Schematische voorstelling van de normale afbraak en verwerking van hemoglobine en de vorming van de diverse kleurstoffen (bilirubine, urobiline en
|
|
- Agnes van Dijk
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Icterus
2 Icterus Icterus is een situatie waarin het gehalte aan galkleurstof in het bloed en de weefsels te hoog is. Dit leidt in lichte gevallen tot een gele verkleuring van alleen het oogwit, in ernstigere gevallen krijgt de huid van het lichaam helemaal een gele kleur. Icterus is een symptoom van een bepaalde aandoening, van een stoornis elders in het lichaam, zoals bleekheid een syndroom is van bloedarmoede of shock. Icterus is dus zeker geen ziektebeeld op zichzelf, zoals door veel mensen wordt gedacht.
3 d = ductus ANATOMIE
4 Schematische voorstelling van de normale afbraak en verwerking van hemoglobine en de vorming van de diverse kleurstoffen (bilirubine, urobiline en stercobiline).
5 3 soorten icterus Pre- Per- Post- hepatische icterus hepatische icterus hepatische icterus
6 Pre- hepatische icterus Oorzaak Toegenomen productie bilirubine Verhoogde afbraak van hemoglobine Schema
7
8 Pre- hepatische icterus Donkere urine donkere kleur feces Gele huidskleur Oogwit kleurt geel jeuk Krabeffecten bradycardie Symptomen
9 Pre- hepatische icterus Behandeling medicamenteus
10 Per- hepatische icterus oorzaken Stoornis in verwerking ongeconjugeerde bilirubine Leverfunctiestoornis (b.v. hepatitis) Schema
11
12 Per- hepatische icterus Donkere urine symptomen Lichtere kleur ontlasting Gele huidskleur Oogwit kleurt geel Krabben Jeuk bradycardie
13 Per- hepatische icterus behandeling medicamenteus
14 Post- hepatische icterus oorzaken Afsluiting ductus choleduchus Galstenen Pancreaskopcarcinoom Schema
15
16
17 Post- hepatische icterus symptomen Stopverfontlasting Geelzucht van weefsels Jeuk Krabben bradycardie
18 Post- hepatische icterus behandeling operatie
19 Icterusvorm Pre-hepatisch perhepatisch Ongeconjugeerd bilirubine in het bloed Post-hepatisch Verhoogd Verhoogd Normaal tot verhoogd Geconjugeerd bilirubine in het bloed Afwezig Kan aanwezig zijn Aanwezig Geconjugeerd bilirubine in de urine Afwezig Kan aanwezig zijn Aanwezig Urobiline in de urine Kleur van de ontlasting Verhoogd Verhoogd Afwezig Donker Licht Stopverf-kleur Icterus door Ongeconjugeerd bilirubine Vooral geconjugeerd bilirubine Vooral geconjugeerd bilirubine
20 diagnostiek De diagnose wordt gesteld op grond van: Het klinisch beeld. Laboratoriumonderzoek in bloed/urine. Het ziekteproces kan zowel tot galafvoerbelemmering als tot leverceldestructie leiden. Galafvoerbelemmering (cholestase): In bloed en urine is geconjugeerd bilirubine aanwezig, de bilirubine kleurt de urine donker. Urobiline in de urine is verlaagd. Leverceldestructie (bloedonderzoek): Albuminegehalte is verlaagd.
21 Gevaren van icterus Icterus is niet zonder gevaar. Het meest bekend is wel de hersenbeschadiging, dit kan optreden bij baby s kort na de geboorte indien icterus bij hen te ernstige vormen aanneemt. In die gevallen hoopt zich ongeconjugeerd bilirubine op in sommige delen van de hersenen, waardoor deze beschadigd worden. De gevolgen hiervan zijn zeer divers. Baby s worden suf en gaan traag drinken, ze kunnen convulsies (stuipen) ontwikkelen en er kunnen zich ernstige restverschijnselen voordoen in de vorm van mentale retardatie (achterstand in geestelijke ontwikkeling).
22 Is icterus besmettelijk? Icterus is alleen besmettelijk als het een gevolg is van hepatitus. De duur van de besmettelijkheid is gewoonlijk één week vóór tot en met één week na het uitbreken van de icterus.
23 Hoe vind besmetting plaats als het een gevolg is van hepatitus
24 Wie kan icterus ten gevolge van hepatitus oplopen Met name reizigers die naar "verre" landen reizen waar icterus veel voorkomt lopen risico. Overal waar de hygiëne en sanitaire voorzieningen te wensen overlaten bestaat een risico op icterus.
25 Het voorkomen van icterus ten gevolge van hepatitus in de wereld Ieder jaar worden in de hele wereld meer dan 10 miljoen mensen met icterus besmet. Mensen in geïndustrialiseerde landen, zoals Nederland, hebben meestal geen weerstand tegen icterus, omdat de ziekte in Nederland vanwege de hoge hygiënische levensstandaard niet of nauwelijks voorkomt. Met name jongere bevolkingsgroepen van de Nederlandse bevolking zijn nauwelijks beschermd. Bij de oudere groepen (> 50 jaar) is de kans reeds beschermd te zijn groter. Geschat wordt dat 60% van deze groep de ziekte vroeger heeft doorgemaakt en daardoor levenslang beschermd is tegen icterus. Als onbeschermde Nederlandse reiziger is de kans op een icterus infectie in risicogebieden 40 maal groter dan die op een buiktyfus-infectie en zelfs 800 maal groter dan op een cholera-infectie.
