Materiaal, tips & trucs

Transcriptie

1 Aardrijkskunde 1B OVSG isbn Materiaal, tips & trucs Uiteraard behoren het leerwerkboek, een atlas, kleurpotloden, een bord en een voldoende variatie aan krijt of bordstiften tot de basisuitrusting van elke les. Een smartboard waarop de cursus interactief als bordboek wordt getoond (met meer dan 100 links die bij de besproken thema's met 1 druk op het smartboard kunnen opgeroepen worden) is natuurlijk het neusje van de zalm. Iedere CD- bordboek bevat - het leerwerkboek in WORD (niet ingevuld) - het leerwerkboek in WORD (ingevuld) - het leerwerkboek in pdf (niet ingevuld) - het leerwerkboek in pdf (ingevuld) - het leerwerkboek in notebook voor SMARTBOARD (niet ingevuld, wèl voorzien van de links) - het leerwerkboek in notebook voor SMARTBOARD (ingevuld en voorzien van de links) Grasduin zeker eens in de lijst van websites die vermeld staan bij "didactisch materiaal" Wij gebruikten bij het invullen de Kleine Wereldatlas van Wolters/ Plantyn Indien met een andere atlas wordt gewerkt moeten sommige opgaven /oplossingen wat gewijzigd worden Het didactisch fotomateriaal dat de leerlingen in het leerwerkboek kunnen gebruiken, kunnen zij o.a. van het internet halen; wij stellen nl. een aantal bruikbare foto's en extra materiaal voor op Je collega ITC kan met de leerlingen zeker in de lesonderdelen "internet" eens op zoek gaan in die website en hun leren hoe ze de foto's kunnen binnenhalen en gebruiken in hun werkstructuur. Soms wordt er verwezen naar een uitvergroting; het gaat dan om uitvergrotingen van de tekeningen uit de cursus die je op uitvergroting kan zetten of schijnen via een beamer of powerpoint. Alle uitvergrotingen voor a'kunde en wetenschappen (1B en bvl) staan op 1 cd die je kan bestellen aan 5. (zie: "Hoe bestellen" op onze website) Alle op- en aanmerkingen die kunnen bijdragen om deze tips & trucs te optimaliseren of uit te breiden worden in dank aanvaard op werkgroepwetenschappenboom@telenet.be aardrijkskunde 1B OVSG 1 tips & trucs

2 Zeker bezoeken: groot aanbod aan kruiswoordpuzzels en woordzoekers meer dan 1 miljoen zeer scherpe foto's over "alles en nog meer"; helaas staat op elke foto "shutterstock" vermeld, maar laat dit de pret niet (altijd) drukken! kies onderwijs en dan een categorie; er zitten voor elk thema wel een memory tussen! THEMA 1: OP STAP MET DE KAART IN JE EIGEN OMGEVING 1 Het landschap rondom ons pag.7 Foto 's van het landschap in de omgeving van de school indien geen directe waarneming op het terrein kan gebeuren;als met fotomateriaal gewerkt wordt kan men opteren voor dia's, voor grote foto's die in heel de klas kunnen worden waargenomen of voor kleinere foto's die dan in kleinere groepjes ( 3 à 4 leerlingen ) gebezigd worden. Laat de lln. op pag. 9 foto's zoeken ( postkaarten, tijdschriften, zelf gemaakte foto's ) die passen in de voorziene ruimte of laat delen van grotere foto's uitknippen op het gewenste formaat; op die manier leren ze netjes werken en selectief zoeken in fotomateriaal. 2 De aardrijkskundige kaart pag.10 Voorbeeld verband luchtfoto - kaart ( atlas Wolters pag.1 ) Verzameling van alle mogelijke kaarten (liefst door de leerlingen zelf verzameld! ): landkaarten, wereldkaart, provinciekaart, blinde kaart, stafkaart, weerkaart, stads-of gemeenteplan, wandelkaart, zeekaart, wegenkaart, referentiekaarten van de eigen omgeving, facetkaarten, synthesekaarten... Atlas per leerling; uitvergroting van een kaart-legende ( self-made? ) Plattegrond van de school of van de schoolomgeving; stads-of gemeenteplan; rol-of vouwmeters om een plattegrond van de klas op schaal te tekenen; 3 Hoe kunnen we ons oriënteren? pag.19 UITVERGROTING p19 (windroos) UITVERGROTING p21 (schatteneiland) Grote windroos ( op het bord of in karton aan de zoldering bevestigd, met krijt of verf op de speelplaats ); kompas(sen); verschillende soorten van kompassen ; INFO over het kompas. In de reeks "Hoe en Waarom" en "Artiscoop" (uitgave van Artis-Historia ) zijn verschillende naslagwerkjes aanwezig die kunnen gebruikt worden als de leerlingen een zoekopdracht meekrijgen. "Hoe en Waarom-reeks" is in iedere (jeugd)bibliotheek voorhanden; Wegenkaar(ten) waar de schoolomgeving op gesitueerd ligt ; curvimeter ; UITVERGROTING p24 (zoekertje) THEMA 2: DE GROTERE WERELD: Vlaanderen, Europa, de wereld Tijdens dit thema is het aan te raden om het prikbord in de klas aan te wenden om er de actualiteit uit kranten en weekbladen op aan te brengen, met -indien mogelijk- een verwijzing naar de plaats op de wereldkaart waar het gegeven zich afspeelt. 1 Ons eigen landje pag.29 Extra INFO over gewesten,gemeenschappen e.d. vaak te vinden in de plaatselijke bibliotheek of het postkantoor of te bestellen bij de aardrijkskunde 1B OVSG 2 tips & trucs

