Factsheets Transformatie Jeugdzorg Twente

Transcriptie

1 Factsheets Transformatie Jeugdzorg Twente Rapport gemeente Hof van Twente December 2012

2 Factsheets Transformatie Jeugdzorg Twente Rapport gemeente Hof van Twente December 2012

3 Colofon Uitgave I&O Research Zuiderval 70 Postbus 563, 7500 AN Enschede Rapportnummer 2012/116 Datum December 2012 Opdrachtgever Regio Twente Tweede versie: Wijzigingen in tabellen: 2.19; 2.21; 2.22; 2.23; 2.25 Auteurs ir. Rachel Beerepoot Drs. Jasper Lohuis Bestellingen Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.

4 Inhoudsopgave pag. 1. Inleiding Aanleiding Gegevensverzameling 2 2. Twente Aantal unieke kinderen Zorgtrajecten Kosten Gemeente Hof van Twente Aantal unieke kinderen Aantallen zorgtrajecten 38 Bijlagen 42

5 Hoofdstuk 1 Inleiding

6 Factsheets Transformatie Jeugdzorg Inleiding 1. Inleiding 1.1 Aanleiding De nieuwe Wet op de zorg voor jeugd treedt op 1 januari 2015 in werking. De taken op het terrein van de jeugdzorg provinciale jeugdzorg, jeugdbescherming en reclassering, jeugd-ggz en de zorg voor licht verstandelijk gehandicapten worden in stappen - overgeheveld naar gemeenten. Dit is een omvangrijke en ingrijpende transitie waarop gemeenten zich terdege en tijdig willen voorbereiden. Met deze transitie beoogt het kabinet de stijgende vraag naar gespecialiseerde zorg terug te dringen en de hulp dichterbij, eerder en sneller in te kunnen zetten. Een en ander moet leiden tot een structurele bezuiniging op de jeugdzorg. Bij de inrichting van de zorg voor jeugd hebben gemeenten de opdracht om te zorgen voor een aanbod dat aansluit bij de zorgbehoefte van jeugdigen en gezinnen. Om aan te kunnen sluiten op de zorgbehoefte van jeugdigen en gezinnen willen de Twentse gemeenten inzicht krijgen in het huidige zorggebruik van jeugdigen. Een zorgbehoefte vertaalt zich in een zorgvraag, die vervolgens resulteert in zorggebruik. Het zorggebruik wordt mede bepaald door het beschikbare zorgaanbod 1. Hoewel inzicht in het zorggebruik niet een op een te vertalen is naar de zorgbehoefte geeft het al wel een richting. Daarnaast geeft inzicht in aantallen jeugdigen en kosten van het zorggebruik per gemeente handvatten voor de gemeente om de jeugdzorg te organiseren. Wat kan lokaal en wat moet regionaal. Het doel van het onderzoek is dan ook om inzicht te krijgen in het zorggebruik naar aantal unieke cliënten en de omvang van het budget van ieder zorgvorm. De onderzoeksvraag die de regio Twente beantwoord wil hebben, is daarmee: Hoeveel kinderen (uit hoeveel gezinnen) uit gemeente X krijgen welke zorg of maatregelen, behorend bij te decentraliseren jeugdzorgtaken, bij welke aanbieder en tegen welke kosten? Deze vraag is uitgewerkt in de volgende deelvragen: Wat is het aantal kinderen per gemeente in jeugdzorg? Welke zorgvormen ontvangen deze kinderen in jeugdzorg? Welke instellingen per gemeente hebben deze kinderen in jeugdzorg? Wat zijn de kosten per kind per gemeente per zorgvorm en in? De gemeenten hebben I&O Research, in samenwerking met KWIZ, daarom in kaart laten brengen hoeveel (unieke) jeugdigen gebruik maken van jeugdzorg en hulpverlening in de tweede lijn en wat de voornaamste zorgvormen zijn waarvan zij gebruik maken. 1 Zorg en voorzieningen voor kinderen en gezinnen van Jeugdzorg, jeugd GGZ en Jeugd-LVB, de JeugdZaak,

7 Factsheets Transformatie Jeugdzorg Inleiding Met dit beeld kunnen de gemeenten in de regio Twente zich goed voorbereiden op de doelgroep en de taken die in de toekomst onder hun regie vallen. Dit inzicht is nodig om beleidsmatige afwegingen te kunnen maken zoals visie, prioriteitstelling en de verhouding naar de uitvoeringsorganisaties. De samenwerkende gemeenten kunnen zo komen tot een passend preventiebeleid en een sluitend ondersteuningsaanbod. 1.2 Gegevensverzameling Om inzicht te krijgen in het aantal unieke jeugdigen in jeugdzorg en hulpverlening zijn gegevens opgevraagd uit de cliëntenregistratie van 22 zorginstellingen met cliënten in Twente. Tevens zijn gegevens opgevraagd bij MEE Twente en MEE IJsseloevers, Bureau Jeugdzorg Overijssel, Menzis zorgkantoor en Menzis Zorgverzekering. Om uitspraken over unieke jeugdigen te kunnen doen, is aan de bron van de gegevensopvraag gebruik gemaakt van persoonlijke gegevens. Er is daarom bijzondere aandacht besteed aan de beveiliging van de privacygevoelige gegevens, door gebruik te maken van pseudonomisatie. Dit houdt in dat de persoonsgegevens aan de bron (dus binnen en door de organisaties zelf) versleuteld zijn door middel van een encryptor. Na encryptie bevatten de geanonimiseerde bestanden geen privacygevoelige gegevens meer. Dat betekent dat de bestanden met persoonsgegevens het kantoor van de zorginstellingen niet hebben verlaten en de privacy van de cliënten gewaarborgd is. Dit deel van het onderzoek is uitgevoerd door I&O Research, in samenwerking met KWIZ. Dertien zorginstellingen hebben gegevens aangeleverd. Daarnaast heeft Trias aangegeven, dat hun gegevens via de uitvraag bij Bureau Jeugdzorg in het onderzoek worden opgenomen. Commujon en gezinshuis.com zijn onderaannemers van Jarabee en geven aan dat hun gegevens via Jarabee in het onderzoek worden meegenomen. Karakter heeft middels een brief aangegeven niet mee te willen werken aan het onderzoek vanwege concurrentieoverwegingen. De William Schrikker Groep werkt niet mee aan het onderzoek, omdat zij op dit moment zoveel aanvragen krijgen vanuit gemeenten over cijfers dat zij zich aan het beraden zijn hoe hier mee om te gaan. De Ottho Gerhard Heldringstichting werkt niet mee, omdat zij een Jeugdzorgplus inrichting is en aangeeft dat hier landelijke cijfers van bekend zijn. LSG Rentray kan geen gegevens aanleveren, omdat zij op dit moment in een conversie zitten en daardoor geen gegevens kunnen aanleveren. Kwadrant/ s Heerenloo krijgt van de cliëntenraad geen toestemming om gegevens aan te leveren, waardoor zij geen gegevens kunnen aanleveren. De J.P. van den Bent stichting heeft ook geen gegevens aangeleverd, omdat dit niet binnen het gestelde tijdspad lukt. Tenslotte heeft Care Express gegevens aangeleverd over Zij bestonden in 2011 nog niet. Deze gegevens zijn buiten het onderzoek gelaten, omdat anders een scheef beeld ontstaat van de situatie in In bijlagen 1 en 2 is opgenomen welke gegevens zijn uitgevraagd en bij welke instellingen de uitvraag is gedaan. 2

