Staat van de detailhandel, Stadsdeel Centrum

Transcriptie

1 1 Staat van de detailhandel, Stadsdeel Fact sheet juni 2015 Ruim een derde van alle se winkels is te vinden in Stadsdeel. Het gaat om bijna winkelvestigingen met een oppervlakte van bijna m2. Het grootste deel betreft winkels voor nietdagelijkse boodschappen, waaronder kledingwinkels die te vinden zijn in de winkelstraten als de Kalverstraat en de Negen Straatjes. In De Negen Straatjes en Utrechtsestraat komen mensen uit heel om te winkelen. De Kalverstraat, Nieuwendijk, Leidsestraat en PC Hooftstraat trekken ook bewoners aan vanuit de omliggende regiogemeenten. In totaal levert de detailhandel banen op, waarvan één op de drie (ofwel banen) te vinden is in de winkels in. Tot tevredenheid van bewoners is de afgelopen jaren vooral het aantal winkels voor dagelijkse producten (levensmiddelen) toegenomen. Steeds meer bewoners (maar ook veel mers uit andere stadsdelen) noemen de Negen Straatjes als favoriete winkelgebied om voor het plezier te winkelen ten koste van de Kalverstraat. Figuur 1 Profiel winkelgebieden in, Klaprozenweg (PDV) Buikslotermeerplein Gamma Nieuwe Hemweg (PDV) Station Sloterdijk e.o. Spaarndammerstraat Mosveld/Hagendoornweg van der Pekstraat 2e Nassaustraat/v Limburg Stirumstraat Haarlemmerstraat/dijk 2e Goudsbloemdwarsstraat Burg de Vlugtlaan Louis Couperusstraat kleine winkelgebieden (obv aantallen respondenten) regioverzorgend stadsdeeloverstijgend stadsdeelverzorgend Joh Huizingalaan N grote winkelgebieden (obv aantal respondenten) regioverzorgend Sierplein en omgeving stadsdeeloverstijgend stadsdeelverzorgend Zeilstraat/Hoofdddorpplein Delflandplein Westerstraat Bos en Lommerweg Herenstraat/Prinsenstraat Hugo degrootplein eo Nieuwendijk/Damrak Leliegracht Zeedijk Jan van Galenstraat Raadhuisstraat Jan Evertsenstraat eo Postjesweg eo J.P. Heijestraat Amstelveenseweg De Clerqstraat Bilderdijkstraat Kinkerstraat Overtoom Cornelis Schuytstraat Reestraat Berenstraat Runstraat Singel/Reguliersdwarsstraat Leidsestraat/Koningsplein Leidseplein/Max Euweplein P C Hoofstraat van Baerlestraat 1e Oosterparkstraat Albert Cuypstraat Ceintuurbaan O Zz Ceintuurbaan W Nz Beethovenstraat Damstraat/Hoogstraten Sint Anthoniesbreestraat Grimburgwal Staalstraat Utrechtsestraat van Woustraat Z Czaar Peterstraat Dapperstraat/Dapperplein 1e van Swindenstraat Linneausstraat Pretoriusstraat Middenweg Brazilie

