Raadsvoorstel inzake beeindiging van de verkoopovereenkomst aandelen

Transcriptie

1 gemeente Eindhoven Concernstaf Raadsnummer os.os6.oox Inboeltnummer os Toooyss Beslisdatum BiixW sa april soos Dossiernummer ex.asa Raadsvoorstel inzake beeindiging van de verkoopovereenkomst aandelen N.V. NRE tussen de aandeelhouders N.V. NRE en Endesa SA 1 Inleiding Gezien de sterke en ingrijpende ontwikkelingen op de energiemarkt hebben de Raad van Commissarissen en de directie van N.V. NRE/N.V. GRE medio december 1999 op basis van een strategische verkenning de aandeelhouders/gemeenten geadviseerd over te gaan tot verkoop van het geintegreerde nutsbedrijf. Op 21 februari 2000 is door uw raad in beginsel ingestemd met de verkoop van de aandelen NRE/GRE (raadsbijlage nr. 34, d.d. 15 februari 2000). Op 17 april 2000 is door uw raad de bereidheid uitgesproken om voor de feitelijke verkoop van NRE/GRE in te zullen stemmen met een aandelenfusie (raadsbijlage nr. 78, d.d. 4 april 2000). Op 27 juni 2000 is door uw raad de verkoop van NRE/GRE aan Endesa bekrachtigd (raadsbijlage nr. 146, d.d. 27 juni 2000). Op 6 november 2001 is door uw raad ingestemd met het sluiten van een convenant tussen NRE, GRE en haar aandeelhouders (raadsbijlage nr. 224, d.d. 2 november 2001). Op basis van dit convenant is de fusie tussen NRE en GRE per 1 januari 2002 voltrokken. Verder bent u over de voortgang van het verkoopproces geinformeerd via drie tussentijdse informatieberichten d.d. 18 december 2000, 5 maart 2001 en 15 mei 2001, 2 Probleemstelling In het koopcontract, dat op 21 juni 2000 werd getekend, was de wettelijke voorwaarde opgenomen dat de minister van Economische Zaken haar instemming aan de verkoop moest verlenen. Op 22 juni 2001 heeft de minister van Economische Zaken te kennen gegeven haar instemming te onthouden. Na de motie Crone (zie derde tussentijdse informatie d.d. 15 mei 2001) en de publicatie van de Beleidsregels Privatisering op 11 juli 2001 hebben de aandeelhouders van NRE en Endesa tevergeefs geprobeerd om tot een voor beiden aanvaardbare alternatieve verkooptransactie te komen binnen deze beleidsregels. De partijen zijn er niet in geslaagd voor de knelpunten die door het gewijzigd rijksbeleid zijn ontstaan, een oplossing te vinden. Hierover hebben wij u per brief van 21 maart 2002 bericht. Conform de verkoopovereenkomst is op 31 maart 2002 het verkoopproces feitelijk beeindigd. In dit kader is een "beeindigings- en vaststellingsovereenkomst" opgesteld, waarin de nadere condities van de beeindiging worden geregeld. Uitgangspunt hierbij is dat partijen uiteen gaan op basis van gesloten beurzen, in overeenstemming met het koopcontract. De over-

2 Raadsnummer oa.os6.ooz eenkomst is opgesteld in de Engelse taal. Deze overeenkomst is leidend en zal door de aandeelhouders/ gemeenten en Endesa ondertekend worden. Bijgevoegd bij dit raadsvoorstel is de Nederlandse vertaling (bijlage 1). Voorgesteld wordt met deze overeenkomst in te stemmen. Via deze raadsbijlage willen wij u zo goed mogelijk informeren over het verloop van het verkoopproces. Wij zullen echter nog steeds enige terughoudendheid moeten betrachten met financiele gegevens die de positie van NRE in eventuele toekomstige onderhandelingen kunnen schaden. Wij vragen hiervoor uw begrip. 3 Maatschappelijke effecten en het meetpunt voor succes De belangen van de onderneming en haar aandeelhouders zijn bij het beginselbesluit van 21 februari 2000 als volgt vertaald: a bedrij fsbelang: na verkoop blijft NRE (als onderdeel van een groter geheel) zolang mogelijk operationeel zelfstandig, mede gelet op het behoud van werkgelegenheid; b aandeelhoudersbelang: in de begroting van de aandeelhouders/gemeenten wordt uitgegaan van een jaarlijkse winstafdracht/concessievergoeding. In de opbrengst van de verkoop wordt deze geldstroom zoveel mogelijk veiliggesteld; c consumentenbelang en her milieubelangr de liberalisering van de Europese energiemarkt leidt tot concurrentie voor de levering van gas en elektriciteit. Ervaring in het buitenland leert dat deze concurrentie via het mechanisme van marktwerking voor de consumenten tot uitdrukking komt in lagere tarieven en een beter dienstverleningspakket. In het kader van milieuzorg wordt gemeld dat door NRE acties zijn ondernomen op het gebied van bodemsanering, asbest en PCB s in transformatorolie. In het kader van de fiscale aspecten wordt gemeld dat de Belastingdienst nog geen standpunt heeft ingenomen over de zogenaamde openingsbalans (i.c. de levensduurverlenging en herwaardering van materiele vaste activa die in 1999 heeft plaatsgevonden). Teneinde alle belangen op korte en lange termijn zeker te stellen, worden in dit raadsvoorstel nadere voorstellen gedaan. 4 Wijze van aanpak/oplossingsrichting Onderstaand treft u aan een uiteenzetting betreffende het onderhandelingsproces met Endesa. Het koopcontract dateert van 21 juni Als uitgangspunt gold de levering van van de aandelen NRE en GRE. Indien daarvoor geen toestemming van het Ministerie van Economische Zaken zou worden verkregen, werd als second best oplossing geopteerd voor levering thans van 499b en levering in 2004 van 519o van de aandelen. In een brief van 26 juni 2000 heeft de minister van Economische Zaken haar beleid ten aanzien van het verlenen van instemming weergegeven. Naar aan-