8 Hoofdstuk 2 Twente 3

9 2. Twente Dit hoofdstuk geeft een cijfermatig overzicht van het aantal unieke cliënten in jeugdzorg en jeugdhulpverlening uit Twente, uitgesplitst naar gemeente. Aan bod komen het aantal unieke kinderen in de jeugdzorg per leeftijdsgroep en geslacht. Daarnaast wordt het aantal zorgtrajecten weergegeven naar zorgvorm en financieringsvorm. 2.1 Aantal unieke kinderen Tabel 2.1 Aantal unieke kinderen in jeugdzorg in Twente naar woongemeente van de ouders en leeftijdsgroep. leeftijd gemeente ouders 0-3 jaar 4-11 jaar jaar 0-17 jaar jaar aantal jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg Almelo % % % % % % Borne % % % % % % Dinkelland % % % % % % Enschede % % % % % % Haaksbergen % % % % % % Hellendoorn % % % % % % Hengelo % % % % % % Hof van Twente % % % % % % Losser % % % % % % Oldenzaal % % % % % % Rijssen-Holten % % % % % % Tubbergen % % % % % % Twenterand % % % % % % aantal kinderen % 4

10 gemeente ouders leeftijd 0-3 jaar 4-11 jaar jaar 0-17 jaar jaar aantal jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg Wierden % % % % % % sub % % % % % % onbekend buiten Twente aantal kinderen % In bovenstaande tabel is het aantal unieke jeugdigen weergegeven dat Jeugdzorg ontvangt in Twente of waarvan de ouders in Twente wonen. Een deel van de instellingen registreert het adres van de ouders niet. Dit kan zijn, omdat alleen een contactpersoon wordt geregistreerd en dit bijvoorbeeld een voogd kan zijn. Of het wordt helemaal niet geregistreerd. Dit is bijvoorbeeld ook het geval bij een groot deel van de jeugdigen die in de bestanden van Menzis Zorgkantoor en Menzis Zorgverzekeringswet voorkomen. Omdat niet geregistreerd is waar de ouders wonen, zijn zij als onbekend geregistreerd. Wel mogen we ervan uitgaan dat het overgrote deel van deze ouders in Twente woont. Van 258 jeugdigen kunnen we met zekerheid zeggen dat hun ouders buiten Twente wonen en zij in Twente zorg ontvangen. Daarnaast heeft Mediant geen jeugdigen in de leeftijd van 18 t/m 23 jaar aangeleverd, omdat deze jongeren niet meer onder jeugdzorgindicaties vallen. Hierdoor valt het aantal jongeren in de groep 18 tot 23 jaar lager uit dan in werkelijkheid. In de tabel is daarom ook een kolom opgenomen van de jeugdigen van 0 t/m 17 jaar. De gegevens aangeleverd door het zorgkantoor, maar mogelijk ook door andere instellingen die AWBZ zorg leveren, bevatten mogelijk meer jeugdigen dan overgaan in de transitie Jeugdzorg. Dit komt, omdat nog onduidelijk is hoe de afbakening is van wat overgaat. De gegevens van het zorgkantoor bevatten naast alle jeugdigen met grondslag GGZ, ook alle jongeren met grondslag VG. Het is namelijk niet mogelijk om alleen de LVG-jeugdigen te selecteren. Bij het bepalen van de postcode van de ouders is de ouder genomen die de wettelijke vertegenwoordiger is. Indien dit er twee zijn (vader en moeder), is gevraagd naar de postcode van de moeder. Op basis van bovenstaande gegevens kunnen wij zeggen dat ruim kinderen waarvan de ouders in Twente wonen enige vorm van jeugdzorg ontvangen. Dit is inclusief de kinderen waarvan het adres van de ouders onbekend is. Dat is 6% van alle kinderen in Twente. 5

11 Tabel 2.2 Aantal unieke kinderen in jeugdzorg in Twente naar leeftijd en woongemeente kind. gemeente ouders 0-3 jaar 4-11 jaar jaar 0-17 jaar jaar aantal jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg aantal kinderen % aantal in jeugdzorg Almelo % % % % % % Borne % % % % % % Dinkelland % % % % % % Enschede % % % % % % Haaksbergen % % % % % % Hellendoorn % % % % % % Hengelo % % % % % % Hof van Twente % % % % % % Losser % % % % % % Oldenzaal % % % % % % Rijssen-Holten % % % % % % Tubbergen % % % % % % Twenterand % % % % % % Wierden % % % % % % sub % % % % % % onbekend buiten Twente aantal kinderen % 6

