Bij de tijd. Grootse viering 125 jaar Bosch. Project voorbeeldgebouwen in Brussel C O P Y R I G H T D I S T R I G R A P H

Transcriptie

1 Grootse viering 125 jaar Bosch De gasten kwamen uit diverse sectoren waarin de groep actief is, zoals de auto-industrie, en konden contacten leggen in een feestelijke sfeer. Eric Bazile, managing director Robert Bosch Benelux verzorgde de inleiding van de symposia en de gala-avond voor de Bosch verjaardag. Sinds de oprichting als een atelier voor precisiemechaniek en elektrotechniek in Stuttgart in 1886, is de firma Bosch 125 jaar later uitgegroeid tot een groep op wereldschaal, met 350 filialen en meer dan medewerkers. Al die tijd stond het bedrijf voor kwaliteit en innovatie. De Bosch Group is een vooraanstaande leverancier van componenten en diensten voor de autosector, de bouw en de industrie. Ondertussen is ecologie een prioriteit geworden. De afdeling gebouwentechniek omvat onder meer de activiteiten gereedschap en verwarming. Deze laatste is vooral bekend van de merken Buderus en Junkers. In België richtte Bosch in 2003 BBT Thermotechnology op, na de overname van Buderus. In 2008 volgde dan de overname van Servico, het bedrijf dat instond voor de verdeling van Junkers in België. Om de 125ste verjaardag van de firma en de 150ste van de stichter Robert Bosch waardig te vieren, spaarde de Bosch Group kosten noch moeite. Eind september werden meer dan 300 personen (onder wie 80 voor de sector verwarming) uitgenodigd in Vorst, niet ver van de hoofdzetel, voor een gezellige en informatieve avond. De gasten waren enerzijds medewerkers van de groep, en anderzijds studiebureaus, groothandels, aankoopverantwoordelijken en grote installatiebedrijven. Na een korte inleiding van Eric Bazile, managing director van Robert Bosch Benelux, konden de aanwezigen kiezen tussen twee thema s : een eerste symposium ging over de activiteiten in de autosector van de groep, het tweede sloot meer aan bij onze interesse en behandelde de industrie en de bouw. Hier waren er drie sprekers. Eerst sprak Winfried Hoffmann, de vicevoorzitter van EPIA, de Europese vereniging voor fotovoltaïsche zonne-energie. Hij had het over de plaats van hernieuwbare energie in de huidige maatschappij en in de toekomst. Trendwatcher Herman Konings analyseerde daarna de verwachtingen van verschillende generaties op het vlak van communicatie, ecologisch bewustzijn en socioculturele evolutie. De derde spreker was Hendrik Sarens, hoofd van de afdeling Heavy Lifting van het familiebedrijf Sarens. Hij had het over de activiteiten van de firma voor het transport van zware lasten. Na de symposia konden de gasten genieten van buffetten en optredens. Project voorbeeldgebouwen in Brussel Sinds 2007 organiseert het Brussels Gewest projectoproepen om de bouw of renovatie van voorbeeldgebouwen te bevorderen. Met Voorbeeldgebouwen worden gebouwen bedoeld met zeer goede ecologische eigenschappen en energieprestatie, binnen een redelijk budget. Naar aanleiding van drie oproepen tussen 2007 en 2009 werden 117 projecten gekozen. In totaal vertegenwoordigen ze m 2, die ten laatste in 2013 in gebruik zullen worden genomen, dankzij een financiële steun van 18,5 miljoen euro van het gewest. Deze projecten zullen zorgen voor een besparing van ton CO 2 per jaar. Bovendien zal dit de oppervlakte aan passiefbouw in Brussel tegen 2013 doen stijgen tot m 2. 2

2 r Bij de tijd Voor de oproep van 2011 heeft het Brussels Gewest 69 kandidaturen ontvangen, voor eengezinswoningen, appartementen en utiliteiten, naast kantoren, commerciële gebouwen en ateliers. De laureaten zullen voor het einde van het jaar worden bekendgemaakt. ICS conferentie over het belang van waterkwaliteit in HVAC installaties Op de vakbeurs easyfairs HVAC werden er tal van interessante seminaries georganiseerd. ICS, de vakvereniging voor installateurs verwarming en sanitair organiseerde zo samen met Eric Ladang van Aqualysis M. De Bie, directeur ICS (rechts), leidde het seminarie van E. Ladang van