vba journaal 9 e VBA lustrum - 45 jaar VBA 22e jaargang zomer 2006 De toekomst van de Nederlandse financiële sector 13

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "vba journaal 9 e VBA lustrum - 45 jaar VBA 22e jaargang zomer 2006 De toekomst van de Nederlandse financiële sector 13"

Transcriptie

1 vba journaal 2nummer 22e jaargang zomer e VBA lustrum - 45 jaar VBA De toekomst van de Nederlandse financiële sector 13 Uitdagingen voor een Nederlandse vermogensbeheerder 21 Beleggen, begrijpt u het nog? 27 Een SWOT-perspectief op de Nederlandse vermogensbeheer industrie 32 Het vestigingsklimaat voor financiële instellingen in Nederland 37

2 Inhoud De toekomst van de Nederlandse financiële sector 13 In dit artikel maakt Jean Frijns een analyse van de ontwikkelingen van de Nederlandse financiële sector in Europees perspectief. Hij concludeert met een tweetal scenario s: krimp of groei. Agenda september september 2006 Lezing door Rob Arnott, o.a. hoofdredacteur van The Financial Analysts Journal Rosarium te Amsterdam Uitdagingen voor een Nederlandse vermogensbeheerder 21 George Möller schets hoe Robeco de concurrentiestrijd aangaat. Informatie over bovenstaande bijeenkomsten te verkrijgen bij het secretariaat: telefoon: of website Beleggen, begrijpt u het nog? 27 Private banking heeft de afgelopen 15 jaar een sterke verandering doorgemaakt. Op welke wijze heeft Fortis MeesPierson hierop ingespeeld. Een SWOT-perspectief op de Nederlandse vermogensbeheer industrie 32 McKinsey presenteert haar onderzoek naar de positie van Nederlandse vermogensbeheerders. Terwijl buitenlandse concurrentie marktaandeel winnen op de Nederlandse markt worstelen Nederlandse financiële instellingen met hun positiebepaling in Europa. Het vestigingsklimaat voor financiële instellingen in Nederland 37 De internationale concurrentiepositie van Nederlandse financiële instellingen dwingt de overheid een nieuwe balans te zoeken tussen consumentenbescherming en marktwerking. Het Ministerie van Financiën streeft daarbij naar een versoepeling van de regelgeving om de Europese concurrentiepositie te versterken. VBA Journaal Redactie Abonnementen De in het VBA Journaal geplaatsis een uitgave van VBA- Drs. H. van Capelleveen VBA te artikelen geven de mening Beroepsvereniging van Drs. E. van Gelderen Herengracht 479 weer van de auteurs en niet Beleggingsdeskundigen Drs. J.L.H. van der Kolk RBA 1017 BS Amsterdam noodzakelijk de mening van de Herengracht 479 A.H. Leuftink telefoon: redactie BS Amsterdam Drs. Ph.D.H. Menco RBA secretariaat@nvba.nl Abonnementenprijs 2006: ISSN-nummer Hoofdredacteur Redactieadres & 82,73 inclusief verzendkosten Drs. A.J.C. de Ruiter opgave advertenties VBA Vormgeving en realisatie Copyright 2006 Plaatsvervangend Irma Willemsen a z az grafisch serviceburo bv, VBA-Beroepsvereniging van hoofdredacteur telefoon: Den Haag. Beleggingsdeskundigen Prof.Dr. Ph. Stork secretariaat@nvba.nl 2 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

3 Van de voorzitter 9 e Lustrum Het vieren van een Lustrum geeft de gelegenheid om achterom te kijken en te analyseren wat de afgelopen jaren goed is gegaan en wat beter had gekund. Het bestuur is niet ontevreden over de resultaten van de afgelopen jaren. De website is vernieuwd, het secretariaat is voortvarend opgepakt, de opleiding bewijst nog steeds kwaliteit en continuïteit, de bijeenkomsten worden goed bezocht en gewaardeerd, het VBA Journaal wordt in eigen beheer uitgegeven en vindt een positief onthaal, katernen worden gemaakt, de permanente educatie is gestart en de vereniging bruist van het leven binnen de commissies en werkgroepen. Het pad van verdere professionalisering die het bestuur bewust heeft gekozen werpt zijn vruchten af, maar we zijn er nog niet. De noodzakelijke activiteiten zijn nog teveel afhankelijk van bestuursleden, die naast een volledige werkkring hier ruimte en energie voor moeten vinden. Er is al veel bereikt, maar meer moet er worden gedaan. De VBA moet zijn de beroepsvereniging van beleggingsprofessionals in Nederland. Een belangrijke stap in die richting is gezet door de overeenkomst met NSIP die is gesloten en waarin afspraken worden gemaakt over nauwe samenwerking. De VBA zal zich nadrukkelijker moeten profileren naar de financiële sector, maar ook naar de overheid en de toezichthouders. Belangrijk daarbij is dat de VBA hard werkt aan naamsbekendheid bij sleutelfunctionarissen binnen de internationaal opererende Nederlandse, maar ook buitenlandse financiële instellingen die hier actief zijn. Het bestuur werkt hard aan een positioneringpaper waarin het imago en de kwaliteitskenmerken van de VBA worden omschreven en dat als een basis kan dienen voor een communicatieplan en brochures. Een begin met de permanente educatie is gemaakt en het eerste jaar is succesvol geweest. De waardering van de cursisten was hoog mede door de hoge kwaliteit van de docenten en het aantrekkelijke aanbod. Een PE curatorium is opgericht, onder voorzitterschap van Jan Overmeer, en verdere richting en invulling aan een PE programma zal worden gegeven. Permanente educatie via e-learning staat zeker op de agenda. De RBA opleiding is in goede handen bij de VU onder leiding van Prof.Dr. Tom Steenkamp. Onderzocht wordt momenteel of deze opleiding zich kan kwalificeren als een master of science. Door de kwalitatief hoge profilering van de opleiding, zijn er vele gegadigden die niet direct een aansluiting hebben. Daarom denkt het bestuur na over het opzetten van een tweede opleiding op HBO niveau, die zich richt op vermogensbeheer en wealth management. Gesprekken met partijen worden hierover gevoerd. Vele van onze leden zijn namelijk private bankers en dit segment van de markt is duidelijk te onderbelicht gebleven binnen de VBA. De oprichting van een commissie private banking zal hier mede verandering in moeten brengen. Een Lustrum is niets zonder een lustrumbijeenkomst. 1 juni was de grote dag en vele leden en genodigden hebben gehoor gegeven aan de uitnodiging. Meer dan 200 aanwezigen luisterden deze bijeenkomst op. De kwaliteit van de bijdragen was buitengewoon hoog en zeer leerzaam. Vele aanbevelingen werden er gedaan en de VBA zal deze moeten oppakken om doelstellingen op de lange termijn te kunnen halen. Mijn dank gaat nogmaals uit naar alle sprekers voor hun inzet en stimulering. De Lustrumbijeenkomst was een groot succes; mijn dank gaat op de eerste plaats uit naar Robeco die deze dag mogelijk heeft gemaakt en ook naar de lustrumcommissie onder leiding van Dick Wenting, die met veel inzet deze dag tot dat succes hebben gemaakt. René Willemsen Dr. René Th. H. Willemsen RBA, voorzitter VBA 3

4 vba journaal nr. 2, zomer e VBA lustrum 9 e VBA lustrum De VBA heeft de afgelopen jaren een aanzienlijke ontwikkeling doorgemaakt. De leden dagen elkaar met veel enthousiasme uit zich verder in de beleggingsmaterie te verdiepen. Dit krijgt niet alleen haar invulling binnen de verschillende commissies maar ook door de programmacommissie, die lezingen organiseert voor alle VBA leden. De insteek hierbij is veelal het uitdiepen van specifieke beleggingsaspecten. De afgelopen jaren hebben, op de Nederlandse beleggingsmarkt, niet alleen vele nieuwe beleggingsoplossingen haar debuut gemaakt maar ook tal van nieuwe spelers. De beleggingsomgeving is duidelijk geïnternationaliseerd. Binnen de vereniging zijn deze ontwikkelingen met bijzondere interesse gadegeslagen. De veranderingen vinden in een rap tempo plaats. Daarom heeft het bestuur gemeend hier gericht aandacht aan te besteden door de ontwikkelingen te belichten vanuit een overkoepeld strategisch perspectief. Een lustrumconferentie leent zich bij uitstek om de specialisten op dit vlak aan het woord te laten en hun visie te delen met de VBA leden. Zo is het bestuur gekomen tot het lustrum thema De toekomst van de beleggingsindustrie in Nederland Als lustrumcommissie hebben wij ons met veel genoegen op dit thema gestort. Er is door ons bewust gekozen voor een combinatie van niet te nadrukkelijke wetenschappelijke analyses maar vooral praktijkgerichte insteek. Hier en daar enigszins prikkelend en in sommige situaties wellicht een wake-up call. Ons doel was de leden heel bewust te maken van dit nieuwe speelveld dat om ons, beleggingsspecialisten, aan het ontstaan is en daarbij wellicht een aantal mogelijkheden aan te reiken. Het belang van een gezonde beleggingsindustrie in Nederland is groot, niet alleen voor onze eigen werkgelegenheid als beleggingsprofessional, maar zeker ook vanwege de zekerstelling voor de door de burger aan ons toevertrouwde middelen. Daarnaast is een gezonde, efficiënte en transparante financiële industrie een essentiële voorwaarde voor een goed functionerende economie. Uit het vooroverleg dat we als commissie met de sprekers en de dagvoorzitter hadden, bleek dat er naast de diverse bedreigingen, een scala aan kansen bestaat. Dit kwam tevens uit de paneldiscussie en discussie met de zaal naar voren. Wij danken het bestuur voor het in ons gestelde vertrouwen en zijn blij een zinvolle bijdrage te hebben geleverd aan discussies die zullen bijdragen aan een voortvarende ontwikkeling van onze bedrijfstak. De lustrumcommissie Jaap van Dam Fons Lute Okko Rabeling Simon Ruesen John van Scheijndel Dick Wenting Irma Willemsen 4