12 In bovenstaande tabel is het aantal unieke kinderen in jeugdzorg te zien naar huidige woongemeente. Wanneer kinderen in een instelling verblijven en dat het adres is waarop zij zijn ingeschreven volgens het GBA, zijn ze dus toebedeeld aan de gemeente waarin de instelling staat. Van 24 kinderen is onbekend voor ons wat hun huidige woongemeente is. Daarnaast heeft Mediant geen jeugdigen in de leeftijd van 18 t/m 23 jaar aangeleverd, omdat deze jongeren niet meer onder jeugdzorgindicaties vallen. Hierdoor valt het aantal jongeren in de groep 18 tot 23 jaar lager uit dan in werkelijkheid. In de tabel is daarom ook een kolom opgenomen van de jeugdigen van 0 t/m 17 jaar. De gegevens aangeleverd door het zorgkantoor, maar mogelijk ook door andere instellingen die AWBZ zorg leveren, bevatten mogelijk meer jeugdigen dan overgaan in de transitie Jeugdzorg. Dit komt, omdat nog onduidelijk is hoe de afbakening is van wat overgaat. De gegevens van het zorgkantoor bevatten naast alle jeugdigen met grondslag GGZ, ook alle jongeren met grondslag VG. Het is namelijk niet mogelijk om alleen de LVG-jeugdigen te selecteren. We zien dat er 273 kinderen zijn die buiten Twente zorg ontvangen. Hun ouders wonen echter wel in Twente. 7

13 Tabel 2.3 Aantal unieke kinderen in jeugdzorg naar woongemeente ouders en geslacht. geslacht gemeente man vrouw Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbergen Hellendoorn Hengelo Hof van Twente Losser Oldenzaal Rijssen-Holten Tubbergen Twenterand Wierden sub onbekend buiten Twente * Van 1 cliënt is geslacht niet opgegeven, waardoor het optelt tot

14 In bovenstaande tabel is het aantal unieke kinderen in jeugdzorg te zien naar de woongemeente van de ouders en geslacht. Er ontvangen meer jongens dan meisjes jeugdzorg op basis van de huidige gegevensset. De verhouding ligt op ongeveer 60% jongens en 40% meisjes. Daarnaast hebben wij nog gegevens van de jeugdigen in bestand bij MEE ontvangen. Omdat van hen geen bsn-nummer bekend is, kunnen wij ze niet ontdubbelen met de jeugdigen in zorg bij de overige instellingen in zorg in Twente. Zij worden hieronder daarom apart weergegeven. Tabel 2.4 Cliënten MEE, actief en ingeschreven, per 1 oktober 2011, naar woongemeente kind. cliënten MEE (0-23 jaar) actief ingeschreven Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbergen Hellendoorn - - Hengelo Hof van Twente Losser Oldenzaal Rijssen-Holten - - Tubbergen Twenterand - - Wierden overig X

15 2.2 Zorgtrajecten In deze paragraaf gaan we in de meeste tabellen uit van het aantal zorgtrajecten. Omdat jeugdigen meerdere zorgtrajecten kunnen hebben, is dit aantal hoger dan het aantal unieke kinderen. De aantallen bij Menzis Zorgkantoor zijn hoog, maar geven een vertekend beeld. Dit komt, omdat een jongere meerdere keren voorkomt in het bestand vanwege meerdere grondslagen. Bijv. een jongere met een ZZP-indicatie die middels een PGB wordt verzilverd, komt 4 tot 6 keer voor in het bestand en een jongere met een ZZP-indicatie die kiezen voor Zin maken bijna allemaal ook gebruik van begeleiding groep. Zij komen dus twee keer voor in het bestand in plaats van één keer. De grondslagen van Zorgkantoor worden ingevuld door 2091 unieke jeugdigen. Tenslotte zijn de zorgtrajecten ontdubbeld. Immers wanneer een kind provinciale jeugdzorg ontvangt van Jarabee komt het ook voor in het bestand van Bureau Jeugdzorg, omdat er van hen een indicatie moet komen. Het zelfde geldt voor zorg die wordt verleend door Aveleijn, deze zorg komt ook voor in het bestand van het zorgkantoor. Bij het ontdubbelen zijn de volgende regels gehanteerd: zorg van de instellingen is leidend; als een zorgtraject zowel in een bestand van een instelling als van Bureau Jeugdzorg voorkomt, is het traject van Bureau Jeugdzorg verwijderd; als een zorgtraject zowel in een bestand van een instelling als van het zorgkantoor voorkomt, is het traject van het zorgkantoor verwijderd; als een zorgtraject zowel in een bestand van een instelling als van Menzis Zorgverzekeringswet voorkomt, is het traject van Menzis Zorgverzekeringswet verwijderd; als een zorgtraject zowel in het bestand van Bureau Jeugdzorg als in het bestand van het zorgkantoor voorkomt, dan is het verwijderd uit het bestand van Bureau Jeugdzorg, omdat het bij BJZO een indicatie is en bij het zorgkantoor geleverde zorg. Onder BJZO Maatregel verstaan we de trajecten die Bureau Jeugdzorg uitvoert in het kader van AMK, Jeugdbescherming en Jeugdreclassering. BJZO indicatie J&O gaat om een indicatie voor provinciaal gefinancierde jeugdzorg. Bij BJZO indicatie overig gaat het om de indicaties die Bureau Jeugdzorg afgeeft voor GGZ zorg in het kader van de AWBZ of Zorgverzekeringswet. 10

16 Tabel 2.5 Aantal zorgtrajecten van kinderen in jeugdzorg naar zorginstelling en gemeente ouders. Totaal Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbergen Hellendoorn Hengelo Hof van Twente Losser Oldenzaal Rijssen-Holten Tubbergen Twenterand Wierden Onbekend Buiten Twente Accare Ambiq Aveleijn Avenier Dimence Gereformeerde Jeugdzorg Eleos Hoenderloo-groep Jarabee Leger des Heils Overijsel Mediant RIBW Twente Tactus BJZO Maatregel Menzis Zorgkantoor Menzis Zorgverzekering BJZO Indicatie overig

