Openbare raadsvergadering der gemeente Ridderkerk, gehouden op maandag 18 april 2005

Transcriptie

1 Openbare raadsvergadering der gemeente Ridderkerk, gehouden op maandag 18 april 0 Aanwezig: de burgemeester mevrouw J.H.M. Hermans-Vloedbeld (voorzitter) De wethouders de heren A.C. van Andel (LR), E.M. den Boef (CDA) en H.J. Zwiers (PvdA) De raadsleden de heren T.J. Alderliesten (SGP), B. van den Berg (PvdA), mevrouw Y.D.E. Boer-van Laak (CDA), de heer A.L. Coomans (LR), mevrouw C. van Dijl-Garama (PvdA), de heer H. Dokter (LR), mevrouw M. van Gink (PvdA), de heren M.A. Hitzert (PvdA), H.C.M. van Houcke (D66/GL), S.A. de Klerk (CDA), P.J.H.M. de Koning (VVD), B. Kooiman, (VVD) L.A.W. Koop (LR), H. Koppes (LR), J. Lagendijk (SGP), A. Los (LR), P.W.J. Meij (CDA), B. Neuschwander (LR), mevrouw W.N. Nooyen (PvdA), de heren W.P. Onderdelinden (CDA), ing. A. den Ouden (SGP), L.B. Plaisier (ChristenUnie), J.C. van Rietschoten (ChristenUnie), mevrouw W. van Ringelesteijn (LR), de heren mr. V.A. Smit (SGP), L. van der Spoel (VVD), mevrouw A.E. Tamerius-van Oosten (CDA) en de heer V. Tutar (PvdA). Griffier: de heer mr. J.G. van Straalen Afwezig: mevrouw A. Muizelaar (D66/GL) Notulist: mevrouw I.J.H. Lit 1. Opening en vaststelling van de agenda De voorzitter: Dames en heren, goedenavond. Hartelijk welkom in deze raadsvergadering van de gemeente Ridderkerk. Ook de luisteraars van de SLOR, hartelijk welkom. Fijn dat u vanavond weer bij ons bent. De notulen van de vorige raadsvergadering zijn nog niet gereed. Ik stel u voor om agendapunt van de agenda af te halen. Op uw tafels treft u een initiatiefvoorstel aan over het reinigen van de GFT-containers en een voorstel van het college over de collectieve aanvullende ziektekostenverzekering. Kunt u met de voorliggende agenda instemmen? Dat is het geval. Dan gaan wij over tot agendapunt Vragenuur voor raadsleden (artikel 41 Reglement van Orde) De voorzitter: Er zijn bij mij drie vragen ingediend, ten eerste door mevrouw Tamerius van het CDA. Mevrouw Tamerius: Ik heb de volgende vragen over de armoedebestrijding. Kunt u aangeven of u in het kader van de OZB door een bestandskoppeling met de Belastingdienst kwijtschelding kunt overwegen? Het ACOR meldt dat via de landelijke pers een bericht werd ontvangen dat de gemeente Almelo bij alle beslissingen ook in kaart gaat brengen welke effecten de besluiten hebben voor mensen met een laag inkomen. Speciaal daarvoor is een Armoede Effect Rapportage ontwikkeld. Hierover heb ik de volgende vraag. Kunt u in overweging nemen of onderzoeken 1826

2 of in het kader van de armoedebestrijding in Ridderkerk eenzelfde beleid gevoerd kan worden? De voorzitter: Ik geef hiervoor het woord aan wethouder Zwiers. Wethouder Zwiers: De bestanden van de gemeente en Belastingdienst zijn gekoppeld. Wij mogen vanwege het huidige beleid de OZB niet kwijtschelden aan cliënten van de Sociale Dienst. Het is de gemeente niet toegestaan om dit besluit zelfstandig te wijzigen, omdat wij niet in staat zijn om inkomenspolitiek te bedrijven. Dat is de reden waarom het is zoals het is. Als u vindt dat er een dergelijk onderzoek gedaan moet worden - ik weet dat het NIBUD dit uitvoert - kunt u als raad aan het college verzoeken dit onderzoek uit te voeren. De voorzitter: Mevrouw Tamerius, bent u tevreden? Mevrouw Tamerius: Ja voorzitter. De voorzitter: Dan ga ik naar de heer Onderdelinden van het CDA die een vraag heeft over de bodemsanering. De heer Onderdelinden: Dank u wel voorzitter. Ik heb een vraag aan wethouder Den Boef over de bodemsanering in Slikkerveer en Bolnes in combinatie met de omstreden muur die gebouwd zou worden in het Drierivierengebied. De bouw zou stilliggen. De vraag is of dit waar is en wat de rol van de gemeente zou kunnen zijn. Dank u wel. Wethouder Den Boef: Voorzitter, ik denk dat de vraagsteller zich heeft laten leiden door een krantenartikel, maar de schrijver van dat artikel heeft zich niet goed geïnformeerd. Het zit toch anders. In ieder geval klopt de foto bij het artikel niet, want juist op die plek is de sanering afgerond. Voor de geluidswal wordt een Verklaring van geen bezwaar aangevraagd. Die ligt op dit moment bij de gemeente. Als die verklaring wordt afgegeven, kunnen we daarmee verder. We hebben u in de commissie geïnformeerd over de toetsing, die wat ons betreft akkoord is. De sanering in Bolnes is gestopt. Het betreft een andere dan de foto weergeeft. De subsidie is toegezegd. Wij hebben u erover geïnformeerd dat het anders gelopen is. Ik heb daarover afgelopen vrijdag met de gedeputeerde gesproken, die mij heeft verzekerd dat het goed komt. Het duurt helaas langer dan verwacht. Zodra het geld er is, gaat de ontwikkelaar verder. De voorzitter: Bent u tevreden, mijnheer Onderdelinden? De heer Onderdelinden: Hoeven wij geen zorgen te hebben over het bedrag van 2, miljoen euro? Wethouder Den Boef: Dat is mij verzekerd. De voorzitter: Dan geef ik de heer Onderdelinden opnieuw het woord voor zijn tweede vraag. 1827

3 De heer Onderdelinden: Voorzitter, in het kader van de salariëring van topbestuurders van energiemaatschappijen en in het bijzonder Eneco vragen wij ons af in hoeverre wij ons als gemeente verantwoordelijk voelen voor dat wat daar gebeurt. Ik zou graag van de wethouder willen horen of dat een punt van aandacht wordt of is omdat wij als gemeente aandeelhouder van Eneco zijn. Dat is de grote en enige link die hier ligt. De voorzitter: Dank u wel, mijnheer Onderdelinden. Dit is ook een vraag voor wethouder Den Boef. Gaat uw gang, wethouder. Wethouder den Boef: Voorzitter, zoals u weet heeft onze gemeente een vertegenwoordiger in de aandeelhouderscommissie. Hij doet dat werk voor een bescheiden salaris. Wij zijn met de raad van commissarissen en raad van bestuur in een pittige discussie geraakt over de statuten. Aandeelhouderscommissie, raad van commissarissen en raad van bestuur staan hierin contra. Wij willen via statutenwijziging meer bevoegdheden en de wet biedt die ruimte ook, vooral op het gebied van beslissingen, zoals de dividenduitkering. Wij zijn er niet van overtuigd dat het maximale dividend aan de gemeenten wordt uitgekeerd. Wij denken dat dat beter kan. Ook is het salaris van de topbestuurders een punt van discussie. Toevallig is vanavond de voorzitter van de aandeelhouderscommissie, wethouder Jansens van Rotterdam, in overleg met minister De Geus om te kijken wat de aandeelhouderscommissie hieraan kan doen. Ik denk dat een ingreep uiteindelijk daar vandaan moet komen. Zoals u weet zijn lopende contracten moeilijk open te breken, maar het is zeker een aandachtpunt. De voorzitter: Dank u wel, wethouder Den Boef. Mijnheer Onderdelinden, heeft u nog vragen hierover? Zo niet, dan ben ik toe aan agendapunt Mondelinge beantwoording van schriftelijke vragen van raadsleden en nadere inlichtingen over gegeven schriftelijke beantwoording (artikel Reglement van Orde) De voorzitter: Ik heb een schriftelijke vraag gehad van de heer De Koning. Daarop wordt een antwoord verwacht van het desbetreffende collegelid. Mijnheer De Koning, gaat uw gang. De heer De Koning: Voorzitter, dank u wel. Zonder dat ik de vraag helemaal herhaal, zijn bij onze partij en ik denk ook bij andere partijen reacties ontvangen over de hoogte van de gemeentelijke heffingen en vooral de OZB en de WOZ. Over de WOZ hebben wij als raadslid niet zo veel te zeggen. We hebben de vraag gesteld vanwege de controle die de raad op het collegebeleid uitvoert. Hoe zit het met de opbrengsten ten opzichte van vorig jaar? Dit is het ijkpunt om te zien of we doen wat we met elkaar hebben afgesproken. We kregen een cijfermatige reactie via de griffier. Dank u wel daarvoor. We hadden expliciet gevraagd om nu niet overspoeld te worden met allerlei cijfers. We constateren dat de OZB meer dan 1,% hoger is geworden dan in 04. Daarvoor zijn verklaringen denkbaar, zoals de verhoging van de reinigingsheffing, maar we weten niet of er wijzigingen zijn in het woningen- en bedrijvenbestand. We zien een toename van 2,% en beschouwen dat op dit moment als een gegeven. Wij zijn blij met de antwoorden die we hebben ontvangen. Als de wethouder ze nog wil toelichten, dan horen wij dat graag. Wij kunnen hiermee in ieder geval aan de inwoners een onderbouwd verhaal vertellen. Wij 1828