5 vba journaal nr. 2, zomer e VBA lustrum Beleggend Nederland heeft geen toekomst meer Buitenlandse vermogensbeheerders loven de deskundigheid van Nederlandse pensioenfondsen. Vooral bij de grotere zit een schat aan kennis en ervaring. In een vergrijzend Europa zou deze vakbekwaamheid goed van pas kunnen komen. Helaas, niets blijkt minder waar. Het Nederlandse model berust op vertrouwen en dat is moeilijk exporteerbaar. We missen de winnaarmentaliteit en de arrogantie om onszelf superieur aan anderen te achten. En de vele toezichthouders zorgen er met verve voor dat iedere voorsprong in de kiem wordt gesmoord. Zie hier het doemscenario dat tijdens het VBA lustrum rond het thema De toekomst van de beleggingsindustrie in Nederland alom hoogtij viert. Vrijwel alle sprekers benadrukken het half lege glas. Alleen de heer Schoenmaker van het Ministerie van Financiën weet nog een lichtpuntje te produceren: de overheid zal minder stringente regels nastreven om ons land internationaal concurrerender te maken. Van de politici moet je het hebben. Waarom toch zoveel somberheid? De VBA bestaat 45 jaar. Kijken we over die periode terug dan is het vak van beleggingsdeskundige enorm gegroeid. Het opleidingsniveau ligt veel hoger, mede dankzij de door de VBA geïnitieerde studies en de toegenomen belangstelling uit wetenschappelijke hoek. Ook nam de professionaliteit enorm toe. De achterkamertjes, ons-kent-ons en old-boys-networks hebben plaats gemaakt voor onder strikte compliance regels functionerende specialisten, geavanceerde modellen en gestructureerde beleggingsstrategieën. Bij de pensioenfondsen zien we gepokt en gemazelde professionals in plaats van boekhouders die zich met dining and wining mogen bezighouden tot hun pensioen. Naast de traditionele vastrentende en aandelen bevatten beleggingsportefeuilles in toenemende mate geavanceerde alternatieve producten. Ook daarin hoort Nederland tot de kopgroep. Rendementgericht denken heeft plaats gemaakt voor risicobudgettering. Kortom, we hebben een financiële industrie waar we trots op mogen zijn. Waar de discussie zich nu op zou moeten richten, is de vraag, hoe wij die deskundigheid in een vergrijzend Europa commercieel zouden kunnen benutten. Dat vergt van alle participanten, de financiële instellingen, de overheid en de wetenschap, een gezamenlijke inspanning en veel creativiteit. In plaats van te somberen over ons onvermogen moeten we gaan ondernemen. Het glas is niet half leeg, het is driekwart vol. Philip Menco 5

6 vba journaal nr. 2, zomer e VBA lustrum VBA s 9 e lustrum: een zeer geslaagde dag! Op 1 juni vond ter ere van het 9 e lustrum van de VBA een seminar plaats met als thema De toekomst van de beleggingsindustrie in Nederland. Gegeven de prima locatie bij Rabobank Nederland, sponsoring door Robeco en een groot aantal aanmeldingen, kon deze dag bij voorbaat al niet meer mislukken. Diverse sprekers waren uitgenodigd, allen ingaand op het thema vanuit hun eigen invalshoek. Na de openingswoorden van de voorzitter van de VBA, de heer Willemsen, nam Roel Janssen de regie over. Door de verschillende presentaties te vertalen naar een thriller-achtig plot, gaf hij op een originele manier invulling aan zijn rol als dagvoorzitter. De heer Frijns beet het spits af. Zijn presentatie gaf een zeer volledig beeld van de ontwikkelingen van de Nederlandse financiële sector. De comparatieven voordelen van de sector zijn beperkt en de buitenlandse concurrentie neemt nog immer toe. Nederlandse partijen hebben moeite hier een passend antwoord op te vinden. Wellicht de belangrijkste troef is de kennis en kunde op het gebied van pensioenen. Echter, ook hier zijn aanpassingen nodig omdat het Nederlandse pensi- oenstelsel achterhaald is en niet te exporteren valt. Er zal hard gewerkt moeten worden aan een effectief business model. Na de heer Frijns nam de heer Möller, CEO Robeco, het stokje over. Zijn lange termijn toekomstbeeld ging in op de opkomst van landen als China en India, maar onder andere ook op de cash-richness en uitgeputte olievoorraden van het Midden Oosten, de Islam als belangrijkste godsdienst en verdwenen DB pensioensystemen. Distributie en productie van beleggingsproducten zullen steeds meer gescheiden worden en het belang van open architecture neemt gestaag toe. Ook de heer Möller gaat uit van een verdergaande concurrentie van buitenlandse spelers, maar ziet tevens kansen voor Nederlandse partijen. Zo onderzoekt Robeco de mogelijkheden in opkomende markten, worden de traditionele producten geschikt gemaakt voor verschillende markten en komt de focus meer op innovatieve producten te liggen. De heer Mol, lid van de Management Board van Fortis MeesPierson, schetste de ontwikkeling van een 6

7 vba journaal nr. 2, zomer e VBA lustrum doorsnee particuliere portefeuille bij MeesPierson. In 15 jaar tijd is deze veranderd van een grotendeels Nederlandse portefeuille naar een zeer breed gediversificeerde portefeuille, zowel naar regio als naar beleggingscategorie. Deze ontwikkeling heeft tot zeer grote wijzigingen in de organisatie geleid. Vooral de communicatie en de wisselwerking tussen enerzijds de wensen van de klant en anderzijds de complexe producten zijn van essentieel belang. Toekomstige ontwikkelingen zijn vooral te verwachten op het gebied van open architecture en een verdere scheiding tussen beheer, advies en trading. Na de algemene inleiding en de visie van twee vermogensbeheerders gaf de heer Figee, partner bij McKinsey, een overzicht van de kansen en bedreigingen van de Nederlandse beleggingsindustrie. De positieve factoren zijn vooral gelegen in de omvang van de assets, de cost efficiency en de winstgevendheid van de sector. Maar daar tegenover staan de minder aansprekende behaalde rendementen, de versnippering van het vermogen en de vermeende achterstand ten opzichte van de Angelsaksische partijen op het gebied van rapportage en administratie. Drie typen vermogensbeheerders zijn te onderscheiden: integrated asset manager, multi-boutique en small independent boutique. Volgens de heer Figee is geen van de modellen beter dan de andere, maar is het van essentieel belang om bewust voor één van de modellen te kiezen en door te voeren. De buitenlandse inbreng kwam van de heer Anson, huidig CEO Hermes Pensions Management en voormalig CEO Calpers. Hij ging vooral in op het onderscheid tussen alpha en beta en de neiging om beta te zien als alpha. Zijn belangrijkste aanbevelingen waren dan ook om dit onderscheid duidelijk aan te brengen. De strategische asset allocatie is gebaseerd op efficiënte asset classes en is een beta strategie. Deze dient zo goedkoop mogelijk uitgevoerd te worden. De alpha strategie maakt gebruik van minder efficiënte marktsegmenten en moet volledig onafhankelijk van de beta strategie uitgevoerd worden. Om hier optimaal van te kunnen profiteren, moet het aantal beleggingsrestricties tot een minimum beperkt blijven. Vermogensbeheerders zouden hun organisatie hierop af moeten stemmen. De heer Schoenmaker, plv directeur Financiële Markten op het Ministerie van Financiën, ging in op de overwegingen van de overheid en toezichthouders. Het door hem geschetste toekomstbeeld was niet wezenlijk anders dan de andere sprekers. Vanuit het Ministerie probeert men de regelgeving en administratieve lasten voor partijen beperkt te houden en de concurrentiekracht van Nederland te bevorderen, zonder het belang van de consument uit het oog te verliezen. Er zullen geen extra Nederlandse regels komen bovenop de Europese regels en deze zullen principal based zijn. Als afsluiting van het officiële gedeelte vond de paneldiscussie plaats. Hierin had mevrouw Kemna, CEO ING Investment Management, plaatsgenomen ter vervanging van de heer Möller. De algemene conclusie ten aanzien van het thema van de dag was dat er kansen zijn voor Nederlandse partijen in een internationale context, maar dat er wel sprake is van enige achterstand. Eduard van Gelderen 7

