Waterbouwboek GWW-sector

Transcriptie

1 Waterbouwboek GWW-sector 2014 Van Swaay Schijndel Vlagheide NM Schijndel T +31 (0) F +31 (0) E info@vanswaay.nl Van Swaay Harlingen Industrieweg VH Harlingen T +31 (0) F +31 (0) E info@vanswaay.nl

2 A Inleiding

3 Schijndel / Harlingen, februari 2014 Inleiding Voor u ligt de nieuwste versie van onze map WATERBOUWHOUT. Voor de meest voorkomende toepassingsgebieden van hout in de waterbouw, zijn voorbeelden van constructies en toe te passen materialen aangegeven. De map is verdeeld in de hoofdgroepen lichte beschoeiingen, damwanden, palen en steigers. De informatie in deze map kan gebruikt worden om een functionele, economische en duurzame constructie te ontwerpen, waarbij gebruik wordt gemaakt van geschikte houtsoorten en handelsafmetingen die over het algemeen vlot verkrijgbaar zijn. De informatie kan het traject van ontwerp tot realisatie bekorten en vereenvoudigen. De aangegeven constructies zijn slechts voorbeelden. Uiteraard zijn met combinaties van de aangegeven materialen meer constructievormen mogelijk. Door te kiezen voor het gebruik van hout wordt optimaal aangesloten bij het beleid van de overheid om duurzaam in te kopen. De H2H damwand en palen van Van Swaay Duurzaam Hout hebben, als eerste houtproduct in Nederland, het certificaat Cradle to Cradle verkregen. Dit is voor u de garantie dat wij een innovatieve partner zijn, die Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) als basis heeft voor alle processen binnen het bedrijf. Met de keus voor H2H sluit u aan bij de modernste filosofie voor duurzaam ontwerpen. Wij kunnen vrijwel al het hout leveren met FSC - of PEFC certificaat. Beide keurmerken voldoen aan de Dutch Procurement Criteria for Timber (DPTC) voor duurzaam bosbeheer en de handelsketen. Door hout te gebruiken dat aan deze criteria voldoet, weet u zeker dat u Duurzaam inkoopt. Hout is de enige hernieuwbare grondstof en is een prima toe te passen product omdat er vele sterkte- en duurzaamheidklassen beschikbaar zijn voor de verschillende toepassingen. Hiermee past hout goed bij het beleid dat veel GWW-bedrijven nastreven: het is een materiaal dat van nature beschikbaar is, niet leidt tot CO 2 -uitstoot en energiezuinig wordt geproduceerd. Voor meer informatie, met betrekking tot leveringsmogelijkheden prijzen of nader technisch advies, kunt u te allen tijde contact met ons opnemen. Van Swaay Duurzaam Hout Schijndel & Harlingen

4 Hout voor waterbouwkundige constructies Inhoudsopgave A Inleiding B B1 B2 B3 B4 B5 B6 Lichte beschoeiing Bezaagde of rondhout paal- hardhouten schot Bezaagde of rondhout paal-combischot Naaldhoutpaal-combischot Rietoever met tijdelijke bescherming Paal-schot onder water Paal-schot onder water met talud C C1 C2 Zware beschoeiing Damwand Palenrij D D1 D2 Steigers en Meerpalen Steiger Meerpalen E E1 Overig Gebruiksaanwijzingen

5 B Lichte beschoeiing

6 \ Bezaagde of rondhout paal hardhouten schot Omschrijving De constructie bestaat uit: Bezaagde, gepunte robinia-, tropisch hardhout-, of H2H palen, of rondhout palen, houtsoort cloeziana. Schotten geheel opgebouwd uit hardhouten planken (robinia of tropisch hardhout). Het schot kan van een geotextiel worden voorzien om eventuele naden t.g.v. kromtrekken af te dichten en om onderloopsheid te voorkomen. Beschikbaarheid Goed, vaak is levering uit voorraad mogelijk. Duurzaamheid Hoog. Milieu De milieubelasting is zeer laag. Palen en schotten kunnen met FSC-certificaat worden geleverd. H2H palen zijn Cradle to Cradle gecertificeerd. Opmerkingen Omdat robinia rondhoutpalen door hun zeer onregelmatige vorm slecht verwerkbaar zijn, adviseren wij u te kiezen voor de goed verwerkbare bezaagde robinia-, tropisch hardhout- of H2H palen, of voor cloeziana rondhout palen. H2H palen zijn samengesteld uit een hardhouten opzetter die met een vingerlasverbinding aan het naaldhoutdeel is verbonden. De vingerlas moet onder de waterspiegel blijven, dan gaat het minimaal 25 jaar mee. Detail H2H vingerlas Het product is Cradle to Cradle, KOMO en FSC gecertificeerd en wordt met GIP garantie verkocht.

