Bezoekers van de Kommarin te Assen Wie zijn het, van welke diensten maken ze gebruik en wat is hun mening over de dienstverlening?

Transcriptie

1 Bezoekers van de Kommarin te Assen Wie zijn het, van welke diensten maken ze gebruik en wat is hun mening over de dienstverlening? Connie Mensink Judith Vocks Judith Wolf UMC St Radboud Onderzoekscentrum Maatschappelijke Zorg Sociale Geneeskunde Nijmegen, november 2007

2 Colofon Onderzoek: Opdrachtgever/financier: Projectleiding: Projectuitvoering: Bezoekers van de Kommarin te Assen. Wie zijn het, van welke diensten maken ze gebruik en wat is hun mening over de dienstverlening? Verslavingszorg Noord Nederland (VNN) Regio Drenthe, Promens-Care Drenthe en GGZ Drenthe Connie Mensink Carinda Jansen Judith Vocks 2007 UMC St Radboud Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het UMC St Radboud. 2

3 Inhoudsopgave Inleiding... 4 De Kommarin... 4 Het onderzoek... 5 Leeswijzer Profiel van de bezoekers van de Kommarin Sociaaldemografische kenmerken & dakloosheid Lichamelijke & Psychische Gezondheid Middelengebruik Relaties & Veiligheid Kwaliteit van leven Hulp: vraag & aanbod Toekomstperspectief: woonwensen & begeleiding Assen & Ander Onderzoek Het dienstenaanbod van de Kommarin Bezoekfrequentie, tijdstip en reden bezoek Waardering dienstenaanbod van de Kommarin Waardering kenmerken van de Kommarin Contact met medebezoekers Verbetersuggesties van de bezoekers De medewerkers over de Kommarin Resumé & Conclusies Tabellenboek Bijlage: OGGZ-ladder Toelichting bij eindnoten

4 Inleiding De Kommarin De Kommarin is een laagdrempelige voorziening voor dag- en nachtopvang voor mensen met psychische- en/of verslavingsproblemen. De voorziening is in 2004 ontstaan door het samengaan in een pand van: de inloop van Verslavingszorg Noord Nederland (VNN), regio Drenthe, het DATA-team (inclusief nachtopvang, Promens- Care Drenthe) en het PTZ-V-team (Psychiatrische Thuiszorg Verslaafden, GGZ Drenthe en VNN, regio Drenthe). De doelgroep van de Kommarin bestaat uit zowel dakloze mensen als mensen die gehuisvest zijn. Geboden worden onder andere: inloop met huiskamerfunctie, hulp bij wonen, werken, financiën en dagbesteding, verslavingszorg en GGZ hulpverlening en nachtopvang. De aansturing van de Kommarin ligt in handen van de drie samenwerkende partijen. De medewerkers van de verschillende organisaties die samen de Kommarin vormen, worden door een manager van de eigen organisatie aangestuurd. Er is een coördinator voor de Kommarin aangesteld die in dienst is bij Verslavingszorg Noord Nederland. De coördinator heeft geen lijnbevoegdheden naar de medewerkers van de Kommarin. De inloop is een ontmoetingsplaats waar mensen tot rust kunnen komen, persoonlijke aandacht krijgen en contact kunnen leggen met medebezoekers en medewerkers van de Kommarin. De inloop heeft een huiskamerfunctie waar koffie&thee wordt verstrekt en waar broodjes worden verkocht. Ook worden er warme maaltijden verstrekt. De bezoekers kunnen bij de medewerkers van de inloop terecht voor informatie en advies en voor verwijzing naar de verslavingszorg en het gezondheidsspreekuur. Openingstijden zijn van maandag tot en met vrijdag van tot uur. De nachtopvang beschikt over zes slaapplaatsen voor zowel mannen als vrouwen. Er wordt bed & bad en brood geboden. De kosten zijn 4,- per nacht. Cliënten kunnen reserveren op de dag zelf van uur en van uur. De reservering is geldig tot uur. De openingstijden zijn van maandag tot en met vrijdag van tot 8.00 uur. De Psychiatrische Thuiszorg Verslaafden (PTZ-V) verzorgt ambulante begeleiding en ondersteuning in de thuissituatie van mensen met psychiatrische én verslavingsproblemen. Er zijn twee crisisbedden beschikbaar voor PTZ-V cliënten. Het team is 24 uur telefonische bereikbaar. Geboden wordt: Diagnostisch onderzoek Medicamenteuze behandeling/ begeleiding Ondersteuning bij wonen, werken, sociale contacten, vrijetijdsbesteding Verzoek tot beoordeling rechterlijke machtiging Het Data-team (Dak- en thuislozenzorg) zorgt voor de opvang van dak- en thuislozen. Geboden worden praktische faciliteiten, zoals een postadres, uitgiftepunt uitkeringen, wasmachine & douche en kledingopslag. Daarnaast kunnen bezoekers bij het Data-team terecht voor hulp bij het zoeken en handhaven van huisvesting, begeleiding bij contacten met instanties (zoals uitkering, schuldregeling) en toeleiden naar de hulpverlening. Openingstijden zijn van maandag tot en met vrijdag van uur. 4

5 Het onderzoek De samenwerkende organisaties binnen de Kommarin hebben het UMC St Radboud te Nijmegen opdracht gegeven onderzoek uit te voeren naar de kenmerken van de doelgroep van de Kommarin en de waardering van het aanbod door bezoekers en medewerkers. De informatie is noodzakelijk voor de verdere beleidsontwikkeling van de Kommarin en wordt tevens benut bij de ontwikkeling en inrichting van soortgelijke voorzieningen in Hoogeveen en Emmen. Doelen van het onderzoek zijn: Wat is het profiel (o.a. kenmerken, problematiek, zorgbehoefte en zorggebruik) van de bezoekers van de Kommarin? Wat zijn de woon- en zorgbehoeften van de bezoekers? Hoe ervaren de bezoekers, de medewerkers en het management het huidige aanbod van de Kommarin? Sluit het aanbod aan bij de vraag van de bezoekers? Uitgevoerde onderzoeksactiviteiten zijn: Afname schriftelijke vragenlijst bij 50 bezoekers van de Kommarin. i Diepte-interviews met vijf bezoekers van de Kommarin. Aanvullende gegevensverzameling over de bezoekers bij medewerkers van de Kommarin. ii Groepsinterview met 7 medewerkers van de Kommarin. Gesprekken met 5 sleutelinformanten. De looptijd van het onderzoek bedroeg zes maanden (juni t/m november 2007). De 50 geïnterviewde bezoekers van de Kommarin zijn ingedeeld aan de hand van een screening van de overnachtingssituatie van de afgelopen 30 nachten. iii Er zijn 17 feitelijk dakloze personen geïnterviewd, 28 geïnterviewde personen waren marginaal gehuisvest (verder genoemd: gehuisvest) en vier geïnterviewde personen stonden als bewoner bij een RIBW ingeschreven. Deze laatste groep is niet in de analyse meegenomen omdat de groep te klein is om analyses op uit te voeren. Leeswijzer De informatie in dit rapport is gebaseerd op de verzamelde gegevens bij de bezoekers en de medewerkers van de Kommarin. In deel 1 wordt het profiel van de bezoekers beschreven. Deel 2 beschrijft het gebruik en de waardering van de dienstverlening van de Kommarin en hierin komen ook verbetersuggesties van de bezoekers en de medewerker aan de orde. Per onderwerp worden de belangrijkste uitkomsten weergegeven. Bij verschillende onderwerpen wordt verwezen naar aanvullende informatie in de eindnoten. In het tabellenboek zijn de gegevens uit de vragenlijst in tabelvorm opgenomen. Significante verschillen tussen de feitelijk dakloze bezoekers en de gehuisveste bezoekers zijn vermeld. Hier worden ook de aantallen gepresenteerd waarover gegevens beschikbaar zijn. 5

