Strategische Agenda Netwerk Acute Zorg Euregio

Transcriptie

1 Strategische Agenda Netwerk Acute Zorg Euregio Durven, delen en doen: een basis voor hernieuwde samenwerking in het Netwerk Acute Zorg Euregio Auteurs: K. Damen R. Verheul A. Jonkman Datum: Vastgesteld ROAZ: Versie: 2.0

2 Inhoudsopgave VOORWOORD NETWERK ACUTE ZORG EUREGIO Ketenpartners Netwerk Acute Zorg Euregio Bureau netwerk Acute Zorg Euregio Euregio in kaart Afbakening acute zorgketen Formele taken ROAZ Euregio Aanvullende taken ROAZ Euregio Focusgroepen Acute zorg Huidige structuur ROAZ Euregio EEN GEDEELDE WERKELIJKHEID ROAZ Euregio Bureau Netwerk Acute Zorg Euregio DURVEN, DELEN EN DOEN: EEN BASIS VOOR SAMENWERKING Kernwaarden voor samenwerking Samenwerking in Euregio Missie Visie Doelen Strategie ADVIES...17 BIJLAGE...18 DE PRAKTIJK - 2 VAN 20 -

3 Voorwoord Voor u ligt de Strategische Agenda Netwerk Acute Zorg Euregio , waarin het inhoudelijke kader en de ambities voor de komende jaren staan beschreven. Dit kader is tot stand gekomen door nauwe samenwerking tussen de bestuurders van de verschillende ketenpartners in het Netwerk Acute Zorg Euregio. Om in te kunnen spelen op de landelijke ontwikkelingen op het gebied van de acute zorg, heb ik eind 2012 namens het voorbereidend ROAZ aan De Praktijk gevraagd te ondersteunen bij het opstellen van de strategische agenda. De vraagstelling die aan De Praktijk is meegegeven is tweeledig: - Hoe komen we in 5 jaar tot een toekomstbestendig en adequaat toegerust ROAZ Euregio? - Hoe kan het bureau Acute Zorg Euregio in 2013 (optimaal) effectief functioneren? De uitkomsten van de interviews met de bestuurders van het voorbereidend ROAZ en de medewerkers van het bureau Netwerk Acute Zorg Euregio zijn tijdens een bijeenkomst van het voorbereidend ROAZ op 22 januari 2013 uitvoerig besproken. Aan het eind van deze bijeenkomst zijn de resultaten gedeeld met de bureaumedewerkers en is gekomen tot een gedeelde werkelijkheid van waar het ROAZ Euregio staat en gaat de komende jaren. Dit heeft geleid tot het nu voorliggende document. De strategische agenda biedt de komende jaren houvast bij de ontwikkelingen die op onze regio afkomen en de wijze waarop we daarop willen reageren. Ik bedank alle betrokkenen hartelijk voor zijn/haar constructieve bijdrage. En ik kijk ernaar uit om samen met alle ketenpartners in het Netwerk Acute Zorg Euregio de komende jaren uitvoering te geven aan deze agenda. Cees Schenkeveld Manager Bureau Netwerk Acute Zorg DE PRAKTIJK - 3 VAN 20 -

4 1 Netwerk Acute Zorg Euregio 1.1 Ketenpartners Netwerk Acute Zorg Euregio Het is van levensbelang dat elke patiënt met een acute zorgvraag zo snel mogelijk op de juiste plaats is voor de juiste behandeling. Dit geldt voor zowel de individuele patiënt als voor grotere aantallen patiënten in geval van rampen en crises. Daarom is het essentieel dat de samenwerking tussen de verschillende ketenpartners goed verloopt. Het netwerk Acute Zorg Euregio verbindt alle betrokken ketenpartners en brengt hen bij elkaar in een Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) om te komen tot afspraken over een betere samenwerking op het gebied van acute zorg, zowel in de koude, als warme fase in geval van crisis en rampen. In het ROAZ Euregio zijn de volgende ketenpartners met elkaar verbonden: - Medische Spectrum Twente, Enschede (Traumacentrum functie) - Ziekenhuisgroep Twente, Almelo en Hengelo - Streekziekenhuis Koningin Beatrix, Winterswijk - Ambulance Oost - Connexxion Ambulancezorg - Huisartsen, kring Twente huisartsen - Huisartsenpost Oost Achterhoek - Huisartsenpost Hengelo - Centrale Huisartsen Post Enschede HDT Oost - Centrale Huisartsen Post Almelo - Verloskundigen - GHOR Twente - GHOR Noord-Oost Gelderland - Mediant (GGZ) - Dimence (GGZ) - GGNet (GGZ) - GGD Twente DE PRAKTIJK - 4 VAN 20 -