4 hebben wel begrepen dat er inmiddels veel bezwaarschriften zijn ingediend, zowel tegen de WOZ-waarde als tegen de hoogte van de heffingen. Dus, als de wethouder een toelichting heeft op dat wat hij schriftelijk heeft verstrekt, dan horen wij dat graag. De voorzitter: Ik begrijp dat u tevreden bent met de beantwoording. Wethouder Zwiers, heeft u nog behoefte aan een reactie? Wethouder Zwiers: Nee, dank u wel. Ik ben blij dat de heer De Koning tevreden is met het antwoord. 4. Spreekrecht belanghebbende burgers Van het spreekrecht wordt in deze vergadering geen gebruik gemaakt.. Vaststellen van de notulen van de vergaderingen van 29 februari 0 Dit agendapunt is doorgeschoven naar de volgende vergadering. 6. Lijst van ingekomen stukken (zie afzonderlijke lijst) en stemming over eventueel ingekomen verzoeken om een interpellatie Voor kennisgeving aan te nemen: 1. Mededeling van wethouder H.J. Zwiers (kenmerk 0/2-Griffie), d.d. 24 maart 0, dat raadstoezegging nr. 92 is afgedaan. 2. Mededeling van wethouder A.C. van Andel (kenmerk 0/4863-Griffie), d.d. 21 maart 0, dat raadstoezeggingen 69 is afgedaan. 3. Mededeling van wethouder E.M. den Boef (kenmerk 0/72-Griffie), d.d. 22 maart 0, dat raadstoezegging 271 is afgedaan. 4. Brief van de Nationale ombudsman, d.d. 23 maart 0, waarbij zijn Jaarverslag 04 wordt aangeboden.. Afschrift van een brief aan het college van burgemeester en wethouders van Stichting Milieudefensie, d.d. 22 maart 0, over Autovrije Dag op 18 september Brief van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, d.d. 29 maart 0, met informatie over de vorming van veiligheidsregio's in Nederland. 7. Brief van de Rechtbank Rotterdam, d.d. 1 april 0, over de behandeling van het beroep van J.J.C. Fontijne te Ridderkerk (planschade). 8. Brief van de Rechtbank Rotterdam, d.d. 1 april 0, over de behandeling van het beroep van Apron Development B.v. (planschade). Deze stukken worden ter kennisneming aangenomen. 1829

5 2. Akkoord te gaan met de inhoud van de antwoordbrief: Er zijn geen stukken in deze categorie. 3. Ter afdoening in handen te leggen van Ben W: 1. Brief van de controller van de Stadsregio Rotterdam, d.d. 8 maart 0, waarbij de ontwerpbegroting voor 06 wordt toegestuurd en gelegenheid wordt gegeven deze te beoordelen. De voorzitter: Deze brief wordt voorgelegd aan de commissie BCS om op dat moment het gevoel van de raad hierover te toetsen. 2. Brief van de afdeling Bestuursrechtspraak, d.d. 16 maart 0, met mededeling over de procedure inzake beroep tegen bestemmingsplan Ridderkerk-Oost. 3. Brief van de heer H. Salij, d.d. 27 maart 0, over actie Ridderkerk schoonste stad van Nederland. Deze stukken worden ter afdoening in handen gelegd van B en W. 4. Om preadvies voor te leggen aan B en W: 1. Brief van SRK Rechtsbijstand, namens J.D. Klootwijk, Slingehof 73, alhier, d.d. 17 maart 0, met een verzoek tot planschadevergoeding ex artikel 49 van de Wet op de ruimtelijke ordening, naar aanleiding van het bouwplan De Werf te Bolnes. 2. Brief van mevrouw A. v.d. Waal-Booy, d.d. 28 maart 0, over gemeentelijk beleid voor UMTS-antennes. De heer Neuschwander: Zij vraagt in haar brief naar het gemeentebeleid en spreekt haar bezorgdheid uit over twee geïnstalleerde masten in Ridderkerk. Het is inmiddels duidelijk geworden dat door deze masten gezondheidsrisico s kunnen ontstaan en zonder al te technisch te worden. De voorzitter: Mijnheer Neuschwander, bent u van plan om dit punt nu inhoudelijk te gaan behandelen? Dat is niet de bedoeling. De heer Neuschwander: Nee, voorzitter, ik wil de vraag graag afronden. U onderbreekt mij nu, maar ik was al bijna aan het einde. Zonder al te technisch te worden wilden wij vragen om dit onderwerp, net als in onze buurgemeente, te agenderen voor de commissie LenR en daar te discussiëren over het gemeentelijke beleid van UMTS-masten en de gezondheidsrisico s. De voorzitter: Het voorstel bij deze categorie is om de stukken voor preadvies voor te leggen aan het college en dat betekent dat dit automatisch via de commissie naar de raad gaat. De heer Neuschwander: Dus het gaat automatisch naar de raad? 18

6 De voorzitter: Het is een stuk gericht aan de raad, dat voor preadvies naar het college gaat. De heer Neuschwander: Dan wachten wij het preadvies af. Dank u wel. De heer Den Ouden: Ik wilde slechts vragen naar welke commissie. Ik heb naar de afgelopen maanden gekeken en er lijkt een reservoir te ontstaan van stukken die naar de commissie komen, terwijl ik er slechts een heb gezien en dat is een tijd geleden. De voorzitter: U bent er zelf bij om aan te geven in welke commissie het moet terugkomen. De raad gaat over zijn eigen agenda, dus u moet bepalen in welke commissie dit komt. De heer Den Ouden: Misschien kan het college een advies geven bij de stukken 2 en 3 voor welke commissie dit geagendeerd moet worden. Mevrouw Van Dijl bij interruptie: Volgens mij horen beide stukken in de commissie LenR thuis. De voorzitter: Laten we er dan vanuit gaan dat het voorlopig tot de commissie LenR wordt bepaald en als u daar erg droevig van wordt, kunt u daarover signalen afgeven aan uw collega s. 3. Brief van de heer Y. Visser, d.d. 12 februari 0, over onder andere het programma Ridderkerk Voortvarend. De stukken worden voor preadvies voorgelegd aan het college. Stukken die op grond van de doorzendplicht zijn doorgestuurd (art. RvO): 1. Brief van de griffier d.d. 6 april 0, waarbij aan de Landelijke Woonboot Organisatie wordt meegedeeld dat het door haar ingediende bezwaarschrift, op grond van het artikel 2:3 van de Algemene wet bestuursrecht, ter afdoening is doorgezonden aan het college van burgemeester en wethouders. Dit is akkoord. 7. Voorstel van burgemeester en wethouders, nr. 8, over aanvullend onderzoek verkenningsstudie Ridderkerklijn De heer Meij: We praten al ruim een decennium in Ridderkerk over een hoogwaardige openbaar vervoerverbinding naar Rotterdam. Een ondergrondse verbinding heeft de gemoederen in Ridderkerk lange tijd beziggehouden. Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 1994 en 1998 maakten paginagrote advertenties duidelijk dat dit het belangrijkste onderwerp voor de Ridderkerkse burgers was. De optie voor de metro is vooral om financiële redenen onhaalbaar gebleken en is daarom door het ministerie van Verkeer en Waterstaat afgeserveerd. In de stadsregio is vervolgens hard gestudeerd op een HOV-variant die realistisch en kosteneffectief bleek te zijn. In juni 03 werd het resultaat van de verkenningsstudie gepresenteerd. Daarin werd de TramPlusvariant als meest kansrijke variant gezien. In de raadsvergadering van juli 04 was er veel kritiek op de onderbouwing van die verkenningsstudie. Ik ga nog even de kritiek van het 1831