26 Wat kunt je doen tegen besmetting met icterus ten gevolge van hepatitus? Als men zich laat vaccineren tegen hepatitis, vormt het lichaam zgn. antistoffen en is men tegen deze infectie en de mogelijke gevolgen hiervan beschermd. Naar verwachting houdt deze bescherming jarenlang aan. Er worden in totaal drie injecties gegeven.
27 Wat kun je doen tegen besmetting van icterus ten gevolge van hepatitus. Risicovolle situaties vermijden. Dit komt bij de infectieuze hepatitis neer op het omgeven van de besmettingsbron/-weg met de juiste maatregelen. Vaccinatie bij risicogroepen. N.B Hepatitisvirussen zijn ongevoelig voor fysische invloeden. Besmette materialen moeten dan ook met hoge temperaturen (60-80 C) worden gedesinfecteerd. Het virus is resistent (= ongevoelig) voor de meeste desinfectantia.
28 Complicaties Heel zelden komt in de acute fase een dodelijke vorm voor (fulminante hepatitis). Is de beschadiging chronisch, dan kan uiteindelijk levercirrose ontstaan. Leverfalen en levercelcarcinoom kunnen daarvan het gevolg zijn.
29 Prognose Icterus ten gevolge van hepatitus, geneest bijna altijd volledig, 90% binnen tien weken. De hepar heeft een behoorlijk regeneratief vermogen.
30 Verpleegkundige anamnese De volgende vragen, die specifiek zijn voor hepatitis, kunnen aan de algemene anamnese worden toegevoegd: Weet de patiënt aan welke vorm van hepatitis hij/zij lijdt? Virale hepatitis: is de patiënt op de hoogte van de virulentie en welke maatregelen neemt hij hiertegen? Gebruikt de patiënt momenteel medicatie ter behandeling van hepatitis? Welke medicijnen mag de patiënt niet gebruiken? Huid: heeft de patiënt last van jeuk, kleur van de huid en slijmvliezen? Defecatie: frequentie, vorm, kleur (stopverf)?
31 Verpleegkundige anamnese Diurese: hoeveelheid, kleur urine? Eetlust: smaakverandering, aversie tegen bepaalde voeding of geur van voeding? Pijnklachten in de bovenbuik/leverstreek, strak gevoel, buikomvang? Gebruik van alcohol of drugs? Is de patiënt op de hoogte van de gevolgen hiervan op zijn ziekte? Is de patiënt ADL-afhankelijk als gevolg van conditionele achteruitgang?
32 Verpleegkundige interventies bij opname Zorg voor goede registratie van besmettingsrisico ten behoeve van andere disciplines. Bied begeleiding bij stoppen met alcohol en/of drugs. Bij ondervoedingsverschijnselen: schakel de diëtist in. Bij jeuk: geef de patiënt informatie/tips om jeuk te verminderen (koele kamertemperatuur, druk uitoefenen in plaats van krabben, medicatie, enzovoort). Bij pijn: neem een pijnanamnese af en geef adviezen om pijn te verminderen. Noteer duidelijk welke (pijn)medicatie de patiënt mag hebben.
33 Verpleegkundige interventies preoperatief Ga na of leverfuncties bepaald zijn. Vraag na welke pijnstillers de patiënt mag hebben.
34 Verpleegkundige interventies postoperatief Observeer huid en slijmvliezen op verkleuring. Postoperatieve controles volgens afdelingregels.
35 Verpleegkundige interventies bij ontslag Standaardprocedure volgens afdeling. Vraag eventueel thuiszorg aan of breid deze uit indien beperkingen zijn toegenomen.
Nascholing verpleegkundig specialisten oncologie De Lever: anatomie, leverschade en leverfunctie
Nascholing verpleegkundig specialisten oncologie De Lever: anatomie, leverschade en leverfunctie GJ (Geert) Bulte, MDL-arts i.o. Jeroen Bosch ziekenhuis, s Hertogenbosch donderdag 19-6-2014 5x leverfuncties
Nadere informatieHet hepatitis B -virus is heel besmettelijk en wordt overgedragen door seksueel contact, door bloed-op-bloed contact of bij de geboorte.
Hepatitis B CWZ is één van de door de NVMDL erkende hepatitis behandelcentra in Nederland. Op de polikliniek Maag-, darm- en leverziekte (MDL) werken meerdere MDL-artsen en een verpleegkundige specialist
Nadere informatieHoe krijg je hepatitis B?
Hepatitis B Hepatitis B is een infectie van de lever, veroorzaakt door het hepatitis B-virus. In Nederland wordt dit virus vooral overgedragen door seksueel contact. Het dringt via de slijmvliezen van
Nadere informatieHepatitis A.