7 Materiaalkeuzelijst: Bezaagde- en rondhout paal met hardhouten schot Specificaties: De schotten hebben een dikte van ca. 20mm. De hoogte van de schotten is een veelvoud van 10cm. Schotten worden d.m.v. een vaste overlapklamp met elkaar verbonden. De lengte van de schotten is afhankelijk van de beschikbare planken. De schotten kunnen worden voorzien van gronddicht, waterdoorlatend geotextiel. Aan de onderzijde van het schot kan, om onderloopsheid te voorkomen, een slab van geotextiel worden aangebracht. Klampen en kleedhout worden met elkaar verbonden d.m.v. omgeslagen nagels, indien gewenst van rvs. Afmetingen: Bezaagde palen d x b x l Cloeziana rondhout tropisch hardhout 6 x 6 x 200 cm 200-8/10Ø tropisch hardhout 6 x 6 x 250 cm 250-8/10Ø tropisch hardhout 6 x 6 x 275 cm /12Ø tropisch hardhout 6 x 6 x 300 cm 300-8/10Ø tropisch hardhout 7 x 7 x 250 cm /12Ø tropisch hardhout 7 x 7 x 275 cm /14Ø tropisch hardhout 7 x 7 x 300 cm /12Ø robinia en tropisch hardhout 8 x 8 x 200 cm /14Ø robinia en tropisch hardhout 8 x 8 x 250 cm /12Ø robinia, tropisch hardhout en H2H 8 x 8 x 300 cm /14Ø tropisch hardhout en H2H 8 x 8 x 350 cm /16Ø robinia en tropisch hardhout 10 x 10 x 250 cm /16Ø robinia, tropisch hardhout en H2H 10 x 10 x 300 cm /18Ø tropisch hardhout en H2H 10 x 10 x 350 cm Andere afmetingen op aanvraag. H2H palen hebben een tropisch hardhouten opzetter met een lengte van 50 cm. Leverbaar met FSC keurmerk voor duurzaam bosbeheer. B2

8 Bezaagde paal of rondhout paal combischot Omschrijving De constructie bestaat uit: Bezaagde, gepunte robinia-, tropisch hardhout- of H2H palen, of Rondhout paal, houtsoort cloeziana. Combischotten opgebouwd uit tropisch hardhout of robinia voor het deel boven en net onder de waterlijn. Ruim onder de waterlijn wordt naaldhout gebruikt. De klampen van het schot zijn naar keuze van tropisch hardhout of robinia. Beschikbaarheid Goed, de benodigde planken en palen liggen veelal bij ons op voorraad. Duurzaamheid Hoog. Kwaliteit / Bestek informatie Op de H2H palen en op het naaldhoutdeel van de schotten is het KOMO productcertificaat naaldhout voor waterbouwkundige toepassingen en H2H van toepassing. Milieubelasting De milieubelasting die dit product veroorzaakt is, afhankelijk van de grootte van het hardhoutdeel, zeer laag. Wij kunnen aangeven wat de mogelijkheden zijn om de schotten en palen te leveren met een FSC-certificaat voor duurzaam bosbeheer. Opmerkingen Zeker als een groot deel van het schot onder water blijft, is deze constructie aantrekkelijk, omdat het naaldhoutdeel de prijs van het schot drukt. Detail H2H vingerlas H2H palen zijn samengesteld uit een hardhouten opzetter die met een vingerlasverbinding aan het naaldhoutdeel is verbonden. De vingerlas moet onder de waterspiegel blijven, dan gaat het minimaal 25 jaar mee. Het product is Cradle to Cradle, KOMO en FSC gecertificeerd en wordt met GIP garantie verkocht. B2

9 Materiaalkeuzelijst: Bezaagde- en rondhout paal met combischot Specificaties: De schotten hebben een dikte van ca. 20mm. De hoogte van zowel het duurzame bovenste houtdeel- als het naaldhoutdeel van de schotten is een veelvoud van 10cm. Schotten worden d.m.v. een vaste overlapklamp met elkaar verbonden. De lengte van de schotten is afhankelijk van de beschikbare planken. De schotten kunnen worden voorzien van gronddicht, waterdoorlatend geotextiel. Aan de onderzijde van het schot kan, om onderloopsheid te voorkomen, een slab van geotextiel worden aangebracht. Klampen en kleedhout worden met elkaar verbonden d.m.v. omgeslagen nagels, indien gewenst van rvs. De schotten worden na bestelling op de gewenste hoogte gemaakt. Afmetingen: Bezaagde palen d x b x l Cloeziana rondhout tropisch hardhout 6 x 6 x 200 cm 200-8/10Ø tropisch hardhout 6 x 6 x 250 cm 250-8/10Ø tropisch hardhout 6 x 6 x 275 cm /12Ø tropisch hardhout 6 x 6 x 300 cm 300-8/10Ø tropisch hardhout 7 x 7 x 250 cm /12Ø tropisch hardhout 7 x 7 x 275 cm /14Ø tropisch hardhout 7 x 7 x 300 cm /12Ø robinia en tropisch hardhout 8 x 8 x 200 cm /14Ø robinia en tropisch hardhout 8 x 8 x 250 cm /12Ø robinia, tropisch hardhout en H2H 8 x 8 x 300 cm /14Ø tropisch hardhout en H2H 8 x 8 x 350 cm /16Ø robinia en tropisch hardhout 10 x 10 x 250 cm /16Ø robinia, tropisch hardhout en H2H 10 x 10 x 300 cm /18Ø tropisch hardhout en H2H 10 x 10 x 350 cm Andere afmetingen op aanvraag. H2H palen hebben een tropisch hardhouten opzetter met een lengte van 50 cm. Leverbaar met FSC keurmerk voor duurzaam bosbeheer. B2