6 1 Profiel van de bezoekers van de Kommarin 1.1 Sociaaldemografische kenmerken & dakloosheid Een meerderheid (82%) van de bezoekers van de Kommarin is man. Van de feitelijk daklozen is 88% man en van de gehuisvesten is 79% man. De gemiddelde leeftijd van de bezoekers is 42 jaar (jongste 20 - oudste 71). Er zijn 4 (9% van het totaal) bezoekers jonger dan 25 jaar. Van zowel de feitelijk dakloze bezoekers als de gehuisvesten is bijna driekwart (71%) ongehuwd. Bijna een derde (29%) van de feitelijk daklozen is gescheiden en van de gehuisvesten is een vijfde (22%) gescheiden of weduwnaar. Ruim de helft (58%) van de bezoekers heeft kinderen. De feitelijk daklozen hebben vaker kinderen (65%) dan de gehuisvesten (54%). Een kwart (24%) van de bezoekers is van niet Nederlandse afkomst iv (feitelijk daklozen 29% en gehuisvesten 21%). Het percentage inwoners van Assen (totaal inwoners) van niet Nederlandse afkomst ligt op 14% 1. Ruim twee derde (69%) van de bezoekers leeft van een bijstandsuitkering. Bij de feitelijk daklozen ligt dit met ruim drie kwart (77%) hoger dan bij de gehuisvesten (64%). De gehuisvesten hebben daartegen vaker een uitkering in verband met arbeidsverleden (39%) dan de feitelijk daklozen (12%). Een kwart (26%) van de bezoekers heeft ook inkomsten uit arbeid. Het merendeel (71%) van de bezoekers heeft schulden: meer dan de helft (58%) van de feitelijk daklozen en ruim drie kwart (78%) van de gehuisvesten. De schulden liggen gemiddeld rond de en lopen uiteen van 200 tot Een kwart (26%) van de bezoekers heeft het afgelopen half jaar contact gehad met de Kredietbank. Het merendeel (80%) van de bezoekers heeft geen vaste daginvulling, van de feitelijk daklozen heeft niemand een vaste daginvulling. Een derde van de gehuisvesten heeft een vaste daginvulling. Het opleidingsniveau van de bezoekers is laag: bijna twee derde (61%) van de bezoekers heeft geen of alleen lager onderwijs genoten. Van de feitelijk dakloze bezoekers sliep ruim de helft (53%) in de maand voorafgaand aan het interview ten minste één nacht op straat. Zes personen (35%) sliepen in de voorafgaande maand alle nachten op straat. Vijf personen (29%) sliepen alle nachten in de nachtopvang. Bijna alle bezoekers (87%) zijn ooit in hun leven dakloos geweest. Viervijfde (79%) van de gehuisvesten is ooit dakloos geweest. Gemiddeld zijn de bezoekers 5 jaar dakloos geweest in hun hele leven. De feitelijk daklozen scoren hier iets hoger dan de gehuisvesten (5.4 jaar ten opzichte van 4.9 jaar). Ruim een derde (37%) van de feitelijk daklozen is relatief kort (sinds 2006) dakloos. 1 Bron: 6

7 Fragmenten uit diepte-interviews met twee bezoekers van de Kommarin Bezoeker (B): ik ben geboren en getogen in Assen. Interviewer (I): en ben je hier ook wel weggegaan? B:ik ben heel vaak weg gegaan, heel vaak. Ik heb overal gezeten. I: hoelang zit je nu in Assen? B:ik zit nu anderhalf jaar in Assen. I: en toen je hier kwam was je toen dak of thuisloos? Hoelang ben je al dakloos? B:ja, even kijken vanaf Ik heb sinds kort een kamer nu, maar ik ben nooit thuis, ik kan ook niet binnen zitten want dan word ik helemaal gek van mezelf. Alleen ik heb altijd problemen met betalingen, ik heb geen bankrekening, dus mijn geld moet ik ergens heen storten dus allemaal van dit soort dingen. I: vanaf 2000 ben jij dakloos. Had dat een speciale reden? B: ja, eerst een scheiding van mijn ex-vrouw waar ik mijn kinderen bij heb en een half jaar later komt mijn vader te overlijden; de beste kameraad die ik ooit gehad heb. En dat heb ik gewoon niet kunnen trekken. Toen had ik zoiets van mij hoeft het allemaal niet meer. I: had jij toen vast werk? B:nee, nee, ik beunde altijd samen met mijn vader; ik deed alleen maar beunklussen. I: toen ben je gaan zwerven? B:ja, toen ben ik echt gaan zwerven. Bezoeker (B): ik ben geboren en getogen in Assen, ja. I: ben je ook weg geweest hier? B: ja, ik heb overal gezeten, in heel Nederland. I: als dakloze? B: nee, als wonende en ook wel als zwervende, dakloze. Maar dat was niet zo ver uit de buurt; dat was Friesland en Groningen. I: heb jij hier een vaste slaapplek? Of ben je aan het zwerven op straat? B: ik zorg altijd wel voor een slaapplek, of ik slaap in een auto of in een caravan of zo. I: maak jij gebruik van de nachtopvang hier? B: soms. I: wanneer maak je er gebruik van? B: met heel slecht weer. I: dan pas ga je hier naar toe? B: ja. I: waarom maak je er niet vaker gebruik van? B: kijk ik wil graag op mijn eigen plekje zijn. Ik wil gewoon een eigen plek hebben. Wat heb eraan al die drukte om me heen. Daar wordt ik ook gestoord van; je eigen plek, rust dat vind ik belangrijk. I: dus dan slaap je liever op straat dan dat je gebruik maakt van de nachtopvang? B: met mooi weer heb ik er niet zo n probleem mee. Ik mag ook graag vissen en zo, s nachts dan ga ik mooi aan het kanaal zitten, tentje opzetten. 7

