Cultuurprofieldoelen INLEIDING INSTRUMENT

Transcriptie

1 Cultuurprofieldoelen INLEIDING Cultuurprofieldoelen zijn extra doelen, bovenop de wettelijk voorgeschreven kerndoelen en eindtermen, die de school zelf ontwikkelt naar aanleiding van haar visie, om richting te geven aan het programma van de cultuurprofielschool. De vraag hierbij is: hoe wilt u uiting geven aan de cultuurprofilering en waarin onderscheidt uw cultuurprofielschool zich van andere scholen? Dit onderdeel biedt u een instrument om cultuurprofieldoelen te formuleren. Bij het formuleren van die cultuurprofieldoelen wordt direct zichtbaar welke consequenties deze doelen hebben voor de school als organisatie. Opbrengsten van dit instrument zijn: concretiseren van de ambities; richting geven aan de programmering; zicht krijgen op de consequenties voor de school als organisatie. INSTRUMENT CULTUURPROFIELDOELEN Een school formuleert doelen om: de schoolvisie te concretiseren; richting te geven aan de invulling van het programma; vrijblijvendheid te voorkomen door helder geformuleerde doelen waardoor iedereen weet waarop men zich moet richten. In de wet staat een groot gedeelte van het onderwijsprogramma beschreven: alle scholen moeten zich houden aan kerndoelen en eindtermen. Een cultuurprofielschool wil haar leerlingen echter meer bieden. Wat dat 'meer' inhoudt, beschrijft de school in haar visie en cultuurprofieldoelen. Bij het formuleren van de cultuurprofieldoelen vormen kerndoelen (en eindtermen) de basis. 48 KERNDOELEN De onderbouw van het vo heeft 48 kerndoelen, vijf ervan gelden voor het leergebied Kunst en Cultuur. 1 De leerling leert door het gebruik van elementaire vaardigheden de zeggingskracht van verschillende kunstzinnige disciplines te onderzoeken en toe te passen om eigen gevoelens uit te drukken, ervaringen vast te leggen, verbeelding vorm te geven en communicatie te bewerkstelligen. 2 De leerling leert eigen kunstzinnig werk, alleen of als deelnemer in een groep, aan derden te presenteren. 3 De leerling leert op basis van enige achtergrondkennis te kijken naar beeldende kunst, te luisteren naar muziek en te kijken en luisteren naar theater-, dans- of filmvoorstellingen. 4 De leerling leert met behulp van visuele of auditieve middelen verslag te doen van deelname aan kunstzinnige activiteiten, als toeschouwer en als deelnemer. 5 De leerling leert mondeling of schriftelijk te reflecteren op eigen werk en werk van anderen, waaronder dat van kunstenaars.

