Tussenstand campagne Smokey de Rookmelder

Transcriptie

1 Tussenstand campagne Smokey de Rookmelder per 1 juli 2010

2 INHOUDSOPGAVE Resultaten samengevat 2 Achtergronden campagne Smokey de Rookmelder 3 1. Verhogen rookmelderdichtheid en aanbieden gratis brandveiligheidscheck 4 2. Permanente voorlichting 8 3. Brandveiligheidslessen op basisscholen Voorlichting na brand Samenwerking met partners Beeldmerk Smokey Financiële verantwoording Stimuleringsprijs Conclusie 19 1

3 RESULTATEN SAMENGEVAT In Assen-Oost/Loon en Marsdijk is de rookmelderdichtheid gestegen van 50 % respectievelijk 55 % naar 92,7%. In het schooljaar zijn op 25 van de 29 basisscholen in Assen in totaal 169 brandveiligheidseisen verzorgd. Omwonenden hebben na een brand behoefte aan een informatiebijeenkomst. Alle ca huurwoningen van Actium in Assen zijn voorzien van rookmelders. Rookmelders in woningen van Actium zijn opgenomen in de reguliere onderhoudsprogramma s van Actium. Door middel van een participatiebaan bij Energiewacht zijn vijf langdurig werklozen aan het werk gegaan, met uitzicht op een structurele baan. Het beeldmerk Smokey de Rookmelder is overgenomen door de Hulpverleningsdienst Drenthe en beschikbaar voor alle 12 gemeenten in Drenthe Toelichting Begroot , , ,- Uitgegeven , ,- De meerkosten van 2009 ( ,-) zijn in 2010 verwerkt. Hier is de stand per 1 juli 2010 aangegeven. 2

4 ACHTERGRONDEN CAMPAGNE SMOKEY DE ROOKMELDER In 2008 heeft de gemeenteraad van Assen, net als alle andere elf gemeenten in Drenthe, de opkomsttijd van de brandweer vastgesteld op 15 minuten. De gemeente Assen heeft tegelijkertijd besloten om flankerend beleid te voeren en te investeren in proactie/preventie. Immers, des te eerder de brand ontdekt wordt, des te sneller kan de brandweer gewaarschuwd worden. Het is daarom van groot belang dat alle woningen voorzien zijn van rookmelders. voorkomen is beter dan genezen! Gevaar zit in een klein hoekje. Wie zich bewust is van de brandgevaren in huis, kan actie ondernemen om brand te voorkomen. jong geleerd is oud gedaan. Eind 2008 zijn de plannen voor de campagne Smokey de Rookmelder ontwikkeld. De campagne richt zich op vijf belangrijke pijlers (zie ook 1. verhogen rookmelderdichtheid en aanbieden gratis brandveiligheidscheck; 2. permanente voorlichting; 3. brandveiligheidslessen op basisscholen; 4. voorlichting na brand; 5. samenwerking met partners. De looptijd van de campagne is 2009 t/m In deze tussenstand worden de resultaten beschreven van het eerste anderhalf jaar. Pijldatum is 30 juni Diverse krantenartikelen over Smokey de Rookmelder 3

5 1. VERHOGEN ROOKMELDERDICHTHEID EN AANBIEDEN GRATIS BRANDVEILIGHEIDSCHECK In 2008 had 56 % van de woningen in Assen een rookmelder. In 2011 moet dat zeker 80 % zijn. Om dit te halen biedt de gemeente Assen al haar inwoners een gratis brandveiligheidscheck aan. Voor de check komt een speciaal opgeleide adviseur brandveiligheid bij de mensen thuis. Aan de hand van een checklist loopt de adviseur samen met de bewoner(s) door de woning en geeft advies over die zaken die niet brandveilig zijn. Wanneer de adviseur in een woning geen rookmelders aantreft, hangt hij er gratis twee in vluchtroutes op. Deze rookmelders hebben een levensduur van tien jaar (inclusief accu). De adviseurs doen hun werk geheel in stijl: ze komen in een Smokey-auto en dragen kleding met het Smokey-logo. Na de brandveiligheidscheck laten ze een informatiepakket, een Smokey-sleutelhanger en een Smokey-sticker voor op de deur ( hier waak ik ) achter. 4