10 \ Naaldhoutpaal combischot Omschrijving De constructie bestaat uit een onbehandelde naaldhoutpaal, waarvan de kop niet meer dan 0.10 m boven water uitsteekt. Het schot wordt opgebouwd uit 2 materialen; onder water naaldhout en boven water en voor de klampen tropisch hardhout of robinia. De klampen hebben dezelfde h.o.h. afstand als de palen en worden tegen de palen geplaatst, zodat deze als duurzaam verlengstuk voor de palen dienen. Om onderloopsheid te voorkomen kunnen de schotten worden voorzien van geotextiel met een overlap aan de onderkant. De grond kan als talud worden aangevuld om op maaiveldhoogte te komen. Beschikbaarheid Goed. Duurzaamheid Goed, mits de paalkop nat blijft. Kwaliteit / Bestek informatie Naaldhoutpalen worden geleverd met KOMO productcertificaat voor rondhoutpalen. Op het naaldhout deel van de schotten is het KOMO productcertificaat naaldhout voor waterbouwkundige toepassingen van toepassing. Milieubelasting Naaldhout en robinia komen uit relatief dichtbijgelegen duurzaam beheerd productiebos (leverbaar met FSC / PEFC certificaat). De grote transportafstanden bij tropisch hardhout hebben een negatieve invloed op de milieubelasting. Zie verder de volgende tabel: Duurzaamheid Beschikbaarheid Milieubelasting Opmerkingen Europees naaldhout (onbehandeld) Hoog (onder water) Goed Zeer laag Leverbaar met FSC / PEFC certificaat Tropisch hardhout Hoog Goed Afhankelijk van bosbeheer Leverbaar met FSC certificaat Robinia Hoog Goed Laag FSC gecertificeerd B3

11 Onbehandeld naaldhout Onbehandeld naaldhout Onbehandeld naaldhout Onbehandeld naaldhout * Tropisch hardhout, robinia ** Materiaalkeuzelijst: Naaldhoutpaal-combischot Schotten Dikte x Hoogte in cm 2 x 40 x x 2 x 60 x x 2 x 80 x x 2 x 100 x x 2 x 120 x x * = deel onder water ** = deel op waterlijn en boven water De hoogte van beide delen is vrij, maar wel afhankelijk van de breedte van de beschikbare planken. Maximale totale hoogte is 150 cm. Palen Lengte x Diameter in cm Lengte x Diameter in cm Lengte x Diameter in cm x x x x x x x x x x x /12 x /12 x x x x x x x x x x x x /12 x x /12 x x /12 x Andere afmetingen op aanvraag, ook ongeschild en ongepunt. B3

12 \ Rietoever met tijdelijke bescherming Omschrijving Lichte paal plank constructie van onbehandeld naaldhout dient ter bescherming van nieuw aangeplant riet. De bedoeling is dat na verloop van tijd het riet zelf in staat is de oever tegen golfaanval te beschermen. De paal plank constructie moet derhalve als tijdelijk worden gezien. Beschikbaarheid Goed. Duurzaamheid De duurzaamheid van de paal plank constructie is relatief laag, maar hoog genoeg om het riet sterk genoeg te laten worden om de beschermende functie over te nemen. Kwaliteit / Bestek informatie Naaldhoutpalen geleverd met KOMO productcertificaat voor rondhoutpalen. Planken geleverd met KOMO productcertificaat voor gezaagd europees naaldhout voor waterbouwkundige toepassingen. Milieubelasting t.g.v. materiaalgebruik De milieubelasting is zeer laag. Naaldhout komt uit duurzaam beheerd productiebos uit onze directe omgeving (leverbaar met FSC of PEFC certificaat). Ook bij een lage levensduur bezit hout de exclusieve eigenschap dat het CO2 neutraal is. Het eindresultaat is een duurzame natuurvriendelijke oever. B4