Aqualysis in, over het belang van waterkwaliteit in verwarmingsinstallaties. een seminarie over waterkwaliteit in HVAC installaties. De firma Aqualysis verzorgt audits van hydronische systemen, en analyseert de waterkwaliteit. Op Uw specialist in rookgasafvoer o Kom i bit tube e Ren u olux Rol u o lux HR+ Rookgasafvoersystemen: Rolux: gesloten en condenserende verwarmingstoestellen CLV: gemeenschappelijke rookgasafvoer en luchttoevoer voor meerdere toestellen Kombitube: combinatie ventilatie / rookafvoer (maatwerk) Ubigas: atmosferische verbranding gas l ux Rolu HRto t op Ubitherm: atmosferische verbranding vaste brandstoffen Ubit i ther e m Ubbink nv Jan Samijnstraatat 9, Ge nt br ug ge T el: www w.u bbin ink. be INFO 174 LDL.BE 4

3 Franke viert 100-jarig bestaan en 50 jaar aanwezigheid in België Het kleine loodgietersbedrijf dat in 1911 werd opgericht in Zwitserland is nu een internationale groep geworden, met 70 bedrijven en medewerkers. Vier generaties later is het familiebedrijf een van de meest winstgevende ondernemingen. In de laatste vijftien jaar nam Franke overigens gemiddeld drie bedrijven per jaar over. De afgelopen eeuw is er veel veranderd, maar de zorg voor kwaliteit is centraal gebleven. Innovatie, energiezuinigheid en ecologie vormen (v.l.n.r) : Piet Keijzer (Profit Center Manager Franke Washroom Systems) en Roeland Moors (Managing Director Franke nv). de krachtlijnen van het beleid van de Zwitserse sanitair- en keukenfabrikant. De Belgische aanwezigheid van Franke gaat terug tot 1946, toen de Zwitserse spoelbakken verkocht werden door een agent. In 1961 werd er een eigen filiaal opgericht in Ninove. Dat was overigens de eerste buitenlandse firma voor Franke. In loop van de tijd groeide het aanbod aanzienlijk. Na de overname van Sissons, voegde Franke aan de afdeling Kitchen Systems een complementaire afdeling Washroom Systems toe. Deze laatste is gespecialiseerd in intelligente oplossingen voor sanitaire ruimtes in openbare, half-openbare en commerciële gebouwen. Om die verjaardagen in stijl te vieren, heeft de Zwitserse groep diverse evenementen georganiseerd in de loop van 2011, zoals een speciale luchtballon voor 50 jaar Franke België. basis daarvan wordt een objectief rapport opgesteld, dat de oorzaken van de problemen beschrijft, en oplossingen voorstelt. In 2012 zal de firma starten met een Quality System en met opleidingen in verband met waterkwaliteit in gesloten systemen, en hydraulische equilibrage. De hydronische keten bestaat uit alle toestellen die het warmtetransport verzorgen door middel van water, van de generator tot de verwarmingslichamen. Deze keten is van cruciaal belang voor de waterkwaliteit. Na een inleiding van ICS directeur Michaël De Bie beschreef Eric Ladang de factoren die de waterkwaliteit beïnvloeden. De twee grote problemen in verband met waterkwaliteit (en dus ook de werking van de installatie) zijn corrosie en kalkafzetting. Een Europese studie toont aan dat 33% van de problemen in verwarmingsinstallaties te maken hebben met waterkwaliteit. In het geval van corrosie, speelt de zuurstof in het vulwater een doorslaggevende rol. Een juiste manier van vullen is dus van groot belang. Andere problemen zijn bijvulling met zuurstofhoudend water, en luchtintrede door onderdruk, wat te maken heeft met de kwaliteit van expansievaten. Een tweede element in de corrosieproblematiek is de ph van het water: hoe lager de conductiviteit, hoe lager ook de corrosie. In Duitsland worden installaties al gevuld met gedemineraliseerd water. Bij ons moet deze gewoonte nog doordringen. Behalve corrosie zorgt ook kalkafzetting voor problemen. Dat heeft tal van oorzaken, en kan erg schadelijk zijn voor de installatie: vermindering van het vermogen, kleinere nuttige diameter van de buizen (en dus een hoger pompverbruik) of oververhitting in de warmtewisselaar, wat dan weer tot corrosie kan leiden. Freya Van den Bossche wil betere energieprestatiecertificaten Volgens een studie in opdracht van Vlaams minister