17 Totaal Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbergen Hellendoorn Hengelo Hof van Twente Losser Oldenzaal Rijssen-Holten Tubbergen Twenterand Wierden Onbekend Buiten Twente BJZO J&O indicatie MEE Een kwart van de jeugdigen heeft te maken met meerdere instellingen waarvan zij zorg ontvangen. In de meeste gevallen gaat dit om twee zorginstellingen. In onderstaande tabel is weergegeven welke 10 combinaties van instellingen het meeste voorkomen bij de organisaties die gegevens hebben aangeleverd. Wanneer hier staat zorgkantoor betreft het kinderen die zorg ontvangen die door het zorgkantoor wordt vergoed, maar waarvan de instelling onbekend is. Hetzelfde geldt voor zorgverzekeringswet. Tabel 2.6 Meest voorkomende combinaties van instellingen. zorginstellingen aantal unieke jeugdigen Jarabee en BJZO Maatregel 304 Menzis Zorgkantoor, Menzis Zorgverzekeringswet 255 BJZO J&O indicatie en BJZO Maatregel 128 Menzis Zorgkantoor en Mediant 125 Accare en Menzis Zorgkantoor 94 Menzis Zorgverzekeringswet en BJZO Maatregel 87 Accare en Ambiq 77 12

18 zorginstellingen aantal unieke jeugdigen Dimence en Menzis Zorgkantoor 74 Ambiq en Menzis Zorgverzekeringswet 43 Menzis Zorgverzekeringswet, Jarabee en BJZO Maatregel 43 In de tabel op de volgende bladzijde is het aantal zorgtrajecten weergegeven naar type zorg en gemeente. Ook hier geldt dat bij een deel van de jeugdigen het adres van de ouders niet is geregistreerd. Het is daarom ook niet bekend aan welke gemeenten deze zorgvormen kunnen worden toebedeeld. In de kolom ambulante zorg is tussen haakjes het aantal zorgtrajecten opgenomen dat valt onder de zorgverzekeringswet en eigenlijk ambulante behandeling is. Er wordt immers gestreefd naar genezing. Tussen de begeleiding die vanuit de AWBZ overgaat naar de Wmo en de begeleiding uitgevraagd in het kader van de transitie Jeugdzorg kan een overlap zitten. Dit komt, omdat voor de extramurale zorg, zowel zorg in natura als pgb, alle grondslagen Verstandelijke handicap en Psychiatrische aandoening zijn geselecteerd. Zij kunnen ook begeleiding krijgen. De zorgvormen die zijn gehanteerd, zijn ontleent uit Zorg en voorzieningen voor kinderen en gezinnen, jeugdzorg, jeugd-lvb en jeugd-ggz van de Jeugdzaak, januari

19 Tabel 2.7 Aantal zorgtrajecten van jeugdigen naar gemeente ouders en zorgvorm Totaal MEE Begeleiding die overgaat naar de WMO Begeleiding Ambulante zorg Almelo (524) Borne (66) Dinkelland (18) Enschede (445) Haaksbergen (48) Hellendoorn (201) Hengelo (230) Hof van Twente (69) Losser (43) Oldenzaal (91) Rijssen-Holten (213) Tubbergen (55) Twenterand (178) Wierden (105) sub onbekend (3519) buiten Twente (57) (5862) Verblijf deeltijd/daghulp Pleegzorg Verblijf 24-uurs: residentiële of intramurale behandeling Advies- en Meldpunt Kindermishandeling Jeugdbescherming Jeugdreclassering Overig/onbekend/nvt 14

20 In tabel 2.7 is de financieringsvorm van de zorgtrajecten weergegeven. Van een beperkt deel is de financieringsvorm onbekend, omdat deze niet is aangeleverd door de betreffende zorginstellingen. Voor de zorgtrajecten die wij hebben geïnventariseerd door middel van indicaties van bureau jeugdzorg is ervan uitgegaan wanneer het een indicatie betreft die voor jeugd- en opvoedhulp is afgegeven, dat dit door de provincie wordt gefinancierd. Het zorgkantoor, de zorgverzekeringswet en de provincie financieren de meeste trajecten. Tabel 2.8 Aantal zorgtrajecten jeugdzorg naar gemeente ouders en financieringsvorm. Totaal Zorgkantoor Provincie Zorgverzekera ar Min. VWS Gemeente Justitie Privaat Overig Onbekend Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbergen Hellendoorn Hengelo Hof van Twente Losser Oldenzaal Rijssen-Holten Tubbergen

21 Totaal Zorgkantoor Provincie Zorgverzekera ar Min. VWS Gemeente Justitie Privaat Overig Onbekend Twenterand Wierden sub buiten Twente onbekend

22 Binnen de zorgvormen is er verschil in financiering, vaak omdat dit verschillende typen zorg binnen de zorgvorm zijn. Dit is te zien in tabel 2.8. De aantallen bij Menzis Zorgkantoor zijn hoog, maar geven een vertekend beeld. Dit komt, omdat een jongere meerdere keren voorkomt in het bestand vanwege meerdere grondslagen. Bijv. een jongere met een ZZP-indicatie die middels een PGB wordt verzilverd, komt 4 tot 6 keer voor in het bestand en een jongere met een ZZP-indicatie die kiezen voor Zin maken bijna allemaal ook gebruik van begeleiding groep. Zij komen dus twee keer voor in het bestand in plaats van één keer. De grondslagen van Zorgkantoor worden ingevuld door 2091 unieke jeugdigen. Voor verblijf 24-uurs gaat het in om 1924 unieke kinderen die een of meerdere trajecten 24-uurs verblijf volgen. Tabel 2.9 Aantal zorgtrajecten naar zorgvorm en financieringsvorm Totaal Begeleiding Ambulante zorg Verblijf deeltijd/daghulp zorgkantoor Pleegzorg Verblijf 24-uurs: residentiële of intramurale behandeling Advies- en Meldpunt Kindermishandeling Jeugdbescherming Jeugdreclassering Overig/onbekend/nvt zorgverzekeraar provincie min. VWS gemeente justitie privaat overig onbekend

