W AT N A HE T SEC UNDAI R O ND ER WI JS? N

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "W AT N A HE T SEC UNDAI R O ND ER WI JS? N"

Transcriptie

1 najaar 2013?

2 tips voor een doordachte studiekeuze 5 doel en structuur van de brochure 7 1 De 2 Wat kan je studeren? 8 1. Hoger onderwijs De bama-structuur Toelatingsvoorwaarden voor bachelor en master Leerkrediet Studiefinanciering Lerarenopleiding Professioneel gerichte bacheloropleidingen 14 aan hogescholen 1.7 Academisch gerichte bachelor- en masteropleidingen Hoger beroepsonderwijs (hbo5) Hoger beroepsonderwijs in centra voor 37 volwassenenonderwijs (HBO5) 2.2 Hoger beroepsonderwijs voor verpleegkunde (HBO5) Secundair-na-secundair Secundair onderwijs voorbereidend jaar op het hoger 40 onderwijs 5. Secundair onderwijs specialisatiejaren 3 e graad 40 beroepssecundair onderwijs 6. Secundair onderwijs tweede kwalificatie 3 e graad Secundair volwassenenonderwijs opleidingen tot uniformberoepen Defensie Politie Kerkelijk hoger onderwijs Rooms-katholieke godsdienst Protestantse godsdienst SYNTRA-opleidingen opleidingen ingericht door de VDAB Privé-onderwijs Studeren en stage lopen in het buitenland Flexibel studeren Flexibele leerroutes Open Universiteit Nederland Examencommissies 49 Waar kan je studeren? Universiteiten en hogescholen HBO5 Verpleegkunde Uniformberoepen 65 De inhoud van deze brochure evolueert snel. Aanvullingen op deze publicatie vind je op Een nieuwe editie is gepland in oktober Deze brochure bevat, waar mogelijk, de namen van de studierichtingen zoals ze op de websites van de verschillende onderwijsinstellingen staan. 3 4 Waar kan je aan de slag? 67 audiovisuele sector 71 De bediendensector 72 De sector prefab betonindustrie 73 De binnenvaartsector 74 De bouwsector 75 De sector bus en car (bezoldigd vervoer van personen) 76 De chemiesector 77 De diamantsector 78 De sector dienstencheques 79 De elektrotechnische sector 80 De garage- en koetswerksector 81 De groene sectoren 82 De sector handel in brandstoffen 83 De horeca 84 De houtsector 85 De internationale handel, het vervoer en 86 de logistiek: bedienden De kappersector 87 De sector mode en confectie 88 De lokale besturen 89 De sector voor metaal-, machine- en elektrische bouw 90 De sector montage en kraanbediening 91 De sector papier- en kartonverwerkende nijverheid 92 De sector podiumkunsten en muziek 93 De printmedia sector 94 De sector van de social profit 95 De sector taxi en verhuur van voertuigen met bestuurder 96 De textielsector 97 De textielverzorging 98 De sector van transport en logistiek: arbeiders 99 De uitzendsector 100 De vastgoedsector 101 De sector verhuizingen, meubelbewaring & 102 aanverwante activiteiten De voedingsindustrie 103 Bijkomende info Handige hulp: de centra voor leerlingenbegeleiding Voor wie meer wil weten over verder studeren Voor wie meer wil weten over de sprong naar de 110 arbeidsmarkt

3 Joost zit in het zesde jaar TSO koel- en warmtechnieken. Hij twijfelt over wat hij nu verder gaat doen. Koeltechnicus is een knelpuntberoep, dus hij kan meteen aan de slag. Het loon valt goed mee, maar hij is bang dat hij dan nooit meer kan studeren. Het lijkt Joost wel wat om verder te studeren. Hij had goede punten en volgens de leerkrachten moet een professionele bachelor wel haalbaar zijn. Maar hij wil liever ineens voor industrieel ingenieur studeren. Hij weet wel dat hij zich dan extra zal moeten inzetten voor wiskunde, maar gelooft dat hij dat aankan. Of misschien toch met een professionele bachelor starten en via een schakeltraject achteraf opklimmen tot industrieel ingenieur? Joost is ook actief als medewerker van een jeugdcentrum en hij vindt het wel fijn om andere jongeren te helpen met hun problemen. Hij weet nog niet of hij dat als vrijwilliger wil blijven doen, of er liever als professioneel aan de slag wil. Wat kiezen? Meteen geld verdienen? Zich specialiseren in zijn studiedomein of iets totaal anders gaan studeren? Nikki heeft er een zevende jaar kinderzorg op zitten. Wat gaat ze doen? Werken? Ze hoeft zich niet in te schrijven bij de VDAB, want ze kan meteen starten in het kinderopvangverblijf waar ze stage liep. Of toch ook maar inschrijven bij de VDAB? Studeren? Een secundair-na-secundair TSO Leefgroepenwerking lijkt haar wel interessant. De studierichting Orthopedagogie vindt Nikki ook boeiend, maar de theoretische vakken schrikken haar wat af. Ze heeft gehoord dat orthopedagogie ook wordt aangeboden in het hoger beroepsonderwijs (HBO5) van het volwassenenonderwijs. Al vanaf het eerste jaar bestaat de opleiding daar uit veel stage en andere praktijkonderdelen. Maar theorie blijft wel belangrijk, ook in het volwassenenonderwijs. Zou ze dan niet meteen starten aan de hogeschool? Na de HBO5-opleiding kan Nikki er dan nog voor kiezen om via een schakeltraject een bachelor te behalen. Kleuterjuf worden ziet ze ook wel zitten. Maar haar ouders en leerkrachten denken dat dit te zwaar zal zijn. Zo n grote groep kleuters de baas kunnen is niet haar sterkste punt. Maar zij ziet zichzelf wel voor een klasje staan. Wat kiezen? Meteen aan de slag? Een andere richting inslaan of iets doen waar ze eigenlijk al als kind van droomde, maar wat iedereen haar afraadt?

4 Pablo zit in het zesde jaar ASO latijn-wiskunde. Hij worstelt met volgende keuzes. Stopt hij voorlopig even met studeren en wordt hij kelner? De vorige zomervakanties werkte hij als hulpkelner in een klasserestaurant aan de kust. Hij heeft er gezien hoe de collega s fors geld verdienen. Hij hoorde hun verhalen: Wij moeten maar drie of vier maanden hard werken. De rest van het jaar is het af en toe een weekend meedraaien. Aicha zit in het zesde jaar ASO moderne talen-wiskunde. Haar dilemma? De mama van Aicha runt een kleine keten van kledingzaken. In de vakanties werkt Aicha er als verkoopster. Ze doet dat wel graag, voor een tijdje toch. Ze is telkens weer blij als haar vakantiejob erop zit. Haar moeder wil haar liefst in één van de winkels laten werken en haar zo voorbereiden om later de hele zaak over te nemen. Aicha vindt het idee best aanlokkelijk: flink geld verdienen en je eigen baas zijn. Maar ze beseft ook dat ze keihard zal moeten werken en risico s zal moeten nemen. Ze is gek op dieren en wil eigenlijk dolgraag dierenarts worden. Haar leraren twijfelen: Zal dat niet te zwaar zijn voor jou, Aicha? De eerste jaren is dat stevig blokken en je scores voor wetenschappen vallen wat tegen. Maar Aicha weet dat ze reserves heeft. Ze blokt nu enkel om te slagen en niet meer dan dat. Pablo houdt van lezen en schrijven. Hij leest één of twee boeken per week en is hoofdredacteur van de maandelijkse familiekrant. Ook aan de schoolkrant werkt hij mee. Vandaar zijn droom om Taal- en Letterkunde te studeren en later leraar te worden. Maar bij de kerstexamens had hij een tekort voor Engels en Duits. Hij begreep er niks van. Ondanks die slechtere resultaten gelooft hij dat hij moet kiezen voor wat hij het liefste doet. Voor wiskunde haalt Pablo altijd erg goede cijfers. Daarom heeft zijn klastitularis (ook wiskundeleraar) hem al een paar keer aangesproken: Pablo, man, jij moet toch voor burgerlijk ingenieur gaan!. Zijn oudere broer is ingenieur en moet voor zijn werk vaak naar het buitenland. Hij reist niet zo graag en twijfelt daarom of hij die weg wil inslaan. Wat kiezen? Snel geld? De uitdaging als ingenieur? Zijn droom? Haar leraren zien Aicha eerder als verpleegster: Je bent zo sociaal, Aicha. Je hebt zoveel aandacht voor anderen. En daar zijn de wetenschappen niet zo zwaar. Maar als kind al werd Aicha ziek van de geur in een ziekenhuiskamer. Is dat wel iets voor haar? Wat kiezen? De verzekerde toekomst? Toch doen wat leraren afraden? Kiezen voor iets waar ze spontaan niet zou aan beginnen?

5 5 tips voor een doordachte studie- of beroepskeuze Tips voor een doordachte studie- of beroepskeuze Je staat binnenkort voor een belangrijke keuze die een blijvende invloed heeft op de rest van je leven. Je kan heel veel wegen uit. De kennis en vaardigheden die je nu opdoet, zijn een onmisbare basis voor je verdere professionele toekomst. Maar levenslang bijleren is een must voor iedereen, ongeacht of je nu nog verder studeert of meteen al een beroep gaat uitoefenen. Misschien twijfel je over wat te doen nadat de poort van de secundaire school definitief achter je dichtslaat. Je bent niet de enige. Voor hen geldt hetzelfde als voor jou: een studie- of beroepskeuze, daar moet je toch wel even over nadenken. Weeg de voor en tegens grondig af. Hier volgen alvast enkele tips voor een doordachte studie- of beroepskeuze. Een studie- of beroepskeuze is jouw keuze! Jij moet een keuze maken. Niet anderen voor jou. Maar om die keuze zelf te maken, moet je jezelf goed kennen. Wie ben ik? Wat wil ik? Wat kan ik? Dat zijn de drie kernvragen.... vraagt zelfkennis! Om jezelf te kennen, denk je na over wie je bent, wat je doet en waarom. Je kan ook heel wat opsteken van je omgeving. Familie, vrienden en kennissen zullen je steeds weer vragen: Wat ga jij volgend jaar doen? Antwoord met een vraag: Waar denk jij dat ik goed in ben? Sommigen zullen niet weten wat zeggen en anderen zullen misschien hun eigen keuze opdringen, maar je zal sowieso meer over jezelf leren. Hoe zien anderen me? Welke talenten heb ik volgens hen?... vraagt tijd Kiezen gaat niet vanzelf, het vraagt tijd en inspanning. Begin er dus op tijd mee en doe het actief en grondig. Geloof in jezelf, maak een tijdsschema en een concreet stappenplan om tot een weloverwogen beslissing te komen. Houd in je stappenplan ook rekening met de praktische uitvoering ervan (inschrijving, verplaatsing, huisvesting, financiën,... ). Laat je niet opjutten door je omgeving die vindt dat je in maart of april al moet hebben beslist. De meeste inschrijvingen lopen tot september en een studentenkamer vind je heus dan ook nog - al is de keuze dan beperkter. Je beslist beter wat later en overtuigd, dan dat je te vroeg een verkeerde keuze maakt. Let wel op: soms laten opleidingsinstituten slechts een beperkt aantal kandidaten tot de opleiding toe. Dan moet je er natuurlijk wel tijdig bij zijn. Ook als je beslist om te gaan werken, zijn er misschien een aantal formaliteiten (inschrijven bij de VDAB, kinderbijslag,... ) die je in orde moet brengen. Je informeren is dus de boodschap.... vraagt goede informatie Kiezen gaat beter als je over goede informatie beschikt. Hoe kom je aan die informatie? Via de school, de leraren en het CLB Je kan in de eerste plaats terecht bij je school en je leraren. Zij hebben de taak om je te begeleiden in je studie-of beroepskeuze. Samen kunnen jullie deze brochure als vertrekbasis gebruiken. Het CLB ondersteunt op haar beurt de school en leraren in die begeleiding. Gebeurt er niets op jouw school? Dan kan je er eens op de leerlingenraad over beginnen. Of je kan rechtstreeks beroep doen op het CLB. Achteraan bij de bijkomende info vind je de adressen van de CLB s. Via oud-leerlingen Bevraag oud-leerlingen van je school. De ene school is de andere niet. Daarom is het zinvol uit te zoeken welke problemen oud-leerlingen van jouw school ondervinden in hun verdere studies en/of hun beroep. Zij kunnen je informeren over de sterke en zwakke punten van je vooropleiding en je realiteitszin aanscherpen over wat de beroepsrealiteit inhoudt. Veel scholen organiseren zelf zo n infomoment op een avond of namiddag.