7 CDA langs om die te relateren aan het nieuwe rapport. Grote vraagtekens hadden wij toen bij de objectiviteit van het onderzoek. Er was volgens de fractie toen niet echt sprake van een onafhankelijk onderzoek. Gezien de opbouw en de woordkeuze was er sprake van een vooropgezette lijn. Niet alle HOV-opties waren uitgebreid onderzocht en juist in Ridderkerk waar dit zo gevoelig ligt, was dit een forse misser. De snelle HOV-busverbinding werd afgeserveerd vanwege de betonbakconstructie. Dit voelde als een afgedwongen keuze door de Stadsregio. Tweede punt van kritiek was sociale veiligheid. Dit speelde een grote rol in de discussie met de Stadsregio voor de HOV-verbinding met Rotterdam. Het is bij alle Ridderkerkers bekend dat de stations van de metro en de tram vrijplaatsen zijn voor ongure lieden. In de tram of metro voel je je door het ontbreken van elke vorm van controle onveilig. In de verkenningsstudie werd gesteld dat op dit gebied nog veel moest gebeuren. Dat stelde ons toen niet gerust. Nog twee andere punten betreffen de geluidsoverlast van de tram in bochten en de aantasting van de dorpse uitstraling. We hadden toen de vraag in hoeverre het mogelijk was om een tramverbinding aan te leggen met behoud van de dorpse uitstraling. Voorzitter, vanuit deze invalshoek hebben wij gekeken naar de studie van de Ridderkerklijn. Ik loop ze langs. Het onprettige gevoel dat wij hadden bij de verkenningsstudie van 03 ontbreekt nu. Het is een onafhankelijk onderzoek geweest. Alle vragen van de raad komen aan de orde. Duidelijk is dat ons huidige buslijnennet door zijn onoverzichtelijkheid kwetsbaar is voor weer nieuwe bezuinigingen. De exploitatie van een buslijn is relatief duur vanwege de beperkte capaciteit. Alleen een echte kwaliteitsverbetering in ons openbaar vervoer krijgt de automobilist uit zijn auto. Het is duidelijk dat een extra overstap in Rotterdam naar tram of metro een nadeel is bij de keuze voor de snelbus. Het credo is eigenlijk: niet overstappen. Ook de frequentie van een HOV-lijn is belangrijk. Uit het rapport blijkt dat een TramPlus ook voor Rotterdam een aantrekkelijke functie heeft. Dit beperkt het aantal avondritten. Een heel belangrijk verschil is dat de sociale veiligheid is verbeterd door de inzet van extra conducteurs in trams en treinen en extra inzet van politie. Er wordt weer gecontroleerd op kaartjes en de tram wordt stopgezet als iemand zich misdraagt. De grote aandacht voor het verhogen van de veiligheid in Rotterdam geeft ook vertrouwen voor de toekomst. Ook de gunstige effecten voor het milieu spreken ons aan in een regio waar de mate van luchtvervuiling eigenlijk tot draconische maatregelen zou moeten leiden. De eerste ervaringen in Barendrecht met de Carnisselijn stemmen ook positief en wij vonden het als raadslid belangrijk dat ook in het rapport te lezen. Wel vonden wij het achteraf jammer dat wij niet eenzelfde excursie hebben gemaakt naar de BusPlus-variant. Voorzitter, er blijft voor de CDA-fractie een aantal pijnpunten over: de inpassing van de tramplus door of langs de dorpskern van Ridderkerk, de grotere loopafstanden voor in het bijzonder de oudere bewoners van Drievliet en de nu al te voorziene parkeeroverlast in Drievliet bij de aanvang van de lijn. Wij hebben een aantal vragen aan de wethouders. In hoeverre is het zeker dat er echt rekening wordt gehouden met de wensen van Ridderkerk, als het gaat om de inpassing van de tram door of langs het centrum? Is de gemeente straks bereid om voor de oudere bewoners de buurtbus een belangrijke functie te geven naar de opstapplaats van de HOV-verbinding? Kan de wethouder toezeggen dat er straks voldoende rekening wordt gehouden met de komst van veel auto s die willen parkeren bij de opstapplaats in Drievliet? Wat de CDA-fractie betreft zou de lijn ook niet moeten stoppen bij de sporthal, maar bij de P&R plaats aan de rand van Ridderkerk. Is het mogelijk om in ieder geval bij het eindpunt 1832

8 maar ook bij andere haltes fietsenstallingen te maken, die eventueel bewaakt zijn? Is de wethouder bereid om extra toezicht bij halteplaatsen in te stellen? En als laatste, een punt dat wij in de commissie vergeten zijn te vragen, zijn er al nadere gegevens over de geluidsoverlast bekend? Dat was het. De voorzitter: Dank u wel, mijnheer Meij. Mijnheer Van den Berg, gaat uw gang. De heer Van den Berg: Voorzitter, we staan vanavond voor een belangrijke beslissing voor de toekomst van het Ridderkerkse openbaar vervoer. Er is een groot aantal jaren aan voorafgegaan waarin de raad vasthield aan een eerdere uitspraak voor een ondergrondse metroverbinding naar Ridderkerk. Vorig jaar hebben we van dat niet meer zo realistische idee afscheid genomen. Maar de wens om te komen tot een sterke verbetering van het Ridderkerkse openbaar vervoer blijft bestaan. Deze wens is ook nog eens vastgelegd in het onlangs vastgestelde meerjarenontwikkelingsplan Ridderkerk Voortvarend, dat we met zijn allen hebben vastgesteld. Vorig jaar werd duidelijk dat een keuze zou moeten worden gemaakt tussen een HOV-bus of TramPlus. De daartoe toen in juni geleverde verkenning door de Stadsregio Rotterdam was voor ons te eenzijdig gericht en liet te veel vragen open om een verantwoorde keuze te kunnen maken. Wij hebben toen aangegeven ons graag te laten overtuigen, maar dat op dat moment nog niet te zijn. Sinds dat moment hebben we ons verder kunnen oriënteren en nu hebben we het onderzoek van Goudappel Coffeng. Wij hebben een drietal argumenten die voor de Partij van de Arbeid-fractie van doorslaggevend belang zijn voor de keuze voor tram of bus. Ten eerste zijn we zijn als PvdA-fractie voorstander van een snelle, comfortabele en voor iedereen goed toegankelijke openbaar vervoersvoorziening met Rotterdam. Vergeet niet dat een groot aantal Ridderkerkers hierop is aangewezen voor hun werk en studie. Een ander belangrijk aspect is voor ons het milieu. We leven in een van de meest vervuilde gebieden ter wereld. De luchtkwaliteit is bijzonder slecht en zal gezien het nog steeds toenemende autogebruik voorlopig waarschijnlijk alleen maar slechter worden. Er zal in onze visie dan ook alles aan gedaan moeten worden om zoveel mogelijk mensen uit de auto en in het openbaar vervoer te krijgen. Hieraan kunnen wij als gemeente een bijdrage leveren. Het is op een bescheiden schaal maar wij moeten dat zeker niet nalaten. Ten slotte zal een goede HOV-voorziening ook een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de verdere economische ontwikkeling van Ridderkerk die, wil je de werkgelegenheid op peil houden, van het grootste belang is. De keuze voor een vervoerswijze zal naar onze mening dan ook vooral op deze argumenten gebaseerd moeten zijn. Het aantal reizigers in het openbaar vervoer ligt in Ridderkerk bijzonder laag ten opzichte van andere randgemeenten, dit ondanks of misschien wel juist dankzij veertien buslijnen. We hebben een versnipperd onoverzichtelijk lijnennet met lage bezetting en in de avonduren een lage of helemaal geen frequentie. De afgelopen jaren is een aantal lijnen geschrapt of beperkt gaan rijden. En naar onze mening zal onder druk van toenemende bezuinigingen dit proces in de toekomst het busvervoer nog verder aantasten. Het nu voorliggende rapport van Goudappel Coffeng geeft naar onze mening een realistisch beeld van de mogelijkheden 1833

9 om de gewenste deelname aan het openbaar vervoer op een niveau te brengen, dat vergelijkbaar is met de andere randgemeenten. Dit moet dan uiteraard wel een kwalitatief hoogwaardige vervoersvorm zijn met comfort en een zo hoog mogelijke frequentie. Om aan deze voorwaarden te voldoen spreekt het rapport een sterke voorkeur uit voor de TramPlusverbinding. Bij de aanname in dit rapport van ruim.000 reizigers per dag is nog geen rekening gehouden met het flankerende beleid vanuit de overheid, zoals rekeningrijden, zwaardere belastingen op het autogebruik en dergelijke. Dat zijn maatregelen die ons toch voor de hand lijken te liggen en onontkoombaar zullen zijn gezien de enorme milieuproblemen in deze regio. De aanname van meer dan.000 reizigers lijkt ons dan ook zeker niet onrealistisch. Voorzitter, wij hebben als raad niet voor niets om een second opinion gevraagd en de PvdAfractie wenst dit onderzoek dan ook serieus te nemen. Dat dit rapport tot dezelfde eindconclusie komt als de eerdere verkenning van de stadsregio, brengt ons dan ook tot de overtuiging dat de TramPlus-verbinding de voorkeur geniet, ondanks dat ook hier natuurlijk nadelen aan kleven. Zo zal aan de bereikbaarheid van de haltes de nodige aandacht moeten worden geschonken. De sociale veiligheid is voor ons een belangrijk item, voorzitter. De sociale veiligheid in de moderne tram is de laatste jaren sterk verbeterd en op zijn minst gelijkwaardig aan die in de bus. Wij hebben dit in Barendrecht op de Carnisselijn onlangs ook zelf kunnen ervaren. De aanwezigheid van een conducteur en een strenge plaatsbewijzencontrole geven een sterk gevoel van veiligheid. Ook buiten de tram op de halteplaatsen zal aan dit aspect veel aandacht moeten worden besteed. Voorzitter, de PvdA-fractie is van mening dat we wel eens een historische fout zouden kunnen maken als we deze kans om het openbaar vervoer kwalitatief zo sterk te verbeteren niet zouden aangrijpen. We zouden op langere termijn wel eens in een achterstandspositie kunnen komen als enige randgemeente met een sterk achterblijvend openbaar vervoer. Dat is slecht voor de reizende burger die op het openbaar vervoer is aangewezen. Dat is slecht voor het milieu. Dat is slecht voor de Ridderkerkse economie. Dat is dus niet goed voor Ridderkerk. Voorzitter, we noemen ons toch niet voor niets een voortvarende gemeente? Graag een reactie van de wethouder. Dank u wel. De voorzitter: Dank u wel, mijnheer Van den Berg. Dat is in eerste termijn al een helder standpunt. Ik ga naar de heer Los van Leefbaar Ridderkerk. Gaat uw gang. De heer Los: Dank u wel, voorzitter. Al ruim veertien jaar geleden werd er in de Ridderkerkse gemeenteraad gesproken over een railverbinding naar Rotterdam. Destijds hebben fracties uit deze raad samen met de provinciale raad en met Kamerleden een geplande route voor deze verbinding gereden met de RET vanuit Rotterdam naar Ridderkerk. Inwoners van Ridderkerk konden daarna in de plaatselijke krant lezen waar het eindstation van deze lijn was gepland, namelijk bij de huidige sporthal in Drievliet. Ik denk hierbij ook aan de voorstudie Metrotrace s uit In 1991 besloot de raad dat de spoedige 1834