Hepatitis A www.hepatitisinfo.nl Hepatitis A Epidemiologie Transmissie Virologie Symptomen van een infectie met hepatitis A Diagnostiek Behandeling Preventie Hepatitis A epidemiologie http://wwwnc.cdc.gov/travel/pdf/yellowbook-2012-map-03-03-estimated-prevalence-hepatitis-a.pdf
Nadere informatieUw kindje ziet geel Hyperbilirubinemie
00 Uw kindje ziet geel Hyperbilirubinemie Vrouw-Moeder-Kind centrum (VMK) 1 Inleiding Na de geboorte kan het zijn dat uw kindje geel ziet. De medische term hiervoor is hyperbilirubinemie, icterus of geelzucht.
Nadere informatieWAT IS HEPATITIS A? Algemene informatie. Dit is een uitgave van: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Postbus BA Bilthoven
WAT IS HEPATITIS A? Algemene informatie Dit is een uitgave van: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl mei 2013 Deze brochure is ontwikkeld door het voormalig
Nadere informatieNationaal Hepatitis Centrum Kenniscentrum voor Hepatitis. Hepatitis A
Nationaal Hepatitis Centrum Kenniscentrum voor Hepatitis Hepatitis A Hepatitis Hepatitis is een ontsteking van de lever. Als de ontsteking ontstaat door een virus, spreekt men van virale hepatitis. Virale
Nadere informatieGEZONDHEIDSINFORMATIE
GEZONDHEIDSINFORMATIE voor risicovolle beroepsgroepen vaccinatie DTP en Hepatitis A/B www.vggm.nl GEZONDHEIDSINFORMATIE VOOR RISICOVOLLE BEROEPSGROEPEN Als medewerker kunt u via uw werk risico lopen op
Nadere informatieGeelzucht (icterus) bij pasgeborenen
Geelzucht (icterus) bij pasgeborenen Afdeling kindergeneeskunde Locatie Veldhoven Geelzucht (icterus) bij pasgeborenen Uw kindje ziet geel en gaat daarom fototherapie krijgen of krijgt al fototherapie.
Nadere informatieZwangerschapscholestase
Zwangerschapscholestase Galstuwing in de zwangerschap Je hebt jeukklachten tijdens je zwangerschap. Mogelijk is de oorzaak van deze jeuk galstuwing, ook wel cholestase genoemd. Bij cholestase in de zwangerschap
Nadere informatie1. Vragen over de hepatitis B aandachtscampagne
VRAAG EN ANTWOORD Hepatitis B aandachtscampagne: Zeg Nee!...Tegen hepatitis B 1. Vragen over de hepatitis B aandachtscampagne Q. Wat is het doel van de campagne? A. We willen Chinezen woonachtig in Rotterdam
Nadere informatieDermatologie. Gordelroos. Afdeling: Onderwerp:
Afdeling: Onderwerp: Dermatologie 1 Wat is gordelroos (herpes zoster) is een aandoening, veroorzaakt door een virus, die gekenmerkt wordt door blaasjesvorming en pijn, meestal op de borstkas of rond de
Nadere informatieJINARC (tolvaptan) Voorlichtingsbrochure voor patiënten. Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring.
Om maximaal voordeel te halen uit de effecten van JINARC op uw gezondheid, het juiste gebruik ervan te verzekeren en de ongewenste effecten ervan te beperken, zijn er bepaalde maatregelen/voorzorgsmaatregelen
Nadere informatieOm foto s voor de casus te verkrijgen zal een fotosessie met een icterische patiënt nodig zijn. Dit kan niet eenvoudig van te voren gepland worden.
Casus 05L Fase A Titel Mevrouw Klaassen Onderwerp Pancreaskop carcinoom Inhoudsdeskundige J.M. van Baalen Technisch verantwoordelijke S. Eggermont Literatuur Bestaande Cascoo casus. Multimedia materiaal
Nadere informatiePATIËNTENINFORMATIE KINDEREN MET SIKKELCELZIEKTE
PATIËNTENINFORMATIE KINDEREN MET SIKKELCELZIEKTE 2 KINDEREN MET SIKKELCELZIEKTE Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over kinderen met sikkelcelziekte. Wij adviseren
Nadere informatieRode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Besmetting met hepatitis B. rkz.nl
Patiënteninformatie Besmetting met hepatitis B rkz.nl Inleiding Door een ongeluk, waarbij u mogelijk in contact bent gekomen met het bloed van iemand met Hepatitis B, loopt u kans om met Hepatitis B besmet
Nadere informatieAzathioprine. Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa
Azathioprine Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa 2 Uw maag-, darm- en leverarts (MDL-arts) heeft u azathioprine (merknaam Imuran ) voorgeschreven voor de behandeling van de ziekte van Crohn of
Nadere informatieWAT ZIJN DE VERSCHIJNSELEN VAN HEPATITIS B?