6 tips voor een doordachte studie- of beroepskeuze 6 Via het net De hogescholen, universiteiten en sectorfondsen hebben elk een eigen webstek met info. Surf naar voor de juiste gegevens van de onderwijsinstellingen. Bij de adressen in deel 2 staan trouwens ook de websites van de onderwijsinstellingen. Voor de websites van de sectorfondsen blader je door naar deel 3. Surf naar voor gedetailleerde info over alle professionele en academische bachelors, masters, HBO5, uniformopleidingen en studeren in het buitenland. Je kan de info raadplegen vanuit verschillende ingangen: belangstelling, schoolvakken of studiegebieden. Een online-belangstellingsvragenlijst is geïntegreerd. Via de SID-in s In elke Vlaamse provincie gaat een SID-in door. Op deze Studie-informatiedagen hebben alle Vlaamse onderwijsinstellingen en heel wat beroepssectoren een infostand. Bovendien organiseren de meeste onderwijsinstellingen en sommige beroepssectoren ook vaak hun eigen infomomenten. Op de SID-in kom je te weten wanneer die precies plaatsvinden. De data waarop er SID-in s in jouw buurt zijn, vind je op de achterflap van deze brochure en op de website: Bekijk achteraan de vragen waarop je zeker een antwoord wil krijgen tijdens de SID-in. Neem ze mee en leg ze aan de informanten voor. Maak een lijstje van je capaciteiten, interesses, vaardigheden en talenten Vergelijk dat lijstje met de eisen die aan bepaalde opleidingen en beroepen worden gesteld. Ga ook op zoek naar je zwakke punten. Wie vaardig is met zijn handen, kiest vaak beter voor een praktische dan een theoretische opleiding. Als je het niet leuk vindt om fysieke inspanningen te leveren, kies dan niet voor een job in de bouwsector. Analyseer kritisch je studiehouding Is het moeilijk om nog een tandje bij te steken? Studeer je nu eigenlijk niet zoveel en heb je nog reserves die je kan aanspreken? Ben je bereid meer tijd aan je studies te besteden als je er voor zou kiezen om verder te studeren? Ben je voldoende gemotiveerd en heb je een goede studiemethode? Peil alvast zelf naar je studiemotiviatie en studiemethode via Stel een lijst op met pro s en contra s Kan je moeilijk kiezen tussen verder studeren en gaan werken? Of weet je al wat je wil doen, maar twijfel je over de studierichting of het beroep dat je wil uitoefenen? Maak dan voor elke keuze een lijst met pro s en contra s. Overloop hierbij hoe het zit met je kennis en vaardigheden om die studie te volgen of dat beroep uit te oefenen. Ook de toekomstperspectieven mag je niet uit het oog verliezen: wat zijn mijn doorgroeimogelijkheden in deze job of waar kan ik aan de slag met dat hoger diploma? Vul deze lijsten regelmatig aan en overweeg alle pro s en contra s bij je definitieve keuze. Kiezen met het hart of met het verstand? Uiteraard kan je niet blindelings je hart volgen en hou je best rekening met de realiteit bij het maken van je keuze. Als je bijvoorbeeld wilt werken in een bepaalde sector, informeer je dan eerst eens over de grootte van de sector en de bedrijven (kmo s, multinationals,... ) die ertoe behoren. Dat kan voor een stuk je arbeidskansen bepalen. Heel wat mensen die een bepaalde studie volgen, komen uiteindelijk in een totaal andere sector terecht. Hoeveel verkopers hebben dat vak gestudeerd? Hoeveel mensen werken met een onderwijsdiploma in de bank- of verzekeringssector? Ga zo maar door. Anders gezegd: de tewerkstellingskansen hangen niet altijd af van de vooropleiding die je hebt gevolgd, maar van wie je geworden bent en waar je je wil voor inzetten. Zelfs als je voor een richting kiest waar een grote vraag is naar afgestudeerden, is dat geen garantie op hoge tewerkstellingskansen. Want die vraag is misschien al afgenomen op het moment dat jij drie, vier of vijf jaar later afstudeert. Laat je dus in je keuze vooral leiden door wat je graag doet en wat je boeit.

7 7 tips voor een doordachte studie- of beroepskeuze Doel en structuur van de brochure inleiding Geeft je tips bij het maken van een doordachte studie- of beroepskeuze. Je vindt er enkele praktijkgerichte suggesties en voorbeelden die je helpen bij je bezoek aan een SID-in. deel 1 Overloopt de verschillende studiemogelijkheden na het secundair onderwijs. Het bevat informatie over o.a. : 1. Het hoger onderwijs zoals de bama-structuur, leerkrediet, lerarenopleiding, studiefinanciering en een overzicht van alle bama-opleidingen. 2. Het hoger beroepsonderwijs: met aandacht voor de verschillende vormen en opleidingen die het HBO aanbiedt 3. Secundair-na-secundair 4. Secundair onderwijs voorbereidend jaar op het hoger onderwijs 5. Secundair onderwijs specialisatiejaren derde graad beroepssecundair onderwijs 6. Secundair onderwijs tweede kwalificatie derde graad 7. Secundair volwassenenonderwijs 8. De opleidingen tot uniformberoepen: met Defensie en Politie 9. Kerkelijk hoger onderwijs: Rooms-katholieke en Protestantse godsdienst 10. SYNTRA-opleidingen 11. Opleidingen ingericht door de VDAB 12. Privé-onderwijs 13. Studeren en stage lopen in het buitenland 14. Flexibel studeren: met de flexibele leerroutes, open universiteit Nederland en de examencommissies deel 2 Geeft je een volledig overzicht van de instellingen die de opleidingen, vermeld in het eerste deel, inrichten. deel 3 Geeft een overzicht van verschillende beroepssectoren. Je krijgt hier per sector een korte beschrijving van wat de sector precies doet, wat de meest voorkomende beroepen in de sector zijn en welke opleidingen je op deze beroepen voorbereiden. deel 4 Geeft een overzicht van waar je terecht kan met je vragen of waar je nog extra informatie kan krijgen. Naast een lijst van alle CLB-centra, krijg je ook praktische informatie over de sprong naar de arbeidsmarkt en advies over vorming en opleiding.

8 Deel 1 WAT KAN JE STUDEREN? overzicht van van alle alle studiemogelijkheden psychologie gezondheidszorg biotechniek politieke wetenschappen onderwijs rechten sociale wetenschappen criminologische wetenschappen taal en letterkunde muziek bedrijfskunde paramedische wetenschappen wetenschappen archeologie technologie beeldende kunsten handelswetenschappen podium- KUNSTEN pedagogische wetenschappen godsdienst kunstwetenschappen moraal en wijsbegeerte nautische wetenschappen geschiedenis industriele wetenschappen

9 9 wat kan je studeren? Dit deel geeft een opsomming van alle studiemogelijkheden, ingedeeld volgens de onderwijsstructuren. Per studierichting staan één of meerdere codes die aangeven waar je de studie kan volgen. In deel 2 vind je per code de naam van de onderwijsinstelling met de contactgegevens. 1. Hoger onderwijs 1.1 De bama-structuur Het hoger onderwijs in Vlaanderen bestaat uit: het professioneel gericht onderwijs; het academisch gericht onderwijs. Aan de hogescholen kan je professioneel gerichte opleidingen volgen. Binnen het kader van een School of Arts kan je er ook academisch gerichte kunstopleidingen volgen in deze studiegebieden: audiovisuele en beeldende kunst; muziek en podiumkunsten. Aan de universiteiten kan je academisch gerichte opleidingen volgen, met uitzondering van de academische kunstopleidingen. De Hogere Zeevaartschool biedt binnen het studiegebied nautische wetenschappen zowel professionele als academische opleidingen aan. Afkortingen en termen ba: bachelor. Een PBA of professioneel gerichte bachelor is in de eerste plaats gericht op de beroepspraktijk en biedt dus een directe uitstroommogelijkheid naar de arbeidsmarkt. Een academisch gerichte bachelor (ABA) legt de nadruk op een brede academische vorming of een vorming in de kunsten en bereidt dus voornamelijk voor op een masteropleiding. BANABA: staat voor bachelor na bachelor. Dit is een bacheloropleiding van ten minste 60 studiepunten die aansluit op een andere bacheloropleiding. MA: master. Een masteropleiding legt de nadruk op gevorderde wetenschappelijke of artistieke kennis en competenties die je nodig hebt voor de zelfstandige beoefening van wetenschap of kunst of voor de uitoefening van een beroep. De studieomvang bedraagt ten minste 60 studiepunten. Een master sluit aan op een academische bacheloropleiding. MANAMA: staat voor master na master. Dit is een masteropleiding nadat je al een master behaalde. schakelprogramma: overgangsprogramma tussen professionele bachelor en master met een studieomvang van ten minste 45 studiepunten en ten hoogste 90 studiepunten. Op basis van wat je door praktijkervaring hebt geleerd (EVC) en wat je eerder hebt gestudeerd (EVK) kan het aantal studiepunten dalen tot nul. School of Arts: een afzonderlijke structuur binnen een hogeschool of over meerdere hogescholen heen, die een vrij grote mate van autonomie heeft. De universiteiten zijn vertegenwoordigd in het bestuur. Binnen een School of Arts worden zowel professionele als academische kunstopleidingen aangeboden. studiepunt: maat voor studiebelasting waarbij één studiepunt gelijk is aan uur studie, oefeningen, hoorcollege, labo,... De studieomvang van elke opleiding en elk opleidingsonderdeel wordt in studiepunten uitgedrukt. voorbereidingsprogramma: een programma dat kan worden opgelegd aan een student die niet in het bezit is van een diploma dat op rechtstreekse wijze toelating verleent tot de opleiding waarvoor hij zich wenst in te schrijven.