10 aanleg van een metroverbinding bij voortduring zou worden bepleit. Er werd in de raad veel over gesproken en een meerderheid sprak voor de ondergrondse verbinding. Enkele jaren hierna kwam vanuit Rotterdam het bericht dat een ondergrondse verbinding geen haalbare kaart was omdat het benodigde aantal reizigers hiervoor niet gehaald kon worden. De RET richtte haar blik daarna meer op de Hoekse Waard en Barendrecht en op de sneltram richting Den Haag. Ridderkerk was voorlopig uit beeld. Ondanks dat ging men bij planologische ontwikkeling nog wel uit van een mogelijke railverbinding, hoewel het steeds meer op de achtergrond is geraakt. Zo werd het centrum ontwikkeld zonder railplannen en op de plek waar zeventien jaar geleden het eindstation was gepland, is nu een zorgzone geprojecteerd. We moesten immers voortvarend verder. Busverbindingen voldeden en waren ook nog betaalbaar. Maar dat is de laatste jaren niet in stand gebleven, integendeel. Het gebruikte argument was: economische redenen. De tarieven stegen en de dienstverlening werd minder na het wegvallen van de openbaar vervoersverbinding tussen Rijsoord en de rest van de Ridderkerkse wijken. De gemeenteraad stelde zelfs een krediet beschikbaar om door middel van een lokale vorm van openbaar vervoer in de leemte van deze wijk te voorzien. Inmiddels heeft de stadsregio wel geld op de plank liggen dat alleen kan worden gebruikt voor een railverbinding en kennelijk niet voor verbetering van het huidige openbaar vervoer. Wat is het belang hierachter en wat als de lijn in de toekomst niet voldoet? Stoppen we dan gewoon of verlagen we de frequentie net zoals de verbinding nu naar Hillegersberg? Of de verbinding aan de nieuwe Binnenweg, waarvan de Regioraad destijds besloot dat ook daar de tram niet meer hoefde te rijden in verband met een te lage bezetting. Het gevolg daarvan was dat de winkels bijna konden sluiten. Nu rijdt de tram weer door de inzet van de winkeliers. Zo vragen wij ons ook af of de gemeente Ridderkerk straks moet gaan meebetalen als het openbaar vervoer verder wordt geprivatiseerd en dat net zoals nu om economische redenen tot het openbreken van bestaande afspraken dreigt te leiden. Optimisten denken misschien dat het wel mee zal vallen. Maar kijk maar eens naar het ambulancevervoer. Graag een reactie van de wethouder hierop. Dank u wel. De voorzitter: Dank u wel, mijnheer Los. Mijnheer Plaisier, gaat uw gang. De heer Plaisier: Dank u wel, voorzitter. Ook de fractie van de ChristenUnie wordt gevraagd vanavond "go" of "no go" uit te spreken. Om voor mezelf de spanning maar vast uit mijn bijdrage te halen, het wordt: go! Tijdens twee commissievergaderingen en één raadsvergadering hebben we ons kritisch vragend opgesteld. We hebben nog een aantal kritische vragen. Het is ook nogal wat waarover we een beslissing moeten nemen. Op voorhand zijn wij trouwens niet positiever geworden over interessante rapporten die als doel lijken te hebben in een bepaalde richting te leiden. Dat geldt wat ons betreft ook voor een dure second opinion die dezelfde kant op wijst. De openbaring over het verschil tussen modelgetallen en al evenzo onbetrouwbare realistische cijfers spraken wat dat betreft boekdelen. Bovendien is een beschouwing over toekomstig openbaar vervoer, waarin de optie het bestaande buslijnennet op te waarderen niet eens ter sprake komt en waarin het bestaande vervoer over water aan de aandacht ontsnapt is, wat ons betreft absoluut incompleet. Maar dit terzijde. We zullen nu puntsgewijs aangeven waarom wij op dit moment tóch gekozen hebben voor dóórgaan. 18

11 Voor een milieubewuste partij als de ChristenUnie is het van het allergrootste belang dat ook inwoners van Ridderkerk de auto uit en het openbaar vervoer in of op gejaagd worden. Het is ons een doorn in het oog dat het percentage van openbaar vervoergebruikers hier lager ligt dan in vergelijkbare gemeenten. De opmerking van de regiovertegenwoordiger tijdens de commissievergadering van 11 april jongstleden dat er bij toekomstige concessieverleningen voor het openbaar vervoer de nadruk zal liggen op het railvervoer, lijkt geen gunstige voorbode voor het bestaande of tot hoogwaardig op te waarderen buslijnennet, maar was voor ons wel een meningsvormend element. Toen er enkele jaren geleden alweer, het was 16 december 02, een plan van aanpak voor de Ridderkerklijn vastgesteld was, heeft de fractie van de ChristenUnie er voor gepleit om ook de politie te betrekken bij het proces. Dit was bedoeld om aan de voorkant al invloed van de politie te kunnen hebben op de uiteindelijke keus van tracé en haltes in verband met het sociale veiligheidsaspect van een snelle openbaar vervoersverbinding met Rotterdam. Onze suggestie om de politie op elk zinvol moment bij één en ander te betrekken is toen gehonoreerd door de Stadsregio en stelt ons voorlopig voldoende gerust dat het veiligheidsaspect hoog op de agenda staat. Juist het risico met de sociale veiligheid is een onderwerp dat door inwoners steeds aangedragen wordt als meereizend nadeel van een sneltram. Toch hebben we ook een paar al of niet kritische opmerkingen, die meer bedoeld zijn als aandachtspunten voor het vervolgtraject. 1. Het college zal wat ons betreft op elk moment moeten knokken voor wat het waard is om de bestaande verbinding met het Zuidplein en met de Kralingse Zoom in stand te houden of zelfs te verbeteren. 2. We moeten te allen tijde voorkomen dat we als gemeente Ridderkerk straks voor de aanvoer op de sneltramlijn voor eigen rekening gebruik moeten maken van een hele serie losse busjes. Het is daarom erg belangrijk vanaf dit go -moment - want dat zal het wel worden schatten we in - dringend aandacht te blijven schenken aan de bereikbaarheid van de haltes voor de sneltram, ook voor mensen die slecht ter been zijn. 3. Met recht heeft de heer Veldhoen van de voormalige SGR-fractie, waar wij heel vroeger ook deel van uitmaakten, er altijd op gewezen dat het idee van vervoer over water, voorzover het Ridderkerk betreft, uit zijn koker kwam. Drie jaar geleden begon een Tweede Kamerlid van de ChristenUnie in Ridderkérk zijn werkbezoek dat in het teken stond van "reizigersvervoer over water". De fractie van de ChristenUnie doet een beroep op het college om alles uit de kast te halen, deze logische vorm van vervoer te blijven stimuleren, in stand te houden en niet kopje onder te laten gaan door de concurrentie van lijn Dit is door anderen ook al aangevoerd. Op basis van de ervaringen van Barendrecht zal er op voorhand nagedacht moeten worden over voldoende stallingruimte voor fietsen en parkeerruimte voor auto's rond opstaphaltes en vooral rond die haltes die het dichtst bij buurgemeenten liggen.. Het lijkt ons nu al een goed idee om bij de planstudie, daar waar het gaat over het tracé, maar vooral over de haltes, ook de betreffende wijkoverleggen te gebruiken voor de gedachtevorming. Voorzitter, met dank voor de wijze waarop wethouder Van Andel zijn best heeft gedaan om de raadsleden van Ridderkerk op zijn minst het gevóel te geven dat er naar hen geluisterd werd herhalen wij de opening van onze bijdrage: "go". 1836