Freya Van den Bossche zijn de huidige energieprestatiecertificaten (EPC) niet noodzakelijk representatief voor het werkelijke energieverbruik van de woningen in kwestie. Met andere woorden, hoewel een EPC verplicht is bij verkoop of verhuur, is het best mogelijk dat dit document onjuistheden bevat. Op een staal van 213 certificaten vertoonde meer dan 40% ervan namelijk fouten. Daartussen zaten vele vergissingen te goeder trouw, maar er waren ook aanwijzingen voor opzettelijke misleidingen. Freya Van den Bossche wil daarom een centraal examen voor energiedeskundigen, om een standaard van kennis te garanderen. Bovendien wil ze een reeks sanctiemogelijkheden invoeren (boetes, schorsingen, herexamens...) voor manifeste fouten. Iedereen met twijfels over het EPC kan terecht bij het Vlaams Energie-Agentschap voor klachten of vragen. 6

4 bewijs je klant een dienst en kies voor desco Ik wil me onderscheiden. Als vakman plaats ik enkel kwaliteitsproducten volgens de regels van de kunst. Daarom ga ik te rade bij desco, een partner die me steunt. Niet enkel met mooie toonzalen, merkproducten en 11 verkooppunten, maar ook met een betrouwbare stock en service. Bewijs jouw klant een dienst en kies zoals ik voor desco. Vloeiende lijnen, brede aflegvlakken en functionele rekjes zijn de sterke punten van Palace serie van Laufen, ontworpen door Andreas Dimitriadis. INFO 265 wijnegem antwerpen brugge dendermonde diest gent kuurne lier mechelen turnhout temse Laufen wint Red Dot Design Award met Palace serie De Zwitserse sanitairfabrikant Laufen liet de bekende ontwerper Andreas Dimitriadis van Platinumdesign de Palace serie opfrissen. Deze reeks is bestemd voor woningen en hotels. Het resultaat is een porseleinreeks met zachte, elegante en vloeiende lijnen. Palace biedt veel ruimte en is gemakkelijk te reinigen. De collectie werd uitgebreid met wastafels, toiletten, bidets, badkamermeubels, kranen en accessoires. Daarbij verdienen de extra brede wastafels met bijpassende rekjes een speciale vermelding. Deze elementen kunnen trouwens op maat worden uitgevoerd. Het werk van Andreas Dimitriadis is niet onopgemerkt gebleven: de nieuwe brede wastafels kregen de Red Dot Design Award Grote opkomst op Cersaie 2011 Met bezoeken en bezoekers haalde Cersaie, de vakbeurs voor keramiek en badkamerinrichting in Bologna, een goede score. Er waren 0,8% meer bezoeken dan de vorige editie, waar het aantal individuele bezoekers afnam met 2%. Wat de bezoekers zelf betreft, is er een lichte stijging van het aandeel aan buitenlanders (+0,8%) en 8

5 Opendeurdag passiefhuizen op 14 november Voor het derde jaar organiseert het Plateforme Maison Passive een opendeurdag voor passiefgebouwen in Brussel en Wallonië. Het Waalse bouwbedrijf Thomas & Piron besloot om zijn knowhow ter zake te demonstreren, door bezoeken te organiseren in nulenergiewoningen in Gembloux en Tourinnes-Saint- Lambert. Zo kan het publiek ontdekken wat wonen in een passief of nulenergiehuis concreet inhoudt, en dat men een perfect comfort kan bereiken, met een minimaal energieverbruik. Een nulenergiewoning is een passiefwoning, waarbij het restenergieverbruik gedekt is door de productie van hernieuwbare energie ter plaatse. Om de nodige energie volledig lokaal opgewekt wordt, zijn dergelijke woningen autonoom qua verwarming en elektriciteit. Bouwbedrijf Thomas & Piron organiseert een opendeurdag van nulenergiewoningen, zoals dit huis in Tourinnes-Saint-Lambert (tussen Louvain-la-Neuve en Gembloux). een daling van het aantal Italianen (-3,3%). Dat laatste is vooral te wijten aan de moeilijkheden in de Italiaanse bouwsector. De internationale dimensie van Cersaie groeit jaar na jaar: het aandeel buitenlanders bereikt nu 40%. De beurs in Bologna telde 965 exposanten, onder wie 265 van buiten Italië. De symposia en de congressen in het kader van het programma Building, Dwelling, Thinking trokken tal van geïnteresseerden. De volgende editie vindt plaats van 25 tot 29 september 2012 in Bologna. van de Comap