Rotterdam Wereldwijd Rotterdam Internationaal

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Rotterdam Wereldwijd Rotterdam Internationaal 2015-2020"

Transcriptie

1 Rotterdam Wereldwijd Rotterdam Internationaal Rotterdam is een internationale stad, in een voortdurend veranderende wereldeconomie. Haven- en stedelijke economie gaan over de landsgrenzen heen en de buitenwereld komt vaker en sneller dichtbij. Internationalisering brengt veel kansen en vraagt ook om gerichte inzet en een helder kader. Anderzijds leidt geopolitieke instabiliteit er toe dat voor sommige gebieden, al dan niet tijdelijk, minder (economische) inzet wordt gepleegd. In Rotterdam zijn vele partijen internationaal actief, waaronder de gemeente Rotterdam, Havenbedrijf Rotterdam, Rotterdam Partners en de Rotterdam Port Promotion Council, ieder met eigen verantwoordelijkheden en prioriteiten. De gemeente coördineert de strategische afstemming en samenwerking tussen alle betrokkenen ten behoeve van het Rotterdams belang. De gemeente en haar partners opereren daartoe in internationale en Europese verbanden, om economische activiteiten te versterken, de stad en haven te profileren, best practices op te halen en Rotterdamse kennis te vermarkten. Internationale activiteiten van (bestuurders en ambtenaren van) de gemeente Rotterdam, van haar partners, het Havenbedrijf, het bedrijfsleven, kennisinstellingen en andere instanties dóen er toe in Europa en de wereld. Traditioneel is het havenindustrieel cluster een globale speler. En ook de positieve profilering van de stad op de gebieden duurzaamheid (doelen van het Rotterdam Climate Initiative) en architectuur leidt tot een verbetering van het vestigingsklimaat. Het onderhouden en uitbouwen van de internationale positie en het inspelen op nieuwe kansen ter versterking van de verbonden economieën van stad en haven-industrieel complex, zijn dan ook hét doel van de gemeentelijke internationale en Europese inspanningen voor de ontwikkeling van Rotterdam. Daarnaast wordt proportioneel aandacht besteed aan de andere relevante aandachtsgebieden met internationale invalshoeken, zoals kennis en innovatie, veiligheid, radicalisering, de sociale agenda en sport en cultuur. Rotterdam Internationaal is dan ook de internationale strategie van de gemeente Rotterdam en stuurt de inzet van het gemeentebestuur voor de komende vijf jaar. Het bouwt voort op het Programma Internationale en Europese Activiteiten (PIEA) uit De functie van dat PIEA was het creëren van transparantie, afstemming, het beschrijven van Rotterdams internationale profiel en het benoemen van (geplande) activiteiten op thema s en in landen. Deze internationale strategie wordt uitgewerkt in een uitvoeringsgericht Programma Internationale en Europese Activiteiten dat jaarlijks wordt bijgewerkt. Daarin worden activiteiten op het gebied van alle bovengenoemde aandachtsgebieden opgenomen, waarbij geldt dat Rotterdam waar relevant ook graag van andere steden leert.

2 Het blikveld van de Rotterdamse internationale betrekkingen is aan actualisering toe. Dat is gedaan aan de hand van de volgende hoofd- en deelvragen: Wat is het ambitieniveau van Rotterdam in internationaal en EU-verband en wat betekent dat voor de komende vijf jaar? 1. Hoe kan internationaal beleid helpen de Rotterdamse economie te stimuleren en waarom is internationaal beleid van belang? 2. Welke doelstellingen en inzet zijn daarvoor nodig? Welke bestuurlijke inzet is vereist? Wat is de rol van het gemeentebestuur en van het concern Rotterdam? Waar ligt de focus? 3. Hoe bevorderen we internationale economische activiteiten? Welke activiteiten zijn al ondernomen en hoe gaan we om met trends en nieuwe kansen? Wat zijn de belangrijkste sectoren, en welke landen en steden horen daarbij? 4. Hoe vermarkten we Rotterdamse kennis en halen we best-practices uit Europa? Deze vragen zijn hieronder schematisch weergegeven en worden in de volgende vier hoofdstukken beantwoord. Ter bevordering van de economie zet Rotterdam in op het stimuleren van internationale economische activiteiten en het vermarkten van kennis 1 Stimuleren economie Rotterdam: stad en haven verbonden Internationale economische activiteiten 3 Aantrekken van: Bedrijven Investeringen Ladingstromen Internationale evenementen 2 Profileren en vermarkten Rotterdamse kennis 4 Kennis en best practices: Kennis halen Kennis brengen: laboratoriumstad 2

3 1. INTERNATIONALE AMBITIES VAN ROTTERDAM: STAD EN HAVEN VERBONDEN 1 Om Rotterdam s internationale ambities te verwezenlijken, moeten stad en haven verbonden zijn Rotterdam heeft een internationale identiteit: 174 nationaliteiten en relaties met vele landen Rotterdam legt daarom de lat hoog en heeft een internationaal ambitieniveau Daarom investeert Rotterdam in haar internationale karakter en activiteiten Om die ambities te kunnen waarmaken, moeten stad en haven verbonden zijn en elkaar versterken Rotterdam is een internationale stad en wereldhaven met 174 nationaliteiten en relaties met vele landen, steden, havens, bedrijven en instellingen. Voor Rotterdam zijn identiteit en internationale concurrentiepositie essentieel. De identiteit van de stad is een doorslaggevende succesfactor om bewoners, bezoekers, bedrijven en instellingen, ondernemers, investeerders, onderzoekers, kenniswerkers en studenten, maar ook evenementen op zakelijk, cultureel of sportief gebied en tal van andere activiteiten aan te trekken. Stad en haven hebben hoge internationale ambitieniveaus. Rotterdam is een trotse moderne internationale stad met een wereldhaven, is de openingszin van het collegeprogramma , waarin van bestuur en ambtenaren ook Rotterdammergericht werken wordt verwacht. Dat vraagt om een bredere blik en mogelijk andere werkwijzen. De stad heeft de ambitie om uit te groeien tot dé plek waar vernieuwing, innovatie en duurzaamheid de standaard zijn. Het Havenbedrijf wil dat Rotterdam in 2030 Europa s belangrijkste haven- en industriecomplex is, een sterke combinatie van Global Hub en Europe s Industrial Cluster, beide koploper op het gebied van efficiëntie en duurzaamheid. 3

4 De wereld wordt steeds mobieler door verdergaande informatisering, innovaties, individualisering en internationalisering. Door elkaar verder te versterken kunnen stad en haven hun ambities waarmaken. Als de stad adequaat arbeidspotentieel levert, kan het haven-industrieel complex daarvan gebruik maken. Als de haven floreert, is er behoefte aan complementaire bedrijvigheid in de stad, zoals op het gebied van maritieme dienstverlening. Haven en stad zetten onverminderd hoog in op verduurzaming, juist vanuit economisch oogpunt. De internationale en Europese inzet van Rotterdam zijn er dan ook op gericht om het internationale karakter van Rotterdam te benutten en uit te bouwen, om de initiatieven van bewoners, bedrijven en bezoekers van Rotterdam te benutten, om de internationale economie, duurzaamheid, handel en ladingstromen te bevorderen en om nieuwe bedrijfsvestigingen, investeringen en culturele en sportieve activiteiten aan te trekken. Internationaal werken en denken zit in ons DNA. En Rotterdam is vaak een laboratoriumen voorbeeldstad. 4

