VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND

Transcriptie

1 gemeente Roermond VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND afd: Welzijn datum indiening: 12 augustus 2013 datum/agendapunt B&Wvergadering: /402 Onderwerp: Concept inventarisatienota en concept visienota jeugdhulp Midden-Limburg West en Midden-Limburg Oost Voorstel: 1. het college besluit de conceptinventarisatienota jeugdhulp inclusief bijlagenboek vast te stellen; 2. het college besluit de conceptvisienota jeugdhulp vast te stellen; 3. het college besluit de conceptvisienota jeugdhulp ter vaststelling voor te leggen aan de gemeenteraad; 4. het college besluit de gemeenteraad te informeren over het nog vorm te geven transitiearrangement door middel van verzending van bijgevoegde raadsinformatiebrief. Behandeling in: raadscommissie: BS op: 10 september 2013 advisering gemeenteraad van: 26 september 2013 overlegorgaan: Beslissing B&W: 1. akkoord; 2. akkoord; 3. akkoord; 4. aanpassen zoals besproken (inzake overleg met commissie BS) in overleg met de portefeuillehouder. Handiekening gemeentesecretans

2 Limburg Oost pagina: 2 Concept inventarisatienota en concept visienota jeugdhulp Midden-Limburg West en Midden- Bijlagen: bijlage 1: conceptinventarisatienota; bijlage 2: concept bijlagenboek bij inventarisatienota; bijlage 3: conceptvisienota; bijlage 4: raadsvoorstel; bijlage 5: raadsbesluit; bijlage 6: raadsinformatiebrief inzake transitiearrangement. Samenvatting: In de eerste helft van 2013 hebben de gemeenten In Midden-Limburg West (MLW) en Midden-Limburg Oost (MLO) op basis van door uw college vastgestelde beleidskaders (startnotitie en de agenda transitie jeugdzorg MLO) samen met gebruikers/cliënten, professionals en managers gewerkt aan de totstandkoming van een inventarisatienota (beschrijvend document inzake de huidige situatie, de nieuwe situatie en het proces) en een visienota inclusief de contouren van een toekomstmodel om te komen tot een decentralisatie van de jeugdzorg op 1 januari Genoemde documenten zijn nu in concept klaar en de visienota is besproken met de portefeuillehouders in het bestuurlijk overleg Zorg en Welzijn (ZOWEL) op 19 juni jl.. De zeven colleges van de Midden-Limburgse gemeenten worden nu gevraagd belde documenten in concept vast te stellen en de visienota ter vaststelling voor te leggen aan de gemeenteraad. De conceptinventarisatienota Inclusief bijlagenboek wordt in september o.a. aangevuld met cijfers over zorggebruik en de gegevens van de eerste lijnspsychologen In de regio, die nu nog niet beschikbaar zijn en wordt dan in definitieve vorm aan uw college voorgelegd. Toelichting op voorstel: Gemeenten worden per 1 januari 2015 verantwoordelijk voor alle vormen van jeugdhulp. Deze kans grijpen gemeenten aan om hulp zo laagdrempelig en vroeg mogelijk en zo zwaar als nodig in te zetten vanuit in de lokale omgeving aangestuurde hulp. De te bereiken omslag houdt in, dat een op preventie en lichte steun gerichte directe hulp In de omgeving van het gezin, met inzet en betrokkenheid van de gezinsieden zelf, het beroep op gespecialiseerde en dure zorg (en langdurige indicatietrajecten) kan worden teruggedrongen. Hiervoor is de inrichting van een nieuw stelsel nodig. In voorbereiding op dit nieuwe stelsel hebben de gemeenten In Midden-Limburg samen opgetrokken op basis van de startnotities (MLO/MLW), de uitgangspuntennotitie (MLW) en de transitie en transformatie agenda MLO. Voor verdere samenwerking op het gebied van o.a. inkoop is er onlangs bestuurlijk door de afzonderlijke colleges Ingestemd en is er een intentieverklaring ondertekend door de 7 gemeenten conform het haltermodel voor regionale samenwerking. Inhoudelijk Is er de afgelopen maanden gewerkt aan een conceptinventarisatienota (startfoto, vaststelling door college) en een conceptvisienota (richtinggevend, vaststelling door gemeenteraad). Voorgesteld wordt om belde nota's in concept vast te stellen. Totstandkoming nota's In aanloop naar de conceptinventarisatienota en- visie nota hebben in 2012 en het voorjaar van 2013 kennismakingsgesprekken plaatsgevonden met voor gemeenten nieuwe partners. Vervolgens hebben er in de periode januari tot april 2013 verdiepende bijeenkomsten plaatsgevonden met overdragende overheden,