12 De voorzitter: Dank u wel, mijnheer Plaisier. Ik ga naar de heer Van der Spoel. De heer Van der Spoel: Dank u wel, voorzitter. Aangezien de metro geen haalbare optie bleek, ligt op dit moment de keuze voor tram of bus als HOV-verbinding met Ridderkerk. De VVD-fractie had gedacht dat dit breed zou leven. Uit de respons van onze enquête en het aantal inwoners dat bij de commissiebehandeling van dit onderwerp aanwezig was, blijkt dat dit minder is dan verwacht. Dit is ook voor ons in eerste instantie onverklaarbaar. Als we vragen naar de reden, blijkt dat mensen de indruk hebben dat al besloten is dat er een tram komt en dat inspraak dus al lang een gepasseerd station is. Het onderzoek naar aanleiding van de raadsmotie om een nadere beschouwing van de Ridderkerklijn, die op bepaalde punten om verduidelijking vraagt, zien zij niet als iets wat de zaak zal veranderen. Tijdens de commissievergadering die destijds tot de motie geleid heeft, is door vertegenwoordigers van de Stadsregio immers aangegeven dat de uitkomst van het eerste onderzoek an sich sterk gefocust was op de uitkomst tram. Dit heeft al of niet terecht veel wantrouwen gewekt. De opvatting bij velen dat er een tram komt, wordt versterkt door de keuzes die door de meerderheid van de raad zijn gemaakt in Ridderkerk Voortvarend, stad in de regio. Daarin speelt de dominante rol van Rotterdam een rol. Communicatie schiet kennelijk tekort om dit beeld bij onze inwoners weg te kunnen nemen. Uit het nadere onderzoek blijkt het uitgangspunt bij de keuze van de HOV een snelle verbinding van Ridderkerk Centrum naar Rotterdam Centrum te zijn. Deze aanname is al bijzonder. Veel mensen moeten wel in Rotterdam of omgeving zijn, maar niet in het centrum. Over de optie van doortrekken naar de Drechtsteden wordt niet gerept. Dan spreek je pas echt over een hogere vervoerswaarde. Mensen die naar het centrum van Rotterdam willen, gebruiken daarvoor lijn 23. Met een goed onderliggend busnet met de juiste frequentie is dit vanuit Ridderkerk goed te bereiken. Een snelle verbinding naar Zuidplein is voor veel mensen veel logischer. Men kan in Lombardijen in de trein stappen of van Zuidplein met stad- of streekbus verder de stad in, naar het centrum of verder de streek in. Het feit dat er dan sprake is van een gebroken verbinding, waardoor eventueel tijdverlies optreedt, is naar de mening van onze fractie niet steekhoudend. Alle mensen die niet in het centrum hoeven te zijn, zouden met de tram in het centrum tijdverlies oplopen, omdat ze daar op een andere verbinding moeten overstappen. Bovendien kun je met een busverbinding beter inspelen op veranderingen in de vraag, ook op langere termijn. Met een tram leg je jezelf voor vele jaren vast. De veel hogere investeringslast voor de tram kun je efficiënter gebruiken door te investeren in een busverbinding. Dan de excursie van de raad. Wat we van de tram gezien hebben, is prachtig mooi. Maar de wijk waar de tram zich bevindt, is een nieuwe wijk. Men heeft eerst de tram aangelegd en daaromheen de wijk gebouwd. Dit is geheel anders dan in Ridderkerk, waar de tram door bestaand bebouwd gebied moet worden aangelegd. En dan - zo bleek tijdens de excursie - is het ideale plaatje opeens verdwenen. Het voorbeeld daarvan werd ons getoond bij de Beijerlandselaan. Vanwege fel verzet en onmogelijkheden moest de lijn daar met allerlei ingrepen gewijzigd aangelegd worden. Juist bij die tracébepalingen die in de bestaande infrastructuur moet worden ingepast, kunnen wij ervan uitgaan dat het onderwerp tram pas echt in Ridderkerk gaat leven. Bij de aanleg van infrastructuur voor een bus kun je flexibeler zijn. Tijdens ons bezoek aan Barendrecht bleek dat de veiligheid in en om de tram veel inzet vergt. Deze inzet van politie gaat ten koste van de reguliere politie-inzet en inzet van een flink aantal toezichthouders. 1837

13 Samenvattend, voorzitter, spreekt de VVD-fractie een voorkeur uit voor en adviseert de Stadsregio een HOV-verbinding naar Zuidplein met een goed onderliggend busnet, dat zo uitgekiend kan worden dat in Beverwaard overgestapt kan worden op lijn 23, zodat ook snel naar Rotterdam Centrum gereisd kan worden. Wij stemmen dan ook niet in met de drie voorliggende punten van het voorstel van B en W. De voorzitter: Dank u wel, mijnheer Van der Spoel. Dan ga ik nu naar de heer Van Houcke die vanavond in zijn eentje de belangen van D66/GL vertegenwoordigt. De heer Van Houcke: Dank u wel, voorzitter. De fractie van D66/GL heeft vorig jaar de raadsbrede motie met een oproep voor een verdiepende studie gesteund. Wij zijn blij dat wij dat gedaan hebben, want het voorliggende eindrapport is glashelder. Wij kunnen Ridderkerk, de regio en Goudappel Coffeng met het resultaat complimenteren. In 1936 telde de gemeente Ridderkerk.8 inwoners die vooral in Ridderkerk werkten. Maar nu is Ridderkerk onderdeel geworden van een stedelijk netwerk. Ridderkerkers werken in de hele regio en daarbuiten en dragen zo bij aan de economische motor van Nederland. Ze maken gebruik van de stedelijke voorzieningen die vooral te vinden zijn in de centrale stad Rotterdam. Dat veroorzaakt een toenemende mobiliteit. Mede omdat de afgelopen decennia nauwelijks is geïnvesteerd in een snel en toekomstgericht openbaar vervoerssysteem, ligt aan de westzijde van Ridderkerk inmiddels de drukste snelweg van Nederland. Deze telt vijftien tot achttien banen asfalt met de daarbij horende luchtvervuiling, die inmiddels zo ernstig is dat de staatssecretaris van Milieu niet meer zo goed weet hoe hij de nadelige consequenties daarvan moet aanpakken. De grenzen van het autoverkeer zijn in onze regio voor iedereen zichtbaar bereikt. Wij willen met open ogen en liefst niet met tranende ogen naar de toekomst kijken en wij zijn dan ook blij dat er in de regio de laatste jaren werk wordt gemaakt van een op de toekomst gericht, modern en frequent rijdend openbaar vervoersrailsysteem. De fractie van D66/GL is dan ook overtuigd van de noodzaak dat Ridderkerk daarop met de Ridderkerklijn zo spoedig mogelijk wordt aangesloten uit het oogpunt van economische voorspoed voor onze gemeente, uit milieuoverwegingen, als een bijdrage aan een wervend woonmilieu, voor betere bereikbaarheid van voorzieningen in Rotterdam zoals ziekenhuizen, onderwijsinstellingen, winkels, kantoren en bedrijven, voor mensen met en zonder auto. Opgekalefaterde busverbindingen bieden deze voordelen niet of onvoldoende, zoals uit de nadere studie duidelijk blijkt. Wij zijn ervan overtuigd dat bij handhaving van het huidige bussysteem verdere afkalving van het openbaar vervoer zal plaatsvinden, waardoor vooral het milieu en mensen zonder auto voortgaand worden gedupeerd. Wij hebben nog drie kritische opmerkingen. Eerste opmerking: als onderliggend vervoer blijven twee door Ridderkerk rijdende busverbindingen bestaan, een naar de Kralingse Zoom en een naar het Zuidplein. Wij vragen bij de nadere uitwerking speciale aandacht voor de bereikbaarheid van het meest noordelijke deel van Slikkerveer inclusief de fast ferry en van delen van Drievliet en de Kralingse Zoom in de avonduren. Tweede opmerking: de aanleg van de Carnisselijn heeft ons geleerd dat het onverstandig is om het begin- en eindpunt in een wijk te situeren, omdat daar ernstige parkeeroverlast ontstaat door van elders komende forenzen. Wij stellen voor in de nadere uitwerking het beginpunt van de lijn nog een stukje in oostelijke richting door te trekken tot net buiten Drievliet. Daarbij ontstaat de mogelijkheid om voldoende parkeergelegenheid aan te leggen. Een hoger reizigersaanbod zal immers ook tot grotere frequentie kunnen leiden en tot minder mobiliteit in Ridderkerk. 1838