8 1.2 Lichamelijke & Psychische Gezondheid Bijna alle bezoekers (91%) van de Kommarin geven aan één of meer gezondheidsklachten te hebben. Bijna de helft van de bezoekers (49%) gebruikt medicijnen voor lichamelijke klachten. De gemiddelde score voor de lichamelijke gezondheid is voor de totale groep bezoekers niet goed/niet slecht (4.7) 2. De feitelijk daklozen scoren met 4.1 lager dan de gehuisvesten met 5,1. Bijna een derde (30%) van de feitelijk daklozen ervaart de lichamelijke gezondheid als vreselijk tot slecht. Dat geldt in veel mindere mate voor de gehuisveste bezoekers (7%). Een derde (33%) van de bezoekers had in de afgelopen 30 dagen gebitsklachten. Van de feitelijk daklozen had een kwart (25%) klachten en van de gehuisvesten meer dan een derde (39%). De gemiddelde score op de vraag naar de ervaren psychische gezondheid is 4.8 (redelijk) voor de totale groep bezoekers, 4.6 (niet slecht/niet goed) voor de feitelijk dakloze bezoekers en 5.0 (redelijk) voor de gehuisveste bezoekers (zie voetnoot 2). Bijna een derde (30%) van de feitelijk dakloze bezoekers en een klein aantal gehuisvesten (4%) ervaart de psychische gezondheid als vreselijk tot slecht. Concentratieproblemen worden door bijna de helft (44%) van de bezoekers genoemd. Iets meer dan een derde (38%) van de bezoekers heeft de laatste tijd geen plezier meer in de dagelijkse bezigheden. Bijna de helft (47%) van de bezoekers heeft het gevoel dat het leven zinloos is. Een derde (33%) van de bezoekers heeft wel eens de gedachte liever dood te willen zijn. Door bovenstaande bevindingen te clusteren ontstaat een index voor de mogelijke aanwezigheid van een depressie: bijna de helft (41%) van de feitelijk dakloze bezoekers en iets minder dan twee derde (61%) van de gehuisveste bezoekers scoort op twee of meer symptomen die op een mogelijke depressie wijzen. Zie ook figuur 1. Rond een kwart (29%) van de bezoekers heeft het idee dat de eigen gedachten worden gestuurd door iets of iemand anders. Een vijfde (20%) heeft het gevoel dat er plannen gemaakt worden om hen iets ergs aan te doen en 7% van de bezoekers hoort stemmen. Op basis van deze antwoorden heeft ruim een derde (35%) van zowel de feitelijk daklozen als de gehuisvesten 1 of meer symptomen die op een psychotische stoornis wijzen. Een derde (33%) van de bezoekers is de afgelopen 12 maanden bij een psychiater of andere hulpverlener (bijv. sociaal psychiatrisch verpleegkundige) voor psychische klachten geweest. Een kwart (24%) van de bezoekers heeft het afgelopen half jaar contact gehad met de ambulante GGZ. Twee gehuisveste bezoekers hebben contact gehad met de intramurale GGZ. De combinatie van lichamelijke gezondheidsklachten (1 of meer) en depressieve symptomen (2 of meer) komt bij 38% van de bezoekers voor. De feitelijk daklozen scoren met 41% iets hoger op deze dubbele problematiek dan de gehuisvesten met 35%. Bijna alle bezoekers (op twee na) zeggen verzekerd te zijn tegen ziektekosten. Een kwart (25%) van de bezoekers (18% van de feitelijk daklozen en 30% van de gehuisvesten) heeft volgens eigen zeggen een AWBZ indicatie en is hier van ook op de hoogte. 2 zevenpuntschaal 1=vreselijk 2=slecht 3=matig 4=niet slecht/niet goed 5=redelijk 6=goed 7=prima 8

9 Figuur 1: Symptomen die wijzen op depressie bij bezoekers van de Kommarin 2 of meer depressieve klachten liever dood en weg van alles het leven zinloos vinden geen plezier in dagelijkse bezigheden moeite met concentreren feitelijk dakloze bezoekers gehuisveste bezoekers 9

10 1.3 Middelengebruik De feitelijk dakloze bezoekers gebruiken hoofdzakelijk methadon (41%) en cannabis (35%). Bij de gehuisveste bezoekers is het precies andersom: cannabis (43%) en op de tweede plaats methadon (30%) Feitelijk daklozen gebruiken vaker harddrugs dan de gehuisvesten. Naast methadon gebruikt een kwart (24%) van de feitelijk daklozen regelmatig heroïne en cocaïne. Cocaïne wordt door de gehuisveste bezoekers niet gebruikt en een beperkt aantal (11%) gebruikt regelmatig heroïne. De bezoekers van de Kommarin geven aan geen amfetaminen te gebruiken. Een derde (34%) van de bezoekers heeft het afgelopen half jaar contact gehad met de ambulante methadonverstrekking (41% van de feitelijk dakloze bezoekers en 30% van de gehuisvesten). Twee feitelijk dakloze bezoekers zijn het afgelopen half jaar opgenomen geweest in een intramurale voorziening in de verslavingszorg. Bijna een vijfde (18%) van de feitelijk dakloze bezoekers en een kwart (25%) van de gehuisveste bezoekers drinkt minstens zes glazen alcohol per dag. Drie feitelijk daklozen dronken in de maand voorafgaand aan het onderzoek minimaal 5 glazen alcohol per dag. Zeven gehuisveste bezoekers dronken alle dagen in de voorafgaande maand meer dan 5 glazen alcohol. De combinatie van alcoholgebruik van minimaal acht glazen alcohol per dag en s ochtends alcohol drinken om rustiger te worden of om minder last te hebben van trillende handen of misselijkheid, komt bij een vijfde (21%) van de gehuisveste bezoekers van de Kommarin voor. Dit komt aanzienlijk minder voor bij dakloze bezoekers, namelijk 12% van die groep. Een derde (33%) van de bezoekers heeft moeite met het stoppen met drinken als ze eenmaal begonnen zijn. De gehuisveste bezoekers scoren hier hoger met 43% ten opzichte van 18% van de feitelijk dakloze bezoekers. 10