2 Iedere school in Nederland richt zich op bovenstaande kerndoelen. Een cultuurprofielschool wil zich echter juist onderscheiden van andere scholen. Dit instrument is een werkvorm voor het gezamenlijk formuleren van cultuurprofieldoelen. Het maakt duidelijk waarmee uw school zich als cultuurprofielschool profileert. Zoals gezegd geeft een cultuurprofiel aan wat u in het totale onderwijsprogramma éxtra doet; waardóór uw school zich profileert met cultuur. Voorbeeld cultuurprofieldoelen Leerlingen maken kennis met de veelzijdigheid van de culturele industrie. Leerlingen leren in, met en door kunst vanuit een multidisciplinaire insteek. In alle vakken leren leerlingen in de context van kunst. Urban culture staat centraal in het programma. Leerlingen leren in de context van culturele diversiteit. Religie en kunst vormen de basis voor het programma. Een filosofische en kritische houding staat centraal in het kunstvakprogramma. Mediawijsheid vormt de overkoepelende kapstok voor de kunstvakken en mens en maatschappijvakken. DE UITWERKING IN BEELD Als team stelt u een portret, mindmap of collage samen waarin helder wordt wat de meerwaarde van het cultuurprofieldoel is voor leerlingen en hoe het cultuurprofieldoel samenhangt met het pedagogisch-didactisch klimaat van de school, het leiderschap, de deskundigheid van het personeel, het schoolklimaat en de externe contacten. Zorg voor voldoende flip-overs, stiften, lijm, scharen en tijdschriften en een overzicht van de vijf kerndoelen voor het leergebied Kunst en Cultuur. Maak groepen van ongeveer vier personen en loop met de groepen onderstaande stappen door. Stap 1 Formuleren van extra doelen Beschrijf de school op hoofdkenmerken (bijvoorbeeld onderbouw vmbo, scenario 2, multicultureel). Bestudeer de vijf kerndoelen Kunst en Cultuur. Geef aan wat de school al doet. Brainstorm individueel wat de school de leerlingen in cultureel opzicht mee wil geven. Wissel de brainstorm uit en selecteer de overeenkomsten en de interessante punten. Zorg voor overeenstemming: worden deze punten door iedereen als belangrijk ervaren? Check deze punten met de gekozen ambities en visie van de school en haal punten die niet passen binnen de ambities of de visie uit de selectie. Formuleer op basis van de selectie cultuurprofieldoelen waarin omschreven staat wat de leerlingen extra leren door de cultuurprofilering. Let op: doelen gaan over het 'wat', niet over het 'hoe'. Wat moet de leerling beheersen? 'Wat' staat voor grote overkoepelende inhouden, zoals kerndoelen en eindtermen. Over welke leerstof gaat het nieuwe doel? Stap 2 Verbinden met de school als organisatie Pak de tijdschriften, lijm, stiften, enzovoort erbij en enkele flip-overs. Brainstorm (al bladerend, tekenend, plakkend, schrijvend, wandelend) over de verbinding van cultuurprofieldoel met: personeel (deskundigheid/houding); pedagogisch-didactisch klimaat; 2 CULTUURPROFIELDOELEN

3 samenwerking/rooster/inrichting binnen de school; externe contacten; leiderschap. Maak de verbinding van het cultuurprofieldoel met bovenstaande punten zichtbaar in een zelf vormgegeven schoolportret. Stap 3 Uitwisseling van portretten Geef een presentatie aan een andere groep en vice versa. Vraag na de presentatie door op concretisering, ambitie, wensbaarheid en haalbaarheid. Stap 4 Plenaire uitwisseling Reflecteer op de uitkomsten. Zijn de extra cultuurprofieldoelen wenselijk en haalbaar? Moet er iets worden aangepast in de formulering? Hoe kunnen we nu verder? 3 CULTUURPROFIELDOELEN

4 Het zesde kerndoel staat hier voor 'cultuurprofieldoel'. 4 CULTUURPROFIELDOELEN

5 5 CULTUURPROFIELDOELEN Het zesde en zevende kerndoel staan hier voor 'cultuurprofieldoelen'.

6 BRONNEN EN VERWIJZINGEN LITERATUUR Geen DEZE WEBSITE leerdoelenformuleren.pdf visieopcultuureducatie.pdf onderwijsconceptencultuurprofiel.pdf scenarioskunstencultuur.pdf eendaguithetlevenvaneenleerling.pdf WEBSITES SCHOOLVOORBEELDEN JACOB-ROELANDSLYCEUM, BOXTEL Grote Beemd CC Boxtel Contactpersoon: Esther Loupias E e.loupias@jrl.nl T I Schoolportret: ortretten/jacob-roelandslyceum Els Strang is directeur onderwijs van het Jacob-Roelandslyceum in Boxtel. De school wil haar leerlingen kansen bieden op een maximale ontplooiing in een veilige en inspirerende omgeving. Veel leerlingen kiezen voor een van de drie profileringen Technasium, Engels+ en Cultuur om hun middelbare schoolcarrière meer glans te geven door het behalen van een extra certificaat of diploma. Waarom meerdere profielen op een school?? Het Jacob-Roelandslyceum is een streekschool. Naast leerlingen uit Boxtel heeft de school ook veel leerlingen uit de dorpen in de omgeving. Een enkele profilering is voor het Jacob-Roelandslyceum te beperkt, daarom heeft de school gekozen voor drie verschillende richtingen waarin leerlingen zich extra kunnen ontwikkelen. "De profileringen Cultuur en Technasium zitten in de genen van de school. Er zijn van oudsher allerlei culturele activiteiten binnen en buiten de lessen en ook de bètavakken organiseren al jaren extra activiteiten voor leerlingen. Het profiel Engels+ is erbij gekomen omdat Engels zowel in techniek als cultuur een grote rol speelt. Om kennis te nemen van wat in het buitenlandse gebeurt, is taal erg belangrijk. De profileringen bieden leerlingen een interessante verdieping. 6 CULTUURPROFIELDOELEN