10 wat kan je studeren? 10 Schema bama-structuur Professionele opleidingen Academische opleidingen DOCTOR MASTER (MANAMA) Master na masteropleiding Duur: min. 60 studiepunten voorbereidingsprogramma Duur: * MASTER (MA) Duur: min. 60 studiepunten BACHELOR na bachelor (BANABA) Duur: min. 60 studiepunten SCHAKELPROGRAMMA Duur: tussen 45 en 90 studiepunten voorbereidingsprogramma Duur: * voorbereidingsprogramma Duur: * PROFESSIONEEL GERICHTE BACHELOR (PBA) Duur: 180 studiepunten ACADEMISCH GERICHTE BACHELOR (ABA) Duur: 180 studiepunten HOGESCHOLEN School of Arts UNIVERSITEITEN HOGERE ZEEVAARTSCHOOL (enkel Nautische Wetenschappen) School of Arts (enkel kunstopleidingen) * In de voorbereidingsprogramma s zijn de studiepunten vrij te bepalen door de onderwijsinstellingen.

11 11 wat kan je studeren? 1.2 Toelatingsvoorwaarden voor bachelor en master Om toegelaten te worden tot een bacheloropleiding moet je in principe een diploma secundair onderwijs hebben. Het maakt niet uit of het een diploma ASO, TSO, KSO of BSO is. Een getuigschrift BSO is echter niet voldoende (een 7de jaar volgend op het BSO heeft wel recht op een diploma secundair onderwijs). Als je geen diploma secundair onderwijs hebt, neem je best contact op met de hogeschool of universiteit waar je een opleiding wil volgen om te bekijken wat de mogelijkheden zijn om toch toegelaten te worden. Als je ooit al een diploma hoger onderwijs (van een hogeschool of een centrum voor volwassenenonderwijs) behaald hebt, zullen ze je rechtstreeks kunnen toelaten, eventueel zelfs met vrijstellingen. De hogescholen en de universiteiten hebben in hun onderwijs- en examenreglement ook afwijkende toelatingsvoorwaarden tot hun opleidingen vastgelegd die rekening houden met humanitaire, medische, psychische of sociale redenen of met je kwalificatieniveau, je verdiensten of je competenties. De toegang tot het hoger onderwijs is vrij, met uitzondering van het artistiek hoger onderwijs en de opleidingen genees- en tandheelkunde. Een hogeschool of universiteit kan dus niet beslissen om een inschrijvingsstop in te voeren voor bepaalde opleidingen. Iedereen die voldoet aan de decretale toelatingsvoorwaarden (dus in het bezit is van een diploma secundair onderwijs) kan zich inschrijven in een bacheloropleiding van zijn keuze. Voor de opleidingen van de studiegebieden audiovisuele en beeldende kunst, en muziek en podiumkunsten moet je ook slagen voor een artistieke toelatingsproef. De hogeschool waar je je wenst in te schrijven, neemt deze toelatingsproef zelf af. Alle informatie hierover vind je bij de onderwijsinstellingen zelf. Voor de universitaire opleidingen geneeskunde en tandheelkunde moet je ook slagen voor een toelatingsexamen. Dit toelatingsexamen wordt centraal georganiseerd. Alle informatie hierover vind je op de website Om rechtstreeks toegelaten te worden tot een masteropleiding, moet je in het bezit zijn van een academisch bachelordiploma. Ben je echter in het bezit van een professioneel bachelordiploma, dan kan een instelling je toelaten tot een masteropleiding als je eerst met succes een schakelprogramma hebt afgewerkt. Op basis van wat je door praktijkervaring hebt geleerd (EVC) en wat je eerder hebt gestudeerd (EVK) kan het aantal studiepunten dalen tot nul. Net als bij de bacheloropleidingen kan een instelling ook voor de toelating tot een masteropleiding afwijkende toelatingsvoorwaarden vastleggen in het onderwijs- en examenreglement. Een instelling kan de toelating tot een masteropleiding beperken tot afgestudeerden van een welbepaalde bacheloropleiding. Als je niet in het bezit bent van een diploma van die bacheloropleiding, kan de instelling je niettemin toelaten, op voorwaarde dat je succesvol een voorbereidingsprogramma hebt afgewerkt. 1.3 Leerkrediet Elke student krijgt bij de inschrijving in het hoger onderwijs een leerkrediet. Dat is een virtuele rugzak met 140 studiepunten. Voor je inschrijving haal je de studiepunten die je opneemt uit je rugzak. Als je slaagt, krijg je de opgenomen studiepunten terug. De eerste 60 studiepunten waarvoor je slaagt (als je ingeschreven bent met een diplomacontract), krijg je zelfs dubbel terug. Als je niet slaagt of gedelibereerd wordt, verlies je de opgenomen studiepunten. De bedoeling van het leerkrediet is je te stimuleren een bewuste studiekeuze te maken en om de hogeschool of universiteit

12 wat kan je studeren? 12 aan te sporen je studievoortgang te bewaken. Als je leerkrediet op of onder nul komt, dan kan je je enkel nog inschrijven met de toestemming van de instelling (hogeschool of universiteit) en kan de instelling het studiegeld verdubbelen. Als je na je inschrijving ontdekt dat je toch een verkeerde studiekeuze gemaakt hebt en dus van opleiding wenst te veranderen, dan kan dit gevolgen hebben voor jouw leerkrediet. Elke instelling bepaalt zelf de datum tot waarop je je kan uitschrijven uit een opleiding met teruggave van het leerkrediet. Deze datum vind je in het onderwijs- en examenreglement van je instelling. Als je je voor deze datum uitschrijft, krijg je de ingezette studiepunten terug bij je leerkrediet. Als je je na deze datum uitschrijft, ben je het opgenomen leerkrediet kwijt. Als je ingeschreven bent met een creditcontract kan je bij uitschrijving nooit het ingezette leerkrediet terugkrijgen. Ben je echter een generatiestudent (dit is een student die zich de eerste keer in het hoger onderwijs inschrijft voor een bacheloropleiding), dan zijn de spelregels een beetje anders. Als je dan voor 1 december van opleiding verandert (of heroriënteert ), krijg je het volledige leerkrediet terug. Doe je dit tussen 1 december en 15 maart, dan nog krijg je de helft terug. Voor opleidingsonderdelen waarvoor de examenperiode gestart is kan je het leerkrediet niet meer terugkrijgen door van opleiding te veranderen (of te heroriënteren). Daarvoor kan je het leerkrediet enkel terugverdienen door te slagen voor de examens. Op het ogenblik dat je een masterdiploma behaalt, worden er 140 studiepunten terug afgetrokken van jouw leerkrediet. Als je daarna nog een bachelor- of masterdiploma wilt behalen, zal je meer studiegeld moeten betalen, tenzij je nog een positief leerkrediet overhebt. Als je een professionele of academische bachelor behaalt, wordt er niets afgetrokken van je leerkrediet. Op deze manier wil de overheid toch aan iedereen de kans geven om een masterdiploma te behalen. Als je na het behalen van een masterdiploma of bij het verlaten van het hoger onderwijs geen 60 studiepunten meer over hebt van jouw leerkrediet, kan je eenmalig terug leerkrediet opbouwen. Jaarlijks krijg je 10 studiepunten toegekend tot een maximum van 60 studiepunten. Eénmaal je onder deze opbouw valt, kan je geen aanspraak meer maken op de bonus voor de eerste 60 geslaagde studiepunten. Zodra dit leerkrediet opgebruikt is, zal je wel zelf je bijkomende opleiding(en) in het hoger onderwijs moeten bekostigen. Alle informatie over het leerkrediet vind je op Via deze website kan je ook de stand van je eigen leerkrediet opvolgen. Zolang je voldoende leerkrediet hebt, kan een instelling in principe niet weigeren om je in te schrijven. Een instelling kan je wel weigeren, ook al heb je voldoende leerkrediet, als je in het kader van studievoortgangsbewaking bindende voorwaarden opgelegd hebt gekregen voor je inschrijving en je hieraan niet voldeed. 1.4 Studiefinanciering Studeren kost een flinke duit: de aankoop van boeken, een treinabonnement, de huur van een kot... Studietoelagen zijn er om het je financieel wat makkelijker te maken. Om voor een studietoelage in aanmerking te komen, moet je wel aan een aantal inkomens-, nationaliteits- en pedagogische voorwaarden voldoen. Je moet op 31 december 2013 belg zijn. Als je geen Belg bent, moeten jij of je ouders al een tijd in België wonen, werken of gewerkt hebben. Of je een studietoelage krijgt, hangt onder meer af van je gezinssituatie en de hoogte van het inkomen. Naast het loon horen daar ook bv. ontvangen uitkeringen en alimentatiegelden bij.

13 13 wat kan je studeren? Je kan een studietoelage verkrijgen voor het volgen van twee bachelors, één master, één voorbereidingsprogramma, één schakelprogramma en één specifieke lerarenopleiding aan een hogeschool of universiteit. Zowel de opleiding als de instelling moeten erkend zijn, en de opleiding moet leiden tot een diploma. Je moet bovendien nog voldoende studietoelagekrediet hebben. Wil je elders binnen de Europese Hogeronderwijsruimte (45 landen) studeren? Dan kan je onder bepaalde voorwaarden je studietoelage meenemen. Meer informatie vind je op of bel naar 1700, het gratis nummer van de Vlaamse overheid. In het hoger onderwijs zijn de studietoelagen van de Vlaamse overheid lang niet de enige financiële tegemoetkoming. Aan elke hogeschool of universiteit zijn er studentenvoorzieningen of sociale voorzieningen die studiefinancieringen en studieleningen aanbieden, of overbruggingsleningen als je door omstandigheden tijdelijk meer kosten hebt. Ze betalen waar nodig ook renteloze voorschotten uit op de studietoelagen van de Vlaamse overheid. Contactgegevens en meer informatie over studentenvoorzieningen of sociale voorzieningen vind je via Lerarenopleiding Als je leraar wil worden heb je twee mogelijkheden: of je volgt de geïntegreerde lerarenopleiding, of je volgt de specifieke lerarenopleiding. Beide lerarenopleidingen brengen een student de basiscompetenties van leraar bij en resulteren in het diploma van leraar. Toch zijn er verschillen tussen beide opleidingen. Een woordje uitleg: De geïntegreerde lerarenopleiding is een bacheloropleiding die je kunt volgen aan een hogeschool. Het is een opleiding van 180 studiepunten die vakinhoudelijke kennis en pedagogische competenties integreert. Van de 180 studiepunten worden minstens 45 studiepunten als praktijk ingevuld. Deze opleiding resulteert in het diploma van bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs, bachelor in het onderwijs: lager onderwijs of bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs. In de geïntegreerde lerarenopleiding voor het secundair onderwijs kies je voor twee vakken die je dan later zal mogen onderwijzen. De specifieke lerarenopleiding is een opleiding van 60 studiepunten die je volgt na een vakinhoudelijke opleiding (bijvoorbeeld een master). De opleiding spitst zich toe op de verwerving van pedagogische competenties. Van de 60 studiepunten moet de helft (30 studiepunten) aan praktijk besteed worden. De specifieke lerarenopleiding wordt aangeboden door de universiteiten, de hogescholen én de centra voor volwassenenonderwijs. Het diploma dat je behaalt is een diploma van leraar en heeft dezelfde waarde in de drie instellingen. Hiermee kan je onder andere lesgeven in de hogere graden van het secundair onderwijs. In masteropleidingen van 120 studiepunten kunnen 30 studiepunten van de specifieke lerarenopleiding worden ingebouwd als afstudeerrichting. De instellingen kunnen ook 15 studiepunten van de specifieke lerarenopleiding als keuzepakket aanbieden in het opleidingsprogramma van de academisch gerichte bacheloropleiding. Meer info:

14 wat kan je studeren? Professioneel gerichte bacheloropleidingen aan hogescholen Een professioneel gerichte bacheloropleiding omvat 180 studiepunten (komt overeen met 3 studiejaren van 60 studiepunten) en bereidt rechtstreeks voor op een job onmiddellijk na de studie (vandaar: professioneel ). Die opleidingen vind je in hogescholen. Inhoud In de theorielessen is de benadering van de leerstof eerder concreet. Je bespreekt theoretische modellen en hun toepassingsmogelijkheden in de dagelijkse praktijk. Hoe zit iets in elkaar? Hoe ontstaat iets? Hoe herken je het? Hoe kan je het herstellen? Hoe kan je erop inwerken? Welke zijn voor- en nadelen? Welke technieken kan je gebruiken? In de praktijklessen ga je proefondervindelijk om met de materie die in de theoretische lessen aan bod is gekomen. Vaak worden er specifieke beroepsvaardigheden aangeleerd en getraind. Studenten maken ook kennis met Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek. Tijdens de stageperiode maak je uitgebreid kennis met je toekomstig werkveld en leer je omgaan met beroepseigen mogelijkheden en moeilijkheden (stress, werk- en tijdsdruk, organisatieproblemen, beperkte financiële middelen...). Onderverdeling Professioneel gerichte bacheloropleidingen vind je in volgende studiegebieden: architectuur; audiovisuele en beeldende kunst; biotechniek; gezondheidszorg; handelswetenschappen en bedrijfskunde; industriële wetenschappen en technologie; muziek en podiumkunsten; nautische wetenschappen; onderwijs; sociaal-agogisch werk. Vervolgopleidingen Na een professioneel gerichte bacheloropleiding kan je: een andere professioneel gerichte bacheloropleiding volgen; een bachelor-na-bacheloropleiding volgen; een lerarenopleiding volgen; een masteropleiding volgen, maar dan moet je eerst slagen voor een schakelprogramma (45 tot 90 studiepunten). Afstudeerrichting Een differentiatie in een opleidingsprogramma met een studieomvang van ten minste 30 studiepunten. Moeilijkheidsgraad Je krijgt meer leerstof te verwerken dan in het secundair onderwijs. Meestal krijg je een goed aaneensluitend geheel van lessen en stages. De lessen hebben meestal plaats in kleinere groepen. De afstand tussen student en docent is klein. Er wordt een beroep gedaan op je redeneer- en vooral op je werkvermogen.

15 15 wat kan je studeren? Studiemogelijkheden professioneel gerichte bacheloropleidingen De cijfers en letters na elke opleiding verwijzen naar deel 2 met de lijst van onderwijsinstellingen vanaf p. 51. Per studiegebied zijn alle basisopleidingen (vetgedrukt) aangevuld met de afstudeerrichtingen (niet vetgedrukt en cursief). Een aantal opleidingen kan je ook in het Engels of het Frans volgen. Raadpleeg of de onderwijsinstellingen voor meer informatie. Architectuur Antwerpen VL-Bra & Brussels HS Limburg Oost-VL West-VL Toegepaste architectuur 17B Interieurvormgeving 9F 2A 2D 19A Landschaps- en tuinarchitectuur 4E 19A Audiovisuele en beeldende kunst Antwerpen VL-Bra & BRUSSELS HG Limburg Oost-VL West-VL Audiovisuele kunsten Assistentie audiovisueel Beeld Geluid Montage Podiumtechnieken 4C 4C 4C 4C 4C 4C Beeldende vormgeving 2E Biotechniek Antwerpen VL-Bra & BRUSSELS HG Limburg Oost-VL West-VL Agro- en biotechnologie 9D 13F 1E 19D 16E Agro-industrie 1E 16E Biotechnologie 9D 13F 16E Dierenzorg 9D 1E 19D 16E Groenmanagement 13F 1E 19D 16E Landbouw 9D 1E 19D 16E Tuinbouw 9D Voedingsmiddelentechnologie 9D 19D 16E

16 wat kan je studeren? 16 Gezondheidszorg Antwerpen VL-Bra & BRUSSELS HG Limburg Oost-VL West-VL Biomedische laboratoriumtechnologie 5G 7I 9D 4E 12A 15C 1D 19E 16A 17B Farmaceutische en biologische 5G 7I 9D 4E 12A 1D 19E 17B laboratoriumtechnologie Medische laboratoriumtechnologie 5G 7I 9D 4E 12A 15C 1D 19E 16A 17B Ergotherapie 5I 9D 1A 13D 19E 20A 20H 16A 17C Logopedie en audiologie 9A 19E 20A 20H 16A Audiologie 9A 19E 20A 16A Logopedie 9A 19E 20A 16A Medische beeldvorming 1A Optiek en optometrie 1A Orthopedie 9D Orthopedische technologie 9D Schoentechnologie voor sport en revalidatie 9D Podologie 20A 20H Sport en bewegen 17A Verpleegkunde 5I 7B 9C 9E 9F 1A 4E 12A 13D 15A 1E 19E 20A 20H 16A 16C 16E 17B Voedings- en dieetkunde 5G 9D 4E 12A 1D 19E 16A Vroedkunde 5I 7B 9C 9E 4E 12A 13D 15A 1E 19B 20A 20H 16A 16C Handelswetenschappen en bedrijfskunde Bedrijfsmanagement Accountancy-fiscaliteit Eventmanagement Antwerpen 5F 7A 9C 9D 9F 5F 7A 9C 9D 9F VL-Bra & BRUSSELS HG Limburg Oost-VL West-VL 1A 12B 13 B 15C 1F 19B 19C 16A 16C 17B 19H 20A 20H 1A 12B 13 B 15C 1F 19C 19H 16A 16C 17B 20A 20H 16C Financie- en verzekeringswezen 5F 7A 9D 1A 12B 13 B 15C 19C 19H 20A 9F 20H Internationaal ondernemen 7A 9F 20A 20H 16C 17B KMO-management 7A 19B 19H 20A 20H Logistiek management 5F 7A 9D 1A 13B 15C 19B 20A 20H 16C 17B 9F Marketing 5F 7A 9D 9F 1A 12B 13B 15C 1F 19B 19H 16C 17B 20A 20H Milieumanagement 19C 20H Rechtspraktijk 5F 7A 9D 12B 13B 15C 19C 20A 20H 16A Sport- en cultuurmanagement 9C 20H 16A Winkel- en retailmanagement 9C

17 17 wat kan je studeren? ANTWERPEN VL-BRA & BRUSSELS HG LIMBURG OOST-VL WEST-VL Communicatiemanagement 5F 9F 4A 13A 20A 17C Commerciële communicatie 5F 9F 13A 17C Event, concept en organisatie 9F Public relations en voorlichting 5F 9F 13A 17C Hotelmanagement 5F 4A 16A Informaticamanagement en multimedia Informaticamanagement en -systemen Interactive multimedia design 9F 9F 9F Journalistiek 5F 9F 4A 13A 20A 17C Netwerkeconomie 17B Office management 5F 7A 9C 1A 4A 12B 13 B 15C 1F 19B 19H 16A 16C 17B 9D 9F 20A 17C Bedrijfsvertaler-tolk 9D 12B 13 B 15C 19B 16A Event- en projectmanagement 7A 20A Intercultural relations management 9F Management assistant 5F 7A 9C 9D 9F 1A 12B 13 B 15C 1F 19B 19H 20A 16A 16C 17B 17C Medical management assistant 5F 9C 12B 13B 1F 19B 20A 17B 17C Retailmanagement 19B Toegepaste informatica 5F 7A 9D 1A 4D 12A 13B 19B 19H 16C 17B Applicatieontwikkeling 7A 13B 16C Softwaremanagement 7A 13B 16C Systemen en netwerkbeheer 7A 13B Toerisme en recreatiemanagement 9F 4A 13A 16A 17C Industriële wetenschappen en technologie Antwerpen VL-Bra & BRUSSELS HG Limburg Oost-VL West-VL Audiovisuele technieken: film, tv en video 2B Audiovisuele technieken: fotografie 7E 2B Autotechnologie 7I 9G 16C Auto-elektronica 7I Bedrijfsvoertuigen Mototechnologie Personenwagens 7I 7I 7I Bouw 9D 2A 13F 1F 16B

18 wat kan je studeren? 18 Antwerpen VL-Bra & BRUSSELS HG Limburg Oost-VL West-VL Chemie 5G 7I 9D 12A 15C 1D 19B Biochemie 5G 7I 9D 12A 15C 1D 19B Chemie 5G 7I 9D 12A 15C 1D 19B Milieuzorg 9D 12A 1D 19B Procestechnologie 5G 7I 9D 12A 15C Elektromechanica 5K 9D 9G 13F 15C 1F 19B 16B 16C Automatisering 5K 9G 15C 19B 16B 16C Elektromechanica 9D 15C 1F 19B 16B 16C Industrial management 16C Klimatisering 5K 9D 9G 13F 15C 1F 19B 16C Onderhoudstechnologie 5K 9D 9G 13F 15C Procesautomatisering 5K 9D 1F Technisch-commercieel adviseur 5K Elektronica-ICT 5B 9D 9G 13F 15C 1D 16B 16C Elektronica 9D 9G 15C 1D 16B 16C ICT 9D 9G 15C 1D 16B 16C Energiemanagement 5K Energietechnologie 9D 15C 1D 16C Elektrotechniek 16C Facilitair management 1D Grafische en digitale media 5B 20E Cross-media ontwerp 5B 20E Grafimediabeleid 20E Grafimediatechnologie 5B 20E Multimediaproductie Houttechnologie 20E 19B Industrieel productontwerpen 17D Integrale veiligheid Logistiek 5K 9D Luchtvaart Aspirant-lijnpiloot Luchtvaarttechnologie 16B 16B 16B Milieuzorg 15C Modetechnologie 19B Multimedia en communicatietechnologie 7I 4D 17D Digital arts and entertainment Multimedia en communicatietechnologie 17D 17D