WAT IS HEPATITIS Hepatitis is een ontsteking van de lever. Er zijn verschillende soorten leverontsteking. Ooit wereldwijd waargenomen zijn hepatitis A t/m H, waarvan hepatitis A, B en C de meest bekenden
Nadere informatieGEEL ZIEN VAN DE BABY FRANCISCUS VLIETLAND
GEEL ZIEN VAN DE BABY FRANCISCUS VLIETLAND Wat is geel zien? De huid van pasgeborenen kan enkele dagen na de geboorte een beetje geel worden. Dit komt doordat de stof bilirubine in het bloed en in de huid
Nadere informatieIcterus na tropenbezoek. Sophie Willemse Maag-Darm-Leverarts Academisch Medisch Centrum
Icterus na tropenbezoek Sophie Willemse Maag-Darm-Leverarts Academisch Medisch Centrum Casus 1 Man, 51 jaar Voorgeschiedenis Niertransplantatie prednison, cellcept en tacrolimus M. Bechterew etanercept
Nadere informatieRode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Besmetting met hepatitis C. rkz.nl
Patiënteninformatie Besmetting met hepatitis C rkz.nl Inleiding Door een ongeluk, waarbij u mogelijk in contact bent gekomen met het bloed van iemand met hepatitis C, loopt u kans om met hepatitis C besmet
Nadere informatieInflammatoire darmontsteking (IBD), maagdarmontsteking bij honden en katten
Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving Inflammatoire (ontsteking) van darmziekten (IBD) is een groep van gastro-intestinale (maagdarm) ziekten waarbij ontstekingen
Nadere informatie1. Vragen over de hepatitis B aandachtscampagne
VRAAG EN ANTWOORD Hepatitis B aandachtscampagne: Zeg Nee!...Tegen hepatitis B 1. Vragen over de hepatitis B aandachtscampagne Q. Wat is het doel van de campagne? A. We willen Chinezen woonachtig in Den
Nadere informatieAlvleesklierontsteking acuut. Interne Geneeskunde
00 Alvleesklierontsteking acuut Interne Geneeskunde De alvleesklier De alvleesklier, oftewel pancreas, is een hormoonklier. Het orgaan is ongeveer 15 centimeter lang en 1-3 centimeter dik. De alvleesklier
Nadere informatieHepatitis A en B. informatie over hepatitis A en B en andere vakantietips. Gezond op reis. Gezond weer thuis.
Hepatitis A en B informatie over hepatitis A en B en andere vakantietips Gezond op reis. Gezond weer thuis. Waarom is het verstandig u te beschermen tegen hepatitis A en B? Hepatitis A en B zijn infecties
Nadere informatieWanneer is fototherapie nodig?
Fototherapie Inleiding Uw baby ziet geel en wordt opgenomen voor een behandeling met fototherapie. Het ontstaan van het geel zien en de behandeling roept bij ouders vaak vragen op. In deze folder vertellen
Nadere informatieZiekten die mogelijk insufficiëntie veroorzaken:
Wat is nier insufficiëntie? Als de nieren altijd onvoldoende werken wordt dit chronische nierinsufficiëntie genoemd ( insufficiënt = onvoldoende) chronische nierinsufficiëntie is het mogelijke gevolg van
Nadere informatieHEPATITIS B. de feiten. U.Z. Gasthuisberg Leuven Dienst Hepatologie. Mevr. Els De Wit (verpleegkundig specialist) Prof. Dr. F. Nevens (Hepatoloog)
03-05-UCB Hepsera A5 Hep B N5.4 14/07/05 16:34 Page 2 U.Z. Gasthuisberg Leuven Dienst Hepatologie HEPATITIS B de feiten Mevr. Els De Wit (verpleegkundig specialist) Prof. Dr. F. Nevens (Hepatoloog) 03-05-UCB
Nadere informatieHoe vaak komt het Guillain-Barre syndroom voor bij kinderen? Het Guillain-Barre syndroom komt bij één op de 100.000 kinderen voor.
Guillain-Barre syndroom Wat is het Guillain-Barre syndroom? Het Guillain-Barre syndroom is een ziekte waarbij als gevolg van een ontsteking van de zenuwen van de benen, romp, armen en gezicht in toenemende
Nadere informatieHepatitis B vaccinatie bij chronisch nierfalen
Hepatitis B vaccinatie bij chronisch nierfalen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De nefroloog of verpleegkundig specialist heeft met u besproken dat u een hepatitis
Nadere informatieKlinisch College Decentrale Selectie 2013. Klinisch College Decentrale Selectie 2013 AMC 3 juni 2013. Buikpijn. Prof. Dr. Paul Fockens, MDL-arts
Klinisch College Decentrale Selectie 2013 Klinisch College Decentrale Selectie 2013 AMC 3 juni 2013 Buikpijn Prof. Dr. Paul Fockens, MDL-arts Afdeling Maag-. Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum,
Nadere informatieVaccineren van honden Voorkomen is beter dan genezen!
INFORMATIE Vaccineren van honden Voorkomen is beter dan genezen! Vaccineren Als eigenaar verzorgt u uw hond natuurlijk zo goed mogelijk. Immers, een goede voeding en de juiste verzorging houden uw dier
Nadere informatieAdalimumab (Humira) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar
Adalimumab (Humira) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum Beter voor elkaar 2 Inleiding Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van Adalimumab (Humira).