5 2. BESTUURLIJKE INZET: INTERNATIONALE ACTIVITEITEN EN HET VERMARKTEN VAN ROTTERDAMSE KENNIS De gemeente Rotterdam opereert internationaal over de volle breedte. Bij alle internationale activiteiten is het van belang om te kijken hoe ze bijdragen aan de Rotterdamse economie. Economie is het leading principle in de internationale betrekkingen van Rotterdam. Het internationale beleid is daarom vooral gestoeld op twee pilaren: Het stimuleren van internationale economische activiteiten. Hierbij wordt gefocust op het aantrekken van: - Bedrijven: met name acquisitie van dochterondernemingen van internationale bedrijven - Investeringen: in vastgoed en economische ontwikkeling in de regio Rotterdam - Ladingstromen: import en export van goederen in de Rotterdamse haven - Internationale evenementen: congressen, cultuur- en sportevenementen - Bezoekers: (zakelijke) toeristen, studenten Het vermarkten van Rotterdamse kennis. We brengen en halen best practices, onder andere op het gebied van duurzaamheid, leefbaarheid en binnen de sociale sector, zoals veiligheid, migratie en diversiteit. Hierbij wordt uitgegaan van het volgende: - Kennis halen op terreinen waar we kunnen leren van anderen, zoals innovatie en radicalisering - Kennis brengen of vermarkten waar dat bijdraagt aan onze doelstellingen, zoals watermanagement - Markeren van de thema s en projecten waar we goed in zijn 2 Het aantrekken van bedrijven, investeringen, ladingstromen en evenementen en het uitwisselen van kennis en best practices staan centraal 1 Stimuleren economie Rotterdam: stad en haven verbonden Internationale economische activiteiten 3 Aantrekken van: Bedrijven Investeringen Ladingstromen Internationale evenementen 2 Profileren en vermarkten Rotterdamse kennis 4 Kennis en best practices: Kennis halen Kennis brengen: laboratoriumstad 5

6 In de gemeentelijke prioriteiten zijn haven en logistiek, handel en acquisitie, energie, water, klimaatadaptatie, maritieme dienstverlening, cleantech, lifesciences, medisch en agrofood speerpunten in de internationale betrekkingen. Om de groei hierin te faciliteren, sluit Rotterdam aan op het nationale Topsectorenbeleid en zet zich in om hiervoor de nationale, regionale en lokale relaties te versterken. Rotterdam Partners en het Havenbedrijf verzorgen hierbij de vertaalslag naar de Rotterdamse ambities en inzet. In het verlengde daarvan kiest Rotterdam ervoor haar identiteit, profiel en positie te versterken door extra aandacht te geven aan het vermarkten van onder meer duurzaamheid (klimaat, energie en water) en resilience. Rotterdam heeft op deze thema s internationaal een sterke reputatie opgebouwd. Duurzame (structurele) internationale inzet en verdere profilering op deze thema s ondersteunen en versterken de economie, de identiteit en de internationale concurrentiepositie van Rotterdam. Rotterdam investeert in bestaande relaties, heeft oog voor nieuwe kansen en onderzoekt trends, zowel vanuit sectoraal als geografisch opzicht. Signalen vanuit het Rijk en Rotterdam worden opgepakt en potentie, relevantie, draagvlak en toegevoegde waarde van de gemeentelijke betrokkenheid worden geïnventariseerd. Daarbij wordt nauw overlegd met de belangrijkste partners voor het (economische) beleid. Next Economy en de Next Eleven zijn begrippen die de veranderingen in de economische en wereldwijde verhoudingen aangeven en waar Rotterdam tijdig op inspeelt. Vanuit economisch perspectief ligt de focus op meerdere steden en regio s in Duitsland en China. Daarnaast blijft er proportionele inzet op onder meer de overige BRICT-landen (Brazilië, Rusland, India en Turkije), de Golfregio, de Verenigde Staten, de andere buurlanden (Verenigd Koninkrijk en België) en een aantal steden in landen van de Next Eleven (opkomende landen zoals Indonesië, Vietnam, Zuid-Afrika en Zuid-Korea). In deze landen heeft de gemeentelijke inzet grote toegevoegde waarde voor de partners, met name omdat contacten tussen overheden deuren voor het bedrijfsleven openen. Een en ander leidt tot de volgende (bestuurlijke) inzet voor de gemeente Rotterdam: Versterken van de internationale positie en de concurrentiekracht van Rotterdam met name door het verder ontwikkelen en onderhouden van een internationaal bestuurlijk netwerk ten behoeve van met name handelsbevordering en acquisitie; Accommoderen van inkomende en uitgaande internationale werkbezoeken en economische missies; Benutten van Rotterdam als laboratorium- en voorbeeldstad: positioneren, profileren en inspelen op kansen en subsidiemogelijkheden; Afstemmen van de internationale activiteiten met partners in en buiten de stad, zoals de Vierhoek, het bedrijfsleven, kennisinstellingen en de Rijksoverheid; Opereren in netwerken als C40, Connecting Delta Cities, Comité van de Regio s, Eurocities, European Forum for Urban Security, POLIS, ICLEI; Versterken van de internationale positie door het benadrukken van het stedelijk belang en perspectief bij besluitvorming en de gevolgen daarvan; Verbinden en coördineren van initiatieven uit het concern en de netwerken, opdat vanuit de inhoud gebalanceerde internationale relaties (door-) ontwikkeld worden; Halen en brengen van kennis, innovatie en ideeën uit andere landen; Lobbyen internationaal en met name bij de Europese Unie: voor een duurzame wereldstad en haven is de EU belangrijk. Verantwoordelijkheid nemen op het Europese speelveld is randvoorwaardelijk om de ambities te realiseren. 6