14 Derde opmerking: de discussie over de toekomst van Ridderkerk heeft recent de nota Ridderkerk Voortvarend opgeleverd. Deze discussie is daarmee naar ons oordeel niet afgerond, maar moet doorgaan. Een verdichting van functies als wonen, werken en recreëren in de nabijheid van de Ridderkerklijn ligt voor de hand. Hoogbouw is daarbij een zeer reële optie. Net zoals collega van Rietschoten zouden wij willen aanbevelen om de ruimtelijke gevolgen van de aanleg van de Ridderkerklijn tijdig in beeld te brengen, zodat daarop tijdig beleid kan worden ontwikkeld. Wij pleiten daarbij voor een samenhangende visie, dito beleid en het voorkomen van ad hoc beslissingen. Voorzitter, een beslissing vanavond over de aanleg van de Ridderkerklijn heeft verstrekkende betekenis. Over een eventuele afwijzing vanavond zal tot ver in de 21 e eeuw worden gesproken als een historische blunder van een gemeente die met haar rug naar de toekomst ging staan. Wij gaan er echter van uit dat ook de andere fracties na kennisname van de nadere studie van de Ridderkerklijn tot dezelfde conclusies komen als D66/GL. Wij gaan van harte akkoord met de voorstellen van het college in te stemmen met de conclusies van het rapport Nadere beschouwing Ridderkerklijn, met de voorkeur voor het aanleggen van de TramPlus-variant en met opstellen van een plan van aanpak door de Stadsregio. Dank u wel. De voorzitter: Dank u wel, mijnheer Van Houcke. Gaat uw gang, mijnheer Den Ouden. De heer Den Ouden: Ik vraag in het bijzonder aan de vorige spreker om goed te luisteren. Dan krijgt hij antwoord op zijn vraag. Voorzitter, het onderwerp openbaar vervoer kreeg in het eerste jaar van deze raad een nieuwe impuls, maar nam ook een wending. Het was een impuls, omdat zowel de stad Rotterdam als de Stadsregio het tijd vonden dat Ridderkerk maar eens anders tegen dit thema moest aankijken. In het plan van aanpak voor de verkenningsstudie heette dit: de bestaande referentiekaders terzijde schuiven. Dit betekende ook een wending, omdat het eerste resultaat van de studie was dat de Ridderkerkse metro achter de horizon verdween. Ik constateer slechts. Vervolgens leverde de eerste verkenning op dat er toch wel een railverbinding tussen Ridderkerk en Rotterdam moest komen, maar dan in de vorm van een tram. Een verbinding in de vorm van hoogwaardig openbaar vervoer per bus werd wel genoemd, maar viel als vervoerssysteem direct weer af. Ook nu we beschikken over een nadere studie, moet volgens de conclusies van dit rapport de voorkeur kennelijk blijven uitgaan naar een TramPlus-verbinding. Het valt op dat niet de vraag of er zo n verbinding zou moeten komen aan de orde is, maar dat slechts de vraag aan de orde is welk vervoerssysteem het moet zijn. Hoogwaardig openbaar vervoer per bus lijkt in dit verband dan de luchtbandenvariant van de TramPlus. Vanuit deze optiek zijn de in het rapport aangevoerde argumenten voldoende steekhoudend om er niet voor te kiezen. Maar er is ook een andere optie denkbaar, die in het rapport slechts even wordt aangetipt en die wij juist interessant vinden, namelijk die van een transferium in Beverwaard-Zuid. Ik kom daar straks op terug. Daarnaast hebben wij natuurlijk ook nog het traditionele vervoer met lijnbussen door de gemeente. Er wordt zelfs ook nog geprobeerd een buurtbus operationeel te krijgen, in welk verband de vermelding van LR op zijn plaats is. Kortom, in dit dorp aan de rivier hebben wij te doen met verschillende vervoersmodaliteiten. De beoogde verbinding vervangt niet de bestaande verbindingen, maar komt erbij, hoewel er negatieve gevolgen merkbaar zullen zijn voor de bestaande buslijnen door de verschillende wijken van de gemeente. In ieder geval wordt het er voor Drievliet niet beter op. De SGP fractie heeft er behoefte aan om de vraag onder ogen te zien of er sprake is van de opdringerige ambitie van Rotterdam of de stadsregio om ons van een dergelijke OV-lijn te 1839

15 voorzien. Ik wil enkele aspecten met u langslopen. Volgens de nadere beschouwing over de Ridderkerklijn zijn er nu 7700 reizigers per dag die de gemeentegrens van Ridderkerk passeren. Van dit aantal zullen er ook in de toekomst nogal wat gebruik blijven maken van de busverbinding naar Kralingse Zoom en Zuidplein en zelfs de andere kant op richting Drechtsteden. Als u dan kijkt naar wat er overblijft om rechtstreeks naar Rotterdam Centrum vervoerd te willen worden, is dat veel minder dan het aantal van.000, dat volgens het rapport nodig is om een TramPlus rendabel te exploiteren. Ook de VVD vroeg hier nadrukkelijk aandacht voor. Hoewel het huidige aantal reizigers dus duidelijk onvoldoende is voor een TramPlus, stellen onderzoekers dat een frequent rijdende TramPlus voldoende extra reizigers aantrekt. Daardoor wordt dit in onze optiek toch wel gigantische verschil weggewerkt. Als je deze redenering doorzet, zou je tot de conclusie kunnen komen dat je gewoon de frequentie moet opvoeren van buslijnen, die nu en in het verleden op de nominatie staan en stonden om opgeheven te worden vanwege de bezetting. Dan komen er vanzelf voldoende passagiers waardoor de lijn weer rendabel is. Waarom is dit experiment nooit uitgevoerd? Wij denken dat er vanuit de Ridderkerkse situatie geredeneerd geen behoefte is aan een tram. In dorpen zie je trouwens nooit trams rijden. Nu zou de gedachte kunnen zijn dat mega-investering die met de aanleg gepaard gaat, niet voor onze rekening komt. Dat is wel zo, maar afgezien van de morele verplichting om altijd verantwoord met publieke middelen om te gaan, moet een dergelijke lijn daarna wel rendabel te exploiteren zijn en daar zien wij net zoals LR wel problemen. In het regionale verkeers- en vervoersplan, waar wij het eerder in deze raadsperiode ook over hadden, wordt over voldoende kostendekkendheid van OV-lijnen gesproken en dan lezen wij over meer verdichting langs en in de buurt van deze lijnen. Ook in het ruimtelijke plan van de regio Rotterdam dat deze dagen in de belangstelling staat, ben ik op meerdere plaatsen tegengekomen dat er in toenemende mate sprake zal zijn van verdichtingen langs dit type openbaar vervoerlijnen. Als je de plattegrond van Ridderkerk bekijkt en een verbindingslijn trekt van Rotterdam naar Ridderkerk, dan zal een tram langs Bolnes en langs Slikkerveer gaan. Dat valt nu nog niet als verstedelijking aan te merken, maar kan daar dus gemakkelijk voor in aanmerking komen als de kostendekkingsgraad gehaald moet worden. Tijdens de raadspresentatie over de Ridderkerklijn werd een vraag over de verstedelijking gesteld. De heer Van Houcke haalde dit zojuist ook aan. De vraag hierover werd al direct beantwoord met groots vervoer, dan ook grootse bebouwing Over de sociale veiligheid worden in het rapport geruststellende dingen gezegd. Maar de extra inzet van toezichthouders en eventueel politie die nodig is om bij de haltes en de omgeving van de tram een veilige situatie te bewerkstelligen, wordt wel ergens anders aan onttrokken, zo bleek ons in Barendrecht. Bij dat bezoek viel ons trouwens op dat aangegeven werd dat men wel boodschappen doet in Carnisselanden, maar dat men om te winkelen wel naar Rotterdam gaat. Ik weet niet of onze Ridderkerkse middenstanders dit als een wenkend perspectief zien. Voorzitter, ik gaf het zo-even terloops al aan: in een dorp rijdt gewoonlijk geen tram. Een dergelijke tramlijn van Rotterdam naar Ridderkerk maakt ons dorp tot een wijk van Rotterdam. De vraag of zo een tramlijn er moet komen, beantwoorden wij niet met ja. De HOV-bus als luchtbandenvariant van de tram vinden wij ook geen geschikte optie. Maar wij zien wel degelijk mogelijkheden om het openbaar vervoer via Beverwaard-Zuid naar het centrum van Rotterdam te optimaliseren. Dit wordt in het rapport genoemd op pagina 19. Door het realiseren van een halte in Beverwaard-Zuid kunnen de buslijnen in en naar Ridderkerk worden aangesloten op deze halte. Daarnaast blijven de verbindingen naar het Zuidplein en de Kralingse Zoom bestaan. Zo een oplossing kan in de ogen van de rapporteurs het 18