8 9 e VBA lustrum

9 vba journaal nr. 2, zomer 2006 Verenigingsnieuws. Van het bestuur De VBA vierde op 1 juni 2006 haar 45 jarig bestaan met een 9 e lustrumbijeenkomst. Het Financieele Dagblad besteedde hier een artikel aan onder de kop Overheid paait financiële dienstensector in de krant van 3 juni U kunt hierover op de website meer lezen. Voorafgaande aan het feestelijke diner aansluitend op de lustrumbijeenkomst kregen twee leden de Gouden VBA-speld uit handen van de voorzitter, René Willemsen. Het betrof Dick Wenting voor zijn enorme inzet op velerlei gebied binnen de vereniging en Robert Jan van Doorn als één van de oprichters van de VBA. In het volgende VBA Journaal leest u hierover meer. De drie leden die zich eveneens drager van de gouden VBA-speld mogen noemen zijn Harry Panjer, Hugo Haarbosch en de inmiddels overleden Piet Stephan.. Programmacommissie Verslag van de bijeenkomst over New horizons in bond investing: optimizing bond portfolios for the future Op 17 mei verzorgde de obligatie specialist PIMCO een VBA bijeenkomst rond het thema LDI (Liability Driven Investments). De sprekers waren Emanuele Ravano (Hoofd Portfolio Management London) en Marc van Heel (Hoofd Business Development Benelux) aantal deelnemers: circa 30 Allereerst schetste Marc van Heel de ontwikkelingen die tot een omslag in het denken betreffende de rol van obligaties hebben geleidt. Veranderingen op het gebied van regelgeving en accounting nopen pensioenfondsen en sponsors tot een focus op de volatiliteit van de dekkingsgraad. Risico s en kansen dienen te worden afgewogen ten opzichte van het risicobudget en de buffereisen die bijvoorbeeld uit nftk voortvloeien. Vervolgens werd aan de hand van een concreet voorbeeld duidelijk gemaakt hoe de vastrentende portefeuille kan worden ingezet om de risico s die uit de geschatte verplichtingenstroom voortvloeien te modelleren (via een eigen product Optimizer ) en de stappen die voor implementatie en monitoring nodig zijn. Uit de ervaring in de US, de UK en Nederland blijkt dat geen oplossing gelijk is, maar flexibele en transparante oplossingen door veel pensionfondsen geprefereerd worden boven nauwkeurige maar vaak complexere en duurdere oplossingen. Vervolgens stond Emanuele Ravano stil bij de mogelijkheden om alpha te behalen in vastrentende portefeuilles met een lange duration (customized benchmark). De systematiek wijkt niet af van normale portefeuilles, waarbij met een beperkte tracking error (gemiddeld 2%) een alpha uit dit deel van de portfeuille van 1-1.5% nagestreefd wordt. Die alpha is in het licht van het voorgaande niet belast met additionele eisen inzake buffers en kan derhalve goedkoop behaald worden. Vervolgens werd stilgestaan bij de attractiviteit van het toevoegen van meer beta risico, wederom in het licht van de volatiliteit en het risico op onderdekking. Ook hier blijken vastrentende instrumenten, vooral aan de korte kant, een aantrekkelijk alternatief voor meer risicovolle asset classes. De conclusie luidde dat vastrentende waarden meer zijn dan enkel hedging instrumenten, maar ook uitermate aantrekkelijk zijn om (een deel) van de broodnodige alpha op een consistente wijze te behalen, mist de manager beschikt over de juiste skills en de portefeuille voldoende gediversifieerd is. De bijeenkomst werd afgesloten met een borrel en hapjes aangeboden door PIMCO.. Commissie Asset & Liability Management Vorig jaar was een bijzonder productief jaar voor de Commissie Asset & Liability Management. Onder het bezielende voorzitterschap van Dick Wenting groeide de commissie uit tot een actieve denktank, waarin presentaties van eigen ALM-onderzoek vaak bron waren van intensieve discussies. Zijn terugtreden als voorzitter in 2005 betekende dan ook large shoes to fill. In november presenteerde de commissie een dagvullend congres getiteld De houdbaarheid van het Nederlandse pensioenstelsel, goed bezocht door ruim 125 deelnemers. Eigen commissieleden aangevuld met in hun vakgebied vooraanstaande externe sprekers uit binnen- en buitenland vulden het programma. In een ALM-special van het VBA Journaal 9

10 vba journaal nr. 2, zomer 2006 Verenigingsnieuws verschenen de presentaties van deze conferentie in artikelvorm. De commissie bestaat momenteel uit meer dan 15 personen. Daarbij heeft ook een kleine omwenteling plaatsgevonden ten aanzien van de herkomst van de leden: de kern bestaat nog steeds uit onderzoekers en beleidsmakers van pensioenfondsen, maar de commissie heeft nieuwe leden mogen verwelkomen met een bancaire, verzekerings- en consultantachtergrond. Dit heeft geleid tot een grote verscheidenheid aan presentaties, bijvoorbeeld: ALM-studie vastgoedmaatschappij Internationale vergelijking van pensioenregulering ALM-modellering van alternatieve beleggingen ALM voor verzekeraars European Institutional Investor Securities Services KAS BANK is een onafhankelijke Europese bank gespecialiseerd in clearing, settlement en custody. Onze neutrale en onafhankelijke positie is uniek binnen de effecten- en bankenwereld. Onze basisdienstverlening bestaat uit bewaarneming, afwikkelen van transacties, beheerhandelingen, belastingterugvordering en de mogelijkheid om interactief uw effectenportefeuilles online, middels diverse dwarsdoorsneden, in te zien. Buiten onze kernactiviteiten bieden wij u ook: Real-time online custody informatie Beleggings en Financiële administratie Treasury & Cash Management Performance meting & Risico analyse Securities Lending Compliance Monitoring Transactiekosten analyse & Commission Recapture Global Proxy Voting Administratie beschikbare premieregelingen EGON TIBBOEL / TELEFOON / EGON.TIBBOEL@KASBANK.COM / KAS BANK N.V. is geregistreerd bij de Autoriteit financiele markten in Amsterdam. Eén van de primaire uitdagingen voor het komende jaar is de ALM-expertise vanuit de verschillende sectoren samen te brengen: wat zijn de overeenkomsten, wat kunnen we van elkaar leren? De commissie gaat deze uitdaging met enthousiasme aan. Niels Kortleve Voorzitter. Commissie Tactische Asset Allocatie De commissie TAA zal de komende tijd het onderwerp TAA vanuit diverse invalshoeken bestuderen en hierover in studiebijeenkomsten met haar leden van gedachten wisselen. De resultaten hiervan zullen uiteindelijk in de vorm van een volgend jaar te verschijnen katern tot uitdrukking komen. Inmiddels heeft de eerste bijeenkomst plaatsgevonden. Daarin werd gesproken over de relatie tussen TAA en Liability-Driven Investing (LDI). Hierbij kwam onder andere naar voren dat de scope van TAA door LDI groter wordt. Tevens passeerden een aantal stromingen in de literatuur de revue waarmee binnen TAA de keuze tussen de weging in alpha en beta kan worden gemaakt. De commissie TAA heeft recentelijk Sander Huizinga (AZL en opvolger binnen de commissie van Mathieu van de Venne), Ivan Moen (ABP), Jeroen Gondrie (Pensioenfonds Stork) en Suzan Peeters (PGGM) als 10