11 1.4 Relaties & Veiligheid Van de bezoekers heeft minder dan de helft (40%) het afgelopen jaar minimaal 1 keer per week een familielid ontmoet. Ruim een kwart (28%) heeft in deze periode geen familieleden ontmoet. Ruim een derde (38%) van de bezoekers van de Kommarin heeft het afgelopen jaar minstens een keer per week een familielid aan de telefoon gesproken. Ruim een derde (38%) heeft in het afgelopen jaar geen telefonisch contact gehad met familie. De helft (51%) van de bezoekers heeft minstens een keer per week contact met een vriend of kennis. Ruim een kwart bezoekt nooit een vriend of kennis. Minder dan de helft (40%) van de bezoekers telefoneert minstens een keer per week met een vriend of kennis. Ruim de helft (53%) van de bezoekers telefoneert nooit met een vriend of kennis. Ruim een kwart van de bezoekers brengt minstens een keer per week tijd door met een vriend of kennis. Een derde doet dit helemaal nooit (waaronder 53% van de feitelijk daklozen tegenover 18% van de gehuisvesten, verschil is significant). Drie kwart van de feitelijk daklozen brengt ook geen tijd door met iemand die meer is als een vriend, terwijl van de gehuisvesten ruim tweederde dit minstens 1 keer per week doet. De frequentie van contact is ook in een gemiddelde uitgedrukt: op een schaal van 1 (helemaal niet) tot 5 (minstens 1 keer per dag) scoren zowel de familie (feitelijk daklozen 2.6 en gehuisvesten 2.7) en de vrienden een 2.7 (feitelijk daklozen 2.3 en gehuisvesten 2.9) wat staat voor matig. Op vragen naar ondersteuning door familie of vrienden geeft 40 tot 70% van de bezoekers aan nooit of zelden ondersteuning te ontvangen. Er wordt met name weinig praktische ondersteuning aangeboden (slaapplaats, eten of meegaan naar een afspraak). De bezoekers van de Kommarin oordelen positiever over de contacten met familie dan over contact met vrienden en kennissen. Op een schaal van 1 (vreselijk) tot 7 (prima) scoort de familie een 4.7 (redelijk) en de vrienden een 4.1 (niet slecht/ niet goed). Met name de feitelijk daklozen oordelen een stuk gunstiger over familie dan over de vrienden (en brengen ook meer tijd door met familie dan met vrienden). Bijna een kwart (24%) van alle bezoekers van de Kommarin was in het jaar voorafgaand aan het onderzoek slachtoffer van een gewelddadig misdrijf. De gehuisveste bezoekers waren vaker slachtoffer (29%) dan de feitelijk daklozen (18%). Bijna een derde van alle mensen (29%) was slachtoffer van een nietgewelddadig misdrijf. Er waren zes mensen zowel slachtoffer van een gewelddadig als een niet-gewelddadig misdrijf. Ruim een derde (39%) van alle Kommarin bezoekers is het afgelopen jaar gearresteerd. Het gaat hier om twee derde (65%) van de feitelijk dakloze bezoekers en eenvijfde (21%) van de gehuisveste bezoekers. Dit verschil is significant. Drie feitelijk dakloze bezoekers (18%) hebben het afgelopen jaar een strafbaar feit gepleegd om zodoende door tussenkomst van de politie hulp te krijgen. Van de gehuisvesten heeft niemand dit gedaan. 11

12 1.5 Kwaliteit van leven Kwaliteit van leven wordt aan de hand van objectieve en subjectieve indicatoren gemeten v. De objectieve kwaliteit van leven wordt aan de hand van verschillende indicatoren vastgesteld en ziet er als volgt uit: Zoals aangegeven bij relaties (paragraaf 1.4) is de frequentie van contact met familie en vrienden te omschrijven als matig. De kwaliteit van leven op dagbesteding en werk is laag: slechts 13% van de bezoekers heeft betaald werk en een vijfde van de totale groep heeft een daginvulling. De veiligheid van de mensen is slecht: 40% is slachtoffer geweest van een misdrijf en 39% is het afgelopen jaar gearresteerd. De feitelijk daklozen scoren over de hele linie slechter dan de gehuisvesten. Op de subjectieve kwaliteit van leven geven de bezoekers het volgende aan (zie ook figuur 2): De bezoekers van de Kommarin ervaren hun kwaliteit van leven in het algemeen als niet goed/niet slecht tot redelijk (score 4.4 op zevenpuntsschaal). Feitelijk dakloze bezoekers geven een gemiddelde van 3.7 (matig tot niet goed-niet slecht) terwijl de gehuisvesten hun leven gemiddeld als redelijk ervaren (4.9). Dit verschil is significant. De ervaren kwaliteit op de bestaansvoorwaarden: feitelijk dakloze bezoekers beoordelen hun woonsituatie (2.6), daginvulling (2.7) en financiële situatie (2.8) als slecht tot matig. De gehuisvesten oordelen positiever, maar het blijft matig tot niet goed/niet slecht : woonsituatie 4.3, financiële situatie 3.4 en daginvulling 4.4. Wat betreft hun woonsituatie en daginvulling is het verschil tussen de twee groepen significant. De ervaren kwaliteit op gezondheid: de feitelijk daklozen scoren op lichamelijke gezondheid (4.1) en psychische gezondheid (4.6) niet goed-niet slecht. De gehuisveste bezoekers scoren beter namelijk redelijk : lichamelijke gezondheid (5.1), de psychische gezondheid (5.0). De ervaren kwaliteit van de relaties: feitelijk daklozen oordelen met een 4.5 over het contact met familie en met een 3.8 over contacten met vrienden. Gehuisvesten scoren ongeveer gelijk (contacten met de familie 4.8 en contacten met vrienden 4.2). 12

13 Figuur 2: Subjectieve kwaliteit van leven indicatoren bij de bezoekers van de Kommarin* het leven in het algemeen sociale contacten familie contacten psych. gezondheid lich. gezondheid daginvulling financien woonsituatie feitelijk dakloze bezoekers gehuisveste bezoekers * Zevenpuntsschaal 1=vreselijk 2=slecht 3=matig 4=niet slecht/niet goed 5=redelijk 6=goed 7=prima 13

14 1.6 Hulp: vraag & aanbod De bezoekers geven de volgende top vijf van hulpvragen: 1. Verkrijgen en beheren van financiën (71%) 2. Verkrijgen en behouden van huisvesting (58%) 3. Behouden en verkrijgen van werk (58%) 4. Onderhoud en verzorging van het gebit (47%) 5. Verbeteren van de lichamelijke gezondheid (42%) Wat betreft hun zorgbehoeften bij huisvesting en financiën verschillen de feitelijk daklozen en gehuisveste bezoekers significant van elkaar. Bijna alle (94%) feitelijk daklozen hebben een hulpvraag op het gebied van huisvesting tegenover ruim een derde (36%) van de gehuisvesten. De helft (53%) van de feitelijk daklozen heeft een financiële hulpvraag en tegenover 82% van de gehuisvesten. Zorgbehoeften zijn er daarnaast vooral ook bij zorgen voor gezond en voldoende voedsel en onder controle krijgen van druggebruik (38%). Een derde van de mensen geeft aan hulp te willen bij dagbesteding (opvallend hierbij is dat feitelijk daklozen op dit leefgebied geen hulpvraag hebben terwijl ze geen dagbesteding hebben). Ook een derde van de mensen heeft een hulpvraag op het gebied van psychische gezondheid (van de feitelijk dakloze bezoekers heeft 18% deze hulpvraag en bij de gehuisvesten is dat 43%). De overige leefgebieden (basisvaardigheden lezen ed, huishoudelijke taken, vervoer, sociale relaties, relatie met familie, bescherming veiligheid, hulp bij alcoholgebruik en hulp bij persoonlijke verzorging) scoren onder de 25%. Van de bezoekers die een hulpvraag hebben krijgt niet iedereen ook daadwerkelijk hulp van instellingen in Assen. Op financiën krijgt bijna de helft (44%) van de feitelijk daklozen met deze hulpvraag geen hulp, bij de gehuisvesten ligt dit met 17% duidelijk lager. Onvervulde hulpbehoeften bij huisvesting komt bij een derde van de feitelijk daklozen met deze hulpvraag voor en bij 17% van de gehuisvesten. Twee derde van de feitelijk daklozen die hulp wil bij het vinden van werk, krijgt hier geen hulp bij. Bij de gehuisvesten is dit ongeveer een derde (30%). Van degene die hulp willen bij de lichamelijke gezondheid, krijgt bijna iedereen deze hulp. Bij de gebitsverzorging is de onvervulde hulpbehoefte groot: drie kwart (75%) van de feitelijk daklozen die gebitsverzorging wenst krijgt geen hulp en ook meer dan de helft (54%) van de gehuisvesten krijgt dit niet. Zie ook figuur 3 en 4. 14