Groep. Voorheen werkte hij bij Geberit, als Europees verantwoordelijke voor groeimarkten en algemeen directeur voor Frankrijk. Hij is Bachelor of Business Administration en begon zijn carrière in de grootdistributie. Lambrechts wint Best Showroom Award 2011 in Cersaie Met de Lambrechts Store van Hasselt won de Limburgse groothandel een Europese prijs op de sanitairbeurs Cersaie in Bologna. Op de Italiaanse sanitairbeurs Cersaie in Bologna organiseerde het blad Il Bagno Oggi & Domani voor de derde keer een wedstrijd voor de sector van badkamermeubels. De firma Lambrechts, groothandel in sanitair, verwarming en hernieuwbare energie, won de prijs voor de beste toonzaal Met m 2 en 120 badkameropstellingen is de Lambrechts Store in Hasselt naar eigen zeggen de grootste toonzaal in zijn soort in de Benelux. Het geheel werd ontworpen door architect Juul Vanleysen. Lambrechts heeft diverse Italiaanse sanitairmerken in zijn gamma, zoals Antonio Lupi, Cesana, Novellini, Catalano en Paffoni. Nieuwe voorzitter bij Comap Vincent Deflandre (41 jaar) is sinds kort de nieuwe CEO Vier Hansgrohe producten krijgen WELL label Naar het voorbeeld van het Europese energielabel (klassen A, B, C en D) heeft EUnited Valves (de Europese 10

6 vereniging van kraanfabrikanten) een gelijkaardig systeem opgezet, om het verbruik aan water en energie van douches te evalueren. Een van de eerste fabrikanten die zijn producten liet testen in het kader van dit Water Efficiency Label (WELL), was Hansgrohe met de wastafelkranen Focus, Talis en Metris (in de categorie wash basin valvehome) en de douchekop Crometta 85 Green (in de categorie accessories shower valve). De drie mengkranen kregen het A label en het maximale aantal sterren, terwijl de Crometta 85 Green de eerste handdouche met het A label is. Dankzij de Ecosmart technologie van De milieuvriendelijke technieken van Hansgrohe, zoals de EcoSmart leverden de fabrikant het A label volgens WELL op voor vier producten. Hansgrohe, kreeg de douche een topscore van twee sterren. De CCW spoort ondernemers aan om meer met het buitenland te werken Nu de bouwsector niet meer beschermd is, hebben onze ondernemers meer en meer te maken met concurrentie uit het buitenland. Anderzijds wordt slechts 7,7% van de omzet van de Belgische bouwsector gerealiseerd in de export, wat veel lager is dan bij andere industriesectoren. De Confédération Construction Wallonne (CCW) meent dat Tuyaux et accessoire s en PPR pour applications hydrosanit ta aire & Climatisations Buizen en fittings t in Polipropyleen voor Hydrosanitaire en Klimatisatie installaties Ra accord ds en Polyethyle ne pour canali isation Eau et Gaz sous pressio n Elektrolasbare e verbindin gsstukken in H D-PE, v oor water en g as toevoer Le succès de la fiab bilité Het succes van de zekerheid Une solution on assurée pour chaque type d installation lation Een zekere ere oplossing voor elk ty ype installatie NUPI BENELUX p/a bsc N.V.. INFO 293 Kommenstraat 20 Rue des Bassins - Te el. (02) Fax (02) BRUSSEL 1070 BRUXELLES bsc@bscb.be 12

7 Daikin steunt Belgische projecten rond hernieuwbare energie Om het gebruik van hernieuwbare energie te bevorderen, besloot Daikin Airconditioning Belgium om innoverende Belgische projecten te ondersteunen, zoals de E-Cube van de Universiteit Gent of de deelname van het Umicore Solar Team van Groep T uit Leuven aan de World Solar Challenge. Het E-Cube project voor een nulenergie woning werd al uitgebreid beschreven in dit tijdschrift. Daikin nam eraan deel met Daikin sponsorde de deelname van Vanina Ickx met de zonne-auto van het Umicore Solar Team aan de World Solar Challenge. Bij het afsluiten van de redactie waren er nog geen definitieve resultaten bekend. de Altherma Lage Temperatuur warmtepomp voor koeling, verwarming en de SWW productie. Daikin steunde eveneens de deelname van de zonneauto van het Umicore Solar Team aan de World Solar Challenge, een race die plaatsvond tussen 16 en 21 oktober van Darwin naar Adelaide in Australië. De