19 19 wat kan je studeren? Antwerpen VL-Bra & BRUSSELS HG Limburg Oost-VL West-VL Ontwerp- en productietechnologie 9G 1D 16C Kunststofverwerking Ontwerp- en productietechnologie 16C 16C Textieltechnologie 19B Vastgoed 5J 1F 19B Landmeten 5J 19B Makelaardij 5J 19B Muziek en podiumkunsten Antwerpen VL-Bra & BRUSSELS HG Limburg Oost-VL West-VL Dans 5H Musical 4B Pop- en rockmuziek Muziekmanagement Muziektechniek Muzikant 13E 13E 13E 13E Nautische wetenschappen Scheepswerktuigkunde (1) 8 Antwerpen VL-Bra & BRUSSELS HG Limburg Oost-VL West-VL (1) ook in het Frans te volgen Onderwijs Antwerpen VL-Bra & BRUSSELS HG Limburg Oost-VL West-VL Kleuteronderwijs 5D 7H 9B 9F 1A 4E 11 12B 13A 15B 1F 19F 20F 16A 16D 17A 12D Lager onderwijs 5D 7H 9B 1A 4E 11 12B 13A 15B 1E 1F 19F 20D 16A 16D 16F 9C 9F 12D 17A Pedagogie van het jonge kind 7B 4E 20F Secundair onderwijs 5D 7G 9B 1A 1C 4E 13A 15C 1E 20B 20G 16A 16F 17A 9C 9F 11 12B Aardrijkskunde 5D 7G 9B 9F 1A 4E 11 12B 13A 15C 1E 19F 20B 16A 16F 17A Bewegingsrecreatie 5D 7G 9C 1C 4E 11 12B 13A 15C 1E 19F 20B 16F 17A Bio-esthetiek 4E 20B 16F

20 wat kan je studeren? 20 Antwerpen VL-bra & BRUSSELS HG limburg oost-vl west-vl Biologie 5D 9B 9F 1A 4E 11 12B 13A 15C 1E 19F 20B 16A 16F 17A Biotechnieken 11 Bouw Burotica 5D 5D Chemie 15C 1E Duits 1E Economie 5D 7G 9B 1A 4E 11 13A 15C 1E 19F 20B 16A 16F 17A 9F 12B Elektriciteit 5D 9F 11 15C 1E 16A Engels 5D 7G 9B 1A 4E 11 13A 15C 1E 19F 20B 16A 16F 17A 9F 12B Frans 5D 7G 9B 1A 4E 11 13A 15C 1E 19F 20B 16A 16F 17A 9F 12B Fysica 5D 9B 9F 4E 11 12B 13A 15C 19F 20B 16A 16F Geschiedenis 5D 7G 9B 1A 4E 11 13A 15C 1E 19F 20B 16A 16F 17A 9F 12B Haartooi 4E 20B 16F Handel-burotica 9F 1A 4E 13A 15C 1E 19F 20B 16F Hout 5D Informatica 7G 9B 9F 1A 4E 11 12B Islamitische godsdienst 4E 11 13A 15C 1E 19F 20B 16A 16F 17A Katholieke godsdienst 7G 9B 9F 1A 12B 15C 1E 20B 16A 16F Latijn 7G 12B 15C 20B Lichamelijke opvoeding 5D 7G 9C 1C 4E 11 13A 15C 1E 19F 20B 16F 17A 12B Mechanica 5D 9F 11 15C 16A Mode 5D Muzikale opvoeding 5D 15C 19F 20B 20G Natuurwetenschappen 7G Nederlands 5D 7G 9B 1A 4E 11 13A 15C 1E 19F 20B 16A 16F 17A 9F 12B Niet-confessionele zedenleer 5D 4E 11 13A 19F 17A Plastische opvoeding 7G 9C 1A 11 13A 15C 19F 20B 20G 16A Project algemene vakken 7G 9B 1A 13A 15C 1E 19F 20B 16A 16F 17A Project kunstvakken 5D 7G 9C 1A 11 13A 15C 1E 19F 20B 16A 20G Techniek 5D 7G 5F 11 12B 15C 1E 19F 16A 16F 17A 9B 9F Technologische opvoeding 20B Voeding-verzorging 5D 12B 15C 19F 20B 16F Wiskunde 5D 7G 9B 9F 1A 4E 11 12B 13A 15C 1E 19F 20B 16A 16F 17A

De Campus Cup Vlaamse Hogescholen en Universiteiten erkend door het Vlaams Ministerie van Onderwijs

De Campus Cup Vlaamse Hogescholen en Universiteiten erkend door het Vlaams Ministerie van Onderwijs De Campus Cup Vlaamse Hogescholen en Universiteiten erkend door het Vlaams Ministerie van Onderwijs 1. Artesis Plantijn Hogeschool 2. Arteveldehogeschool 3. Erasmushogeschool 4. Hogere Zeevaartschool 5.

Nadere informatie

Studiegebied Gezondheidszorg Studiegebied Onderwijs Campus Nieuwland Nieuwland 198, 1000 Brussel T 02 512 32 59, F 02 512 80 14

Studiegebied Gezondheidszorg Studiegebied Onderwijs Campus Nieuwland Nieuwland 198, 1000 Brussel T 02 512 32 59, F 02 512 80 14 14 HOGESCHOOL-UNIVERSITEIT BRUSSEL Stormstraat 2, 1000 Brussel T 02 210 12 11, F 02 217 64 64, E info@hubrussel.be http://www.hubrussel.be 14A Studiegebied Economie en management Campus Stormstraat Stormstraat

Nadere informatie

Artesis Hogeschool Antwerpen Studiegebied Graad en kwalificatie Afstudeerrichting

Artesis Hogeschool Antwerpen Studiegebied Graad en kwalificatie Afstudeerrichting Artesis Hogeschool Antwerpen Architectuur Architectuur; Industriële wetenschappen en technologie Audiovisuele en beeldende kunst Gezondheidszorg Bachelor in de architectuur Bachelor in de interieurarchitectuur

Nadere informatie

DE STRUCTUUR VAN HET HOGER ONDERWIJS

DE STRUCTUUR VAN HET HOGER ONDERWIJS Het hoger onderwijs in Vlaanderen kent twee soorten onderwijs: het hoger professioneel onderwijs en het academisch onderwijs. Je kan een opleiding volgen aan een hogeschool of aan een universiteit. Bron:

Nadere informatie

TOELATINGSVOORWAARDEN 'WAT NA JE DIPLOMA'

TOELATINGSVOORWAARDEN 'WAT NA JE DIPLOMA' TOELATINGSVOORWAARDEN 'WAT NA JE DIPLOMA' In de volgende lijst kan je op zoek gaan naar een geschikte opleiding. Dit overzicht is gebaseerd op de toelatingsvoorwaarden versie 2010-2011. - toelatingsvoorwaarden

Nadere informatie

Verder studeren in het hoger onderwijs

Verder studeren in het hoger onderwijs Verder studeren in het hoger onderwijs (vermelde richtingen: studenten zitten minstens in hun 2 de jaar nieuwe structuur Bachelor) Na EM (Economie - Moderne Talen) Academische Bachelor Communicatiewetenschappen

Nadere informatie

W AT N A HE T SEC UNDAI R O ND ER WI JS? N

W AT N A HE T SEC UNDAI R O ND ER WI JS? N najaar 2013? tips voor een doordachte studiekeuze 5 doel en structuur van de brochure 7 1 De 2 Wat kan je studeren? 8 1. Hoger onderwijs 9 1.1 De bama-structuur 9 1.2 Toelatingsvoorwaarden voor bachelor

Nadere informatie

Vraag nr. 38 van 16 oktober 2012 van GOEDELE VERMEIREN

Vraag nr. 38 van 16 oktober 2012 van GOEDELE VERMEIREN VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 38 van 16 oktober 2012 van GOEDELE VERMEIREN Hoger onderwijs Studenten zonder

Nadere informatie

Universiteitsbreed OO Coaching en Diversiteit is probleemloos op te nemen met een diplomacontract (= binnen het curriculum) in volgende opleidingen:

Universiteitsbreed OO Coaching en Diversiteit is probleemloos op te nemen met een diplomacontract (= binnen het curriculum) in volgende opleidingen: Universiteitsbreed OO Coaching en Diversiteit is probleemloos op te nemen met een diplomacontract (= binnen het curriculum) in volgende opleidingen: OPGELET: Vind je jouw opleiding niet terug in onderstaande

Nadere informatie

Oktobertelling 2015. Bekendmaking studentenaantallen Vlaamse hogescholen

Oktobertelling 2015. Bekendmaking studentenaantallen Vlaamse hogescholen Oktobertelling 2015 Bekendmaking studentenaantallen Vlaamse hogescholen www.vlhora.be 1 1. Aantal studenten Professioneel gerichte bachelor 2010 2011 2012 2013 2014 2015 15tov14 Audiovisuele en Beeldende

Nadere informatie

Je wil studeren aan een hogeschool of universiteit. Op het internet kan je hierover alle informatie vinden die je nodig hebt.

Je wil studeren aan een hogeschool of universiteit. Op het internet kan je hierover alle informatie vinden die je nodig hebt. EEN OPLEIDING KIEZEN Je wil studeren aan een hogeschool of universiteit. Op het internet kan je hierover alle informatie vinden die je nodig hebt. Wat moet je doen? 1. Lees de instructie en de zoektips

Nadere informatie

Toelatingsvoorwaarden Academiejaar 2011-2012 Rechtstreekse instroom tot de master-opleidingen

Toelatingsvoorwaarden Academiejaar 2011-2012 Rechtstreekse instroom tot de master-opleidingen Toelatingsvoorwaarden Academiejaar 2011-2012 Rechtstreekse instroom tot de master-opleidingen Dit document bevat het overzicht van de toelatingsvoorwaarden alle initiële masteropleidingen, schakel- en

Nadere informatie

Aantal uitgereikte diploma's voor het academiejaar 2003-2004 ingedeeld per cyclus, studiegebied, nationaliteit en geslacht - per universiteit

Aantal uitgereikte diploma's voor het academiejaar 2003-2004 ingedeeld per cyclus, studiegebied, nationaliteit en geslacht - per universiteit Academiejaar 2004-2005 UNIVERSITAIR ONDERWIJS Aantal uitgereikte diploma's voor het academiejaar 2003-2004 ingedeeld per cyclus, studiegebied, en geslacht - per universiteit Katholieke universiteit Brussel

Nadere informatie

HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ACADEMIEJAAR 2018-2019 OVERZICHT Overzicht... 2 Inleiding...