15 Figuur 3 : Verhouding van vraag en aanbod bij de top 5 hulpvragen van feitelijk dakloze bezoekers bij de Kommarin Lichamelijke gezondheid Gebit Werk Huisvesting Financiën 0% 20% 40% 60% 80% 100% hulp niet gewenst en niet gekregen hulp niet gewenst en wel gekregen hulp gewenst en niet gekregen hulp gewenst en wel gekregen Figuur 4: Verhouding van vraag en aanbod bij de top 5 hulpvragen van gehuisveste bezoekers bij de Kommarin Lichamelijke gezondheid Gebit Werk Huisvesting Financiën 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% hulp niet gewenst en niet gekregen hulp niet gewenst en wel gekregen hulp gewenst en niet gekregen hulp gewenst en wel gekregen 15

16 1.7 Toekomstperspectief: woonwensen & begeleiding Van de bezoekers van de Kommarin woont bijna de helft (44%) het liefst zelfstandig en alleen. Bij de feitelijk daklozen ligt dit percentage met 53% hoger dan bij de gehuisvesten (39%). Bijna de helft (47%) van de bezoekers wil dat er vrienden of bekenden in de buurt wonen en ruim een derde (37%) heeft de wens dat familie in de buurt woont. Iets meer dan de helft (52%) van de bezoekers zou het liefst in een eigen woning wonen. Ruim driekwart (78%) van zowel de feitelijk daklozen als de gehuisveste bezoekers wil graag individuele begeleiding. De helft van de daklozen (die begeleiding willen) willen dit op vaste momenten, minimaal een keer per week. Van de gehuisveste bezoekers wil twee derde (64%) begeleiding op vaste momenten. Van deze mensen wil 60% een keer in de week begeleiding; een kwart vindt een keer per maand voldoende. Een groot deel (40%) van de bezoekers kan niet inschatten hoe lang het gaat duren voordat ze hun woonwens kunnen vervullen. Vooral de feitelijk daklozen hebben slecht zicht op hun toekomst: 55% heeft geen idee over de termijn om de woonwens te realiseren, slechts 15% denkt dat de wenselijke situatie binnen een half jaar te realiseren is. 1.8 Assen & Ander Onderzoek De feitelijk daklozen bezoekers van de Kommarin in Assen zijn vergeleken met feitelijk daklozen in Zwolle en Zeeland. vi De dakloze bezoekers van de Kommarin hebben vaker kinderen (65%) in vergelijking met daklozen in Zwolle (50%) en Zeeland (54%). Ze zijn gemiddeld met 42 jaar ook wat ouder dan de mensen in Zwolle en Zeeland (38 jaar). Meer dan de helft van de feitelijk dakloze bezoekers van de Kommarin zijn niet of laag opgeleid (53%) en dat is een behoorlijk verschil met de daklozen in Zwolle (39%) en Zeeland (32%). De gemiddelde duur van dakloosheid van daklozen in Assen (5,4 jaar) komt redelijk overeen met die van feitelijk daklozen in Zwolle (5,8 jaar). In Zeeland is de gemiddelde duur van dakloosheid lager (3 jaar). De feitelijk daklozen in Assen hebben gemiddeld meer lichamelijke klachten dan daklozen in Zwolle en Zeeland. Het dagelijks gebruik van methadon ligt in Assen hoger dan in Zwolle en Zeeland. In Assen gebruikt 41% dagelijks methadon. In Zwolle is dat 30% en Zeeland 19%. Het gebruik van cannabis onder de feitelijk daklozen wijkt in Assen niet veel af van de andere twee onderzoeksgroepen. De feitelijk daklozen in Assen beoordelen de subjectieve kwaliteit van leven op drie leefgebieden lager dan de feitelijk daklozen in Zwolle en Zeeland, namelijk: Woonsituatie (Assen 2,6, Zwolle 3,1, Zeeland 3,7) Daginvulling (Assen 2,7, Zwolle 4,0, Zeeland 3,8) Lichamelijke gezondheid (Assen 4,1, Zwolle 4,8, Zeeland 4,7) 16

17 2 Het dienstenaanbod van de Kommarin 2.1 Bezoekfrequentie, tijdstip en reden bezoek Een derde van de bezoekers komt vanaf de opening in 2003 naar de Kommarin. Van de bezoekers die een andere datum opgeven (n=30) komt een deel (8 personen) al voor de opening van de Kommarin in dit pand en de overige 22 personen komen vanaf 2004 bij de Kommarin. Van de totale bezoekersgroep komt 73% minimaal een paar keer per week naar de Kommarin. Van de feitelijk daklozen bezoekt meer dan de helft de Kommarin dagelijks en 83% komt er minimaal een paar keer per week. De gehuisvesten hebben een lagere bezoekfrequentie: twee derde komt minimaal een paar keer per week. Van de totale groep komt 85% vooral overdag, 4% vooral s avonds en 11% komt zowel overdag als s avonds bij de Kommarin. De feitelijk dakloze en de gehuisvesten verschillen significant in het dagdeel waarop zij de Kommarin bezoeken. De gehuisvesten bezoeken de Kommarin uitsluitend overdag en van de feitelijk daklozen bezoekt 59% de Kommarin vooral overdag en 41% komt zowel overdag als s avonds bij de Kommarin. Bijna tweederde van de bezoekers van de Kommarin is van het bestaan van de Kommarin op de hoogte gebracht door andere bezoekers. In veel mindere mate (13%) hebben zij van hulpverlenende instanties over het bestaan van de Kommarin gehoord. Van de feitelijk daklozen is ongeveer een kwart door een hulpverlener verwezen naar de Kommarin. De medewerkers van de Kommarin hebben geen outreachende functie in het bekend maken van de Kommarin: slechts een persoon is via dit kanaal in contact gekomen met de Kommarin. Een kop koffie of thee, de mogelijkheid van contact en een praatje en de mogelijkheid om warm en droog te zitten zijn de voornaamste redenen voor mensen om de Kommarin te bezoeken (score boven 70%). Het gebruik van het toilet, de mogelijkheid om de krant te lezen en de maaltijdvoorziening trekken ook veel bezoekers naar de Kommarin (score tussen 50 en 70%). Met name bij het gebruik van de praktische voorzieningen (slaapplaats, gebruik douche, gebruik wasmachine, gebruik postadres en kledingopslag) scoren de feitelijk daklozen significant hoger dan de gehuisveste bezoekers. Bij de huiskamerfunctie ligt dit andersom: de gehuisvesten maken significant meer gebruik van de mogelijkheid om contact te maken met medebezoekers en nemen ook vaker deel aan binnenactiviteiten dan de feitelijk dakloze bezoekers. De dienstverlenende activiteiten van de Kommarin scoren lager dan de praktische faciliteiten en de huiskamerfunctie. Een derde van de bezoekers maakt gebruik van de mogelijkheid om hulp te krijgen bij de financiën en/of administratie. Ook een derde van de bezoekers maakt gebruik van ondersteuning bij het vinden en/of behouden van huisvesting of werk. Iets minder dan een derde gebruikt de Kommarin voor doorverwijzing naar andere hulpverlening of bezoekt het gezondheidsspreekuur. Opvallend is dat het gezondheidsspreekuur significant vaker wordt bezocht door gehuisveste bezoekers dan door de feitelijk dakloze bezoekers. 17