11 vba journaal nr. 2, zomer 2006 Verenigingsnieuws nieuwe leden mogen verwelkomen. Het totaal aantal leden is daarmee gestegen tot 12. Verder heeft de commissie Beleggingsproces aangekondigd zich samen te voegen met de commissie TAA. Reden hiervan was het sterk in elkaars verlengde liggen van de te bespreken onderwerpen alsmede de relatief lage bezetting van de commissie Beleggingsproces. Patrick Bronger Voorzitter. Commissie Beleggingsproces De commissie beleggingsproces heeft zich samengevoegd met de commissie Tactische Asset Allocatie. Dit omdat de te bespreken onderwerpen sterk in elkaars verlengde lagen en de bezetting van de commissie beleggingsproces ook sterk terugliep. De werkgroep TAA heeft zich een paar jaar geleden afgesplitst van de werkgroep beleggingsproces (die toen nog werkgroep benchmarking heette). De commissie beleggingsproces heeft dit jaar geen eigen vergaderingen gehad.. Commissie Vastgoed De aanhoudende hoge rendementen van beursgenoteerd en niet-beursgenoteerd vastgoed blijven menigeen verbazen. De wens van veel pensioenfondsen om de allocatie naar vastgoed te verhogen vormt een belangrijke drijfveer voor de prijsstijgingen. En voorlopig geniet de beleggingscategorie het vertrouwen van beleggers. Binnen de commissie vastgoed bestaat het besef dat het vertrouwen te voet komt, maar het vertrouwen ook te paard weer gaat. De gebeurtenissen in Duitsland bij niet beursgenoteerd open-eind vastgoedfondsen voor de retailmarkt onderschrijven dit. Malversaties hebben geleid tot een uitstroom van particulier beleggingsgeld. In Nederland speelt de discussie over vastgoedbeleggingen in commanditaire vennootschappen (CV) voor particulieren. Eind vorig jaar heeft de AFM een verkennende analyse uitgevoerd naar vastgoed-cv s en trok daarmee als eerste aan de bel over de mate waarop in deze vehikels belegd kan worden. Ook de vereniging van Nederlandse institutionele vastgoedbeleggers IVBN heeft haar zorgen geuit. Zijn de belangen van particulieren voldoende gewaarborgd en is de toezichthouder voldoende uitgerust om CV s adequaat te beoordelen (en in het bijzonder van malafide aanbieders) of vormen vastgoed CV s slechts de nieuwe melkkoeien voor vermogensbeheerders. Bij het verschijnen van dit VBA Journaal zullen deze vragen aan de orde zijn gekomen bij de themabijeenkomst over de particuliere vastgoedmarkt. Daarnaast zijn initiatieven gelanceerd om de transparantie van vastgoedmaatschappen te verbeteren. En hebben beleggers in vastgoed-cv s hun eigen vereniging opgericht. Deze positieve ontwikkelingen zullen de transparantie van vastgoed-cv s en de professionaliteit van beleggers alleen maar vergroten. Ook zijn deze ontwikkelingen toe te juichen omdat deze maatregelen genomen zijn zonder dat eerst een crisissituatie is uitgebroken. Een tweede thema dat de aandacht heeft van de commissie is duration van vastgoed. Duration bij obligaties is voor beleggers een bekend begrip. Ook de duration van aandelen heeft de aandacht van de academische wereld en de beleggingsindustrie. Of aandelen een duration hebben (en bepaald kan worden), vormt een punt van discussie. Des te opvallender is het dat weinig gepubliceerd is over de duration van vastgoed (en vastgoedaandelen). Gemakshalve wordt de duration van vastgoed op nul gezet of simpelweg tussen obligaties en aandelen in. Conceptueel lijkt vastgoed op een obligatie met een optie voor waardeverandering. Het bepalen van de duration voor vastgoed lijkt ogenschijnlijk simpel, maar een direct antwoord is niet te geven. De commissie onderzoekt de mogelijkheden om een themabijeenkomst over dit onderwerp te organiseren. Als er leden zijn die een bijdrage kunnen leveren aan dit onderwerp dan horen we dat graag.. Seniorenconvent Seco Beleggingskundigen tonen nieuw elan Sedert het begin van dit kalenderjaar beschikt SeCo over een vernieuwd bestuur bestaande uit Ruud Snoeker (voorzitter) en Carlo J. Bogerd (secretaris). 11

12 vba journaal nr. 2, zomer 2006 Verenigingsnieuws Datum Tijd Plaats Spreker Onderwerp IGC Pim Meijer Wat is er met onze pensioenen aan de hand? Bezoekers Centrum DNB Binck Effectenbank Prof.dr. Marius Nieuwkerk André E. Teeuw Introductiefilm, Betalingsverkeer, Goud, Toezichtspel Hollands Gouden Glorie Verminderde concurrentiekracht Nederlands financiële dienstverlening Het Seniorenconvent treedt inmiddels naar buiten als SECO Senior Beleggingskundigen. In de tweede helft van het verstreken boekjaar werden een drietal bijeenkomsten gehouden die goed werden bezocht en veel positieve reacties opriepen. De verslagen van deze bijeenkomsten zijn ook te vinden op Voor het per 1 juli 2006 startende verenigingsjaar staat het voorlopige programma hieronder. De betrokkenheid van de SeCo-leden vertoont een opgaande lijn en de verwachting is dat dit enthousiasme overslaat op die leden die een aantal bijeenkomsten hebben gemist en op die VBA-leden die wij uit hoofde van hun leeftijd (55+) graag welkom heten op onze bijeenkomsten, die vooralsnog erg boeiend zullen blijven. Carlo J. Bogerd Datum Tijd Plaats Spreker Onderwerp KAS Bank Drs. Ted van Heese Drs. John van Scheijndel Koninklijke Brill incl. diner Aegon Diverse sprekers Drs. Jaap Peters Prof.dr. Jaap van Duijn middag IGC Enron film + inleiding deskundige medio maart Rol en plaats van de KAS Bank Bedrijfspresentaties Corporate Governance revisited Invloed van regelgeving Praktijk van regelgeving bij Aegon Enron- vs. Ahold-affaire middag Joh. Enschedé Rondleiding Museumbezoek middag DSM Bedrijfsbezoek middag Cruccel + Galapagos middag Arcadis Projectleider Harry Noy middag + diner Robeco Mark Glazener Juus de Kempenaer Sander Stienstra Bedrijfsbezoek Projectbezichtiging Strategie Arcadis Marktvisie fundamentele analist Marktvisie technische analist Marktvisie Elliott Wave analist 12

2014 KPMG Advisory N.V

2014 KPMG Advisory N.V 02 Uitbesteding & assurance 23 Overwegingen bij uitbesteding back- en mid-office processen van vermogensbeheer Auteurs: Alex Brouwer en Mark van Duren Is het zinvol voor pensioenfondsen en fiduciair managers

Nadere informatie

Terug naar de kern Bob Hendriks

Terug naar de kern Bob Hendriks Terug naar de kern Bob Hendriks Oktober 2013 Waarom nog beleggen? 2 Agenda BlackRock? Sparen & beleggen We leven langer/pensioen Inkomsten uit beleggen Conclusie 3 BlackRock is opgericht voor deze nieuwe

Nadere informatie

Hét middel om bij te blijven is de rest vooruit te zijn!

Hét middel om bij te blijven is de rest vooruit te zijn! Hét middel om bij te blijven is de rest vooruit te zijn! vba beroepsvereniging van beleggings professionals Beursplein 5 1012 JW Amsterdam Telefoon: +31(0)20 618 28 12 E-mail: secretariaat@nvba.nl website:

Nadere informatie

Clavis Vermogensbeheer Wij zorgen dat u het beste uit uw vermogen haalt

Clavis Vermogensbeheer Wij zorgen dat u het beste uit uw vermogen haalt Clavis Vermogensbeheer Wij zorgen dat u het beste uit uw vermogen haalt CLAVIS Vermogensstructurering Directievoering Trustdiensten Vermogensbeheer (Infra)structuur Vermogensplanning Transactiebegeleiding

Nadere informatie

voor meer informatie: 1 juli 2008 Drs. Hellen M. Molenkamp

voor meer informatie: 1 juli 2008 Drs. Hellen M. Molenkamp PERSBERICHT voor meer informatie: 1 juli 2008 Drs. Hellen M. Molenkamp Marketing & Communicatie T : +31 20 557 52 30 I : www.kasbank.com KAS BANK N.V. geeft invulling aan Europese groei door strategische

Nadere informatie

Voor een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later

Voor een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later Vermogensbeheer Voor een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later Een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later. Dat is de belofte van uw pensioenfonds aan uw deelnemers. Verder gaan is nu zorgen voor

Nadere informatie

investment academy BNPP IP Campus Welkom bij de Investment Academy

investment academy BNPP IP Campus Welkom bij de Investment Academy investment academy Welkom bij de Investment Academy OpleIdIngen voor pensioenfondsbestuurders In 2013 investment academy Investment Academy Kennis en deskundigheid met u delen BNP Paribas Investment Partners

Nadere informatie

Beloningsbeleid, Prikkels en Vertrouwen

Beloningsbeleid, Prikkels en Vertrouwen Beloningsbeleid, Prikkels en Vertrouwen Jaap Koelewijn 12-05-2014 Agenda Kennismaking Waarom zijn de salarissen in de financiële sector zo hoog? Waarom zijn de bonussen zo hoog? Is dat systeem effectief?

