Nutrigenomics Wave II

Transcriptie

1 Nutrigenomics Wave II Vragenlijst afgenomen in het LISS-panel datum juli 2010 versie 1.0 auteur(s) Corrie Vis T: E: Postbus 90153, 5000 LE Tilburg Warandelaan 2, Gebouw K, 6e verdieping, kamer K642

2 CentERdata, Tilburg, 2010 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

3 Inhoudsopgave 1 Projectbeschrijving Inleiding Wijzigingen ten opzichte van Wave I Codeboek Descriptives Nutrigenomics, wave II 1/23

4 1 Projectbeschrijving Title: Nutrigenomics Wave II Datafile: ag08b Funding sources: MESS - CentERdata Investigator: Renske Pin Project description: The survey focuses on opinions about personal nutritional advice based on genetic composition Sample: Selected number of household members: 3284 (100.0%) Nonresponse: 879 ( 26.8%) Response: 2405 ( 73.2%) Complete: 2373 ( 72.3%) Incomplete: 32 ( 0.9%) Date of data collection: April 2008 Titel: Nutrigenomics Wave II Databestand: ag08b Financiering: MESS - CentERdata Onderzoeker: Renske Pin Projectbeschrijving: De vragenlijst gaat over meningen met betrekking tot persoonlijk voedingsadvies op basis van genenstructuur Responsoverzicht: Selectie aantal huishoudleden: 3284 (100,0%) Nonrespons: 879 ( 26,8%) Respons: 2405 ( 73,2%) Compleet: 2373 ( 72,3%) Incompleet: 32 ( 0,9%) Datum van dataverzameling: april 2008 Nutrigenomics, wave II 2/23

5 2 Inleiding In april 2008 is in het LISS panel een vragenlijst afgenomen waarin is gevraagd naar de mening van mensen als het gaat om persoonlijk voedingsadvies op basis van genenstructuur. Het betreft een herhaalde meting; Wave I heeft in oktober 2007 plaatsgevonden. De vragenlijst is voorgelegd aan panelleden die hebben deelgenomen aan wave I en vragen over functionele voedingsmiddelen hebben gekregen, plus 1200 random gekozen panelleden van 16 jaar en ouder, die niet aan wave I hebben meegedaan. De totale selectie bedroeg 3284 panelleden en 2373 daarvan vulden de vragenlijst compleet in (responspercentage 72,3%). De data van het LISS panelonderzoek mogen alleen voor wetenschappelijke doeleinden worden gebruikt. Nutrigenomics, wave II 3/23

6 3 Wijzigingen ten opzichte van Wave I Verwijderd randomvariabele, introductie en vragen over functionele voedingsmiddelen: ag07a001 {intro2b} ag07a003 ag07a008 t/m ag07a011 ag07a018 t/m ag07a021 ag07a027 t/m ag07a030 ag07a035 t/m ag07a038 ag07a043 t/m ag07a046 ag07a051 t/m ag07a054 ag07a059 t/m ag07a062 ag07a069 t/m ag07a074 ag07a080 t/m ag07a084 ag07a088 t/m ag07a090 ag07a094 t/m ag07a096 ag07a100 t/m ag07a102 ag07a109 t/m ag07a114 ag07a123 t/m ag07a126 ag07a210 Toegevoegd variabele deelname aan Wave I ag08b216 Nutrigenomics, wave II 4/23

7 4 Codeboek Dit codeboek bevat de vragenlijst zoals deze in het LISS panel is afgenomen. De variabelennamen worden vet weergegeven en corresponderen met de namen in de dataset. De routing van de vragenlijst wordt bij de desbetreffende variabele cursief weergegeven. open: antwoordvak; geen limiet aan lengte van het antwoord string: antwoordvak waarbij een maximum aantal karakters kan worden ingevoerd (standaard 255) De range waarbinnen de respondent een antwoord kon geven bij numerieke variabelen is cursief afgebeeld in het codeboek wanneer deze niet zichtbaar was voor de respondent. Wanneer geen grenzen waren gesteld aan de range waarbinnen een antwoord kon vallen, staat dit in het codeboek weergegeven als integer. nomem_encr Nummer van de respondent nohouse_encr Nummer van het huishouden ag08b_m jaar en maand van de veldwerkperiode ag08b216 Meegedaan aan meting 1 0 nee 1 ja if ag08b216=1 {intro0} De volgende vragenlijst gaat over een persoonlijk voedingsadvies afgestemd op uw genen. Enige tijd geleden hebt u hier ook vragen over beantwoord. We vragen u dit weer te doen. En over een tijd kunt u deze vragen nog een keer verwachten. We kunnen dan onderzoeken of u wel of niet van mening bent veranderd, en daarmee kunnen we trends in kaart brengen. We vragen u de vragen allemaal opnieuw te beantwoorden, alsof u dit voor het eerst doet. Wat u de vorige keer hebt geantwoord hoeft u zich niet te herinneren. Het gaat om uw eerste reactie op dit moment. Alvast hartelijk dank voor uw medewerking! {intro1} Nederlanders gaan steeds ongezonder eten: maar twee procent van de bevolking eet volgens de Richtlijnen Gezonde Voeding. Eén op de tien sterfgevallen is gerelateerd aan een ongunstige voedingssamenstelling. Wetenschappers onderzoeken daarom hoe voeding bijdraagt aan de gezondheid. Erg eenvoudig ligt dit niet. Hoe uw lichaam op voeding reageert, hangt samen met uw genen, de calorieën die u binnenkrijgt en uw levensstijl. {intro2a} We weten dat ziekte waarschijnlijk te maken heeft met wat u eet, maar wie ziek wordt en wie niet lijkt een loterij. Over een aantal jaar is het echter mogelijk om op basis van uw genenstructuur te voorspellen welke ziektes u zult krijgen. In een vroeg stadium is Nutrigenomics, wave II 5/23