5 - Figuur 3 Ketenpartners ROAZ Euregio 1.2 Bureau netwerk Acute Zorg Euregio Het Netwerk Acute Zorg Euregio wordt ondersteund door het bureau Netwerk Acute Zorg Euregio. De huidig aanwezige functies binnen het bureau zijn de volgende: - Manager (1,0 fte) - Management assistente (0,88 fte) - Medisch adviseur (0,2 fte) - Beleidsmedewerker (1,0 fte) - Stafmedewerker OTO (1,0 fte) - Stafmedewerker Opleidingen (0,2 fte) - Stafmedewerker MMT (0,2 fte) - Stafmedewerker Kwaliteit (1,0 fte) - Datamanager (1,0 fte) - Projectmedewerker Acute Zorg (0,4 fte) 1.3 Euregio in kaart De Landelijke Acute Zorgkaart, ontwikkeld binnen het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ), geeft een beeld van de spreiding van de verschillende ketenpartners in de regio. In bijlage II figuur 1 en 2 treft u een overzicht aan van de omvang van de regio en de spreiding van de ketenpartners. Kenmerkend voor Euregio is het grensgebied met Duitsland en de overlap met twee veiligheidsregio s: Twente en Noordoost Gelderland. DE PRAKTIJK - 5 VAN 20 -

6 1.4 Afbakening acute zorgketen In de Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi) staat acute zorg gedefinieerd als een door de zorgvrager en/of zorgverlener ervaren onvoorziene en onmiddellijke behoefte aan diagnostiek en behandeling. Er is dan sprake van een levensbedreigende situatie of van een situatie waarbij uitstel van hulp ernstige gevolgen heeft voor de gezondheid. Hoewel de definitie van acute zorg breed is, is de invalshoek van de WTZi voor het ROAZ gericht op de onderlinge afstemming van de verschillende aanbieders van acute zorg: de onderlinge aansluiting van afzonderlijke schakels in de keten van acute zorg. De acute zorgketen start bij de acute hulpvraag van een persoon en eindigt op de plek waar die hulpvraag adequaat wordt beantwoord. 1.5 Formele taken ROAZ Euregio De aanbieders van acute zorg die betrokken zijn bij de acute zorgketen (ziekenhuizen, huisartsen, huisartsenposten, ambulancediensten, GGD, verloskundigen, GGZ en veiligheidsregio) nemen deel aan het regionaal overleg acute zorgketen (ROAZ). Op grond van de beleidsregels ex artikel 4 WTZi 1 heeft het ROAZ Euregio een aantal wettelijke taken: Borging spreiding en bereikbaarheid acute zorg Basisziekenhuizen, topklinische ziekenhuizen, academische ziekenhuizen, de crisisfunctie in GGZinstellingen, regionale ambulancevoorzieningen en huisartsenposten nemen op een constructieve manier deel aan het op initiatief van het traumacentrum georganiseerde regionale overleg acute zorgketen. De in dat overleg gemaakte afspraken dienen te worden nagekomen. De instelling legt in het jaarverslag verantwoording af over de wijze waarop de instelling invulling heeft gegeven aan de in het overleg gemaakte afspraken. De afspraken in het regionale overleg acute zorgketen moeten ertoe leiden dat deelnemers aan het overleg alleen (tijdelijk) kunnen stoppen met functies op een bepaalde locatie als de 45 minuten norm om een SEH afdeling van een basisziekenhuis te bereiken, niet in gevaar komt. Ten aanzien van de spreiding van zorgvoorzieningen zijn de betrokken regionale partijen (..) zelf verantwoordelijk voor de variatie, differentiatie en invulling. Voorbereiding op opgeschaalde hulpverlening Basisziekenhuizen, topklinische ziekenhuizen en academische ziekenhuizen bereiden zich in samenwerking met andere zorgverleners en diensten uit de acute ketenzorg voor op inzet in opgeschaalde situaties. Hiervoor dient de zorginstelling over een Rampen Opvang Plan te beschikken ( ). De gemaakte afspraken zullen worden opgenomen in een regionaal crisisplan, dat door het bestuur van de veiligheidsregio wordt vastgesteld. Mede op basis van de toelichtende tekst in de beleidsregels kunnen de formele taken van het ROAZ als volgt worden samengevat: - Afstemming van activiteiten tussen aanbieders van acute zorg; - Het in kaart brengen van het acute zorgaanbod in de regio; o Wie levert welke zorg? 1 Beleidsregels ex artikel 4 WTZi d.d DE PRAKTIJK - 6 VAN 20 -