18 2.2 Waardering dienstenaanbod van de Kommarin Over de Kommarin als geheel zijn de bezoekers positief: met een gemiddelde score van 5,1 (op een zevenpuntsschaal) geven zij gemiddeld als beoordeling 'redelijk. De feitelijk dakloze bezoekers scoren iets lager (4.8) tussen redelijk en niet slecht - niet goed in - dan de gehuisveste bezoekers (5.3) wat gemiddeld zit tussen redelijk tot goed. In figuur 5 en 6 is een overzicht opgenomen van de waardering van de praktische voorzieningen bij de Kommarin. De onderdelen van dit dienstenaanbod die goed scoren zijn: Gebruik maken van postadres, een spelletje spelen, koffie&thee voorziening, warm&droog zitten, de krant lezen, het gebruik van de computer, de maaltijdvoorziening en de mogelijkheid om contact/praatje te maken. Relatief minder tevreden zijn bezoekers over: Het gebruik van de slaapplaats, het toilet, de wasmachine, de douche en de kledingopslag. In figuur 7 is de waardering voor de dienstverlening van de Kommarin weergegeven en dat ziet er als volgt uit: Goed vinden de bezoekers: het gezondheidsspreekuur en de Informatiebijeenkomsten en/of cursussen Redelijk tot goed scoort: Ondersteuning bij het vinden en/of behouden van huisvesting en werk en de medische begeleiding Niet slecht - niet goed tot redelijk scoort: doorverwijzing naar andere hulpverlening en hulp bij financiën en/of administratie Figuur 5: waardering van de praktische voorzieningen van de Kommarin* postadres gebruik wasmachine gebruik toilet gebruik douche slaapplaats maaltijdvoorziening koffie/ thee feitelijk dakloze bezoekers gehuisveste bezoekers 18

19 Figuur 6: waardering van de huiskamer bij de Kommarin* computer gebruiken krant lezen deelname binnenactiviteiten spelletje spelen contact/praatje maken warm/droog zitten feitelijk dakloze bezoekers gehuisveste bezoekers * Zevenpuntsschaal 1=vreselijk 2=slecht 3=matig 4=niet slecht/niet goed 5=redelijk 6=goed 7=prima Figuur 7: waardering van de dienstverlening bij de Kommarin* medische begeleiding gezondheidsspreekuur hulp financiën/administratie ondersteuning huisvesting of werk doorverwijzen feitelijk dakloze bezoekers gehuisveste bezoekers * Zevenpuntsschaal 1=vreselijk 2=slecht 3=matig 4=niet slecht/niet goed 5=redelijk 6=goed 7=prima 19

20 Fragment van een diepte-interview met een bezoekster en bezoeker van de Kommarin Bezoekster(B): jaren geleden had ik er al van gehoord van de Kommarin (K) en toen kwamen ze hier aan de Groningerstraat en ik kon niet meer bij de reguliere hulpverlening terecht om een of andere reden, want ik schijn niet mee te werken. En toen ben ik eigenlijk via de wijkagent in mijn buurt hier gekomen. Om gewoon mijn dingen op orde te krijgen, zowel financieel zowel als Interviewer (I): hoe ging dat toen je hier kwam; kreeg je een intake, een begeleider? B: ik kreeg iemand die mij zou helpen de zaken op een rij te zetten. En mij ook zou begeleiden bij het uitzoeken van de belastingen Hier beneden bij het Datateam. De K is echt de inloop. Hier boven zit de PTV, van de verslavingszorg. Daar krijg ik ook hulp van. Niet omdat ik echt verslaafd ben maar dat is toch mijn psychische aanspreekpunt geworden. I: dat is later gekomen, maar eerst de financiële hulp via het Data-team? B: ja, in eerste instantie leek dat veel belovend. Ik ben hier zelfs met mijn vader geweest omdat die mij ook hielp financieel om dingen in te vullen. En eigenlijk werd mij beloofd dat ze alles op een rij zouden zetten en mij uit de problemen zouden helpen. Maar we zijn ondertussen toch wel 4, 5 jaar verder problemen gehad beneden, dingen bleven liggen. Dingen werden niet geregeld. Ik heb ze daarop gewezen, maar ja. En ik heb verschillende mensen gehad; dan ging die mijn zaken doen en dan die; er is dus heel veel wisseling geweest. Met de eerste hulpverlener was de sfeer op een gegeven moment zo van ik doe jou dingen niet meer en ik wil niet meer bij jou wezen. Ik voelde me behoorlijk in de maling genomen. I: heb je een idee waarom het fout is gelopen? Heeft het met de professionaliteit van de medewerkers te maken of was jou situatie zo complex? B: ik denk een samenloop van die dingen. Mijn problemen zijn complex; misschien hoor ik hier niet thuis, maar bij het AMW. Interviewer (I): hoe gaat het als je hier binnen komt in de huiskamer? Komen dan medewerkers naar je toe met de vraag of ze je kunnen helpen met bepaalde problemen? Bezoeker (B): jawel, ja dat gebeurt. I: dat is bij jou gebeurt? B: ja. Ik krijg wel hulp maar er verandert verder weinig I: ben je bij het Datateam geweest voor je financiën? Kreeg je daar goede hulp? B: goede hulp, goede hulp ja..nou dat vind ik moeilijk om te zeggen nee vind ik niet nee. I: en hoe komt dat denk je? B: ik denk dat de mensen zoveel aan de kop hebben dat ze het gewoon niet kunnen bijhouden hier. I: denk je dat de medewerkers niet professioneel genoeg zijn of personeelstekort? B: ik denk personeelstekort, ja. Als alles door elkaar heen komt, het is toch een hectische boel s morgens; 11 uur gaat ie open en 12 uur is ie alweer weer dicht, weet je wel. Gewoon, te weinig tijd ja het werkt niet zo. 20