13 Onbehandeld naaldhout Onbehandeld naaldhout Onbehandeld naaldhout Onbehandeld naaldhout Materiaalkeuzelijst: Rietoever met tijdelijke bescherming Planken Dikte x Breedte x Lengte in cm 2,2 x 10 x 450 x 2,2 x 15 x 400 x 2,2 x 20 x 400 x 2,5 x 15 x 500 x 3,2 x 15 x 500 x Dit zijn standaard afmetingen Andere afmetingen zijn mogelijk op aanvraag Palen Lengte x Diameter in cm Lengte x Diameter in cm Lengte x Diameter in cm x x x x x x x x x x x x x /12 x /12 x x x x x x x x x x x x /12 x /12 x /12 x Dit zijn standaard afmetingen Andere afmetingen op aanvraag, ook ongeschild en ongepunt. B4

14 \ Paal - schot Onder water Omschrijving Onbehandelde naaldhout palen met onbehandeld naaldhout schot. Het geheel onder water geplaatst. Het maaiveld direct achter de constructie staat bloot aan eventuele golfaanval en zal daarom een moerasachtig karakter hebben. Bij eventuele aantasting van het bovenste deel van de constructie zal dit geen grote gevolgen voor de oever hebben. Beschikbaarheid Goed. Duurzaamheid Risico van wegspoelen grond bij golfaanval. Risico van aantasting bovenkant paal en schot met name bij een eventuele verlaging van de waterstand. Kwaliteit / Bestek informatie Naaldhoutpalen geleverd met KOMO productcertificaat voor rondhoutpalen. Planken geleverd met KOMO productcertificaat voor gezaagd Europees naaldhout voor waterbouwkundige toepassingen. Milieubelasting t.g.v. materiaalgebruik De milieubelasting is zeer laag. Naaldhout komt uit duurzaam beheerd productiebos uit onze directe omgeving (leverbaar met FSC / PEFC certificaat). Hout heeft de exclusieve eigenschap dat het CO2 neutraal is. B5

15 Onbehandeld naaldhout Onbehandeld naaldhout Onbehandeld naaldhout Onbehandeld naaldhout Materiaalkeuzelijst: Paal-schot Onder water Schotten Dikte x Hoogte in cm 2,2 x 40 x 2,2 x 60 x 2,2 x 80 x 2,2 x 100 x 2,2 x 120 x Dit zijn standaard afmetingen Andere afmetingen zijn mogelijk op aanvraag Palen Lengte x Diameter in cm Lengte x Diameter in cm Lengte x Diameter in cm x x x x x x x x x x x x x /12 x /12 x x x x x x x x x x x x /12 x /12 x /12 x Dit zijn standaard afmetingen Andere afmetingen op aanvraag, ook ongeschild en ongepunt. B5

16 \ Paal schot Onder water met talud Omschrijving Onbehandelde naaldhout palen met onbehandeld naaldhout schot. Het geheel onder water geplaatst. Het bovenste deel van de te keren hoogte is uitgevoerd als taludconstructie, die tegen eventuele golfaanval kan worden beveiligd met bijvoorbeeld grasbetontegels of doorgroeimatten. Beschikbaarheid Goed. Duurzaamheid Risico van het wegspoelen van grond bij golfaanval. Risico van aantasting bovenkant paal en schot met name t.g.v. verlaging waterstand. Kwaliteit / Bestek informatie Naaldhoutpalen geleverd met KOMO productcertificaat voor rondhoutpalen. Planken geleverd met KOMO productcertificaat voor gezaagd Europees naaldhout voor waterbouwkundige toepassingen. Milieubelasting t.g.v. materiaalgebruik Voor wat betreft het naaldhout zeer weinig, dit komt uit duurzaam beheerd productiebos (leverbaar met FSC / PEFC certificaat). Hout heeft de exclusieve eigenschap dat het CO2 neutraal is. De toeslagmaterialen in beton zijn beperkt winbaar en het gebruik heeft elders nadelige gevolgen voor het landschap. B6

17 Onbehandeld naaldhout Onbehandeld naaldhout Onbehandeld naaldhout Onbehandeld naaldhout Materiaalkeuzelijst: Paal-schot Onder water met talud Schotten Dikte x Hoogte in cm 2,2 x 40 x 2,2 x 60 x 2,2 x 80 x 2,2 x 100 x 2,2 x 120 x Dit zijn standaard afmetingen. Andere afmetingen zijn mogelijk. Palen Lengte x Diameter in cm Lengte x Diameter in cm Lengte x Diameter in cm x x x x x x x x x x x x x /12 x /12 x x x x x x x x x x x x /12 x /12 x /12 x Dit zijn standaard afmetingen. Andere afmetingen op aanvraag, ook ongeschild en ongepunt. B6