3 informatiedienst van de federale overheid: POSTBUS Brussel; uiteraard zijn er voldoende websites die u hierover kunnen informeren Staatkundige kaart van België (indeling volgens provincies, gewesten en gemeenschappen ). Er kan ook gewerkt worden met een blinde kaart waarop de (slimmere?) leerlingen zelf het gevraagde kunnen aanduiden. In samenwerking met de lessen technologische opvoeding en plastische opvoeding is het mogelijk om de leerlingen een "elektro" te laten ontwerpen ivm de staatkundige indeling van België; een dergelijke elektro kan ook levensgroot gemaakt worden (tijdens de lessen praktijk ). Men neemt eerst een dia van de kaart die men wil "bewerken", schijnt de dia op de plaat waarop zal worden gewerkt ( multiplex 3 x 2 m ) en brengt op die manier de nodige gegevens aan op de plaat. Op dezelfde manier kan men te werk gaan om een "provinciepuzzel" ineen te flansen. Elektro en puzzel kunnen eveneens gebruikt worden bij de studie van Europa de werelddelen, reliëf e.d. De tekst van pag. 33 kan d.m.v. een toneeltje verlevendigd worden. Een burgemeester, een gouverneur, de voorzitter van het Vlaamse gewest, de voorzitter van de gemeenschapsraad mogen elk wat reclame maken voor hun eigen winkel en hun bevoegdheden aan de klas bekend maken. De naamplaten van pag.34 kunnen geactualiseerd worden door dia's te nemen van de verschillende soorten borden in de onmiddellijke omgeving van de school. UITVERGROTING p. 30 ( Belgische provincies) 2 België in Europa pag.35 UITVERGROTING p.35 (België in Europa) UITVERGROTING p (landen van de Europese Unie) UITVERGROTING p.40 (vlaggen van de Europese Unie) UITVERGROTING p (lijst landen van Europa + hoofdsteden) UITVERGROTING p.43 - (kaart landen + hoofdsteden van Europa) 3. Europa in de wereld pag.44 Staatkundige kaarten van Europa of Europese Unie; van de wereld (werelddelen en of -zones);puzzel,elektro,blinde kaarten..) Als er leerlingen zijn die iets verzamelen over Europese landen ( of EU landen ) bijv. postzegels, telekaarten kan een dergelijke instap de interesse zeker vergroten. UITVERGROTING p.44 (Wereldkaart -werelddelen) UITVERGROTING p.45(wereldkaart - wereldzones) THEMA 3: HET RELIEF 1 Elementen die het reliëf bepalen pag.51 Foto's of dia's van een zwak en sterk reliëf; facetkaarten van eigen omgeving ivm het reliëf;reliëfkaart van België;foto's,dia's,reliëfblokken waarop de verschillende elementen van het reliëf kunnen aangeduid worden 2 De verschillende reliëfvormen en hun voorstelling pag.55 foto's, dia's, reliëfblokken van de verschillende reliëfvormen; kaarten waarop de verschillende voorstellingen ( hoogtecijfers, hoogtelijnen, hoogtezones ) waar te nemen zijn 3 Het reliëf in België pag.58 Wandkaart of atlaskaart België reliëf waarop de reisweg van de twee fietsers aanschouwelijk kan worden gevolgd;de reisweg kan eventueel ook met stift worden aangebracht op de kaart van pagina 60 UITVERGROTING p (reliëfkaart België) aardrijkskunde 1B OVSG 3 tips & trucs

4 4 Het reliëf in Europa pag.61 Vrij moeilijk gegeven voor onze B-klassers; Neem voorbeelden van vlaktes, plateaus en gebergten die ze kennen (reizen,ronde van Frankrijk,TV,...) Alle mogelijke hulpmiddelen ( reliëfkaart Europa, foto's, dia's, vakantiekiekjes, video ) zijn goed om de kaart van pag. 62 tot een aanvaardbaar ingevuld geheel te krijgen. UITVERGROTING p.62 (reliëfkaart Europa) aardrijkskunde 1B OVSG 4 tips & trucs