Nadere informatieHepatitis A. informatie over hepatitis A en andere vakantietips. Gezond op reis. Gezond weer thuis.
Hepatitis A informatie over hepatitis A en andere vakantietips Gezond op reis. Gezond weer thuis. Waarom is het verstandig u te beschermen tegen hepatitis A? Hepatitis A is een infectie van de lever, veroorzaakt
Nadere informatieOmschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose. Omschrijving. We spreken van hematurie indien er bloed aanwezig is in de urine.
Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving We spreken van hematurie indien er bloed aanwezig is in de urine. 1 / 6 Hierboven is een urinemonster te zien met hematurie.
Nadere informatieINFORMATIE OVER ANAKINRA (KINERET )
INFORMATIE OVER ANAKINRA (KINERET ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u anakinra (Kineret ) voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen
Nadere informatieHepatitis B vaccinatie
Hepatitis B vaccinatie De lever speelt een centrale rol bij de stofwisseling van eiwitten, vetten en suikers en de zuivering van het bloed. Soms raakt de lever ontstoken. In zo n geval is er sprake van
Nadere informatieOnderwerpen. De lever en zijn functies PBC: oorzaak? Wat is het precies? Verschijnselen en klachten Natuurlijk beloop Behandeling Overlapsyndromen
Onderwerpen De lever en zijn functies PBC: oorzaak? Wat is het precies? Verschijnselen en klachten Natuurlijk beloop Behandeling Overlapsyndromen 1 De lever 2 De Lever 3 Functies van de lever Voedingsstoffen:
Nadere informatieLichttherapie bij pasgeborene. (op de couveuse- of kraamafdeling)
Lichttherapie bij pasgeborene (op de couveuse- of kraamafdeling) Omdat uw kind geel ziet (icterus), is besloten om lichttherapie toe te passen. In deze folder krijgt u meer informatie over de behandeling.
Nadere informatieFototherapie Informatie voor ouders
Kinder-/jeugdafdeling / Kraamafdeling (Noord 4) Fototherapie Informatie voor ouders 1 Hoe is deze tekst tot stand gekomen? Deze brochure is gebaseerd op de richtlijn Hyperbilirubinemie. Hierin staat beschreven
Nadere informatieLeverenzymstoornissen. Peter van Bommel, Dirk Bakkeren & Martijn ter Borg
Leverenzymstoornissen Peter van Bommel, Dirk Bakkeren & Martijn ter Borg Vrouw, 30jaar komt op mijn spreekuur Na anamnese en LO sluit ik een leverprobleem niet uit. Ik vraag probleemgeoriënteerd labonderzoek
Nadere informatieFototherapie. Informatie voor ouders/verzorgers
Fototherapie Informatie voor ouders/verzorgers Hoe is deze tekst tot stand gekomen? Deze brochure is gebaseerd op de richtlijn Hyperbilirubinemie. Hierin staat beschreven wat algemeen gezien de beste zorg
Nadere informatieBVD, het aanpakken waard! Ruben Tolboom Intervisie 2014
BVD, het aanpakken waard! Ruben Tolboom Intervisie 2014 Voorstellen Ruben Tolboom Tot 1 mei 2014: rundveedierenarts Vanaf heden: Field Technical Service Manager Technische achtergrond produkten-dierziekten
Nadere informatieDe contrastpoli Poli ter voorkoming van nierfunctieverlies
De contrastpoli Poli ter voorkoming van nierfunctieverlies Afdeling radiologie/interne geneeskunde Locatie Veldhoven U heeft een afspraak op de contrastpoli: Datum:.. Dag/tijdstip: dag. uur Melden: polikliniek
Nadere informatieHepatitis. Maag-, Darm- Levercentrum. Beter voor elkaar
Hepatitis Maag-, Darm- Levercentrum Beter voor elkaar Inleiding Door uw MDL-arts bent u doorverwezen naar het spreekuur van de maagdarm-lever-verpleegkundige (MDL-verpleegkundige). Deze folder is bestemd
Nadere informatieHepatitis B vaccinatie
Hepatitis B vaccinatie De lever speelt een centrale rol bij de stofwisseling van eiwitten, vetten en suikers en de zuivering van het bloed. Soms raakt de lever ontstoken. In zo n geval is er sprake van
Nadere informatieHepatitis B Inleiding Hepatitis A Preventie hepatitis B Preventie hepatitis A
Naast deze infokaart over hepatitis zijn er ook infokaarten beschikbaar over: infectieziekten algemeen, tuberculose, seksueel overdraagbare aandoeningen, jeugd en onveilig vrijen en jeugd en vaccinatie.