8 het mogelijk om met een persoonlijk voedingsadvies, afgestemd op uw genenstructuur, de kans op de ziekte te verkleinen en daarmee uw kwaliteit van leven te verbeteren. {intro3} De volgende vragen gaan over wat u vindt van deze nieuwe ontwikkeling op het gebied van voeding, gezondheid en technologie. Het gaat om uw mening: er zijn geen goede of foute antwoorden mogelijk. Let op: het gaat om uw eerste reactie, daarom kunt u niet terug naar een vorige vraag om uw antwoord aan te passen. U krijgt een melding als u 25%, 50% en 75% van de vragenlijst hebt afgerond. ag08b002 Hebt u wel eens eerder gehoord of gelezen over een persoonlijk voedingsadvies, afgestemd op uw genen? 1 ja 2 nee ag08b004 t/m ag08b007 Een persoonlijk voedingsadvies afgestemd op uw genen, kan gevolgen hebben voor ons dagelijks leven. Stelt u zich de onderstaande gevolgen voor. Hoe negatief of hoe positief vindt u deze? ag08b004 Mensen blijven langer gezond en de levenskwaliteit neemt toe ag08b005 Mensen leven langer, de levensverwachting neemt toe ag08b006 ag08b007 De kosten voor de gezondheidszorg zijn lager U zou van te voren weten voor welke ziektes u vatbaar bent en voor welke niet 1 heel negatief 2 negatief 3 niet negatief, niet positief 4 positief 5 heel positief ag08b012 t/m ag08b017 En stelt u zich de onderstaande gevolgen voor. Hoe negatief of hoe positief vindt u deze? ag08b012 U krijgt een persoonlijk voedingsadvies ag08b013 U kunt geadviseerd worden dat u uw eetgewoonten blijvend moet veranderen ag08b014 U moet bewust kiezen wat u eet en wat niet ag08b015 Als u zich niet aan het voedingsadvies houdt, betaalt u meer premie voor uw zorgverzekering ag08b016 Als u het voedingsadvies niet opvolgt, kunnen mensen in uw omgeving u dat verwijten ag08b017 Het kan leiden tot uitsluiting van ongezonde en zieke mensen binnen onze samenleving 1 heel negatief 2 negatief 3 niet negatief, niet positief 4 positief 5 heel positief ag08b022 t/m ag08b026 En stelt u zich de onderstaande gevolgen voor. Hoe negatief of hoe positief vindt u deze? ag08b022 De genenstructuur van iedere baby kan worden getest op mogelijke ziektes ag08b023 Ouders krijgen een voedingsadvies voor hun baby op basis van de genenstructuur om het aanleren van verkeerde eetgewoontes te voorkomen Nutrigenomics, wave II 6/23

9 ag08b024 De DNA-gegevens van alle burgers kunnen worden opgeslagen in DNAbanken ag08b025 Mensen in uw omgeving (bijvoorbeeld familie, vrienden of werkgevers) vinden dat u zich moet laten testen ag08b026 Kosten voor uw levensonderhoud nemen toe door het persoonlijke voedingsadvies 1 heel negatief 2 negatief 3 niet negatief, niet positief 4 positief 5 heel positief ag08b031 t/m ag08b034 Mogelijk ziet u nadelen van het invoeren van een persoonlijk voedingsadvies afgestemd op uw genen. Hoe schat u die in voor: ag08b031 Uzelf ag08b032 De gemiddelde Nederlander ag08b033 De samenleving als geheel ag08b034 Toekomstige generaties 1 heel weinig nadeel 2 weinig nadeel 3 matig nadeel 4 veel nadeel 5 heel veel nadeel ag08b039 t/m ag08b042 Mogelijk ziet u voordelen van het invoeren van een persoonlijk voedingsadvies afgestemd op uw genen. Hoe schat u die in voor: ag08b039 Uzelf ag08b040 De gemiddelde Nederlander ag08b041 De samenleving als geheel ag08b042 Toekomstige generaties 1 heel weinig voordeel 2 weinig voordeel 3 matig voordeel 4 veel voordeel 5 heel veel voordeel ag08b047 t/m ag08b050 Als u alles afweegt, ziet u dan vooral voordelen of vooral nadelen van het invoeren van een persoonlijk voedingsadvies afgestemd op uw genen? Hoe schat u die in voor: ag08b047 Uzelf ag08b048 De gemiddelde Nederlander ag08b049 De samenleving als geheel ag08b050 Toekomstige generaties 1 vooral nadelen 2 meer nadelen dan voordelen 3 evenveel voor- als nadelen 4 meer voordelen dan nadelen 5 vooral voordelen ag08b055 t/m ag08b058 U hebt inmiddels afgerond: 25% van de vragenlijst Hoe zou u reageren in de volgende situaties: ag08b055 Zou u willen laten onderzoeken voor welke ziektes u een verhoogd risico hebt en voor welke niet? Nutrigenomics, wave II 7/23

