QUICKSCAN ENERGIEBESPARING

Transcriptie

1 QUICKSCAN ENERGIEBESPARING Dit document wordt u aangeboden door de gemeente Bodegraven-Reeuwijk. CONTACTPERSONEN : RAOUL SANTIBANEZ TELEFOON : DUURZAAMBOUWLOKET : INFO@DUURZAAMBOUWLOKET.NL

2 INHOUDSOPGAVE 1. Intro Uitgangspunten Algemene gegevens woning Verwachte energielasten op basis van huidig verbruik Bouwkundige staat van de woning Infraroodopname van de woning Besparingspotentieel Besparingspotentieel in de schil van de woning Besparingspotentieel bij de gevel Besparingspotentieel bij de vloer Besparingspotentieel bij het dak Kozijnen en beglazing Besparingspotentieel op installatietechnisch gebied PV-systeem Zonneboiler Houtkachel Overige maatregelen Ventilatie Reduceren sluipverbruik Radiatorfolie en Leidingisolatie C.V. waterzijdig inregelen en verlengen levensduur door spirotrap Conclusie/samengevat Disclaimer Deze keuring is een visuele inspectie (non destructief) en een momentopname. De non destructieve wijze van deze opname heeft zijn beperkingen. Voor gebreken die niet waarneembaar waren op het moment van het bezoek kan het Duurzaam Bouwloket niet aansprakelijk worden gesteld. Het doel evenals de aard en wijze van de visuele inspectie brengt met zich mee dat specialistische onderzoeken niet worden uitgevoerd, er geen metingen worden verricht, er geen berekeningen worden uitgevoerd en er geen onderdelen worden verwijderd, opgegraven etc. om achterliggende constructies te kunnen beoordelen. Deze rapportage is een energiebesparingsadvies en geen energielabel of bouwkundige keuring. 2

3 1. INTRO Beste bewoner van de gemeente Bodegraven-Reeuwijk, In opdracht van de gemeente Bodegraven-Reeuwijk heeft het Duurzaam Bouwloket vijf veel voorkomende woningtypen uit Bodegraven doorgelicht op energieverbruik. Uw woning komt grotendeels overeen met deze referentiewoning. Het kan zijn dat enkele maatregelen voor u minder of niet van toepassing zijn, omdat deze maatregelen door u al zijn uitgevoerd. Ook kan het zijn dat uw woning een uitbouw of extra verdieping heeft. Daardoor kunnen berekeningen anders uitvallen. Toch krijgt u met dit rapport een goede eerste indruk van de energiebesparende maatregelen die bij dit woningtype het meest effectief zijn. Mocht u op basis van dit rapport vragen hebben, of wilt u meer weten? Dan kunt u kosteloos contact opnemen met het Duurzaam Bouwloket. Met vriendelijke groet, Duurzaam Bouwloket 2. UITGANGSPUNTEN Aan de hand van het interview hebben wij een goed beeld gekregen van uw persoonlijke wensen en uw gebruikservaring van de woning. Bij het vormen van dit advies hebben wij rekening gehouden met de volgende zaken: U geeft aan dat u tevreden bent met uw energierekening, maar het kan beter; U bent in u uw stookpatroon bewust van uw gedrag. U stookt uw woning bijna niet met uw cv, door het intensief gebruiken van uw houtkachel; In uw woning probeert u ook uw sluipverbruik te verminderen; U geeft aan dat u last heeft van vocht onder het huis. Doordat er geen drainage aanwezig is staat er altijd water onder het huis. In de wijk is een afwateringsprobleem, maar dit geeft geen overlast; U heeft geen last van comfortproblemen (bijv. tocht, koude voeten, etc.); Het dak van uw woning is georiënteerd op het Noorden; U verwacht de komende 5 jaar zeker nog in uw woning te blijven; De afgelopen jaren de volgende ingrepen zijn verricht aan de woning: - Er is vloerverwarming aangelegd. Vloerverwarmingspomp is voorzien van een pompschakelaar; - LED verlichting en spaarlampen toegepast in de woning; - De spouw en het dak zijn geïsoleerd; - 5 á 6 jaar geleden nieuwe ketel aangeschaft met warmtewisselaar (t.b.v. vloerverwarmingsschakelaar); - Allesbrander geplaatst met een rookgasafvoer via de werkkamer en zolder. Zaken die u verbeterd zou willen zien is de enkele beglazing in de voordeur; U bent bereid te investeren in duurzaamheidsmaatregelen maar wilt deze wel binnen een redelijke termijn terugverdienen. 3

4 3. ALGEMENE GEGEVENS WONING Woningtype : Tussenwoning (premie A huis) Bouwjaar : 1984 Gezinssamenstelling : 2 Volwassenen Geschat energieverbruik voor jaar 2014/2015 Uw energieverbruik in m 3 gas (2014/2015) : 178 m 3 per jaar Uw energieverbruik in kwh (2014/2015) : kwh per jaar Gemiddelde maandelijkse energielasten (incl. BTW) : Circa 55,- (2014/2015) 3.1. VERWACHTE ENERGIELASTEN OP BASIS VAN HUIDIG VERBRUIK Jaar Elektra + gas Gemiddeld per maand Per jaar Totale kosten over looptijd ,00 660,00 660, ,65 679, , ,35 700, , ,10 721, , ,90 742, , ,76 765, , ,67 788, , ,64 811, , ,67 836, , ,76 861, , ,92 886, , ,13 913, , ,42 941, , ,77 969, , ,19 998, ,28 In bovenstaande tabel is een prognose weergeven van de jaarlijkse energiekosten voor elektra en gas voor uw woning over de komende 15 jaar. Deze prognose is gebaseerd op uw huidige energieverbruik. In de tabel is uitgegaan van een prijsstijging van 3% per jaar. Uitgaande van bovengenoemde uitgangspunten zal de familie Bregman in de periode voor in totaal voor circa ,28 aan energiekosten hebben betaald. Een doelstelling om 10% energie te besparen in uw woning is zeer realistisch. Dit zou betekenen dat u nu 10% van ,28 zou kunnen investeren in energiebesparende maatregelen die binnen 15 jaar zijn terugverdient. Uw theoretische investeringsbudget komt dan neer op circa 1.227,53. Doordat u een laag energietarief heeft en veel maatregelen als zijn getroffen in de woning is het besparingspotentieel voor de woning relatief gezien nog erg klein. Wel geeft uw woning een mooie referentie voor andere bewoners uit de wijk om tot een energiezuinige woning te kunnen komen. 4