Nadere informatie

Triodos Bank Private Banking

Triodos Bank Private Banking Triodos Bank Private Banking Triodos Bank Private Banking biedt een breed pakket van financiële en niet-financiële diensten aan voor vermogende particulieren, stichtingen, verenigingen en religieuze instellingen.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Arthur van der Wal Matthijs Claessens 30 september 2010 www.ingim.com Agenda Huidig mandaat bij ING IM Performance, beleid en vooruitzichten

Nadere informatie

Vastgoed en vastgoedfinancieringen

Vastgoed en vastgoedfinancieringen Vastgoed en vastgoedfinancieringen Dé strategisch vastgoedpartner voor pensioenfondsen is dé strategisch vastgoedpartner voor pensioenfondsen. Dankzij onze unieke combinatie van pensioenexpertise en vastgoedexpertise

Nadere informatie

Vastgoed en vastgoedfinancieringen

Vastgoed en vastgoedfinancieringen Vastgoed en vastgoedfinancieringen Dé strategisch vastgoedpartner voor pensioenfondsen Syntrus Achmea Real Estate & Finance is dé strategisch vastgoedpartner voor pensioenfondsen. Dankzij onze unieke

Nadere informatie

Informatie over beleggingsbeleid particulier vermogensbeheer. 1) Op welke beleggingsovertuigingen baseert Index People haar dienstverlening?

Informatie over beleggingsbeleid particulier vermogensbeheer. 1) Op welke beleggingsovertuigingen baseert Index People haar dienstverlening? Informatie over beleggingsbeleid particulier vermogensbeheer 1) Op welke beleggingsovertuigingen baseert Index People haar dienstverlening? Welke principes vormen de basis voor het beleggingsbeleid en

Nadere informatie

Halfjaarbericht eerste helft 1997 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 21 PROCENT

Halfjaarbericht eerste helft 1997 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 21 PROCENT Amsterdam, 11 juli 1997 Halfjaarbericht eerste helft 1997 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 21 PROCENT Totaal vermogen beheerd door ABN AMRO Asset Management wereldwijd in

Nadere informatie

Governance Vermogensbeheer: anders denken Robert van der Meer & Martin Mlynár

Governance Vermogensbeheer: anders denken Robert van der Meer & Martin Mlynár Governance Vermogensbeheer: anders denken Robert van der Meer & Martin Mlynár Jaarcongres Pensioenfederatie 16 mei 2017 14:30-15:15 15:20-16:05 Martin Mlynár 06 2113 8933 +41 76 397 4200 martin.mlynar@robeco.nl

Nadere informatie

Family Office Services

Family Office Services www.switzerland-family-office.com/nl/family-office-services/ Family Office Services Een kwalitatief goede family office biedt een breed pallet aan diensten aan. Op deze pagina treft u een uitgebreid overzicht

Nadere informatie

Verhoog het rendement en verlaag het risico met ETF s. Hoe bouwt u eenvoudig een gespreide beleggingsportefeuille tegen lage kosten

Verhoog het rendement en verlaag het risico met ETF s. Hoe bouwt u eenvoudig een gespreide beleggingsportefeuille tegen lage kosten Verhoog het rendement en verlaag het risico met ETF s Hoe bouwt u eenvoudig een gespreide beleggingsportefeuille tegen lage kosten 8 oktober 2015 Wie geeft deze presentatie? Martijn Rozemuller Oprichter

Nadere informatie

Verder gaan is elke stap zorgvuldig zetten.

Verder gaan is elke stap zorgvuldig zetten. Integrale aanpak Verder gaan is elke stap zorgvuldig zetten. Integrale aanpak Risicobeheersing staat aan de basis van elk beleggingsbeleid. Omdat het renterisico het belangrijkste risico voor pensioenfondsen

Nadere informatie

Supermarktvastgoed op waarde geschat. Beleggen in supermarktvastgoed

Supermarktvastgoed op waarde geschat. Beleggen in supermarktvastgoed Supermarktvastgoed op waarde geschat Beleggen in supermarktvastgoed 20 mei 2011 Onderwerpen Wie is Annexum Waarom beleggen in supermarktvastgoed? Hoe beleggen in (supermarkt)vastgoed? Welke beleggingsvormen

Nadere informatie

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014 Pensioenfonds Robeco Populair Jaarverslag 2014 2014 was een bewogen jaar voor Pensioenfonds Robeco door de sterk dalende rente en de veranderende wet- en regelgeving. In het jaarverslag blikken wij als

Nadere informatie

De Vries Investment Services, Voor objectief en onafhankelijk beleggingsadvies

De Vries Investment Services, Voor objectief en onafhankelijk beleggingsadvies De Vries Investment Services is een onafhankelijk en objectief beleggingsadvieskantoor. Wij begeleiden beleggers bij het realiseren van hun financiële doelstellingen en bieden een service die banken niet

Nadere informatie

Persbericht ABP, eerste halfjaar 2008

Persbericht ABP, eerste halfjaar 2008 Persbericht ABP, eerste halfjaar 2008 Hoofdpunten Rendement over eerste helft 2008 is 5,1%. De dekkingsgraad is medio 2008 uitgekomen op 132%. De kredietcrisis eist zijn tol. Vooral aandelen en onroerend

Nadere informatie

Toekomstwensen vervullen voor uzelf én voor de wereld

Toekomstwensen vervullen voor uzelf én voor de wereld Toekomstwensen vervullen voor uzelf én voor de wereld Vermogensbeheer met meerwaarde Een vermogen biedt de mogelijkheid om toekomstwensen te vervullen. Voor uzelf én voor de wereld. ASN Vermogensbeheer

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Arthur van der Wal Nieuwegein, 28 september 2006 Agenda < Huidig Mandaat bij ING IM < Performance, Beleid en Vooruitzichten < Financieel Toetsingskader

Nadere informatie

Lange termijn betrokken aandeelhouderschap bij small cap ondernemingen. Lars Dijkstra 11 februari 2014, Amsterdam

Lange termijn betrokken aandeelhouderschap bij small cap ondernemingen. Lars Dijkstra 11 februari 2014, Amsterdam bij small cap ondernemingen Lars Dijkstra 11 februari 2014, Amsterdam Lange termijn betrokken aandeelhouderschap bij small cap ondernemingen Agenda De rol van aandeelhouders Betrokken aandeelhouderschap

Nadere informatie

Populair beleggingsplan

Populair beleggingsplan Populair beleggingsplan versie 22 november 2013 1 Inhoudsopgave Wat belegt het pensioenfonds? 4 Wat is het doel van beleggen? 4 Wat levert beleggen op? 4 Er gaan toch ook risico s gepaard met beleggen?

Nadere informatie

INFORMATIE BELEGGINGSFONDSEN (NETTO) WERKNEMERS PENSIOEN

INFORMATIE BELEGGINGSFONDSEN (NETTO) WERKNEMERS PENSIOEN INFORMATIE BELEGGINGSFONDSEN (NETTO) WERKNEMERS PENSIOEN Informatie voor werkgevers Ingangsdatum 1 januari 2016 Als uw werknemer niet kiest voor een gegarandeerde uitkering wordt zijn premie belegd. Dit

Nadere informatie

De toekomstbestendigheid van de vastgoedallocatie in de portefeuille IVBN / VBA / IPD vastgoedcongres, 1 oktober 2013, Nyenrode

De toekomstbestendigheid van de vastgoedallocatie in de portefeuille IVBN / VBA / IPD vastgoedcongres, 1 oktober 2013, Nyenrode De toekomstbestendigheid van de vastgoedallocatie in de portefeuille IVBN / VBA / IPD vastgoedcongres, 1 oktober 2013, Nyenrode Drs. ing. Norbert Bol Drs. Tjeerd Tromp Agenda 2 Introductie onderzoek Norbert

Nadere informatie

Jaarbericht 1996 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 39 PROCENT

Jaarbericht 1996 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 39 PROCENT Amsterdam, 21 januari 1997 Jaarbericht 1996 ABN AMRO Asset Management TOTAAL BEHEERD VERMOGEN TOEGENOMEN MET 39 PROCENT Totaal vermogen beheerd door ABN AMRO Asset Management wereldwijd in 1996 gegroeid

Nadere informatie

Strategische review 2013-2017. 14 mei 2013

Strategische review 2013-2017. 14 mei 2013 Strategische review 2013-2017 14 mei 2013 Samenvatting Duidelijke keuze voor positionering als gespecialiseerde, onafhankelijke wealth manager Ons doel is behoud en opbouw van vermogen voor klanten Wij