10 ag08b056 Zou u zich willen laten testen om te weten of u in de toekomst kans hebt op een ziekte als deze te genezen is? ag08b057 Stel, er wordt vastgesteld dat u ziek zult worden. Zou u een persoonlijk voedingsadvies afgestemd op uw genen willen opvolgen? ag08b058 Stel, er wordt vastgesteld dat u uw kwaliteit van leven kunt verbeteren. Zou u een persoonlijk voedingsadvies, afgestemd op uw genen, willen opvolgen om dit te bevorderen? 1 beslist niet 2 waarschijnlijk niet 3 misschien wel, misschien niet 4 waarschijnlijk wel 5 beslist wel ag08b063 t/m ag08b068 Als ik denk aan persoonlijke voedingsadviezen afgestemd op mijn genen, dan: ag08b063 Ben ik enthousiast ag08b064 Maak ik me zorgen ag08b065 Voel ik me blij ag08b066 Krijg ik een onbestemd gevoel ag08b067 Voel ik me prettig ag08b068 Voel ik me onrustig 1 helemaal niet 2 nauwelijks 3 enigszins 4 redelijk veel 5 heel veel ag08b075 Ik vind een persoonlijk voedingsadvies, afgestemd op mijn genen, in het algemeen: 1 slecht goed ag08b076 Ik vind een persoonlijk voedingsadvies, afgestemd op mijn genen, in het algemeen: 1 negatief positief ag08b077 Ik vind een persoonlijk voedingsadvies, afgestemd op mijn genen, in het algemeen: 1 nadelig voordelig ag08b078 Ik vind een persoonlijk voedingsadvies, afgestemd op mijn genen, in het algemeen: 1 verkeerd 2 3 Nutrigenomics, wave II 8/23

11 4 5 juist ag08b079 Ik vind een persoonlijk voedingsadvies, afgestemd op mijn genen, in het algemeen: 1 onverstandig verstandig ag08b085 t/m ag08b087 De volgende vragen gaan over de gezondheidszorg. ag08b085 Ik ben er zeker van dat de overheid de invoering van een persoonlijk voedingsadvies in de gezondheidszorg goed zal regelen ag08b086 Ik denk dat de regelgeving voor de gezondheidszorg rondom persoonlijke voedingsadviezen, in veilige handen zal zijn bij de overheid ag08b087 Ik denk dat het toezicht op de gezondheidszorg nu goed geregeld is door de overheid 1 helemaal mee oneens helemaal mee eens ag08b091 t/m ag08b093 De volgende vragen gaan over de voedingsindustrie. ag08b091 Ik ben er zeker van dat de overheid de voedingsindustrie goede regels zal opleggen rondom een persoonlijk voedingsadvies ag08b092 Ik denk dat de toekomstige regelgeving voor de voedingsindustrie rondom een persoonlijk voedingsadvies, in veilige handen is bij de overheid ag08b093 Ik denk dat het toezicht op de voedingsindustrie nu goed geregeld is door de overheid 1 helemaal mee oneens helemaal mee eens ag08b097 t/m ag08b099 De volgende vragen gaan over zorgverzekeringen. ag08b097 Ik ben er zeker van dat de overheid de zorgverzekeraars goede regels zal opleggen rondom een persoonlijk voedingsadvies ag08b098 Ik denk dat de toekomstige regelgeving voor de zorgverzekeraars, rondom een persoonlijk voedingsadvies, in veilige handen is bij de overheid ag08b099 Ik denk dat het toezicht op de zorgverzekeraars nu goed geregeld is door de overheid 1 helemaal mee oneens helemaal mee eens ag08b103 t/m ag08b108 Nutrigenomics, wave II 9/23

12 Stel dat het mogelijk wordt om de genenstructuur van kinderen te testen om ze een persoonlijk voedingsadvies te geven. Wie zou de Nederlandse bevolking hierover moeten voorlichten volgens u? ag08b103 Het consultatiebureau ag08b104 De overheid ag08b105 De huisarts ag08b106 Het voedingscentrum ag08b107 De schoolarts ag08b108 De voedingsindustrie 1 zeker niet 2 liever niet 3 misschien wel, misschien niet 4 kan wel 5 zeker wel ag08b115 t/m ag08b118 In welke van de volgende onderwerpen bent u geïnteresseerd? ag08b115 Een DNA-pil om af te vallen ag08b116 Persoonlijke, op uw genen afgestemde voeding ag08b117 Functionele voedingsmiddelen zoals Vifit, Becel Pro.activ, Omega brood of Yakult ag08b118 Onderzoek op gebied van genen, voeding en gezondheid 1 helemaal niet geïnteresseerd 2 een beetje geïnteresseerd 3 gemiddeld geïnteresseerd 4 redelijk geïnteresseerd 5 zeer geïnteresseerd ag08b119 t/m ag08b122 U hebt inmiddels afgerond: 50%. Persoonlijke voedingsadviezen, afgestemd op uw genenstructuur, worden in de toekomst mogelijk een standaard onderdeel van de gezondheidszorg. Wat vindt u van deze ontwikkeling? ag08b119 Deze ontwikkeling spreekt mij aan ag08b120 Ik vind deze ontwikkeling belangrijk ag08b121 Ik voel me hierbij betrokken ag08b122 Deze ontwikkeling is voor mij persoonlijk van belang 1 helemaal mee oneens helemaal mee eens ag08b127 Als ik voor mezelf moet beslissen dan: 1 Zou ik geen test willen doen, niet willen weten welke ziektes ik krijg en ik wil ook geen voedingsadvies 2 Zou ik een test willen doen, willen weten welke ziektes ik kan krijgen, maar geen voedingsadvies om eventuele ziektes te voorkomen 3 Zou ik een test willen doen, maar niet willen weten welke ziektes ik kan krijgen, maar wel welk voedingsadvies ik moet opvolgen om eventuele ziektes te voorkomen 4 Zou ik een test willen doen, willen weten welke ziektes ik kan krijgen en welk voedingsadvies ik zou kunnen opvolgen om dit te voorkomen 5 Anders if ag08b127=5 ag08b128 Nutrigenomics, wave II 10/23