Nadere informatieBescherming tegen hepatitis B
Bescherming tegen hepatitis B Voorlichtingsfolder voor personen die verhoogd risico lopen op hepatitis B door Werk of Reizen Hepatitis B: Wat is dat? Hepatitis B is een infectieziekte van de lever en één
Nadere informatieNHG-Standaard Virushepatitis en andere leveraandoeningen
NHG-Standaard Virushepatitis en andere leveraandoeningen Martijn Sijbom Huisarts Wetenschappelijk medewerker NHG Afdeling Richtlijnontwikkeling en Wetenschap Disclosure belangen spreker: (Potentiële) Belangenverstrengeling:
Nadere informatieWat zijn infectieziekten
Wat zijn infectieziekten Infectieziekten zijn ziekten die veroorzaakt worden door micro-organismen. Dit zijn hele kleine, levende deeltjes zoals virussen en bacteriën. Ze worden meestal van de ene mens
Nadere informatieSpreekbeurt Levensbeschouwing AIDS
Spreekbeurt Levensbeschouwing AIDS Spreekbeurt door een scholier 1217 woorden 12 oktober 2003 7,4 76 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Open je ogen voor AIDS ze sluit! Inhoudstafel 1. Inleiding 2.
Nadere informatieAntwoordformulieren open vragen
Antwoordformulieren open vragen Bloktoets : 5O0 Datum : 9 juli 009 Aanvang : Studentnummer : Studentnaam :. BLOKTOETS STOFWISSELING 5O0 9 juli 009 Sint Radboud. Het uitvragen van de pijnklachten is van
Nadere informatieNLRP-12 Gerelateerde Terugkerende Koorts
www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro NLRP-12 Gerelateerde Terugkerende Koorts Versie 2016 1. WAT IS NLRP12 GERELATEERDE TERUGKERENDE KOORTS 1.1 Wat is het? NLRP12 gerelateerde terugkerende koorts
Nadere informatieInentingen bij huisdieren deel 2: honden
Inentingen bij huisdieren deel 2: honden Door Marije Blok Het is verstandig uw huisdier(en) te laten inenten tegen verschillende dierziekten. Maar waartegen worden ze nu eigenlijk ingeënt? En waarom is
Nadere informatieAzathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis
Azathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van Azathioprine (Imuran). In deze folder krijgt u informatie
Nadere informatieTetanusvaccinatie. Afdeling Spoedeisende Hulp Locatie Veldhoven
Tetanusvaccinatie Afdeling Spoedeisende Hulp Locatie Veldhoven Wat is tetanus? Tetanus is een ernstige, acute infectieziekte die door een bacterie wordt veroorzaakt. Tetanus komt wereldwijd voor. De bron
Nadere informatieRisico-inventarisatie & evaluatie
Risico-inventarisatie & evaluatie Dit is een uitgave van: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl September 2013 Deze brochure is ontwikkeld door het voormalig
Nadere informatieLuchtweginfectie RSV
Luchtweginfectie RSV Beste ouder RSV (Respiratoir syncytieel virus) is de belangrijkste oorzaak van luchtweginfecties bij jonge kinderen met jaarlijkse epidemieën tijdens de wintermaanden (november tot
Nadere informatieMaag-, Darm- en Leverziekten. Methotrexaat.
Maag-, Darm- en Leverziekten Methotrexaat www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Het effect van methotrexaat... 3 Gebruik... 3 Bijwerkingen... 4 Wanneer neemt u direct contact op?... 5 Controles... 6 Aanvullende
Nadere informatieHepatitis C Klinische les
Hepatitis C Klinische les Naam Saskia Glorie Klas Lg13-3MPH Opleiding Hbo verpleegkunde School Hogeschool van Amsterdam Tafelbergweg 51 Studiejaar 3 Stage instelling Brijder stichting verslavingszorg Polderweg
Nadere informatiePrik- of spatletsel opgelopen tijdens het werk
Prik- of spatletsel opgelopen tijdens het werk Deze folder is bestemd voor zorgverleners die tijdens hun werk prik- of spatletsel oplopen. In deze folder leest u algemene informatie over prik- of spatletsel
Nadere informatieInhoudsopgave Inleiding Voor wie is deze brochure? 1. Hepatitis 2. Behandeling medicijnen Alternatieve aanvullende behandelingen
Inhoudsopgave Inleiding 1 Voor wie is deze brochure? 1 1. Hepatitis B 1 1.1 Wanneer behandelen 1 1.2 Wanneer niet behandelen 2 1.3 Zwangerschap en behandeling 3 2. Behandeling en medicijnen 4 2.1 PEG-interferon
Nadere informatieParacetamol-Codeïne-zetpillen
Werking en toepassingen Wat doet dit medicijn en waarbij wordt het gebruikt? De werkzame stoffen in Paracetamol/codeïne-zetpillen FNA zijn paracetamol en codeïne. Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Nadere informatieHet voorkomen van, het op tijd herkennen van en het nemen van maatregelen bij een te hoog bilirubinemie gehalte bij de pasgeborene.
Signaleren en evalueren van hyperbilirubinemie 1. Introductie Vrijwel alle pasgeborenen maken in meer of mindere mate een periode van geel zien door. Deze geelheid verdwijnt ook weer na een paar dagen.