5 THEMA 4: WEER EN KLIMAAT 1 Het KMI te Ukkel verwacht... pag.67 Verschillende soorten van thermometers (zeker 1 kwik- en 1 alcoholthermometer) een demonstratiebarometer (hierbij kan men d.m.v. een gummi-peer de luchtdruk verhogen of verlagen). Trebuchetbalans of briefweger of snelweger; ballon;windwijzer (haan? ) windzak ( door onze Noorderburen windkous,-mouw of windvaan genoemd ), anemometer, pluviometer, minimum-maximumthermometer, INFO over de eerste barometers, thermometers en hun pioniers; in de reeks "Hoe en Waarom" en "Artiscoop" kan weer heel wat informatie gevonden worden. De meeste weertoestellen zijn aanwezig in een demonstratie-weerhut, te verkrijgen bij de verkopers van didactisch materiaal. Al het materiaal dat opgesomd staat op pag. 81,82,83 om zelf enkele eenvoudige weertoestellen te maken. Samen met mijn 3 kinderen had ik een halve dag, 4 pakken chips en 2 grote flessen coca-cola nodig om tot het gewenste resultaat te komen. Het is best te doen!!de afgewerkte producten zijn te zien op Zeer aan te bevelen is de VRT-uitgave over het weer (in de reeks van " de peulschil, met een jonge Chris Van Den Durpel). Bevindt zich op de DVD die je collega natuurwetenschappen wellicht in zijn bezit heeft; de inhoud ervan vind je hieronder; bestellen kan via onze website bij "bestellen"); 5 per DVD. 2 De wolkenfoto en de weerkaart pag.84 Wolkenfoto's en weerkaarten (vaak op een simpele vraag te bekomen bij het KMI )of op internet. 3 Het klimatogram pag.86 Groot uitgewerkt model van een klimatogram op karton of gedeeltelijk opgebouwd aan het bord UITVERGROTING p.87 (klimatogram Brussel) UITVERGROTINGp (Europa klimaat) Krantenartikels over de invloed van weer en klimaat op onze samenleving. 1- OVER MIJN LIJF a. skelet 29' b. gebit 24' c. spijsvertering 28' d. huid (onvolledige opname) 9' e. bloed 26' DVD 1 2- DE GROEIENDE PLANT 18' voor het 1ste jaar A en B: oud, maar oerdegelijk 3- WORTEL, STENGEL, BLAD 23' proefjes i.v.m. de functies van de verschillende organen van de plant; zelfde opmerking als hierboven! 4- HOE WORDT EEN WEERBERICHT GEMAAKT? 24' uit de reeks "de Peulschil" met Chris Van Den Durpel 5- MET DE CAMERA IN 50' a. de luchtwegen en de longen b. de slokdarm en de maag c. de neus d. de dikke darm e. de prostaatklier f. de nieren g. de baarmoeder en de eileider h. de buikholte (lever, gal, maag, middenrif, dunne darm) aardrijkskunde 1B OVSG 5 tips & trucs

6 DVD 2 ALLE PROEVEN UIT POP-ELEKTRON (MET BART PEETERS) Vermits ieder item maar een tiental minuten duurt, is alles in 3 tracks gemonteerd (track 1 en 2 staan op DVD 2; track 3 op DVD 3) en moet je een beetje zoeken naar het juiste item. Wat zeer bruikbaar is voor de 1ste graad (A en B-stroom) staat in het blauw gedrukt. Gezien de jonge leeftijd van Bart Peeters, begrijp je dat dit collectoritem een zekere "leeftijd" heeft; soms is het dan ook nodig verouderd cijfermateriaal wat aan te passen. Ik denk dat ook je collega's aardrijkskunde, biologie en zeker fysica/chemie van de 1ste en 2de graad interesse zullen vertonen voor de getoonde experimenten. Veel kijkplezier TITEL 1: ONDERWERPEN 1 28 (3 uur) 1- peristaltiek 2- computer en chips 3- wandelende takken 4- vuur maken met water 5- verslaving en drugs 6- ontploffen 7- smelten door afkoelen 8- telemetrie van vogels (draadloze telecommunicatie) 9- een keten is zo sterk, als zijn zwakste schakel 10- avonturen in het scheikundelab 11- astronomie 12- stroboscoop en bewegende delen 13- reactie en reflex 14- uitzetting van vaste stoffen 15- vleermuizen 16- goochelen met chemie 17- Pascal en de hydrostatische druk 18- Bart loopt op batterijen 19- warmtepomp 20- voedselpiramide en het boemerangeffect 21- adembewegingen 22- soorten van licht 23- een sprookje: biologisch licht 24- stalagmieten en stalagtieten 25- de wereld is NIET plat 26- van koemest tot biogas 27- Bart gaat op "pierenjacht" 28- het winnen van zout met natrium TITEL 2: ONDERWERPEN (36') 29- verdwijnen van het regenwoud: prijsvraag (antwoord bij 34) 30- hulp van de fysica in het dagelijks leven 31- telegeleide race-wagens 32- van alchemist tot goud 33- Bart gaat door de geluidsmuur 34- verdwijnen van het regenwoud 4 Plantengroei dichtbij en... veraf pag. 90 Foto's, dia's van de verschillende soorten plantengroei; de relatie plantengroei-klimaattypes is andermaal een moeilijke zaak voor onze B-klassers. Hun inzet en bereidheid bij het zoek-en kleurwerk bij deze les is belangrijker dan het resultaat. Of is dat altijd zo? UITVERGROTING p.93 (plantengroei Europa) UITVERGROTING p.94 (plantenpuzzel) UITVERGROTING p.97: zoekertje aardrijkskunde 1B OVSG 6 tips & trucs