7 o Inzicht in behandelcapaciteit van elke zorgaanbieder; o Welke impliciete en expliciete afspraken zijn aanwezig voor aansluiting acute zorg; - Inzicht verkrijgen in en het oplossen van witte vlekken in het zorgaanbod c.q. de bereikbaarheid; - Voorbereiding op geneeskundige hulpverlening bij rampen en crises. Kenniscentrumfunctie Op basis van de Beleidsvisie Traumazorg 2 hebben de ziekenhuizen met een traumacentrum functie een kenniscentrumfunctie: De traumacentra moeten zich gezamenlijk ontwikkelen tot de kenniscentra op het gebied van Traumatologie. Belangrijk is dan ook vergaren en verspreiden van kennis en kunde. Hiervan maken de zorgontwikkeling, de training en opleiding van beroepsbeoefenaren deel uit. Rol ziekenhuis met traumacentrum functie De initiator van het ROAZ is het ziekenhuis met een traumacentrum functie. Binnen het ROAZ Euregio is deze rol dus toegedicht aan het Medisch Spectrum Twente. Deze initiërende rol voor het MST houdt het volgende in 3 : - Ervoor zorgen dat er regelmatig overlegd wordt en dat alle partijen voor dit overleg uitgenodigd worden; - Als het ROAZ constateert dat een bepaalde zorgaanbieder niet constructief meewerkt, dient het MST dit namens het ketenoverleg aan de minister te melden; - Ervoor zorgen dat de betrokken zorgverzekeraars geïnformeerd worden over de uitkomsten van het overleg. - Omdat het MST een instelling is, die voor een regio als traumacentrum is aangewezen, is de Raad van Bestuur van de instelling ervoor verantwoordelijk dat deze rol goed uitgevoerd wordt. 1.6 Aanvullende taken ROAZ Euregio In aanvulling op deze wettelijke taken beschouwt het ROAZ Euregio ook tot haar taken: Intensiveren Euregionale samenwerking met TraumaNetzwerk NordWest (Münster) - Voor patiënten met een acute zorgvraag is snelle en hoogwaardige zorg van belang, onafhankelijk van nationaliteit of plaats waar de patiënt zich bevindt op het moment van een ongeval of acute aandoening. Op het gebied van acute (trauma)zorg wordt daarom gebruik gemaakt van grensoverschrijdende inzet van ambulancediensten en de traumahelikopter uit Rheine en wordt intensief samengewerkt met het TraumaNetzwerk NordWest in Münster. - Tevens is MST in 2010 door de Duitse Vereniging voor Traumachirurgie (DGU) benoemd als bovenregionaal traumacentrum. Om de professionals in hun dagelijkse praktijk te ondersteunen bij het verbeteren van de woordenschat en communicatie in acute (trauma)zorgsituaties, heeft het bureau Netwerk Acute Zorg het woordenboek Nederlands Duits voor traumazorg / acute zorg ontwikkeld en eendaagse workshops Duits en Nederlands voor professionals werkzaam in de acute (trauma)zorg. Wetenschappelijk onderzoek traumazorg en acute zorg 2 Beleidsvisie Traumazorg, ministerie VWS, Wet toelating Zorginstellingen en regionaal overleg acute zorgketen, definitieve versie voor bestuurlijk overleg van 15 september DE PRAKTIJK - 7 VAN 20 -