bijdrage van Daikin bestond erin om de Belgische piloot Vanina Ickx achter het stuur van de auto te plaatsen. Mark Oosterlynck, managing director van Daikin Belgium verklaart dat de moeilijkheden van het parcours, en in de eerste plaats de zijwind, een professionele piloot noodzakelijk maakten. Voor de gelegenheid werd het Daikin logo op de helm van Vanina Ickx aangebracht. er grote inspanningen nodig zijn om hier verandering in te brengen, vooral in Wallonië. Opdrachten zoeken buiten onze grenzen moet een gewoonte worden voor onze ondernemers. De CCW wil KMO s helpen om de stap te zetten. Daartoe hebben Hainault Développement, de CCW en het Centre Transfrontalier des Entreprises een vademecum ontwikkeld, met de formaliteiten voor Belgische ondernemers die zich op de Franse markt willen wagen voor een bouwproject van zes maanden. Eerste prijs van Induscabel wedstrijd uitgereikt Op het traditionele najaarsevenement van groothandel Induscabel werd er een Citroën Berlingo verloot. De winnaar werd Jean-Yves Detrait, gasinstallateur in Acoz. De officiële overhandiging van de sleutels door het Induscabel team gebeurde half oktober. Jean-Yves Detrait nam deel aan de wedstrijd door middel van de formulieren die te verkrijgen waren per aankoopschijf van 2000 euro op de minibeurs, en het antwoorden op een schiftingsvraag. Nieuwe start voor Sorex Sorex is al jaren actief op de Belgische markt als fabrieksagent. In januari 2011 startte een nieuwe periode in de geschiedenis van de firma, met de fusie met Craftworx van E. Clément. Sorex werd opgericht door Dhr. De (v.l.n.r.) Bernard Blockmans, algemeen bestuurder van Induscabel, Jean-Yves Detrait, de winnaar van de Citroën Berlingo, Laurent Kastelein, adjunct directeur Induscabel en Marc Marbaix, commercieel afgevaardige Induscabel. Bargigli, en groeide op de Belgische markt als verdeler van fabrikanten van kwaliteitsmateriaal voor badkamerinrichting. Het nieuwe bedrijf, Sorex International, zal in de Benelux het volledige bestaande portfolio van Craftworx en Sorex vertegenwoordigen. Daartoe behoren onder meer de multifunctionele WC-zittingen van USPA, WC zittingen en technische producten van Dubourgel, het kraanwerk van de Italiaanse fabrikant Cisal, Huber thermostatisch kraanwerk, Kerasan porselein, PBA en Pellet accessoires voor mindervaliden, Glass douches en wellness producten, OMP-TEA afvoersystemen, Caleido radiatoren, en Fluidmaster toiletspoelingen. Bovendien is Sorex International sinds begin dit jaar agent voor de Spaanse sanitairfabrikant Cosmic Pomd Or. Al deze producten worden verkocht via het kanaal van de pro- 14

8 fessionele groothandel, die kan rekenen op de service van Sorex International, zowel voor als na de verkoop. De firma is gevestigd in Waterloo en telt 11 personen, voor een hoogwaardige dienstverlening, die past bij de kwaliteit van de producten. Er is tevens een voorraad van de meest courante wisselstukken voor alle merken uit het portfolio. E-learning module voor warmtepompen Theles, de onderzoeksgroep Thermische en Elektrische Energiesystemen van de Lessius Hogeschool Mechelen, campus De Nayer, is gestart met het OOF-project in het kader van Het doel ervan is een module voor warmtepomptechniek tot stand te brengen die moet passen in het aanbod van afstandsleren. Dat laatste is het resultaat van een samenwerking tussen KH Kempen, KHLim en Lessius Mechelen, waarbij een twintigtal lesmodules over verwarmen, koelen en klimatisering werden ontwikkeld. Het project telt nu 17 modules, die worden uitgebreid met modules over innovatieve HVAC en koeltechnieken. Naast warmtepompen zijn er nog modules over natuurlijke koelmiddelen (koolwaterstoffen, ammoniak, CO 2 ), bewaring van voeding en wordt de module over meeten regeltechniek herzien. Deze cursussen zijn hoofdzakelijk e-learning, waarbij theoretische kennis wordt overgedragen via de computer. Er wordt echter ook het zogenaamde blended learning toegepast, waarbij de theorie wordt aangevuld met praktijkoefeningen in het