7 3. INTERNATIONALE ECONOMISCHE ACTIVITEITEN Internationale betrekkingen vragen continue inspanning en onderhoud, en betalen zich uit in contacten, kennis en profilering, in handel, werk en inkomen. Om de Rotterdamse belangen te behouden en uit te bouwen gaan de burgemeester en de wethouders op buitenlandse werkbezoeken. Bestuurlijke contacten zijn een belangrijk middel om de Rotterdamse doelstellingen te realiseren. Intensieve contacten zijn er op het gebied van het haven-industrieel complex, handelsbevordering, acquisitie, sport en cultuur. De afgelopen jaren is ook sterk geïnvesteerd in het positioneren van stad en haven op het gebied van duurzaamheid en klimaatadaptatie. Maar ook voor onderwerpen als stedelijke ontwikkeling, arbeidsmigratie en veiligheid zijn internationale contacten en nieuwe banden natuurlijk van belang. Rotterdam heeft daarom vele functionele relaties met landen, steden, ambassades en consulaten, netwerken en (Europese) instanties. De gemeente en haar partners bepalen steeds hoe zij in samenwerking hun rollen invullen om zo tot de gewenste resultaten te komen. 3 Internationale economische activiteiten: van geografische oriëntatie naar thema s en sectoren Activiteiten Focus op brede handelsbetrekkingen met Duitsland, België, het Verenigd Koninkrijk en buiten Europa met de VS en China Inzet op duurzame energiehaven en economische diplomatie met partijen in de olieproducerende landen, vooral in de Golfregio; Mondiaal netwerk van delta-steden, bedrijven en organisaties op het gebied van waterkennis, watermanagement en klimaatadaptatie; Vermarkten Rotterdamse kennis over watermanagement en klimaatadaptie door stedenbanden in o.a. Azië en de VS; Prioriteit aan BRICT-landen (Brazilië, Rusland, India, China en Turkije), die vanwege o.a. hoge groeicijfers en export van groot belang zijn voor de Rotterdamse economie. Brazilië en Rusland zijn vooral belangrijk voor aanvoer van grondstoffen zoals ijzererts, fruit, olie en gas. India en bovenal China voor het containervervoer en met Turkije heeft het midden- en kleinbedrijf veel wederzijdse handels- en investerings-relaties. Bedrijven uit deze landen openen vestigingen in Rotterdam en investeren in stad en haven. Andersom dingen Rotterdamse bedrijven mee naar o.a. infrastructuurprojecten en investeringen in economische groeisectoren aldaar; Bezoek van en (verkennende) economische missies naar andere snelgroeiende landen in Azië en Midden- en Zuid-Amerika, waar het bedrijfsleven belangen heeft of wil opbouwen (Panama en Chili). Rotterdamse trends: Ambitie in Havenvisie 2030 om Global Hub en Europe s Industrial Cluster te zijn, koploper in efficiëntie en duurzaamheid; Rotterdam werd sterk in technologie voor en het vermarkten van duurzaamheid, ook in watermanagement en CleanTec; Voortdurende verandering in dynamiek en balans tussen de internationale aspecten van stedelijke economie en haven. Trends bij of met partners en netwerken: Verschuiving van geografische naar thematische focus van partners (Havenbedrijf, Rotterdam Partners, de Rijksoverheid); Aanbod van, keuze voor of inzet in netwerken verandert: Eurocities, Comité van de Regio's, C40, ICLEI, Polis, Connecting Delta Cities (CDC), EFUS, Global Parliament of Mayors; Meer aandacht voor landen om ons heen, de Golfregio, Oost- Europese landen en Midden- en Zuid-Amerikaanse landen; Inzet van netwerk voor initiatieven van Rotterdamse bedrijven en instellingen, zoals IABR en kandidatuur voor World Expo Europese trends: Economie vraag om aantrekken van investeringen en duurzame werkgelegenheid in een circulaire economie; Na de banken- en Eurocrisis focust de Europese Unie op vermindering van regelgeving en een groot investeringspakket voor banen, groei en investeringen; Innovatie, arbeidsmobiliteit, scholing,duurzaamheid, transport en veiligheid voor Rotterdam belangrijke onderwerpen op de EUagenda Globale trends: Trends Next Economy: bij een veranderende economie wil de gemeente tijdig inspelen op nieuwe ontwikkelingen, met name in clean tec/haven-industrieel complex, medical en food; Next Eleven: contacten met landen in opkomst, waarvan voor Rotterdam naast de BRICT-landen vooral Zuid-Afrika, Zuid-Korea, Indonesië en Vietnam van belang zijn. Nieuwe kansen Opkomst van smart cities, smart ports, smart industries, Ontwikkelingen op de energiemarkt (dalende prijzen, energiezekerheid, zelfvoorziening op verschillende schaalniveaus, energierotondes, aardgas Groningen) Opkomst nieuwe markten en kansrijke sectoren, zoals agrifood Veranderende rol van lokale overheden Grote verschuivingen in de wereldenergievoorziening (LNG, schaliegas, wind- en zonne-energie, et cetera), Beschikbaar komen van nieuwe of verbeterde (scheepvaart- en spoor)routes, zoals via de Noordelijke IJszee. De prioriteiten worden onder invloed van de trends en kansen regelmatig herijkt en geconcretiseerd in het uitvoerende Programma Internationale en Europese Activiteiten. 7

8 Om al deze ambities waar te maken onderhoudt de gemeente Rotterdam strategische internationale betrekkingen met relevante netwerken, landen en steden. De internationale contacten in het Rotterdamse worden primair afgestemd in de Vierhoek, het bestuurlijke overleg van de gemeente Rotterdam, Havenbedrijf Rotterdam, Rotterdam Partners, de Rotterdam Port Promotion Council, Kamer van Koophandel en VNO-NCW West. Verder wordt overlegd met het Rijk, met name met het ministerie van Buitenlandse Zaken en het buitenlandse postennetwerk over onder meer de strategische reisagenda, maar ook regelmatig met de departementen van Economische Zaken, Infrastructuur & Milieu en Binnenlandse Zaken & Koninkrijksrelaties en met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Ook de regiogemeenten, de grote steden, G4 en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag worden betrokken. Binnen Rotterdam is uiteraard regelmatig overleg met de economische partners, de kennisinstellingen en andere internationaal actieve organisaties. Sterke stad en sterke haven: economische prioriteiten zijn leidend voor de internationale inzet Logistiek Clean tech Haven Maritiem Medical Economie van stad en haven Next economy Energie Food 8

9 4. PROFILEREN EN VERMARKTEN VAN ROTTERDAMSE KENNIS Rotterdam heeft een goede naam in Europa, maar ook steeds meer daarbuiten, als vernieuwende stad, voorop lopend in stedelijk beleid. Rotterdam is voorbeeldstad en levend laboratorium voor projecten op gebieden als stedelijke vernieuwing, haven en transport, sociaal beleid, milieu en veiligheid. De verstedelijking neemt toe, steden zijn de motor van de economie en krijgen een belangrijker positie in de aanpak en uitvoering van actuele beleidsproblemen. De stedelijke agenda en de positie van stadsbestuurders, neemt daarmee zowel regionaal, nationaal, Europees als mondiaal toe in belang. Op al deze niveaus werkt Rotterdam samen met andere steden om de gezamenlijke belangen te behartigen en samen oplossingen voor stedelijke vraagstukken te vinden en te implementeren. En om Rotterdam te profileren en positioneren in dit krachtenveld. Er zijn vele inhoudelijke initiatieven, conferenties, netwerken en projecten die deze ontwikkeling kanaliseren. Op het gebied van klimaatadaptatie en duurzaamheid, speelt Rotterdam een belangrijke rol in wereldwijde netwerken zoals de C40 Cities Climate Leadership Group, Connecting Delta Cities en Resilient Cities. Op de meeste andere terreinen is Rotterdam vooral actief binnen Europa. Rotterdam volgt deze ontwikkelingen en acteert waar relevant, als het aansluit bij de prioriteiten van stad en haven. De Europese Unie produceert beleid dat relevant is voor steden als Rotterdam, wetgeving die direct of indirect op Rotterdam van toepassing is en subsidies die kunnen worden aangevraagd. Samenwerking met andere steden is daarbij essentieel, zowel om informatie en kennis te verkrijgen en in te kunnen zetten, als om invloed te hebben. Bovenal biedt samenwerking met andere steden en de Europese instellingen kennis en inzicht in de aanpak van problemen waar ook Rotterdam mee te maken heeft. Inzet in netwerken van vergelijkbare steden levert toegang tot beleidsbepalers en subsidieverstrekkers en inzicht in mogelijke oplossingen. De nieuwe Europese beleidslijnen voor banen, groei, billijkheid en democratische verandering sluiten goed aan bij de Rotterdamse doelstellingen in het collegeprogramma Daarnaast zijn stedelijke ontwikkeling, stedelijke economie, duurzaamheid (luchtkwaliteit, energietransitie, klimaat, adaptatie), haven, smart cities, innovatie, arbeidsmarkt, onderwijs en veiligheid belangrijke EU-thema s. Rotterdam zet voor de verschillende thema s in op: beleidsbeïnvloeding, kennisuitwisseling, verkrijgen van subsidie en profilering. Steeds meer internationale contacten lopen via Europese projecten, netwerken en organisaties. De input van onze gemeente richt zich op stedelijke ontwikkeling, met economie als leidend beginsel. De economische clusters van de toekomst zijn: medisch, cleantech, food en maritiem. Aandacht is er voor het MKB en de voorbereiding op de Next Economy. Om toekomstige kansen te benutten moet de gemeente het innoverend en investerend vermogen kunnen vergroten. Internationale en Europese contacten worden dus ingezet om de agenda van de stad te realiseren. De internationale strategie Rotterdam Internationaal wordt daartoe uitgewerkt in een uitvoeringsgericht Programma Internationale en Europese Activiteiten dat jaarlijks wordt bijgewerkt. 9