8 In samenwerking met de Universiteit Twente worden de gegevens over de acute hulpverlening gebruikt voor onderzoek met als uiteindelijk doel om de hulpverlening en ketenzorg te verbeteren. Onderwijs In het kader van kennisdeling organiseert het bureau Netwerk Acute Zorg nascholingsbijeenkomsten en refereeravonden voor trauma- en acute- zorgverleners. Zo is er een scholing Traumatologie voor verpleegkundigen, het Trauma-overleg Euregio waarin traumacasussen worden besproken en de Regionale Traumatraining (RTT) die SEH-verpleegkundigen tweejaarlijks moeten volgen om de traumaopvang op niveau te houden. 1.7 Focusgroepen Acute zorg Landelijk zijn vijf ziektebeelden benoemd waar het ROAZ specifiek aandacht aan moet besteden ten behoeve van continue verbetering van kwaliteit en bereikbaarheid van acute zorg: - cerebrovasculair accident (CVA) - myocard infarct (hartaanval) - acute obstetrie (verloskunde) - acute psychiatrie - acute heupfracturen Om de taak van het ROAZ uit te voeren voor deze ziektebeelden wordt per ziektebeeld een focusgroep ingesteld met professionals uit de betrokken instellingen. Rondom deze vijf ziektebeelden wordt de acute zorgketen op operationeel niveau in kaart gebracht. Na een analyse wordt vastgesteld welke verbetermogelijkheden er aanwezig zijn. Vervolgens wordt samen aan verbetertrajecten gewerkt om de acute zorgketens verder te stroomlijnen. Focusgroepen in Netwerk Acute Zorg Euregio Bij het Netwerk Acute Zorg Euregio zijn in 2007 alle bovengenoemde focusgroepen benoemd. Naast een inhoudelijke beschrijving van het proces van de acute zorg is per focusgroep ook een kwantitatieve inventarisatie gedaan om aanbod en capaciteit in kaart te brengen. Alle verzamelde gegevens zijn verwerkt in een rapportage per aandoening. Na bespreking in het ROAZ zijn de rapportages in mei 2008 zowel individueel als door het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) voorgelegd aan het ministerie van VWS. Daarna zijn de focusgroepen een aantal keer opnieuw bij elkaar gekomen om verbetervoorstellen te bespreken. De focusgroep Acute Verloskunde heeft eind 2012 een rapport uitgebracht en concrete regionale protocollen samengesteld. De focusgroepen CVA en myocardinfarct werken nu samen aan een onderzoek (MICK), waarna aanbevelingen voor verbetering van de keten geformuleerd worden. De focusgroepen heupfractuur en psychiatrie zijn reeds enige tijd inactief. 1.8 Huidige structuur ROAZ Euregio Het ROAZ Euregio komt tot nu toe 2 keer per jaar bij elkaar. Deelnemers aan dit overleg zijn de bestuurders van alle ketenpartners, de manager van het bureau Netwerk Acute Zorg, professionals uit de focusgroepen en de zorgverzekeraars. Met een omvang van ongeveer 30 personen betreft het ROAZ Euregio een groot en gemêleerd gezelschap voor relatief een beperkt aantal instellingen. DE PRAKTIJK - 8 VAN 20 -

9 Om de slagkracht van het ROAZ te vergroten is naast het ROAZ een overleg in kleiner verband ingesteld, het zogenaamd Voorbereidend ROAZ. Dit overleg bestaat uit een bestuurlijke vertegenwoordiging van de ketenpartners ziekenhuizen, ambulancezorg, huisartsen, huisartsenposten en GHOR en de manager van het bureau. Beide overleggen worden voorgezeten door de voorzitter Raad van Bestuur van het ziekenhuis met erkenning tot traumacentrum, het Medisch Spectrum Twente. Het voorbereidend ROAZ komt 4 keer per jaar bijeen. Het bureau Netwerk Acute Zorg draagt in de huidige situatie relatief zelfstandig zorg voor de agendavoering van zowel het voorbereidend ROAZ als het bestuurlijke ROAZ. Vooralsnog ontbreekt daarbij een heldere opdrachtformulering dan wel structurele afstemming met betrokkenen van de verschillende overleg gremia. De huidige structuur is hieronder schematisch weergegeven: Figuur 4 Huidige structuur ROAZ De focusgroepen acute psychiatrie en heuptrauma s (als onderdeel van de werkgroep traumatologie) zijn sinds enige tijd inactief. Binnen het ROAZ Euregio zijn nog twee extra focusgroepen benoemd, te weten de werkgroep Kwaliteit en Implementatie en het Regionaal Steunpunt OTO. In de werkgroep Kwaliteit en Implementatie houden de operationeel managers acute zorg van de ketenpartners zich bezig met knelpunten in de schakels van de keten. De werkgroep komt met verbetervoorstellen rondom thema s als borging van gemeenschappelijke protocollen en procedures, evaluatie en toetsing van ketenafspraken en level indelingen van ziekenhuizen en bijbehorende triage criteria. Het regionaal Steunpunt OTO is opgericht naar aanleiding van het landelijk OTO-project. Het doel van dit landelijke project is een betere voorbereiding door zorginstellingen op zorgverlening en samenwerking bij rampen en crisis-situaties. Jaarlijks wordt hiertoe door het ministerie van VWS landelijk 10 miljoen aan OTO-stimuleringsgelden beschikbaar gesteld aan de regio s, via de ziekenhuizen met een DE PRAKTIJK - 9 VAN 20 -

