Peritoneale dialysekatheter

Transcriptie

1 Patiënteninformatie Peritoneale dialysekatheter Wat is een peritoneale dialysekatheter en wat kunt u bij plaatsing verwachten?

2

3 Inhoudsopgave Pagina Algemeen 4 Wat is een PD-katheter? 4 Wat kunt u verwachten? 6 Vóór de operatie 6 Bij opname 6 De operatie 7 Na de operatie 7 Nazorg 7 De dagelijkse verzorging 8 Aandachtspunten en tips 9 Nadere informatie 9 Wie kunt u bellen bij problemen? 9 Tot slot 10 3

4 Peritoneale dialysekatheter Wat is een peritoneale dialysekatheter en wat kunt u bij plaatsing verwachten? U heeft een afspraak in Tergooi voor een behandeling. Onze artsen en medewerkers doen er alles aan om u met de beste zorg te omringen en uw verblijf in het ziekenhuis zo aangenaam mogelijk te maken. Ter voorbereiding op uw behandeling, informeren we u met deze folder over de gang van zaken rondom een peritonale dialysekatheter. Daarnaast zetten we een aantal praktische zaken en nuttige informatie voor u op een rij. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Achterop vindt u de contactgegevens van de betreffende afdeling. De medewerkers van de afdeling of uw behandelaar beantwoorden uw vragen graag. Algemeen Binnenkort brengen we bij u in Tergooi locatie Hilversum een peritoneale dialyse katheter (PD-katheter) in de buik. Deze katheter is nodig om te dialyseren. Deze folder geeft informatie over de katheter, de daarvoor noodzakelijke operatie en over de verdere verzorging. Deze beschrijving komt niet in de plaats van een gesprek met uw arts of verpleegkundige. Die zijn steeds bereid om u persoonlijk alles uit te leggen en op uw vragen in te gaan. Daarnaast kunt u in de zorgmap aanvullende informatie over de PD-katheter terugvinden. Wat is een PD-katheter? De PD-katheter is een slangetje van kunststof met een lengte van ruim 40 cm en een dikte van 4 mm. Tijdens de operatie brengt de chirurg ongeveer de helft van het slangetje bij u in de buikholte. Zo ontstaat een toegang tot de buikholte. Die is nodig om peritoneale dialyse uit te 4

5 voeren. De katheter vergroeit met de buikwand door middel van een cuff (zie tekeningen hierna). Hierdoor komt de katheter vast te zitten. De plaats waar de katheter uit de buik komt, noemen we de huidpoort. Het deel van de katheter buiten uw lichaam is 15 cm lang. Aan het uiteinde ervan zit een tussenstukje van metaal (titanium). Hierop plaatsen we een verlenglijn van 25 cm. Deze lijn sluiten we af met een schroefdopje. Aan de verlenglijn koppelen we bij het wisselen van de dialysevloeistof de slangen waaraan zich de zak met dialysevloeistof bevindt. Voorbeeld van de katheterplaats bij peritoneale dialyse navel katheter afsluitdop 5

6 Wat kunt u verwachten? Vóór de operatie U krijgt een afspraak op de polikliniek Chirurg op locatie Hilversum. De chirurg geeft u informatie over de operatie en beoordeelt of hij/zij de katheter bij u kan inbrengen. Bij opname We nemen u op locatie Hilversum op. Meestal verblijft u voor het inbrengen van een PD-katheter twee à drie dagen in het ziekenhuis. We nemen u de dag vóór de operatie op. U brengt uw medicijnen mee naar het ziekenhuis. Met de verpleegkundige overlegt u welke medicijnen u op de dag van de operatie kunt innemen. Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen, dan heeft uw arts waarschijnlijk al eerder afgesproken dat u hiermee tijdelijk moet stoppen. Om een goede ligging van de PD-katheter te verkrijgen, is het belangrijk dat de darmen goed leeg zijn. Daarom krijgt u, naast laxerende medicatie, twee keer een klysma. Dit is een kleine hoeveelheid vloeistof die we met behulp van een knijptube inbrengen. Dit gebeurt zowel de avond vóór de operatie als op de ochtend op de dag van de operatie. Tijdens uw ziekenhuisverblijf behandelen we u met een neuszalf. Dit om te verhinderen dat een bepaalde bacterie die vaak in de neus voorkomt, de huidpoort infecteert. Deze bacterie, die staphylococ wordt genoemd, is gemakkelijk te behandelen met de neuszalf. U krijgt hierover instructie van de afdelingsverpleegkundige. De katheter mag niet in een huidplooi worden geplaatst. Het is de bedoeling dat de katheter later niet gaat knellen door een broek- of rokband. De dialyseverpleegkundige komt daarom vóór de operatie langs om met een markeerstift deze broek- of rokband op de buik te tekenen. Hiervoor draagt u uw eigen kleding. U spreekt vóór de operatie met de chirurg, zodat u eventueel uw voorkeurskant kunt aangeven. 6