18 C Zware beschoeiing

19 Damwand Omschrijving De schets geeft een verankerde houten damwand weer, zoals die algemeen wordt toegepast. Afhankelijk van het gebruiksdoel kan de constructie worden aangepast. Meestal dient de damwandconstructie om verticaal een hoeveelheid grond te keren, waardoor de constructie zo weinig mogelijk plaats inneemt en de mogelijkheid ontstaat om schepen af te meren. Damwandconstructies zijn relatief kostbaar en daarom minder geschikt als tijdelijke constructie. Het hout moet in de meeste gevallen een lange levensduur hebben en eenvoudig in grote hoeveelheden, met de gewenste afmetingen, verkrijgbaar zijn. Omdat het te gebruiken hout niet alleen duurzaam moet zijn, maar ook recht en maatvast over een grotere lengte, is het aantal geschikte houtsoorten beperkt. H2H damwand verdient extra aandacht omdat dit product de beste eigenschappen van de gebruikelijke traditionele soorten verenigd en is bekroond met het Cradle to Cradle certificaat waarmee het past binnen de nieuwste duurzame ontwerpfilosofie. H2H damwand is een innovatieve ontwikkeling die zich heeft bewezen in de markt. Door middel van een vingerlas wordt een hardhoutdeel verbonden met een naaldhoutdeel. Hierdoor ontstaat een damwand waarvoor gebruik wordt gemaakt van hardhout met een zeer hoge duurzaamheid voor het deel dat aangetast zou kunnen worden. Onder water, waar geen aantasting plaats vindt, wordt onbehandeld naaldhout gebruikt. Indien men helemaal geen gebruik van hardhout wilt maken is het ook mogelijk om het bovenste deel van Accoya hout te maken. De sterkte van deze damwand is vergelijkbaar met die van een damwand die geheel uit naaldhout bestaat. De gehele H2H damwandplank wordt geleverd met het KOMO productcertificaat voor gezaagd Europees naaldhout voor waterbouwkundige toepassingen en heeft een gipgarantie. C1

20 Hieronder is een overzicht weergegeven van houtsoorten, met eigenschappen, welke gebruikt worden voor damwanden: H2H damwand Zeer hoge duurzaamheid. Zeer lage milieubelasting. Korte levertijd. FSC gecertificeerd. Ook leverbaar met Accoya bovendeel. Cradle to Cradle gecertificeerd. Getest door TNO. Met KOMO productcertificaat en gipgarantie. Gunstige prijs-kwaliteit verhouding. Innovatief product, past perfect bij overheidsbeleid duurzaam inkopen. Europees naaldhout, onbehandeld Geschikt voor tijdelijk constructies of constructies die geheel onder water blijven, waar het een hoge duurzaamheid heeft. Zeer goede beschikbaarheid. Standaardmaten uit voorraad leverbaar. Met KOMO productcertificaat. FSC- PEFC gecertificeerd mogelijk. Azobé / Angelim Vermelho Beide houtsoorten zijn in de toepassing als damwand vergelijkbaar en gelijkwaardig. Hoge duurzaamheid. Veel maten uit voorraad leverbaar. Beperkt verkrijgbaar met FSC-certificaat. Celfix hout Hoge duurzaamheid. Hoge beschikbaarheid. Zeer lage milieubelasting. Een watervergunning kan noodzakelijk zijn voor gebruik in het oppervlaktewater. FSC- PEFC gecertificeerd mogelijk. Met KOMO productcertificaten. Standaardmaten uit voorraad leverbaar. Eiken Kernhout heeft een redelijke duurzaamheid (1-2). Spinthout is niet duurzaam. Het is niet mogelijk om spintvrij eiken damwand te leveren. De beschikbaarheid is vrij goed. Altijd levertijd opvragen. Het toepassen van hout is CO 2 neutraal. ** De model-besteksvoorwaarden voor H2H damwand kunnen wij u (digitaal) toesturen. C1

21 H2H -damwand Europees naaldhout, onbehandeld Azobé / Angelim Vermelho Celfix -hout Eiken Materiaalkeuzelijst: Damwand Damwand Dikte x Planklengte in cm 4 x 250 xx xx 4 x 300 xx x x x 4 x 350 xx xx x xx 4 x 400 xx x x x 5 x 400 xx xx x xx 5 x 500 xx xx x xx 6 x 600 xx x x x (Klem) Gording haaks of met las 5 x 10 x x x 5 x 15 x x x 8 x 15 x 6 x 16 x 500 x x 10 x 10 x x x 10 x 15 x x x 10 x 20 xx x xx 15 x 15 x x x 9,5 x 14,5 geschaafd x 14,5 x 14,5 geschaafd x Afdekplank 2,5 x 15 x x x 3,2 x 15 x 500 x x 2,2 x 20 x 400 x x 3 x 15 x 3 x 20 x 4,5 x 20 x x xx overig = levering veelal direct uit voorraad = productie direct na opdracht = afhankelijk van beschikbaarheid Levertijden altijd in overleg, andere afmetingen op aanvraag. C1