10 traumacentrum functie. Dit komt neer op circa 1 miljoen per ROAZ-regio, te verdelen onder de ketenpartners voor opleiden, trainen en oefenen ter voorbereiding op een ramp of een crisis. In het regionaal steunpunt werken de OTO-coördinator van het bureau Netwerk Acute Zorg en de twee GHOR-bureau s nauw samen. Zij beoordelen aanvragen uit de regio voor OTO-stimuleringsgelden en toetsen deze aan de landelijke kaders. Dit regionaal steunpunt OTO kent een heldere samenwerkingsstructuur, waarbij met mandaat van het ROAZ OTO-projectgelden door het bureau en de GHOR worden toegekend aan de ketenpartners binnen de regio. Jaarlijks wordt verantwoording afgelegd aan het ROAZ over de goedgekeurde aanvragen en besteding van de middelen. DE PRAKTIJK - 10 VAN 20 -

11 2 Een gedeelde werkelijkheid Om de huidige en gewenste situatie voor het Netwerk Acute Zorg Euregio in kaart te brengen, heeft De Praktijk interviews gehouden met de bestuurders van het voorbereidend ROAZ en de medewerkers van het bureau Netwerk Acute Zorg Euregio. In de bijlage is de lijst met geïnterviewden opgenomen. Hieronder treft u de belangrijkste thema s uit de gesprekken. Tijdens de bijeenkomst van het voorbereidend ROAZ op 22 januari 2013 zijn deze beelden van de huidige situatie van het Netwerk Acute Zorg Euregio met elkaar gedeeld. Dit heeft geleid tot een gedeelde werkelijkheid van waar het Netwerk Acute Zorg Euregio nu staat. 2.1 ROAZ Euregio In alle interviews is gevraagd om het netwerk en de cultuur een rapportcijfer te geven. Beide aspecten scoorden matig/net voldoende. Binnen elke groep liep de waardering uiteen. Voor samenwerking in de acute zorgketen is de wil tot samenwerking een essentiële voorwaarde. En dat die wil er is werd in alle intervieuws duidelijk onderstreept. Oorzaken van de lage waardering liggen vooral in het ontbreken van een goede vergader- en besluitvormingsstructuur. Voor het bureau betekent dit dat geen duidelijke opdrachten of vragen worden geformuleerd en de structuur ontbreekt om zaken uit te voeren. Hetzelfde geldt voor het (voorbereidend) ROAZ. De indruk bestaat dat een aanzienlijk deel van de deelnemers alleen naar het overleg komt en actief deelneemt als er voor de eigen organisatie wat te halen valt. De lage en wisselende opkomst van het (voorbereidend) ROAZ wordt genoemd als één van de redenen dat onvoldoende binding wordt ervaren en kan worden gecreëerd. Ook tussen de verschillende overleg gremia is volgens de geïnterviewden sprake van onvoldoende afstemming en binding. Ook binnen instellingen werd niet overal actief teruggekoppeld wat ontwikkelingen en activiteiten waren die binnen het ROAZ werden ondernomen. Een ander belangrijk probleem dat in de interviews is gesignaleerd is het gebrek aan doorzettingsmacht door het ROAZ. Op basis van de WTZi heeft het ROAZ immers een wettelijke taak om de acute zorg in de keten te regelen, maar heeft het ROAZ zelf geen instrumenten om een ketenpartners die zich niet aan afspraken houden te stimuleren en zich in te zetten Actieve participatie hangt af van de goede wil, relatie en wens tot samenwerking van de verschillende ketenpartners. 2.2 Bureau Netwerk Acute Zorg Euregio Tijdens de interviews is niet alleen gevraagd een waardering te geven voor het ROAZ, maar ook is de waardering voor het bureau Netwerk Acute Zorg Euregio besproken. Het huidige functioneren van het bureau wordt door alle geïnterviewden matig gewaardeerd. En ook hier liep de waardering binnen de groep uiteen, variërend van zwaar onvoldoende tot net voldoende. DE PRAKTIJK - 11 VAN 20 -