2 2 en vergeleken met 2004 en wordt het oordeel over de winkelgebieden van gegeven voor. Ten slotte wordt een aantal aspecten van consumentengedrag van de bewoners van besproken zoals marktbezoek, aanschaf van biologische producten en winkelen voor het plezier. In zijn deze onderwerpen voor het eerst voorgelegd aan consumenten. De uitkomsten worden om die reden dan ook met dat jaar vergeleken. Omvang detailhandel Inleiding In deze fact sheet wordt de omvang van de detailhandel van en in weergegeven en vergeleken met Daarna komt de winkelleegstand in en de huurprijsontwikkeling van de winkelgebieden in aan bod. De registratie van winkels met mengformules (zoals horeca gecombineerd met verkoop) en flexibele winkelformules, zoals shop in shop en pop up, is nog beperkt, vandaar dat daar in deze fact sheet geen aandacht aan wordt besteed. Vervolgens wordt de koopkrachtbinding voor en in gegeven Tabel 2 Winkelaanbod in dagelijkse goederen en huishoudens, 2004 en (aantallen en m 2 ) ontwikkeling (procenten) 2004 inwoners ,7 9,8 huishoudens ,2 8,0 vestigingen ,4 6,8 dagelijks ,4 6,4 niet-dagelijks ,7 6,9 oppervlakte ,5 12,2 dagelijks ,8 15,4 niet-dagelijks ,1 11,3 banen (groot) ,4 3,4 dagelijks ,7 1,6 niet-dagelijks ,2 5,7 banen (totaal) ,2 7,6 dagelijks ,3 31,8 niet-dagelijks ,9 5,3 gemiddelde wvo ,9 20,4 wvo (m 2 per inwoners) ,2 2,2 Bron: ARRA/ OIS Toename winkels voor dagelijkse goederen Ten opzichte van 2004 is in tegenstelling tot in de rest van het aantal winkels in voor dagelijkse goederen gestegen van 338 vestigingen in 2004 tot 390 vestigingen in, een stijging van 15%. Het aantal winkels in het niet-dagelijkse boodschappensegment is in deze periode juist gedaald met 4% van naar winkels. Schaalvergroting winkels dagelijkse goederen Met de toename van het aantal winkelvestigingen in het dagelijkse goederensegment is ook de totale winkelvloeroppervlakte in toegenomen tussen 2004 en van iets meer dan m 2 tot bijna m 2, ofwel met 22%. Voor een groot deel gaat het in om nieuwe supermarkten. Het totale vloeroppervlak van winkels in de niet-dagelijkse sector is gestegen met 4%; in is dat met 11%. In dit segment is de schaalvergroting dus beperkt. De gemiddelde winkelgrootte in is dan ook laag in vergelijking met (120 m 2 tegenover 182 m 2 ). Meer kleine banen in het dagelijkse boodschappensegment Het totale aantal banen is licht toegenomen met 1% tussen 2004 en tot bijna banen. Deze stijging is volledig te danken aan de stijging van het aantal kleine banen (minder dan 12 uur per week) in het dagelijkse boodschappensegment. Het aantal grote banen (meer dan 12 uur per week) daalde in deze periode juist met 9%. Hoge winkeldichtheid In stadsdeel zijn ten opzichte van het aantal inwoners relatief veel winkels. Elke bewoners staat ongeveer m 2 winkel ter beschikking. Dit is meer dan het dubbele dan in de rest van de stad, waar de dichtheid per inwoners bijna m 2

3 is. Uiteraard heeft dit te maken met het feit dat veel winkels in een verzorgende functie hebben voor dagjesmensen uit Nederland en toeristen uit het buitenland. Leegstand en huurprijsontwikkeling winkelgebieden In behelst de winkelleegstand in 2,3% van het totale aantal winkels in dit stadsdeel en 4,4% van de totale winkelvloeroppervlakte. Gemiddeld staat in 4,4% van de winkels en 5,7% van het winkelvloeroppervlakte leeg. Dam, Rokin, Utrechtsestraat en Vijzelstraat liggen rond de 500 en euro per m 2 per jaar; in de Haarlemmerstraat, Jordaan, Nieuwmarkt en Jodenbreestraat liggen de huurprijzen rond de 200 en 500 euro. De huurprijzen zijn tussen 2005 en sterk gestegen (met meer dan 25%) in de Negen Straatjes en Damrak. Zij zijn iets minder sterk gestegen (tussen 10% en 25%) in de Leidsestraat, Utrechtsestraat en Kalverstraat en ze zijn gedaald in de Jodenbreestraat en Plantage Kerklaan (DTZ Zadelhoff ). Koopkrachtbinding en koopstromen 3 In liggen de huurprijzen van winkelpanden in tussen de en euro per m 2 per jaar in winkelstraten als Kalverstraat, Damrak en Leidsestraat. De huurprijzen in de Negen Straatjes, Tabel 3 Winkelleegstand in, (procenten) winkels 2,3 4,4 winkelvloeroppervlakte 3,9 5,7 Winkelleegstandsbarometer, Acht van de tien bewoners kopen levensmiddelen in eigen stadsdeel Koopkrachtbinding is het aandeel boodschappen dat bewoners kopen in de eigen buurt, wijk of zoals in deze fact sheet in het eigen stadsdeel. De koopkrachtbinding van bewoners van producten voor dagelijks gebruik is in 80%. bewoners halen voor een substantieel deel (bijna 7%) hun dagelijkse boodschappen in Zuid (o.a. Marie Heinekenplein) en Oost (o.a. Winkelcentrum Brazilië). Ten opzichte van tien jaar geleden zijn bewoners vaker dagelijkse Figuur 4a Koopkrachtafvloeiing bewoners dagelijkse boodschappen naar andere stadsdelen, internet en buiten, (procenten) 0 1 5,2 0,3 5,7 internet 0 6,6 buiten 0,6 0,4 Binding bewoners met = 80%