7 Uiteindelijk bepaalt hij/zij, vanuit zijn/haar medische kennis, aan welke kant de katheter uit de buikwand komt. Ook krijgt u vóór de operatie een injectie met medicijnen om trombose te voorkomen en antibiotica om infectie van het gebied van de operatie tegen te gaan. Bent u overgevoelig voor bepaalde antibiotica, bijvoorbeeld voor penicilline, meld dit dan aan de arts. Voor de operatie moet u nuchter zijn. U mag dan vanaf middernacht niets meer eten of drinken tot na de operatie. Als de operatie later op de dag plaatsvindt, mag u in de ochtend nog een kopje thee en een beschuit gebruiken. De operatie De operatie duurt ongeveer 45 minuten en wordt uitgevoerd onder algehele narcose. Na de operatie Na de operatie heeft u twee wondjes van ongeveer één centimeter in de buik en een huidpoort waar de katheter uitkomt. De wondjes zijn bedekt met een pleister en ook de huidpoort van de katheter is afgeplakt. Als u terugkomt op de afdeling, vult een dialyseverpleegkundige de katheter met heparine zodat deze niet verstopt raakt. Na de operatie kunt u wondpijn hebben. Aarzel niet om dit aan de verpleegkundige door te geven. Vaak is pijnbestrijding al door de arts voorgeschreven en kan de verpleegkundige deze direct geven. Nazorg Het verband op de wondjes van de operatie en huidpoort blijft in principe vijf tot zeven dagen zitten, tenzij het door wondvocht vies is geworden. Na deze tijd verwijderen we het verband en de eventueel aanwezige hechtingen op de dialyseafdeling. Als het verband thuis doorlekt, moet u dit op de dialyseafdeling opnieuw laten verbinden. Neemt u dan van tevoren even contact op. 7

8 De PD-katheter gebruiken we in principe de eerste veertien dagen niet. Het wondgebied krijgt daardoor rust en de katheter krijgt de kans om goed in de buikwand vast te groeien. Na deze rustperiode kan de peritoneale dialyse starten; wanneer precies is afhankelijk van bloeduitslagen. De eerste vier tot zes weken na de ingreep verschonen we het verband op de huidpoort wekelijks tijdens de verpleegkundige poli op de Dialyse. Gedurende deze periode mag u niet douchen. Na deze periode van vier tot zes weken zit de katheter goed vast. Om de huidpoort goed schoon te houden is het, juist dan, belangrijk dat u deze dagelijks verzorgt. Hoe lang u niet mag douchen is afhankelijk van de snelheid waarmee uw huidpoort geneest. De dagelijkse verzorging Na bovengenoemde periode moet u tijdens de douchebeurt de huidpoort dagelijks verzorgen. U verwijdert vóór het douchen de pleister van de huidpoort en u zet de PD-katheter met een stukje pleister vast op de buik zodat de katheter niet hangt. Om u te wassen gebruikt u bij voorkeur vloeibare zeep en op het einde van de douchebeurt spoelt u de huidpoort schoon door de douchestraal recht op de huidpoort te houden. Vervolgens dept u de huid rond de huidpoort goed droog met een schone handdoek, waarna u een beetje bactroban neuszalf met behulp van een schoon wattenstokje dun aanbrengt rondom de huidpoort. Tot slot plakt u de huidpoort met een steriele pleister weer af (mepore, hansapor of cutiplast). Bactroban neuszalf is op recept bij de (polikliniekapotheek Tergooi) te verkrijgen. Bij het afplakken volgt u de natuurlijke loop van de katheter. Zet de katheterslang goed vast op de buik zonder deze te knikken. Maak eventueel gebruik van een PD-band waarin u de katheter kunt opbergen. Deze is op maat op de Dialyse te verkrijgen. 8

9 Aandachtspunten en tips Vermijd druk op uw huidpoort. Draag kleding die comfortabel zit en geen spanning geeft op de huidpoort. Denk hierbij ook aan de broekband of de veiligheidsgordel. Vermijd dat aan de katheter wordt getrokken. Als u voor controle van de huidpoort naar het ziekenhuis komt, gebruik dan van tevoren geen bactroban. Dit kan namelijk worden verward met pus. Vermijd het tillen van zware voorwerpen. Wees voorzichtig gedurende de eerste veertien dagen. De katheter moet namelijk de kans krijgen goed in de buikwand vast te groeien. In het algemeen geldt dat, wanneer u gestart bent met peritoneale dialyse, er door het dialysaat al extra druk op de buikwand staat en u veelvuldig zwaar tillen moet vermijden. Nadere informatie Aanvullende informatie vindt u in de zorgmap van de Nierstichting. Wie kunt u bellen bij problemen? Bij problemen belt u met de PD-verpleegkundige. Deze is te bereiken op het hieronder vermelde telefoonnummer of, buiten kantoortijden, via de receptie van Tergooi locatie Hilversum, T Vraag dan naar de dienstdoende PD-verpleegkundige. 9

10 Tot slot Heeft u na het lezen nog vragen, dan kunt u zich wenden tot de PD-verpleegkundige. Deze is tijdens kantoortijden te bereiken op de Dialyse Tergooi locatie Hilversum, T Tijdens uw opname kunt u uw vragen stellen aan de arts of de verpleegkundige. Zij beantwoorden uw vragen graag. Tergooi

11 11

12 T Locatie Blaricum Rijksstraatweg AN Blaricum Locatie Hilversum Van Riebeeckweg XZ Hilversum Locatie Weesp C.J. van Houtenlaan 1b 1381 CN Weesp