5 4. BOUWKUNDIGE STAAT VAN DE WONING Om een goede indruk te krijgen van de bouwtechnische en installatietechnische mogelijkheden is een visuele inspectie gehouden van de woning. Gedurende deze visuele inspectie is van verschillende onderdelen de bouwtechnische staat geïnventariseerd. Onderdeel Fundering Opmerking Algemeen Technische staat in orde. Voor zover zichtbaar zijn er geen verzakkingen en/of scheurvorming in de fundering en het opgaande werk geconstateerd. Vloer/kruipruimte Er is een broodjesvloer (beton) aanwezig. De hoogte van de kruipruimte is circa 50 centimeter. De onderkant van de begane grondvloer is geïsoleerd met EPS. De bodem van de kruipruimte is niet geïsoleerd. De bodem van de kruipruim is nat/vochtig Dakgoten/HWA/Riolering Technisch in goede staat. Voor zover zichtbaar zijn geen verstoppingen en/of gebreken geconstateerd. Beton/metselwerk gevels Begane grond Het metselwerk en voegwerk vertonen geen gebreken en verkeren in goede conditie. De spouwmuur is geïsoleerd met circa 7 centimeter Rockwool. Kozijnen, ramen en deuren Houten kozijnen met dubbel glas aanwezig op de gehele begane grond. Alleen de voordeur is voorzien van enkele beglazing. Het hang en sluitwerk verkeerd in prima conditie. Het schilderwerk is ook in prima conditie. 5

6 Diversen Op de begane grond is vloerverwarming aanwezig. Alleen in de hal en aan de voorzijde van de woonkamer zijn radiatoren aanwezig. De vloerverwarmingspomp is voorzien van een pompschakelaar. Diversen Draaischijfmeter met dubbel tarief aanwezig. Diversen In de woonkamer is een allesbrander aanwezig. De kachel heeft een rookgasafvoer via de werkkamer en zolder naar buiten. Er wordt intensief gebruik gemaakt van de kachel. Dak / overstekken / boeidelen Verdieping Geen zichtbare gebreken geconstateerd en het schilderwerk van de dakgoten, overstekken en boeidelen verkeert in goede conditie. De rabatdelen zijn van het hout Red Cedar. Achter de rabatdelen is 10 centimeter isolatie aanwezig. Kozijnen, ramen en deuren Alle houten kozijnen op de verdieping zijn voorzien van dubbel glas. Het hang en sluit werk verkeert in goede conditie en functioneert goed. Ook het schilderwerk verkeert in prima conditie. Er is 1 velux dakraam aanwezig. Toilet/badkamer Technisch in goede staat. Er zijn geen gebreken geconstateerd gedurende de opname. 6

7 Dak Zolder De technische staat van de dakpannen is zowel aan de voor als achterzijde in orde. Het dak is van binnenuit geïsoleerd met circa 10 centimeter isolatieschuim. Op zolder is er een schrootjesplafond aanwezig. Diversen Er is een Vaillant Thermocompact VCW 254/2 XE van circa 5 á 6 jaar oud aanwezig. Deze ketel is voorzien van een warmtewisselaar ter behoefte van de vloerverwarming. De ketel heeft een Comfort Warmteklasse van 3 en is geschikt om een zonneboiler op aan te sluiten. 7

8 5. INFRAROODOPNAME VAN DE WONING Een zeer goede manier om bij een woning te zien waar warmteverliezen en koudebruggen zitten is aan de hand van thermografische foto s (infraroodfoto s). Thermografische foto s laten door middel van kleuren op foto s zien welke tempratuur de plekken in en rondom de woning hebben. Hieronder is een overzicht te zien van een aantal infrarood foto s van uw woning. Naast elke foto staat een temperatuurstaat die aangeeft welke kleur welke temperatuur heeft. Gedurende het nemen van de foto s was er een buitentemperatuur van circa 11 graden Celsius. De binnentemperatuur bedroeg circa 21 graden Celsius. Op de bovenstaande foto is de temperatuur van de radiator te zien. De temperatuur is circa 45 graden Celsius. Op de onderstaande foto (links) is de temperatuur van de binnenmuur achter de radiator te zien. De temperatuur van de binnenmuur is ook circa 31 graden Celsius. Door de warmtestraling van de radiator wordt de binnenmuur opgewarmd. Dit is warmte die direct verloren gaat in de massa. Om de warmtestraling richting uw buitenmuur te minimaliseren kunt u radiatorfolie toepassen. Voor het hoogste rendement dient u dit direct tegen de achterkant van de radiator te plaatsen. Bij radiatoren die niet geheel vlak zijn aan de achterzijde kunt u de folie tegen de binnenmuur plaatsen. Wij adviseren radiatorfolie toe te passen bij radiatoren die grenzen aan een buitenmuur. Op de foto s (midden en rechts) is een andere radiator te zien. Er is duidelijk zichtbaar dat er een groot deel van de warmtestraling en luchtcirculatie geblokkeerd wordt door de radiatorombouw en de vensterbank. Om de warmtestraling en luchtcirculatie te verbeteren kunt u er voor kiezen om roosters in de vensterbank te maken. Hierdoor zal de warmteafgifte van de radiator richting de kamer beter zijn en zal er minder warmte verloren gaan in de massa. Verder adviseren wij om radiatoren altijd zo vrij mogelijk te houden voor een betere warmteafgifte richting de kamer. 8