Nadere informatieBloedtransfusie bij kinderen
Kindergeneeskunde Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Bloedtransfusie bij kinderen i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Bloedtransfusie bij kinderen Binnenkort ondergaat uw kind een
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Bloedvergiftiging. of sepsis
PATIËNTEN INFORMATIE Bloedvergiftiging of sepsis 2 PATIËNTENINFORMATIE Inleiding De arts heeft u verteld dat u of uw naaste een bloedvergiftiging heeft, ook wel sepsis genoemd. Een sepsis is een complexe
Nadere informatieKindergeneeskunde. Hyperbilirubinemie.
Kindergeneeskunde Hyperbilirubinemie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KIN010 / Hyperbilirubinemie / 11-07-2013 2 Hyperbilirubinemie Uw kind
Nadere informatieVerwijderen van een zaadbal via de lies. Inguinale orchidectomie
Verwijderen van een zaadbal via de lies Inguinale orchidectomie Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Na de operatie... 2 Bloedverdunners... 2 Ontslag... 3 Tot slot... 4 Ruimte voor vragen... 5
Nadere informatieja, tot diarree over is (nee bij toxine) uren tot enkele weken 1 tot 4 dagen van 1 dag vóór tot 6 dagen na het begin van de ziekteverschijnselen
INFECTIEZIEKTESCHEMA VOOR OUDERS Algemeen: een kind dat zich ziek voelt (koorts, hangerig, geen eetlust) behoort thuis te blijven Ziekte Ziekteverschijnselen Incubatietijd Besmettelijk? Wering school Risicogroepen
Nadere informatieHepatitis, met de nadruk op hepatitis B en C
Klinisch redeneren Hepatitis, met de nadruk op hepatitis B en C Yolanda Vis, 17 december 2015 Leerdoelen De verschillende vormen van hepatitis benoemen en aangeven wat het belang is van vroegtijdige diagnostiek
Nadere informatieVerpleeghuis- woon- en thuiszorg. Accidenteel bloedcontact
Verpleeghuis- woon- en thuiszorg Accidenteel bloedcontact Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: januari 2004 Gewijzigd: maart 2004 Gewijzigd: februari 2009 Revisie: januari 2009 Dit document mag vrijelijk
Nadere informatieGericht labo-onderzoek bij verdenking op leverlijden
Gericht labo-onderzoek bij verdenking op leverlijden Handleiding voor LOK-groepen Domus Medica vzw Programma 1. Inleiding/ epidemiologie 2. Sessie 1 casuïstiek 3. Plenum 4. Sessie 2 casuïstiek 5. Plenum
Nadere informatieTocilizumab RoActemra
Tocilizumab RoActemra Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: tocilizumab. Hoe werkt tocilizumab? Bij patiënten
Nadere informatieKennelhoest - Infectieuze tracheobronchitis (infectieuze ontsteking van luchtpijp en bronchiën) bij honden
Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving Een Infectieuze tracheobronchitis is de medische term die een groep van besmettelijke, respiratoire (luchtweg) aandoeningen
Nadere informatieVaccinatie hepatitis B Geneeskundestudenten
Vaccinatie hepatitis B Geneeskundestudenten Vaccinatie hepatitis B De Nederlandse Arbo-wetgeving eist dat ziekenhuizen en andere instellingen verantwoorde zorg aan hun patiënten bieden. Patiënten mogen
Nadere informatieNefrotisch syndroom Symptomen
Nefrotisch syndroom Het Nefrotisch Syndroom (NS) is een zeldzame aandoening van de nieren. Het is geen ziekte op zich, maar een combinatie van ziekteverschijnselen (symptomen) die samen optreden. Verschillende
Nadere informatieAnesthesie met rugkatheter. Bijlage Anesthesie
Anesthesie met rugkatheter Bijlage Anesthesie Belangrijk! In de folder 'Anesthesie; algemene informatie' zijn alle zaken beschreven die voor u van belang zijn om te weten over anesthesie. Wij adviseren
Nadere informatieHepatitis B vaccinatie voor medewerkers in niet zorgberoepen
Hepatitis B vaccinatie voor medewerkers in niet zorgberoepen Inleiding Hoe belangrijk is een gezonde lever? De lever speelt een centrale rol bij de energiehuishouding, de stofwisseling en de zuivering
Nadere informatieOnderwerp: Maag-, darm- en leverziekten. Azathioprine bij IBD
Afdeling: Onderwerp: Maag-, darm- en leverziekten bij IBD Inleiding De maag-darm-leverarts (MDL-arts) heeft samen met u besloten om u te behandelen met azathioprine. In deze folder krijgt u informatie
Nadere informatieVersneld herstel na een dikke darmoperatie
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Versneld herstel na een dikke darmoperatie 1 www.ikazia.nl Versneld herstel na een dikke darmoperatie 800675 / november 2014 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 ERAS kwaliteitsprogramma
Nadere informatieThyreoïditis. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Thyreoïditis U heeft een ontsteking van de schildklier. Deze folder geeft informatie over deze aandoening en de mogelijke onderzoeken en behandeling. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs
Nadere informatiePrematuriteit en Dysmaturiteit
1/5 Kindergeneeskunde Prematuriteit en Dysmaturiteit Inleiding Uw kind is opgenomen op de afdeling neonatologie in verband met een prematuriteit en/of een dysmaturiteit. In deze folder vindt u meer informatie