labo. Daartoe worden er sessies georganiseerd op vaste data in de deelnemende hogescholen. Het OOF project wil ertoe bijdragen om het gebrek aan geschoold personeel in de HVAC branche op te vangen. Door het groeiend belang van warmtepomptechniek is er immers meer nood aan technici voor ontwerp, installatie en onderhoud. Die nood kan alleen gevuld worden door middel van omscholing of bijscholing van vaklui, onder meer met behulp van e-learning modules. De opleidingen staan open voor iedereen. Naargelang de voorkennis kan men starten met beginnersmodules, of de modules voor gevorderen. Ze worden ook gebruikt als ondersteuning voor het normale onderwijs, en als voorbereiding op het certificaat in de koeltechniek. Belangrijk is wel dat deze modules slechts leiden tot een getuigschrift, als men ze volgt in het kader van een reguliere opleiding. Nieuwe Lennox aanwezigheid in België Lennox, de fabrikant van koelmachines en HVAC ma- Circulatiepompen met sphero-magnetische balmotor voor verwarming en warm water sanitair E1 700 B van 3 tot 9 Watt max.! Het gebruik van de sphero-magnetische balmotor met ECM (Electronische Commuterende Motor) zet een nieuwe standaard op het gebied van rendement, betrouwbaarheid, laag geluidsniveau van circulatiepompen. Gaat u ook mee met deze geavanceerde technologie van Laing, en laat uw klanten energie besparen, het is eveneens weldadig voor ons milieu. Reeds een circulatiepomp klasse A voor 168! (publieksprijs excl. BTW.) A B C D E F G E4 VARIO A Voor meer info, contacteer uw groothandel of AUBIA nv - tel fax aubia@skynet.be b 85 INFO 16

9 Firma Hooyberghs wint Radson bestelwagenactie Radiatorfabrikant Radson promoot het gebruik van radiatoren voor lagetemperatuursystemen. Onderzoek heeft immers uitgewezen dat dit een comfortabele en zuinige manier van verwarmen is, die perfect kan worden gecombineerd met hernieuwbare energie. Om deze verwarmingsmethode meer bekendheid te geven, lanceerde de fabrikant een actie op zijn stand op Batibouw. Installateurs werden uitgenodigd om projecten in te dienen met lagetemperatuursystemen met radiatoren. Een onafhankelijke vakjury van studiebureaus, specialisten en de vakpers (waaronder De Onderneming) zou dan de inzending beoordelen. De installateur met het meest verdienstelijke project won dan een VW Caddy lichte bestelwagen. Paul Van Ballaer van installatiefirma Hooyberghs (midden) ontvangt de prijs van Olivier Schmitz (links) en Stefan Ramos van Radson. De prijs werd in september bekendgemaakt op de vakbeurs easyfairs HVAC. Het gaat om de renovatie van het Woonzorgcentrum St. Petrus in Turnhout. Het project oogstte veel lof van de jury omwille van de combinatie van technieken die werd toegepast: zonneboilers, water-water warmtepompen en condensatieketels voor de productie, en betonkernactivering en radiatoren voor de afgifte, aangevuld met koelplafonds en ventilo s voor de koeling. Verder is er ook een systeem van koudewarmteopslag voor zuinig comfort en een optimale werking van de warmtepompen. De firma ging vier andere genomineerden vooraf: Dominique Gustin met het project Moulin du Geer, Climafroid met het project Halleman, Thomas & Piron met een woning in Tourinnes St.-Lambert en Marc Theunissen met de Gîte de Chèvemont. teriaal huldigde eind september een nieuw kantoor voor België in. Het is gelegen in het bedrijvencentrum van Industriepark West in Sint- Niklaas, vlakbij de oprit van de E17. Het zal functioneren als aanspreekpunt voor de Belgische klanten en als basis voor de service afdeling. Lennox hecht bijzonder veel belang aan onderhoud en service, en heeft dan ook een team van een dertigtal technici op de baan in België. Dat zijn allemaal lokale medewerkers, die goed op de hoogte zijn van de plaatselijke markt. Het magazijn en de ondersteunende diensten blijven geconcentreerd in het Op de inhulding van de nieuwe Lennox vestiging in Sint Niklaas konden de installateurs kennis maken met chillers en rooftops van de fabrikant. Nederlandse Nijkerk, waar het