Uitvoeringsprogramma Internationale en Europese Activiteiten 2016-2017

Uitvoeringsprogramma Internationale en Europese Activiteiten 2016-2017 Rotterdam Wereldwijd Uitvoeringsprogramma Internationale en Europese Activiteiten 2016-2017 De internationale strategie van de gemeente Rotterdam en de inzet van het gemeentebestuur voor de komende vijf

Nadere informatie

Europastrategie van Velsen EU-strategie die als leidraad geldt voor alle activiteiten en investeringen van Velsen op dit vlak

Europastrategie van Velsen EU-strategie die als leidraad geldt voor alle activiteiten en investeringen van Velsen op dit vlak Europastrategie van Velsen EU-strategie die als leidraad geldt voor alle activiteiten en investeringen van Velsen op dit vlak 1. Wat willen wij: Visie op Velsen Met het vaststellen van de Visie op Velsen

Nadere informatie

Geen woorden maar daden

Geen woorden maar daden Hans van Rossum Geen woorden maar daden 12-11- 2014 Rotterdam doet het goed Momentum is daar: iconen ontwikkeld Momentum is daar: iconen ontwikkeld Momentum is daar: hippe architectuurstad Stadsvisie 2030

Nadere informatie

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Internationaal Ondernemen Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner In opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken Partners for International Business Internationaal ondernemen

Nadere informatie

Vraag & Aanbod Dag van de Maakindustrie

Vraag & Aanbod Dag van de Maakindustrie Vraag & Aanbod Dag van de Maakindustrie Workshop Internationaal Ondernemen Micha van Lin, Hoofd Internationaal Ondernemen Patrick Walison, Adviseur Internationaal Ondernemen 6-12-2011 1 FME-CWM Werkgeversorganisatie

Nadere informatie

Werkplan Centrum XL 2015/2016

Werkplan Centrum XL 2015/2016 Werkplan Centrum XL 2015/2016 Maart 2015, Amsterdam Inleiding: toekomstperspectief Centrum XL Er zijn veel ontwikkelingen gaande in Amsterdam op het gebied van economie, logistiek en duurzaamheid die van

Nadere informatie

Bij antwoord datum, kenmerk en onderwerp vermelden

Bij antwoord datum, kenmerk en onderwerp vermelden Postadres Postbus 16200, 3500 CE Utrecht Telefoon 030-286 10 00 www.utrecht.nl Aan de raadsleden van de commissie stad en ruimte Behandeld door D.S.M. van de Ven Datum 12 juni 2015 Doorkiesnummer 030-28

Nadere informatie

KRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland

KRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland SMART WATER INLEIDING In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland - nieuw te ontwikkelen) projecten en activiteiten aan worden verbonden en worden KRIMP voor de welvaart

Nadere informatie

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Strategische Agenda Helmond Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Staat van Helmond: Hoofddoelen strategische agenda Centrale ambitie: Meer banen Meer inwoners Meer banen Verwachte groei naar 101.000

Nadere informatie

Havenvisie 2030 Drechtsteden 5 april 2011

Havenvisie 2030 Drechtsteden 5 april 2011 Havenvisie 2030 Drechtsteden 5 april 2011 1 Doel Havenvisie 2030 Richting geven aan de verdere ontwikkeling van de Rotterdamse mainport. Zekerheid en perspectief bieden aan klanten, burgers, overheden

Nadere informatie

Mainport en blueports: samenwerken aan multimodaal netwerk

Mainport en blueports: samenwerken aan multimodaal netwerk Mainport en blueports: samenwerken aan multimodaal netwerk Jaarcongres Nederlandse Vereniging van Binnenhavens, Venlo, 5 oktober 2012 Hans Smits, CEO Havenbedrijf Rotterdam N.V. 1 Haven Rotterdam in cijfers

Nadere informatie

F4-GEMEENTEN. Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord. Versterk Economie en Werkgelegenheid

F4-GEMEENTEN. Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord. Versterk Economie en Werkgelegenheid LEEUWARDEN SÚDWEST-FRYSLÂN SMALLINGERLAND HEERENVEEN Versterk Economie en Werkgelegenheid Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord SAMEN WERKEN AAN EEN SLAGVAARDIG FRYSLÂN 2 3

Nadere informatie

Samenstelling bestuur

Samenstelling bestuur Presentatie KvO 2.0 Samenstelling bestuur Krachtteam Peter Beckers : voorzitter Jan van Loon : initiatiefnemer Theo Vinken : initiatiefnemer Paul Jansen : aanvoerder werkorganisatie 2a Karel Jan van Kesteren

Nadere informatie

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Partners for International Business Als het gaat om internationaal ondernemen en samenwerken Partners for International Business (PIB) is een

Nadere informatie

Perspectief voor de Achterhoek

Perspectief voor de Achterhoek Perspectief voor de Achterhoek 1 Perspectief voor de Achterhoek Aanleiding Op 23 september organiseerde De Maatschappij met Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek een interactieve bijeenkomst met als doel

Nadere informatie

Kansen voor topsector HTSM:

Kansen voor topsector HTSM: Kansen voor topsector HTSM: Nederlands-Aziatische samenwerking in high-tech clusters Sound analysis, inspiring ideas Nederlands-Aziatische samenwerking biedt kansen voor topsector HTSM Het Nederlandse

Nadere informatie

Topsector en de Buitenland Promotie Logistiek

Topsector en de Buitenland Promotie Logistiek Topsector en de Buitenland Promotie Logistiek Presentatie ALV NDL 20/11/2014 Agenda 1. Topsector logistiek 2. Organisatie en uitgangspunten 3. Cross-overs 4. Logistiek Koffertje en lonkend perspectief

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' 'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directie Europese en Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST NOORD-NEDERLAND: PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST PROEFTUIN ENERGIE- TRANSITIE REGIONALE PARTNER IN DE EUROPESE ENERGIE UNIE Noord-Nederland is een grensoverschrijdende proeftuin

Nadere informatie

Beter worden in wat we samen zijn!