9 Op de bovenstaande foto s zijn de voor- en achterkant van de woning te zien. Op de foto zijn geen vreemde vertekeningen in warmtebeeld geconstateerd. Dit is vrij logisch doordat uw gevel en dak goed geïsoleerd zijn. Op de onderstaande foto s is te zien dat sommige leidingen van de CV geïsoleerd zijn en sommige niet. Tijdens het transport van het warme water naar radiatoren en vloerverwarming gaat er warmte verloren. Door het leidingwerk in onverwarmde ruimtes te isoleren kunt u het warmteverlies tijdens het transport minimaliseren. Op de foto (rechts) is duidelijk te zien dat de leidingisolatie niet overal goed op elkaar aansluit. Wanneer de isolatie niet goed elkaar aansluit ontstaan er alsnog warmtelekken en dat is zonde van het verrichte werk. Om openingen tussen de isolatiekokers zoveel mogelijk te voorkomen kunt u deze in de benodigde vorm snijden (inkepingen) en de overgangen voorzien van speciale isolatie/bandage tape. 9

10 Op de bovenstaande foto s is de naad- en kierdichting van de kozijnen ten opzichte van de gevel te zien. Over het algemeen valt te concluderen dat de naad- en kierdichting prima is. Er gaat nauwelijks warmte verloren rond de kozijnen. Op de onderstaande foto s is te zien dat de naad- en kierdichting van de draaiende delen in de kozijn te zien. Er lijkt veel koude-infiltratie plaats te vinden. Echter wanneer wij kijken naar de temperatuur van het richtpunt is deze vrij hoog (gelijk aan binnentemperatuur). Hierdoor kunnen wij constateren dat de naad- en kierdichting van de draaiende delen goed is. Op de bovenstaande foto is de temperatuur van het schrootjesplafond te zien. De temperatuur is circa 21 graden Celsius. Door de temperatuur kunnen wij concluderen dat het dak geïsoleerd is. Tijdens het interview kwam dit ook al naar voren. 10

11 6. BESPARINGSPOTENTIEEL Aan de hand van het interview en de visuele inspectie kan er een goed beeld worden gemaakt van welke ingrepen voor uw woning het meest interessant kunnen zijn. Tijdens de visuele inspectie zijn een aantal punten naar voren gekomen waar mogelijk besparingspotentieel zit. Dit betreft de volgende onderdelen: Besparingspotentieel in de schil van de woning (besparen van energie): o Besparingspotentieel bij de gevel; o Besparingspotentieel bij de vloer; o Besparingspotentieel bij het dak. Besparingspotentieel op installatietechnisch gebied (opwekken energie): o Besparingspotentieel ZON pv & ZON thermisch; Overige maatregelen o Ventilatie; o CV waterzijdig inregelen; o Radiatorfolie; o Reduceren sluipverbruik. Bovengenoemde onderdelen worden in de volgende paragrafen toegelicht BESPARINGSPOTENTIEEL IN DE SCHIL VAN DE WONING BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ DE GEVEL Algemene gegevens van de gevel Spouwmuur aanwezig? Diepte van de spouw Isolatiemateriaal aanwezig? Ja Circa 10 cm Ja, de spouwmuur is tijdens de bouw geïsoleerd met circa 7 centimeter Rockwool. Kijkende naar uw bouwjaar is dit een relatief hoge isolatiewaarde die is gerealiseerd in de schil. Vanaf 1975 werd het in Nederland pas verplicht (bouwbesluit) om woningen te isoleren. Als wij kijken naar het bouwjaar van uw woning is er dus gevelisolatie aanwezig. Uit het interview kwam naar voren dat er Rockwool tijdens de bouw gebruikt is om de spouwmuur te isoleren. Achter de rabatdelen is ook isolatie aanwezig. Op de infraroodfoto s waren geen vreemde vertekeningen in het warmtebeeld geconstateerd. De gevelisolatie is prima in orde. Op het gebied van gevelisolatie valt er in uw situatie weinig te verbeteren. 11