21 2.3 Waardering kenmerken van de Kommarin De bezoekers zijn niet positief over de openingstijden van de Kommarin: Meer dan de helft (58%) van de bezoekers vindt de openingstijden overdag vreselijk tot matig 3. Drie kwart (76%) van de feitelijk daklozen en bijna de helft van de gehuisveste bezoekers vindt de openingstijden vreselijk tot matig. Een derde van de gehuisvesten en 12% van de feitelijk daklozen vinden de openingstijden overdag goed. De openingstijden van de nachtopvang van de Kommarin zijn volgens 60% van de bezoekers vreselijk tot matig. Ruim drie kwart (79%) van de feitelijk daklozen denkt er zo over. De gestelde huisregels worden door twee derde (66%) van de bezoekers als goed tot prima omschreven. De naleving van de huisregels vindt iets minder dan de helft (47%) goed tot prima. Hierin is geen onderscheid tussen de feitelijk dakloze en gehuisveste bezoekers. Twee derde van de bezoekers vindt de veiligheid in de Kommarin goed tot prima. Een vijfde (20%) oordeelt matig tot slecht over de veiligheid. Ondanks de geringe grootte van de huiskamer vindt driekwart van bezoekers (76%) deze ruimte redelijk tot prima. De cliënten/bezoekersraad van de Kommarin wordt door 45% van de bezoekers als goed tot prima beoordeeld. Er wordt gemiddeld als volgt geoordeeld over de organisatorische kenmerken van de Kommarin: Matig tot niet slecht - niet goed: openingstijden overdag en openingstijden avond. Redelijk: handhaving huisregels, veiligheid en huiskamer. Redelijk tot goed: gestelde huisregels en cliënten/bezoekersraad. Zie ook figuur 8. 3 Zevenpuntsschaal 1=vreselijk 2=slecht 3=matig 4=niet slecht/niet goed 5=redelijk 6=goed 7=prima 21

22 Figuur 8: mening van de bezoekers over de organisatie van de Kommarin* naleving huisregels huisregels de huiskamer ruimte veiligheid clientenraad openingstijden nachtopvang openingstijden inloop feitelijk dakloze bezoekers gehuisveste bezoekers * Zevenpuntsschaal 1=vreselijk 2=slecht 3=matig 4=niet slecht/niet goed 5=redelijk 6=goed 7=prima 22

23 2.4 Contact tussen bezoekers en medewerkers Meer dan de helft van de bezoekers is het eens of helemaal eens met de volgende stellingen (zie ook figuur 9): De medewerkers behandelen mij met respect (85%) Als er ruzie is tussen mensen in De Kommarin dan helpen de medewerkers om de problemen op te lossen (73%) Ik voel me op mijn gemak bij de medewerkers als ik in De Kommarin ben (69%) Ik heb goed contact met de medewerkers (65%; feitelijk daklozen 41% en gehuisvesten 78%) Medewerkers houden genoeg toezicht op wat er in De Kommarin gebeurt (58%) Als ik een klacht heb, wordt hier door medewerkers serieus mee omgegaan (57%) Een meerderheid is het niet eens of helemaal niet eens met de volgende stelling: Ik mag meepraten over beslissingen die in De Kommarin genomen worden (61%; feitelijk daklozen 81% / gehuisvesten 50%) Stellingen die niet duidelijk in een richting wijzen en waar verschil tussen de dakloze en gehuisveste bezoekers naar voren komt: Medewerkers hebben in de gaten wanneer ik problemen heb (oneens 44%; feitelijk dakoloze bezoekers 53% en gehuisvesten 39%) In De Kommarin kan ik mijn problemen delen met de medewerkers (oneens 38%; feitelijk dakloze bezoekers 53% en gehuisvesten 29%) De medewerkers kunnen mij precies vertellen waar ik welke hulp kan krijgen (eens 41%, feitelijk dakloze bezoekers 53% en gehuisvesten 33%) Wanneer ik vragen of problemen heb, dan is er altijd een medewerker beschikbaar (eens 33%; feitelijk dakloze bezoekers 53% en gehuisvesten 21%). De bezoekers voelen zich met respect behandeld en op hun gemak bij de medewerkers van de Kommarin. Ook vinden zij dat de medewerkers goed omgaan met ruzies onder de bezoekers en dat zij voldoende toezicht houden in de Kommarin. Ronduit ontevreden zijn de bezoekers over de mogelijkheid om mee te praten over beslissingen in de Kommarin. De feitelijk dakloze bezoekers vinden dat de medewerkers beschikbaar zijn voor vragen en problemen, maar ze ervaren weing steun van de medewerkers en een een groot deel vindt dat het contact met de medewerkers niet goed is. De gehuisveste bezoekers geven aan een goed contact te hebben met de medewerkers, maar zijn ook minder positief over de dienstverlening. 23

24 Figuur 9: Contact van bezoekers van de Kommarin met de medewerkers van de Kommarin (eens of helemaal mee eens in percentages) Wanneer ik vragen of problemen heb, dan is er altijd een medewerker beschikbaar. Als ik klacht heb, wordt hier door medewerkers serieus mee omgegaan. Medewerkers hebben in de gaten wanneer ik problemen heb De medewerkers kunnen mij precies vertellen waar ik welke hulp kan krijgen Ik mag meepraten over beslissingen die in De Kommarin genomen worden Ik heb goed contact met de medewerkers Als er ruzie is tussen mensen in De Kommarin dan helpen de medewerkers om de problemen op te lossen Medewerkers houden genoeg toezicht op wat er in De Kommarin gebeurt De medewerkers behandelen mij met respect In De Kommarin kan ik mijn problemen delen met de medewerkers Ik voel me op mijn gemak bij de medewerkers als ik in De Kommarin ben feitelijk dakloze bezoekers gehuisveste bezoekers 24

25 Fragmenten diepte-interviews met een twee bezoeksters en een bezoeker van de Kommarin Interviewer (I): en wat vind je van de inloop hier, de medewerkers? Bezoekster (B): de inloop werkt goed. I: en de medewerkers kun je daar bij terecht, kun je die vertrouwen? B: ja, maar dat doe je niet zo snel. Voor bepaalde dingen kunnen ze je toch niet helpen, dan verwijzen ze je weer naar dat Datateam. Die twee werken niet samen, nee. Daar zit toch echt wel een verschil in. En heb je een probleem met iemand van het Datateam en je wilt erover praten, tenminste dat is mijn ervaring, met een medewerker van de inloop, dan zegt die al snel van dat moet je met diegene van het Datateam overleggen, want daar moet je het mee afhandelen. Nee, die twee gaan niet met elkaar in discussie, laten we het zo zeggen. Interviewer (I): je komt hier in 2001, je bent helemaal nieuw Bezoekster (B): ja, (lacht) ik ging direct naar. (naam medewerker), vragen of ik hier als meisje wel veilig was. I: hoe ging dat toen je hier voor het eerst binnen kwam? Kreeg je een intake, iemand toe gewezen? B: nee, dat niet, maar een medewerker kwam wel naar me toe van als je een gesprekje wil dan kan dat, geheel vrijblijvend. Dat vind ik wel belangrijk en het klikte en dat heb ik dus ook al die jaren gedaan. I: ze komen naar je toe? B: ja, want (naam medewerker) zag ook precies als ik het moeilijk had. Dan vroeg hij/zij: hoe gaat het? en zei ik; goed en dan zag die medewerker wel als het niet zo was en daar had ik heel veel steun aan. I: dan ging. (naam medewerker) doorvragen? B: dan is het van is het echt wel goed en dan zei ik nee. Ze hebben me hier bij de Kommarin nooit gepusht, en anders blijf je ook weg. Als mensen gaan pushen, dan wordt het benauwd en denk je: dat wil ik niet. I: het moet uit jezelf komen? B: bij mij wel, ja. I: jij hebt toen op een gegeven moment aangegeven dat je meer hulp nodig had? B: ja, ik was toen 35, ik dacht toen: als ik zo door ga -want ik dronk toen ook elke dag alcohol en biertjes- als ik door ga dan ben ik 40 en dan zit ik nog buiten bier te drinken en krijg allemaal bekeuringen en veel ruzies enzo. I: en toen? B: toen hebben ze me hier verwezen naar de Stap en ik heb met toen ingeschreven. Interviewer (I): heb jij om hulp gevraagd of is een medewerker van de Kommarin naar je toe gestapt? Bezoeker (B): nee, ik heb zelf om hulp gevraagd. I: en om wat voor hulp vroeg jij precies? B: om een traject op te zetten om de methadon af te bouwen en om van de verslaving af te komen in feite en om rust te brengen in mijn situatie wat post betreft en financiële dingen en daar zijn we mee aan de slag gegaan. I: dus toen kreeg jij (naam medewerker). Hoe lang heb jij met haar samengewerkt? B: ongeveer een half jaar. I: als ik jou zo hoor vind jij.(naam medewerker) een goede hulpverlener. Wanneer is iemand voor jou goed? B: een vertrouwensbasis en niet druk achter dingen zetten om de boel op te jagen. 25