13 Wat bedoelt u met 'anders'? open ag08b129 t/m ag08b131 Kunt u een rapportcijfer (van 1 t/m 10) geven voor: ag08b129 Uw eigen gezondheid ag08b130 De gezondheid van uw partner ag08b131 De gezondheid van uw kind(eren) (gemiddeld) niet van toepassing ag08b132 t/m ag08b135 Hoe gaat u om met uw lichaamsgewicht? ag08b132 Ik sta regelmatig op de weegschaal ag08b133 Ik ben tevreden over mijn lichaamsgewicht ag08b134 Ik volg een dieet of eet anders dan normaal om mijn gewicht te beheersen ag08b135 Ik beweeg extra om mijn gewicht te beheersen 1 helemaal mee oneens 2 enigszins mee oneens 3 niet mee eens, niet mee oneens 4 enigszins mee eens 5 helemaal mee eens ag08b136 t/m ag08b147 Wilt u aangeven wat voor u van toepassing is? U kunt meerdere antwoorden geven. ag08b136 Ik ken mensen met obesitas (zwaarlijvigheid) ag08b137 Ik ken mensen met diabetes (suikerziekte) ag08b138 Ik ken mensen met hart- en vaatziektes ag08b139 Ik ken mensen met een voedselallergie ag08b140 Ik heb ondergewicht ag08b141 Ik heb overgewicht ag08b142 Ik ben obees (zwaarlijvig) ag08b143 Ik heb diabetes (suikerziekte) ag08b144 Ik heb een hart- en/of vaatziekte ag08b145 Ik heb een voedselallergie ag08b146 Ik eet vegetarisch of veganistisch ag08b147 Geen van bovenstaande is op mij van toepassing 0 nee 1 ja ag08b148 t/m ag08b149 In hoeverre bent u het eens met de volgende uitspraken? ag08b148 Ik kijk op etiketten van voedingsproducten om na te gaan wat er in zit ag08b149 Als ik kan kiezen, kies ik voor een biologische variant van een product 1 nooit 2 wel eens 3 af en toe 4 regelmatig 5 vaak Nutrigenomics, wave II 11/23

14 ag08b150 De volgende vier vragen gaan over of u bepaalde producten wel eens hebt gebruikt. Bij deze vragen staat steeds een afbeelding als voorbeeld voor dit soort producten; het gaat er niet om of u dit specifieke merk hebt gebruikt. Hebt u de volgende soort producten wel eens gebruikt? plantesterolen (afbeelding) Het gaat hierbij om margarine, yoghurt en melkproducten met toegevoegde plantaardige stoffen (plantesterolen) om het cholesterolgehalte te verlagen. 1 ja 2 nee ag08b151 En hebt u de volgende soort producten wel eens gebruikt? Probiotica (afbeelding) Het gaat hierbij om zuivelproducten met bacteriën (probiotica) voor een goede werking van de darmen. 1 ja 2 nee ag08b152 Hebt u de volgende soort producten wel eens gebruikt? inuline (afbeelding) Nutrigenomics, wave II 12/23

15 Het gaat hierbij om brood met toegevoegde voedingsvezel (inuline) voor een goede werking van de darmen. 1 ja 2 nee ag08b153 Hebt u de volgende soort producten wel eens gebruikt? afvallen (afbeelding) Het gaat hierbij om zuivelproducten met natuurlijke plantenextracten waardoor je afvalt. 1 ja 2 nee ag08b154 Hebt u uw genetische structuur wel eens laten testen of analyseren? 1 ja 2 nee if ag08b154=1 ag08b155 Wat was de reden van de analyse van uw genetische structuur? 1 ik was niet ziek, maar het vermoeden bestond dat ik of een van mijn familieleden (kans op) een erfelijke ziekte had/heeft 2 ik ben getest om uit te zoeken of reeds aanwezige symptomen zijn terug te voeren op een erfelijke aandoening 3 in het kader van een zwangerschap om te zien of de foetus bepaalde genetische afwijkingen heeft 4 anders if ag08b155=4 ag08b156 Welke andere reden voor de analyse van uw genetische structuur bedoelt u? open Nutrigenomics, wave II 13/23