12 BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ DE VLOER De begane grondvloer van de woning is geïsoleerd met EPS. Kijkende naar het bouwjaar van uw woning heeft de vloer een 2x zo hoge isolatiewaarde als destijds verplicht gedurende de bouw. De isolatiewaarde eis was een Rc van 1,3. In uw geval is er een isolatiewaarde van circa 2,6 gerealiseerd. De onderkant van de isolatie is droog. De bodem van de kruipruimte is nat/vochtig. Het vocht uit de kruipruimte komt via de naden en kieren niet uw woning terecht. Wanneer vocht vanuit de kruipruimte wel uw woning binnen komt zou een optie voor de woning zijn het laten inblazen van isolatiechips (schelpen). Op het moment dat u een laag kunststof chips de kruipruimte in laat blazen zal het er voor zorgen dat de luchtvochtigheid in de kruipruimte afneemt. Dit komt doordat het optrekkende (verdampende) vocht condenseert in de laag met isolatiechips. Wanneer het waterniveau ie kruipruimte toeneemt blijven de kunststof schelpen bovenop het water drijven (bij echte natuurlijke schelpen is dat niet het geval). Een goedkopere oplossing is het toepassen van een bodemfolie in de kruipruimte. Het principe hiervan is hetzelfde als bij de kunststof schelpen. Vocht condenseert tegen de onderkant van de folie. De lucht boven de folie wordt hierdoor droger en de dampspanning in de kruipruimte vermindert. Ook de levensduur van uw leidingwerk neemt toe aangezien deze minder wordt aangetast door vocht. Let op, bodemisolatie minimaliseert de overlast van vocht Algemene gegevens van de vloer Kruipruimte aanwezig? Ja Subsidie mogelijk? Nee Hoogte kruipruimte: : +/- 50 cm Type vloer: : Betonvloer (broodjes), geïsoleerd met EPS platen Vloeroppervlak: : Circa 50 m2 Mogelijke maatregel : Aanbrengen bodem afsluitende laag (inblazen kunststof isolatiechips of toepassen bodemfolie) Indicatie kosten : +/- 250,- bij bodemfolie (doe het zelf) +/ ,- bij kunststof isolatiechips (schelpen) Voordelen van maatregel - Reductie van de dampspanning (vocht) en minder last van muffe lucht in de kruipruimte; - Levensduur van het leidingwerk neemt toe doordat het leidingwerk minder wordt aangetast door het vocht; - De kruipruimte en het leidingwerk blijft bij een bodemfolie goed toegankelijk. Bij kunststof isolatiechips is het leidingwerk minder goed toegankelijk. Je kunt er wel nog doorheen waden. Bij echte (natuurlijke) schelpen is dit niet het geval. Onderhoudswerkzaamheden voor een loodgieter zijn bij kunststof en echte schelpen dus lastiger uit te voeren. Voor het aanbrengen van een bodem afsluitende laag is het dan ook aan te bevelen eerst de technische staat van het leidingwerk te laten inspecteren. 12

13 BESPARINGSPOTENTIEEL BIJ HET DAK Uw dak is aan de binnenzijde van het dakbeschot geïsoleerd met circa 10 centimeter isolatieschuim. Ook dit is kijkende naar het bouwjaar van uw woning een zeer hoge isolatiewaarde. Normaliter heeft een dak uit uw bouwjaar een RC van 1,3 als isolatiewaarde voor de dakconstructie. Uitgaande van de huidige constructieopbouw en afwerking is een isolatiewaarde van minimaal RC 2,6 aanwezig. Op de infraroodcamera waren geen opmerkelijke warmteverliezen te constateren op uw dak en tussen de naden van de dakpannen. Extra investeringen op het gebied van dakisolatie zullen niet opwegen tegen de comfortverbetering en energiewinst. Qua investering raden wij het dan ook aan om de meer interessantere maatregelen eerst te bekijken KOZIJNEN EN BEGLAZING Gedurende de opname kwam naar voren dat de houten voordeur is voorzien van enkel glas. Het kozijn is in prima conditie. U kunt energie besparen wanneer u het enkele glas laat vervangen voor HR++ beglazing. U kunt er voor kiezen om de hele voordeur te vervangen of alleen het glas te vervangen. Wij willen u een indicatie geven van de kosten voor het vervangen van de beglazing. Bij houten kozijnen is het vaak mogelijk om in het bestaande kozijn dubbele beglazing terug te plaatsen. Door het dikkere glas dient wel de spouw in het kozijn uitgefreesd te worden zodat de dubbele beglazing geplaatst kan worden op de plek van bijvoorbeeld de enkele beglazing. De kosten voor het vervangen van enkel glas voor bijvoorbeeld HR++ glas komen neer op circa 140,- per m2. Een glaszetter kan een inschatting maken of HR++glas in de bestaande kozijnen gefreesd kan worden door de sponning te verbreden. In uw situatie wordt dat erg lastig. 13

14 6.2. BESPARINGSPOTENTIEEL OP INSTALLATIETECHNISCH GEBIED Naast maatregelen in de schil van de woning zijn er ook diverse maatregelen mogelijk op installatietechnisch gebied. Op basis van de visuele inspectie is zijn de volgende installatietechnische maatregelen goed toepasbaar: PV-systeem (zonnepanelen); Zonneboiler (zonnecollectoren) PV-SYSTEEM Per jaar gebruikt u circa kwh aan elektriciteit. Op basis van de huidige situering van de woning is een PV - systeem voor uw dak geen goede optie. Het dak van uw woning staat georiënteerd op het noorden en heeft daardoor jaarlijks slechts circa 50 a 60% van de zoninstraling ( in vergelijking met oriëntatie op het zuiden). Het dak van uw buren is bijvoorbeeld weer zeer gunstig aangezien deze pal op het zuiden ligt. Ondanks uw dak niet geschikt is geven wij enige basis informatie over zonnepanelen. Een PV systeem zet zonlicht om in elektrische energie. Een installatie bestaat uit zonnepanelen die in serie aan elkaar worden doorgeschakeld. Omdat de zonnepanelen gelijkstroom opwekken is er nog een omvormer benodigd die de stroom omvormt van gelijkstroom naar wisselstroom. Bij een in serie geschakeld systeem is het zo dat wanneer één zonnepaneel in de schaduw ligt de gehele serie zonnepanelen negatief beïnvloed. Het is namelijk zo bij zonnepanelen die in serie zijn geschakeld dat de hele serie werkt op de opbrengst van de laagste cel. Bij daken waar heel veel sprake is van schaduwvorming van bomen, daken en afvoerpijpen (wat in uw situatie licht het geval is afhankelijk van de plek van monteren) wordt soms gekozen om te werken met micro-omvormers op de zonnepanelen. Iedere paneel heeft dan zijn eigen optimizer / micro-omvormer en wordt dus niet negatief beïnvloed als een ander paneel in de schaduw ligt. Een dergelijk systeem kost iets meer maar geeft een veel beter beeld op de prestatie per paneel (ieder paneel is online ook uit te lezen, bij in serie geschakeld ziet u slechts de opbrengst van de totale serie). Een normale omvormer gaat circa 10 jaar mee. Micro-omvormers circa 20 jaar. Belangrijk aandachtspunt is dus om in het toekomstig legplan van de zonnepanelen rekening te houden met schaduwval en tevens is het aan te bevelen voor een systeem te kiezen met WIFI / online uitlees functionaliteit. Zo kunt u iedere dag zien wat u heeft opgewekt. Vermogen Het vermogen van een zonnepaneel wordt uitgedrukt in Wattpiek. Dit is het maximaal vermogen dat het paneel kan opwekken. Een standaard paneel (vandaag de dag) is 250 Wattpiek en heeft een afmeting van 1 x 1,65 meter. Deze kan liggend of staand worden geplaatst. De jaarlijkse energie opbrengst van een paneel georiënteerd op het zuiden in een hellingshoek van 36 graden is circa 225 kwh per jaar. Dit is de ideale oriëntatie aangezien hierbij de panelen de maximale instraling aan zonuren krijgen. Bij een afwijking naar het westen of oosten worden de zonuren iets minder dus ook het rendement. Een installateur kan altijd een legplan voor uitwerken om te kijken hoeveel panelen er maximaal op een dak geplaatst kunnen worden en welke energieopbrengst deze jaarlijks ongeveer zullen leveren. Bij een dubbeltariefmeter is het erg belangrijk op te letten hoe uw energieleverancier omgaat met salderen (salderen =verreken van de jaarlijkse opgewekte hoeveelheid energie tegen de door u jaarlijks verbruikte hoeveelheid energie. In uw woning is een dubbeltariefmeter aanwezig. Alle energieleveranciers mogen zelf bepalen hoe zij opgewekte energie van zonnepanelen salderen / verrekenen bij klanten met een dubbeltariefmeter. Bij uw energieleverancier wordt de overdag opgewekte energie tegen het direct verbruikte energie weg gestreept tegen het normale tarief, de rest tegen daltarief. Bij sommige maatschappijen wordt dit andersom gedaan en eerst verrekend met uw laag tarief, waardoor u dus een lagere opbrengstvergoeding 14