6 Het aanbieden van de check gebeurt wijk voor wijk. Dat betekent dat de inwoners per wijk een brief ontvangen. In deze brief staat een code waarmee zij via internet of via de telefoon een check aan kunnen vragen. Twee weken nadat de brief verstuurd is wordt een Roodshow in de wijk georganiseerd. Tijdens deze show is er een kinderactiviteit en zijn de adviseurs brandveiligheid aanwezig. Ook kunnen mensen zich ter plekke aanmelden voor een check. Blikvanger tijdens de Roodshow is de acht meter hoge (opblaasbare) Smokey de Rookmelder. Openingshandeling start campagne in Assen-Oost door burgemeester S. Heldoorn Op 16 mei 2009 is in de wijk Assen-Oost en Loon gestart met het aanbieden van de brandveilgheidschecks en het in voorkomende gevallen ophangen van rookmelders. In het najaar van 2009 is gestart in de wijk Marsdijk en in het voorjaar van 2010 in de wijk Noorderpark. In mei 2010 is gestart in de wijken Lariks en Pittelo. Een vierdejaarsstudent Integrale Veiligheid van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden heeft in het kader van zijn afstudeeropdracht in het voorjaar van 2010 onder andere een antwoord gezocht op de vraag hoe hoog de rookmelderdichtheid in Assen-Oost/Loon en Marsdijk op dit moment is? Uit het onderzoek blijkt dat in 92,7 % van de totaal 8540 huishoudens in Assen-Oost/Loon en Marsdijk één of meer rookmelders hangen. 5

7 De huidige rookmelderdichtheid is een resultante van het hoge aantal aangevraagde brandveiligheidschecks (inclusief het ophangen van rookmelders door de adviseurs brandveiligheid) én het feit dat Actium het afgelopen jaar in al haar huurwoningen rookmelders heeft opgehangen (zie ook hoofdstuk 5). In het onderstaande overzicht staan een aantal kengetallen die een beeld geven van de effecten van deze pijler van de campagne Smokey de Rookmelder. Onderwerp Assen- Oost/Loon Marsdijk Noorderpark Lariks en Pittelo Aantal huishoudens Percentage huishoudens dat een brandveiligheidscheck 24,56 % 28,48 % % nog niet bekend heeft aangevraagd Aantal geplaatste rookmelders door adviseurs brandveiligheid 1006 * 1825 * 916 * nog niet bekend Rookmelderdichtheid 2008 ** 50 % 55 % 46 % 47 % (Lariks) Rookmelderdichtheid ,7 % 92,7 % nog niet bekend * exclusief door Actium in al haar huurwoningen geplaatste rookmelders ** de gemiddelde rookmelderdichtheid in Assen in 2008 was 56 % 54 % (Pittelo) nog niet bekend In Assen-Oost/Loon en Marsdijk is de rookmelderdichtheid gestegen van 50 % respectievelijk 55 % naar 92,7 %. 6

8 Berichten van de Brink week

9 2. PERMANENTE VOORLICHTING Het startsein voor dit onderdeel van de campagne Smokey de rookmelder is gegeven tijdens de Brandweerexperience in oktober In een grote tent op het Koopmansplein heeft de gemeente Assen haar inwoners laten ervaren hoe het is om in rook te moeten vluchten. Ook waren er diverse activiteiten op het gebied van brandveiligheid thuis. Brandweerexperience 2009 De kracht van dit onderdeel van de campagne Smokey de rookmelder zit in het feit dat aangesloten wordt bij de gebeurtenissen van de dag, de maand en het jaargetijde. Zo wordt onder andere actief ingespeeld de feestdagen, vaderdag en roken in bed. In het najaar van 2010 is met een advertentiereeks in de gemeentelijke pagina Berichten van de Brink, ingezet op de brandveiligheid rondom de feestdagen. Onder het motto Een veilig feest voor iedereen! is een aspect van brandveiligheid belicht dat een relatie heeft met Sint Maarten, het Sinterklaasfeest, Kerstmis, en de jaarwisseling. De serie is afgesloten met een goede voornemens advertentie. 8

10 Ook op 17 april 2010 is, tijdens de door ongeveer 5000 bezoekers bezochte open dag van de brandweer, aandacht besteed aan de campagne Smokey de Rookmelder. Bij een marktkraam konden de bezoekers van de open dag terecht voor vragen over brandveiligheid en voor vragen over het project. 9

11 In de maanden mei en juni van 2010 is in de Berichten van de Brink aandacht besteed aan het gevaar van roken in bed en vaderdag. 10