23 Een derde van de jeugdigen maakt gebruik van meerdere zorgvormen. In onderstaande tabel is de top 10 van meest voorkomende combinaties weergegeven. Tabel 2.10 Meest voorkomende combinaties van zorgvormen. zorgvormen aantal unieke kinderen ambulante zorg, begeleiding 637 ambulante zorg, begeleiding, Verblijf 24-uurs 451 ambulante zorg, verblijf 24-uurs 367 ambulante zorg, jeugdbescherming, pleegzorg 333 begeleiding, verblijf 24-uurs 305 ambulante zorg, pleegzorg 228 ambulante zorg, jeugdbescherming 214 ambulante zorg, verblijf deeltijd/daghulp 209 ambulante zorg, jeugdbescherming, verblijf 24-uurs 161 jeugdbescherming, verblijf 24-uurs 77 18

24 Ook wordt gebruik gemaakt van verschillende vormen van de financiering. De onderstaande combinaties zijn de meest voorkomende combinaties Tabel 2.11 Meest voorkomende combinaties van financieringsvormen. financieringsvormen aantal unieke kinderen zorgkantoor en zorgverzekeraar 906 provincie en zorgverzekeraar 385 provincie en zorgkantoor 168 zorgkantoor, zorgverzekeraar en provincie 80 19

25 In onderstaande tabel zijn de zorgvormen weergegeven naar de leeftijd en het geslacht van de jeugdigen die er gebruik van maken. Hierbij moet worden opgemerkt dat het voor kinderen van 0 tot 3 jaar moeilijk is om een indicatie voor AWBZ-zorg te krijgen. Het uitgangspunt van het CIZ is: kinderen van 0 tot 3 jaar hebben bij alle activiteiten zorg van een ouder nodig, ouderlijk toezicht is zeer nabij nodig en zijn in toenemende mate zelfstandig in bewegen en verplaatsen. Ouders worden dus geacht om alle zorg op zich te nemen, net als bij andere jonge kinderen nodig is. Daar waar dat nodig is, wordt vanaf 1,5 jaar bij kinderen met het syndroom van Down (daarvan is duidelijk een diagnose te stellen) soms behandeling groep geïndiceerd, omdat daarbij de verwachting is dat de ontwikkeling van het kind achterstand kan oplopen. Tabel 2.12 Aantal zorgtrajecten naar zorgvorm, leeftijd en geslacht. tota otaal al 0-3 jaar 4-11 jaar jaar 0-18 jaar jaar man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw begeleiding ambulante zorg (ambulante behandeling) (3.597) (2.265) (5.862) 145 (21) 101 (17) 246 (38) (1.817) (720) (2.537) (1.206) (809) (2.015) 4521 (3.044) 2606 (1.546) 7127 (4.590) 846 (553) 961 (719) (1272) verblijf deeltijd/daghulp pleegzorg verblijf 24-uurs: residentiële of intramurale behandeling Advies- en Meldpunt Kindermishandeling jeugdbescherming jeugdreclassering overig/onbekend/nvt

26 Tabel 2.13 Zorgtrajecten naar financieringsvorm en leeftijd en geslacht van kind dat zorgtraject volgt. 0-3 jaar 4-11 jaar jaar 0-18 jaar jaar geslacht geslacht geslacht geslacht geslacht geslacht man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw zorgkantoor zorgverzekeraar provincie min. VWS gemeente justitie privaat overig onbekend

27 In onderstaande tabel is weergegeven op welke wijze jeugdigen bij instellingen komen of, indien alleen een indicatie van Bureau Jeugdzorg bekend is, hoe de jeugdigen bij BJZO terecht zijn gekomen. Van een groot deel is onbekend hoe zij bij een instelling terecht komen. Dit kan zijn omdat het niet wordt geregistreerd, maak ook omdat het echt niet bekend is. Tabel 2.14 Zorgtrajecten jeugdzorg naar zorgvorm en verwezen door. tot otaal BJZ CIZ Gezinsopvang GGZ huisarts MEE Twente bescherming szaken William Schrikker Groep overig onbekend consultatie begeleiding ambulante zorg verblijf deeltijd/daghulp pleegzorg verblijf 24-uurs: residentiële of intramurale behandeling Advies- en Meldpunt Kindermishandeling jeugdbescherming jeugdreclassering overig/onbekend/nvt

28 In onderstaande tabel is de top 10 weergegeven van de wijze waarop jeugdigen bij Bureau Jeugdzorg terecht komen: Tabel 2.15 De top 10. wijze instroom in zorgtrajecten bij Bureau Jeugdzorg aantal zorgtrajecten Raad Kinderbescherming overige beroepsmatige verwijzers 706 op eigen initiatief cliënt 701 op initiatief van BJZ 211 jeugdgezondheidszorg 207 GGZ 206 AMW 184 huisarts 163 politie. zorgmelding 115 onderwijsvoorziening

29 In onderstaande tabel is weergegeven de duur van zorgtrajecten naar zorgvorm. Van ongeveer een kwart is niet bekend hoe lang het traject duurt, dit bijvoorbeeld omdat nog geen einddatum bekend is. Ook bij de trajecten die vallen onder de zorgverzekeringswet is de duur soms enigszins vertekend. Dit komt, omdat een dbc na een jaar wordt afgesloten en er dan een nieuwe dbc (=administratief een nieuw zorgtraject) wordt geopend. Tabel 2.16 Zorgtrajecten naar zorgvorm en duur van traject. 0-5 maanden 6-11 maanden 1-2 jaar 2 jaar of langer onbekend consultatie begeleiding ambulante zorg verblijf deeltijd/daghulp pleegzorg verblijf 24-uurs: residentiële of intramurale behandeling Advies- en Meldpunt Kindermishandeling jeugdbescherming jeugdreclassering overig/onbekend/nvt

