De koeling van de motor.

Transcriptie

1 . AOC OOST Almelo Groot Obbink

2 Inleiding Door de verbranding van brandstof in de motor (= werkslagen) ontstaan zeer hoge temperaturen. ( ± 2000 C.) Deze temperatuur moet worden teruggebracht tot de werktemperatuur van de motor. De werktemperatuur van luchtgekoelde motoren is ± 120 C. en van watergekoelde motoren is ± 85 C. Luchtkoeling. 1. Rijwindkoeling. Door het rijden strijkt er lucht langs de koelribben waardoor de warmte van de motor wordt afgegeven aan de lucht. Teken de koude lucht blauw en de warme lucht rood. 2. Geforceerde luchtkoeling. Door het vliegwiel met schoepen wordt koude lucht langs de cilinder geblazen waardoor deze gekoeld wordt. Soms is de motor voorzien van aparte ventilatoren voor koeling. Onderhoud: a. koelribben schoonhouden. b. ventilatorriem op spanning houden. Voordelen luchtkoeling: a. kan niet bevriezen. b. weinig onderhoud. c. eenvoudige constructie. Nadelen luchtkoeling: a. motor maakt meer lawaai. b. de koeling is minder goed regelbaar. 24

3 Vul in: 1. Welke temperatuur ontstaat er wanneer we brandstof verbranden? Noem 2 manieren om een motor af te koelen Hoe heten de ribbels op de cilinder van een rijwindkoeling? Noem een voertuig waarop je mag rijden als je 16 bent met rijwindkoeling? Wat is de temperatuur van een luchtgekoelde motor? Wat is de temperatuur van een watergekoelde motor? Noem 2 nadelen van luchtkoeling Vloeistofkoeling. 1. Verdampingskoeling. Cilinderkop en cilinder zijn omgeven door water. Voor verdampen is warmte nodig en daardoor wordt de motor gekoeld. De werktemperatuur is dan ook 100 C. Dit komt alleen voor op oude stilstaande motoren. Nadelen zijn: a. vaak water bijvullen. Voordelen zijn: b. veel last van ketelsteen en roest. a. eenvoudige constructie c. motor blijft in het begin te lang koud. b. weinig onderhoud. 25

4 Praktijkopdracht verdampingskoeling. (Yanmar) 1. Tap het water af in een emmer. (Als het kraantje dicht zit met roest dan even doorsteken met een ijzerdraadje.) 2. Verwijder de vulopening met de zeef en de drijver. 3. Maak onder deze vulopening een nieuwe pakking. 4. Monteer de vulopening met de nieuwe pakking. 5. Vul het koelsysteem weer met schoon water. (Hoeveel liter?) 6. Alles laten controleren door de leraar en de motor starten. 7. Motor stoppen en alles schoonmaken en opruimen. Invullen: 1. Wat is de werktemperatuur van een motor met verdampingskoeling? Water gaat bij 0 C en gaat bij 100 C Noem twee voordelen van verdampingskoeling Het merk van de motor waaraan je gewerkt hebt is Het koelsysteem van deze motor heet Hoeveel liter water ging er in dit koelsysteem? Antw liter. Je begrijpt nu dat het lang duurt voordat de motor op zijn werktemperatuur is. Zoek op bij de onderhoudsgegevens van deze motor. 1. Is dit een dieselmotor of een benzinemotor? Antw Wat is de cilinderinhoud van deze motor? Antw Is het een 2 slag of 4 slagmotor? Antw Is dit een kopklepmotor of zijklepmotor? Antw Hoeveel liter olie moet er in deze motor? Antw Hoeveel liter water moet er in deze motor? Antw Hoeveel PK heeft deze motor? Antw

5 2. Geforceerde waterkoeling Dit koelsysteem bestaat uit; - Een radiateur (2) met vuldop (1) en aftapkraan (8) - Het motorblok heeft hier 4 cilinders (7) en staat met de warmwaterslang(9) en de koudwaterslang(10) in verbinding met de radiateur. - Een thermostaat (5) regelt de temperatuur van de motor. - De waterpomp (3) wordt aangedreven door een V-snaar over een poeli (4) en laat ook de ventilator (6) draaien. Zelf invullen. Water blauw kleuren Werking : Als de motor nog koud is, zit de thermostaat dicht. Er kan nu geen water naar de radiateur om te koelen. De waterpomp pompt het water binnenin het motorblok rond waardoor het sneller op temperatuur is. Als de watertemperatuur + 85 C. is, gaat de thermostaat open en kan het water door de radiateur stromen om afgekoeld te worden door de luchtstroom van het rijden en of de luchtstroom van de ventilator. Meestal staat deze koeling onder druk door de radiateurdop. Een voordeel is, dat je niet vaak water hoeft bij te vullen. Nadeel: het kan gevaarlijk zijn om de radiateurdop te verwijderen bij een hete motor. Als de motor een goede werktemperatuur heeft, dan: - heeft de motor een lager brandstofverbruik. - heeft de motor meer trekkracht. - heeft de motor minder slijtage. 27

6 Invullen. Deze tekening laat het koelsysteem zien bij motor. Je kunt dat zien aan de thermostaat want die staat De motor heeft dus een temperatuur die is dan 85 C. (warme / koude) (open / dicht) (lager / hoger) Kleur de 4 cilinders rood. Geef met pijlen aan in de tekening hoe het water door de motor rond stroomt. Kleur het water blauw in deze tekening. Deze tekening laat het koelsysteem zien bij motor. Je kunt dat zien aan de thermostaat want die staat De motor heeft dus een temperatuur die is dan 85 C. (warme / koude) (open / dicht) (lager / hoger) Kleur de 4 cilinders rood. Geef met pijlen aan in de tekening hoe het water door de motor rond stroomt. Kleur het water oranje in de deze tekening. 28