16 ag08b157 t/m ag08b160 De volgende vragen gaan over het nieuws (denk aan wat u hebt gelezen in de krant of gehoord of gezien hebt op het journaal). ag08b157 Hebt u het laatste half jaar iets over voeding in relatie tot gezondheid gezien/gehoord in het nieuws? ag08b158 Hebt u naar aanleiding van deze berichten gesproken met anderen over voeding in relatie tot gezondheid? ag08b159 Hoeveel trekt u zich aan van deze berichtgeving over voeding in relatie tot ag08b160 1 helemaal niet 2 nauwelijks 3 enigszins 4 redelijk veel 5 heel veel gezondheid? Is uw mening over voeding in relatie tot gezondheid veranderd door deze berichtgeving? ag08b161 t/m ag08b164 Kunt u aankruisen welke tv programma's u wel eens kijkt? ag08b161 De Afvallers (met sterren) ag08b162 Je echte leeftijd ag08b163 Kookprogramma's met koks zoals Gordon Ramsey, Jamie Oliver en Herman den Blijker ag08b164 Geen van deze 0 nee 1 ja ag08b165 t/m ag08b175 Kunt u aankruisen welke tijdschriften u wel eens leest? ag08b165 Santé ag08b166 Top Santé ag08b167 GezondNU ag08b168 Beter ag08b169 Men s Health ag08b170 Plusmagazine ag08b171 Flair ag08b172 Viva ag08b173 Libelle ag08b174 Margriet ag08b175 Geen van deze 0 nee 1 ja ag08b176 t/m ag08b179 U hebt inmiddels afgerond: 75%. Net vroegen we u over het nieuws. De volgende vragen gaan over wat u hebt gelezen in (week)bladen of gezien op televisie over voeding in relatie tot gezondheid (denk aan artikelen en advertenties in de bladen en televisieprogramma's en reclamespotjes op televisie). ag08b176 Hebt u het laatste half jaar iets over voeding in relatie tot gezondheid gelezen in de bladen of gezien op tv? ag08b177 Hebt u naar aanleiding van wat u zag op tv en/of las in tijdschriften gesproken met anderen over voeding in relatie tot gezondheid ag08b178 Hoeveel trekt u zich aan van wat u ziet op tv en leest in tijdschriften over voeding in relatie tot gezondheid? Nutrigenomics, wave II 14/23

17 ag08b179 Is uw mening over voeding in relatie tot gezondheid veranderd door wat u hebt gezien op tv of gelezen in weekbladen? 1 helemaal niet 2 nauwelijks 3 enigszins 4 redelijk veel 5 heel veel ag08b180 t/m ag08b183 Welke personen of instanties vertrouwt u het meest als het gaat om eerlijke informatie over voeding in relatie tot gezondheid? ag08b180 De huisarts ag08b181 De schoolarts ag08b182 Specialisten (artsen) ag08b183 Onderzoekers/wetenschappers 1 geen vertrouwen 2 weinig vertrouwen 3 noch veel, noch weinig vertrouwen 4 redelijk veel vertrouwen 5 veel vertrouwen ag08b184 t/m ag08b186 Welke personen of instanties vertrouwt u het meest als het gaat om eerlijke informatie over voeding in relatie tot gezondheid? ag08b184 De overheid (o.a. Postbus 51) ag08b185 Het consultatiebureau ag08b186 Het voedingscentrum 1 geen vertrouwen 2 weinig vertrouwen 3 noch veel, noch weinig vertrouwen 4 redelijk veel vertrouwen 5 veel vertrouwen ag08b187 t/m ag08b190 Welke personen of instanties vertrouwt u het meest als het gaat om eerlijke informatie over voeding in relatie tot gezondheid? ag08b187 Televisie: Journaal en actualiteitenrubrieken ag08b188 Televisie: documentaires, gezondheids- wetenschapsprogramma's ag08b189 Kranten en opiniebladen ag08b190 Weekbladen en populaire tijdschriften 1 geen vertrouwen 2 weinig vertrouwen 3 noch veel, noch weinig vertrouwen 4 redelijk veel vertrouwen 5 veel vertrouwen ag08b191 t/m ag08b193 Kunt u aangeven hoeveel u, in vergelijking met anderen, weet over de volgende onderwerpen? ag08b191 Ik heb het idee dat ik over voeding, in vergelijking met andere mensen die ik ken... ag08b192 Ik heb het idee dat ik over gezondheid, in vergelijking met andere mensen die ik ken... ag08b193 Ik heb het idee dat ik over wetenschap en technologie betreffende voeding, in vergelijking met andere mensen die ik ken 1 veel minder weet Nutrigenomics, wave II 15/23

18 2 minder weet 3 ongeveer evenveel weet 4 meer weet 5 veel meer weet ag08b194 t/m ag08b197 De volgende uitspraken gaan over technologie. In hoeverre bent u het er mee eens? ag08b194 Er moet meer ruimte komen voor technologische ontwikkelingen ag08b195 Ik heb vertrouwen in de vooruitgang van de technologie ag08b196 Wetenschap en technologie bieden oplossingen voor de meeste problemen van de mens ag08b197 Wetenschap en technologie verbeteren onze kwaliteit van leven continu 1 helemaal mee oneens 2 enigszins mee oneens 3 niet mee eens, niet mee oneens 4 enigszins mee eens 5 helemaal mee eens ag08b198 t/m ag08b200 En in hoeverre bent u het eens met de volgende uitspraken over voeding? ag08b198 Technologie levert een goede bijdrage aan de productie van gezonde voeding ag08b199 Ik waardeer de voedseltechnologie die gemakkelijk te bereiden producten levert ag08b200 Voeding met een wetenschappelijk uitgebalanceerde samenstelling ondersteunt mijn gezondheid 1 helemaal mee oneens 2 enigszins mee oneens 3 niet mee eens, niet mee oneens 4 enigszins mee eens 5 helemaal mee eens ag08b201 t/m ag08b206 Deze uitspraken gaan over gezondheid. In hoeverre bent u het er mee eens? ag08b201 Ik ben me heel bewust van mijn gezondheid ag08b202 Een goede gezondheid is belangrijk voor mij ag08b203 Ik ben veel met mijn gezondheid bezig ag08b204 Ik doe dagelijks iets goeds voor mijn gezondheid ag08b205 Ik eet zo gezond mogelijk ag08b206 Ik beweeg zo veel mogelijk 1 helemaal mee oneens 2 enigszins mee oneens 3 niet mee eens, niet mee oneens 4 enigszins mee eens 5 helemaal mee eens ag08b207 Tot slot krijgt u nog enkele vragen over uzelf en uw beoordeling van de vragenlijst. Hebt u in uw werk of beroepsmatig te maken met gentechnologie of genomics? 1 ja 2 nee ag08b208 Werkt u in de voedingsindustrie? 1 ja 2 nee Nutrigenomics, wave II 16/23