12 3. BRANDVEILIGHEIDSLESSEN OP BASISSCHOLEN Jong geleerd, is oud gedaan. Onder dit motto is in het kader van de campagne Smokey de Rookmelder een educatief medewerker aangesteld die langs alle basisscholen in Assen gaat. De educatief medewerker is een gediplomeerd docent met de nodige repressieve brandweerervaring. Jaarlijks geeft zij aan leerlingen vanaf groep vier een les over de gevaren van brand en vooral: hoe brand voorkomen kan worden en hoe belangrijk het is om een rookmelder te hebben. Van de 29 basisscholen in Assen hebben 25 scholen gebruik gemaakt van de mogelijkheid voor het volgen van brandveiligheidslessen. Vier scholen gaven aan dit schooljaar om hen moverende redenen geen gebruik te (kunnen) maken van het aanbod. In het schooljaar is in totaal voor 169 groepen een brandveiligheidsles verzorgd: 36 x aan groep 4, 35 x aan groep 5, 33 x aan groep 6, 36 x aan groep 7 en 29 x aan groep 8. Gezien de positieve reacties en de reeds gemaakte afspraken voor het verzorgen van brandveiligheidslessen in het schooljaar kan worden geconcludeerd dat de brandveiligheidslessen voldoen aan een behoefte en een wezenlijke bijdrage leveren aan het brandveiligheidsbewustzijn van de jeugd in Assen. In het schooljaar zijn op 25 van de 29 basisscholen in Assen in totaal 169 brandveilgheidslessen verzorgd. Door mond op mond reclame zijn er verzoeken binnen gekomen om ook brandveiligheidslessen te verzorgen voor een aantal specifieke doelgroepen. Zo zijn er op locatie lessen verzorgd voor groepen bewoners van Vanboeijen en op een middelbare school naar aanleiding van een brandstichting door een groep leerlingen. Op dit moment worden de mogelijkheden onderzocht om - naast de basisscholen - structureel lessen te gaan verzorgen in alle begeleid woonprojecten in Assen en eventuele andere specifieke doelgroepen. OORLICHTING NA BRAND Educatief medewerker A. Leene in actie Smokey op het schoolplein van De Parel Wanneer ergens in Assen een brand is geweest die de nodige impact heeft gehad, houdt de brandweer kort na de brand een bijeenkomst. Tijdens deze bijeenkomst vertelt de brandweer wat er is gebeurd en wat de brandweer heeft gedaan. Buurtbewoners kunnen tijdens de avond hun verhaal kwijt en hebben de mogelijkheid om vragen te stellen. Ook geeft de brandweer tijdens deze bijeenkomst informatie over hoe brand voorkomen kan worden en 11

13 hoe belangrijk het is om een rookmelder in huis te hebben. Immers, rookmelders laten je niet stikken! Sinds de start van de campagne Smokey de Rookmelder zijn 3 bijeenkomsten georganiseerd naar aanleiding van branden in de: Resedastraat (keukenbrand; 13 januari 2009) Narcisstraat (keukenbrand; 30 oktober 2010) Fivelingostraat (zolderbrand; 08 maart 2010) In het kader van de samenwerking tussen brandweer Assen en Midden-Drenthe is in 2009 tevens een bijeenkomst voor omwonenden georganiseerd in Beilen naar aanleiding van een dodelijk slachtoffer bij een brand in een appartementencomplex. Gezien de reacties van de mensen die een informatieavond bezocht hebben, kan geconcludeerd worden dat de bijeenkomsten in een grote behoefte voorzien. Omwonenden hebben na een brand behoefte aan een informatiebijeenkomst. 12