3 Limburg Oost pagina: 3 Concept inventarisatienota en concept visienota jeugdhulp IVIidden-Limburg West en Midden- gebruikers, professionals en de managers van partners in de jeugdhulp. De belangstelling, opkomst en de reacties op de bijeenkomsten waren positief en hebben veel input opgeleverd (zie hiervoor het conceptbijlagenboek). Deze input vormt een basis voor de nota's. Daarnaast zijn de nota's gebaseerd op verschillende landelijk verschenen documenten en is BMP Advies in opdracht van de 7 gemeenten een analyse aan het maken ten aanzien van cijfermatige gegevens op Midden-Limburgs niveau (in afstemming en aansluiting met de decentralisaties van de AWBZ en de Participatiewet). Provincie Limburg De Provincie Limburg heeft in haar beleidskader Jeugdzorg Limburg opgenomen dat zij dat deel van de jeugdzorg waarvoor zij nu wettelijk verantwoordelijk is, te weten de Provinciale Jeugdzorg, kwalitatief en (financieel) gezond naar de gemeenten wil overdragen. Hierbij willen zij zoveel mogelijk garanderen dat kinderen en jongeren geen risico lopen tijdens de transitie- en transformatieperiode. Hiertoe heeft de Provincie een aantal ijkpunten geformuleerd. 1. Het belang van het kind staat voorop 2. Kwaliteit van de zorg voor jeugdigen blijft op het huidige niveau of wordt verbeterd 3. Ruimte voor de professional 4. Gemeenten hebben op orde waarvoor ze verantwoordelijk zijn 5. Intersectorale zorg is gegarandeerd 6. Bureaucratische lasten voor instellingen worden niet hoger, eerder lager 7. Er is één structuur voor sturing en financiering 8. Provincie blijft verantwoordelijk voor jeugdzorg totdat wettelijk kan worden overgedragen 9. Helder proces voor de gehele transitieperiode, met respect voor ieders verantwoordelijkheden 10. De risico's en de kosten van overdracht zijn in beeld en worden door het rijk gefinancierd 11. De betrokkenheid van maatschappelijke organisaties bij het transitieproces is aantoonbaar Wmo-raad De Wmo-raad heeft de conceptvisienota besproken in haar vergadering van 9 juli Zij hebben een aantal opmerkingen gemaakt t.a.v. o.a. de rol van verenigingen in het nieuwe stelsel, regievoering en eigen kracht die met name betrekking hebben op de hoe-vraag. Hun opmerkingen zullen dan ook meegenomen worden in het nog op te stellen beleidsplan. Conceptinventarisatienota en biilagenboek In de inventarisatienota wordt ingezoomd op de decentralisatie van de jeugdzorg en aile onderdelen uit de AWBZ die betrekking hebben op jeugd en onder de Jeugdwet en daarmee onder de verantwoordelijkheid van gemeenten gaan vallen. Gemeenten moeten zich in aansluiting op de preventieve taken die zij al hadden, gaan toeleggen op zorg en hulpverlening, een voor gemeenten grotendeels nog onbekend terrein. De inventarisatie geeft basisinformatie over deze ontwikkeling en kent drie beschrijvende onderdelen: de situatie van de huidige jeugdzorg, de nieuwe situatie en de startpositie van de twee subregio's in Midden-Limburg. Kortheidshalve verwijs ik u naar bijgaande nota inclusief bijlagenboek. De nota is gebaseerd op de laatste stand van zaken tot zover op dit moment bekend is (startfoto). Landelijk zijn en blijven er nog een aantal onzekerheden, daar kunnen we, vanwege de beoogde ingangsdatum van 1 januari 2015, in proces en tijd niet op wachten. Omdat onlangs pas bevestigd is dat o.a. de eerstelijnspsychologie voor jeugdigen ook overkomt naar de Jeugdwet, staat dit overzicht nog open in het bijlagenboek, evenals de aanvraag voor cijfers over het zorggebruik in de regio (eerder genoemde onderzoek BMP). Hier wachten we o.a. ook nog op een aantal landelijke cijfers die naar verwachting gedurende de zomer beschikbaar komen. Deze zullen in de definitieve nota vastgelegd worden (september 2013). Gekozen wordt om de nota nu wel in concept door de colleges te laten vaststellen, omdat het als achtergronddocument fungeert voor de conceptvisie en het uit te werken beleidsplan (de hoe-vraag) waar we parallel verder mee aan de slag gaan.