Lennox service centrum voor Noord-Europa gevestigd is. Belgische klanten kunnen echter met al hun vragen terecht in Sint Niklaas. De fabrikant maakte ook gebruik van de gelegenheid om enkele nieuwe toestellen voor te stellen, meer bepaald het Neosys gamma chillers van 200 tot 1000 kw, de Baltic rooftops en de Ecoline chillers van 20 tot 200 kw. De firma heeft relatief weinig last gehad van de crisis, en kon een groei van 30% in de Benelux optekenen. De Belgische markt bleef wat onder de verwachtingen, wat ook te maken had met de reorganisatie van Lennox in de Benelux. Nu de nieuwe structuur stevig op poten staat, zal dat ongetwijfeld verbeteren. 18

10 Wastafelkranen Douchekranen Urinoirspoelsystemen WCspoelsystemen Bouwunie helpt bij prijsberekening Onervaren ondernemers laten zich bij de prijszetting meer leiden door de concurrentie dan door de bedrijfstechnische realiteit. Nochtans is een verkeerde prijsberekening een van de belangrijkste oorzaken van faillissementen. Twintig procent van de bedrijven zijn nog geen vijf jaar actief, en beschikken dus nog niet over voldoende ervaring om haalbare prijzen op lange termijn op te stellen. Onrealistisch lage prijzen zijn ook nadelig voor de klant, want ze leiden tot slecht werk of onvolledig uitgevoerde opdrachten, met tal van problemen nadien. Daarom heeft Bouwunie, de vereniging van bouw-kmo s een prijsberekeningshandleiding opgesteld. Ze geeft weer hoeveel tijd een aannemer gemiddeld nodig heeft voor een bepaalde opdracht. Vermenigvuldigd met het uurloon en vermeerderd met de materiaalkost, komt men zo tot een richtprijs. Verder wordt ook rekening gehouden met indirecte kosten zoals administratie, verplaatsingen, gebouwen enzovoort. Die kosten blijven al te vaak buiten beschouwing, wat een firma zuur kan opbreken. De eerste editie van deze leidraad is ondertussen twintig jaar oud. Sindsdien werden de gegevens om de twee jaar aangepast. De nieuwste versie is nu verkrijgbaar, en bevat onder meer richtlijnen voor energiebesparende werken. De handleiding is verkrijgbaar in boekvorm of op CD. Meer inlichtingen bij Bouwunie op Passiefbouw is Zero Energy Ready Begin oktober werd in Brussel Passivehouse 2011, het symposium van het Passiefhuisplatform en het Plateforme Maison Passive gehouden. Uit de opkomst blijkt duidelijk dat passiefbouw niet langer een kleine nichemarkt is: er waren ruim 400 deelnemers voor een dertigtal sprekers uit binnenen buitenland. In zijn openingstoespraak blikte PHPvoorzitter Michel De Paepe terug op de begindagen van het symposium. De eerste editie werd namelijk precies tien jaar geleden gehouden, met een tachtigtal deelnemers. De grote vraag was toen hoe men erin kon slagen om een passiefwoning te bouwen. Ondertussen is de lageenergiebouw in het algemeen een hot topic geworden, onder meer door de Europese ambities op het vlak van energiebesparing. Passiefbouw is namelijk een noodzakelijke stap op weg naar de nulenergiebouw. Wie passiefbouw toepast is al klaar voor de toekomstige ontwikkelingen qua energieprestatie, of zoals de organisatie het zelf uitdrukt: passiefbouw is Zero Energy Ready. Zoals bleek uit de uiteenzetting van de keynote speaker, Ralf Bermich, van de milieuadministratie van de stad Heidelberg (Duitsland) is de passiefhuisstandaard ook geschikt voor grootschalige stadsvernieuwingsprojecten. In Heidelberg wordt namelijk de site van het voormalige goederenstation omgevormd tot een nieuwe stadswijk met kantoren en WELL voor SCHELL. SCHELL oplossingen met het nieuw Europees label Efficiency-Label WELL: uitmuntend voor Watersparen, en, Hygiëne en Energie-Efficiëntie. e-efficiëntie. Wie duurzaamheid in openbare, half-openbare e en industriële sanitaire ruimtes wil, kiest»schell L inside.«schell Armaturentechnologie»Made in Germany«Ontdek, wat wij u te bieden hebben: D SCHELL GmbH & Co. KG info@schell.eu ww.schell.eu Tel / B SCHELL Belgium BVBA/SPRL schell.be@schell.eu Tel INFO 258