Nadere informatie

2. Uitwerking Investment beliefs De investment beliefs zijn onderstaand als volgt uitgewerkt.

2. Uitwerking Investment beliefs De investment beliefs zijn onderstaand als volgt uitgewerkt. 1. Inleiding Investment beliefs zijn de overtuigingen waarop Bpf MITT het beleggingsbeleid wil baseren. De investment beliefs zijn voor het pensioenfonds belangrijke uitgangspunten en dienen als kader

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking

Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking Heeft u vragen? Neemt u dan telefonisch contact op met Triodos Bank Private Banking via 030 693 65 05. Of stuur een e-mail naar private.banking@triodos.nl.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Nieuwsbrief

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Nieuwsbrief Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Nieuwsbrief NUMMER 12 > JAARGANG 8 > SEPTEMBER 2011 inhoud > De financiële situatie bij pensioenfondsen [p.1] Pensioenleeftijd 65 jaar, wat als ik eerder

Nadere informatie

Populair beleggingsplan

Populair beleggingsplan Populair beleggingsplan versie oktober 2015 1 Inhoudsopgave Waarom belegt het pensioenfonds? 4 Wat is het doel van beleggen? 4 Wat levert beleggen op? 4 Er gaan toch ook risico s gepaard met beleggen?

Nadere informatie

BlackRock Managed Index Portfolios. zorgeloos gespreid beleggen tegen lage kosten

BlackRock Managed Index Portfolios. zorgeloos gespreid beleggen tegen lage kosten BlackRock Managed Index Portfolios zorgeloos gespreid beleggen tegen lage kosten BlackRock Managed Index Portfolios zorgeloos gespreid beleggen tegen lage kosten Herkent u zich hier in? U wilt eigenlijk

Nadere informatie

Vastgoed en de lange weg omhoog. Frans Overdijk, CFRO FGH Bank N.V. 21 April 2010

Vastgoed en de lange weg omhoog. Frans Overdijk, CFRO FGH Bank N.V. 21 April 2010 Vastgoed en de lange weg omhoog Frans Overdijk, CFRO FGH Bank N.V. 21 April 2010 Vastgoed en de lange weg omhoog I. Te mooi om waar te zijn II. Vastgoedfinanciering en groei III. Zeven onbeantwoorde vragen

Nadere informatie

Strategisch Pensioenmanagement

Strategisch Pensioenmanagement Strategisch Pensioenmanagement Strategisch Pensioenmanagement is samenbrengen. Strategisch Pensioenmanagement De belangrijkste taak van Strategisch Pensioenmanagement is ervoor te zorgen dat u in control

Nadere informatie

ING Private/Business Banking

ING Private/Business Banking ING Private/Business Banking Workshop Duurzaam Beleggen Congres Grip op je Vermogen 5/6 oktober 2012, Den Haag Jan van Hoven, consultant Susanne van de Wateringen, senior analist 1 Welkom op planeet Aarde

Nadere informatie

Asset & Liability Management

Asset & Liability Management Asset & Liability Management Verder gaan is de juiste balans vinden. ALM: inzicht in risico s Zorgen voor balans tussen pensioenverplichtingen en de opbouw van het pensioenvermogen. Het is een kerntaak

Nadere informatie

E F F E C T U E E L. augustus 2011-18. Slachtoffer van eigen succes? Hilaire van den Bergh

E F F E C T U E E L. augustus 2011-18. Slachtoffer van eigen succes? Hilaire van den Bergh E F F E C T U E E L augustus 2011-18 Slachtoffer van eigen succes? Hilaire van den Bergh Hilaire van den Bergh werkt bij BCS Vermogensbeheer B.V. te Rotterdam. De inhoud van deze publicatie schrijft hij

Nadere informatie

de besloten vennootschap Paerel Vermogensbeheer B.V., gevestigd te Amsterdam, hierna te noemen Aangeslotene.

de besloten vennootschap Paerel Vermogensbeheer B.V., gevestigd te Amsterdam, hierna te noemen Aangeslotene. Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr. 2014-267 d.d. 14 juli 2014 (mr. J.S.W. Holtrop, voorzitter, drs. L.B. Lauwaars RA en J.C. Buiter, leden, mr. I.M.M. Vermeer, secretaris) Samenvatting

Nadere informatie

Het crowdfunding platform voor. professionals. Hypotheek

Het crowdfunding platform voor. professionals. Hypotheek Het crowdfunding platform voor professionals Hypotheek Index De lening balie is geopend 03 Meer mogelijkheden met een lening via Purple24 04 Kom ik in aanmerking voor een lening 05 Hoe kan ik mijn pand

Nadere informatie

NEEM DE TIJD LEER ONS BETER KENNEN

NEEM DE TIJD LEER ONS BETER KENNEN LOOK CLOSER UNDERSTAND MORE NEEM DE TIJD Ontdek Robeco 1 Wij willen alles weten over de wereld en hoe die werkt, over de risico s en kansen. Op deze manier herkennen we langetermijnkansen, innoveren we

Nadere informatie

Consumentenbrief beleggingen van. Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer

Consumentenbrief beleggingen van. Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer Consumentenbrief beleggingen van Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer Introductie Een groot aantal brancheorganisaties waaronder DSI, DUFAS, NVB, VBA en VV&A hebben het initiatief genomen om Consumentenbrief

Nadere informatie

Fusie- & overnamebarometer. december 2008

Fusie- & overnamebarometer. december 2008 Inhoud 1. Achtergrond barometer 2. Verwachtingen voor 2009 3. Terugblik op 2008 Achtergrond barometer Het onderzoek is in opdracht van door Motivaction uitgevoerd via internet tussen 10 november en 14

Nadere informatie

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s In een globaliserende economie moeten regio s en ondernemingen internationaal concurreren. Internationalisatie draagt bij tot de economische

Nadere informatie

Beleggingsfondsanalyse door Morningstar

Beleggingsfondsanalyse door Morningstar Beleggingsfondsanalyse door Morningstar Trends Finance Day Brussel, 24 mei 2014 Ronald van Genderen, CFA Fund Analyst Morningstar Benelux 2013 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden. Overzicht Morningstar

Nadere informatie

Toezicht op beleggingen

Toezicht op beleggingen Toezicht op beleggingen Studiebijeenkomst VvP, 6 Jurgen Willemsen Inhoud Sectie 1: Introductie toezicht op het beleggingsbeleid Sectie 2: Overzicht vermogensbeheeronderzoeken Sectie 3: Veranderingen in

Nadere informatie

ING Private Banking Het gaat om uw vermogen

ING Private Banking Het gaat om uw vermogen ING Private Banking Het gaat om uw vermogen ING Private Banking Het gaat om uw vermogen 3 De koers van uw vermogen 4 Beleggen bij ING Private Banking 6 Het gaat om uw vermogen U heeft een aanzienlijk vermogen

Nadere informatie

Online Seminar Beleggen Ook een beetje beleggen kan lonen

Online Seminar Beleggen Ook een beetje beleggen kan lonen Online Seminar Beleggen Ook een beetje beleggen kan lonen Annemarie van Gaal Ondernemer & financieel deskundige Bob Homan Manager ING Investment Office Amsterdam, 8 oktober 2013 Agenda 1. Wat is beleggen

Nadere informatie

Maximale transparantie voor Stichtingen en Instellingen

Maximale transparantie voor Stichtingen en Instellingen Maximale transparantie voor Stichtingen en Instellingen WMP heeft zowel de UN PRI als de UN Global Compact getekend Wealth Management Partners is actief als vermogensbeheerder en vermogensregiseur (investment

Nadere informatie

Pensioen Een nieuwe wijze van rapporteren voor pensioenfondsen. Een nieuwe wijze van rapporteren voor pensioenfondsen

Pensioen Een nieuwe wijze van rapporteren voor pensioenfondsen. Een nieuwe wijze van rapporteren voor pensioenfondsen Een nieuwe wijze van rapporteren voor pensioenfondsen 14 De lijsten van pensioenfondsen met de hoogste en de laagste vermogensbeheerkosten die onder andere door Pensioen Pro en De Nederlandsche Bank (hierna:

Nadere informatie

Opleiding Vermogensbeheer

Opleiding Vermogensbeheer Leidt op tot Medewerker vermogensbeheer pensioenbedrijf Alles over de organisatie van het vermogensbeheer en de administratieve verwerking van vermogensbeheeractiviteiten bij pensioenfondsen Aan beleggingsresultaten

Nadere informatie

Uitgelicht: consolidatie in pensioenland

Uitgelicht: consolidatie in pensioenland Uitgelicht: consolidatie in pensioenland Edward Snieder 21 november 2017 Copyright 2011 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel van het document mag worden gekopieerd,