4 Limburg Oost pagina: 4 Concept inventarisatienota en concept visienota jeugdhulp IVIidden-Limburg West en Midden- Conceptvisienota Op tot een nieuwe inrichting van het Jeugdhulpstelstel te komen is door de 7 gemeenten gekozen voor een brede en gezamenlijke aanloop naar een visienota. Deze Is gebaseerd op de uitgangspunten zoals eerder vastgesteld in genoemde startnotities, uitgangspuntennotitie en transitieagenda. De conceptvisienota is op 19 juni jl. besproken en met enkele aanscherpingen akkoord bevonden door de portefeuillehouders van de 7 gemeenten. De decentralisatie van de jeugdzorg betekent voor gemeenten dat er nieuwe taken en verantwoordelijkheden komen die op een andere manier georganiseerd moeten worden: een transformatie van het jeugdhulpstelsel. Met 'een beetje van hetzelfde, maar dan anders' komen we er niet. Het is nodig andere dingen te doen. De visienota geeft richting aan de aankomende decentralisatie en transformatie van de jeugdzorg. In de nota is opgenomen: welke partijen bij de decentralisatie betrokken zijn en welke rol zij vervuilen in het toekomstige jeugdhulpstelsel; de visie op opgroeien en opvoeden: ouders zijn als eerste verantwoordelijk voor de opvoeding van de kinderen, zij bieden kinderen een goede basis om gezond en veilig op te groeien. Gezinnen worden daarin gesteund door een pedagogische civil society. We streven naar een samenleving waarin gezamenlijk opvoeden en zorg voor elkaar centraal staan; basisprincipes voor een toekomstbestendig jeugdhulpstelsel; toekomstmodel voor het jeugdhulpstelsel: de basis voor een nieuw stelsel zijn jeugd- en gezinsteams die daar werken waar ouders en kinderen zijn; visie op de aansturing van de jeugdhulp. Inhoudelijk verwijs ik u kortheidshalve naar bijgevoegde conceptvisienota. Vervolgstappen De conceptwet is op 1 juli jl. naar de Tweede Kamer doorgeleid. Dit betekent dat de door uw college vastgestelde planning nog steeds parallel loopt aan de beoogde ingangsdatum van 1 januari De (tijds)druk is onverkort hoog. Beleidsplan (2^ helft 2013) Dit betekent ook dat er voor 31 december 2013 een beleidsplan vastgesteld dient te worden ter beantwoording van de hoe- vraag. Hier worden thans conform planning de voorbereidingen voorgetroffen. In het beleidsplan wordt, zoals nu voorzien, een nadere uitwerking opgenomen van het toekomstmodel, de gevolgen van het toekomstmodel voor voorliggende voorzieningen, specialistische voorzieningen en het gedwongen kader, een keuze vooreen inkoopmodel, een keuze voor schaalgrootte bij inkoop van verschillende jeugdhulpvormen, keuzes voor de bestuurlijke inrichting, het kwaliteitsbeleid, de samenhang met de decentralisatie van de AWBZ naar de Wmo en de invoering van de Participatiewet, een plan van aanpak om te komen tot een nieuw stelsel, een risico-inventarisatie en een financiële vertaling. In het beleidsplan is tevens ruimte voor lokale accentverschillen. Transitiearrangement (voor 31 oktober 2013) Dwars door de vastgestelde planning loopt dat er in juni 2013 afspraken zijn gemaakt door het Rijk, VNG en IPO over de overgang van de bestuurlijke verantwoordelijkheid van zorg voor jeugd naar gemeenten in Onderdeel van de afspraken is dat gemeenten in regionaal verband transitiearrangementen dienen te realiseren voor het overgangsjaar Onlangs is bekend geworden dat deze arrangementen voor 31 oktober 2013 ingediend moeten worden bij Transitiecommissie Stelselwijziging Jeugdzorg (TSJ). Het arrangement is een overzicht van in overleg gemaakte afspraken tussen gemeenten, zorgaanbieders en financiers over:

