs voor energie-onderzoek BESTE EFFICIËNTIE COP 6,7 W A R M T E P O M P E N TOONAANGEVENDE

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN WARMTEPOMP: ONTWERP HERFST 2017 Dimensionering en integratie van geothermische warmtepompinstallaties Hans HOES 2 INHOUDSOPGAVE INTRODUCTIE ZINVOL TOEPASSEN VAN GEOTHERMISCHE

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN WARMTEPOMP: ONTWERP HERFST 2018 Dimensionering en integratie van geothermische warmtepompinstallaties Hans HOES 2 INHOUDSOPGAVE INTRODUCTIE ZINVOL TOEPASSEN VAN GEOTHERMISCHE

Nadere informatie

Pool & Spa. De Hydro-Pro warmtepompen

Pool & Spa. De Hydro-Pro warmtepompen Pool & Spa Hydro-Pro_warmtepompen_Mertens.indd 1 De Hydro-Pro warmtepompen 3/2/2012 2:49:46 PM Hydro-Pro_warmtepompen_Mertens.indd 2 3/2/2012 2:49:50 PM Efficiënt en economisch De warmte van de buitenlucht

Nadere informatie

WKO Uw grondwater is goud waard

WKO Uw grondwater is goud waard 11/03/15 WKO Uw grondwater is goud waard agenda 15:00 uur Inleiding 15:10 uur De theorie van een WKO 15:30 uur Het onderzoek van 10 WKO s 15:50 uur Beheer en optimalisatie 16:05 uur Eigenaar aan het woord

Nadere informatie

2016-04-15 H2ECOb/Blm HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling

2016-04-15 H2ECOb/Blm HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling Op de internationale milieuconferentie in december 2015 in Parijs is door de deelnemende landen afgesproken, dat de uitstoot van broeikasgassen

Nadere informatie

Warmtepompen : Wanneer wel of niet?

Warmtepompen : Wanneer wel of niet? Warmtepompen : Wanneer wel of niet? TRIAS ENERGETICA 2 Dus 1. Eerst goed isoleren en luchtdicht bouwen (de warmtebehoefte beperken) 2. Dan duurzame energietechnieken maximaal benutten 3. Als laatste fossiele

Nadere informatie