19 ag08b209 Wat was het eerste dat in u opkwam toen u in deze vragenlijst las over persoonlijke voedingsadviezen afgestemd op uw genen? open ag08b211 to ag08b215 ag08b211 Vond u het moeilijk om de vragen te beantwoorden? ag08b212 Vond u de vragen duidelijk? ag08b213 Heeft de vragenlijst u aan het denken gezet? ag08b214 Vond u het onderwerp interessant? ag08b215 Vond u het plezierig om de vragen in te vullen? 1 beslist niet beslist wel Nutrigenomics, wave II 17/23

20 5 Descriptives N Minimum Maximum Mean Std. Deviation nomem_encr Nummer van lid huishouden versleuteld nohouse_encr Nummer van huishouden versleuteld ag08b_m jaar en maand van de veldwerkperiode ag08b216 meegedaan aan meting ag08b002 Hebt u wel eens eerder gehoord of gelezen over een persoonlijk voedingsadvies, afgestemd op uw genen? ag08b004 gevolgen persoonlijk voedingsadvies: Mensen blijven langer gezond en de levenskwaliteit neemt toe ag08b005 gevolgen persoonlijk voedingsadvies: Mensen leven langer, de levensverwachting neemt toe ag08b006 gevolgen persoonlijk voedingsadvies: De kosten voor de gezondheidszorg zijn lager ag08b007 gevolgen persoonlijk voedingsadvies: U zou van te voren weten voor welke ziektes u vatbaar bent en voor welke niet ag08b012 U krijgt een persoonlijk voedingsadvies ag08b013 U kunt geadviseerd worden dat u uw eetgewoonten blijvend moet veranderen ag08b014 U moet bewust kiezen wat u eet en wat niet ag08b015 Als u zich niet aan het voedingsadvies houdt, betaalt u meer premie voor uw zorgverzekering ag08b016 Als u het voedingsadvies niet opvolgt, kunnen mensen in uw omgeving u dat verwijten ag08b017 Het kan leiden tot uitsluiting van ongezonde en zieke mensen binnen onze samenleving ag08b022 De genenstructuur van iedere baby kan worden getest op mogelijke ziektes ag08b023 Ouders krijgen een voedingsadvies voor hun baby op basis van de genenstructuur om het aanleren van verkeerde eetgewoonte ag08b024 De DNA-gegevens van alle burgers kunnen worden opgeslagen in DNA-banken ag08b025 Mensen in uw omgeving (bijvoorbeeld familie, vrienden of werkgevers) vinden dat u zich moet laten testen ag08b026 Kosten voor uw levensonderhoud nemen toe door het persoonlijke voedingsadvies ag08b031 Inschatting nadelen pers. voedingsadvies voor: Uzelf ag08b032 Inschatting nadelen pers. voedingsadvies voor: De gemiddelde Nederlander ag08b033 Inschatting nadelen pers. voedingsadvies voor: De samenleving als geheel ag08b034 Inschatting nadelen pers. voedingsadvies voor: Toekomstige generaties ag08b039 Inschatting voordelen pers. voedingsadvies voor: Uzelf ag08b040 Inschatting voordelen pers. voedingsadvies voor: De gemiddelde Nederlander ag08b041 Inschatting voordelen pers. voedingsadvies voor: De samenleving als geheel ag08b042 Inschatting voordelen pers. voedingsadvies voor: Toekomstige generaties Nutrigenomics, wave II 18/23