Nadere informatieNRLP-12 Gerelateerde Terugkerende Koorts
www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro NRLP-12 Gerelateerde Terugkerende Koorts Versie 2016 1. WAT IS NRLP-12 GERELATEERDE TERUGKERENDE KOORTS 1.1 Wat is het? NRLP-12 gerelateerde terugkerende
Nadere informatieAdalimumab (Humira) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
Afdeling: Onderwerp: MDL-centrum (Humira) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Inleiding Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van (Humira). In deze folder krijgt u informatie
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Curosurf 80 mg/ml, endotracheopulmonaire instillatie, suspensie Fosfolipidenfractie uit varkenslongen
BIJSLUITER 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Curosurf 80 mg/ml, endotracheopulmonaire instillatie, suspensie Fosfolipidenfractie uit varkenslongen Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat
Nadere informatiehoofdstuk 3 hoofdstuk 4 hoofdstuk 5
Samenvatting Samenvatting De lever heeft een aantal belangrijke functies, waaronder het produceren van gal en het verwerken en afbreken van schadelijke verbindingen. Zij bestaat uit verschillende soorten
Nadere informatieDit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Patiëntenfolder
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel YERVOY. Het verplichte plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieDe ziekte van Wilson voor patienten en familie
De ziekte van Wilson voor patienten en familie 1 / 14 Wat is de ziekte van Wilson? De ziekte van Wilson is een erfelijke aandoening waarbij koper onvoldoende door het lichaam wordt uitgescheiden. Het overschot
Nadere informatieFeline infectieuze peritonitis (FIP), Besmettelijke buikvliesontsteking bij katten
Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving Feline infectieuze peritonitis (FIP) is een virale ziekte die schade toebrengt aan verschillende lichaamsweefsels. Twee vormen
Nadere informatieBloedtransfusie. Informatiebrochure
Bloedtransfusie Informatiebrochure Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 3 1 WAAROM EEN BLOEDTRANSFUSIE?... 4 2 WAARUIT BESTAAT BLOED?... 4 3 HOE VINDEN WE PASSEND BLOED?... 5 4 HOE GEBEURT EEN BLOEDTRANSFUSIE?...
Nadere informatieCasuïstiek levertestafwijkingen. Mark Stolk en Paul Stadhouders 30 september 2010
Casuïstiek levertestafwijkingen Mark Stolk en Paul Stadhouders 30 september 2010 Pre-test 3 Levertesten Alkalische fosfatase (AF) Gamma glutamyl transpeptidase (ggt) Alanine aminotransferase (ALAT) Asparagine
Nadere informatieZorgprotocol signaleren en evalueren van hyperbilirubinemie 1
Zorgprotocol signaleren en evalueren van hyperbilirubinemie 1 1. Inleiding Vrijwel alle pasgeborenen maken in meer of mindere mate een periode van geel zien door. Deze geelheid verdwijnt ook weer na een
Nadere informatieWat is een longontsteking?
Longontsteking Wat is een longontsteking? Een longontsteking is een infectie van de longblaasjes en het omliggende weefsel. De infectie kan veroorzaakt worden door een bacterie of een virus, die u via
Nadere informatieINFORMATIE OVER AZATHIOPRINE (IMURAN ) FRANCISCUS VLIETLAND
INFORMATIE OVER AZATHIOPRINE (IMURAN ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u een ziekteremmend medicijn voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn
Nadere informatieAzathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
Azathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa formatiefolder Polikliniek Maag-Darm-Leverziekten 2 Uw behandelend arts en/of IBD verpleegkundige heeft met u gesproken over het gebruik
Nadere informatieAFSPRAKEN KETENPARTNERS OVER WATERPOKKEN EN RODEHOND BIJ ASIELZOEKERS I. ACHTERGROND
AFSPRAKEN KETENPARTNERS OVER WATERPOKKEN EN RODEHOND BIJ ASIELZOEKERS Onderstaande ketenafspraken zijn tot stand gekomen in samenwerking met COA, GC A, GGD GHOR Nederland, KNOV, NVOG en LCI, en zijn bedoeld
Nadere informatieAzathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
Azathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa informatiefolder NNIC folder AZA uitgave maart 2011 Deze folder is tot stand gekomen door samenwerkende IBD verpleegkundigen binnen het
Nadere informatieWat zijn infectieziekten en hoe te handelen op school.
Wat zijn infectieziekten en hoe te handelen op school. Infectieziekten Infectieziekten zijn ziekten die veroorzaakt worden door micro-organismen. Dit zijn hele kleine, levende deeltjes zoals virussen en
Nadere informatiePijnbestrijding bij gordelroos. Herpes zoster
Pijnbestrijding bij gordelroos Herpes zoster Inleiding U heeft zojuist een behandeling ondergaan om uw pijnklachten als gevolg van gordelroos te bestrijden, of u zult deze behandeling binnenkort ondergaan.
Nadere informatie