Nadere informatie

Wat na het Secundair onderwijs? Scheppersinstituut Wetteren 6 EE 6 EM 6 IW 6 BIO

Wat na het Secundair onderwijs? Scheppersinstituut Wetteren 6 EE 6 EM 6 IW 6 BIO Wat na het Secundair onderwijs? 2018-2019 Scheppersinstituut Wetteren 6 EE 6 EM 6 IW 6 BIO 2014-2015 Overzicht 1. Toelatingsproef, instaptoets en ijkingsproef 2. Studiepunten 3. BaMa- structuur? 4. Andere

Nadere informatie

SCHOOLBEVOLKING. Deel 1. Hoofdstuk 5 : Hoger onderwijs. 5.2. Hogescholenonderwijs

SCHOOLBEVOLKING. Deel 1. Hoofdstuk 5 : Hoger onderwijs. 5.2. Hogescholenonderwijs Deel 1 SCHOOLBEVOLKING 1 Hoofdstuk 5 : Hoger onderwijs 5.2. Hogescholenonderwijs OMVORMINGSTABEL VAN OPLEIDINGEN EN OPTIES NAAR PROFESSIONEEL GERICHTE BACHELORSOPLEIDINGEN Opleidingen en opties per studiegebied

Nadere informatie

Tweede en derde graad ASO

Tweede en derde graad ASO Tweede en derde graad ASO Economie Eigenheid: wordt in twee paketten aangeboden: met meer moderne talen of met meer wiskunde het vak economie bestaat uit algemene economie en bedrijfswetenschappen (daar

Nadere informatie

Katholieke Universiteit Brussel. Katholieke Universiteit Leuven

Katholieke Universiteit Brussel. Katholieke Universiteit Leuven Academiejaar 2002-2003 UNIVERSITAIR ONDERWIJS Aantal uitgereikte diploma's voor het academiejaar 2001-2002 per universiteit Katholieke Universiteit Brussel Taal- en letterkunde Germaanse talen eerste cyclus

Nadere informatie

B.S.T. Beperkte statistische telling van de studenten in het hoger onderwijs op 31 oktober 2004. Academiejaar 2004-2005

B.S.T. Beperkte statistische telling van de studenten in het hoger onderwijs op 31 oktober 2004. Academiejaar 2004-2005 B.S.T. Beperkte statistische telling van de studenten in het hoger onderwijs op 31 oktober 2004 Academiejaar 2004-2005 Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap departement Onderwijs Inhoudsopgave Hoger onderwijs

Nadere informatie

Katholieke Universiteit Brussel

Katholieke Universiteit Brussel Academiejaar 2003-2004 UNIVERSITAIR ONDERWIJS Aantal uitgereikte diploma's voor het academiejaar 2002-2003 ingedeeld per cyclus, studiegebied, nationaliteit en geslacht - per universiteit Katholieke Universiteit

Nadere informatie

Wat na je bacheloropleiding aan Hogeschool PXL?

Wat na je bacheloropleiding aan Hogeschool PXL? Wat na je bacheloropleiding aan Hogeschool PXL? n Bachelor in de agro- en biotechnologie 2 Beste PXL-student, Als (bijna) kersverse professionele bachelor zoek je misschien een geschikte overgang naar

Nadere informatie

OVERZICHT. Inleiding... 4 Organisatie van het hoger onderwijs in Vlaanderen... 5 Tabel 1: Aantal inschrijvingen in het hoger onderwijs...

OVERZICHT. Inleiding... 4 Organisatie van het hoger onderwijs in Vlaanderen... 5 Tabel 1: Aantal inschrijvingen in het hoger onderwijs... HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS - BEKNOPT /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ACADEMIEJAAR 2016-2017 OVERZICHT Inleiding...

Nadere informatie

HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ACADEMIEJAAR 2017-2018 OVERZICHT Overzicht... 2 Inleiding...

Nadere informatie

Indeling hoger onderwijs

Indeling hoger onderwijs achelor & master Sinds enkele jaren is de structuur van het hoger onderwijs in België afgestemd op die van andere Europese landen. Hierdoor kan je makkelijker switchen tussen hogescholen en universiteiten

Nadere informatie

4.5686311.5681.156 568 3.4481.996. Hoger onderwijs in cijfers. Studentenaantallen op 31 oktober 2007

4.5686311.5681.156 568 3.4481.996. Hoger onderwijs in cijfers. Studentenaantallen op 31 oktober 2007 1.800 5.023 465 212 4.5686311.5681.156 800 7.812 95 418 568 3.4481.996 631 Hoger onderwijs in cijfers Studentenaantallen op 31 oktober 2007 Academiejaar 2007-2008 Hoger onderwijs in cijfers Studentenaantallen

Nadere informatie

LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN

LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN 4106 MONITEUR BELGE 28.01.2013 BELGISCH STAATSBLAD LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN

Nadere informatie

BASISONDERWIJS Leerlingen. HOGER ONDERWIJS Studenten. A Hoger beroepsonderwijs. B Hogescholen/universiteiten

BASISONDERWIJS Leerlingen. HOGER ONDERWIJS Studenten. A Hoger beroepsonderwijs. B Hogescholen/universiteiten HOGER ONDERWIJS Studenten A Hoger beroepsonderwijs 1 cursisten HBO5 verpleegkunde (1) 3 inschrijvingen in de specifieke lerarenopleiding (1) 1 inschrijvingen naar finaliteit (1)(2) go vgo ogo Totaal cursisten

Nadere informatie

Besluit van de Vlaamse Regering houdende de vastlegging van de lijst van educatieve masteropleidingen

Besluit van de Vlaamse Regering houdende de vastlegging van de lijst van educatieve masteropleidingen Besluit van de Vlaamse Regering houdende de vastlegging van de lijst van educatieve masteropleidingen DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de Codex Hoger Onderwijs van 11 oktober 2013, bekrachtigd bij het decreet

Nadere informatie

LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN

LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN 4106 MONITEUR BELGE 28.01.2013 BELGISCH STAATSBLAD LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN

Nadere informatie

Wat na het secundair onderwijs?

Wat na het secundair onderwijs? Wat na het secundair onderwijs? Najaar 2014 Vlaanderen is onderwijs & vorming doel en structuur van de brochure Inleiding Geeft je tips bij het maken van een doordachte studie- of beroepskeuze. Je vindt

Nadere informatie

Het hoger onderwijs verandert

Het hoger onderwijs verandert achelor & master Sinds september 2004 is de hele structuur van het hoger onderwijs veranderd. Die nieuwe structuur werd tegelijkertijd ingevoerd in andere Europese landen. Zo sluiten opleidingen in Vlaanderen

Nadere informatie

UGent academiejaar

UGent academiejaar UGent academiejaar 2015-2016 Opleiding Aantal International Doctoral College in Fusion Science and Engineering (FUSION-DC) 1 International Master of Science in Biomedical Engineering 1 Master of Arts in

Nadere informatie

Overzicht. Studiekeuze Bachelor-masterstructuur (bama) Overgang SO naar HO Praktisch Studeren doe je zelf maar niet alleen

Overzicht. Studiekeuze Bachelor-masterstructuur (bama) Overgang SO naar HO Praktisch Studeren doe je zelf maar niet alleen Start to study Overzicht Studiekeuze Bachelor-masterstructuur (bama) Overgang SO naar HO Praktisch Studeren doe je zelf maar niet alleen Hoe maak je een goede studiekeuze? Studiekeuze Neem je tijd! begin

Nadere informatie

Besluit van de Vlaamse Regering houdende de vastlegging van de lijst van educatieve masteropleidingen

Besluit van de Vlaamse Regering houdende de vastlegging van de lijst van educatieve masteropleidingen Besluit van de Vlaamse Regering houdende de vastlegging van de lijst van educatieve masteropleidingen DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de Codex Hoger Onderwijs van 11 oktober 2013, bekrachtigd bij het decreet

Nadere informatie

HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS

HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS AANTAL INSCHRIJVINGEN OP 31 OKTOBER 2014 ACADEMIEJAAR 2014-2015 INHOUDSTAFEL Inhoudstafel... 1 Inleiding... 2 Organisatie van het hoger onderwijs in Vlaanderen... 3 Evoluties

Nadere informatie

KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN

KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN 2003-2004 Rechtstreekse toelating tot de tweede cyclus vanuit andere academische opleidingen en studieduurverkorting in eerste cyclus en/of tweede cyclus Goedgekeurd door

Nadere informatie

WAT NA HET SECUNDAIR ONDERWIJS? NAJAAR 2011

WAT NA HET SECUNDAIR ONDERWIJS? NAJAAR 2011 WAT NA HET SECUNDAIR ONDERWIJS? NAJAAR 2011 Kies wat jij echt wil... to do : vergeet je checklist achteraan niet mee te nemen naar de sid-in! www.sidin.be TIPS VOOR EEN DOORDACHTE STUDIE- OF BEROEPSKEUZE

Nadere informatie

Geef je opleiding een STEM

Geef je opleiding een STEM Geef je opleiding een STEM Werkzoekende schoolverlaters in Vlaanderen - Limburg 2011-2012 Onderzoek naar de aansluiting onderwijs arbeidsmarkt Alle schoolverlaters van 2011 worden 1 jaar lang gevolgd (tot

Nadere informatie

LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN

LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN 93900 MONITEUR BELGE 29.11.2013 Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEENSCHAPS-

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de Codex Hoger Onderwijs van 11 oktober 2013, bekrachtigd bij het decreet van 20 december 2013, artikel II.

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de Codex Hoger Onderwijs van 11 oktober 2013, bekrachtigd bij het decreet van 20 december 2013, artikel II. Besluit van de Vlaamse Regering tot vastlegging van de lijst van de bachelor- en masteropleidingen die per instelling worden aangeboden in het hoger onderwijs in Vlaanderen DE VLAAMSE REGERING, Gelet op

Nadere informatie

Hoger onderwijs in Vlaanderen. Informatiebrochure 2012

Hoger onderwijs in Vlaanderen. Informatiebrochure 2012 Hoger onderwijs in Vlaanderen Informatiebrochure 2012 Inhoud Inleiding...2 Soorten instellingen...3 Soorten opleidingen...3 Nieuw vanaf 2013-2014: integratie academische hogeschoolopleidingen in de universiteiten...5

Nadere informatie

LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN

LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN 93900 MONITEUR BELGE 29.11.2013 Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEENSCHAPS-

Nadere informatie

BASISONDERWIJS Leerlingen. HOGER ONDERWIJS Studenten en cursisten. A Hoger beroepsonderwijs. B Hogescholen/universiteiten

BASISONDERWIJS Leerlingen. HOGER ONDERWIJS Studenten en cursisten. A Hoger beroepsonderwijs. B Hogescholen/universiteiten BASISONDERWIJS Leerlingen HOGER ONDERWIJS Studenten en cursisten A Hoger beroepsonderwijs 1 cursisten HBO5 verpleegkunde (1) 3 inschrijvingen in de specifieke lerarenopleiding van het volwassenenonderwijs

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de Codex Hoger Onderwijs van 11 oktober 2013, bekrachtigd bij het decreet van 20 december 2013, artikel II.