5 Limburg Oost pagina: 5 Concept inventarisatienota en concept visienota jeugdliuip Midden-Limburg West en Midden- continuïteit van geïndiceerde zorg (alle cliënten in zorg per 31 december 2014 kunnen deze zorg bij dezelfde aanbieder voortzetten in hetjaar 2015); borging van zorginfrastructuur Geugdzorgaanbieders die de zorg aanbieden in het kader van continuïteit van zorg); omgang met frictiekosten (uit het arrangement blijkt op welke wijze en in hoeverre de frictiekosten beperkt worden: het bevat geen afspraken over het dragen van de frictiekosten. Besluitvorming ten aanzien van het transitiearrangement ligt bij uw college van burgemeester en wethouders. Er is geen plicht om de gemeenteraden te betrekken bij besluitvorming. Bovendien is dit in de beschikbare tijd niet haalbaar. Wel wordt geadviseerd de gemeenteraden te informeren. Op basis van een eerste ambtelijke analyse lijkt de inhoud van de te maken afspraken verregaand, terwijl kaders over de financiën nog onduidelijk zijn (zie toelichting op de middelen). Daarnaast zet deze extra stap ook druk op de beschikbare ambtelijke capaciteit, het lopende proces om te komen tot het beleidsplan, het bestuurlijke proces en de reeds lopende gesprekken met partners. De portefeuillehouder is hiervan reeds op de hoogte. Uw college wordt gevraagd de gemeenteraad over deze ontwikkeling te informeren door middel van bijgevoegde raadsinformatiebrief. Verordeningen en nader uit te werken documenten/afspraken met instelling op basis van beleidsplan (2014). Na vaststelling van het beleidsplan, zal 2014 in het teken staan van de uitwerking. Dit betekent o.a. dat er een verordening Jeugdwet door de gemeenteraad zal moeten worden vastgesteld. Pilots (2013/2014) Vooruitlopend op de transitie en transformatie vinden er in de regio parallel aan de beleidsvorming pilots plaats. Onlangs nam uw college bijvoorbeeld een positief besluit ten aanzien van de pilot generalisten. De provincie Limburg heeft de aangevraagde subsidie inmiddels toegekend. Rïsicoparagraaf: De nota's gaan uit van de inhoudelijke stand van zaken tot nu toe. Nog niet alle landelijke kaders zijn bekend. Daarnaast gaat de transitie jeugdzorg gepaard met zowel financiële, politieke, inhoudelijke, juridische, samenwerkingsgerichte als organisatorische risico's. Deze worden in het nog op te stellen beleidsplan en in de daarin opgenomen risicoinventarisatie nader uitgewerkt. Toelichting op de middelen: De conceptvisienota kent nog geen directe financiële gevolgen, deze zullen in de het beleidsplan verder uitgewerkt worden. In de meicirculaire is wel aangegeven welk historisch gebaseerd budget voor 2015 (gebaseerd op huidig zorggebruik) overkomt naar de gemeenten in ML. Dit betreft slechts een indicatie. In de meicirculaire 2014 wordt het definitieve bedrag voor 2015 bekend gemaakt op basis van de dan meest recente gegevens en de nog te nemen besluiten. Naar verwachting wordt het in de meicirculaire 2013 gepresenteerde bedrag naar beneden bijgesteld.

6 Limburg Oost pagina: 6 Concept inventarisatienota en concept visienota jeugdliuip Midden-Limburg West en Midden- Voor de regio Midden-Limburg gaat het om: Echt-Susteren (MLO) Leudal (MLW) Maasgouw (MLO) Nederweert (MLW) Roerdalen (MLO) Roermond (MLO) Weert (MLW^ Totaal MLO Totaai MLW Totaal ML In de meicirculaire 2014 wordt nader informatie verstrekt over het budget jeugdzorg op basis van de objectieve verdeling, welke geleidelijk van kracht zal zijn vanaf De effecten van de inboeking van de voorgenomen effinciencykorting van 15% en de invoering van een verdeling volgens een objectief verdeelmodel voor 2016 zijn derhalve nu nog niet duidelijk, maar kunnen grotere kortingen dan 15% met zich meebrengen (nadeelgemeente). Kerntakendiscussie: In de visienota wordt conform het kerntakenboek uitgegaan van de gemeente als regisseur en gaat uit van het versterken van eigen kracht. Communicatieparagraaf: De gemeenteraden van de 7 gemeenten zijn in juni 2013 uitgenodigd voor een gezamenlijke informatiebijeenkomst inzake de transitie en transformatie van de jeugdzorg. Bekeken wordt momenteel om een dergelijke sessie begin september te herhalen. Daarnaast zal er gericht met de raad gecommuniceerd worden over het transitiearrangement en het beleidsplan.