12 Problemen die door zowel de bestuurders als de medewerkers van het bureau genoemd zijn, zijn voor een belangrijk deel gevolg van de discontinuïteit in het management bij het bureau in de laatste jaren. Er is een duidelijke behoefte aan leiding en interne coördinatie. Op dit moment wordt er onvoldoende focus en samenhang in de activiteiten van het bureau ervaren. De verwachtingen en verantwoordelijkheden van het bureau en de medewerkers zijn niet helder. Daarnaast bestaat er bij het bureau onvoldoende beeld hoe de ketenpartners naar het bureau kijken of welke behoefte er bij de ketenpartners leeft. De bestuurders van de ketenpartners geven op hun beurt aan dat het bureau onvoldoende zichtbaar is in de regio. Er bestaat onvoldoende binding tussen het bureau en het ROAZ-overleg, waardoor geen duidelijke opdracht/project-structuur ontstaat en onvoldoende follow-up aan adviezen wordt gegeven. Voor bestuurders dient helder te zijn wie binnen het bureau eigenaar is van bepaalde beleidsterreinen en projecten. Als netwerkorganisatie dient het bureau te weten wat er speelt in de regio en moet het bureau gericht zijn op samenwerking met de professionals in de regio. Alleen dan kan expertise gebundeld worden en samenwerking plaatsvinden ten behoeve van werkbare afspraken in- en verdere stroomlijning van de acute zorgketen. DE PRAKTIJK - 12 VAN 20 -

13 3 Durven, delen en doen: een basis voor samenwerking Na het gezamenlijk erkennen van waar het Netwerk Acute Zorg Euregio nu staat, is in de bijeenkomst van 22 januari 2013 gesproken over de gemeenschappelijke waarden en doelen in het ROAZ Euregio voor de toekomst. De kwaliteit van de acute zorgketen wordt bepaald door de mate waarin zorgaanbieders met elkaar samenwerken, elkaar informeren en van elkaars expertise en handelen op de hoogte zijn. De vrijblijvendheid van het ROAZ Euregio is (met de wettelijke taken die het heeft gekregen) voorbij. Daarmee wordt bedoeld dat alle ketenpartners binnen het Netwerk Acute Zorg Euregio structureel deelnemen aan het ROAZ en gezamenlijk komen tot afspraken en die ook nakomen. 3.1 Kernwaarden voor samenwerking De kernwaarden voor een succesvol en daadkrachtig en besluitvaardig ROAZ Euregio zijn: - Kennis delen - Samenwerking - Kwaliteit - Betrouwbaarheid - Vertrouwen - Veiligheid - Durf - Vrijblijvendheid voorbij 3.2 Samenwerking in Euregio Om de gewenste samenwerking, informatiestromen en uitwisseling van kennis en expertise te realiseren, zijn met name verbeteringen in de besluitvormings- en uitvoeringsstructuur van het ROAZ nodig. Uitgangspunten voor het formuleren van de doelen en strategie van het Netwerk Acute Zorg Euregio zijn neergelegd in de missie en de visie. Deze beschrijven de bestaansreden van het Netwerk Acute Zorg Euregio en het gezamenlijk toekomstbeeld. Een gedeelde werkelijkheid, ook in de toekomst! Missie De missie van het Netwerk Acute Zorg Euregio luidt als volgt: Het verbeteren van de kwaliteit, de beschikbaarheid en de continuïteit van de acute zorg in de Euregio, zowel voor individuele patiënt als voor grotere aantallen in geval van rampen en crises. Alle ketenpartners dragen hier maximaal aan bij. DE PRAKTIJK - 13 VAN 20 -