Nadere informatie

Beleggen met persoonlijk advies

Beleggen met persoonlijk advies Beleggen met persoonlijk advies Beleggen bij de Rabobank is geen doel op zich, maar een manier om doelen te bereiken. Dat vraagt om een aanpak die op de lange termijn is gericht, met een evenwichtig opgebouwde

Nadere informatie

NN First Class Balanced Return Fund

NN First Class Balanced Return Fund NN First Class Balanced Return Fund Alle Fonds onder de loep cijfers zijn per 31/03/015 Het NN First Class Balanced Return Fonds won in het eerste kwartaal 8,9% Zeer sterke performances van aandelen en

Nadere informatie

la mondi- ale Euro- part- ner

la mondi- ale Euro- part- ner la mondiale Europartner BUSI- NESSBedrijfsactiviteiten en kerncijfers van Europartner Geïnde premies 2008 2009 295 M 597 M 2010 826 M 2013 1097 M 1693 M 2200 M 2008 2009 295 M 597 M 2010 826 M 2013 1097

Nadere informatie

2. Spreiding verbetert effectief de verhouding tussen rendement en risico.

2. Spreiding verbetert effectief de verhouding tussen rendement en risico. Beleggingsbeginselen Spoorwegpensioenfonds 1. Rendement wordt behaald door het nemen van risico. Om de ambitie van SPF waar te maken is rendement op het belegd vermogen nodig. Sparen levert onvoldoende

Nadere informatie

Uitvoeringskosten Pensioenfonds UWV

Uitvoeringskosten Pensioenfonds UWV Uitvoeringskosten Pensioenfonds UWV Pensioenuitvoeringskosten De totale pensioenuitvoeringskosten bedragen in 2015 5,01 miljoen euro (2014: 4,70 miljoen euro). Hiertoe worden onder meer gerekend de kosten

Nadere informatie

Meer klantwaarde en minder claimrisico door actief risicomanagement

Meer klantwaarde en minder claimrisico door actief risicomanagement Meer klantwaarde en minder claimrisico door actief risicomanagement Inhoud Introductie Marktontwikkelingen Nederland en buitenland Risico s definiëren, signaleren en communiceren Risicomanagement en toegevoegde

Nadere informatie

Grontmij Capital Consultants B.V. Onze klanten in control bij hun beleggingen in vastgoed en infrastructuur.

Grontmij Capital Consultants B.V. Onze klanten in control bij hun beleggingen in vastgoed en infrastructuur. Grontmij Capital Consultants B.V. Onze klanten in control bij hun beleggingen in vastgoed en infrastructuur. Grontmij N.V. 2 Opgericht in 1915 Missie: Leading Europa 350 kantoren 4 business lines Planning

Nadere informatie

Beleggen met impact: voor mens, milieu én rendement

Beleggen met impact: voor mens, milieu én rendement Beleggen met impact: voor mens, milieu én rendement Kunnen beleggers tegelijk financieel rendement behalen én een positieve invloed uitoefenen op milieu, mens en maatschappij? Impactbeleggen maakt dit

Nadere informatie

APF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45

APF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45 APF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45 1 Agenda Introductie APF Wat is een Algemeen Pensioenfonds? Het nut van een APF Wat zijn de belangrijkste bouwstenen van De Nationale APF?

Nadere informatie

Opkomende markten: do s en don ts

Opkomende markten: do s en don ts Online Seminar Beleggen Opkomende markten: do s en don ts Simon Wiersma Investment Manager ING Investment Office Bart-Jan Blom van Assendelft Marketing Manager ING Beleggen Amsterdam, 12 november 2013

Nadere informatie

Het Garantiepensioen met collectief beleggen en kasstroommatch

Het Garantiepensioen met collectief beleggen en kasstroommatch Het Garantiepensioen met collectief beleggen en kasstroommatch Het Garantiepensioen met collectief beleggen en kasstroommatch Pag. /8 Delta Lloyd garandeert de opgebouwde aanspraken en tarieven. Het Garantiepensioen

Nadere informatie

Individuele aandelen, Individuele obligaties, Vastgoed, Grondstoffen, Beleggingsfondsen, Trackers

Individuele aandelen, Individuele obligaties, Vastgoed, Grondstoffen, Beleggingsfondsen, Trackers Bedrijfsprofiel Care IS Vermogensbeheer Vermogensbeheerder Naam Website Beschrijving Care IS Vermogensbeheer www.careis.nl/ Care IS Vermogensbeheer is sinds 2010 actief en gevestigd in Volendam. Care IS

Nadere informatie

Nieuwsbericht. 22 januari Achmea Beleggingsfondsen Beheer B.V. Postbus KA AMSTERDAM.

Nieuwsbericht. 22 januari Achmea Beleggingsfondsen Beheer B.V. Postbus KA AMSTERDAM. Achmea Beleggingsfondsen Beheer B.V. Nieuwsbericht 22 januari 2010 Achmea Beleggingsfondsen Beheer B.V. Postbus 59011 1040 KA AMSTERDAM www.achmeabeleggingsfondsen.nl I N F O R M A T I E M E M O R A N

Nadere informatie

DISCRETIONAIR BEHEER ONZE BEHEERSMANDATEN MET BELEGGINGSFONDSEN

DISCRETIONAIR BEHEER ONZE BEHEERSMANDATEN MET BELEGGINGSFONDSEN DISCRETIONAIR BEHEER ONZE BEHEERSMANDATEN MET BELEGGINGSFONDSEN ONZE BEHEERSMANDATEN MET BELEGGINGSFONDSEN Banque de Luxembourg biedt u haar expertise aan op het gebied van vermogensbeheer. Door ons een

Nadere informatie

Zakelijk beleggen. Uitgebreide beleggingsmogelijkheden voor ondernemers

Zakelijk beleggen. Uitgebreide beleggingsmogelijkheden voor ondernemers Informatie ABN AMRO 0900-00 24 (lokaal tarief) Zakelijk beleggen www.abnamro.nl Uitgebreide beleggingsmogelijkheden voor ondernemers Volledig zelf beleggen Beleggen met advies van ABN AMRO Uw vermogen

Nadere informatie

Private Banking De essentie: een toekomst voor uw vermogen

Private Banking De essentie: een toekomst voor uw vermogen Private Banking De essentie: een toekomst voor uw vermogen NL samen naar de essentie 504452_DEXIA_tripyque_private_banking_NL.indd 3 11/19/10 8:44:20 AM Private Banking De essentie: een toekomst voor uw

Nadere informatie

Beleggingsbeleid in de bedrijfsvoering

Beleggingsbeleid in de bedrijfsvoering De Handreiking Kwaliteit Beleggingsbeleid in de praktijk 26 maart 2015 Alex Poel Beleggingsbeleid in de bedrijfsvoering 1 Achtergrond 2 Dienstverleningsproces 3 Beleggingsbeleid 4 Handreiking beleggingsbeleid

Nadere informatie

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram 02 verkort in beeld 03 Ontwikkelingen 05 08 10 Pensioenen Beleggingen Organogram Aantal deelnemers dat pensioen opbouwt Aantal personen dat een ouderdomspensioen ontvangt Aantal deelnemers met slapende

Nadere informatie

TOELICHTEND INFORMATIEMEMORANDUM. met betrekking tot het voorstel tot wijziging van het prospectus van

TOELICHTEND INFORMATIEMEMORANDUM. met betrekking tot het voorstel tot wijziging van het prospectus van TOELICHTEND INFORMATIEMEMORANDUM met betrekking tot het voorstel tot wijziging van het prospectus van Insinger de Beaufort European Mid Cap Fund N.V. 16 april 2014 I N H O U D 1. DOEL TOELICHTEND INFORMATIEMEMORANDUM

Nadere informatie

Hedge funds: het zwarte schaap of de reddende engel?