22 Palenrij Omschrijving Een gesloten palenrij is een grondkering en vaak tevens afmeervoorziening die in vele maten en materialen is te leveren. Esthetisch is een palenrij een mooie oplossing. De palenrij kan op verschillende manieren worden geconstrueerd: met of zonder (klem)gording, verankerd / niet verankerd, met of zonder geotextiel (bij grondkering vrijwel altijd noodzakelijk), ongeschilde palen, geschilde palen, gefreesde palen of gevlakte palen, grond aangevuld tot bovenkant paal of lager, waardoor een natuurvriendelijke strook kan ontstaan met b.v. rietaanplant. Op open water en in rivieren worden open palenrijen, soms in combinatie met rijswerk, gebruikt als stroomgeleiding of als golfbreker. De functie van de palenrij is hier meestal het verlagen van de stroomsnelheid of de golfaanval, waardoor ontgronding wordt voorkomen of aanslibbing wordt bevorderd. Kwaliteit / Bestek informatie Naaldhoutpalen worden geleverd met KOMO productcertificaat voor rondhoutpalen. Cloeziana paalwormbestendige hardhouten rondhoutpalen zijn ingedeeld in duurzaamheidsklasse 1. Materiaal Afhankelijk van de materiaalkeuze, zijn paallengten van 1 tot meer dan 10 meter mogelijk. Als lange palen deels boven water komen is er de mogelijkheid om te kiezen voor cloeziana waardoor geen verduurzaming noodzakelijk is. Duurzaamheid Beschikbaarheid Milieubelasting Opmerkingen Celfix hout Hoog Goed Laag, FSC / PEFC gecertificeerd Naaldhout (fijnspar) Onder water hoog Goed Laag, FSC / PEFC gecertificeerd Cloeziana Hoog Goed Laag, FSC gecertificeerd Robinia Hoog Goed Laag, FSC gecertificeerd Controleer of een watervergunning nodig is bij toepassing in het oppervlaktewater. Bij natuurvriendelijke oevers mag de paalkop wegrotten als de achterliggende oever voldoende sterk is. Duurzaamheidsklasse 1, paalwormbestendig. Krom tenzij bezaagd, beperkte afmetingen. C2

23 Materiaalkeuzelijst: Palenrij Celfix hout en onbehandeld Rondhout robinia palen naaldhout palen Lengte x Diameter in cm Lengte x Diameter in cm /12 gepunt gepunt /12 gepunt gepunt /12 gepunt /12 gepunt /12 gepunt gepunt Bezaagde robinia palen gepunt Dikte x Breedte x Lengte in cm /12 gepunt 8x 8 x 200 gepunt /14 ongepunt 8 x 8 x 250 gepunt /16 ongepunt 10 x 10 x 250 gepunt gepunt 10 x 10 x 300 gepunt /12 gepunt 10 x 10 x 400 ongepunt /14 ongepunt /16 ongepunt /12 ongepunt Cloeziana hardhout palen /14 ongepunt Lengte x Diameter in cm /16 ongepunt 200-8/10Ø /14 ongepunt 250-8/10Ø /16 ongepunt /12Ø /16 ongepunt /12Ø /18 ongepunt /14Ø /18 ongepunt /12Ø /20 ongepunt /14Ø /12Ø /14Ø /16Ø /16Ø /18Ø /18Ø /20Ø /22Ø /20Ø /22Ø Andere afmetingen op aanvraag. C2

24 D Meerpalen en Steigers

25 Steiger Omschrijving De schets geeft een algemeen beeld van de mogelijke opbouw van een steiger. De steiger bestaat uit de volgende onderdelengroepen: palen, dwarsdragers, schoren, liggers,dekdelen en wrijfgordingen. Steigers zijn relatief kostbaar en moeten daarom van duurzame materialen worden opgebouwd, die weinig gevoelig zijn voor schadevaring en die zo eenvoudig mogelijk te vervangen zijn. De paaljukken worden 2 tot 2,5 m uit elkaar geplaatst. De liggers worden met stalen platen of d.m.v. liplassen doorgekoppeld. De bovenbouw kan in de werkplaats worden geprefabriceerd. Het te gebruiken materiaal moet veerkrachtig zijn om troskrachten en schokken t.g.v. afmeren op te kunnen vangen. Hout voldoet bij uitstek aan deze voorwaarden. Palen Over het algemeen hebben de palen een lengte van 5 tot 8 m. De kwaliteit van de paal is van groot belang daar deze moeilijk te vervangen is, omdat de rest van de constructie op de palen rust. Voor de materiaalkeuze van de palen is het aan te bevelen H2H, cloeziana rondhout, of bezaagd tropisch hardhout te gebruiken. H2H is vierkant bezaagd leverbaar. Cloeziana rondhout valt in duurzaamheidsklasse 1 en is paalwormbestendig, dus ook bruikbaar in zeewater. Het verdient aanbeveling om de kop van de palen onder het dek schuin af te zagen. Dure afwerking van de paal met een paalmuts is dan niet nodig en de afwaterende kop van de paal is dan redelijk beschermd tegen weersinvloeden. Ook ontstaat er zo geen kwetsbare aansluiting van het dekhout tegen de palen. Als afmeervoorziening kan gebruik worden gemaakt van bolders, kikkers, afmeerringen of een voetreling. Hiervoor moeten de beide buitenste liggers voldoende zwaar worden uitgevoerd, bijvoorbeeld b x h = 10 x 15 cm. Om te voorkomen dat vaartuigen deels onder de steiger terecht komen kunnen extra wrijfgordingen worden aangebracht. D1