11 EasyFairs HVAC beurs bevestigt De vierde editie van easy- Fairs HVAC bevestigde de waarde van het concept: er waren 2285 bezoekers voor HVAC alleen, 15% meer dan vorig jaar. Bovendien profiteerde de beurs van de synergie van andere easy- Fairs beurzen. Dit jaar werd HVAC immers niet alleen samen georganiseerd met de vakbeurs ECL maar ook met de beurzen Project Build en Deco & Finish. Dat leverde 1991 extra bezoekers op, die vanuit de andere beurzen een kijkje kwamen nemen op easyfairs HVAC, voor een totaal van Uit de activiteiten van de bezoekers bleek dat de beurs haar doelpubliek bereikte: meer dan de helft was installateur HVAC (42%) of elektrotechniek Meer dan 4000 bezoekers vonden de weg naar easyfairs HVAC. (12%). De overige bezoekers waren actief in studiebureaus, architectenbureaus of in de aankoop. Niet minder dan 70% gaf aan dat ze van plan waren om producten aan te schaffen die ze op de beurs gezien hadden. Ook de exposanten waren tevreden: 91% wil opnieuw deelnemen aan de beurs, en 87% stond positief tegenover de plaats en het tijdstip. De openingsuren konden op minder bijval rekenen: 41% van de exposanten was daar niet tevreden over. De beursorganisatie zal deze kwestie dan ook opnieuw bekijken voor PHP voorzitter Michel De Paepe benadrukte dat de passiefhuisstandaard een noodzakelijke voorwaarde was om de EU ambities inzake energiebesparing in gebouwen. woongelegenheid. Het moet een nuluitstootwijk worden, waarbij de passiefbouwstandaard als uitgangspunt dient, aangevuld met stadverwarming op basis van hernieuwbare energie. Met een oppervlakte van 116 ha is het Bahnstadtproject een van de grootste van zijn soort in Duitsland. Er werd gekozen om alle gebouwen volgens de passiefhuisstandaard te bouwen, omdat dit op lange termijn de meest kostengunstige oplossing was. Deze standaard werd voor alle gebouwen toegepast, ook voor commerciële gebouwen. Een van de eerste realisaties van het Bahnstadtproject is namelijk een bouwmarkt van m 2 verwarmde oppervlakte, die uitkwam op een warmtebehoefte van ongeveer 17 kwh/m 2 per jaar en een hoge luchtdichtheid. Volgens de blowerdoortest was de n50 waarde ongeveer 0,41 luchtwisselingen per uur. Dit was overigens een van de grootste blowerdoortests ooit in Duitsland. Tijdens het symposium kwamen er twee grote thema s aan bod. Een eerste was de toepassing van passiefbouwprincipes voor grootschalige projecten. Een tweede was energiezuinige renovatie. Dit wordt ongetwijfeld een van de belangrijkste kwesties van de volgende jaren. We mogen zeggen dat de voornaamste problemen van energiezuinige nieuwbouw in principe zijn opgelost. In renovatie is er echter nog een hele weg af te leggen, terwijl oudere gebouwen net het grootste aandeel hebben in het totale energieverbruik. Aquarama vakbeurs op 16 november De zesde editie van de Aquarama vakbeurs, het netwerkevenement rond watertechnologie, vindt opnieuw plaats in de Brabanthal in Leuven. Dat gebeurt uiteraard weer in samenwerking met TNAV, het Vlaams netwerk voor water- 20

12 De Aquarama vakbeurs is de ontmoetingsplaats bij uitstek voor iedereen die met watertechnologie te maken heeft. technologie en Vlario, het Vlaams platform voor de rioleringsector. De vorige editie telde een honderdtal exposanten en 800 bezoekers, en vormde zo een goede netwerkgelegenheid voor iedereen die met waterzuivering of waterbehandeling te maken heeft. Tegelijk met de beurs organiseren TNAV en Vlario workshops. Het thema van de TNAV workshop is Duurzaam watermanagement in de industrie, meer bepaald de terugwinning van energie en grondstoffen uit waterstromen. Het doel is om te komen tot een sluitende waterkringloop. Acht sprekers zullen diverse aspecten van deze problematiek belichten. De lezingenreeks van Vlario stelt eerst de mogelijkheden van de vereniging voor als kenniscentrum. Daarna zijn er bijdragen over warmterecuperatie uit riolering en metingen in gravitaire afwateringsystemen. Bezoek aan de beurs is gratis, voor de lezingen moet een bijdrage betaald worden aan de vereniging in kwestie. Meer informatie op INFO