16 predikaat van HOV-verbinding niet krijgen, maar slechts de kwalificatie van optimalisering van de bestaande situatie. Wij delen de opvatting niet dat alleen de genoemde HOV-variant hoogwaardig openbaar vervoer mag heten, maar ook de situatie die ik zojuist heb geschetst. Met de commissie Natuur en milieu zijn wij van mening dat bussen die vanuit de diverse wijken via een snelle busbaan naar Beverwaard-Zuid rijden, ook onder de noemer HOV vallen. Aan dit soort dingen dachten wij toen het vorig jaar bij de bespreking van de motie ging over busvarianten. Wij horen graag van het college en de andere fracties of juist deze optie voorkeur moet hebben voor vervoer naar Rotterdam Centrum. De voorzitter: Dank u wel, mijnheer Den Ouden. Er zijn vragen aan het college gesteld en daarom lijkt het mij goed dat wethouder van Andel reageert. Wethouder Van Andel: Dank u wel, voorzitter. Het doet mij goed dat er zo veel steun voor het raadsadvies is. Het doet mij ook goed dat er zoveel vertrouwen is voor de wijze waarop het advies tot stand is gebracht en in het bijzonder het rapport van Goudappel Coffeng, dat voor het college een uitstekend instrument was. Dit is door u als zodanig ervaren. De complimenten hebben hun weg al gevonden. De heer Meij vraagt aandacht voor de inpassing van het tracé en of rekening gehouden wordt met Ridderkerk en de Ridderkerkers. Mij dunkt dat dat het geval is. Zowel ambtelijk als bestuurlijk zullen wij als u akkoord gaat met het voorstel - de planstudiefase volgen en begeleiden. Daarbij zullen alle belangen die Ridderkerk raken, worden ingebracht, als dat al niet vanzelf gebeurt. U mag zich verzekerd weten dat, mocht een en ander desondanks leiden tot tracéaanbevelingen die niet uw instemming hebben, alsnog gebruikgemaakt kan worden van de no go -mogelijkheid. U spreekt over de buurtbus voor ouderen. Dat is een vorm van onderliggend vervoer. Daar is uiteraard aandacht voor. Ouderen kunnen ook gebruik maken van het WVG/ouderenvervoer. Voor zover mensen gebruik willen maken van de tram en de afstand om er te komen te groot is, dan is dat een mogelijkheid. U vraagt ook aandacht voor het autoverkeer rondom Drievliet van mensen die daar niet thuishoren en om dit zo veel mogelijk te voorkomen. Ik kan u zeggen dat dit uiteraard onze aandacht heeft omdat in onze visie een tramlijn niet moet eindigen in een woonwijk, maar bij voorkeur in een gebied waar ruimte is voor parkeren van diegenen die eerst een stuk met de auto hebben afgelegd en daarna gebruik maken van de Ridderkerklijn. Het is denkbaar, maar het is enigszins preluderen. Wij hebben niet als college de regie, maar wel een duidelijke inbreng. Bij ons ligt een idee voor om Drievliet weliswaar aan te doen, maar door Drievliet heen te gaan tot het P&R-gebied. De tram moet ook een lus maken om weer terug te keren op zijn oorspronkelijke spoor en dat is door een woonwijk heen niet zo eenvoudig. Wij zullen hier bestuurlijke aandacht aan besteden. Flankerende voorzieningen zijn soms vanzelfsprekend, bijvoorbeeld als het gaat om hoge perrons waarbij ook rolstoelgebruikers de tram in kunnen rollen. Maar vooral de fietsenstallingen die u noemt, zijn flankerende voorzieningen die deel uitmaken van het project om te stimuleren dat mensen op de fiets naar het HOV gaan. Voorzieningen die daarvoor nodig zijn, maken deel uit van het project en zullen mede bekostigd worden door de Stadsregio. Er werd gevraagd naar het nodige toezicht en de investering daarin. Wij bedienen ons in Ridderkerk van het fenomeen integrale veiligheid. U hebt ook de presentatie bijgewoond van de nieuwe veiligheidsman van de gemeente Barendrecht. Wij hebben een equivalent, een evenknie, in Ridderkerk met een vergelijkbare functie en 1841

17 een vergelijkbaar potentieel. Wij gaan ook op vergelijkbare wijze integraal het project omringen met integrale veiligheid voor zover dat in externe zin in de verantwoordelijkheid van de gemeente ligt, want veiligheid binnen voertuigen is een verantwoordelijkheid van de RET. Een vraag die u niet in de commissie heeft gesteld, betreft de geluidsoverlast. Ik neem aan dat u het knarsen bedoeld als de tram door de bocht gaat. Ik heb nog niet helemaal gehoord dat dit tot het verleden hoort, maar u mag dit wel zien als kinderziekten. Ik kan u dat niet verzekeren. De heer Los maakt zich zorgen over de frequentiegarantie. Dit is ook een kwestie die het college bezighoudt. De Stadsregio is vervoersautoriteit en wij kunnen als college deze garanties niet geven. Daarom heb ik laten nagaan hoe de Stadsregio deze zaken formuleert. Ik haal daar een stukje uit aan. TramPluslijnen in het OV-systeem zijn de belangrijkste dragers van het OV-systeem, waarbij een verlaging van de frequentie die niet past bij het beeld van een HOV-systeem niet snel voor de hand ligt. De meerkosten ten aanzien van de exploitatie voor het doorrijden naar Ridderkerk zijn relatief laag. Dit heeft u in de commissie al vernomen. En ten slotte: In een HOV-systeem worden reizigersstromen zo veel mogelijk gebundeld, waarmee in ieder geval het risico op frequentieverlaging zo klein mogelijk wordt gemaakt. Wij hebben als college evenzeer als u als raad een adviserende rol en een beslissing hierover wordt genomen in de Regioraad. De heer Plaisier vraagt aandacht voor vervoer over water. Het is terecht dat u daarvoor aandacht vraagt en daar belang in stelt. Daar stelt het college ook belang in. Vervoer over water zit nog altijd in de lift en het aantal reizigers neemt toe. Ik heb niet de vrees dat de aanleg van een TramPlus hier een kentering in betekent. Maar ik schaar mij achter het credo vervoer over water de juiste weg. Het wijkoverleg betrekken bij de planstudie is vanzelfsprekend. Wat de heer Den Ouden over de commissievergadering zegt over groots vervoer, grootse bebouwing herken ik niet. Ik was bij die vergadering aanwezig, maar heb dit niet gehoord. Er is wel stilgestaan bij ruimtelijke ordeningsaspecten, ik heb daarop globaal gereageerd, omdat ik als niet-portefeuillehouder hier minder van weet. Het komt er op neer dat de effecten op een eventuele verstedelijking door aanleg van een railverbinding in eerste instantie kunnen worden beheerst door uw raad zelf. Het transferium voor Beverwaard-Zuid noemt u als goede oplossing. Je zit dan nog wel met de overstap. Het wordt niet aanbevolen als beste optie in het rapport. Het college stelt dat ook niet voor omdat wij de aanbevelingen van het rapport hebben gevolgd. U noemt ook de opdringerigheid van de Stadsregio en van Rotterdam. Wij ervaren dat niet zo; het is misschien in een vroegere fase evident geweest, maar ik onderschrijf een dergelijke typering op dit moment niet. Voorzitter, ik denk het hierbij te laten in eerste termijn. De voorzitter: Dank u wel, wethouder. We gaan over naar de tweede termijn De heer Meij: Voorzitter, ik ben blij met de antwoorden van de wethouder, vooral over de no go -mogelijkheid straks bij inpassing door of langs het centrum. Ook de andere 1842

18 antwoorden waren zeer positief. Nogmaals dank daarvoor. Over de VVD en SGP waarvan ik weet dat ze tegen stemmen, het is een kwestie van plussen en minnen en ook het CDA was een jaar geleden kritisch en wilde deze kant niet uit. Ik begrijp de worsteling; er zitten ook minpunten aan. De voordelen zijn nu zo groot en als je het niet doet, kalft het kwetsbare busnet alleen maar verder af. Om het milieu, de veiligheid en de snelheid kun je niet heen. Daartegen vallen de andere minpunten weg. We spreken over voortschrijdend inzicht. Ik weet niet of ik na de verkiezingen nog in deze raad zit. Maar als ik dan terugkijk op deze vier jaar, ben ik onderdeel geweest van een historisch besluit. Daar ben ik trots op en ik denk met mij de hele CDA-fractie. Ik wil aan mijn kinderen kunnen uitleggen dat als die tram hier straks rijdt, dat ik nog steeds heel positief ben dat ik daar deel van heb kunnen uitmaken. Ik vraag aan de partijen die nog twijfelen en misschien neigen naar nee om over de schaduwpunten heen te stappen en een toekomstgericht besluit te nemen. Dank u wel, voorzitter. De voorzitter: Dank u wel mijnheer Meij, mijnheer Van den Berg, heeft u nog behoefte aan een tweede termijn? De heer Van den Berg: Voorzitter, heel kort. Ik zit volgend jaar niet meer in deze raad, maar ik hoop even trots te zijn als de heer Meij. Ik hoop het in de toekomst aan mijn kinderen en iedereen te kunnen uitleggen, dus wat dat betreft deel ik zijn mening. U hebt uit de eerste termijn wel begrepen dat wij kunnen instemmen met het voorstel, maar als het tot een werkelijke invoering van een TramPlus komt, moet volgens ons nog aan een aantal randvoorwaarden worden voldaan, die we al genoemd hebben: stallingsmogelijkheden, de kosten die nog voor de gemeente komen, ruime parkeermogelijkheden, waarbij ik voel voor het voorstel van de heer Van Houcke omdat dan ruime mogelijkheden daarvoor zijn. Maar dit zijn plannen die in een latere fase aan de orde zijn. Wat de PvdA-fractie betreft mag de volgende stap gezet worden. Ik wil aan de heer Los vragen, de man van de buurtbus, of hij mogelijkheden ziet om de buurtbus een functie te laten vervullen bij het vervoer naar de haltes van de TramPlus. Over het milieuaspect zoals de heer Den Ouden noemt, waren wij enigszins verbaasd dat de commissie Natuur en milieu niet de keuze heeft gemaakt om zo veel mogelijk mensen uit de auto en in het openbaar vervoer te krijgen, maar blijft kiezen voor een steeds verder wegbezuinigen van het busnet. Ik vind dit jammer. Ik had zo een hoge pet op van die organisatie maar vind dit teleurstellend. Dat wil ik graag gezegd hebben. De bestaande buslijnen langs de Kralingse Zoom en het Zuidplein zijn ook aan de orde geweest. Wij vragen het college zich sterk te maken om hieraan aandacht te besteden. Het is s avonds vaak een crime als je daarvandaan moet. Aan de optie van de heer Den Ouden over het transferium Beverwaard-Zuid hebben wij geen behoefte, want wij volgen zoals de wethouder net heeft gezegd, de nota. Dank u wel. De voorzitter: Dank u wel, mijnheer Van den Berg. Ik ben bij de heer Los, gaat uw gang. De heer Los: Om te beginnen bij de vraag van de heer Van den Berg over de buurtbus wil ik kwijt dat wij steeds hebben aangegeven dat het onderliggende busnet gevaar loopt om in stand te blijven en ik denk juist dat een dergelijk goedkoop buurtbusproject een goede oplossing biedt. De vraag blijft wie dat gaat betalen: die vraag zweeft nog. Voorzitter, verder zou ik willen vragen om even te schorsen omdat wij even willen overleggen in de fractie. 1843