26 Dwarsdragers, schoren, liggers, wrijfgordingen en voetrailing Afhankelijk van het beleid van de waterkwaliteitsbeheerder kan de hele bovenbouw van de steiger van Celfix hout of van tropisch hardhout worden gemaakt. Dekdelen Houten dekdelen kunnen worden voorzien van een gegroefd oppervlak, eventueel voorzien van stroeve kunststof groefvulling. Er kan een keuze worden gemaakt uit de bovengenoemde materialen. Milieu Van Swaay Duurzaam Hout is FSC / PEFC Chain of Custody gecertificeerd. D1

27 H2H Cloezina hardhout Celfix -hout Tropisch hardhout Materiaalkeuzelijst: Steiger Palen Lengte x Diameter in cm /16 X /16 X /18 X /18 X /20 X /22 X /20 X /22 X /24 X 15 x 15 cm vierkant bezaagd X X X 20 x 20 cm vierkant bezaagd X Dwarsdragers, schoren, langsliggers en voetrailing Dikte x Breedte x Lengte in cm 4,5 x 7 x 300 X 4,5 x 7 x 500 X 4,5 x 9,5 x 300 X 4,5 x 9,5 x 500 X 5 x 10 X X 5 x 15 X x 6 x 16 x 500 X 8 x 15 X 10 x 15 X X 10 x 20 X 15 x 15 X x 20 x 20 X X = levering uit voorraad of korte levertijd De beschikbare lengten zijn afhankelijk van de voorraadsituatie. Andere afmetingen zijn op aanvraag leverbaar. Balkhout kan worden voorzien van schuine of rechte liplassen en vellingkanten. Geprofileerde dekdelen Dikte x Breedte x Lengte in cm 2,8 x 14,5 x diverse lengten X X 3,5 x 14,5 x 400 X 3,5 x 19,5 x 400 X 4 x 15 x 400 X 4 x 20 x 400 X Niet geprofileerde dekdelen Dikte x Breedte in cm 2,5 x 15 X X 3 x 15 X X 3 x 20 X 4,5 x 20 x D1

28 Meerpaal (vrijstaand) Omschrijving De vrijstaande meerpaal wordt veel in jachthavens gebruikt en heeft een lengte van 5 tot 13,5 meter. Omdat er weinig of geen constructiedelen aan de paal vast zitten zijn ze makkelijk vervangbaar en eenvoudig te verplaatsen, waardoor de havenindeling flexibel is. In veel gevallen worden palen ten gevolge van schadevaring of herindeling van de haven vervangen. Meerpalen worden vaak afgewerkt met een paalmuts en voorzien van een klamp om te voorkomen dat trossen langs de paal naar beneden glijden. Als de paal niet van een paalmuts of stalen ring om de kop wordt voorzien is het aan te bevelen om deze aan de bovenkant schuin af te zagen zodat er geen water en vuil op blijft staan. Cloeziana hardhouten ronde palen moeten altijd van een paalmuts worden voorzien om kopscheuren te voorkomen. Het is aan te bevelen cloeziana hardhout of bezaagd tropisch hardhout te gebruiken. Cloeziana hardhout valt in duurzaamheidsklasse 1 en is paalwormbestendig, dus ook bruikbaar in zeewater. Ook onbehandeld naaldhout kan een alternatief zijn omdat deze palen goedkoper zijn en snel leverbaar in de gewenste afmeting. Andere materialen als staal en beton zijn in theorie wel toepasbaar, maar zullen bij schadevaring hoge kosten veroorzaken (ook aan het schip). Milieu Van Swaay Duurzaam Hout is FSC / PEFC Chain of Custody gecertificeerd. Kwaliteit / Bestek informatie Naaldhoutpalen geleverd met KOMO productcertificaat rondhoutpalen. Hardhout palen zijn FSC gecertificeerd leverbaar. D2

29 Cloezina hardhout Tropisch hardhout Materiaalkeuzelijst: Meerpaal Palen Lengte x Diameter in cm /16 X /16 X /18 X /18 X /20 X /22 X /20 X /22 X /24 X 15 x 15 cm vierkant bezaagd X 20 x 20 cm vierkant bezaagd X X = meestal uit voorraad leverbaar Andere maten en houtsoorten op aanvraag. D2