Beter worden in wat we samen zijn! Beter worden in wat we samen zijn! Wie zijn we? Wat doen we? De gemeenten in de regio Stedendriehoek werken samen. Samen staan we sterk en maken we ons sterk voor het nog verder verbeteren van het VESTIGINGSKLIMAAT.

Nadere informatie

Internationaal Ondernemen. Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Internationaal Ondernemen. Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Internationaal Ondernemen Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Partners for International Business Internationaal ondernemen is een belang - rijke pijler onder de Nederlandse economie.

Nadere informatie

Plannen Economische Agenda 20113-2014

Plannen Economische Agenda 20113-2014 Plannen Economische Agenda 20113-2014 Aanvalsplan 1: Marketing regio Amersfoort: be good and tell it Wat is het doel: Gerichte marketingcampagnes starten op het gebied van ondernemen in Amersfoort en de

Nadere informatie

DORDRECHT. Aan. de gemeenteraad

DORDRECHT. Aan. de gemeenteraad *P DORDRECHT Retouradres: Postbus 8 3300 AA DORDRECHT Aan de gemeenteraad Gemeentebestuur Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT T 14 078 F (078) 770 8080 www.dordrecht.nl Datum 4 december 2012 Begrotingsprogramma

Nadere informatie

1 Visie op de webpresentatie

1 Visie op de webpresentatie 1 Visie op de webpresentatie De gemeente Eindhoven gaat haar presentatie op het web verbeteren We spreken met opzet over presentatie omdat de vorm wat ons betreft nog open is. Concreet betekent dit dat

Nadere informatie

De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus AG Hoofddorp

De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus AG Hoofddorp gemeente Haarlemmermeer De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus 250 2130 AG Hoofddorp Bezoekadres: Raadhuisplein 1 Hoofddorp Telefoon 0900 1852 Telefax 023 563 95 50 Cluster Contactpersoon

Nadere informatie

Samen werken aan goed openbaar bestuur

Samen werken aan goed openbaar bestuur Samen werken aan goed openbaar bestuur SAMEN WERKEN AAN GOED OPENBAAR BESTUUR Gemeenten, provincies, waterschappen, het Rijk, de EU en hun samenwerkingsverbanden vormen samen het openbaar bestuur in ons

Nadere informatie

Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat. Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018

Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat. Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018 Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018 1 Inhoud De wereld van Rijkswaterstaat De opgave en strategische prioriteiten van Rijkswaterstaat Realisatie via het gedachtegoed

Nadere informatie

Tuinbouw Veenstreek Greenport(s) 2040 Ewald van Vliet Burgemeester gemeente Lansingerland. Lid stuurgroep Greenports Nederland

Tuinbouw Veenstreek Greenport(s) 2040 Ewald van Vliet Burgemeester gemeente Lansingerland. Lid stuurgroep Greenports Nederland Tuinbouw Veenstreek Greenport(s) 2040 Ewald van Vliet Burgemeester gemeente Lansingerland Lid stuurgroep Greenports Nederland Wat is een Greenport cluster van teeltbedrijven, veilingen, handelsbedrijven

Nadere informatie

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Internationaal Ondernemen Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner >> Als het gaat om duurzaamheid, innovatie en internationaal Partners for International Business Overheid als strategische

Nadere informatie

BIJLAGE EXPO 2025 COMMITMENT

BIJLAGE EXPO 2025 COMMITMENT LETTER OF COMMITMENT BIJLAGE EXPO 2025 COMMITMENT Vrijdag 2 oktober 2015, 2 e concept Leeswijzer en de relatie van dit document tot andere documenten 1. De afzender van een Letter of Commitment wordt aangeduid

Nadere informatie

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving 16 september 2014-15:25 Het ministerie van Infrastructuur en Milieu besteedt in 2015 9,2 miljard euro aan een gezond, duurzaam

Nadere informatie

Nextport International community Zwolle Region

Nextport International community Zwolle Region Nextport International community Zwolle Region December 2014 1 Ideaalbeeld Zwolle 2020 Wat hebben we bereikt? We schrijven 2020. Regio Zwolle heeft een transitie doorgemaakt en wordt internationaal gezien

Nadere informatie

Het Bedrijfslevenbeleid

Het Bedrijfslevenbeleid Het Bedrijfslevenbeleid NAAR DE TOP! Sjoerd Visser Programmadirectie Topsectoren i.o. Inhoud Regeerakkoord Bedrijfslevenbeleid - ambitie - topsectoren - ruimtelijke aspecten - financiering - Proces fasering

Nadere informatie

Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid. Jaar van de Ruimte VvG congres 12 november Nathalie Harrems

Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid. Jaar van de Ruimte VvG congres 12 november Nathalie Harrems Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid Jaar van de Ruimte 2015 VvG congres 12 november 2014 Nathalie Harrems Directie Ruimtelijke Ontwikkeling Wat is er aan de hand? Tijdperk van de

Nadere informatie

Onderzoeksflits. Utrecht.nl/onderzoek

Onderzoeksflits. Utrecht.nl/onderzoek Onderzoeksflits Platform31 De concurrentiepositie van Nederlandse steden. Nieuwe inzichten voor de Utrechtse economie en voor intergemeentelijke samenwerking Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling

Nadere informatie

Samenwerkingsverbanden Economie op een rij

Samenwerkingsverbanden Economie op een rij Samenwerkingsverbanden Economie op een rij Factsheet Bedrijvenbeleid/topsectoren Doel Contactpersoon Ministerie EL&I: Dhr. M. Snippe??? Factsheet Gebiedsagenda Zuidvleugel Doel Contactpersoon Factsheet

Nadere informatie

ECONOMIC BOARD VOORNE-PUTTEN DE ECONOMIE VAN. Ruimte voor wonen, werken, innovatie, recreatie & Toerisme en natuur

ECONOMIC BOARD VOORNE-PUTTEN DE ECONOMIE VAN. Ruimte voor wonen, werken, innovatie, recreatie & Toerisme en natuur ECONOMIC BOARD VOORNE-PUTTEN DE ECONOMIE VAN VOORNE-PUTTEN Ruimte voor wonen, werken, innovatie, recreatie & Toerisme en natuur INHOUD Inleiding 5 De kracht van Voorne-Putten 6 Thema 1: duurzame en bereikbare

Nadere informatie

Meerjarenprogramma Ambitiedocument 2016-2020

Meerjarenprogramma Ambitiedocument 2016-2020 Meerjarenprogramma Ambitiedocument 2016-2020 Agribusiness Economie & Logistiek Recreatie & Toerisme maandag 15 juni 2015, bijeenkomst voor raadsleden Naar een nieuw Programma Jaar 2011-2014 2015 2015 2015

Nadere informatie

Geopolitiek van de Hernieuwbare Energie van 2010 tot 2020: uitdagingen en opportuniteiten voor Vlaanderen

Geopolitiek van de Hernieuwbare Energie van 2010 tot 2020: uitdagingen en opportuniteiten voor Vlaanderen Geopolitiek van de Hernieuwbare Energie van 2010 tot 2020: uitdagingen en opportuniteiten voor Vlaanderen Prof. dr. David Criekemans Steunpunt Buitenlands Beleid & Universiteit Antwerpen SERVAcademie 3