19 De voorzitter: Wilt u die schorsing voordat de tweede termijn is afgerond? De heer Los: Ja voorzitter, het is bepalend voor de inzet in tweede termijn. De voorzitter: Ik schors de vergadering voor vijf minuten. Schorsing De voorzitter: Ik geef het woord weer aan de heer Los. De heer Los: Dank u wel voorzitter. U merkt dat wij het er een beetje moeilijk mee hebben Wij vinden de burgerparticipatie belangrijk. Dit is een prima onderwerp voor burgerparticipatie. Vijf van onze fractieleden gaan akkoord met dit voorstel en een lid wil een stemverklaring afleggen. De voorzitter: Dan krijgt dat lid straks in de fase van besluitvorming het woord voor zijn stemverklaring. Dat was uw bijdrage, mijnheer Los? Dan ga ik naar de heer Plaisier. Hebt u nog behoefte om in tweede termijn iets toe te voegen? De heer Plaisier: Ik wil nog even samenvatten, voorzitter. Gezien de voorkeur van de Stadsregio, die ook zal blijken uit het beleid van concessieverleningen en uit de daardoor aanwezige kwetsbaarheid van de buslijnen is en blijft de tramlijn voor de fractie van de CU de beste garantie. Vanwege onze voorkeur voor een goed OV-systeem zien wij op dit moment geen andere keuze dan in te stemmen met de aanleg van de tramlijn en u moet dit niet zien als een veroordeling die over Ridderkerk wordt uitgesproken. Wij krijgen hiermee een heel goede voorziening aangeboden; dat mag ook nog wel een keer benadrukt worden. De voorzitter: Dank u wel. Mijnheer Van der Spoel? De heer Van der Spoel: Dank u wel, voorzitter. Zoals in de eerste termijn gezegd, vinden wij de tram te sterk op Rotterdam gefocust. Het is jammer dat de link naar de Drechtsteden zo onderbelicht is gebleven, maar dat is nu eenmaal een feit. Er zijn diverse op- en aanmerkingen gemaakt over het milieu. Op dat gebied vinden ook ontwikkelingen plaats. Als voorbeeld noem ik elektromagnetische verbindingen. Ik denk dat de heer Den Ouden het goed verwoord heeft: we moeten de HOV-bus niet zien als een luchtbandenvariant van de TramPlus. Integendeel, in het rapport staat zelfs: Kiezen voor de tram is kiezen voor een bestaand, weliswaar modern maar bestaand systeem, kiezen voor HOV-bus betekent kiezen voor een nieuw systeem De beleving is dat een TramPlus modern is, maar misschien is een HOV-bus nog wel veel moderner. Door de heer Van Houcke werd de vrees uitgesproken dat afkalving van het openbaar vervoer zou plaatsvinden, als we niet voor de TramPlus kiezen. Ik denk dat het niet uitmaakt of het hier om een tram of een bus gaat. Op pagina staat dat bij nieuwe bezuinigingen het eerst de lijnen met weinig reizigers sneuvelen. Dat geldt ook als we voor de tram kiezen. Ik ben het eens met de opmerking van de heer Den Ouden over het optimaliseren van vervoer naar Beverwaard-Zuid en het Zuidplein. Dat is ook HOV te noemen; het is meer dan het opwaarderen van de bestaande bus. 1844

20 Richting de wethouder wil ik kwijt dat ik teleurgesteld ben dat hij de veiligheid afschuift naar de RET. Als de RET besluit te korten op veiligheid, hebben we daarop dan niets in te brengen en willen wij daarvoor geen verantwoordelijkheid nemen? Overstappen blijft altijd aan de orde. De wethouder spreekt over bundelen van openbaar vervoer. Dat zal zowel bij tram als bus moeten plaatsvinden. Als je openbaar vervoer bundelt, ontkom je niet aan overstappen. Over de overstap op Beverwaard-Zuid heb ik in de eerste termijn voldoende aangegeven wat wij daarvan vinden. U zou de mensen in Sportdorp eens moeten vragen hoe het is om alleen een tram te hebben en geen busverbindingen meer, want zij klagen steen en been dat ze alleen in Rotterdam Centrum kunnen komen en niet elders. De heer Meij doet een oproep om een toekomstgericht besluit te nemen voor Ridderkerk. De VVD maakt die keuze en ik heb de argumenten daarvoor aangegeven. Ik maak die keuze uit volle overtuiging. Wellicht dat ik straks niet tegen mijn kinderen kan zeggen dat ik trots ben dat ik heb meegewerkt aan de beraadslaging voor de beslissing voor de TramPlus, want dan kan ik mijn nichtje, omdat ik niet weet of ik voor nageslacht zal zorgen, vertellen dat ik er trots op ben dat Ridderkerk een dorp is. Dank u wel. De voorzitter: Dank u wel, mijnheer Van der Spoel. Mijnheer Van Houcke, gaat uw gang. De heer Van Houcke: Inhoudelijk hebben wij er niet zo veel meer aan toe te voegen, maar in bepaalde opzichten is onze fractie uitgedaagd. Dat wil ik niet op mij laten zitten. Het tweede aspect is dat ik met leedwezen gehoord heb dat een aantal collega s gaat tegenstemmen en ik vraag hen hierover goed na te denken. Dat een vooruitstrevende partij als de VVD met een open blik op de toekomst, nu tot deze conclusies dreigt te komen. Mijnheer Van der Spoel, u maakt uw eigen idioom voor wat modern en ouderwets is en daarna vertelt u dat de busverbinding het meest moderne systeem is. U spreekt zelfs over magnetisch vervoer, maar dat is natuurlijk niet serieus bedoeld, want dat is zo kostbaar dat dat hier niet aan de orde is. De heer Van der Spoel bij interruptie: Voorzitter, ik heb willen aangeven dat de misvatting bestaat dat een HOV-bus - zoals de heer Den Ouden dat noemt een luchtbandvariant van de tram een opgelapte vorm is van de bus die op dit moment rijdt. Dat is niet waar. Het is ook aangegeven door de vertegenwoordiger van Goudappel Coffeng dat we dat beeld los moeten laten. Die misvatting wilde ik wegnemen. De heer Van Houcke: Dank u wel. Voorzitter, om mijn betoog te vervolgen, denk ik ook dat nu een historische kans wordt gemist om een gebroken verbinding naar Rotterdam te herstellen. Het is fantastisch als je nu vanuit Ridderkerk binnen een halfuur in de stad kunt komen. Je kunt van alles vinden van een stad en een dorp, maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat we allemaal frequent gebruik maken van de voorzieningen van de stad. Naar de SGP wil ik met alle respect kwijt dat wij in het algemeen goed politiek zaken doen, maar dat wat u zojuist heeft gezegd, dwingt mij tot een antwoord. U zegt dat ik ook gepleit zou hebben voor groots vervoer, grootse bebouwing. Dat hebt u toch niet goed begrepen De heer Den Ouden bij interruptie: Voorzitter, dat is niet het geval. Dat heb ik niet uit de mond van de heer Van Houcke; de wethouder aarzelde ook of dat gezegd was. Ik vind het nu jammer dat ik de naam er niet bij geschreven heb, maar tijdens de commissiebehandeling vond ik dat zo een korte, kernachtige uitspraak dat ik hem meteen opgeschreven heb. Het ging om een van de gasten en het ging over de verstedelijking en de 18