4 4 Figuur 4b Koopkrachtafvloeiing bewoners niet-dagelijkse boodschappen naar andere stadsdelen, internet en buiten, (%) 0,9 1,7 3,9 0,2 4,3 5,1 Internet 7,8 buiten 6,2 9,7 Binding bewoners met = 60% goederen in hun eigen stadsdeel gaan kopen dan elders in de stad, de binding was toen 73%. Gezien de eerder geconstateerde toename van het aantal winkels voor dagelijkse producten (waaronder veel supermarkten) in, is deze toegenomen binding niet verrassend. Zes van de tien kopen niet-dagelijkse boodschappen in eigen stadsdeel De koopkrachtbinding van voor nietdagelijkse producten is gedaald van 64% in 2004 tot 60% in. Ongeveer 10% wordt door bewoners in Zuidoost aangeschaft. In veel gevallen gaat het hier om een woonartikel van Ikea, hoewel de Arena Boulevard ook een aantal keer genoemd wordt als aanschaflocatie. Daarnaast is bijna 8% van de producten voor niet-dagelijks gebruik aangeschaft via internet. Het gaat hier om vrijetijdsartikelen (boeken en muziek), elektronica en in toenemende mate om kleding. In als geheel heeft 11% zijn niet-dagelijkse producten via internet aangeschaft. Figuur 5 Koopkrachtbinding bewoners met,, buiten en internet, (procenten) Oordeel mers over winkelgebieden % dagelijkse goederen niet-dagelijkse goederen overig internet buiten Winkelstraten centrum scoren op aanbod daghoreca Aan de hand van rapportcijfers (figuur 6 en tabel 7) wordt duidelijk hoe mers over de winkelgebieden denken waar ze normaliter hun dagelijkse boodschappen doen. De winkelgebieden in worden in het algemeen beter beoordeeld dan gemiddeld in. Winkelgebieden scoren met name hoog op het gebied van uiterlijk, aanbod daghoreca en sfeer. Ze scoren in het algemeen lager dan gemiddeld op prijsniveau en zeer laag op parkeermogelijkheden.

5 Utrechtsestraat en Haarlemmerstraat best beoordeeld In is de Utrechtsestraat de best beoordeelde winkelstraat, op de voet gevolgd Figuur 6 Oordeel winkelgebieden en, (rapportcijfers) uiterlijk winkels 8 bereikbaarheid OV aankleding, inrichting 7 door de Haarlemmerstraat. mers die daar hun dagelijkse boodschappen doen geven de Utrechtsestraat een 7,4 en de Haarlemmerstraat een 7,3. Ze geven een hoog cijfer voor uiterlijk van de winkels, sfeer en keuzemogelijkheden van food-winkels. De Wittenburgergracht (gemiddeld een 5,9) is de minst beoordeelde winkelstraat in met lage cijfers voor keuzemogelijkheden voor food en nonfoodwinkels en aanbod van daghoreca. 5 aanbod daghoreca 6 5 sfeer, gezelligheid bewoners doen lopend en op de fiets boodschappen 4 De meeste bewoners doen te voet de parkeermogelijkhden service, bediening dagelijkse boodschappen (57%); dit aandeel is iets hoger dan in (53%). Het aandeel dat met de fiets boodschappen doet is juist iets gedaald veiligheid keuze food-winkels van 40% naar 36%. Wellicht dat de toegenomen winkeldichtheid voor dagelijkse boodschappen prijsniveau keuze non-food-winkels aan deze lichte modaliteitsverschuiving ten grondslag ligt. Tabel 7 mers over winkelgebieden in, (rapportcijfers*) ge- keuze- keuze- bereik- middelde aan- sfeer en service mogelijk- mogelijk- parkeer- aanbod baarheid rapport- uiterlijk kleding, gezellig- en be- heden heden prijs- veiligheid mogelijk- dag- openbaar cijfer winkels inrichting heid diening food non-food niveau omgeving heden horeca vervoer Utrechtsestraat 7,4 7,5 7,6 7,9 7,8 7,7 8,0 6,2 7,8 4,7 7,9 8,0 Haarlemmerstraat, Haarlemmerdijk 7,3 7,8 7,6 8,0 7,6 8,0 7,7 6,8 7,7 5,0 7,5 6,8 Negen Straatjes 7,2 7,5 7,2 7,8 7,5 7,3 7,1 6,6 8,0 5,3 7,6 7,0 Nieuwmarktbuurt 6,9 7,1 7,1 7,5 7,4 6,7 6,1 6,6 7,8 3,5 8,0 7,9 Dam, Magna Plaza 6,5 6,7 6,8 6,2 6,6 5,8 6,1 5,8 7,8 3,0 7,4 9,0 Waterlooplein, Jodenbreestraat 6,4 6,6 6,4 6,1 6,7 5,9 6,1 6,5 7,1 5,1 6,4 7,7 Oostelijke Eilanden 5,9 6,5 6,0 6,0 7,1 5,2 3,8 5,9 6,8 6,4 5,1 6,5 * alleen winkelstraten met meer dan 20 respondenten zijn in de tabel opgenomen Figuur 8a Modaliteit naar winkelgebied, (procenten) Figuur 8b Tevredenheid winkels (voor dagelijkse boodschappen) in de buurt, en (procenten) % % 0 te voet fiets auto, motor openbaar vervoer overig