15 ontvangt. Dit is dus belangrijk altijd eerst te checken. Het kan dus in sommige situaties voorkomen dat overstappen van energieleverancier noodzakelijk is, of dat het aanvragen van een enkeltarief voordeliger is. Met een enkeltarief meter wordt gesaldeerd tegen het tarief wat u als bewoner zelf betaald. Dit is altijd gunstig. Kosten en opbrengsten De kostprijs van een zonnepanelen systeem wordt door installateurs vaak uitgedrukt in een prijs per Wattpiek vermogen. Dit is een all-inclusief prijs (panelen, omvormer, kabels, ballast, installatie etc.) De kostprijs van een zonnepaneel varieert per aanbieder. Er zijn namelijk verschillen in merk (kwaliteit) panelen en omvormer, garanties en certificeringen van de installateur. Voor systemen van particulieren komen wij in de praktijk prijzen tegen variërend van 1,40 en 1,80 per Wattpiek bij in serie geschakelde systemen. Bij grotere systemen soms nog iets lager. Eén paneel van 250 Wattpiek geïnstalleerd vermogen komt in serie geschakeld uit op ongeveer 350,- a 450,-. Afhankelijk van de beschikbare ruimte op een dak kunt u gemakkelijk berekenen wat de kosten voor een systeem zullen worden. De prijs die wordt weergeven als kosten indicatie in het overzicht is de turn-key prijs inclusief BTW. Door het toepassen van micro omvormers is deze prijs hoger dan de prijs bij een normaal geschakeld systeem. Wanneer gezamenlijk met uw buren of andere wijkbewoners zonnepanelen worden ingekocht, kan dit een stuk scherper. Dit zou de terugverdientijd voor uw situatie ook aanzienlijk kunnen verkorten (bijvoorbeeld tot 10 jaar). aantal panelen PV-systeem Omvang installatie (in Watt Piek) kosten indicatie 3 panelen 750 WP 1.350,00 6 panelen 1500 WP 2.700,00 9 panelen 2250 WP 4.050,00 12 panelen 3000 WP 5.400,00 Subsidie / BTW teruggave Er is geen subsidie voor zonnepanelen beschikbaar. U kunt wel gebruik maken van een speciale regeling voor BTW teruggave. Dit zal de terugverdientijd van het systeem aanzienlijk verkorten. Meegerekend een gezamenlijke inkoop met bewoners in de wijk is te verwachten dat dit rond de 7 a 9 jaar zal komen te liggen afhankelijk van de dakoriëntatie van de woning. Veel installateurs kunnen u helpen in dit traject. Bij de keuze van uw uiteindelijke installateur / leverancier is het belangrijk te letten op de verschillen in kwaliteit panelen, omvormers, garanties en certificeringen van het bedrijf. Er is namelijk ook veel slechte kwaliteit op de markt. Vanuit Duurzaam Bouwloket kunnen wij u hier eventueel in ondersteunen bij de vergelijking van de verschillende aanbiedingen. 15