30 In onderstaande tabel is de duur van de zorg, met dezelfde kanttekeningen als bij bovenstaande tabel, weergegeven naar leeftijd en geslacht. Tabel 2.17 Zorgtrajecten naar duur van het traject en leeftijd en geslacht van kind dat zorgtraject volgt tot otaal 0-3 jaar 4-11 jaar jaar 0-18 jaar jaar geslacht geslacht geslacht geslacht geslacht geslacht man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw 0-5 maanden maanden jaar jaar of langer onbekend Kosten De kosten voor de Jeugdzorg die overgaan naar de gemeente kent vijf financieringsvormen: de zorgverzekeraar, het zorgkantoor, het ministerie van VWS en de provincie (jeugd en opvoedhulp en uitvoering van maatregelen). Per financieringsvorm geven wij aan wat de kosten zijn op basis van kengetallen die bekend zijn en de gegevens uit de uitvraag. Daar waar sprake is van een aanname, wordt aangegeven dat dit een aanname is Zorgverzekeraar Op basis van de gegevens uit dit onderzoek zijn de kosten voor ambulante zorg en voor 24-uurs verblijf in kaart gebracht. Ambulante zorg In het onderzoek zijn bij 5662 van de 5862 zorgtrajecten de kosten weergegeven. De gemiddelde kosten zijn daarbij 2840,- per traject,- De totale kosten van de 5862 trajecten zijn dan Verblijf 24 uur Van alle 179 zorgtrajecten voor 24 uur verblijf zijn de kosten weergegeven. De gemiddelde kosten per traject zijn ,- Totale kosten voor 179 trajecten

31 Totaal overzicht De geraamde kosten die door zorgverzekeraars zijn vergoed in 2011 zijn ruim 33 miljoen euro. Tabel 2.18 Kosten zorgverzekeraar trajecten 0-17 jaar gemiddelde trajectprijs budget indicatie Twente ambulante zorg uur verblijf aanname: ±25% buiten onderzoek De kosten per gemeente zijn berekend aan de hand van het aantal bekende zorgtrajecten in de gemeente van de ouders van het kind dat zorg ontvangt. Omdat van meer dan de helft van de trajecten niet bekend is wat de gemeente van de ouders is blijft van dit deel onbekend aan welke gemeente het kan worden toebedeeld. Per gemeente komen we op het volgende beeld. In Enschede en Almelo zijn de kosten het hoogst, de kosten zijn het laagst in Wierden. Tabel 2.19 Verdeling kosten zorgverzekeraar naar gemeente Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbergen Hellendoorn Hengelo Hof van Twente Losser

32 Oldenzaal Rijssen-Holten Tubbergen Twenterand Wierden sub buiten Twente onbekend Provincie, jeugd en opvoedhulp De provinciale jeugdzorg, de jeugd en opvoedhulp wordt gefinancierd op basis van de uitstroom van cliënt-zorgtrajecten. Dit wijkt af van het aantal lopende zorgtrajecten, omdat het om afgeronde trajecten gaat. Daarnaast kan een kind meerdere zorgtrajecten hebben. Op basis van gegevens van de provincie en bureau Jeugdzorg is bekend dat in de regio Twente het aantal uitgestroomde cliënt zorgtrajecten 769 was in Per afgesloten zorgtraject ontvangen zorginstellingen , - in Het bedrag van ,- per afgesloten zorgtraject wordt in 2012/2013 geëvalueerd. Echter dit is wel het bedrag wat in 2011 is gehanteerd, dus daar wordt in dit onderzoek mee gerekend. In gaat het in de regio Twente om een bedrag van 769 * = Afgerond is dit 28 miljoen euro. Om een beeld per gemeente te krijgen is per gemeente gekeken naar het aandeel zorgtrajecten in het. Een gemeente heeft een gelijk aandeel gekregen in het bedrag van 28 miljoen euro. In onderstaande tabel zijn de bedragen per gemeente te vinden. 27

33 Tabel 2.20 Verdeling kosten provinciale jeugdzorg naar gemeente gemeente aantal trajecten aandeel trajecten kosten Almelo % Borne 55 2% Dinkelland 17 1% Enschede % Haaksbergen 52 2% Hellendoorn 92 4% Hengelo % Hof van Twente 59 3% Losser 66 3% Oldenzaal 95 4% Rijssen-Holten 84 4% Tubbergen 12 1% Twenterand 109 5% Wierden 23 1% sub buiten Twente 0 onbekend Provincie, maatregelen (AMK, Jeugdbescherming, jeugdreclassering) In 2011 heeft zijn de gemiddelde kosten voor onderzoeken/consulten/adviezen AMK ruim 1.000,- per onderzoek/consult/advies. In de regio Twente zijn in op 1 oktober onderzoeken/consulten/adviezen lopende. Dit gaat dus om een bedrag van ,-. Het betreft hier dus het standgegeven van 1 oktober Het aantal onderzoeken over het gehele jaar 2011 ligt waarschijnlijk hoger en de kosten daarmee ook. De provincie heeft in in ,- uitgegeven aan onderzoeken/consulten/adviezen AMK in geheel Overijssel. Voor jeugdbescherming en jeugdreclassering ontving BjzO van de provincie bijna 20 miljoen euro aan subsidie in De provincie geeft hierbij aan dat ongeveer de helft naar de regio Twente gaat. Dit gaat dus om 10 miljoen euro. 28

34 Op basis van de verdeling van het aantal trajecten jeugdbescherming en jeugdreclassering is de 10 miljoen euro verdeeld over de gemeenten. In tabel 2. zijn de kosten per gemeente weergegeven. Tabel 2.21 Verdeling kosten jeugdbescherming en jeugdreclassering naar gemeente AMK jeugdreclassering en jeugdbescherming Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbergen Hellendoorn Hengelo Hof van Twente Losser Oldenzaal Rijssen-Holten Tubbergen Twenterand Wierden sub buiten Twente onbekend