14 3.2.2 Visie De visie van het Netwerk Acute Zorg Euregio is: - Intensieve samenwerking in een open cultuur van kennisdeling tussen de ketenpartners binnen de Euregio leidt tot excellente kwaliteit van de acute zorg; - Intensieve grensoverschrijdende samenwerking door kennisuitwisseling en bindende afspraken; - De WTZi dient als basis voor de uitvoering van de taken van het ROAZ Euregio; - Het ROAZ Euregio is over 5 jaar een voorbeeld voor andere ROAZ-regio s: de zorg voor de patiënt met een acute zorgvraag behoord bij de best practices van Nederland. De verantwoordelijkheid van het ROAZ richt zich op de kwaliteit van de hele acute zorgketen. De instellingen zijn zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit binnen de eigen zorginstelling. De individuele instellingen hebben wel een meldingsplicht in het ROAZ in geval van plannen tot wijziging in acuut zorgaanbod en incidenten. Deze worden onverwijld gemeld in het bestuurlijk ROAZ. De vrijblijvendheid is voorbij. In ROAZ verband wordt vervolgens gezamenlijk gezocht naar oplossingen. Hierbij sluit het ROAZ Euregio aan bij de Leidraad wijziging acuut zorgaanbod 4, zoals opgesteld door het LNAZ. In deze leidraad is voor het ROAZ tevens een escalatiemogelijkheid naar VWS vastgelegd. Het ROAZ heeft een monitorfunctie voor de kwaliteit van de acute zorg in de regio. Hiertoe worden landelijk instrumenten aangereikt, zoals de zelftoets en het visitatieinstrument als onderdeel van Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO in het kader van voorbereiding op rampen en crises. Het landelijk project Ketenbrede kwaliteitsindicatoren acute zorg richt zich op het ontwikkelen van indicatoren om de samenwerking en overdracht tussen ketenpartners inzichtelijk te maken (acuut heuptrauma, acuut coronair syndroom, CVA en acute obstetrie). In de periode januari tot april 2013 worden de ontwikkelde indicatoren getest in het veld. Ook deze indicatoren zullen mogelijk een instrument gaan vormen voor de beoordeling van de kwaliteit van de acute zorgketen Doelen De doelen die het Netwerk Acute Zorg Euregio in de periode wil bereiken, zijn de volgende: Structuur - Het vaststellen van een effectieve en geborgde ROAZ structuur, die besluitvaardig en daadkrachtig is, en met duidelijkheid over rollen en verantwoordelijkheden. Inhoud, kwaliteit en transparantie - Uitvoeren van de wettelijke taken van het ROAZ (witte vlekken in aanbod en bereikbaarheid, grootschalige hulp organiseren), gebruikmakend van landelijk instrumentarium dat ondersteuning biedt bij het zichtbaar maken van de kwaliteit van de acute zorg in de keten en het maken van heldere afspraken daarover. - Aanvullende taken: invulling geven aan spreiding en concentratie in de Euregio en grensoverschrijdende samenwerking. Binnen deze kaders kan invulling worden gegeven aan de inhoudelijke doelen van het Netwerk Acute Zorg Euregio. 4 Leidraad wijziging acuut zorgaanbod, LNAZ, 11 oktober 2010 DE PRAKTIJK - 14 VAN 20 -

15 De nieuwe structuur voor het ROAZ Euregio, zoals vastgesteld door het voorbereidend ROAZ op 22 januari 2013, is als volgt: Figuur 5 Nieuwe structuur ROAZ De grootste wijzigingen in de besluitvormingsstructuur ten opzichte van de huidige situatie hebben betrekking op de samenstelling van het ROAZ en de agendacommissie (voorheen voorbereidend ROAZ). Tevens wordt een andere invulling gegeven aan het voorzitterschap van de agendacommissie. De volgende afspraken zijn gemaakt: - In het bestuurlijk ROAZ zitten uitsluitend bestuurders en directeuren met beslissingsbevoegdheid aan tafel; - De voorzitter van het ROAZ kan uit het midden worden gekozen. Essentieel hierbij is een goede binding met het bureau. In de meeste ROAZ-regio s wordt deze rol (weer) ingevuld door het ziekenhuis met traumacentrumfunctie vanuit haar wettelijke rol als initiator van het ROAZ. - Agendavorming van het bestuurlijk ROAZ vindt plaats door de agendacommissie (voorheen: voorbereidend ROAZ). - De agendacommissie wordt ingevuld vanuit managementniveau en is in staat een vertaalslag te maken tussen bestuurlijk en operationeel niveau. Om te beoordelen of adviezen kunnen worden doorgeleid naar het bestuurlijk ROAZ wordt getoetst op bruikbaarheid en besluitbaarheid; - De voorzitter van de agendacommissie van het ROAZ is de manager van het bureau AZE; - De leden van de focusgroepen zijn per definitie geen lid van de agendacommissie van het ROAZ, zij kunnen wel in de vergadering worden uitgenodigd voor een toelichting; - De ketenpartners zorgen er binnen de eigen organisatie voor dat onderwerpen goed belegd worden en/of afgestemd worden tussen leden van de agendacommissie en het bestuurlijk ROAZ. - Het ROAZ formuleert heldere opdrachten voor de focusgroepen of zet deze on hold. - Door de ketenpartners wordt actief meegewerkt aan het beschikbaar stellen van expertise vanuit de eigen gelederingen ten behoeve van de focusgroepen of andere projecten. - Adviezen vanuit de focusgroepen en werkgroepen worden (na inhoudelijke toets) via de agendacommissie doorgeleid naar het bestuurlijk ROAZ ter besluitvorming. Voor acute problemen treden de ketenpartners direct met elkaar in overleg voor een oplossing; DE PRAKTIJK - 15 VAN 20 -