Nadere informatie

De Nederlandse Maritieme Cluster High Tech, Hands On

De Nederlandse Maritieme Cluster High Tech, Hands On De Nederlandse Cluster High Tech, Hands On Speerpunten 2016 FACTS & FIGURES HUMAN CAPITAL Totaal 253.000 mensen werkzaam 25% Havens 15% Offshore 11% Scheepsbouw 10% Binnenvaart 9% toeleveranciers 8% Jachtbouw/

Nadere informatie

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland en de Provincie Gelderland 22 maart 2016 Overwegende dat: De provincie Gelderland veel waarde hecht aan de aanwezigheid van onderwijs/kennisinstellingen in haar Provincie. Uiteraard in hun functie van

Nadere informatie

Hier komt tekst Agenda Utrecht. Utrecht.nl

Hier komt tekst Agenda Utrecht. Utrecht.nl Hier komt tekst Agenda Utrecht Hier RIA 15 komt sept ook 2015 tekst Opzet 1. Rijk, EU, onderzoekers en beleidsmakers herontdekken de stad 2. Dat biedt voor snelgroeiend Utrecht in het bijzonder kansen

Nadere informatie

Commissie voor Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen

Commissie voor Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen Griffie Commissie voor Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen Datum commissievergadering : - Document nummer : 2833947 Behandelend ambtenaar : T. de Graaf Directie/bureau : Economie & Mobiliteit/ Bureau Mobiliteitsbeleid

Nadere informatie

NL.IN.BUSINESS Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen

NL.IN.BUSINESS Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen NL.IN.BUSINESS 2020 Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen MONDIALE UITDAGINGEN Verstedelijking, economische groei en verduurzaming brengen uitdagingen met zich mee op bijvoorbeeld het gebied van

Nadere informatie

MidsizeNL Eerste lessen uit een kennis en inspiratie traject

MidsizeNL Eerste lessen uit een kennis en inspiratie traject MidsizeNL Eerste lessen uit een kennis en inspiratie traject Reisschema langs Midsize NL Het waarom: voor op het nachtkastje Waar ligt midsize NL? 7 trends en veel meer vragen Blik vooruit: scenario s

Nadere informatie

Convenant Metropoolregio Amsterdam, FNV Finance, kennisinstellingen en cluster Financiële en Zakelijke Dienstverlening

Convenant Metropoolregio Amsterdam, FNV Finance, kennisinstellingen en cluster Financiële en Zakelijke Dienstverlening Convenant Metropoolregio Amsterdam, FNV Finance, kennisinstellingen en cluster Financiële en Zakelijke Dienstverlening Aanleiding Op 10 februari 2014 heeft, onder leiding van burgemeester Van der Laan,

Nadere informatie

Clean Tech Delta. Innovative solutions to climate and energy challenges

Clean Tech Delta. Innovative solutions to climate and energy challenges Clean Tech Delta Innovative solutions to climate and energy challenges De New Green Deal voor innovatie en schone technologie in de regio Rotterdam-Delft Clean Tech Delta gezamenlijk innovatie en schone

Nadere informatie

Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren?

Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren? Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren? Brigit Gijsbers - Directeur Maritieme Zaken, Ministerie van Infrastructuur en Milieu De Nederlandse Maritieme Strategie 2015-2025

Nadere informatie

Leercyclus Enschede-Dordrecht-Zwolle

Leercyclus Enschede-Dordrecht-Zwolle Leercyclus Enschede-Dordrecht-Zwolle Regionaal uitvoeringsprogramma economie en arbeidsmarktbeleid Enschede, 26 januari 2012 Gido ten Dolle Programmadirecteur Ruimtelijk economische strategie en arbeidsmarktbeleid

Nadere informatie

Exportmonitor 2011. Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler

Exportmonitor 2011. Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler Exportmonitor 2011 Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler Uit de Exportmonitor 2011 blijkt dat het noordelijk bedrijfsleven steeds meer aansluiting vindt bij de wereldeconomie. De Exportmonitor

Nadere informatie

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen The Next Step: Coalition of the Willing Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen The Next Step: Coalition of the Willing Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen Een regio om trots

Nadere informatie

Ruimtelijk Economische Ontwikkelstrategie (REOS)

Ruimtelijk Economische Ontwikkelstrategie (REOS) Ruimtelijk Economische Ontwikkelstrategie (REOS) versterking internationale concurrentiekracht Noordelijke en Zuidelijke Randstad & Brainport Eindhoven RE(OS)FLECTIES Utrecht, 3 maart 2016 ir. Harry van

Nadere informatie

Strategisch plan 2016-2020

Strategisch plan 2016-2020 Strategisch plan 2016-2020 2 Amsterdam Marketing Strategisch Plan 2016-2020 1. INLEIDING Amsterdam Marketing bestaat drie jaar. Door de fusie van het Amsterdam Toerisme & Congres Bureau, Amsterdam Partners

Nadere informatie

Adaptieve Gebiedsagenda / Investeringsprogramma. Victor / Klaas

Adaptieve Gebiedsagenda / Investeringsprogramma. Victor / Klaas Adaptieve Gebiedsagenda / Investeringsprogramma Victor / Klaas Ondertussen in de regio Roadmap Next Economy Oeso-rapport Investeringsprogramma / Tordoir Real Life Testing Ground NOA / NOVI REOS Monitor

Nadere informatie

rmjp Samen stad in uitvoering Drechtstedendinsdag 7 december 2010

rmjp Samen stad in uitvoering Drechtstedendinsdag 7 december 2010 rmjp 2011-2014 Samen stad in uitvoering Drechtstedendinsdag 7 december 2010 Inhoud presentatie Voor welke opgave staan we Welke focus brengen we aan Wat gaan we hiervoor doen (programma s) Hoe financieren

Nadere informatie

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers AgriFood Capital Monitor 2018 Belangrijkste feiten en cijfers Inleiding AgriFood Capital Monitor In dit boekje presenteren wij de feiten en cijfers van de AgriFood Capital Monitor 2018*. De Monitor geeft

Nadere informatie

Duurzaamheid: Anne Mollema Projectmanager SO. Hoe een boerenjongen van de stad ging houden. 11 mei 2017

Duurzaamheid: Anne Mollema Projectmanager SO. Hoe een boerenjongen van de stad ging houden. 11 mei 2017 Duurzaamheid: Hoe een boerenjongen van de stad ging houden Anne Mollema Projectmanager SO 11 mei 2017 . En in de lucht Maar vooral op de grond Waar gaat het over? De transitie De omgeving Anders werken;

Nadere informatie

Investeringsstrategie MRDH

Investeringsstrategie MRDH Investeringsstrategie MRDH Aanleiding De economische ontwikkeling van de MRDH blijft achter bij die van Amsterdam en Eindhoven en zeker bij die van andere Europese metropolitane regio s Agenda Economisch

Nadere informatie

SNN <communicatie=snn.eu@mail203.atl81.rsgsv.net> namens SNN <communicatie@snn.eu> Verzonden: donderdag 21 mei 2015 15:17 Aan:

SNN <communicatie=snn.eu@mail203.atl81.rsgsv.net> namens SNN <communicatie@snn.eu> Verzonden: donderdag 21 mei 2015 15:17 Aan: Rienks, Diane Van: SNN namens SNN Verzonden: donderdag 21 mei 2015 15:17 Aan: Statengriffie provinsje Fryslân Onderwerp: Waar verdient

Nadere informatie

Het creëren van een innovatieklimaat

Het creëren van een innovatieklimaat Het creëren van een innovatieklimaat Bertholt Leeftink Directeur- Generaal Bedrijfsleven & Innovatie Inhoud 1. Waarom bedrijven- en topsectorenbeleid? 2. Verdienvermogen en oplossingen voor maatschappelijke

Nadere informatie

Toespraak van Uri Rosenthal, Minister van Buitenlandse Zaken, op de FME Conecta 2011, Rabobank internationaal, Utrecht, 12 oktober 2011

Toespraak van Uri Rosenthal, Minister van Buitenlandse Zaken, op de FME Conecta 2011, Rabobank internationaal, Utrecht, 12 oktober 2011 Toespraak van Uri Rosenthal, Minister van Buitenlandse Zaken, op de FME Conecta 2011, Rabobank internationaal, Utrecht, 12 oktober 2011 Postennetwerk en Economische Diplomatie Samen markten veroveren Meneer

Nadere informatie

KRUISBESTUIVINGEN TUSSEN LUCHT EN ZEEHAVEN

KRUISBESTUIVINGEN TUSSEN LUCHT EN ZEEHAVEN KRUISBESTUIVINGEN TUSSEN LUCHT EN ZEEHAVEN Dick van Damme Lector Logistiek Hogeschool van Amsterdam Terneuzen 3 september 2015 AGENDA 1. Ontwikkelingen lucht- en zeehaven 2. Uitdagingen en strategierichtingen

Nadere informatie

Welvarend Westfriesland

Welvarend Westfriesland Welvarend Westfriesland De visie van het bedrijfsleven op de regio. Ter inspiratie voor uw beleid in 2018 Welvarende Regio Onze regio kent een rijke geschiedenis van welvaart met ondernemende Westfriezen

Nadere informatie

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB High Tech Systems & Materials Life Sciences & Health Agro-Food Logistiek BEDRIJVEN Water Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB Creatieve Industrie Energie Meer geld en betere dienstverlening

Nadere informatie

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5 Innovatiethema s MIT 2016 Pagina 1 van 5 Innovatiethema s MIT 2016 Innovatieve MKB-ers kunnen subsidie aanvragen binnen de MKB Innovatiestimuleringsregeling Topsectoren (MIT). Daarin zijn de volgende instrumenten

Nadere informatie

Startnotitie Energietransitie. November 2018

Startnotitie Energietransitie. November 2018 Startnotitie Energietransitie November 2018 Startnotitie Energietransitie Een klimaatneutrale stad. Dat is wat Rotterdam wil zijn. Een groene en gezonde stad met schone lucht voor iedereen. Met een economie

Nadere informatie

BESTURINGSFILOSOFIE GEMEENTE GOOISE MEREN

BESTURINGSFILOSOFIE GEMEENTE GOOISE MEREN BESTURINGSFILOSOFIE GEMEENTE GOOISE MEREN Projectleider Afdeling Iris van Gils Kerngroep Visie/Missie Datum 28 november 2014 Planstatus Vastgesteld in de Fusieraad 24 november 2014 Opdrachtgever Stuurgroep

Nadere informatie

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta)

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Agenda Stad Concernstaf CSADV Stadhuis Grote Kerkplein 15 Postbus 538 8000 AM Zwolle Telefoon (038) 498 2092 www.zwolle.nl Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Hoe houden we onze delta leefbaar

Nadere informatie

ANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS

ANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS ANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS Antwerpse economie Werking Business & Innovatie Studieopdracht Antwerpse economie Werking Business & Innovatie Studieopdracht 5 stuwmotoren

Nadere informatie

Alternatieve energiebronnen en gevolgen voor de haven Havendebat, 2 november 2017, Coby van der Linde

Alternatieve energiebronnen en gevolgen voor de haven Havendebat, 2 november 2017, Coby van der Linde Alternatieve energiebronnen en gevolgen voor de haven Havendebat, 2 november 2017, Coby van der Linde Plan De veranderingen in de internationale oliemarkten Gevolgen voor ARA, rol van energiehub Energietransitie,

Nadere informatie

Aantekening Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Globalisering

Aantekening Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Globalisering Aantekening Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Global Aantekening door F. 617 woorden 6 maart 2013 5,9 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Hoofdstuk 1: Wereldglobal 2,3 Global: Global verandert

Nadere informatie

Sturen op Imago. Vereniging Amersfoortse Bedrijven 15 oktober 2015

Sturen op Imago. Vereniging Amersfoortse Bedrijven 15 oktober 2015 Sturen op Imago Vereniging Amersfoortse Bedrijven 15 oktober 2015 Opgave Naar aanleiding van raadsenquête: Projecten op orde Museumparkgarage Kruispleingarage RandstadRail Centraal Station Kritische blik

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten - Generaal Postbus EA 's-gravenhage

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten - Generaal Postbus EA 's-gravenhage > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten - Generaal Postbus 20018 2500 EA 's-gravenhage Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Nota inzake Economic Development Board

Nota inzake Economic Development Board Nota inzake Economic Development Board Inleiding De economische ontwikkeling van Noord-Limburg krijgt een grote impuls met de campusontwikkeling, maar daarmee zijn niet alle economische uitdagingen deze

Nadere informatie

Cultureel Perspectief in Rijswijk

Cultureel Perspectief in Rijswijk Cultureel Perspectief in Rijswijk Rijswijk, maart 2014 de Bibliotheek aan de Vliet Cultureel Perspectief in Rijswijk Voorwoord In dit Cultureel Perspectief vragen ondergetekenden aandacht voor het belang

Nadere informatie

Public Affairs. Public Affairs. Adaptieve Agenda Zuidelijke Randstad november 2013

Public Affairs. Public Affairs. Adaptieve Agenda Zuidelijke Randstad november 2013 Public Affairs Adaptieve Agenda Zuidelijke Randstad 2040 5 november 2013 Public Affairs Directeur Ruimtelijk-Economische Strategie de heer Ten Dolle Inhoud Onduidelijkheid terminologie Resultaten Toekomst

Nadere informatie

De Rotterdamse haven en het achterland. Havenvisie 2030 en achterlandstrategie. Ellen Naaykens

De Rotterdamse haven en het achterland. Havenvisie 2030 en achterlandstrategie. Ellen Naaykens De Rotterdamse haven en het achterland Havenvisie 2030 en achterlandstrategie Ellen Naaykens Havenbedrijf Rotterdam N.V. Movares symposium 29 november 2011 Inhoud Profiel haven Rotterdam Ontwerp Havenvisie

Nadere informatie

Collegebesluit. Onderwerp Europees programma met een URBACT subsidie

Collegebesluit. Onderwerp Europees programma met een URBACT subsidie Collegebesluit Onderwerp Europees programma met een URBACT subsidie Nummer 2019/107933 Portefeuillehouder Botter, J. Programma/beleidsveld 6.2 Gemeentelijk bestuur Afdeling PG Auteur Schippers-Opejko,