6 6 Tevredenheid winkels in buurt toegenomen Elke buurt zijn eigen markt In het algemeen zijn bewoners tevreden In de figuren 10a en 10b is het bereik per markt over het aanbod van winkels voor dagelijkse weergegeven aan de hand van buffers rondom de producten in hun eigen buurt. Ze zijn ook markten. Deze buffers zijn berekend op basis van meer tevreden dan. Uiteraard past dit in waar een substantieel deel van de respondenten het eerder geschetste beeld van toegenomen aangeeft naar de markt te gaan. koopkrachtbinding en toegenomen aanbod van winkels voor dagelijkse goederen. In figuur 10a is het bereik van de grote dagelijkse markten gegeven. Het blijkt dan dat de meeste bewoners naar de markt op de Albert Marktbezoek, aanschaf biologische producten en winkelen voor het plezier Cuypstraat gaan, maar in het oostelijk deel van gaat men ook wel naar de Dappermarkt. Het bereik van de Ten Katemarkt is beperkt. Dit heeft te maken met feit dat veel inwoners van het Marktbezoek loopt iets terug westelijk deel van stadsdeel naar de niet- Het blijkt dat bewoners (net als alle dagelijkse markten gaan (figuur 10b), waarvan de mers) iets minder vaak dan vier jaar markten op de Lindengracht en de Noordermarkt geleden naar de markt gaan om iets te kopen. In de belangrijkste zijn. Het ziet er naar uit dat geeft 80% van hen aan wel eens iets op de de markten op het Haarlemmerplein en de markt te kopen, 5% minder dan in. In de rest Nieuwmarkt vooral gericht zijn op buurtbewoners. van geeft 73% aan in wel eens Ruim 40 procent koopt vaak biologische producten iets op de markt te kopen. Meer mers eten biologische Tabel 9 Marktbezoek bewoners, (procenten) producten. In gaf een kwart van alle mers aan vaak biologische producten Lindengrachtmarkt 25 Albert Cuypmarkt 21 Dappermarkt 18 te kopen, in is dat 33%. Met 44% geven bewoners dus iets vaker dan gemiddeld aan geregeld biologische producten te kopen. In relatieve zin hebben de biologische winkels het meest geprofiteerd van deze ontwikkeling. Het Figuur 10a Bereik dagelijkse markten, Plein Bos en Lommerplein Ten Katestraat Dappermarkt Albert Cuypmarkt

7 Figuur 10b Bereik niet-dagelijkse markten in, 7 Mosveld Haarlemmerplein Lindengracht Noordermarkt Nieuwmarkt van Eesterenlaan Jacob Obrechtstraat Figuur 11a Aandeel bewoners dat biologische producten koopt, en (procenten) Figuur 11b Genoemde type winkels voor de aanschaf van biologische producten, en (procenten) % % bij niet-biologische supermarkt Noordermarkt ja, vaak ja, soms nee of bijna nooit biologische winkel of Natuurwinkel anders aandeel bewoners dat aangeeft bij een niet-biologische supermarkt of bij de biologische Noordermarkt te kopen is gedaald. Figuur 12 Meest genoemde favoriete winkelstraten door bewoners, en (procenten) Negen Straatjes Kalverstraat, Heiligeweg, Rokin Haarlemmerstraat, Haarlemmerdijk Negen Straatjes favoriete winkelgebied Aan bewoners is gevraagd wat hun favoriete winkelgebied is om te winkelen voor het plezier. Een kwart geeft aan dat dat de Negen Straatjes betreft, gevolgd door de Kalverstraat en de Haarlemmerstraat. In werd de Kalverstraat nog als favoriete winkelgebied genoemd door de bewoners.

8 8 Geraadpleegde bronnen DTZ Zadelhoff. Winkelhuren in.. EZ. Winkelleegstandsbarometer.. OIS. Staat van de detailhandel.,. Colofon Onderzoek, Informatie en Statistiek (OIS) Oudezijds Voorburgwal GL Telefoon Auteurs Rogier van der Groep, Nina Holaind en Myrthe Rijswijk Telefoon Foto pagina 2 Kalverstraat. Fotograaf: Nienke Laan ()