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de Codex Hoger Onderwijs van 11 oktober 2013, bekrachtigd bij het decreet van 20 december 2013, artikel II. Besluit van de Vlaamse Regering tot vastlegging van de lijst van de bachelor- en masteropleidingen die per instelling worden aangeboden in het hoger onderwijs in Vlaanderen DE VLAAMSE REGERING, Gelet op

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 25 augustus 2015; BESLUIT:

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 25 augustus 2015; BESLUIT: Besluit van de Vlaamse Regering tot vastlegging van de lijst van de bachelor- en masteropleidingen die per instelling worden aangeboden in het hoger onderwijs in Vlaanderen DE VLAAMSE REGERING, Gelet op

Nadere informatie

Vlaanderen. is onderwijs & vorming WAT NA HET SECUNDAIR ONDERWIJS?

Vlaanderen. is onderwijs & vorming WAT NA HET SECUNDAIR ONDERWIJS? Vlaanderen is onderwijs & vorming WAT NA HET SECUNDAIR ONDERWIJS? Najaar 2016 DOEL EN STRUCTUUR VAN DE BROCHURE INLEIDING Geeft je tips bij het maken van een doordachte studie- of beroepskeuze. Je vindt

Nadere informatie

Wat na het secundair onderwijs?

Wat na het secundair onderwijs? Wat na het secundair onderwijs? WICO Campus Sint- Hubertus 15 oktober 2013 Inleiding Ø Verder studeren: een noodzaak na ASO. Een diploma Hoger Onderwijs verhoogt je kansen aanzienlijk op de arbeidsmarkt.

Nadere informatie

B.S.T. Beperkte statistische telling van de studenten in het hoger onderwijs op 31 oktober 2003. Academiejaar 2003-2004

B.S.T. Beperkte statistische telling van de studenten in het hoger onderwijs op 31 oktober 2003. Academiejaar 2003-2004 B.S.T. Beperkte statistische telling van de studenten in het hoger onderwijs op 31 oktober 2003 Academiejaar 2003-2004 Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap departement Onderwijs Inhoudsopgave Hoger onderwijs

Nadere informatie

Leerkrediet 2011 2012

Leerkrediet 2011 2012 2011 WAT IS HET LEERKREDIET? Het leerkrediet trad in werking in 2008-2009. Dit betekent dat elke student bij zijn eerste inschrijving een rugzak met 140 meekrijgt. De student gebruikt bij zijn inschrijving

Nadere informatie

TOELATINGSVOORWAARDEN Specifieke LerarenOpleiding (SLO)

TOELATINGSVOORWAARDEN Specifieke LerarenOpleiding (SLO) Interfacultair Departement LerarenOpleiding TOELATINGSVOORWAARDEN Specifieke LerarenOpleiding (SLO) Academiejaar 2016 2017 TOELATINGSVOORWAARDEN VOOR HOUDERS VAN EEN MASTERDIPLOMA Dit document bevat het

Nadere informatie

Voor wie is het leerkrediet (en dus deze folder)?

Voor wie is het leerkrediet (en dus deze folder)? Leerkrediet Informatie Voor wie is het leerkrediet (en dus deze folder)? Diplomacontract: je volgt een opleiding met de bedoeling een diploma te behalen voor de volledige opleiding Creditcontract: je volgt

Nadere informatie

SCHAKELPROGRAMMA S UHASSELT

SCHAKELPROGRAMMA S UHASSELT SCHAKELPROGRAMMA S UHASSELT Heb je een professioneel bachelordiploma op zak en wil je een academische master behalen? Dat kan! Via een schakelprogramma kun je doorstromen naar een bepaalde master. Het

Nadere informatie

KONINKLIJK ATHENEUM KEERBERGEN

KONINKLIJK ATHENEUM KEERBERGEN KONINKLIJK ATHENEUM KEERBERGEN INFORMATIE OVER STUDIEMOGELIJKHEDEN SCHOOLJAAR 2015 2016 VOORWOORD Geachte ouders, beste leerlingen Onze school biedt een ruime waaier van studierichtingen aan in het Algemeen

Nadere informatie

Studeren in het hoger onderwijs in Vlaanderen

Studeren in het hoger onderwijs in Vlaanderen Studeren in het hoger onderwijs in Vlaanderen Hoger Beroepsonderwijs Hoger Beroepsonderwijs (HBO5): Na secundair onderwijs of via toelatingsexamen 3 jaar overdag of s avonds les volgen Les volgen in een

Nadere informatie

UNIVERSITEITEN IN VLAANDEREN

UNIVERSITEITEN IN VLAANDEREN UNIVERSITEITEN IN VLAANDEREN In Vlaanderen is er een universiteit in elke provincie, maar je kan niet alle opleidingen aan elke universiteit volgen. Wat kan je waar studeren? Bron: www.ond.vlaanderen.be

Nadere informatie

Schakelprogramma s UHasselt

Schakelprogramma s UHasselt 2017-2018 Schakelprogramma s UHasselt Beste PXL-student, Je hebt nu een professioneel bachelordiploma op zak. Al gedacht aan het behalen van een academische master? Dat kan! Via een schakelprogramma kan

Nadere informatie

WAT NA HET SECUNDAIR ONDERWIJS?

WAT NA HET SECUNDAIR ONDERWIJS? WAT NA HET SECUNDAIR ONDERWIJS? najaar 2009 Kies wat jij echt wil... Doel en structuur van de brochure 4 tips voor een doordachte studie- of beroepskeuze 5 Checklist voor je naar de sid-in trekt 9 deel

Nadere informatie

Wat na het secundair onderwijs?

Wat na het secundair onderwijs? Wat na het secundair onderwijs? Inhoud 1. Kiezen 3. Andere opleidingen 4. 7 de specialisatiejaren bso en Se-n-se 5. En nu informatie zoeken 1. Kiezen Neem je Begin op TIJD Jezelf verkennen Aanbod verkennen

Nadere informatie

HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS

HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS AANTAL INSCHRIJVINGEN OP 31 OKTOBER 2010 ACADEMIEJAAR 2010-2011 INHOUDSTAFEL Inhoudstafel... 2 Inleiding... 3 Organisatie van het hoger onderwijs in Vlaanderen... 4 Evoluties

Nadere informatie

Schakelprogramma s UHasselt

Schakelprogramma s UHasselt Schakelprogramma s UHasselt Beste PXL-student, Je hebt nu een professioneel bachelordiploma op zak. Al gedacht aan het behalen van een academische master? Dat kan! Via een schakelprogramma kan je doorstromen

Nadere informatie

VR DOC.0406/2

VR DOC.0406/2 VR 2016 0405 DOC.0406/2 Besluit van de Vlaamse Regering tot vastlegging van de lijst van de bachelor- en masteropleidingen die per instelling worden aangeboden in het hoger onderwijs in Vlaanderen DE VLAAMSE

Nadere informatie

TOELATINGSVOORWAARDEN

TOELATINGSVOORWAARDEN Interfacultair Departement LerarenOpleiding TOELATINGSVOORWAARDEN Academiejaar 2019 2020 De educatieve master vervangt de specifieke lerarenopleiding en combineert vakken met een onderwijsfocus met domeinspecifieke

Nadere informatie

Infotheek van de vrije CLB s - Steekkaarten studierichtingen 1

Infotheek van de vrije CLB s - Steekkaarten studierichtingen 1 1 KATHOLIEKE UNIVERSITEIT BRUSSEL Centrum studie- en studentenbegeleiding Vrijheidslaan 17, 1081 Brussel T 02 412 42 11 F 02 412 42 00 info@kubrussel.ac.be http://www.kubrussel.ac.be Infotheek van de vrije

Nadere informatie

Deel 1 SCHOOLBEVOLKING. Hoofdstuk 5 : Hoger onderwijs. 5.2. Universitair onderwijs

Deel 1 SCHOOLBEVOLKING. Hoofdstuk 5 : Hoger onderwijs. 5.2. Universitair onderwijs Deel 1 SCHOOLBEVOLKING 1 Hoofdstuk 5 : Hoger onderwijs 5.2. Universitair onderwijs DEFINITIE VAN BEGRIPPEN IN HET Academiejaar: een periode van één jaar die ten vroegste op 1 september en uiterlijk op

Nadere informatie

HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS

HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS AANTAL INSCHRIJVINGEN OP 31 OKTOBER 2012 ACADEMIEJAAR 2012-2013 INHOUDSTAFEL Inhoudstafel... 2 Inleiding... 3 Organisatie van het hoger onderwijs in Vlaanderen... 4 Evoluties

Nadere informatie

Wat na het secundair onderwijs? CLB (Anke Pauwels)

Wat na het secundair onderwijs? CLB (Anke Pauwels) Wat na het secundair onderwijs? CLB (Anke Pauwels) Maken van een studiekeuze Tewerkstelling Waar liggen je interesses? Welke mogelijkheden zijn er? 1. Secundair 7 e specialisatiejaren BSO Secundair na

Nadere informatie

VERDER STUDEREN NA JE BACHELORDIPLOMA

VERDER STUDEREN NA JE BACHELORDIPLOMA VERDER STUDEREN NA JE BACHELORDIPLOMA 2014-2015 Folder-verder studeren_2014.indd 1 10/03/14 12:10 ZIN OM VERDER TE STUDEREN? Meer dan 45% van de studenten aan de Arteveldehogeschool studeert succesvol

Nadere informatie

HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS

HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS HOGER ONDERWIJS IN CIJFERS AANTAL INSCHRIJVINGEN OP 31 OKTOBER 2011 ACADEMIEJAAR 2011-2012 INHOUDSTAFEL Inhoudstafel... 2 Inleiding... 3 Organisatie van het hoger onderwijs in Vlaanderen... 4 Evoluties

Nadere informatie

Campus Dansaert Campus Jette 2011

Campus Dansaert Campus Jette 2011 Campus Dansaert Campus Jette 2011 Talenttraining www.erasmushogeschool.be partner in de Universitaire Associatie Brussel Talenttraining? Ben ik goed voorbereid op het hoger onderwijs? Wat boeit me? Waarin

Nadere informatie

Valérie Gillis. Universiteit Antwerpen Departement Communicatie. In opdracht voor International Students Office

Valérie Gillis. Universiteit Antwerpen Departement Communicatie. In opdracht voor International Students Office Valérie Gillis Universiteit Antwerpen Departement Communicatie In opdracht voor International Students Office +32 3 265 31 89 internationalstudents@uantwerpen.be Hoger onderwijs in Vlaanderen Twee cycli:

Nadere informatie

Schakelprogramma s UHasselt

Schakelprogramma s UHasselt 2018-2019 Schakelprogramma s UHasselt Heb je een professioneel bachelordiploma op zak en wil je een academische master behalen? Dat kan! Via een schakelprogramma kun je doorstromen naar een bepaalde master.