3 Raadsnummer os.os6.oor leiding van onder meer deze brief (en een eerdere brief van 16 juni 1999) ontstond een parlementaire discussie, uitmondend in de u bekende motie Crone van 10 april De toestemmingsaanvraag werd ingediend op 28 december De toestemming werd geweigerd middels schrijven van de minister d.d. 22 juni Op 10 juli 2001 heeft de minister de Beleidsregels Privatisering Energiedistributiebedrijven vastgesteld. Op grond van de beleidsregels was het niet langer mogelijk instemming te verkrijgen voor de door partijen overeengekomen deal. Met Endesa en het Ministerie van Economische Zaken is vervolgens intensief gesproken over een mogelijke gewijzigde structuur van de deal. In een overleg van begin november 2001 liet Endesa desgevraagd voor het eerst weten, dat de gewijzigde regelgeving alsmede de gewijzigde omstandigheden zouden dienen te leiden tot een aanpassing van de (ver-)koopsom naar beneden. Aan Endesa werd verzocht haar standpunt zo spoedig mogelijk nader te verduidelijken. Hierbij is aangegeven, dat in de ogen van de aandeelhouders voor een prijskorting geen aanleiding bestond. Eind januari 2002 heeft Endesa gereageerd. Overigens werd kort hiervoor het wetsvoorstel inzake de nadere regels voor netbeheerders, privatisering en enkele voorzieningen in geval van wanbeheer van een net gepubliceerd (TK vergaderjaar , , nr. 1-2). Endesa nam onder meer het standpunt in dat de overeengekomen koopsom aanzienlijk naar beneden bijgesteld diende te worden op basis van met name de navolgende argumenten: 1 het wetsvoorstel voorziet in een evaluatie in 2004 of overgegaan kan worden tot privatisering van een meerderheidsbelang, indien bedrijven dit willen. "Thereis now complete uncertainty over what will happenin 2004", aldus Endesa. Het gaat om een open algemene evaluatie en niet langer om een individuele beoordeling van de wijze waarop bijvoorbeeld Endesa als netbeheerder heeft gefunctioneerd. Aldus kunnen niet langer investeringsbeslissingen voor de langere termijn worden genomen, aldus Endesa; 2 het feit dat de minister de netbeheerder kan vervangen, kan leiden tot aanzienlijk waardeverlies voor Endesa, nu de regels met betrekking tot onteigening (op marktconforme voorwaarden) hierop niet van toepassing zijn, gezien het feit dat de juridische eigendom van het net direct dan wel indirect aan de huidige publieke aandeelhouders zal blijven toebehoren; 3 de verregaande eisen met betrekking tot de onafhankelijke positionering van de netbeheerder leidt tot een mindere mate van management control van Endesa met betrekking tot de netbeheerder (o.a. gebrek aan zeggenschap over budget en business plan). Er is onvoldoende controle voor de bescherming van de investering; 4 de door Endesa beoogde synergie tussen het netwerk en andere business activiteiten kan niet langer gerealiseerd worden met alle financiele gevolgen van dien;