7 Er ontstaan dwarsverbanden tussen de profileringen, die de school laten bruisen, zoals het Discoveryfestval en de module Uniek Fabriek voor Technasium- en Cultuurleerlingen; ook in de vormgeving en inrichting van de profileringen trekken de verschillende richtingen samen op. We zien dat de profileringen ambitie mobiliseren en dat ze op de sterke punten inspirerend zijn voor elkaar. Het Technasium heeft een meesterproef, dat idee hebben we vertaald naar de cultuurprofilering, waar leerlingen aan het einde van hun schoolcarrière een eigen invulling kunnen geven binnen een zelfgekozen discipline. We zoeken de samenhang. Als directeur onderwijs heb ik een vast overlegmoment met de coördinatoren van de profileringen. Hoe ziet de toekomst eruit? "De meerderheid kiest op dit moment voor een profiel, ongeveer 75% van de leerlingen. Dit toont aan dat het voor de leerlingen interessant is. De deelname aan de cultuurprofilering blijft groeien. We zitten inmiddels op een deelnamepercentage van bijna een derde van de leerlingen. Samen met ondersteuners vanuit de Vereniging van Cultuurprofielscholen willen we de samenwerking tussen de verschillende profileringen intensiveren maar ook de samenwerking met de monovakken. DA VINCI COLLEGE, LEIDEN Locatie Kagerstraat Kagerstraat CP Leiden Contactpersoon: Carolien Kasper E ckas@davincie-leiden.nl T I Schoolportret: ortretten/da-vinci-college Het Da Vinci College heeft een aantal cultuurprofieldoelen binnen de cultuureducatie geformuleerd. Deze doelen heeft de school ontwikkeld naar aanleiding van haar visie, en deze zijn opgenomen in het cultuurprofielplan. Door een gevarieerd kunstprogramma aan te bieden, maken leerlingen kennis met uiteenlopende kunst- en cultuuruitingen. Leerlingen leren kritisch hiernaar te kijken, te observeren, en worden gestimuleerd zelf actief deel te nemen. Leerlingen leren hun capaciteiten te zien en ook elkaars capaciteiten. Hierdoor krijgen ze zelfvertrouwen en respect voor elkaar. De leerling kan zich een beeld vormen van de loopbaanmogelijkheden in de creatieve industrie en vervolgopleidingen in de kunstsector. Een cultuurportfolio wordt in samenwerking met de kunstdocent opgesteld als een leerling geïnteresseerd is in een vervolgopleiding. Het programma bestaat uit lessen, vakoverstijgende en sectie-overstijgende projecten in onderlinge samenhang. Het streven is een verhouding van 50% - 25% - 25%. In het programma is ruimte voor aparte kunst- en cultuurklassen. Culturele activiteiten worden in samenhang met het curriculum van de school aangeboden: dit betekent dat activiteiten aan elkaar en aan het curriculum gekoppeld worden. De school biedt leerlingen vrije ruimte om te werken in de vorm van atelierlessen. Naast het reguliere aanbod krijgen leerlingen die geïnteresseerd zijn in kunst en cultuur, extra workshops. 7 CULTUURPROFIELDOELEN

8 Twee doelen staan centraal bij het aanbieden van vakoverstijgend onderwijs. De leerling kan expressie- en presentatievormen aangeleerd bij de kunstvakken toepassen in nietkunstvakken. Bijvoorbeeld bij het visualiseren van Scienceprojecten. Leerlingen doen mee aan een project in de TU Delft. Ze ontwikkelen en maken een maquette van een winkelcentrum, en presenteren het resultaat aan een groep. De leerling kan sporen in heden en verleden en sporen in het cultureel erfgoed vakoverstijgend herkennen, beschouwen, analyseren en interpreteren. 8 CULTUURPROFIELDOELEN