Nadere informatie

Deel 1 SCHOOLBEVOLKING. Hoofdstuk 5 : Hoger onderwijs Hogescholenonderwijs

Deel 1 SCHOOLBEVOLKING. Hoofdstuk 5 : Hoger onderwijs Hogescholenonderwijs Deel 1 SCHOOLBEVOLKING 1 Hoofdstuk 5 : Hoger onderwijs 5.1. Hogescholenonderwijs DEFINITIE VAN BEGRIPPEN IN HET Academiejaar: een periode van één jaar die ten vroegste op 1 september en uiterlijk op 1

Nadere informatie

Op stap naar de tweede graad

Op stap naar de tweede graad Op stap naar de tweede graad Inhoud van deze avond 1. 2. Structuur gewoon secundair onderwijs Goed kiezen 1. Structuur secundair onderwijs Structuur Secundair onderwijs VHO Se-n-Se Se-n-Se VHO 7 de spec.

Nadere informatie

ATHENEUM KEERBERGEN INFORMATIE OVER STUDIEMOGELIJKHEDEN SCHOOLJAAR

ATHENEUM KEERBERGEN INFORMATIE OVER STUDIEMOGELIJKHEDEN SCHOOLJAAR ATHENEUM KEERBERGEN INFORMATIE OVER STUDIEMOGELIJKHEDEN SCHOOLJAAR 2019 2020 VOORWOORD Geachte ouders, beste leerlingen Gelegen op een groene campus (samen met onze basisschool en middenschool) aan het

Nadere informatie

Kiezen voor het hoger onderwijs?! Infosessie

Kiezen voor het hoger onderwijs?! Infosessie Kiezen voor het hoger onderwijs?! Infosessie 2016-2017 INHOUD 1. Organisatie hoger onderwijs 2. Aanbod Hogeschool PXL 3. Leerkrediet 4. Slaagkans 6. Studiekeuzebegeleiding in Hogeschool PXL 1 1. Organisatie

Nadere informatie

VERDER STUDEREN NA JE BACHELORDIPLOMA 2015-2016

VERDER STUDEREN NA JE BACHELORDIPLOMA 2015-2016 VERDER STUDEREN NA JE BACHELORDIPLOMA 2015-2016 ZIN OM VERDER TE STUDEREN? Meer dan 45% van de studenten aan de Arteveldehogeschool studeert succesvol verder. Je hebt heel wat mogelijkheden: Je kan een

Nadere informatie

Leerkrediet

Leerkrediet Wat is het leerkrediet? Het leerkrediet trad in werking in 2008-2009. Dit betekent dat elke student bij zijn eerste inschrijving een rugzak met 140 meekrijgt. De student gebruikt bij zijn inschrijving

Nadere informatie

VR DOC

VR DOC VR 2017 3006 DOC.0614-2 Besluit van de Vlaamse Regering tot vastlegging van de lijst van de bachelor- en masteropleidingen die per instelling worden aangeboden in het hoger onderwijs in Vlaanderen DE VLAAMSE

Nadere informatie

Dag van de Wiskunde 22/11/2008

Dag van de Wiskunde 22/11/2008 Dag van de Wiskunde Statistiek op KATHO Ann Vanmarcke Statistiek in Bedrijfsmanagement Overgang SO-HO Statistiek op KATHO Statistiek op KATHO 1 STUDIEGEBIED BIOTECHNIEK» Bachelor in de Agro- en Biotechnologie

Nadere informatie

GO! ATHENEUM KEERBERGEN

GO! ATHENEUM KEERBERGEN GO! ATHENEUM KEERBERGEN INFORMATIE OVER STUDIEMOGELIJKHEDEN SCHOOLJAAR 2017 2018 VOORWOORD Geachte ouders, beste leerlingen Gelegen op een groene campus (samen met onze basisschool en middenschool) aan

Nadere informatie

Schakelprogramma s UHasselt

Schakelprogramma s UHasselt 2017-2018 Schakelprogramma s UHasselt Heb je een professioneel bachelordiploma op zak en wil je een academische master behalen? Dat kan! Via een schakelprogramma kun je doorstromen naar een bepaalde master.

Nadere informatie

V R IJ E U N I V E R S I T E I T B R U S S E L

V R IJ E U N I V E R S I T E I T B R U S S E L V R IJ E U N I V E R S I T E I T B R U S S E L LIJST PROGRAMMA S VOOR WERKSTUDENTEN* 2014-2015 Rectoraat Departement Onderwijsbeleid / Cel Curriculumbeheer (auteur E. Van Cromphout) finale versie 18.06.2014

Nadere informatie

Kiezen voor het hoger onderwijs?! Infoavond

Kiezen voor het hoger onderwijs?! Infoavond Kiezen voor het hoger onderwijs?! Infoavond Hogeschool PXL Elfde-Liniestraat 24 B-3500 Hasselt www.pxl.be - www.pxl.be/facebook INHOUD 1. Organisatie hoger onderwijs 2. Aanbod Hogeschool PXL 3. Leerkrediet

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op XX 2018; BESLUIT:

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op XX 2018; BESLUIT: Besluit van de Vlaamse Regering tot vastlegging van de lijst van de bachelor- en masteropleidingen die per instelling worden aangeboden in het hoger onderwijs in Vlaanderen DE VLAAMSE REGERING, Gelet op

Nadere informatie

Onderzoek. Stappenplan

Onderzoek. Stappenplan tudiekeuze Als het einde van het secundair onderwijs dichtbij komt, moet je een belangrijke keuze maken. Ga je verder studeren of zoek je een job? Beide keuzes kosten veel energie en hebben een redelijk

Nadere informatie

UGENT opleidingen op de Verderstudeerbeurs

UGENT opleidingen op de Verderstudeerbeurs UGENT opleidingen op de Verderstudeerbeurs Open Universiteit Universitair Centrum voor Talenonderwijs Innoverend ondernemen voor ingenieurs Wijsbegeerte Research Master Philosophy Moraalwetenschappen Tolken

Nadere informatie

Het is dan ook belangrijk dat jongeren bewust kiezen voor STEM-opleidingen.

Het is dan ook belangrijk dat jongeren bewust kiezen voor STEM-opleidingen. VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL Geïntegreerde lerarenopleiding Aandacht

Nadere informatie

BRUGGEN BOUWEN TUSSEN SECUNDAIR EN HOGER ONDERWIJS: DE ONDERWIJSLOOPBAAN VAN JONGEREN. VLOR 24 oktober 2018

BRUGGEN BOUWEN TUSSEN SECUNDAIR EN HOGER ONDERWIJS: DE ONDERWIJSLOOPBAAN VAN JONGEREN. VLOR 24 oktober 2018 BRUGGEN BOUWEN TUSSEN SECUNDAIR EN HOGER ONDERWIJS: DE ONDERWIJSLOOPBAAN VAN JONGEREN VLOR 24 oktober 2018 Samenvatting 1. De structuur van het hoger onderwijs 2. Aspecten van de onderwijsloopbaan: Flexibilisering

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 5.6, vijfde lid, van Wet studiefinanciering 2000;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 5.6, vijfde lid, van Wet studiefinanciering 2000; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 17816 31 augustus 2012 Regeling van de Staatsecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 15 augustus 2012, nr.

Nadere informatie

Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL

Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL Geïntegreerde lerarenopleiding Aandacht

Nadere informatie

VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN. Vraag nr. 426 van 9 april 2014 van ANN BRUSSEEL

VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN. Vraag nr. 426 van 9 april 2014 van ANN BRUSSEEL VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 426 van 9 april 2014 van ANN BRUSSEEL Geïntegreerde lerarenopleiding Aandacht

Nadere informatie

V R IJ E U N I V E R S I T E I T B R U S S E L

V R IJ E U N I V E R S I T E I T B R U S S E L V R IJ E U N I V E R S I T E I T B R U S S E L LIJST PROGRAMMA S VOOR WERKSTUDENTEN 2013-2014 Rectoraat Departement Onderwijsbeleid / Cel Curriculumbeheer (auteur M Vandersteen) finale versie 12.12..2012

Nadere informatie

Master in de culturele studies. Faculteit Letteren

Master in de culturele studies. Faculteit Letteren Master in de culturele studies Faculteit Letteren Ontwikkel je visie op cultuur Geef vorm aan een cultureel project of product Verwerf werkervaring in de culturele sector Waarom Leuven? De Leuvense master

Nadere informatie

VR DOC.0438/3

VR DOC.0438/3 VR 2018 0405 DOC.0438/3 VLAAMS ONDERHANDELINGSCOMITE VOOR HET HOGER ONDERWIJS EN HET UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS GENT Brussel, 4 mei 2018 PROTOCOL NR. 87 HOUDENDE DE CONCLUSIES VAN DE ONDERHANDELINGEN DIE

Nadere informatie

Studierichting ASO Topsport

Studierichting ASO Topsport Studierichting ASO Topsport PROFIEL Je bent gebeten door de microbe van atletiek, voetbal, volleybal of tafeltennis. Je bent geselecteerd door de federatie én daarnaast ben je in het bezit van een topsportstatuut,

Nadere informatie

Vooropleidingseisen WO

Vooropleidingseisen WO Vooropleidingseisen WO Instroommogelijkheden met ATHENEUM-DIPLOMA van het GVC Economie 1. Actuariële wetenschappen Ja Wis B Nee Nee 2. Bedrijfseconomie Ja Ja Ja Wis A 3. Bedrijfskunde Ja Ja Ja Wis A 4.

Nadere informatie

Vraag nr. 112 van 22 november 2012 van GOEDELE VERMEIREN

Vraag nr. 112 van 22 november 2012 van GOEDELE VERMEIREN VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 112 van 22 november 2012 van GOEDELE VERMEIREN Hoger onderwijs Werkstudenten

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 5.6, vijfde lid, van Wet studiefinanciering 2000;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 5.6, vijfde lid, van Wet studiefinanciering 2000; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 24893 4 december 2012 Regeling van de Staatsecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 1 november 2012, nr. DL/446544,

Nadere informatie

VSNU - overzichtlijst bacheloropleidingen concept

VSNU - overzichtlijst bacheloropleidingen concept Aardwetenschappen Accountancy en Controlling Acheologie Actuariele wetenschappen Agrotechnologie Algemene cultuurwetenschappen KUN OUNL Algemene Economie Algemene Gezondheidswetenschappen Algemene Natuurwetenschappen

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 5.6, vijfde lid, van de Wet studiefinanciering 2000;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 5.6, vijfde lid, van de Wet studiefinanciering 2000; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 36310 27 december 2013 Regeling van de Staatsecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 15 december 2013, nr.

Nadere informatie