21 ag08b047 voor/nadelen pers. voedingsadvies voor: Uzelf ag08b048 voor/nadelen pers. voedingsadvies voor: De gemiddelde Nederlander ag08b049 voor/nadelen pers. voedingsadvies voor: De samenleving als geheel ag08b050 voor/nadelen pers. voedingsadvies voor: Toekomstige generaties ag08b055 Zou u willen laten onderzoeken voor welke ziektes u een verhoogd risico hebt en voor welke niet? ag08b056 Zou u zich willen laten testen om te weten of u in de toekomst kans hebt op een ziekte als deze te genezen is? ag08b057 Stel, er wordt vastgesteld dat u ziek zult worden. Zou u een persoonlijk voedingsadvies afgestemd op uw genen willen opvolgen ag08b058 Stel, er wordt vastgesteld dat u uw kwaliteit van leven kunt verbeteren. Zou u een persoonlijk voedingsadvies, afgestemd op uw genen willen opvolgen ag08b063 Als ik denk aan pers. voedingsadvies: ben ik enthousiast ag08b064 Als ik denk aan pers. voedingsadvies: maak ik me zorgen ag08b065 Als ik denk aan pers. voedingsadvies: voel ik me blij ag08b066 Als ik denk aan pers. voedingsadvies: krijg ik een onbestemd gevoel ag08b067 Als ik denk aan pers. voedingsadvies: voel ik me prettig ag08b068 Als ik denk aan pers. voedingsadvies: voel ik me onrustig ag08b075 algemeen oordeel pers. voedingsadvies: slecht-goed ag08b076 algemeen oordeel pers. voedingsadvies: negatief-positief ag08b077 algemeen oordeel pers. voedingsadvies: nadelig-voordelig ag08b078 algemeen oordeel pers. voedingsadvies: verkeerd-juist ag08b079 algemeen oordeel pers. voedingsadvies: onverstandig-verstandig ag08b085 ik ben er zeker van dat de overheid de invoering van een persoonlijk voedingsadvies in de gezondheidszorg goed zal regelen ag08b086 ik denk dat de regelgeving voor de gezondheidszorg rondom persoonlijke voedingsadviezen, in veilige handen zal zijn bij de overheid ag08b087 ik denk dat het toezicht op de gezondheidszorg nu goed geregeld is door de overheid ag08b091 ik ben er zeker van dat de overheid de voedingsindustrie goede regels zal opleggen rondom een persoonlijk voedingsadvies ag08b092 ik denk dat de toekomstige regelgeving voor de voedingsindustrie rondom een persoonlijk voedingsadvies, in veilige handen is bij de overheid ag08b093 ik denk dat het toezicht op de voedingsindustrie nu goed geregeld is door de overheid Nutrigenomics, wave II 19/23

22 ag08b097 ik ben er zeker van dat de overheid de zorgverzekeraars goede regels zal opleggen rondom een persoonlijk voedingsadvies ag08b098 ik denk dat de toekomstige regelgeving voor de zorgverzekeraars, rondom een persoonlijk voedingsadvies, in veilige handen is bij de overheid ag08b099 ik denk dat het toezicht op de zorgverzekeraars nu goed geregeld is door de overheid ag08b103 Stel, mogelijk kinderen pers. voedingsadvies geven door genenstructuur te testen. Wie moet hierover voorlichten?: Het consultatiebureau ag08b104 Stel, mogelijk kinderen pers. voedingsadvies geven door genenstructuur te testen. Wie moet hierover voorlichten?: De overheid ag08b105 Stel, mogelijk kinderen pers. voedingsadvies geven door genenstructuur te testen. Wie moet hierover voorlichten?: De huisarts ag08b106 Stel, mogelijk kinderen pers. voedingsadvies geven door genenstructuur te testen. Wie moet hierover voorlichten?: Het Voedingscentrum ag08b107 Stel, mogelijk kinderen pers. voedingsadvies geven door genenstructuur te testen. Wie moet hierover voorlichten?: De schoolarts ag08b108 Stel, mogelijk kinderen pers. voedingsadvies geven door genenstructuur te testen. Wie moet hierover voorlichten?: De voedingsindustrie ag08b115 interesse in: Een DNA-pil om af te vallen ag08b116 interesse in: Persoonlijke, op uw genen afgestemde voeding ag08b117 interesse in: Functionele voedingsmiddelen zoals Vifit, Becel Pro.activ, Omega brood of Yakult ag08b118 interesse in: Onderzoek op gebied van genen, voeding en gezondheid ag08b119 persoonlijke voedingsadviezen mogelijk standaard onderdeel van de gezondheidszorg - deze ontwikkeling spreekt mij aan ag08b120 persoonlijke voedingsadviezen mogelijk standaard onderdeel van de gezondheidszorg - ik vind deze ontwikkeling belangrijk ag08b121 persoonlijke voedingsadviezen mogelijk standaard onderdeel van de gezondheidszorg - ik voel me hierbij betrokken ag08b122 persoonlijke voedingsadviezen mogelijk standaard onderdeel van de gezondheidszorg - deze ontwikkeling is voor mij persoonlijk van belang ag08b127 Als ik voor mezelf moet beslissen dan: ag08b129 rapportcijfer: uw eigen gezondheid? ag08b130 rapportcijfer: de gezondheid van uw partner? ag08b131 rapportcijfer: de gezondheid van uw kind(eren) (gemiddeld)? ag08b132 Ik sta regelmatig op de weegschaal ag08b133 Ik ben tevreden over mijn lichaamsgewicht ag08b134 Ik volg een dieet of eet anders dan normaal om mijn gewicht te beheersen ag08b135 Ik beweeg extra om mijn gewicht te beheersen ag08b136 ik ken mensen met obesitas (zwaarlijvigheid) ag08b137 ik ken mensen met diabetes (suikerziekte) Nutrigenomics, wave II 20/23