26 2.5 Contact met medebezoekers Een groot deel van de bezoekers is het eens of helemaal eens met de volgende stellingen (zie ook figuur 10): Ik word met rust gelaten door andere bezoekers als ik in de Kommarin ben (84%) Als ik mij erger aan een bezoeker, dan zeg ik dat ook tegen die persoon (76%) Ik voel me op mijn gemak bij de andere bezoekers als ik in de Kommarin ben (67%) De andere bezoekers behandelen mij met respect (67%) De bezoekers houden zich niet altijd aan de huisregels (67%) Er in De Kommarin niet vaak ruzie/ onenigheid tussen is de bezoekers (62%) Ik heb goed contact met de andere bezoekers (64%) Als bezoekers houden we rekening met elkaar (60%) Andere bezoekers kunnen mij vertellen waar ik welke hulp kan krijgen (49%) Een groot deel van de bezoekers is het oneens of helemaal oneens met de volgende stellingen: In de Kommarin kan ik mijn problemen delen met andere bezoekers (53%) Andere bezoekers hebben in de gaten wanneer ik problemen heb (49%) Uit de antwoorden van de bezoekers blijkt dat de sfeer bij de Kommarin als positief wordt ervaren; er is wederzijds respect, mensen worden met rust gelaten, er wordt rekening met elkaar gehouden en in het geval van een ergernis wordt dit uitgesproken. Volgens een groot deel van de bezoekers houden anderen zich niet altijd aan de huisregels en dat kan de sfeer negatief beinvloeden. De bezoekers ervaren weinig steun bij elkaar op het gebied van het herkennen en delen van elkaars problemen. 26

27 Figuur 10: Contact van bezoekers van de Kommarin met de medebezoekers van de Kommarin (in percentages) Ik word met rust gelaten door andere bezoekers als ik in De Kommarin ben Andere bezoekers hebben in de gaten wanneer ik problemen heb Andere bezoekers kunnen mij vertellen waar ik welke hulp kan krijgen Als ik mij erger aan een bezoeker, dan zeg ik dat ook tegen die persoon Ik heb goed contact met de andere bezoekers De bezoekers houden zich niet altijd aan de huisregels Er is in De Kommarin vaak ruzie/ onenigheid tussen de bezoekers Ik ontvang hulp van andere bezoekers Als bezoekers houden we rekening met elkaar In de Kommarin kan ik mijn problemen delen met de andere bezoekers Ik voel me op mijn gemak bij de andere bezoekers als ik in De Kommarin ben feitelijk dakloze bezoekers gehuisveste bezoekers 27

28 2.6 Verbetersuggesties van de bezoekers Openingstijden dag/nachtopvang Er zijn 33 opmerkingen gemaakt over de openingstijden van de Kommarin. Er waren 30 bezoekers die de wens hebben uitgesproken dat de openingstijd van de dagopvang wordt verruimd. 10 bezoekers hebben aangegeven dat de nachtopvang te beperkt open is. Vooral bij slecht weer en in de winter bestaat behoefte aan ruimere openingstijden. Overdag zien de bezoekers graag dat de Kommarin om uur open gaat in plaats van uur. De openingstijden van het DATA-team (tussen uur post ophalen, gelduitgave, hulp bij formulieren en administratie etc) worden door 11 bezoekers als te beperkt omschreven. Ook de douchetijd (tussen uur) vinden de bezoekers te krap. Over de mogelijkheid om te bellen naar instanties (tussen en uur) geven bezoekers aan dat dit een onhandige tijd is vanwege lunchpauzes van medewerkers van instanties. Wat betreft de nachtopvang geven een paar bezoekers aan dat uur binnen zijn te vroeg is terwijl anderen graag vanaf uur bij de nachtopvang terecht willen. Een aantal bezoekers zou graag later de nachtopvang weer verlaten en mist de aansluiting met de dagopvang. Ook opening in het weekend en met feestdagen is een grote wens van de bezoekers (is 30 keer genoemd). Omvang en opzet nachtopvang Naast opmerkingen over de openingstijden van de nachtopvang zijn over de omvang en de opzet van de nachtopvang 19 opmerkingen gemaakt die zijn onder te verdelen in: Meer privacy in de vorm van een eigen kamer of maximaal met één ander op een kamer. Meer slaapplekken (met name in de winter) en soepeler reserveringssysteem. Beschikking hebben over een kluisje om spullen in op te bergen en ruimere toegang tot kledingopslag. De huiskamer & voeding Zes bezoekers vinden de huiskamer te klein en te ongezellig. Over de voeding zijn 12 opmerkingen gemaakt: De meeste opmerkingen zijn gemaakt over de beperkte openingstijd voor het verkrijgen van tosti en broodjes : bezoekers willen graag ook na uur nog een tosti of een broodje kunnen kopen. Verder is de wens uitgesproken dat er vaker maaltijden beschikbaar zijn (liefst iedere dag, maar in ieder geval na het weekend omdat mensen dan honger hebben) en dat er snoep en frisdrank verkocht wordt in de huiskamer. Vanwege klachten aan het gebit hebben 5 bezoekers aangegeven dat ze liever zachte broodjes eten in plaats van harde broodjes. Veiligheid en huisregels Er zijn 7 verbetersuggesties gedaan ten aanzien van de veiligheid en de handhaving van de huisregels: Aan de ene kant vinden bezoekers de regels te strak en voelen zij zich minder vrij door de komst van de beveiliging en aan de andere kant moet het juist nog strakker en zien ze graag twee man beveiliging. Er zijn 3 opmerkingen gemaakt over de slagvaardigheid van het personeel met het oog op de veiligheid binnen de Kommarin: het personeel probeert conflicten te vermijden vanwege angst voor agressie en hierdoor nemen sommige bezoekers 28