16 - De zorgverzekeraars hebben geen zitting in de agendacommissie of bestuurlijk ROAZ, zij kunnen op afroep deelnemen. De manager van het bureau AZE informeert hen wel -minimaal jaarlijks- over de stand van zaken Strategie De strategie van het Netwerk Acute Zorg Euregio is als volgt: - Overeenstemming over doelen en structuur; - Gezamenlijk vaststellen jaarlijks inhoudelijk programma; - Sterk bureau acute zorg Euregio met kenniscentrumfunctie (landelijke betrokkenheid, onderzoek); en verbindende en ondersteunende rol in de regio; - Gestructureerde monitoring focusgroepen met heldere opdracht en projectleiding; - Gezamenlijk vaststellen Leidraad wijziging acuut zorgaanbod; - Gezamenlijk gebruik van landelijk instrumentarium, zoals de Leidraad wijziging acute zorgaanbod, Acute Zorgkaart, zelftoets en visitatieinstrument (Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO) en toekomstige kwaliteitsindicatoren ketenbreden acute zorg; - Communicatie- en informatiestructuur ROAZ inrichten; - Overeenstemming over afbakening GHOR en ROAZ in reguliere acute zorg ( koude fase). - Profilering van het bureau Netwerk Acute Zorg Euregio in de regio. De leden van het netwerk staan open voor contact en afstemming. Alleen dan kan het bureau Acute Zorg Euregio haar verbindende en projectondersteunende rol waarmaken. DE PRAKTIJK - 16 VAN 20 -

17 4 Advies Met de nieuwe structuur en het inhoudelijk kader is de verwachting dat het ROAZ Euregio voldoende houvast heeft voor de toekomst. Het biedt voldoende mogelijkheden voor een gestructureerd overleg waar inhoudelijke thema s worden besproken die bijdragen aan het verbeteren van de acute zorg voor de patiënt in Euregio. De Praktijk adviseert het ROAZ om binnen dit kader jaarlijks opdracht te geven tot uitwerking en vaststelling van een inhoudelijk programma binnen het netwerk. Daarbij is het van belang om van de lopende en nieuwe projecten c.q. focusgroepen na te gaan of voldoende helder is wat de opdracht is en deze te formaliseren. Tevens moeten taken, rollen en verantwoordelijkheden duidelijk worden belegd. Binnen het bureau betekent dit dat de verantwoordelijken voor de inhoudelijke thema s worden benoemd en helder is welke ketenpartners bij welk thema worden betrokken. De ketenpartners zorgen dat deze onderwerpen binnen de eigen organisatie goed belegd worden. Bij de monitoring en evaluatie van de focusgroepen speelt de manager van het bureau Netwerk Acute Zorg Euregio een belangrijke rol als spin in het web. Voor alle betrokkenen moet helder zijn wat de mijlpalen en tussentijdse oplevermomenten in het project zijn ter bespreking in het ROAZ. Na een jaar wordt de nieuwe structuur geëvalueerd en eventuele aanpassingen tot verbetering doorgevoerd. Tevens moet binding worden nagestreefd: ketenpartners weten elkaar en het bureau te vinden voor kennis en kunde op het gebied van de acute zorg. Actieve betrokkenheid bij vergaderingen en het nakomen van afspraken spelen daarbij een belangrijke rol, zowel voor de ketenpartners als het bureau van het Netwerk Acute Zorg Euregio. Durven, delen en doen! DE PRAKTIJK - 17 VAN 20 -

18 Bijlage I Geïnterviewden voorbereidend ROAZ Euregio: Geïnterviewden Bureau Netwerk Acute Zorg: DE PRAKTIJK - 18 VAN 20 -

19 Bijlage II Figuur 1 Alle ketenpartners ROAZ Euregio (Bron: Landelijke Acute Zorgkaart)

20 Figuur 2 Ziekenhuizen, ambulancediensten, huisartsenposten ROAZ Euregio, veiligheidsregio Twente (boven), veiligheidsregio NO-Gelderland (onder) (Bron: LAZK) DE PRAKTIJK - 20 VAN 20 -