4 Raadsnummer os.os6.oor 5 het bestuur van de netbeheerder verkrijgt de bevoegdheid om voor de bepaling van de jaarlijkse winst voorzieningen te treffen die het noodzakelijk acht voor de uitvoering van de wettelijke taken van de netbeheerder, zulks geheel onafhankelijk van de visie van Endesa. ln hierop volgende besprekingen liet Endesa expliciet weten dat naast vorengeschetste argumenten met name het ontbreken van fiscaal flankerend beleid, waaronder het toestaan van de fiscale eenheid tussen de Holding van Endesa en de netbeheerder, alsmede de open eind evaluatie van 2004, waarop Endesa geen enkele invloed kan uitoefenen, twee belangrijke hindernissen zijn. Voor wat betreft de cross border lease aspecten met betrekking tot het gasnetwerk ging Endesa er vanuit, dat alle financiele consequenties voor rekening van de huidige aandeelhouders zijn onder vrijwaring van Endesa terzake. Hetzelfde geldt voor eventuele belastingclaims, welke losstaan van de realisatie van de fiscale eenheid. Eind januari 2002 leek aandringen op vroegtijdige afwikkeling van de transactie niet verstandig, immers dit zou aan de zijde van de aandeelhouders aanzienlijke concessies vergen (prijskorting, extra vrijwaringen en garanties). Op dat moment was eveneens geen inschatting te maken van het eindresultaat met betrekking tot het wetgevingsproces, terwijl evenmin duidelijkheid kon worden verkregen over de vraag of de overheid bereid is fiscaal flankerend beleid te voeren. Op 6 maart 2002 is aan Endesa een alternatieve constructie voorgesteld, analoog aan de constructie die is toegepast in de verkoop van Obragas aan het Duitse RWE. In deze constructie betaalt Endesa voor NRE de overeengekomen verkoopsom. Een deel van dit bedrag wordt op een zogenaamde escrow-rekening gestort, waarbij Endesa bij vooraf overeengekomen tegenvallers in de verdere privatisering recht heeft op restitutie. Voor Endesa was deze constructie onaanvaardbaar. De conclusie was dat partijen niet tot een structuur konden komen die voor beiden acceptabel was en de instemming van het Ministerie van Economische Zaken zou kunnen verkrijgen. Derhalve is conform de verkoopovereenkomst op 31 maart 2002 het verkoopproces feitelijk beeindigd. Uit recente perspublicaties is ook duidelijk geworden dat de parlementaire behandeling van de voorstellen tot wijziging van de Elektriciteitswet en de Gaswet extra onzekerheden geeft op het privatiseringstraject. De verkoopovereenkomst voorziet er in dat partijen, indien geen invulling gegeven kan worden aan de voorwaarden ( completion conditions ), zich zonder schadevergoedingen kunnen terugtrekken. Partijen dragen hierbij hun eigen kosten. Om de verkoopovereenkomst formeel correct te beeindigen is, teneinde onduidelijkheden te voorkomen, een aanvullende beeindigingsovereenkomst opgesteld. Los van het verkoopproces heeft de directie van NRE in 2001 een omvangrijke reorganisatie doorgevoerd. Het aantal formatieplaatsen werd met ruim 259o verminderd.

5 r 4+ Raadsnummer os.os6.oor NRE is op dit moment een van de meest efficiente energiebedrijven in Nederland en op dit moment sterk genoeg om voorlopig zelfstandig door te gaan. NRE gaat zich focussen op een verdergaande vereenvoudiging van de organisatie en vergroting van de servicegraad en gaat zich in de regionale markt vooral op de consument en het MKB richten. NRE wil de leverancier zijn die elektriciteit, gas en warmte aan haar klanten levert, "zonder gedoe", met een prima service en efficient en betrouwbaar. NRE alsmede het Beleidsteam NRE zullen zich de komende tijd herorienteren over de positie van het bedrijf. Het Beleidsteam zal, mede op basis van voorstellen van de Raad van Commissarissen, zo spoedig mogelijk met alternatieve voorstellen komen, zodat de belangen en aspecten, genoemd onder punt 3, ook op de langere termijn zeker worden gesteld. 5 Financiele gevolgen en risico s Het afgelopen jaar was voor NRE zeer succesvol. NRE boekte een netto resultaat na belastingen van < 35,8 miljoen bij een omzet van E 278 miljoen. De verkoop van elektriciteit is ten opzichte van 2000 verdubbeld tot 2,7 terawattuur. De afzet van aardgas nam ruim 10% toe. Ook de verkoop van warmte laat een stijging van 35% zien. Van het marktsegment dat per 1 januari 2002 vrij was een eigen leverancier te kiezen, koos 12% van het aantal klanten voor een andere leverancier. NRE wist 69b terug te winnen. Het volume dat in dit marktsegment wordt verkocht, stijgt met 30% ten opzichte van Op het gebied van Groene Energie is NRE koploper in Nederland. Ondanks het feit dat 1,2% van het totale klantenbestand koos voor een andere energieleverancier nam het aantal Groene Energieklanten met 15% toe. Voor het lopende jaar verwacht NRE een toename aan Groene Energieklanten van 409o te kunnen realiseren. Omdat op dit moment grote onzekerheid heerst rond de regulering van de tarieven voor de gebonden markt, kan NRE op dit moment geen definitieve voorspelling doen van over het te verwachten resultaat voor In de meerjarenraming wordt vooralsnog uitgegaan van een jaarlijkse winst van E 25 tot E 27 miljoen. Het voorstel tot winstbestemming 2001 zal door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 16 mei 2002 formeel bij de behandeling van de jaarrekening worden vastgesteld. Mede gelet op het resultaat over 2001 en de geformuleerde doelstellingen voor de komende jaren, mag worden verwacht dat de jaarlijkse dividenduitkering op het bovengenoemde niveau zal uitkomen. Voor de goede orde wordt in bijlage 2 een overzicht gegeven van de eertijds gemaakte afspraken omtrent de dividendverdeling tussen de aandeelhouders. De kosten die zijn gemaakt in het kader van het verkooptraject moeten door de partijen zelf worden gedragen. Voor de aandeelhouders/gemeenten van NRE bestaan de kosten met name uit het honorarium van de externe adviseurs en bedragen volgens de voorlopige raming E 2,35 miljoen (f 5,2 miljoen). Deze kosten zijn voor-