Nadere informatie

Presentatie OESO rapport. Lennart Harpe Ferrie Förster. 17 maart en de relatie met Delft, Parel in de Randstad

Presentatie OESO rapport. Lennart Harpe Ferrie Förster. 17 maart en de relatie met Delft, Parel in de Randstad Presentatie OESO rapport en de relatie met Delft, Parel in de Randstad Lennart Harpe Ferrie Förster 17 maart 2016 OESO = Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling In opdracht van MRDH en

Nadere informatie

DE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017

DE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017 DE INDUSTRIE: Drie acties voor een nieuw Kabinet MOTOR VAN Manifest 2017 VERNIEUWING Nederlandse industriële bedrijven behoren tot de top van de wereld. We zijn wereldmarktleider in chipmachines en medische

Nadere informatie

Rotterdam World Food Center. Stadshavens Rotterdam Merwe- Vierhavens

Rotterdam World Food Center. Stadshavens Rotterdam Merwe- Vierhavens Rotterdam World Food Center Stadshavens Rotterdam Merwe- Vierhavens Rotterdam World Food Center Stadshavens Rotterdam Merwe- Vierhavens Stadshavens Rotterdam ontwikkelt zich tot een gebied met een hoogwaardig

Nadere informatie

Haven Amsterdam NV Toekomst in vogelvlucht

Haven Amsterdam NV Toekomst in vogelvlucht Haven Amsterdam NV Toekomst in vogelvlucht Janine van Oosten, directeur CNB en rijkshavenmeester Februari 2013 Havenclub Amsterdam Haven Amsterdam is een bedrijf van de gemeente Amsterdam De havens van

Nadere informatie

Wereldklasse doen! Havenbedrijf Rotterdam. Henk de Bruijn 25 september 2013. Copyright - Port of Rotterdam

Wereldklasse doen! Havenbedrijf Rotterdam. Henk de Bruijn 25 september 2013. Copyright - Port of Rotterdam Wereldklasse doen! Havenbedrijf Rotterdam Henk de Bruijn 25 september 2013 1 Haven- en industriegebied + 2 Havengebieden Maasvlakte Waal-/Eemhaven Europoort Botlek 3 Haven in cijfers Rotterdamse haven

Nadere informatie

De Rotterdamse haven en het achterland. Havenvisie 2030 en achterlandstrategie

De Rotterdamse haven en het achterland. Havenvisie 2030 en achterlandstrategie De Rotterdamse haven en het achterland Havenvisie 2030 en achterlandstrategie Ellen Naaykens Havenbedrijf Rotterdam N.V. ALV ELC, Venlo 30 november 2011 Inhoud Profiel haven Rotterdam Ontwerp Havenvisie

Nadere informatie

Informatienota. Onderwerp EU Partnerschap Urban Agenda Innovative and responsible public procurement

Informatienota. Onderwerp EU Partnerschap Urban Agenda Innovative and responsible public procurement Informatienota Onderwerp EU Partnerschap Urban Agenda Innovative and responsible public procurement Nummer 2018/176459 Portefeuillehouder Botter, J. Programma/beleidsveld 6.2 Gemeentelijk bestuur Afdeling

Nadere informatie

Samen kansen pakken in 2017

Samen kansen pakken in 2017 Samen kansen pakken in 2017 Meet-up Platform Middelgrote Gemeenten 16 februari 2017 Etten-Leur en Rijssen-Holten Joost van Hoorn en Marloes Hoogerbrugge Platform31 Samen kansen pakken in 2017 Doel: verkennen

Nadere informatie

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen SMART CITY UTRECHT Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen Brigitte Hulscher Program Manager Smart Cities, Marketing & Innovation Utrecht Jong en hoog opgeleid 334.862 inwoners, 20 % < 17, 18% 18-26,

Nadere informatie

DE ECONOMISCHE KRACHT VAN ALMERE

DE ECONOMISCHE KRACHT VAN ALMERE DE ECONOMISCHE KRACHT VAN ALMERE Hoofdlijnen van de strategische economische agenda 11 november 2014 2 ONDERNEMERS ZIJN DE ECONOMISCHE MOTOR VAN EEN STAD. OOK IN ALMERE. VOORWOORD Als getogen Almeerder

Nadere informatie

Rotterdam The Hague Innovation Airport

Rotterdam The Hague Innovation Airport Rotterdam The Hague Innovation Airport Rotterdam The Hague Innovation Airport Hybride en elektrisch vliegen Foto Pipistrel Rotterdam The Hague Airport positioneert zichzelf als internationale proeftuin

Nadere informatie

Tuinbouwakkoord. Preambule

Tuinbouwakkoord. Preambule Tuinbouwakkoord Preambule Ondergetekenden beogen een Nationale Tuinbouwagenda 2019 2030, onder het motto Circulaire tuinbouw in de praktijk, zoals voorbereid en opgesteld door bedrijfsleven, kennispartners

Nadere informatie

Connecting the energy

Connecting the energy Connecting the energy Zonne-energie gratis laten gebruiken Energie besparen Softs concept. Een uniek idee Al jaren wordt er gesproken over verduurzaming. Maar woorden omzetten in daden is waar veel initiatieven

Nadere informatie

Ruimte is schaars en de ontwikkeling van bedrijventerreinen en havengebieden in samenhangende clusters als economische

Ruimte is schaars en de ontwikkeling van bedrijventerreinen en havengebieden in samenhangende clusters als economische Op 20 maart 2019 zijn de verkiezingen voor de Provinciale Staten. De Provincie Zeeland staat voor belangrijke keuzes. Op het terrein van energie, gebiedsontwikkeling, economie en infrastructuur liggen

Nadere informatie

Brainport 2030 Focus op maatschappelijke uitdagingen

Brainport 2030 Focus op maatschappelijke uitdagingen Brainport 2030 Focus op maatschappelijke uitdagingen Dirk Plees John Dreessen Hans Damsteegt Thomas Voncken Wereldproblemen als uitgangspunt Grondstoffen Gezondheid Energie Water Bevolking Voedsel en veiligheid

Nadere informatie

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s In een globaliserende economie moeten regio s en ondernemingen internationaal concurreren. Internationalisatie draagt bij tot de economische

Nadere informatie

Werken bij Havenbedrijf Amsterdam

Werken bij Havenbedrijf Amsterdam Werken bij Havenbedrijf Amsterdam De Amsterdamse haven Als vierde haven van West-Europa speelt de Amsterdamse haven een belangrijke rol in de regionale en nationale economie. Door de strategische ligging

Nadere informatie

Enkele succesvolle voorbeelden

Enkele succesvolle voorbeelden Enkele succesvolle voorbeelden OP ZOEK NAAR HET DNA VAN MOERDIJK Bevorderen van behouden een voorkeur voor de zorgen dat product en communicatie op orde zijn om relevante doelgroepen aan te spreken

Nadere informatie

Energievoorziening Rotterdam 2025

Energievoorziening Rotterdam 2025 Energievoorziening Rotterdam 2025 Trends Issues Uitdagingen 9/14/2011 www.bollwerk.nl 1 Trends (1) Wereld energiemarkt: onzeker Toenemende druk op steeds schaarsere fossiele bronnen Energieprijzen onvoorspelbaar,

Nadere informatie