35 2.3.4 Ministerie van VWS, Jeugdzorgplus De kosten van een plek in een jeugdzorgplus instellingen bedragen op jaarbasis per plek ,-,- 2 Uit het onderzoek blijkt dat in maanden gesloten jeugdzorg is afgenomen door meerdere personen. Omgerekend betekent dit dat de kosten voor gesloten jeugdzorg in bedragen. In verband met herleidbaarheid is het niet mogelijk dit naar gemeenten uit te splitsen Zorgkantoor Voor de kosten die door het zorgkantoor worden gefinancierd, is het aantal kinderen in zorg bij OBC s vermenigvuldigd met het gemiddeld bedrag per kind van Alleen Ambiq en Kwadrant s Heerenloo zijn in de regio Twente een OBC. Om de kosten ook voor de cliënten van Aveleijn in kaart te brengen, geven wij hen hetzelfde kengetal voor de kosten als de OBC s mee. Tabel 2.22 Kosten zorgkantoor OBC s trajecten 0-17 jaar gemiddelde trajectprijs budget indicatie Twente Ambiq Aveleijn Kwadrant s Heerenloo 20* Kwadrant s Heerenloo heeft geen gegevens aangeleverd. Dit cijfer is dus een indicatie. 2 Brief van Staatssecretaris van volksgezondheid, welzijn en sport aan de tweede kamer, den haag 23 april 2011, Jeugdzorg 3 Kerncijfers LVG, PwC,

36 Voor Aveleijn en Kwadrant s Heerenloo is de verdeling naar gemeente van ouders onbekend. Deze kosten zijn daarom niet toe te delen aan gemeenten. De kosten van Ambiq zijn wel toebedeeld op basis van het aantal kinderen in zorg bij Ambiq vanuit die gemeente. Tabel 2.23 Kosten Zorgkantoor OBC s naar gemeente euro s Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbegen Hellendoorn Hengelo Hof van Twente Losser Oldenzaal Rijssen-Holten Tubbergen Twenterand Wierden sub buiten Twente onbekend Naast de kosten voor de OBC s zijn de kosten voor extramurale begeleiding meegenomen. Dit is niet specifiek uitgevraagd in dit onderzoek. Daarom gebruiken we hier de gegevens uit de rapportage van cliënten begeleiding Twente 4. Hiervoor is het aantal cliënten 0-17 jaar genomen maal de gemiddelde kosten per cliënt per jaar. 4 Rapportage cliënten begeleiding Twente, HHM, oktober

37 Tabel 2.24 Kosten Zorgkantoor extramurale begeleiding 0-17 jaar inclusief vervoer naar gemeente euro s Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbegen Hellendoorn Hengelo Hof van Twente Losser Oldenzaal Rijssen-Holten Tubbergen Twenterand Wierden sub buiten Twente onbekend Totaal In gaat het in de regio Twente om ongeveer een bedrag van 135 miljoen euro wat in 2011 is uitgegeven aan jeugdzorgtaken die worden overgeheveld naar de gemeenten. Dit is inclusief Jeugdzorgplus, 3,9 miljoen. De bedragen variëren van 1, euro in een gemeente tot 27,5 miljoen. Daarbij moet worden opgemerkt dat iets meer dan de helft van het budget is toebedeeld aan de gemeente en van nog zo n 40 miljoen onbekend is hoe dit verdeeld is over de gemeenten. Ook is de jeugdzorgplus niet verdeeld over de gemeenten. Dit is relatief dure zorg. Het gaat niet om grote aantallen jeugdigen, maar indien een jeugdige in de gemeente deze zorg nodig heeft, gaat het wel gelijk om grote bedragen, ruim per maand per kind. In de rij buiten Twente staan de kosten voor de kinderen die in Twente zorg ontvangen maar waarvan we zeker weten dat de ouders buiten Twente wonen. 32

38 Tabel 2.25 Verdeling totale kosten naar gemeente ouders exclusief jeugdzorgplus Zorgverzekeraar Provincie J&O Provincie, maatregelen Zorgkantoor ; Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbergen Hellendoorn Hengelo Hof van Twente Losser Oldenzaal Rijssen-Holten Tubbergen Twenterand Wierden sub ouders buiten Twente onbekend

39 Om meer zicht te krijgen op de verdeling van de 40 miljoen euro die nu nog onbekend is hebben we ook de totale kosten berekend op basis van de woongemeente van het kind. Deze immers van alle kinderen bekend. De gemeenten met instellingen waar kinderen intramuraal zijn geplaatst vallen hierin relatief hoog uit. In de rij buiten Twente zijn de kosten opgenomen voor de kinderen die buiten Twente zorg ontvangen (en daar wonen) en waarvan we zeker weten dat de ouders in Twente wonen. Tabel 2.26 Verdeling totale kosten naar gemeente kinderen exclusief jeugdzorgplus Zorgverzekeraar Provincie J&O Provincie, maatregelen Zorgkantoor ; Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbergen Hellendoorn Hengelo Hof van Twente Losser Oldenzaal Rijssen-Holten Tubbergen Twenterand Wierden sub kinderen buiten Twente