16 ZONNEBOILER De huidige CV ketel is Vaillant VC(W) 254/2 XE van circa 5 á 6 jaar oud. Deze CV-ketel heeft een Comfort Warmte klasse van 3 en is geschikt om een zonnecollector op aan te sluiten. Een zonneboiler zet de warmte van de zon om in warm water. Een zonneboiler installatie bestaat globaal gezien uit één of meerdere zonnecollectoren, een buffervat en een circulatiepomp. Het systeem wordt aangesloten op uw CV -ketel. Op het moment dat er warm tapwater nodig is binnen uw woning, zal eerst het warme water uit het buffervat van de zonneboiler worden gebruikt voordat de CV -ketel aan hoeft te slaan. Op het moment dat het buffervat van de zonneboiler leeg is, dan zal de CV -ketel aanslaan op het moment dat er een warmtevraag is binnen de woning. In de zomer kunt u gemakkelijk temperaturen van 70 graden Celsius bufferen. In de winter is dit uiteraard een stuk lager, maar ook hier kan bij volle zoninstraling een temperatuur van bijvoorbeeld 15 á 30 graden worden opgewekt. Dit hangt af van het type systeem dat u toepast maar ook van de soort collectoren. Er zijn namelijk vlakke plaat collectoren en vacuümbuiscollectoren. De vacuümbuiscollectoren kunnen door het vacuüm een hogere temperatuur opwekken dan de vlakke plaat collectoren, maar zijn in aanschaf ook weer iets duurder. In uw woonsituatie en gezinssamenstelling zou een vlakke plaat collector voldoende zijn. Kijkend naar de gezinssamenstelling, oriëntatie van het dak en het zeer lage warm tapwaterverbruik zou een zonneboiler installatie voor uw woning geen interessante optie zijn. Ook koppeling aan de centrale verwarming is niet zozeer interessant aangezien uw gasverbruik gigantisch laag is door het gebruik van de houtkachel In onderstaand overzicht ziet u een kostenindicatie en terugverdientijd weergeven voor uw situatie uitgegaan van alleen een zonneboiler systeem voor warm tapwater. Mogelijke maatregel : Zonneboiler Indicatie kosten : +/ ,00 ( voorraadvat van 120 liter en 2,5m2 collector oppervlak) Indicatie terugverdientijd : +/- 20 jaar Subsidie mogelijk : Nee Opmerking : Terugverdientijd is afhankelijk van het warmwaterverbruik. Bij een huishouden dat veel warm water verbruikt heeft u een hogere besparing en is de investering ook sneller terugverdient. Daarnaast is het energietarief ook een belangrijke indicator. Wanneer je lage energieprijzen hebt afgesloten zal de terugverdientijd uiteraard langer zijn. 16

17 HOUTKACHEL Binnen het interview gaf u aan dat u zeer content bent met uw huidige energierekening en. Het toepassen van een haard (allesbrander) in uw woning is één van de ingrepen waarmee u uw gasverbruik gigantisch laag heeft gemaakt. U stookt jaarlijks circa 3 a 4m3 hout. Dit koopt u in voor circa 40,- per m3. Jaarlijks verstookt u dus voor circa 120,- a 160,- aan hout. Kijkende naar uw woningtype heeft u hiermee een besparing van circa 350 a 500 m3 per jaar gerealiseerd. Dit komt doordat u de kachel ook zeer intensief gebruikt om te verwarmen (in plaats van de centrale verwarming). Een allesbrander geeft niet de meest schone verbranding wanneer er ook andere materialen worden verbrand. In uw situatie gebruikt u gelukkig hout als brandstof. Voor bewoners uit de wijk die dit rapport als referentiewoning ontvangen hebben wij in onderstaande tekst nog een korte toelichting op de mogelijkheden weergeven. Er zijn namelijk verschillende mogelijkheden qua systemen zoals bijvoorbeeld het toepassen van een hout(pellet)kachel, speksteenkachel, een houtgestookte CV of een houtpelletketel. Wanneer u één van bovenstaande laat plaatsen dient u te voldoen aan de eisen zoals gesteld in het bouwbesluit. Voornaamste eis is dat de rookgasafvoer dient uit te komen in het vrije mondingsgebied. U voldoet hieraan. Een houtkachel is een kachel waarin u met normaal hout uw woonkamer kunt verwarmen. Nadeel hiervan is dat de temperatuur hiervan niet automatisch regelbaar is, maar uiteraard heeft dit ook weer zijn charme en kun je dit wel zelf beïnvloeden. Voordeel hiervan is dat wanneer u een voorraadhok in uw tuin maakt u uw eigen hout door het jaar heen kunt verzamelen zodat u geen of nauwelijks geld kwijt bent aan brandstof voor de kachel. Dit is eigenlijk het mooiste natuurlijk. Er zijn ook speksteenkachels op de markt. Deze werken op hout en geven gedurende een langere periode hun warmte af. Een andere optie is een houtpelletkachel. Dit is een intelligente kachel die exact weet hoeveel houtpellets er nodig zijn om bijvoorbeeld de woonkamer te verwarmen tot 21 graden. Stoken met houtpellets is circa 30% goedkoper ten opzichte van verwarmen met aardgas. Daarnaast is er door de schonere verbranding minder last van rook. Voor een nog hoger rendement kunt u ook een houtpelletketel of houtgestookste CV aanschaffen. Deze is gekoppeld aan uw cv-systeem waardoor er een nog hoger rendement wordt behaald. Dit is qua aansluiting een complexer systeem en dit zou in een aparte ruimte geplaatst moeten worden. Voor uw situatie zou dat een ingrijpende ingreep zijn vandaar dat we de mogelijkheden voor een hout(pellet)kachel in onderstaande benoemen. Mocht u nog geïnteresseerd zijn in de mogelijkheden voor een houtpelletketel of houtgestookte CV dan kunnen wij u daar uiteraard nog over adviseren. Mogelijke maatregelen : Indicatie kosten Indicatie besparing Houtkachel (10 KW) : 2.500, % op stookkosten 1 Houtpelletkachel (10KW) : 3.500, % op stookkosten Speksteenkachel (10 KW) : 3.500, % op stookkosten 2 Houtgestookte CV : maatwerk 100% stookkosten + warm tapwater De kosten voor een goede hout(pellet)kachel / speksteenkachel variëren op de markt tussen de 2.000,- en 6.000,-. Prijsverschillen zitten met name in kwaliteit, vermogen en design. Wanneer bewoners geïnteresseerd zijn in de aanschaf van een kachel / ketel kunnen zij contact opnemen met het Duurzaam Bouwloket voor advies over kwalitatief goede merken. Goedkopere (vaak Chinese) ketels zijn namelijk storingsgevoeliger, hebben veel slakvorming in het verbrandingsvat, hebben nauwelijks ingebouwde beveiligingen en geen schone verbranding. Goedkoop is dus vaak duurkoop. 1 Uitgaande dat u de houtkachel primair als verwarming gaat gebruiken en nauwelijks gebruik maakt van het centrale verwarmingssysteem. Daarnaast dient het hout niet gekocht te worden in de winkel maar zijn wij er van uitgegaan dat er een houtvoorraad is die zelf wordt gevuld door de bewoners. 2 Uitgaande dat u de speksteenkachel primair als verwarming gaat gebruiken en nauwelijks gebruik maakt van het centrale verwarmingssysteem. Daarnaast dient het hout niet gekocht te worden in de winkel maar zijn wij er van uitgegaan dat er een houtvoorraad is die zelf wordt gevuld door de bewoners. 17