Hedge funds: het zwarte schaap of de reddende engel? Hedge funds: het zwarte schaap of de reddende engel? Na het uiteenspatten van de internet bubbel in de jaren 2000-2002, werd de behoefte groter om beleggingsstrategieën te ontwikkelen die minder afhankelijk

Nadere informatie

Beleggingsmodel Fondsen

Beleggingsmodel Fondsen Beleggingsmodel Fondsen De meest comfortabele manier van beleggen Steeds afgestemd op het actuele beursklimaat Keuze uit verschillende risico s en rendementen Gecombineerde beleggingsexpertise van ABN

Nadere informatie

Kwartaalbericht 3e kwartaal 2009

Kwartaalbericht 3e kwartaal 2009 Kwartaalbericht 3e kwartaal 2009 Dekkingsgraad 107% Belegd vermogen 81,9 miljard Rendement derde kwartaal 9,1% Premie- en indexatiebesluit in vierde kwartaal Het Pensioenfonds Zorg en Welzijn heeft in

Nadere informatie

Financieel planner, trusted advisor ook op beleggingsgebied

Financieel planner, trusted advisor ook op beleggingsgebied Financieel planner, trusted advisor ook op beleggingsgebied PE Expertmeeting, FFP-congres 4oktober 2018 Drs. Jeroen J.A. Knol - knol@o4partners.nl O4 & Partners: financieel directeur voor uw vermogen Sparring-partner

Nadere informatie

De tien gouden regels voor het beleggen in aandelen door Aberdeen Asset Management

De tien gouden regels voor het beleggen in aandelen door Aberdeen Asset Management De tien gouden regels voor het beleggen in aandelen door Aberdeen Asset Management Finance Avenue, 14 november 2015 Christophe Palumbo, Senior Business Development Manager Benelux Aberdeen Asset Management

Nadere informatie

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het tweede kwartaal gestegen van 15.941 miljoen naar 16.893 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013).

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het tweede kwartaal gestegen van 15.941 miljoen naar 16.893 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013). Kwartaalbericht 2014 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 30 juni 2014 129,5%, een toename van 0,9%-punt ten opzichte van 31 maart 2014. Over de eerste zes maanden steeg de marktwaardedekkingsgraad

Nadere informatie

INSTITUTIONELE BELEGGERS ALS PARTIJEN VOOR DE PUBLIEKE SECTOR

INSTITUTIONELE BELEGGERS ALS PARTIJEN VOOR DE PUBLIEKE SECTOR INSTITUTIONELE BELEGGERS ALS PARTIJEN VOOR DE PUBLIEKE SECTOR Onno Steenbeek APG Asset Management & Erasmus School of Economics Dag van de Publieke Financiering Driebergen, 29 september 2016 1 STELLINGEN

Nadere informatie

Media Relations. UBS Asset Management noteert 52 ETF's aan de Euronext Amsterdam Stock Exchange

Media Relations. UBS Asset Management noteert 52 ETF's aan de Euronext Amsterdam Stock Exchange Media Relations 27 januari 2016 Persbericht UBS Asset Management noteert 52 ETF's aan de Euronext Amsterdam Stock Exchange UBS is hiermee gelijk goed voor 25% van het totale aantal ETF s genoteerd in Amsterdam

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten. Vermogensbeheer SPMS. 17 november 2014

Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten. Vermogensbeheer SPMS. 17 november 2014 Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten Vermogensbeheer SPMS 17 november 2014 Structuur SPMS (vermogensbeheer) Bestuur SPMS F&C (verantwoord beleggen) Ortec (ALM studie) Bestuursbureau Investment

Nadere informatie

2. STrUCTUUr 3. De BeHeerDer Michiel Goris (1956)

2. STrUCTUUr 3. De BeHeerDer Michiel Goris (1956) 1. profiel Het MM Fortune Fund ( hierna: het fonds) is een open-end beleggingsfonds voor gemene rekening, opgericht op 15 april 2008 en gevestigd te Rijswijk. Een fonds voor gemene rekening is geen rechtspersoon

Nadere informatie

VEP Workshop Pensioenen 10 november 2015. Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe

VEP Workshop Pensioenen 10 november 2015. Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe VEP Workshop Pensioenen 10 november 2015 Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe Piet Hein Oyens Diverse management functies bij O&vE, Van Lanschot, EuroCard/MasterCard, Interpay en Equens (1-1- 1990

Nadere informatie

Input KPS-werkgroep PFG op wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen

Input KPS-werkgroep PFG op wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen Input KPS-werkgroep PFG op wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen 16 maart 2012 Input KPS Werkgroep PFG op wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen Pagina 1 Inhoud Inleiding... 3 Verantwoording

Nadere informatie

Portefeuilleprofielen

Portefeuilleprofielen Portefeuilleprofielen Rood BANDBREEDTE van de portefeuille Laatste update: 1 oktober 2015 ROOD Minimum Maximum Tactisch Aandelen 80,00% 100,00% 95,00% Obligaties 0,00% 15,00% 0,00% Onroerend Goed 0,00%

Nadere informatie

Beleggingsovertuigingen. Stichting Pensioenfonds Openbare Bibliotheken

Beleggingsovertuigingen. Stichting Pensioenfonds Openbare Bibliotheken Beleggingsovertuigingen Stichting Pensioenfonds Openbare Bibliotheken Beleggingsovertuigingen De missie van het Pensioenfonds Openbare Bibliotheken (POB) is een toekomstbestendig en verantwoord pensioen

Nadere informatie

Treasury- en beleggingsstatuut

Treasury- en beleggingsstatuut Treasury- en beleggingsstatuut It Fryske Gea It Fryske Gea heeft als doel: bescherming, behoud en ontwikkeling van natuur en landschap en de bescherming van cultuurhistorische waarden in Fryslân. De vereniging

Nadere informatie

Allianz Nederland Asset Management B.V. Allianz. Lijfrenterekening. Beleggen voor de aanvulling op uw pensioen.

Allianz Nederland Asset Management B.V. Allianz. Lijfrenterekening. Beleggen voor de aanvulling op uw pensioen. Allianz Nederland Asset Management B.V. Allianz Lijfrenterekening Beleggen voor de aanvulling op uw pensioen. Beleggen voor een aanvulling op uw pensioen? Kies dan voor goede prestaties met de Allianz

Nadere informatie

Programma Leergang Besturen van een Pensioenfonds

Programma Leergang Besturen van een Pensioenfonds Programma Leergang Besturen van een Pensioenfonds Locatie: Woudschoten Conferentiecentrum te Zeist Module 1 Wetgeving en beleid Dag 1: donderdag 3 april 2014 09.00 09.30 uur Ontvangst 09.30 10.00 uur Inleiding

Nadere informatie

Rabo Beheerd Beleggen Actief en Actief Duurzaam

Rabo Beheerd Beleggen Actief en Actief Duurzaam Rabo Beheerd Beleggen Actief en Actief Duurzaam Verstandig beleggen begint bij de Rabobank. Of u nu een beginnende of ervaren belegger bent, of u nu veel of weinig tijd voor uw beleggingen heeft. De Rabobank

Nadere informatie

Duurzaam Vermogensbeheer

Duurzaam Vermogensbeheer Duurzaam Vermogensbeheer Een keuzeafweging Keuze maken, afwegingscriteria Wat zijn de mogelijke afwegingscriteria bij het maken van een keuze uit de mogelijke oplossingen binnen het beleggingsbeleid. Versie:2001-11-02

Nadere informatie

Centraal Beheer APF. Coöperatief, transparant en digitaal

Centraal Beheer APF. Coöperatief, transparant en digitaal Centraal Beheer APF Coöperatief, transparant en digitaal 1 Aangenaam Jop Versteegt Business Development Director Jop.Versteegt@Achmea.nl 06 12 99 66 84 Edwin Troost Senior Accountmanager Edwin.Troost@Achmea.nl

Nadere informatie

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het jaarverslag legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen

Nadere informatie

Evenwichtig beleggen? Ontdek de juiste balans tussen rendement en risico, zonder dat u ervan wakker hoeft te liggen.

Evenwichtig beleggen? Ontdek de juiste balans tussen rendement en risico, zonder dat u ervan wakker hoeft te liggen. Evenwichtig beleggen? Ontdek de juiste balans tussen rendement en risico, zonder dat u ervan wakker hoeft te liggen. Bent u als belegger op zoek naar rendement én bescherming, zonder de zorgen van het

Nadere informatie

Case study: voorbeeld van een strategisch risicomanagementproces bij Philips Pensioenfonds

Case study: voorbeeld van een strategisch risicomanagementproces bij Philips Pensioenfonds Case study: voorbeeld van een strategisch risicomanagementproces bij Philips Pensioenfonds VBA ALM congres 6 november 2014 Philips Pensioenfonds Philips Pensioenfonds in een notedop Beleggingen Verplichtingen

Nadere informatie

Obligatiemarkt arkt Amsterdam ruimschoots s verdubbeld sinds eeuwwisseling

Obligatiemarkt arkt Amsterdam ruimschoots s verdubbeld sinds eeuwwisseling 7 Obligatiemarkt arkt Amsterdam ruimschoots s verdubbeld sinds eeuwwisseling ing Jos van Heiningen Publicatiedatum CBS-website: 27 maart 28 Voorburg/Heerlen, 28 Verklaring van tekens. = gegevens ontbreken

Nadere informatie

Persbericht. ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende

Persbericht. ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende Persbericht ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende Hoofdpunten: Verlaging pensioen met 0,5% per 1 april 2013 definitief Mogelijk aanvullende

Nadere informatie