6 Raadsnummer os.os6.oor & ++ gefinancierd door NRE. Na vaststelling van de kosten door het Beleidsteam NRE zal de Raad van Commissarissen van NRE een voorstel doen ten aanzien van de dekking. Uitgangspunt is dat de aandeelhouders/gemeenten allen evenredig aan de kosten bijdragen. In verband met vorengeschetste ontwikkelingen werden eind vorig jaar de onderhandelingen met Endesa over de schadeafwikkeling inzake de in 2000 door NRE gesloten ongedekte verkoopcontracten opgeschort. In 2000 is voor deze contracten een voorziening getroffen van E 28,6 miljoen. De werkelijke schade in 2001 bedraagt E 5,5 miljoen minder dan vooraf werd ingeschat. Het verlies over 2002 moet echter, gezien de opties in de contracten, naar boven worden bijgesteld. Per saldo valt in 2001 uit de voorziening een bedrag van E 3 miljoen vrij. Dit bedrag komt als gevolg van het convenant toe aan de gemeente Eindhoven. Voorts merken wij nog het volgende op: u bent de afgelopen tijd op een zeer terughoudende wijze omgegaan met het uitzicht op een eventuele positieve opbrengst van de beoogde verkoop van het bedrijf. Met de kennis van vandaag kan worden vastgesteld, dat deze terughoudende lijn zeer verstandig is geweest. 6 Overige gevolgen van de aanpak Niet van toepassing. 7 Resultaten van overleg / inspraak De inhoud van dit voorstel heeft de instemming van NRE en Endesa. 8 Communicatie Niet van toepassing. 9 Ter inzage gelegde stukken a Raadsbijlage nr. 34, d.d. 15 februari 2000 inzake het in beginsel instemmen met de verkoop van de aandelen NRE/GRE. b Raadsbijlage nr. 78, d.d. 4 april 2000 inzake de bereidheid om voor de feitelijke verkoop van NRE/GRE in te stemmen met een aandelenfusie. c Raadsbijlage nr. 146, d.d. 27 juni 2000 inzake bekrachtiging van de verkoop van NRE/GRE aan Endesa. d Raadsbijlage nr. 224, d.d. 2 november 2001 inzake instemming met het sluiten van een convenant tussen NRE, GRE en haar aandeelhouders. e (Eerste) tussentijdse informatie d.d. 18 december 2000 (inclusief startnotitie). f Tweede tussentijdse informatie d,d. 5 maart g Derde tussentijdse informatie d.d. 15 mei h Brief aan de raad van Eindhoven d.d. 21 maart 2002.

7 Raadsnummer oa.os6.oor Wetsvoorstel inzake de nadere regels voor netbeheerders, privatisering en enkele voorzieningen in geval van wanbeheer van een net gepubliceerd (TK vergaderjaar , , nr. 1-2). Een ontwerpraadsbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. Burgemeester en wethouders van Eindhoven, R. Welschen, burgemeester. C. Tetteroo, secretaris.

8 Raadsnummer os.os6.oor Raadsbesluit De raad van de gemeente Eindhoven; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 23 april 2002; besluit: 1 in te stemmen met beeindiging van de verkoopovereenkomst tussen de aandeelhouders van N.V, NRE en Endesa SA; 2 in te stemmen met de beeindigings- en vaststellingsovereenkomst tussen de aandeelhouders van N.V, NRE en Endesa SA d.d. 25 maart 2002; 3 de afwikkeling van de beeindiging van de verkoopovereenkomst op te dragen aan het college van burgemeester en wethouders. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 10 juni R. Welschen, voorzitter. J. Verheugt, loco-secretaris. EE