14 5. SAMENWERKING MET ACTIUM, ENERGIEWACHT EN ISD Eén van de succesfactoren in de campagne Smokey de Rookmelder is de samenwerking met Actium, Energiewacht en de Intergemeentelijke Sociale Dienst (ISD). Actium Actium is een woningcorporatie die werkt aan duurzaam en betaalbaar wonen in leefbare buurten en woonkernen in Drenthe en Friesland. Actium verhuurt in totaal rond de woningen, verspreid over hun hele werkgebied met een duidelijk accent in Assen. In Assen zijn van de ca woningen er ca in het bezit van Actium. In het kader van de campagne Smokey de Rookmelder heeft Actium begin 2009 een aantal installatiebedrijven opdracht gegeven om in al hun huurwoningen voor zover nog niet aanwezig - rookmelders aan te brengen1 en bovendien de gas- en electriciteitsvoorziening te controleren. In het voorjaar van 2010 zijn de laatste rookmelders aangebracht. Het feit dat Actium de rookmelders ook in haar onderhoudsprogramma s heeft opgenomen, is een waarborg voor een goede werking van de rookmelders in geval van brand. Alle ca huurwoningen van Actium in Assen zijn voorzien van rookmelders. Rookmelders in woningen van Actium zijn opgenomen in de reguliere onderhoudsprogramma s van Actium. Energiewacht Het dagelijks op pad sturen van een aantal adviseurs die huisbezoeken afleggen om een brandveiligheidscheck te doen, vraagt om expertise op het gebied van planning en logistiek. Omdat de brandweer deze expertise niet in huis heeft, is samenwerking gezocht met een organisatie die wel over deze deskundigheid beschikt: het Asser bedrijf Energiewacht. Energiewacht is sinds 1992 actief als serviceorganisatie voor verwarmings- en warmwatertoestellen in de provincies Groningen en Drenthe. In 2006 is Zuid-Holland aan het verzorgingsgebied toegevoegd. Energiewacht heeft een zelf ontwikkeld planning- en logistiek systeem, dat uitstekend te gebruiken is om dagelijks brandveiligheidsadviseurs op pad te sturen. Omdat Energiewacht te maken heeft met een krapper wordende arbeidsmarkt en maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel heeft staan, hebben de gemeente Assen en Energiewacht begin 2009 een samenwerkingsovereenkomst getekend. Het doel is om gezamenlijk een aantal langdurig werklozen op te leiden en met een participatiebaan bij Energiewacht in te zetten voor het doen van een brandveiligheidscheck bij mensen thuis en het ophangen van rookmelders. Bij gebleken geschiktheid stromen de adviseurs na afloop van de campagne Smokey de Rookmelder door naar een reguliere baan bij Energiewacht. 1 In de woningen gebouwd na 2003 waren reeds rookmelders aangebracht op basis van de verplichting uit het Bouwbesluit. 13

15 Brandveiligheid thuis binnen Energiewacht Tussenstand samenwerking Energiewacht, Brandweer en de Gemeente Assen Door: Erik Koning van Energiewacht Voor Energiewacht is het project Brandveiligheid thuis belangrijk. Met name de intentie waaruit dit project is ontstaan spreekt ons zeer aan. Mensen die al een tijd niet hebben deelgenomen aan het arbeidsproces weer motiveren en opleiden om woningen in de stad Assen en omgeving brandveiliger te maken. Die betrokkenheid past bij Energiewacht. Het project brandveiligheid thuis is volledig geïntrigeerd binnen Energiewacht. De medewerkers zien het als onderdeel van het dienstenpakket van Energiewacht en de brandveiligheidadviseurs zijn collega s geworden die met de Energiewacht activiteiten meedoen. Tijdens de overleggen van de werkgroep zijn diverse zaken geregeld en besproken zoals: planning, huisstijl, brieven en het functioneren van de adviseurs. De vergaderingen verlopen prettig en de mensen die deelnemen aan het project zijn allen zeer betrokken en willen er gezamenlijk een succes van maken. Door middel van een participatiebaan bij Energiewacht zijn vijf langdurig werklozen aan het werk gegaan, met uitzicht op een structurele baan. Berichten van de Brink week

16 De vijf huidige adviseurs. vlnr. John Goos, Fridus Laan, Lammy Lubbers, Eugene Kooi en Riste Grdanovic ISD Vier langdurig werklozen, afkomstig uit de kaartenbakken van de Intergemeenschappelijke Sociale Dienst (ISD), zijn op 1 juni 2009 met een participatiebaan in dienst gekomen van Energiewacht als adviseur brandveiligheid. Van twee van deze vier is om diverse redenen in de loop van 2010 afscheid genomen. In maart 2010 zijn door de ISD in aanvulling op de eerste twee adviseurs - drie nieuwe mensen geselecteerd en begonnen aan een opleiding tot adviseur brandveiligheid. Deze drie zijn op 1 juni 2010 met een participatiebaan in dienst gekomen van Energiewacht. 15