23 ag08b138 ik ken mensen met hart- en vaatziektes ag08b139 ik ken mensen met een voedselallergie ag08b140 ik heb ondergewicht ag08b141 ik heb overgewicht ag08b142 ik ben obees (zwaarlijvig) ag08b143 ik heb diabetes (suikerziekte) ag08b144 ik heb een hart- en/of vaatziekte ag08b145 ik heb een voedselallergie ag08b146 ik eet vegetarisch of veganistisch ag08b147 geen van bovenstaande is op mij van toepassing ag08b148 Ik kijk op etiketten van voedingsproducten om na te gaan wat er in zit ag08b149 Als ik kan kiezen, kies ik voor een biologische variant van een product ag08b150 De volgende vier vragen gaan over of u bepaalde producten wel eens hebt gebruikt. plantesterolen ag08b151 En hebt u de volgende soort producten wel eens gebruikt? probiotica ag08b152 Hebt u de volgende soort producten wel eens gebruikt? inuline ag08b153 Hebt u de volgende soort producten wel eens gebruikt? afvallen ag08b154 Hebt u uw genetische structuur wel eens laten testen of analyseren? ag08b155 Wat was de reden van de analyse van uw genetische structuur? ag08b157 Hebt u het laatste half jaar iets over voeding in relatie tot gezondheid gezien/gehoord in het nieuws? ag08b158 Hebt u naar aanleiding van deze berichten gesproken met anderen over voeding in relatie tot gezondheid? ag08b159 Hoeveel trekt u zich aan van deze berichtgeving over voeding in relatie tot gezondheid? ag08b160 Is uw mening over voeding in relatie tot gezondheid veranderd door deze berichtgeving? ag08b161 kijkt u: De afvallers (met sterren) ag08b162 kijkt u: Je echte leeftijd ag08b163 kijkt u: Kookprogramma's met koks zoals Gordon Ramsey, Jamie Oliver e ag08b164 kijkt u: geen van deze ag08b165 leest u: Santé ag08b166 leest u: Top Santé ag08b167 leest u: GezondNU ag08b168 leest u: Beter ag08b169 leest u: Men's Health ag08b170 leest u: Plusmagazine ag08b171 leest u: Flair ag08b172 leest u: Viva ag08b173 leest u: Libelle ag08b174 leest u: Margriet ag08b175 leest u: geen van deze ag08b176 Hebt u het laatste half jaar iets over voeding in relatie tot gezondheid gelezen in de bladen of gezien op tv? Nutrigenomics, wave II 21/23

24 ag08b177 Hebt u naar aanleiding van wat u zag op tv en/of las in tijdschriften gesproken met anderen over voeding in relatie tot ag08b178 Hoeveel trekt u zich aan van wat u ziet op tv en leest in tijdschriften over voeding in relatie tot gezondheid? ag08b179 Is uw mening over voeding in relatie tot gezondheid veranderd door wat u hebt gezien op tv of gelezen in weekbladen? ag08b180 Wie vertrouwt u over voeding en gezondheid: De huisarts ag08b181 Wie vertrouwt u over voeding en gezondheid: De schoolarts ag08b182 Wie vertrouwt u over voeding en gezondheid: Specialisten (artsen) ag08b183 Wie vertrouwt u over voeding en gezondheid: Onderzoekers/wetenschappers ag08b184 Wie vertrouwt u over voeding en gezondheid: De overheid (o.a. Postbus 51) ag08b185 Wie vertrouwt u over voeding en gezondheid: Het consultatiebureau ag08b186 Wie vertrouwt u over voeding en gezondheid: Het Voedingscentrum ag08b187 Wie vertrouwt u over voeding en gezondheid: Televisie: journaal en actualiteitenrubrieken ag08b188 Wie vertrouwt u over voeding en gezondheid: Televisie: documentaires, gezondheidswetenschapsprogramma's ag08b189 Wie vertrouwt u over voeding en gezondheid: Kranten en opiniebladen ag08b190 Wie vertrouwt u over voeding en gezondheid: Weekbladen en populaire tijdschriften ag08b191 Ik heb het idee dat ik over voeding, in vergelijking met andere mensen die ik ken... ag08b192 Ik heb het idee dat ik over gezondheid, in vergelijking met andere mensen die ik ken... ag08b193 Ik heb het idee dat ik over wetenschap en technologie betreffende voeding, in vergelijking met andere mensen die ik ken ag08b194 Er moet meer ruimte komen voor technologische ontwikkelingen ag08b195 Ik heb vertrouwen in de vooruitgang van de technologie ag08b196 Wetenschap en technologie bieden oplossingen voor de meeste problemen van de mens ag08b197 Wetenschap en technologie verbeteren onze kwaliteit van leven continu ag08b198 Technologie levert een goede bijdrage aan de productie van gezonde voeding ag08b199 Ik waardeer de voedseltechnologie die gemakkelijk te bereiden producten levert ag08b200 Voeding met een wetenschappelijk uitgebalanceerde samenstelling ondersteunt mijn gezondheid ag08b201 Ik ben me heel bewust van mijn gezondheid ag08b202 Een goede gezondheid is belangrijk voor mij ag08b203 Ik ben veel met mijn gezondheid bezig Nutrigenomics, wave II 22/23

25 ag08b204 Ik doe dagelijks iets goeds voor mijn gezondheid ag08b205 Ik eet zo gezond mogelijk ag08b206 Ik beweeg zo veel mogelijk ag08b207 Tot slot krijgt u nog enkele vragen over uzelf en uw beoordeling van de vragenlijst. Hebt u in uw werk of beroep ag08b208 Werkt u in de voedingsindustrie? ag08b211 Vond u het moeilijk om de vragen te beantwoorden? ag08b212 Vond u de vragen duidelijk? ag08b213 Heeft de vragenlijst u aan het denken gezet? ag08b214 Vond u het onderwerp interessant? ag08b215 Vond u het plezierig om de vragen in te vullen? Nutrigenomics, wave II 23/23