18 7. OVERIGE MAATREGELEN 7.1 VENTILATIE Tijdens de quickscan is er een korte luchtkwaliteitsmeting gedaan. Door het korte tijdsbestek is deze meting niet representatief voor de luchtkwaliteit binnen de woning. Voor een betere meting dient de luchtkwaliteitsmeter langer in de woning te staan en gedurende een aantal dagen data te loggen om vervolgens geanalyseerd te worden. Gedurende de meting was de luchtkwaliteit in huis goed. Op de naastgelegen foto zijn de luchtvochtigheid (53,9%) en het CO2 gehalte (466 PPM) prima en gezond. > 1200 ppm : de binnenlucht is ongezond ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is aanvaardbaar <1000 ppm : de kwaliteit van de binnenlucht is gezond > 70 % : de binnenlucht is te vochtig % : de binnenlucht is prima < 30% : de binnenlucht is te droog 7.2. REDUCEREN SLUIPVERBRUIK In het persoonlijke interview kwam naar voren dat u niet direct inzicht heeft in het energieverbruik van uw huishoudelijke apparaten. Er zijn apparaten beschikbaar die het totale sluipverbruik binnen uw woning kunnen meten. Met dit apparaat kunt u uw sluipverbruik in de woning opsporen en real-time het energieverbruik in Watt in uw woning en van apparaten bekijken. Het sluipverbruik is het verbruik wat uw woning in stand-by stand verbruikt. Het is aan te bevelen een simpele verbruiksmeter aan te schaffen. Hiermee wordt u ook bewust van de apparatuur die onnodig aan staat binnen de woning. Op het moment dat u naar bed gaat en alle apparaten uit heeft gezet kunt u uw sluipverbruik aflezen. Vuistregel is dat iedere Watt aan vermogen ( bij apparaten die 24 uur per dag het gehele jaar door stroom pakken) circa 2,- op jaarbasis is. Het is dus de moeite en zoektocht waard om uw sluipverbruik te reduceren. Een verbruiksmeter kost circa 20,- á 30,-. 18

19 7.3. RADIATORFOLIE EN LEIDINGISOLATIE Een goede manier om de stralingswarmte van de radiatoren de kamer in te leiden is door de achterzijde van de radiator te beplakken met radiator folie. Hierdoor wordt de warmte die de radiator aan de achterkant uitstraalt naar de wand, gereflecteerd naar de woon of slaapkamer. Kosten voor radiatorfolie voor uw woning bedragen maximaal 30 euro. Dit is een leuke doe het zelf klus. Voor uw leidingwerk liggen er ook nog kansen om energie te besparen en warmteverliezen te minimaliseren. CV-leidingen verliezen veel warmte wanneer deze niet geïsoleerd zijn. Door leidingisolatie in onverwarmde ruimten (zoals kruipruimte, hal etc.) toe te passen voorkom je onnodig warmte verlies in je leidingen. U kunt uw leidingen isoleren met speciale isolatiekokers voor leidingwerk maar ook met bijvoorbeeld isolerende bandage-folie (stralingsprincipe). Voor circa 15,- kunt u alle leidingen binnen uw woning kunnen isoleren 7.4. C.V. WATERZIJDIG INREGELEN EN VERLENGEN LEVENSDUUR DOOR SPIROTRAP Veel van de verwarmingsinstallaties in Nederland zijn niet goed ingeregeld. Door de installatie waterzijdig in te regelen kan de verwarmingsinstallatie efficiënter verwarmen. Waterzijdig inregelen is een eenmalige handeling waarmee men de ketel inregelt. Vaak staat de aanvoertemperatuur onnodig hoog ingesteld. Dit is de temperatuur die de ketel uit gaat. Hierdoor is de retourtemperatuur ook te hoog. Dit heeft als gevolg dat een CV ketel in de praktijk vaak niet zijn hoge rendement kan halen omdat de retourtemperatuur ruim boven de 55 graden uitkomt. Vanaf 55 graden Celsius wordt pas echt een hoog rendement behaald. Naast het instellen van de ketel dienen de maximale doorstroomopeningen van de radiatorkranen op elkaar afgesteld te worden. De juiste instelling is afhankelijk van de afstand van de radiator tot de ketel. Hoe verder, hoe minder druk er zal zijn, en hoe groter de opening zal moeten zijn. Er zijn meerdere manieren om uw verwarmingssysteem in te regelen. Dit kan handmatig. Hierbij stelt een installateur de maximale doorstroomopening in door het binnenwerk van een radiatorkraan in te stellen (het kan ook door een voetventiel te verdraaien maar dat is niet aan te bevelen). Aandachtspunt bij handmatige inregelen is dat wanneer u een aanpassing maakt in uw verwarmingssysteem het systeem eigenlijk weer in onbalans is en opnieuw ingeregeld dient te worden. Aangezien u hoogstwaarschijnlijk nog geen dubbel instelbaar binnenwerk heeft in de radiatorkranen kunt u er ook voor kiezen wanneer u nieuwe radiatorkranen koopt om deze te kopen met automatische debietregelaars. Deze regelen zelfstandig de balans in het verwarmingssysteem. Let wel op dat u regelmatig blijft ontluchten. Lucht blokkeert de doorstroming. Een indicatie van de kosten voor CV optimalisatie zijn circa 300,- maar variëren per situatie aangezien iedere woning maatwerk is (handmatige inregelen, nieuwe radiatorkranen of automatische debietregelaars). In een pilot test zijn in Nijmegen 10 woningen ingeregeld. De gemiddelde besparing op de stookkosten was 5 a 10%. Voor uw woning is het inregelen echter een stuk minder interessant aangezien u de verwarming bijna nooit aan heeft en stookt op hout. Een kleine ingreep wat u eventueel nog kunt toepassen is de aanvoertemperatuur van de vloerverwarming circa 5 graden verlagen. Een aanvoer temperatuur van 41 a 42 graden is vrij hoog voor een vloer met 10 centimeter isolatie. De retour temperatuur zal daardoor ook iets lager worden en ook het rendement. In comfort zult u waarschijnlijk niets merken. Wanneer dit wel het geval is kunt u de aanvoertemperatuur weer ietsjes opplussen. 19