40 Hoofdstuk 3 Gemeente Hof van Twente 35

41 3. Gemeente Hof van Twente Dit hoofdstuk geeft een cijfermatig overzicht van het aantal unieke cliënten in jeugdzorg en jeugdhulpverlening uit de gemeente Hof van Twente. Aan bod komen het aantal kinderen in de jeugdzorg per leeftijdsgroep en geslacht en het aantal zorgtrajecten naar instelling, zorgvorm en financieringsvorm. 3.1 Aantal unieke kinderen In onderstaande tabel is het aantal unieke jeugdigen weergegeven dat jeugdzorg ontvangt en waarvan we weten dat de ouders in Hof van Twente wonen. Een deel van de instellingen registreert het adres van de ouders niet. Dit kan zijn omdat alleen een contactpersoon wordt geregistreerd en dit bijvoorbeeld een voogd kan zijn. Of het wordt helemaal niet geregistreerd. Dit is bijvoorbeeld ook het geval bij een groot deel van de jeugdigen die in de bestanden van Menzis Zorgkantoor en Menzis Zorgverzekeringswet voorkomen. Omdat niet geregistreerd is waar de ouders wonen, zijn zij als onbekend geregistreerd. We mogen er wel van uitgaan dat het overgrote deel van deze ouders in Twente woont. Een deel van deze ouders kan ook in de gemeente Hof van Twente wonen, maar omdat het onbekend is, zijn zij in onderstaande tabel niet meegenomen. Onderstaande tabel geeft daarmee niet het complete beeld van alle kinderen in jeugdzorg waarvan de ouders in Hof Van Twente wonen. Bij het bepalen van de postcode van de ouders is de ouder genomen die de wettelijke vertegenwoordiger is. Indien dit er twee zijn (vader en moeder), is gevraagd naar de postcode van de moeder. Op basis van onderstaande gegevens kunnen wij zeggen dat we van 141 kinderen zeker weten dat de ouders in Hof van Twente wonen en zij enige vorm van jeugdzorg ontvangen. Dit is 1% van het aantal jeugdigen van 0 tot 23 jaar in de gemeente Hof van Twente. Tabel 3.1 Aantal unieke kinderen in jeugdzorg in Hof van Twente naar leeftijd en woonwijk ouders jaar 4-11 jaar jaar jaar wijk 00 Goor 0 0 <10 0 wijk 01 De Whee II < <10 wijk 02 Markelo <10 10 <10 <10 wijk 04 Elsen 0 10 <10 <10 wijk 05 Diepenheim 0 <10 <10 0 wijk 06 Delden 0 <10 <10 0 wijk 07 Overig Delden <10 wijk 08 Hengevelde 0 < wijk 09 Bentelo 0 <10 <10 <10 onbekend 0 <10 <10 0 <

42 In tabel 3.2 is juist het aantal unieke kinderen in jeugdzorg te zien naar huidige woongemeente. Wanneer kinderen in een instelling verblijven en dat het adres is waarop zij zijn ingeschreven volgens het GBA, zijn ze dus toebedeeld aan de gemeente waarin de instelling staat. Omdat van alle kinderen wel het huidige woonadres bekend is, zijn de aantallen in onderstaande tabel hoger. Er staan in onderstaande tabel echter ook kinderen waarvan de ouders mogelijk niet in Hof van Twente wonen. In Hof van Twente wonen op 1 oktober kinderen die enige vorm van jeugdzorg krijgen. Dit is 4% van de jeugdigen van 0 tot 23 jaar in de gemeente Hof van Twente. Tabel 3.2 Aantal kinderen in jeugdzorg in Hof van Twente naar leeftijd en woonwijk kind jaar 4-11 jaar jaar jaar wijk 00 Goor < wijk 01 De Whee II < <10 wijk 02 Markelo wijk 04 Elsen 0 <10 <10 0 wijk 05 Diepenheim 0 <10 <10 0 wijk 06 Delden 0 <10 <10 <10 wijk 07 Overig Delden < wijk 08 Hengevelde 0 <10 <10 <10 wijk 09 Bentelo 0 <10 12 <10 onbekend 0 <10 <10 <10 < In de plannen van de regering voor de transitie van de jeugdzorg vindt op dit moment de financiering plaats op basis van de woongemeente van de ouders. Dat wil zeggen dat de gemeente waar de ouders van het kind wonen de verantwoordelijkheid over het geld krijgen om de zorg voor het kind in te kopen. Daarom wordt in de overige tabellen het overzicht gegeven voor de kinderen waarvan bekend is dat hun ouders in de gemeente Hof van Twente wonen. De aantallen vallen daarmee lager uit dan de werkelijkheid, omdat een deel van de kinderen hun ouders wel in Hof van Twente wonen, maar dit onbekend is. 37

43 Tabel 3.3 Aantal unieke kinderen in jeugdzorg in Hof van Twente naar geslacht en woonwijk ouders. man vrouw wijk 00 Goor wijk 01 De Whee II 15 <10 wijk 02 Markelo 15 <10 wijk 04 Elsen <10 0 wijk 05 Diepenheim <10 <10 wijk 06 Delden 20 <10 wijk 07 Overig Delden <10 0 wijk 08 Hengevelde <10 <10 wijk 09 Bentelo <10 <10 onbekend 0 < Aantallen zorgtrajecten In deze paragraaf ziet u tabellen waarin het aantal zorgtrajecten is weergegeven. Omdat één kind meerdere zorgtrajecten kan hebben, liggen de aantallen in deze tabellen hoger dan in de tabellen met unieke cliënten. Verder geldt dat, net als bij de regio Twente, de zorgtrajecten zijn ontdubbeld. Immers wanneer een kind provinciale jeugdzorg ontvangt van Jarabee komt het ook voor in het bestand van Bureau Jeugdzorg, omdat er van hen een indicatie moet komen. Het zelfde geldt voor zorg die wordt verleend door Aveleijn, deze zorg komt ook in het bestand van het zorgkantoor. Bij het ontdubbelen zijn de volgende regels gehanteerd: zorg van de instellingen is leidend; als een zorgtraject zowel in een bestand van een instelling als van Bureau Jeugdzorg voorkomt, is het traject van Bureau Jeugdzorg verwijderd; als een zorgtraject zowel in een bestand van een instelling als van het zorgkantoor voorkomt, is het traject van het zorgkantoor verwijderd; als een zorgtraject zowel in een bestand van een instelling als van Menzis Zorgverzekeringswet voorkomt, is het traject van Menzis Zorgverzekeringswet verwijderd; als een zorgtraject zowel in het bestand van Bureau Jeugdzorg als in het bestand van het zorgkantoor voorkomt dan is het uit het bestand van Bureau Jeugdzorg verwijderd, omdat het bij BJZO een indicatie is en bij het zorgkantoor geleverde zorg. 38