17 6. BEELDMERK SMOKEY De campagne Smokey de Rookmelder is uniek in Nederland. Het beeldmerk, een old English bulldog met brandweerhelm, is de blikvanger. Een hond waakt net als en rookmelder over mensen. Zoals de rookmelder gaat piepen in geval van rook of brand, zo gaat de waakhond blaffen in geval van onraad. De waakhond is een prachtige metafoor voor de rookmelder: de rookwaakhond. Inmiddels is het beeldmerk Smokey de Rookmelder overgenomen door de Hulpverleningsdienst Drenthe met als doel alle gemeenten in Drenthe de mogelijkheid te bieden er gebruik van te maken. Ook in de rest van Nederland is er belangstelling voor Smokey de Rookmelder. In het najaar van 2009 en het voorjaar van 2010 is Smokey de Rookmelder op tournee geweest in Nederland en heeft onder andere een bezoek gebracht aan het jaarcongres van de Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding (NVBR) en diverse hulpverleningsdiensten in Nederland. Ook is Smokey een dag te gast geweest op de brandweeracademie van het Nederlands Instituut voor Fysieke Veiligheid (NIFV) in Arnhem. In het kader van deafstudeeropdracht door de vierdejaarsstudent Integrale Veiligheid van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden is tevens onderzoek gedaan naar de kracht van het beeldmerk Smokey. Door middel van een enquete is de inwoners van Assen-Oost/Loon en Marsdijk gevraagd of zij Smokey kennen en waarmee ze Smokey associëren. Driekwart van de respondenten gaf aan het beeldmerk Smokey te kennen. Bijna 70 % van de respondenten zegt het beeldmerk Smokey te associëren met brandveiligheid thuis. Naast een enquête zijn ook aantal interviews afgenomen bij inwoners van Assen-Oost/Loon en Marsdijk. De gegeven antwoorden bevestigen dat Smokey een uitstekend boegbeeld is. Het beeldmerk Smokey de Rookmelder is overgenomen door de Hulpverleningsdienst Drenthe en beschikbaar voor alle 12 gemeenten in Drenthe.. Smokey te gast op de brandweeracademie 16

18 7. FINANCIËLE VERANTWOORDING Door de gemeenteraad van Assen is in 2008 budget beschikbaar gesteld voor de campagne Smokey de Rookmelder. Verdeeld over drie jaar is in totaal ,- beschikbaar gesteld. Dit is exclusief de salarissen van de adviseurs brandveiligheid die met een participatiebaan in dienst zijn van Energiewacht. De kosten voor deze salarissen worden betaald via de Wet Werk en Bijstand Toelichting Begroot , , ,- Uitgegeven , ,- De meerkosten van 2009 ( ,-) zijn in 2010 verwerkt. Hier is de stand per 1 juli 2010 aangegeven. 17

19 8. STIMULERINGSPRIJS Tijdens de kick-off van de Nationale Brandpreventieweken op 15 juni 2010 heeft de Stichting Brandpreventieweek aan brandweer Assen de Stimuleringsprijs toegekend voor de campagne Smokey de Rookmelder. De Stichting Brandpreventieweken reikt jaarlijks op landelijk niveau innovatieprijzen uit voor het beste idee of project binnen het thema van de jaarlijkse brandpreventieweken. Dit jaar was het thema ontruiming en viel de campagne Smokey de Rookmelder weliswaar niet binnen het thema. De Stichting Brandpreventieweken vond de campagne Smokey de Rookmelder echter wel uniek en erg goed aansluiten bij de missie van de brandpreventieweken. Daarom mocht de brandweer Assen de voor het eerst uitgereikte stimuleringsprijs in ontvangst nemen. Stimuleringsprijs 2009 Ook door de NVBR is het unieke karakter van de campagne Smokey de Rookmelder onderkend. In de in 2010 opgestelde visie over de toekomst van de brandweer in Nederland De brandweer over morgen, strategische reis als basis voor vernieuwing, is de campagne Smokey de Rookmelder als best practice benoemd. Blz. 24 uit De brandweer over morgen, strategische reis als basis voor vernieuwing (NVBR 2010) 18

20 9. CONCLUSIE De campagne Smokey de Rookmelder is in Assen met veel enthousiasme ontvangen. Met betrekking tot het behalen van de doelstelling verhogen van de rookmelderdichtheid zitten we ruim op koers. Ook het brandveiligheidsbewustzijn heeft een positieve impuls gekregen. Of er structureel minder woningbranden zullen plaatsvinden door de campagne Smokey de Rookmelder is pas over een aantal jaren te zeggen. De afname van het aantal woningbranden in 2009 ten opzichte van eerdere jaren en het aantal woningbranden in de eerste vijf maanden van 2010 lijkt het nut van de campagne Smokey de Rookmelder echter wel te onderstrepen. Aantal woningbranden (exclusief schoorsteenbranden) (eerste 5 maanden) Bovenstaande positieve resultaten maken dat op dit moment, vooruitlopend op het einde van het project in 2011, nagedacht wordt over de mogelijkheid om delen van de campagne structureel te maken. Met name de peilers permanente voorlichting, brandveiligheidslessen op basisscholen en voorlichting na brand moeten eigenlijk na 2011 gecontinueerd worden. Ruim voor het einde van het huidige project zullen hiervoor voorstellen worden gedaan. 19