20 Wel interessant voor de centrale verwarming is een vuilafscheider met magneet. Binnen een verwarmingssysteem circuleren kalk en versneld magnetiet (zeer kleine ijzerdeeltjes). Vaak is dit vuil in het installatiewater de oorzaak is van storingen en versnelde slijtage van onderdelen in uw cv-installatie. Dit vuil bestaat grotendeels uit corrosiedeeltjes, die de magnetische velden in pompen, ventielen en regelkleppen opzoeken. Andere vuildeeltjes worden door de installatie gepompt en verzamelen zich uiteindelijk in kritische componenten. Met als gevolg: onnodig energieverbruik, snellere slijtage en terugkerende klachten zoals storingen, uitval of een minder goede werking. Toepassing van een vuilafscheider kost circa 150,- en is gemakkelijk toe te passen op (bijna) iedere cv installatie. 20

21 8. CONCLUSIE/SAMENGEVAT Op basis van de quickscan adviseren wij om op onderstaande volgorde de maatregelen in de komende jaren uit te laten voeren. Hiervoor kunt u een meerjarenplan opstellen. Het betreft de volgende maatregelen: - Radiatorfolie en leidingisolatie 45,- - Vuilafscheider met magneet t.b.v. verwarmingsketel Enkel glas in voordeur vervangen voor dubbel glas (wanneer mogelijk) 315,- Het totaal van de bovengenoemde maatregelen komt neer op 510,-. Aangezien u al zeer veel energiebesparende maatregelen heeft toegepast is het investeren in veel maatregelen in uw situatie niet meer rendabel. U heeft qua dat betreft een zeer energiezuinige woning en een voorbeeld woning voor bewoners uit de wijk. Bovenstaande maatregelen zijn een aantal laagdrempelige ingrepen die met name op onderhoud, comfort en efficiency invloed hebben. Opmerkingen: Het waterzijdig inregelen van uw c.v. systeem is normaliter een interessante maatregel om te overwegen. Dit kan zorgen voor een energiebesparing en comfortverbetering (warmteafgifte en reactiesnelheid van het warmte afgifte systeem). Echter, u gebruikt uw verwarming nauwelijks doordat u de haard altijd gebruikt. Hierdoor is het inregelen eigenlijk niet echt interessant voor uw woning; Het extra isoleren van uw gevel (spouwmuur is reeds geïsoleerd) of het dak raden wij af aangezien dit economisch gezien niet de meest interessante oplossingen zijn. Dit in verband met de hoge kosten en de kleine besparing en comfortverbetering die deze maatregelen nog met zich mee zouden brengen. De isolatiewaarden voor de woning zijn redelijk goed en zijn vanaf de bouw al met een hogere isolatiewaarde gerealiseerd dan de bouwregelgeving (in ) voorschreef. Door de dak oriëntatie op het noorden is de investering in zonnepanelen voor uw situatie economisch gezien niet interessant; Een zonneboilersysteem is een interessante en duurzame installatie. Door uw gezinssamenstelling, oriëntatie van het dak en lage tapwaterverbruik is dit geen interessante optie; Naast het nemen van bouwtechnische en installatietechnische maatregelen is de gerealiseerde besparing uiteindelijk afhankelijk van uw gedrag. Uit onderzoek is gebleken dat door alleen gedragsverandering al 15% op de energielasten bespaart kan worden. Net zoals je in een Toyota Prius 1 op 9 kunt rijden, kunt u in een duurzame / energiezuinige woning nog steeds een hoog energie verbruik hebben. Gedrag en bewust omgaan met energie is dus de succesfactor van uw uiteindelijke energiebesparing per jaar. Mocht u nog vragen hebben over de geadviseerde maatregelen dan kunt u altijd vrijblijvend contact met ons opnemen. Besluit u over te gaan tot het uitvoeren van maatregelen dan kan het Duurzaam Bouwloket u ondersteunen bij het aanvragen van offertes en onderhandelingen met bedrijven en wellicht aanvragen bij u in de buurt combineren zodat er een inkoopvoordeel kan ontstaan. Met vriendelijke groet, Duurzaam Bouwloket 21