30 E Overig

31 Aanwijzingen bij het gebruik van hout in de waterbouw ontwerp en uitvoering Hout is een natuurproduct waarvan de levensduur mede afhankelijk is van gebruik en onderhoud. Hierdoor kan geen garantie op de levensduur worden gegeven. Voor een zo hoog mogelijke levensduur van hout in waterbouwkundige constructies moet aandacht worden geschonken aan het volgende: Kies de juiste houtsoort voor de betreffende toepassing. Van Swaay levert haar hout voor toepassing in de waterbouw in de gangbare handelskwaliteiten. Wij denken graag met u mee als het gaat om de juiste keuze van hout voor een bepaalde toepassing. Zo kunnen wij u bijvoorbeeld vertellen bij welke toepassingen en onder welke omstandigheden u rekening moet houden met een groot verschil in duurzaamheid/levensduur tussen kern- en spinthout van een houtsoort. De constructie moet voldoende zwaar gedimensioneerd zijn. In een te lichte constructie zullen bepaalde delen te zwaar worden belast, waardoor scheuren kunnen ontstaan die het hout gevoelig maken voor aantasting door schimmels. Er dient rekening te worden gehouden met alle belastingssituaties, zowel tijdens als na de uitvoering. Als op of bij een beschoeiingconstructie afmeervoorzieningen als bolders en meerpalen worden geplaatst moet rekening worden gehouden met de krachten die hierdoor op de constructie kunnen werken. Gebruik van bevestigingsmiddelen Indien gebruik wordt gemaakt van metalen bevestigingsmiddelen, moeten deze zijn van thermisch verzinkt, of van roestvast staal. Messing kan een alternatief zijn. Het is belangrijk om bevestigingsmiddelen en ankers niet in het hout te verzinken. Hierdoor wordt voorkomen dat er kops hout ontstaat dat slecht opdroogt en dat de doorsnede wordt verzwakt. Ankerstangen kunnen bijvoorbeeld worden voorzien van een afgeplatte bolle kop die niet in de gording wordt verzonken. Vochtgehalte Overtuig u ervan dat het hout tijdens de verwerking het juiste vochtgehalte heeft. Waterbouwkundig hout doorloopt vaak een lange weg van kap naar de bouwplaats. Tijdens dit traject zal het aandrogen en krimpen. Juist bij toepassing in de waterbouw zal hout in veel gevallen weer volledig worden verzadigd met water, waarbij mogelijk zwel zal optreden. Bij bepaalde toepassingen, zoals damwandconstructies moet men hier rekening mee houden. Denk hierbij aan bouwkundige voorzieningen of het wateren van het hout. Ventileren en drogen Zorg ervoor dat hout dat niet voortdurend onder water staat, zoveel mogelijk de kans krijgt te ventileren en op te drogen nadat het nat is geworden. Hiertoe kunnen onder andere de volgende maatregelen worden genomen: Laat de bovenkant van een damwand boven het maaiveld uitsteken zodat er geen vochtige grond in aanraking komt met het kopse hout. Verduurzaamd hout niet afzagen omdat de bescherming dan beschadigd. Bij andere houtsoorten de bovenkant van de damwand schuin afzagen. De bovenkant van een eventuele klemgording lager houden dan de bovenkant van de damwand omdat er anders water op de damwand blijft staan. Als de kop van een damwand moet worden afgewerkt met een dekplank, E1

32 moet deze zodanig worden aangebracht dat het hout onder de dekplank wordt geventileerd. Plaats de damwand verticaal, zodat de bovenkant van de gording horizontaal ligt. Op deze manier wordt voorkomen dat water en vuil op de gording blijven liggen. Maak gebruik van paalmutsen die zodanig worden aangebracht dat het kopse hout van de paal kan ventileren. Zaag, bij niet-verduurzaamde palen, indien geen paalmuts wordt gebruikt, de bovenkant schuin af zodat er geen water op de paal blijft staan. Vochtig hout kan een voedingsbodem voor planten en schimmels zijn. Zorg er dus voor dat er na de aanleg van een constructie geen grond op de liggende delen (gording en kops hout damwand) achterblijft. Plaats kops hout niet direct tegen andere constructiedelen, maar laat een ruime naad open, zodat geen vocht wordt opgesloten en het hout aan de wind kan drogen. Onderhoud Verwijder regelmatig opgehoopt vuil en grond. Aangroei en algaanslag verwijderen. De constructie niet door planten laten overgroeien. Veranderingen aan de constructie of in de directe omgeving kunnen ontoelaatbare krachten op de constructie uitoefenen. Wij hopen u hiermee van passende informatie te hebben voorzien en staan graag voor u klaar met nader advies of met een offerte die aan uw wensen voldoet. Kijkt u ook eens op Van Swaay Schijndel Vlagheide 2, Postbus 1, 5480 AA Schijndel Telefoon (0413) Fax (0413) info@vanswaay.nl Van Swaay Harlingen Industrieweg 10, Postbus 158, 8861 VH Harlingen Telefoon (0517) Fax (0517) info@vanswaay.nl E1